Harde schijven naderen maximale dichtheid

Alle grote fabrikanten van harde schijven zijn het er over eens; binnen drie tot vijf jaar zal de harde schijf zoals wij hem kennen zijn maximale dichtheid bereiken. Rond de 150 gigabit per vierkante inch treedt namelijk superparamagnetism op, wat in feite betekent dat de magnetische bit evenveel energie heeft als de warmte om hem heen, waardoor hij op elk willekeurig moment kan gaan omslaan. De meest dichte schijven op dit moment bevatten ongeveer 35Gb/in2. Een snelle rekensom leert ons dus dat de maximale capaciteit van een 3,5" platter 184GB is.

Natuurlijk is men al vaker tegen problemen aangelopen en tot nu toe zijn deze altijd overwonnen. Volgens dit stuk tekst op ESJ is deze keer echter iedereen het er over eens. Er zullen dus nieuwe technieken en materialen nodig zijn om deze barrière te doorbreken. Deze zijn uiteraard al in ontwikkeling, maar het kan nog wel tien jaar duren voor ze ver genoeg zijn om commerciëel toegepast te worden. In de vijf tot zeven jaar waarin geen groei mogelijk is zal volgens de auteur alle aandacht gericht moeten worden op SAN en NAS:

At a recent conference in Santa Barbara, Calif., sponsored by Credit Suisse First Boston (CSFB), one of the hot topics was storage virtualization. Virtualization of disk has been around for a while. Large-scale storage array manufacturers use virtualization to aggregate multiple physical hard disks into virtual volumes that can be presented as logical disks to the operating systems of attached servers. The operating system thinks it is looking at a single, very large, hard disk drive. In fact, it is seeing an aggregation of many physical drives whose read/write accesses are managed by a sophisticated array controller.

[...] Storage technology consumers will be looking to realize the same value from virtual drives that they realized from physical disk drives prior to hitting the superparamagnetic barrier. They will want virtual drives that can scale in terms of capacity by 100 percent or more annually, and that will fall in price by 50 percent or more annually. The first demand may be realized fairly readily. The second is much more problematic.

FreuD was zo verstandig om dit bericht te submitten.

Reacties (80)

[0rbit]

Gewoon koelen die schijven! Als je schijf te warm wordt treedt ook dataverlies op; Dat komt dan dus omdat de thermische energie per bit gelijk of groter is dan zijn magnetische energie met als gevolg superparamagnetism.

Oplossing : Thermische energie verlagen, zodat nog minder magnetische energie per bit gebruikt kan worden; ofwel koelen die schijven! Supergeleidend maken !

[windancer]

Slimmer is om thermisch geassisteerde magnetische opslag te gebruiken. Je verandert dan het materiaal van de platter zodat deze pas bij een hogere temperatuur zijn bitjes kan flippen. Helaas kan je er dan niet zo maar op schrijven maar dat kun je omheen door de platter lokaal te verwarmen voordat je er op schrijft. Ik weet dat een aantal harde schijf fabrikanten hier al onderzoek naar doen.

[roelio]

Daar schiet je nog steeds weinig mee op. Stel dat je de temperatuur van je schijf 20 graden naar beneden krijgt... en jou oplossing werkt... dan ben je 2 jaar verder (bovenop de tijd die we nu nog hebben tot de max. platterdichtheid bij normale werktemperatuur) en is de ruimte weer te klein. Nee, er moet gewoon een fundamenteel andere techniek komen denk ik.

[supersook]

Het is natuurlijk al vrij duidelijk dat de technologie op z'n eind loopt aangezien de snelheidswinsten steeds minder worden. Ik denk dat de nieuwe technieken zoals holografische opslag nu steeds sneller ontwikkeld zullen worden zodat ze gebruikt kunnen worden in zowel bedrijfs als thuiscomputers.

[Verwijderd]

. Ik denk dat de nieuwe technieken zoals holografische opslag nu steeds sneller ontwikkeld zullen worden zodat ze gebruikt kunnen worden in zowel bedrijfs als thuiscomputers.

Ik denk dat je gelijk hebt. Doordat HD's de maximale dichtheid naderen worden de marges steeds kleiner. Hierdoor zullen andere technieken een impuls krijgen, waardoor ze veel sneller worden ontwikkeld.

