Ik zal je een beetje proberen uit te leggen hoe dat komt, in eigen woorden. In de jaren 60 en 70 zijn computer onderzoekers naar kunstmatige intelligentie compleet de mist ingegaan en daar hebben we nu nog allemaal last van.
Kijk onze hersenen zijn een biologische machine, en er is zeer zeker een mechanisme achter intelligentie en bewustzijn. Toen de eerste computers opeens steeds nuttiger werden en er bijvoorbeeld programma's werden geschreven die schaak konden spelen is er een elementaire denkfout gemaakt. Deze denkfout is als volgt: Het menselijk brein is een machine. Een computer is een machine. Denken = Rekenen.
Als je hier eventjes wat dieper over nadenkt dan is het helemaal niet zo gek om te denken dat rekenen en denken hetzelfde is. Het brein bestaat uit materie, en je kunt alle interactie van deze materie beschrijven met wiskundige regels. En dat inzicht, daar is het helemaal fout gegaan. Toen is men gaan denken dat het mechanisme achter denken met wiskunde te maken heeft terwijl je in werkelijkheid wiskunde kunt gebruiken om het mechanisme te beschrijven. Wiskunde is een hulpmiddel maar dus niet andersom.
Om hier wat dieper inzicht in te krijgen moeten we er eventjes bij stilstaat wat wiskunde is en wat taal is. Eerst taal. Taal is een communicatie middel om je gedachten te delen met andere mensen die ook denken. Een taal kan alles zijn dat je met je lichaam kunt doen. Gebaren, schrijven, spreken. Wiskunde is een hulpmiddel binnen het concept taal. De orde gaat dus zo denken > taal > wiskunde. Denken is het minst abstract en het meest persoonlijk. Taal is meer abstract en minder persoonlijk en wiskunde is het meest abstract en het minste persoonlijk.
Voorbeeldje bij wat ik bedoel: Wanneer ik twee stenen zie liggen en ik zie twee bomen staan dan kan ik tegen mijzelf zegen dat die stenen en die bomen een eigenschap delen. Die eigenschap is hoeveelheid. Als ik drie stenen zie liggen en twee bomen zie staan dan is de eigenschap van hoeveelheid niet gelijk. Ik kan dat op mijn vingers uitdrukken. Drie vingers in mijn ene hand voor drie stenen en twee vingers aan mijn andere hand voor twee bomen. Op een gegeven moment heeft de mensheid binnen zijn taal dus getallen verzonnen om die concepten makkelijker te communiceren. Er is echter een extra laag abstractie. Die stenen en bomen zijn minder abstract dan de eigenschap van hoeveelheid die twee bomen en twee stenen met elkaar delen. Het woord steen is minder abstract dan het getal. Zie je wat ik probeer uit te leggen denken > taal > getallen. Het probleem is nu dat computers die wij willen laten nadenken alsof het mensen zijn dus helemaal vanaf de andere richting moeten beginnen.
Dat wil niet zeggen dat het brein geen machine is, maar wij hebben tot nu toe GEEN FLAUW idee wat het mechanisme achter intelligentie en bewustzijn is. En als je niet weet hoe een mechanisme werkt kun je het ook niet op een andere manier na maken. Maar toen we die computer eenmaal hadden zijn we dus gaan denken dat het mechanisme dat een computer laat rekenen dan ook maar hetzelfde mechanisme moet zijn dat een mens laat denken. En dat geloof ik dus niet.
De enige computer die wij kennen is een logica machine. Een hedendaagse elektronische digitale computer is volledig opgebouwd rond kleine logische schakelingen. Een NOT poort, een AND poort en OR port. En dan heb je vele logische schakelingen die je kunt maken door deze drie schakelingen te combineren. Deze schakelingen binnen een hedendaags computer systeem manipuleren getallen die wij binair voorstellen. Een getal is een symbool. Een symbool verwijst naar iets. Een symbool is een hulpmiddel om sneller gedachten uit te wisselen tussen denkende mensen die min of meer dezelfde semantiek delen waar dit symbool naar verwijst. Computers manipuleren symbolen die voor computers geen betekenis hebben. Voordat zo een symbool een betekenis heeft voor een computer, moet een computer al kunnen nadenken, moet er een semantiek zijn. En dat kan een computer niet. Anders kun je net zo goed beweren dat een rekensom op een bord geschreven over zichzelf aan het nadenken is. Die interne belevenis is er niet bij computers. En wat als intelligentie en bewustzijn zodanig met elkaar verbonden zijn dat je het ene niet kunt hebben zonder het andere? Vanuit het lichaam gezien is het brein er om het lichaam zo te coördineren dat het lichaam kan overleven. Vanuit het brein gezien is het lichaam er om het brein te helpen overleven. Die vragen: Wat is brein, wat is "the mind", wat is het lichaam? En verhoudingen daartussen is in de filosofie bekend als
"Dualisme"
Dat is niet helemaal waar we hier over hebben want ik ga er al vanuit dat het brein een machine is, en dat er geen niet-materiële "geest" bestaat. Alhoewel ik als christen wel geloof dat er meer is dan alleen het lichaam ga ik er in dit schrijfsel vanuit dat bewustzijn en intelligentie verklaard kunnen worden door een biologische machine, het brein.
