Stichting begint Technologiekieswijzer voor politieke vraagstukken over ict

De stichting Toekomstbeeld der Techniek heeft een stemwijzer gemaakt die zich specifiek richt op ict- en digitaliseringsvraagstukken. In tegenstelling tot de meeste stemwijzers kunnen kiezers niet eens of oneens antwoorden, maar kiezen uit vijf mogelijke oplossingen.

De kieswijzer heet de Technologiekieswijzer. Die bestaat uit zeventien vragen rondom ict. Het gaat onder andere over digitalisering in de overheid en democratie, nepnieuws, online privacy, surveillance en veiligheid. Waar de meeste stemwijzers een eens-of-oneens-model gebruiken, is het bij de Technologiekieswijzer elke keer alleen mogelijk om een van de vijf voorgestelde oplossingen op een vraagstuk te selecteren.

"De vraag is namelijk wat de béste oplossing is, oftewel waar de prioriteit moet liggen", schrijven de makers in een faq. "Binaire stellingen doen namelijk geen recht aan de complexiteit van de realiteit." De stemwijzer is ook op andere punten beperkt. Zo is nergens tijdens het invullen te zien wat de specifieke partijen vinden van een bepaald onderwerp. Dat staat wel in de uiteindelijke resultaten.

In de Technologiekieswijzer staan zowel partijen die nu in de Tweede Kamer zitten als enkele nieuwe partijen, waaronder Volt, Splinter en de Piratenpartij. Een klein aantal partijen, met name de PVV en BIJ1, wilden niet meewerken aan de stemwijzer en staan daarom ook niet opgenomen in de resultaten.

De tool is gemaakt door de Stichting Toekomstbeeld der Techniek. Die gebruikt de resultaten van de kieswijzer ook voor onderzoek naar 'hoe Nederlanders denken over technologie'.

De Tweede Kamerverkiezingen vinden over precies een maand plaats. Inmiddels zijn er verschillende algemene kieswijzers online gezet, en veel kieswijzers over specifieke onderwerpen. Een kieswijzer over technologie was er tot nu toe nog niet. Tweakers bekeek vorige maand de verkiezingsprogramma's van alle grote partijen om te kijken wat hun standpunten rond digitalisering waren.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (52)

Wat een wanproduct... Een ict- of technologiekieswijzer is een prima idee, maar de uitvoering is bij deze toch wel belabberd.

Enkele voorbeelden:
- De UI is verwarrend, o.m. door het gebruik van checkboxes ipv radio.
- Het is verplicht op het einde aan te geven welke drie onderwerpen prioriteit krijgen, maar die onderwerpen worden met een enkel steekwoord aangeduid. Als je niet meer weet welke stellingen daarbij hoorden ben je (in ieder geval op de mobiele versie) verplicht op de terugknop te tikken totdat je bij de stelling bent.
- Daar komt bij dat de stellingen die bij één onderwerp staan vaak totaal niets met elkaar te maken hebben. Volgens de FAQ is er niet gekozen voor een systeem met "eens/oneens" omdat "binaire stellingen geen recht doen aan de complexiteit van de realiteit" en dat het er om gaat "waar de prioriteit moet liggen". Ik zie niet in waarom het groeperen van stellingen die geen enkele onderlinge relatie hebben wèl recht doet aan de realiteit. Waarom niet een stuk of 40 stellingen poneren en de kiezer op een schaal van 5 punten aan laten geven in hoeverre hij/zij het daarmee eens is?
- Dat een stemwijzer met 17 vragen toegankelijker is dan een stemwijzer met 40 vragen kan het probleem niet zijn. In de technologiekieswijzer zit namelijk een flink aantal stellingen die geen enkele politieke partij aanhangt. WHY? Waarom vragen naar een voorkeur die op geen enkele manier gebruikt kan worden voor het geven van een advies? Volgens de FAQ:

De inhoud van deze kieswijzer is onafhankelijk van politieke partijen samengesteld. Voor de inhoud is niet alleen gekeken naar partijprogramma’s, maar ook naar relevante en actuele onderzoeken, kamerbrieven en nieuwsartikelen. Pas nadat de inhoud volledig was samengesteld is deze voorgelegd aan politieke partijen.

Sommige stellingen zijn zo absurd dat ik me moeilijk voor kan stellen dat ze uit onderzoeken, kamerbrieven of nieuwsartikelen komen. Daarnaast: waarom niet een stelling schrappen als geen enkele partij die steunt? Het voelt nu aan of ze bij elke vraag vijf opties moesten hebben. Misschien, ironisch genoeg, een technische beperking dat een vraag met minder opties niet mogelijk was?