Ik denk dat tegen de tijd dat de HD's op hun maximale dichtheid zitten (paar jaar) er wel al een alternatief is. De vooruitgang gaat altijd sneller dan wat de wetenschappers in gedachten hadden. (met uitzondering van de wet van Moore )

Volgens mij is dit alleen maar beter, met het einde van de ''conventionele'' HD's zal er misschien eindelijk weer iets innovatiefs komen op opslag gebied !

[Liqued]

Ik denk dat tegen de tijd dat de HD's op hun maximale dichtheid zitten (paar jaar) er wel al een alternatief is. De vooruitgang gaat altijd sneller dan wat de wetenschappers in gedachten hadden. (met uitzondering van de wet van Moore )

Ik denk dat je misschien geen gelijk zou kunnen krijgen. Het is namelijk zo dat de "nieuwe economie" niet zo goed maar gaat als dat het ging. Niemand verwachte dat de nieuwe economie zo snel zou groeien als de laatste paar jaar. Maar das nu echter ook gestopt/ tijdelijk minder. Dit zou ook kunnen samenhangen met de hardware ontwikkeling.

[Artcore]

Ik vind dit eigenlijk wel een mooi moment om helemaal van de 'ouderwets' draaiende harde schijf af te stappen. Alles wat draait moet opgestart en afgeremd worden, dat kost tijd.
Daarom zie ik meer in harde schijven met flash-geheugen, wat nu gebruikt wordt in mp3-spelers etc.

Dit is veel sneller, maar (nu nog) duurder, ik hoop dat de prijzen van deze zaken snel gaan dalen, zodat we flash-chips van tientallen gigabytes kunnen gaan produceren

[Verwijderd]

Daarom zie ik meer in harde schijven met flash-geheugen, wat nu gebruikt wordt in mp3-spelers etc.

Dit is veel sneller, maar (nu nog) duurder, ik hoop dat de prijzen van deze zaken snel gaan dalen, zodat we flash-chips van tientallen gigabytes kunnen gaan produceren
Die moeten dan ook nog wel een HEEEEL beetje kleiner worden, anders nemen ze nog veeel meer plaats in dan de harde schijven van nu, en ze produceren dan ook heel wat meer warmte.

en de prijs moet dan idd ook een HEEEL stuk zakken om een paar GB aan flash geheugen te hebben voor een prijs die in de buurt komt van de HD van tegenwoordig

edit:

quote toegevoegd

[Verwijderd]

Ik denk dat HD binnen paar jaar niet meer zal zijn, je hebt dan geheugen chips als opslag ruimte,

nog paar jaar daar op, dan heb je een Chip (200gig) met heel wat cache er in, en dat is gelijk je CPU,GPU, geheugen en opslagruimte.

[roelio]

[off-topic maar ken uw termen] het is geen cash, da's geld namelijk. Dat snelle buffergeheugen heet cache [/off-topic maar ken uw termen]

[Verwijderd]

Tjah, dan zullen de schijven toch gewoon groter (van formaat!) moeten worden om veel platters te gebruiken, maar is meer dan 184gb sowieso nodig :?Beetje veel IMO, maar over 3 tot 5 jaar is dit misschien niet zo veel meer

[roelio]

de schijven zullen groter moeten worden.... maar wil jij een schijf in je PC die drie 5.25 inch bays in beslag neemt (onwijs veel platters) ? Dacht het niet... moet je ook eens gaan kijken hoeveel heads er nodig zijn en wat voor warmte- en geluidsproduktie dat gaat meebrengen... nee, het is gewoon tijd voor een heel nieuwe techniek denk ik zo!

[justice strike]

uhm 5.25 inch drives bestaan al kijk maar naar de quantum bigfoot!!

[GA!S]

uhm 5.25 inch drives bestaan al kijk maar naar de quantum bigfoot!!

Dat werd ook niet gezegd, het ging hier over een 5.25 inch drive (grootste dat je in je kast kwijt kan) en dan met zo veel mogelijk platters (dus 3 bayŽs hoog).
Zo kun je met de huidige techniek theoretisch nog een tijdje vooruit. Is alleen de vraag of je dat wil en of er geen andere dingen gaan spelen (warmte productie, geluids niveau, snelheid) die een grotere beperkende factor zullen zijn dan de opslagcapaciteit...

[Verwijderd]

Software zal altijd blijven groeien.

