NASA test in november technologie voor stil supersonisch vliegtuig

De NASA gaat in november boven een Texaans stadje technologie met een F/A-18-straaljager testen, waarbij het de bedoeling is dat er relatief stille supersonische schokgolven worden geproduceerd. Deze technologie moet uiteindelijk worden toegepast in stille supersonische jets.

Door middel van een serie van duikvluchten zal een F/A-18 Hornet boven het Texaanse stadje Galveston een aantal stillere supersonische schokgolven genereren, waar vervolgens minimaal 500 lokale vrijwilligers aandachtig naar zullen luisteren. Zij zullen feedback geven over de geluiden en oordelen of ze het acceptabel vinden.

De NASA is samen met vliegtuigbouwer Lockheed Martin al bezig met de ontwikkeling van een stille supersonische straaljager. Deze X-59, die ook bekendstaat als een X-plane, is een langgerekt, vrij slank vliegtuig met een lange neus en relatief kleine vleugels. Dit toestel zal nog wel supersonische schokgolven genereren, maar door de vorm moeten deze schokgolven overkomen als gedempte knallen.

Onderzoekers van de NASA hebben een specifiek geluidsniveau in gedachten voor de X-59, die de Hornet in november ook kan produceren; volgens de onderzoekers is dit decibelniveau acceptabel voor mensen op de grond. Uiteindelijk wordt de data van de tests in november niet alleen gebruikt voor de ontwikkeling van de X-59 en een nieuwe generatie van stille supersonische jets, maar het moet ook een bijdrage leveren aan nieuwe internationale regels waarmee supersonisch vliegen mogelijk wordt.

Het gaat hierbij om de zogeheten 'quiet supersonic technology', wat uiteindelijk moet leiden tot supersonische vliegtuigen die boven land kunnen vliegen zonder daarbij de harde knallen te produceren die gepaard gaan met vliegtuigen die de geluidsbarrière doorbreken. Bij deze technologie wordt door middel van vliegtuiginnovaties getracht om het brandstofverbruik, de uitstoot en het lawaai van vliegtuigen terug te dringen.

Op 0:43 van de video is een normale dubbele schokgolf te horen; op 2:34 is een dubbele, stillere supersonische schokgolf te horen.

Reacties (60)

[jqv]

De X-59 is niet de X-Plane, maar is nummer 59
van de x-planes. Enkele nummers hebben een a, b (en 1 keer c)-versie...nummer 58 hebben ze maar overgeslagen. Dus meer dan 60 x-planes-versies zijn er gemaakt.

De eerste X-Plane, de Bell X1 was meteen het eerste vliegtuig dat in een horizontale vlucht de geluidsbarrière doorbrak.
Er waren al vliegtuigen door de geluidsbarrière gegaan, maar dan in een duikvlucht. Al dan niet bewust.
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_X-planes

[Reactie gewijzigd door jqv op 25 juli 2024 22:31]

[jctjepkema]

Dat is tevens het vliegtuig wat wordt gebruikt in de film "The right stuff". Een van mijn favoriete films. Nooit geweten dat er zoveel x-planes zijn gebouwd! Goeie info!

[nld1st]

De Amerikanen zijn vrij simpel met hun x (experimental) naamgeving.
Maar vaak ook met hun gewone wapens en vliegtuigen (de rest weet ik niet zeker).
Ze nummeren 9 van de 10 x gewoon door

[Verwijderd]

Doornummeren van (vliegtuig) type aanduidingen is niet uniek voor de amerikanen.

Dezelfde methode is ook gebruikt voor de duite U-boten en russische Mig's. Het is simpelweg een veel eenvoudigere methode dan voor ieder nieuw type een nieuwe naam te verzinnen. Een voorbeeld van goede bureaucratie.

[Elefant]

X-plane, is een langgerekt, vrij slank vliegtuig met een lange neus en relatief kleine vleugels

Waar zouden ze hun inspiratie vandaan hebben, België?

[Reactie gewijzigd door Elefant op 25 juli 2024 22:31]

[lezzmeister]

Van de YF ontbraken ook nummers. Later werden die gelekt of openbaar gemaakt. Zou me niets verbazen dat de X-58 ook ergens rondvliegt of vloog.

[MSalters]

De YF zijn prototypes voor de militaire F-series, en dat zijn Fighters. Logisch dat die relatief geheim zijn. Maar de X-serie is meer fundamenteel onderzoek, en dat is toch iets minder geheim. Je ziet het ook in de opdrachtgevers, de luchtmacht vs NASA.