En dan nog dit stukje:

Deze kieswijzer is onderdeel van STT-toekomstverkenning 96: de toekomst van de democratie. Onderzoeker Rudy van Belkom brengt hierbinnen in kaart wat de mogelijke impact van technologie is op de toekomst van de democratie.

Ik hoop dat Rudy beseft dat er vast meer mensen zijn die deze stemwijzer als een maniak hebben ingevuld enkel en alleen om er achter te komen welke Nederlandse partijen er in vredesnaam voorstander zijn van verplicht aanbrengen van onderhuidse chips en het vervangen van verkiezingen door algoritmes die de voorkeuren van de burgers in moeten schatten... Als hij in zijn eerstvolgende publicatie op basis van deze stemwijzer schrijft dat 10% van de Nederlanders vindt dat het internet voor iedereen gratis moet worden, ga ik door het lint...

Jammer dat dit weer zo'n kieswijzer is waar maar één antwoord mogelijk is. Meteen de eerste vraag had al gewoon meerdere opties moeten toestaan, juist binnen de IT is er vaak niet maar één oplossing het beste maar een combinatie van meerdere oplossingen.

https://technologiekieswijzer.nl/veelgestelde-vragen

Waarom kan ik maar voor één van de vijf antwoordopties kiezen?
Het concept is zo ingericht dat je steeds 1 antwoordoptie moet aanvinken. De vraag is namelijk wat de béste oplossing is. Oftewel waar de prioriteit moet liggen. Dit sluit andere oplossingen dus niet uit, maar geeft wel aan waar de (politieke) focus moet liggen. Het doel daarbij is om te laten zien dat er nuances zijn in de praktijk. Binaire stellingen doen namelijk geen recht aan de complexiteit van de realiteit. De vraag is dus niet óf we moeten investeren in online privacy, maar hoé we dat moeten doen.

Ja maar dat slaat gewoon helemaal nergens op. De antwoorden hebben (zoals @debroervanhenk ook aangeeft) vaak weinig met elkaar te maken en zijn helemaal geen vergelijkbare oplossingen voor dezelfde vraag.

Heel leuk dat ze de prioriteit willen bepalen, maar dan moeten ze het wel goed doen. Nu gaat het gewoon helemaal nergens over..

Ik ben het zeker met je eens, maar ik quote alleen maar wat er op de website staat.

psies ook net een stukje geprobeerd, Vond het ook vreemde antwoordkeuzes die nergens over gingen, Ben er mee gekapt... verspilling van mijn tijd.

Betere kieswijzers vind ik persoonlijk de varianten waarbij niet naar beloftes wordt gekeken maar naar het feitelijke stemgedrag in de afgelopen vier jaar. De Volkskrant en ProDemos hebben beide zo'n 'stemmentracker', waarbij ik die van de Volkskrant het duidelijkst vind

https://www.volkskrant.nl...stemchecker-tweede-kamer/
https://stemmentracker.nl/

Dat niet alleen, veel mogelijke antwoorden op de vragen hebben niets met elkaar te maken. Er is telkens een heel breed onderwerp met vijf verschillende stellingen die ook wat met dat onderwerp te maken hebben, maar die geen alternatieven voor elkaar zijn.

Ach als die kieswijzers maken het er niet veel beter op.

Kijk je naar de praktijk dan komt er voor de meeste mensen uit een willekeurige kieswijzer een partij uit wat altijd een compromis zal zijn. Bij het ene onderwerk neig je meer naar ene partij dan de ander bij ander onderwerp weer omgekeerd.

De keuze voor veel mensen is dan een compromis.
Ga je uiteindelijk stemmen is het dus een compromis stem.
Na de verkiezingen gaan alle partijen dan om tafel zitten en jawel daar komt ook weer een compromis uit.

De conclusie is dan je stemt op een compromis dat compromis gaat ook weer een compromis aan en waarom hebben we dan ontevreden keizers omdat ze uiteindelijk maar heel weinig zien van hun eigen mening bij de partij waarop ze gestemd hebben.

juist binnen de IT is er vaak niet maar één oplossing het beste maar een combinatie van meerdere oplossingen

En hoe wil je dit dan vertalen naar een stemadvies? Je moet op deze drie partijen stemmen.... dat is vrij lastig binnen ons kiesstelsel.

[...]

En hoe wil je dit dan vertalen naar een stemadvies? Je moet op deze drie partijen stemmen.... dat is vrij lastig binnen ons kiesstelsel.

"Uit je antwoorden blijkt dat een van deze 3 partijen het dichtst bij jou standpunten staat"
En dan lees je de partij programma's als stemmer zelf even door. Of je doet een andere kieswijzer en vergelijkt de resultaten, of je gooit een dobbelsteen om te bepalen op welke van de drie je stemt.