Kijk bv. naar een paar jaren geleden. DOOM 2 op 4 diskettes. Des tijds een wereld spel. Tegenwoordig shoot them up (eigenlijk down maar ja) games die toch al gauw een hele cd vol maken.

OS'en die vroeger maar een paar MB in beslag namen nemen tegen woordig al gauw een aantal honderden MB's in beslag.

Software qua grootte zal altijd door blijven groeien omdat bedrijven liever wat extra ruimte nemen (omdat iedereen toch wel genoeg ruimte heeft) en snel klaar zijn dan hun code optimaal te gaan comprimeren en een antal jaren later pas klaar zijn maar dan wel met een super klein product.

[LiGHtNiNG!]

Voorlopig benaderen spelletjes nog steeds niet het beeld wat ik zie als ik naar buiten kijk o.i.d. Films kunnen ondanks de goede kwaliteit van DVD nog steeds scherper als HDTV ook nog eens doorslaat. Ook mis ik nog steeds de echte (xxx daargelaten) multiangle films. OS'en (vooral die van MS) moeten elke keer weer gelikter (lees grotere knoppen en alles geanimeerd, het liefst ook nog skinable), het is maar een kwestie van tijd totdat met elke applicatie moet/kan/gaat gebeuren. Dat neemt allemaal space met zich mee hoor.

Minder als 10 jaar geleden kon ik leven met een 80MB HD, nu heb ik 100GB aan schijven en dat is ook gewoon vol. Das een faktor die een stuk groter is dan tussen 100GB en 1.2TB. Ongetwijfeld krijgen we die ook wel vol een paar jaar down-the-road. In iedergeval wel binnen de 10 jaar die jij schetst.

[Verwijderd]

[off-topic]
Films zijn niet op maximale grootte; DVD gebruikt MPEG2-compressie. Een ongecompressde film zou een gb'tje of 30 in beslag nemen, 's toch wel wat anders dan de 6 gig die op een doorsnee DVD'tje staat...
[/off-topic]

Ik denk overigens dat de vraag naar opslagmedia toch wel zal blijven groeien. Deels omdat software zelf groter wordt (er worden nog steeds features toegevoegd en dingen geimplementeerd of meer grafisch vormgegeven), maar ook omdat we andere eisen gaan stellen. Zelf noemde je al DVD; op het moment dat je de ruimte hebt en een snelle internetaansluiting ga je ook 192-mp3'tjes prefereren boven de ook acceptabele, maar tóch minder goed klinkende 128jes.
M.a.w.: ik vermoed dat de vraag naar opslagruimte voorlopig nog wel gestaag blijft groeien.

* 786562 Marloesóch kwam daar binnen de kortste keren 40 gig bij......

[GA!S]

Volgens mij ligt dan het maximum per platter ineens op zo'n 400GB per platter en dan 3 platters erin wordt dat toch zo'n 1200GB oftwel 1,2TB! Lijkt mij toch ECHT wel voor de komende aantal (10) jaar wel genoeg...

Hmm, net zoals 640kb geheugen meer dan genoeg is?

Daarbij is opslagcapaciteit niet de enige eis aan een harddisk. Denk ook aan access tijden en doorvoersnelheid.

[Verwijderd]

nou ja warmte en geluid zij wel te beperken lijkt mij, tenminste vooral geluid kun je gewoon met een beetje insolatie in je kast vast wel wegwerken of ligt dat aan mij, maar die plek die het inneemt maar maakt het hier iemand uit of er nou een grotere kast staat, het word lastig met laptops maar voor de rest zie ik voorlopig nog niet echt veel problemen, behalve de snelheid zal toch nog wel iets moeten toenemen, maar daar laat ik de fabrikanten over nadenken

[Verwijderd]

Een nadeel van een 5.25 Inch platter is dat hij (theoretisch) langzamer is, De koppen moeten verder over het oppervlak kunnen schuiven, en omdat de snelheid onder de kop aan de buitenkant veel hoger is, is het moeilijker om een 7200 toeren schijf te maken.

Dit is volgens mij ook een van de redenen waarom de fabrikanten jaren geleden an-masse meerdere kleinere platters zijn gaan gebruiken en dus 3.5 inch disken zijn gaan maken.

Ik kan mij echter voorstellen dat als het opslagvermogen straks aan zijn limiet komt dat de bedrijven gaan zoeken naar manieren om deze nadelen te verhelpen.