[mekkieboek]

Deze X-59, die ook bekendstaat onder de naam X-plane, is een langgerekt, vrij slank vliegtuig met een lange neus en relatief kleine vleugels.

Ik ben benieuwd hoe ze met zo'n lange neus tijdens de landing de runway kunnen zien. De Concorde had een neus die bij de approach/landing omlaag moest kantelen (en een visor om de constructie te stroomlijnen in air en voor extra bescherming). Maar de neus is hier wel erg lang. Misschien met camera's onder de neus? Maar wat als die last krijgen van vuil, ijsaanzetting, bird-strike?

Mss zou je wel volledig voor camera's kunnen gaan, geen voorruit ook. Maar dan moet het wel altijd blijven werken, een raam is relatief low-tech en fail-proof (zolang er geen neus in de weg zit).

[defixje]

Jij denkt dat een piloot van een Boeing de startbaan kan zien als hij land?

Nee dus. En dit toestel is daarin niks anders dan andere.

Handig weetje: Sommig vliegtuigen hebben zelf een "Landing Callout" dan "zegt" het vliegtuig: "50, 40, 30, 20, Retard, Retard". Bij het landen, zodat de piloten weten hoe hoog ze vliegen.

[Reactie gewijzigd door defixje op 25 juli 2024 22:31]

[Daan1510]

De hoogtes en "Retard, Retard" wordt uitgesproken bij Airbus. Bij Boeing enkel de hoogtes zonder retard.

[defixje]

Inderdaad, dat klopt helemaal

[odiw]

Puur uit interesse, waar staat die retard voor? Voor optrekken omdat het vliegtuig dicht bij de grond is? Of om aam te geven dat het de grond 'aan het aanraken is'?

Net opgezocht: https://www.flightsim.com...43d&p=1174327#post1174327

Het is een herinnering aan de piloot om het 'gas' terug naar idle te brengen voor landing. Het betekend ook 'vertragen' of 'af remmen' (to slow down).

Weer wat geleerd!

[Reactie gewijzigd door odiw op 25 juli 2024 22:31]

[Dutch PCBuilds]

Die ramen kunnen ook bekrast worden door vulkanisch as, dan zien ze ook niets meer. Of evt residu van een birdstrike oid.

[Verwijderd]

Hier wat meer achtergrond informatie:

https://www.youtube.com/watch?v=H-77A3MDWbs

En hier meer informatie over hoe een dubbele knal ontstaat en waarom ze dit proberen te minimaliseren.

https://www.youtube.com/watch?v=JO4_VHM69oI

De F/A18 genereert op meerdere manieren een knal, een conventionele drukgolf welke zich propageert over een breedte van 80km en meerdere andere vluchten waarbij de drukkolf een andere richting of vorm krijgt. Het doel is om te onderzoeken "how quite if quite enough", als in uitzoeken wanneer het niet meer storend is.

De X-59 heeft een integrated engine body design waardoor ze de drukgolf een bepaalde vorm mee kunnen geven. De truck is om uit te vogelen wat die vorm moet zijn zodat de knal als niet storend wordt ervaren.

Hier heeft iemand de moeite genomen om twee audio fragmenten naast elkaar te zetten.

https://www.youtube.com/watch?v=CUkiizSJYiA

Nogmaals deze knallen worden gegenereerd door in een duikvlucht te gaan, dat is niet haalbaar voor het uiteindelijke doel. Een passagiersvliegtuig welke in een duikvlucht gaat is natuurlijk not done. Het doel is om uit te zoeken hoe stil, stil moet zijn.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 25 juli 2024 22:31]

[bdeblier]

"how quiet is quiet enough" bedoel je zeker?

[Verwijderd]

Nee, ik bedoel: "hoe stil is stil genoeg", maar dank dat je dat voor me vertaald.

[kodak]

Ik vermoed dat de opdracht is om een stiller supersonisch vliegtuig te bouwen en niet een stil supersonisch vliegtuig. Hoewel dit zo logisch is om in de term stil supersonisch vliegtuig te lezen gaat het hier juist om die definitie. Het contract met een waarde van $247.5 miljoen vraagt om die prestatie. Maar de perceptie van geluid ligt vaak zo gevoellig dat ik toch heel benieuwd ben hoe ze dat volgens het contract moeten bewijzen. 500 vrijwilligers hier bij betrekken voor een waarde oordeel over een prestatie als er zoveel miljoenen op het spel zouden staan. Voor innovatief is het bedrag eigenlijk een schijntje, dus misschien is alles eigenlijk al geregeld en is dat publiek slechts een stukje pr.