Dat is sws een beetje politiek eigen en ook de reden dat ik mezelf maar moeilijk kan binden aan één partij. Soms is (in mijn optiek) een “linkse” oplossing het beste voor een probleem en soms een “rechtse”.

Maar dat betekend niet natuurlijk dat als ik een linkse/rechte oplossing het beste vind voor een specifiek vraagstuk daarmee ook van mening ben dat de linkse/rechtse oplossing en/of partij (altijd) het beste is voor alle problemen en vraagstukken.

Ik merk hetzelfde, ik kom veelal uit op de partij die het minst een mening heeft omdat ik zelf geen extreem linkse of rechtse mening heb. Ik zie ook heel veel (als je kijkt bij wat partijen vinden) dat partijen echt puur gekozen hebben op imago, en niet op wat daadwerkelijk nuttig is, terwijl ik juist wel kijk naar wat ik zelf belangrijk vind.
Het probleem wordt nog groter als je alleen ja of nee (eens of oneens) kan antwoorden. Je kan dan bij sommige wijzers wel aangeven hoe belangrijk je een vraag of onderwerp vindt, maar je kan niet bijv. zeggen 'ik wil juist expliciet niet dat dit gaat gebeuren' als de vraag is of je het nodig vindt dat iets gaat gebeuren.

Maar goed, die kieswijzers zijn toch allemaal net zo relevant als al die buzzfeed quizzen die je vertellen welk personage van een TV-serie je bent. Ik had veel liever een website gezien die de informatie biedt en iedere stelling in een paar regels tekst uitlegt, met daarbij informatie over welke partij welke keuze gemaakt heeft.

Ik denk dat de huidige NL politiek totaal niet gekwalificeerd is om over ICT te beslissen:

- Bitcoins, Blockchains, Smart Contracts, DAO's => Internet 3.0
- Digitaal profiel, privacy een onderdeel hiervan, heeft commerciële waarde
- AI, GPT-3, "Hide & Seek AI" => Internet 4.0
- Inter Planetairy File System, gedistribueerd internet => Internet 5.0

Welke volgorde of timing geen idee, maar dit gaat MI weer wat fundamentele veranderingen brengen, in de komende 10 jaar.

https://www.youtube.com/watch?v=sDNN0uH2Z3o

Nee inderdaad, het grootste deel van onze politiek kan amper hun telefoon aanzetten, laat staan de juiste beslissingen nemen over de veiligheid en privacy van de burger.

We mogen blij zijn dat we hier niet zo'n lobbycultuur hebben als in de VS, maar alsnog belachelijk. Zeker nu in de pandemie is het duidelijk dat onze overheid gewoon erg weinig IT-kennis in huis heeft..

Misschien moet je kijken naar wat de partijen afgelopen jaren hebben gepresteerd ipv wat ze willen presteren. Want het zijn altijd mooie praatjes, maar als puntje bij paaltje komt... komt er niks van.

Daar zijn specifieke kieswijzers voor:

https://www.volkskrant.nl...stemchecker-tweede-kamer/
https://stemmentracker.nl/

Deze kieswijzer is geen stemadvies, maar kijkt naar wat partijen daadwerkelijk hebben gestemd in de Tweede Kamer (en níet naar wat ze beloven in campagnes).

Misschien moet je dan politiek actief worden en meehelpen om het wel goed te gaan doen?

“algoritmen de stem van burgers te laten bepalen aan de hand van data.”

Zorgen barend deze gedachte wijze.

Er zit inderdaad een rare mismatch tussen vragen en antwoorden...

Net bij de antwoorden gekeken en er is ook geen enkele partij die keuze heeft gemaakt. En logisch ook. Waarom ze die optie er dan tussen hebben gezet snap ik echt niet, want ik geloof niet dat er echt mensen zijn die het daarmee eens zijn.

Tips voor de makers:
Gebruik het UI element radio button als je maar één optie kan kiezen op een vraag.
Sta toe dat je vragen overslaat als je ergens geen mening over hebt.
Sta toe om de extra weging op het eind over te slaan.

Eens. Ik dacht eerst dat ik meerdere antwoorden kon selecteren, maar toen ging hij naar het volgende scherm. Toen ik terug ging, stond het antwoord nog aangevinkt, maar er was geen knop om naar de volgende vraag te gaan. Moest ik nog een keer op die optie klikken, maar van dit soort knoppen ben ik gewend dat ze dan uitgevinkt worden. Rare keuze.

Van Zondag met Lubach: link
Het is vrij treurig gesteld met de ICT kennis.