(Paar spelfoutjes ge-edit)

[FiRePaTH]

Ja als ze die nou eens verder gaan ontwikkellen!!!Volgens mij ligt dan het maximum per platter ineens op zo'n 400GB per platter en dan 3 platters erin wordt dat toch zo'n 1200GB oftwel 1,2TB! Lijkt mij toch ECHT wel voor de komende aantal (10) jaar wel genoeg...

Software zelf zal niet meer zoveel groter worden, films zijn ook ongeveer op maximale grootte (DVD)...en er is ookal mp3 voor muziek!

Of zie ik iets ever het hoofd?

* 786562 FiRePaTH

[_Pussycat_]

Of zie ik iets ever het hoofd?

Windows 2005 natuurlijk!

[roelio]

Ik weet ook wel dat 5.25 inch harddrives wel bestaan... daar had ik het niet over! goed lezen, ik zeg: schijven die drie 5.25 inch bays in beslag nemen (mag ook 3.5 inch zijn hoor), daarmee doel ik op torenhoge schijven in je PC (die daardoor onwijs groot kan worden, i.c.m. DVD/CD-drives etc.)...

[Chatslet]

100 GB vol? dan weet ik niet wat jij er allemaal opzet

[Verwijderd]

Nogmaals het is 184 GB per PLATTER!!! HD's van 552GB passen dus nog zonder moeite in een 3,5" standaard behuizing...
En over die 5,25" schijven, ik heb hier wat oude SCSI storage kasten staan daar zitten schijven in van 1-2 GB 5,25" breed en 2 maal zo hoog en diep als normaal, dus zo deden ze het vroeger ook al.

[Vorlon]

hehe, die zijn dus niet twee keer zo hoog als normaal
volgens de standaard is die hoogte de standaard oftewel
wat wij nu allemaal gebruiken is halfheight als ze die zooi
nu ook intern nog wat dunner maken halen we wel 10 platters
in een fullheight. ik weet zo niet uit m'n hoofd hoe het zit met hd's
maar bij cd's ga je qua capaciteit van 700 naar 200 meg als je
van 120mm naar 80 mm gaat. nemen we dit ruwweg als faktor
3 verschil aan krijg je bij hd's van 3,5" naar 5,25" hetzelfde ongeveer.
alles bij elkaar kunnen we dan nog wat rekken....

[Ortep]

Klopt, de spindel zit in het midden en daar staat geen data. Maar dat geldt voor 3.5 en voor 5.25 hetzelfde. En de platters zijn cirkels en de oppervlak neemt kwadratisch toe met de straal. Dus van 3.5 naar 5.25 is een enorme toename van beschikbaar oppervlak. Uitgaande van die factor 3 zit je dan op 550 GB per platter. Neem een volle hoogte behuizing met 8 platters er in (in een volle hoogte kan je meer dan 2 keer zoveel platters kwijt als in een halve hoogte) dan zit je ongeveer op 4.5 TB In een doosje dat even groot is als je CD brander. Daar kan je nog wel even mee vooruit

[brammus]

Maar dan ga je weer wel achteruit in seek/acces-time...

Want je gaat dan van kleine schijf (klein opp.vl. en snel) naar grotere schijf (grotere opp.vl. en langzamer)...
Lijkt me marketingtechnisch weer een probleem...

[Ortep]

In seek time over de hele disk wel. wel maar de doorvoersnelheid ligt weer hoger. Op een van de buitenste sporen komt de data ongeveer 2-3 keer zo snel voorbij. Het grootste deel van je opslag ruimte ligt immers buiten het 3.5 inch gebied. Bovendien staat er tot 3 keer meer data in dat gebied. Maar dat geldt bij een volle disk. Je vult de disk van buiten af naar binnen. En je moet een disk eigenlijk niet voller dan 70% hebben. Je komt bijna niet in het binnengebied. De koppen zullen in de praktijk 80% van hun bewegingen tussen de 5.25 en de 3.5 grens bewegen. De absolute beweging is niet veel meer dan op een 3.25 disk. De kop hoeft minder vaak te verplaatsen om dezelfde hoeveelheid data binnen te krijgen.Dus echt veel langzamer hoeft het niet te zijn.

De marketing jongens zullen het dan ongetwijfeld gaan gooien op XXXX Mb per seconde doorvoersnelheid, ideaal voor video.