Terug naar de computer die intern geen belevenis heeft:
Men heeft het probleem van "geen interne belevenis" van zich af geschoven door dan maar aan te nemen dat die belevenis er ook niet echt bij mensen is, maar dat dat gewoon een illusie is.
Maar dat geloof ik dus niet. Het resultaat is dus dat je met een computer iets kunt doen dat intelligent lijkt maar het nadoen van iets is niet hetzelfde als dat gene wat je nadoet. Omdat computers alleen maar symbolen kunnen manipuleren die voor ons betekenis hebben is de intelligentie van een computer ook alleen maar iets dat door ons zo geïnterpreteerd word. We zijn in de jaren 60 en 70 zo in de mist gegaan dat men de computer is gaan bestuderen om meer te weten te komen over het menselijk brein. Men is er vanuit gegaan dan omdat een computer intelligent gedrag vertoont dat een computer intern zelf ook een soort van belevenis heeft. Toen dat helemaal niet bleek te kloppen zijn ze zelfs nog verder gegaan; toen heeft men beweert mensen zelf ook geen internet belevenis hebben en dat bewustzijn misschien gewoon een illusie is. Toen de computer niet zo gemakkelijk instaat bleek te zijn om even intelligent als een mens te zijn hebben we het maar omgedraaid: mensen zijn blijkbaar niet zo intelligent als we denken, het zijn gewoon geavanceerde rekenmachines; de rest is een interne illusie.
En zo zijn we een goede 30 jaar op weg gegaan met compleet omgekeerd denken. De aanname dat de computer al de potentie heeft voor intelligentie; hij moet gewoon nog groeien en sneller worden en dan komt het wel goed. Maar dat werkt alleen als er al een mechanisme aanwezig is achter intelligentie. Dat is er niet bij een computer. Wel voor rekenen, niet voor denken.
Om nog maar eens een voorbeeld te geven. Voor dat je een menselijke baby pas echt dingen kunt gaan leren moet het eerst taal leren. Het leert taal gewoon door dat het zijn ouders taal hoort en ziet gebruiken. Een baby is al van nature een zelf lerend systeem dat taal kan aanleren. Daarna word een peuter verder taal geleerd op school. En leren ze een kind om te lezen en schrijven. En dan pas word een kind wiskunde geleerd. Waarom in die volgorde? Als het menselijk brein alles bekomt door gewoon programma's uit te voeren, waarom worden babies dan niet geboren met de mogelijkheid om wiskundige sommetjes uit te voeren?
Daarom dat er nog altijd geen software bestaat waar je een menselijk gesprek mee kunt voeren.
Siri, cleverbot, Alexa, IBM Watson. Hier zijn wat vragen die ik de meeste geavanceerde kunstmatige intelligentie wil vragen:
Vraag 1: Pietje reist naar Zweden, en neemt het vliegtuig naar America. Waar is pietje nu?
Vraag 2: Pietje ziet op tafel twee fruit maanden staan. Eentje met appels en eentje met peren. Piets neemt drie appels en vijf peren. Hoeveel aardbeien heeft Pietje nu?
Vraag 3: Ik heb drie dingen in mijn hand, twee zijn mogelijk en eentje niet. Vertel mij welke niet mogelijk is. Een oorlogs tank, een ruimteschip en een bladje papier.
Er is momenteel geen software die het inzicht heeft om ook maar een van die drie vragen te beantwoorden. Cleverbot is gewoon imitatie van taal, daar kun je geen menselijk besprek mee aanvoeren. Goed voor entertainment maar voor de rest nutteloos.
Siri en Alex en dergelijke en bijvoorbeeld Wolfram Alpha kun je informatie gerelateerde vragen stellen en die hebben zeker nut! Maar een vragen die inzicht nodig hebben. IBM Watson is begonnen als software die heel goed is in het spelen van Jeopardy, en ik zou er graag eens mee willen experimenteren maar ik denk niet dat Watson een van die drie vragen kan beantwoorden.
Vertel je mensen dat ze via een chat interface gaat chatten met een mens of een computer en dat elke keer dat ze succesvol op het knopje mens of computer duwen ze een financiële vergoeding krijgen van een euro. En wanneer je mensen die gaan chatten met de mensen die op het knopje moeten duwen verteld dat elke keer als die mensen op het knopje mens duwen dat zij dan ook een financiële vergoeding krijgen van een euro. Maar als ze fout klikken gaat er 5 euro vanaf. Als je op zo'n manier een Turing Test zou opzetten is er absoluut geen enkel Kunstmatige Intelligentie systeem dan wat kan. Daarom dat je bijna nooit iets hoort over Turing Tests en als je er iets over hoort is het een hoop bullshit zoals een software programma Eugene dat de jury wijsmaakte dat het een dertienjarige jongen uit Oekraïne was die niet zo goed Engels kon spreken. Het probleem daar zat hem bij de jury.