Ik denk dat tweede kamerleden ook niet veel verstand van bouwkunde of van opereren hebben of hoe je een vestopte wc aanpakt. Vond dat erg flauw om dat zo te stellen, Ik mag mezelf ICT'er noemen omdat ik vele jaren in de computerij werk maar zelfs dat wil niet zeggen dat je overal maar verstand van hebt. Heel flauw van Lubach.

Wat de kamerleden zich wel mogen bedenken hoe het komt dat al die zichzelf noemende ICT'ers er als beroepsgroep er zo eeen zootje van maken.

Er zijn zat kamerleden die vanuit een bepaalde achtergrond de politiek in zijn gegaan. Iemand met portefeuille financiën verwacht je toch van ook dat die daar wat kaas van gegeten heeft? Blijkbaar gebeurd dat niet bij ICT. Je zou toch verwachten dat er op zijn minst een commissie samen te stellen moet zijn, maar zelfs dat is niet het geval zegt Lubach.

[Reactie gewijzigd door jip_86 op 17 februari 2021 16:32]

Daar zit wel wat in, maar er zijn veel onderwerpen waar inhoudelijke kennis gewenst is, het zijn in de regel mensen met een achtergrond in de politiek. Voor kleinere fracties is het al helemaal ondoenlijk. Ik denk interesse in een onderwerp, goed laten voorlichten dat men daar al een eind mee komt.

Herinner me de commissie Elias over de ICT projecten. Elias, de man die niet wist wat een IP adres was maar wel een commissie leidde die de mechanismes achter ICT projecten blootlegde. Dat deed ie goed. Overigens ook daar kwam de ICT sector in combinatie met de overheid niet goed vanaf.

Edit: de conclusie van de commissie Elias, maar wat ik zelf ook waargenomen heb bij ICT projecten: waar geld te verdelen valt gelden andere wetten. Dan staat niet perse een goede en goedkopere oplossing op 1.

[Reactie gewijzigd door wimdebok op 17 februari 2021 16:59]

En voor een ministers van Justitie verwacht je iemand met kennis van staatsrecht. Een arbeidsjurist kan beter iets doen bij EZ/werkgelegenheid.
Overigens zijn die ministeries een ramp. De indeling is politiek zo bepaald dat bepaalde doelen ten onder zullen gaan. Klimaat neerleggen bij Economische Zaken. Landbouw mag natuur en voedselkwaliteit overrulen.
Volksgezondheid, Welzijn en Sport (wat een bijeengeraapt zootje, wat heeft profvoetbal te maken met ziekenhuizen?)
En wat cultuur bij onderwijs en wetenschap doet?
Je zou net zo goed (of beter?) cultuur en sport bij EZ kunnen voegen. En klimaat, volksgezondheid en welzijn samenvoegen.

(...) Landbouw mag natuur en voedselkwaliteit overrulen.

Inside-weetje: de naam van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft een opsomming in de naamgeving, geen prioriteitsvolgorde

Daarbij zijn landbouwers (oftewel: boeren) de laatste tijd helemaal niet zo blij met wat "hun" ministerie allemaal uitspookt, ten gunste van Natuur (stikstof!) en Voedselkwaliteit (allerlei "veel te strenge" regeltjes).

Een aantal jaren geleden werd er geschoven met de deelministeries, precies om die prioriteiten op te lossen binnen 1 ministerie.
En Justitie en Veiligheid heette eerst Veiligheid en Justitie, toen de rechtsstaat even wat minder belangrijk leek dan 'boeven vangen'.
Ik denk dat die volgorde wel uitmaakt.

Met cultuur wordt zoiets als theater bedoeld, niet zoiets als de Elfstedentocht. Cultuur zit daarmee dicht tegen onderwijs en wetenschap aan.

Ik ben het niet helemaal met je eens. Dat je geen expert hoeft te zijn is inderdaad waar, de hoogste manager van een IT-afdeling heeft waarschijnlijk ook gewoon iets van bedrijfskunde gedaan, maar omdat ie er mee bezig is weet ie toch wel waar het over gaat. Waar het echter fout gaat is dat men in de 2e kamer niet eens een idee heeft waar men over praat, maar er wel doodleuk over beslist zonder kennis van zaken. Dat is gewoon kwalijk.

Maar gebeurt dit niet met heel veel onderwerpen? Ik erger me wel vaker als ik naar 2de kamer debatten kijk en de hoop onzin die meestal door de oppositie maar ook het kabinet uitgekraamd worden over bepaalde zaken omdat ze simpelweg de kennis niet hebben en dan graag gehoorde/populaire argumenten in de ring gooien ipv op theorie of praktijk gebaseerde argumenten te gebruiken.