[Ruffian]

Kijk even het filmpje in het artikel, daar staat gewoon de PR-machine met hun mobieltjes om hoog. Die filmen echt niet voor zichzelf maar plaatsen dit (al dan niet live) direct op Facebook, Instagram, Snapchat, Twitter (allez!).

[MSalters]

Er is geen absolute stilte, alles wat beweegt maakt lawaai. "Stiller" is dus een correct criterium om dit vliegtuig op te beoordelen. Dat bepaalt ook direct waneer het geluid van dit vliegtuig door andere geluiden overstemd zal worden.

[Flamesz]

Ze zorgen dus dat het vliegtuig een schokgolf maakt die als minder luid word ervaren, maar zal deze wel een vergelijkbare energie hebben? Zouden nog steeds de ruiten er uit vliegen als het in de buurt van een woning gebeurt?

[HKS-Skyline]

Nou zoals je in de video kunt horen is het niet te vergelijken met een sonic boom van een normale straaljager. Dus nee, hier gaan geen ruiten van knallen. Ik denk ook niet dat het de zelfde energie heeft, ik gok dat ze door slimme aerodynamica er voor zorgen dat de schokgolf kleiner is en/of opgebroken wordt. De spitse neus helpt daar ook in mee. Vergelijk het als een scherp mes in boter of een bot mes in boter. Het scherpe mes gaat er makkelijker doorheen en duwt minder boter opzij.

[CivLord]

Ze proberen om de schokgolf niet te laten produceren door enkel de voorkant van de neuskegel en de leading edge van de vleugels, maar langs een groter deel van de neuskegel.
Doordat de schokgolf niet door een punt maar door een lijn wordt geproduceerd, zal de energie die door de schokgolf vrijkomt uitgesmeerd worden en ook zullen de schokgolven van de verschillende punten op die lijn elkaar uitdoven doordat er een soort turbulentie ontstaat.

De vraag is echter wat nog een acceptabele supersonische schokgolf is. Wat op zichzelf nog een acceptabel geluid is (je schrikt je niet het apezuur en de kopjes rammelen niet je kast uit) kan toch zeer irritant worden wanneer het een paar maal per uur voor komt.

[SiGNe]

Goed idee maar voor andere vliegtuigen dan gevechtsvliegtuigen heeft het weinig zin ben ik bang.
Een passagiersvliegtuig zou veel te weinig passagiers mee kunnen nemen door de vorm bijvoorbeeld.
Veel teveel loze ruimte door die neus en met die kleine vleugels moet het een flinke startsnelheid hebben om überhaupt van de grond te komen.

[daellat]

Als de hele neus en die soort flappen aan de zijkant lift genereren door de vorm dan niet per se. Maar dat over de passagiers kan. Misschien kunnen ze het ontwerp breder inzetten na test.

[jqv]

Het is een experimenteel vliegtuig. Je weet wel om dingen te testen en onderzoeken. Na genoeg research kunnen zaken doorontwikkeld worden voor gebruik in passagiersvliegtuigen.

Kijk eens verder dan je te kleine neus lang is.

Het allereerst vliegtuig was totaal onbruikbaar. Maar door verdere ontwikkeling kunnen we elke uithoek in de wereld bereiken...

[ultimasnake]

waar vervolgens minimaal 500 lokale vrijwilligers aandachtig naar zullen luisteren. Zij zullen feedback geven over de geluiden en oordelen of ze het acceptabel vinden.

Nu snap ik dat je geen 500 meetstations kan neerzetten maar hoe betrouwbaar is deze feedback? Mijn vader (inmiddels door werk bij de KLM vrij 'doof') zal denken 'ach klinkt prima' waar ik waarschijnlijk aan het plafond genageld zit.. Ze hadden misschien beter kunnen kijken dmv publiekelijk beschikbare hardware (telefoon in de openlucht) of ze daar een meting mee hadden kunnen doen (de hardware factoren van enkele toestellen moet prima op te anticiperen zijn).

Mij benieuwen in ieder geval

[daellat]

Ongetwijfeld al lang getest met decibel meters in een wijde omgeving. Maar decibels zegt mensen niet zo veel. 500 mensen waarvan 80% zegt dat het erg mee valt is iets handtastelijker.

[Jogai]

Daar zullen we wel niet meer veel van horen...

[Mr.Nonflex]

Ik dacht dat de NASA alleen aan ruimtevaart gerelateerde toestellen werkt.