Hoe dit probleem nu oplossen:
Het eerste wat uitgevogeld moet worden is of het menselijk brein in staat is om het mechanisme achter het menselijke brein uit te vogelen. Misschien is dat niet eens mogelijk. We weten "überhaupt" eigenlijk niet goed wat intelligentie nu wel is en wat het niet is. Kan een intelligent wezen zichzelf verbeteren en zo exponentieel groeien in intelligentie? Of zit daar een limiet op? Dat zijn allemaal vragen waar we nog niet echt een goed antwoord op hebben gevonden en die we ons moeten blijven vragen tot we iets verder komen.
Misschien moeten we wachten tot een buitenaardse soort ons een bezoekje brengt. Andere intelligent leven op ons niveau dat intelligentie is via een gelijkaardig maar anders opgebouwd mechanisme. Misschien als wij hun bestuderen en zei ons komen beide soorten verder.
Maar misschien is het wel mogelijk.
Dan moet de symbool manipulerende computer met rust laten en meer uitgebreid onderzoek doen naar het menselijke brein. Hier zijn een aantal vragen die meer gesteld moeten worden en waar we nog bijna geen antwoorden voor hebben:
Wat zijn herinneringen? We weten ondertussen al dat een herinnering meer een herbeleving is van iets dat gebeurd is en niet een filmpje dat we afspelen van onze interne harde schijf. Het menselijk brein is GEEN harde schijf. Wat is denken? Wat is de orde die hoger is dan taal? denken --> taal --> wiskunde ... gaat van meer abstract naar minder persoonlijk tot je bij getallen komt die maar op een manier te interpreteren zijn voor iedereen. Taal is minder abstract maar meer persoonlijk. Bepaalde woorden hebben een gigantische andere context bij mensen die daar een andere beleving bij hebben. Als ik zeg: Ik ben Christen ik geloof in God. Dan zit daar een geschiedenis achter die radicaal anders is als iemand die zegt: Ik ben atheïst ik geloof niet in God. Het woord "geloof" in deze context kan zelfs zo een verschillende persoonlijke context hebben dat communicatie soms zelfs moeilijk is.
Dus er is meer onderzoek nodig naar de "taal" van gedachten. Ik kan bijvoorbeeld in het Engels of Nederland nadenken en dan zijn er woorden. Ik kan echter ook nadenken zonder woorden te zien, bijvoorbeeld door te denken aan vormen. Ik kan terug denken aan mijn fiets tocht van gisteren zonder dat daar woorden voor nodig zijn. Die "taal" of wat dat dan ook is is minder abstract dan taal en meer persoonlijk. Als ik die fiets tocht opneem met een video camera en jou die beelden laat zien terwijl ik zelf de reis opnieuw maak puur in mijn gedachten dan spreken wij absoluut niet dezelfde taal.
Wat zijn dromen? Wat is hun functie? We weten dat het te maken heeft met het verwerken van gebeurtenissen. Een soort van herkauwen van gebeurtenissen van de dag. Wat is de relatie tussen het hebben van een lichaam en intelligentie? Wat is de relatie tussen bewustzijn en intelligentie.
Dit zijn allemaal vragen die al wel gesteld geweest zijn en we hebben ook al veel geleerd maar als we ooit een machine willen maken die kan nadenken als een mens dan zullen we toch de enige machine die wij kennen moeten gaan bestuderen, het menselijke brein. En die digitale booleaanse algebra computer met rust laten.
Als je meer wilt weten en wilt lezen over, voornamelijk filosofen, die het waarschijnlijk beter kunnen uitleggen dan ik in mijn eigen woorden zijn hier wat namen om te googelen. John Searle, Hubert Dreyfus, Douglas Hofstadter. Ik heb het meeste van John Searl al gelezen, ben nu met Hubert Dreyfus bezig. Hofstadter is lange tijd op de verkeerde weg bezig geweest en heeft dat ondertussen al toegegeven maar heeft wel erg veel werk al verricht op onderzoek naar taal. Terwijl John Searle meer de filosoof was die nuchter uit legde waarom de onderzoekers van de jaren 60 en 70 verkeerd bezig waren. Ook Noam Chomsky ben ik nu aan het lezen. Die heeft ook heel erg veel goed onderzoek naar taal gedaan. Zo een hoop tekst. En ik moet daar maar eens een goede blogpost van maken en het allemaal wat beter uitschrijven en wat compacter maken zodat ik de volgende keer iets goed geschreven van mijzelf kan copy pasten. Maar ik hoop dat je er iets aan gehad hebt.
Hier nog een aantal reactie van mij over AI en simulatie ( Maar als we met een computer het menselijk brein simuleren kan er dan binnen die simulatie niet iets ontstaan wat kan nadenken? )
waar je misschien iets aan hebt:
Brein simulatie moet gewoon sneller -->
Kain_niaK in 'nieuws: 'Kunstmatige intelligentie heeft beperkingen en vormt g...
Over wat simulatie is en wat het niet is -->
Kain_niaK in 'nieuws: 'Kunstmatige intelligentie heeft beperkingen en vormt g...
[Reactie gewijzigd door Kain_niaK op 20 oktober 2017 09:02]