Zo specifiek als jij het stelt is 'ICT' dan ook niet. Lubach stelt niet een tekort van mensen die kunnen programmeren aan de kaak, terwijl jij het wel hebt over mensen die kunnen opereren.
Terwijl er dus wel Tweede Kamerleden zijn die verstand hebben van zorg, waar opereren onder valt.

Dus de zorg over een tekort aan Tweede Kamerleden die verstand hebben van ICT is wel degelijk terecht en breed genoeg, en in de verste verte nog niet flauw te noemen.

Dat komt omdat alle ICT experts op fora zitten te klagen hoe slecht als die anderen zijn. Als wij als ICT-ers nu gewoon eens de politiek in gaan met ICT in onze portefeuille dan heeft dat meer impact dan er over klagen.

Tja alleen is de Nederlandse politiek wel heel erg... politiek. En de achterban is soms een beetje voorspelbaar (sociologisch/politicologisch, en elke partij zijn eigen achterban. Bij het CDA scholen en ziekenhuizen, bij PvdA ziekenhuizen en en zorginstellingen, bij VVD het bedrijfsleven van handige Harry tot commissaris, en ga zo maar door).

ZML vind ik een prima programma, maar hebben er wel een paar gemist met ICT kennis. Er zijn enkele personen die op de lijst staan die een uitgebreide IT kennis hebben maar dit niet in hun profiel hebben opgenomen. Een van die personen vond o.a. dat zijn programmeerkennis er niet toe deed als politicus. Zie ook Arda Gerkens en Hind Dekker Abdulaziz. Zijn er meer trouwens.

Polieke partijen hebben digitale ambities maar blijven heel conservatief als het gaat om kandidaten selecteren en zo blijven we in een Digibetocratie.

Kunnen we uit de screenshots opnemen dat Tijs voor de Forum voor Democratie gaat stemmen?

Vindt het bij deze stemwijzer al een hele opluchting dat Google niet mee leest. Bij www.kieskompas.nl hebben ze duidelijk nog niet gehoord van de AVG.

Nee, ik denk dat deze stemwijzer zo enorm de plank misslaat dat je er geen pijl op kan trekken. De partijen die mij werden voorgeschoteld zijn sowieso al non-contenders, dus ik kan helemaal niks met deze stemwijzer.

Haha, nee, ik heb gewoon at random wat stellingen aangeklikt voor de screenshots. Je mag zelf bepalen wat dat misschien over FvD zegt

Welke (UX) designer heeft dit bedacht? Ben na 3 vragen al afgehaakt omdat het totaal onsamenhangend en onduidelijk is.

Soms lijkt het van rechts naar links te gaan maar soms ook niet, zal vast aan mij liggen maar kan me niet voorstellen dat veel mensen hier gebruik van maken

[Reactie gewijzigd door GrooV op 17 februari 2021 15:46]

Ik heb hem net gedaan, en ik vind het 3x niks. De antwoorden zijn te simplistisch voor de complexe zaken die worden aangedragen en ook zijn er veel vragen waar eigenlijk iets héél anders voor zou willen stellen. Het neigt nogal naar de linkerzijde heb ik zo het gevoel. De hoogste match is ook maar 45%.

[Reactie gewijzigd door ocf81 op 17 februari 2021 15:48]

Dat de match laag is komt omdat de vragen nogal specifiek zijn. Het zou beter zijn te ranken (waar ben je het uberhaupt mee eens versus welke vind je erg belangrijk).
Nu moet je ook nog kiezen welke 3 onderwerpen je het belangrijkst vindt, maar daar hadden dan beter de gekozen stellingen kunnen staan.
Nah ja, beetje jammer. Ik had 2 partijen die op 40% scoorden.

Kwam ook niet verder dan 45% op 2 partijen.
Waarvan er 1 partij is waar ik never op zou stemmen..

De eerste vraag:

Digitalisering is een vraagstuk. Een heel breed vraagstuk voor de politiek, het is geen vraag maar een paraplu probleem.

Ik weet met vrij grote zekerheid dat voor elk van de 5 oplossingen er een daadwerkelijk maatschappelijk probleem is die onder digitalisering valt waar deze oplossing de 'beste oplossing' voor zou kunnen zijn

Jammer dat deze vragenlijst polariseert door antwoorden uit te sluiten en niet meervoudige input toestaat

Wat is trouwens de definitie van 'de beste oplossing' ook vanuit een politiek standpunt?

Edit: spelfouten

[Reactie gewijzigd door FrozenPK op 17 februari 2021 15:46]