[roelio]

Ik weet ook wel dat ze dat vroeger al deden maar daar gaat het hier niet om, niet iedereen wil een hele box vol 5.25 inch schijven naast zijn/haar computer hebben!

[DJSmiley]

Dit KAN misschien prijs-gunstig worden...

Doordat je bv 180 Gb schijven als grootste krijgt, zal deze in grote aantallen geproduceerd gaan worden -> betere prijzen.

Immers, er is geen grotere, dus de gekken blijven hier dan hangen..

En anders druk je toch een raid kaartje in je kast en zo 2x184Gb ? = een schijf van 368 Gb

Kun je ook lekker vooruit hoor

[roelio]

Die RAID oplossing is erg leuk maar het komt allemaal op hetzelfde neer. Als de maximale capaciteit bijvoorbeeld 200GB is, en je stopt er twee in je PC, dan kan je net zo goed 1 schijf maken met wat meer platters bijvoorbeeld. Maar dan is het einde van een bepaalde techniek (dichtheid vergroten) nog steeds in zicht, want een verdubbeling van schijfruimte door gewoon meer schijven (RAID) of platters (per schijf) te gebruiken, is niet echt een grote stap. Het gaat erom dat de techniek op zijn eind is dus dat er iets heel anders bedacht zal moeten worden voor toekomstige (kleine!! dus niet met grote kasten vol harddisks) systemen met bijvoorbeeld 1 TeraByte opslagruimte...

[Verwijderd]

En anders druk je toch een raid kaartje in je kast en zo 2x184Gb ? = een schijf van 368 Gb

Eeeeehhh, volgens mij heb je daar al een IDE controler of 2 voor op je mobo zitten waar die al op passen, het grootste deel van de gebruikers heeft daar volgens mij al genoeg aan. ik heb zelf wel een raid controler en die bied dan inderdaad wel een grote uitkomst.

En er bestaat ook nog altijd zoiets als een SCSI controler, waar je nog veel meer schijven aan kunt hangen (alleen wel net weer wat duurder is).

edit:

typefoutje

[DJSmiley]

ja, maar die onboard ide zooi heb je 2 losse schijven, met raid kun je toch lekker 1 grote drive houden

[Verwijderd]

Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar ik heb mijn schijf toch wel in meerdere partities gedeeld, dus dan maakt het niet veel meer uit of het nu 1 of 2 hard disk's zijn (of zie ik dat verkeerd??)

[justice strike]

maar je schijf word ook sneller hoor!!

[KeeZ]

met RAID moet je bijna wel 2 schijven in je kast hebben hangen, anders is het bijna nutteloos het hele raid systeem, dit is immers gebaseerd als backup van de andere schijf of ben ik nou dom ??

IMO is alles lekker zo, 186 GB per platter, dat over een jaar of 3-5, nou dan hebben ze echt wel wat anders, en anders maar wat meer 3,5" racks in je pc hebben, dan kan je tenminste nog een beetje meer platters / hd's kwijt

[Mr.Aargh]

Gewoon een Raid controller inbouwen in een dubbele HD in 1 behuizing.
Er zijn verschillende soorten RAID en RAID 0 zorgt bv. alleen maar voor striping .. dus bursten gaat met de xs tijd van allebei de hd's ..

[bruto]

Wel eens gehoord van meerdere Raid controllers in een systeem?

[Verwijderd]

Je vergeet geloof ik dat het hier de maximale dichtheid per platter betreft.

Op een HD met drie platters kom je dus op het volgende: 3×184 = 552GB per HD. Nou, dan kan je nog wel ff dacht ik zo

EDIT:
Omega was me al voor! Maar ik heb toch kleinere HD's, in die van mij passen maar 3 platters
(uitgaande van een 3,5")

[Verwijderd]

En niet alleen per platter, maar ook per zijde, wat iedereen hier maar even over het hoofd ziet. Als we de as van de platter buiten beschouwing laten, praten we dus over 2 * ((3.5 / 2)^2 * PI * 150) / 8 = 360 GigaByte per tweezijdige platter, maar dat terzijde.

[bruto]

Die 184 GB is per platter, en ze kunnen er zo een stuk of 4 kwijt in zo'n kassie.

4 X 184 = 736 GB, en dan lekker een stripe draaien op een TX4. Hmm

[Krankenstein]

Dat lijkt me wel phat, een hd die 10 cm hoog is met zwaar veel platters. Veel platters lijkt mij overigens positief voor de snelheid e.d. want je krijgt dan een soort ingebouwde RAID (dat heb je nu in feite ook al met meerdere platters, maar dat wordt dus een x aantal keer vermenigvukdigt ).