[Septimamus]

Buiten het feit dat het natuiurlijk logisch is dat NASA zich bezig houd met alles wat kan vliegen bestaan er ook gewoon vliegtuigen die in de ruimte kunnen vliegen.

[daellat]

Niet zo veel. Alle straalmotor aangedreven vliegtuigen niet iig.

[jqv]

Dan is het toch een ruimtevaartuig ipv een vliegtuig?

[snellie123]

Vliegtuigen vliegen niet in de ruimte aangezien je daar geen lift genereert met vleugels en het dus per definitie niet vliegen is. Ook kan je zonder raket aandrijving niet in de ruimte komen omdat de lucht in de atmosfeer al te dun wordt om te vliegen voordat je echt in de ruimte bent

[Septimamus]

Een vliegtuig word toch ook gewoon aangedreven? Een ruimtevoertuig vliegt dus niet volgens jou?
In het technische aspect heb je misschien gelijk. Maar als ik praat over een raket die door de ruimte vliegt, noem ik dit dus gewoon 'vliegen.' Evenals een ruimtevliegtuig.

Five spaceplanes have successfully flown to date, having reentered Earth's atmosphere, returned to Earth, and safely landed

https://en.wikipedia.org/wiki/Spaceplane

Het is dus gewoon puur hoe we het in de volksmond gebruiken. Overigens is dat natuurlijk helemaal niet het punt wat ik probeerde te maken. Ik wou aantonen dat er dus wel degelijk voertuigen zijn, noem het een vliegtuig, noem het een ruimtevliegtuig of noem het zoals je wilt, die binnen en buiten onze atmosfeer kunnen 'vliegen.'

[Reactie gewijzigd door Septimamus op 25 juli 2024 22:31]

[snellie123]

Een ruimtevoertuig vliegt op de aandrijving die de zwaartekracht overwint en bij een vliegtuig is dit de lift die de vleugels genereren. Maar snap natuurlijk wat je bedoelt, probeer alleen te zeggen dat je met het principe van vleugels nooit de ruimte gaat halen

[mphilipp]

Mischien had je het zelf kunnen googlen. National Aeronautics and Space Administration.

[Nystran]

Ik maar denken dat NASA het KNMI van de VS was

[jqv]

En ik maar denken dat Google je had kunnen helpen uit te vinden dat ze meer dan alleen ruimtevaart doen.

[JackBol]

Waar staat de eerste A in NASA voor?

[DigitalExorcist]

Mja strikt genomen is het JPL, een van de onderdelen van NASA

[jqv]

Dus?
Van NASA.
Die hebben nog meer onderdelen met een andere naam.
Zoiets als Microsoft
De Windows afdeling is van MS
De Office afdeling is van MS
Skype
Etc etc

Dus Microsoft. En zo zijn er nog veel meer bedrijven en instellingen met afdelingen.

[tweakradje]

Snap niet dat er nog belastinggeld in dit soort ouderwetse vliegtuigen geinvesteerd wordt. Er wordt al jaren gefluisterd dat ze over een TR-3B beschikken, nagebouwd van tenminste 9 buitenaardse buitgemaakte ruimtevaartuigen. Deze zouden worden aangedreven door element 115 (niet op aarde voorradig). Zoek maar eens op president Truman en de Majestic 12 of Bob Lazar. Ik weet zelf niet wat ik er van moet geloven maar interessant is het zeker.

[sxbrentxs]

Dan heb je toch je antwoord? Boel gefluister maar eigenlijk geen geluid? Ik weet het wel.
Dan is het ook nog zo dat ze een of ander buitenaards goedje gebruiken... Kom op man. Ik wil het geloven, maar voel me eerder gek dan dat het in de buurt komt.

[tweakradje]

Ach mensen geloven massaal in een God waarvan het bestaan nog nooit door iemand is aangetoond. Maar dat is een andere discussie

Onlangs heeft nota bene het pentagon nog een video vrijgegeven van F18's die achter een "tic-tac" vormig aan gingen in 2004 nadat ze dagen door dat ding "achtervolgd" zijn. Of dat "zweeftuig" nu van van ons is of ET kan ik niet zeggen. Maar desalniettemin erg interessant.
De video en hoe wetenschappers er in staan: https://www.youtube.com/watch?v=82g0gZgptJ4

[Relief2009]

Zolang je maar het graag genoeg wilt geloven, ga je het vanzelf wel geloven.

[tweakradje]

Probeer een paar fimlpjes op youtube te kijken van sirius disclosure. Meestal interviews. Dr Steven Greer. Hij doet zijn best in elk geval