[roelio]

Meer platters levert helemaal niet zo veel snelheid op tenzij de heads compleet onafhankelijk bewegen etc.
Stel je moet iets hebben op de binnenkant van platter A en daarna iets op de buitenkant van platter B, volgens mij gaat in de huidige harde schijven daar een heleboel tijd mee verloren!

edit:
ik heb genoeg oude harde schijven opengemaakt en daarbij zag ik dat de heads allemaal aan elkaar zitten (1 motor) dus dat ze allemaal dezelfde beweging maken... vandaar mijn stukje text... maar weet iemand hoe dat zit bij nieuwere schijven (3 x 20GB platter bijvoorbeeld?), volgens mij zit er nl. nog steeds slechts 1 head-motor in dus dan zou een verhoging van het aantal platters geen snelheidsverhoging met zich meebrengen...

[supersook]

Ja.. waarom maken ze niet gewoon per zijde van de platter een apparte kop, das mechanisch toch niet zo heel moeilijk .
Stel, 4 platters = 8 zijden. 2 groepjes van 4 in raid null en je sjeest elke HD voorbij

[Verwijderd]

Iedereen moet gewoon weer zijn harde schijf extern plaatsen krijg ej weer van die grote kasten ernaast netzoals vroeger bij zo'n mainframe.

[kvdveer]

Dan kunnen we nog even een jaartje of wat vooruit, waarna de schijf-groei vast loopt?
Kan iemand met wat economisch inzicht me vertellen wat de gevolgen hiervan zijn voor de prijs?

Omdat alle bedrijven 135 GB schijven gaan maken komt er meer concurentie en gaan de prijzen omlaag?
Of gaan de prijzen van storage omhoog omdat er een GB-schaarste is?

[Soullie]

ik denk dat je er wel van uit kan gaan dat bedrijven zoals IBM en andere grote HD fabrikanten wel al een idee hebben wat ze aan dit probleem gaan doen... of in ieder geval al onderzoek doen naar een toekomstige technologie waardoor hun beter zijn als de concurrentie............. en ik denk dat die concurrentie het zelfde aan het doen is

maar als het procces van fabricage steeds ingewikkelder word zullen volgens mij alleen de grote spelers met echt veel geld in research en moderne fabricage methodes overblijven....

* 786562 Soullie

[Jasper Janssen]

we gaan straks dus schijven krijgen met rond de 125 GB/platter, dus schijven tot zeg maar 500 gieg in de normale formaten. HEt is wel mogelijk om met een hogere HD (zo hoog als ene cd drive) veel meer dan 4 platters in te passen. Er bestaan dacht ik zelfs 3.5" HDs met 12 platters. En verder kun je natuurlijk altijd een BigFoot maken, een 5 1/4" platter heeft gauw 2 keer de opslagcapaciteit van een 3.5" platter.

Afgezien daarvan is het maar de vraag in hoeverre -- voor huis-tuin-keuken toepassingen -- HDs van meer dan een halve terabyte echt nuttig zijn.

[DynaMikeY]

Lijkt me logisch dat men dan in de hoogte gaat werken. Wat is het praktische bezwaar tegen schijven die 2 of 3 keer zo hoog zijn? Geen, denk ik...zeker niet als daar een halve terabyte data op kan.

* 786562 DynaMikeY

[Nowhere]

20 GB stuk?
Ze zitten nu al op 40 GB!!

15 x 20 = 300 GB
15 x 40 = 600 GB
en het wordt nu nog 5 jaar doorontwikkeld, dus de platters zijn NU nog NIET aan het einde van hun capaciteit!

[Verwijderd]

Hoe wil je al die platters dan een beetje koel houden??
En hoe wil je dat doen met de grote geluidsproductie??
en veel platters = veel lees/schrijf koppen = duur.

[Verwijderd]

nou prop je toch lekker waterkoeling in je harde schijf maar het is natuurlijk wel zo dat op zich de platters niet zoveel uitmaken in prijs, dat is toch massaproductie en die schrijfkoppen worden ook goedkoper naarmate er meer worden verkocht, maar ja die koeling word nog een probleem, al zie ik die watergekoelde schijf wel zitten