T-Mobile begint in VS met aanbieden 4g op frequentie wifi

De Amerikaanse tak van T-Mobile begint dit voorjaar met het aanbieden van 4g op de 5GHz-frequentie van wifi. Met de stap wil de provider de capaciteit van zijn netwerk uitbreiden. Het is niet ondenkbaar dat hetzelfde ook in de Benelux zal gebeuren.

T-Mobile kondigt de stap nu aan, omdat de keuringsinstantie FCC de benodigde netwerkapparatuur heeft goedgekeurd, zo laat de provider weten. Het gaat om iets wat providers aanduiden als 'lte-u', waarbij de 'u' staat voor 'unlicensed'. Het spectrum in de 5GHz-band is in gebruik voor wifi en vereist dus geen licentie om te worden gebruikt.

De provider gaat 20MHz in dat spectrum gebruiken. Dat gebeurt vooralsnog alleen in de Verenigde Staten en de Nederlandse tak zei eerder dat er nog niets bekend is over het gebruik van deze techniek in Nederland, hoewel T-Mobile Nederland bevestigde er wel naar te kijken.

In aanloop naar de introductie van smartphones die downloadsnelheden bieden tot 1Gbit/s, proberen providers een zo groot mogelijk deel van het spectrum te gebruiken. Onder meer Qualcomm heeft zo'n modem gezet in de Snapdragon 835 en Samsung in zijn nieuwe Exynos 8895. Providers hebben veel spectrum nodig om dat te ondersteunen, omdat die techniek werkt met het opzetten van een verbinding via veel verschillende frequenties. Van het spectrum waarvoor ze licenties hebben gekocht, moeten ze echter ook een deel inzetten voor 2g en 3g. Tweakers publiceerde vorig jaar een achtergrondverhaal over 4g op wifi-frequenties.

Reacties (54)

[Groentjuh]

Ik weet niet of we blij moeten zijn met LTE-U. Ik zie de liever Wifi-offloading dan een andere baby-foon, die onzichtbaar een nu al drukke wifi-band om zeep helpt. Er schijnen dan wel technieken in LTE-U te zitten, die proberen te voorkomen dat wifi en LTE-U elkaar storen, maar dat bestaat voor bluetooth en wifi ook. Die techniek is niet altijd een succes.

Wifi-offloading biedt bijvoorbeeld het voordeel dat ik in één keer alle providers met wifi-offloading help ipv de provider van dat ene LTE-U kastje. LTE-U betekend in nederland 4 extra banden in gebruik van 5GHz als alle providers daaraan gaan doen.

[Reactie gewijzigd door Groentjuh op 22 juli 2024 23:44]

[Menesis]

Lekker dan. Heb ik eindelijk een router op 5Ghz, omdat 2.4 Ghz helemaal vol zit, gaan de telco's zich erin mengen... Ik heb dan wel eentje met DFS, misschien helpt dat.

[Reactie gewijzigd door Menesis op 22 juli 2024 23:44]

[Darkstriker]

Nou, omdat 5Ghz eigenlijk voor geen meter door muren komt zou je hier waarschijnlijk weinig last van hebben. Ik denk dat het effect eerder zal zijn dat je buiten gebouwen straks op dergelijke frequenties internet terwijl je binnenshuis die toch niet kunt ontvangen en dus weer terug gaat naar de lagere banden.

[WhatsappHack]

Het komt nauwelijks door muren is waar in de zin van de gemiddelde router. Als er echter een dikke antenne met flink vermorgen gaat uitzenden, dan wordt het toch een iets ander verhaal.

Het gaat dan ook wel degelijk storingen opleveren op je thuisverbinding, afhankelijk van de frequentie die je gebruikt.

[Sietse Vliegen]

Dat uitzenden met een dikke antenne en veel vermlgen heeft geen enkele zin zo lang het signaal terug niet met eenzelfde vermogen / antenne verzonden wordt. Zonder tweeweg handshake geen communicatie.

[Reactie gewijzigd door Sietse Vliegen op 22 juli 2024 23:44]

[WhatsappHack]

Ik had het niet over communiceren, maar over het veroorzaken van storingen met het signaal Verdrukking/noise.

[Darkstriker]

Nou, het stralingsvermogen van apparaten in de 5Ghz band is streng gereguleerd. Ik neem aan dat die regelingen niet anders zijn voor bedrijven want anders richt ik ook even een nutteloze BV op en zet een router met enorm vermogen in mijn meterkast.

[BeosBeing]

Bereik van 5Ghz is ook een stuk minder. En omdat het niet door muren heen komt is het voor mij thuis ook niet bruikbaar (mijn 2.4GHz wifi komt ook al niet goed door boven)

[RobinF]

Ik denk dat dit ook afhankelijk is van je huis. Onze plafond/vloer is beton en de meeste muren zijn gips en ik kan met 2 accesspoints ons hele huis voorzien van 5Ghz dekking

[BeosBeing]

We zijn net verhuisd van een 1982 huurhuis waar meer ijzer in de beton zat als iets anders naar een 1955 koopwoning maar voor beide is het pet. Dat het signaal in het eerste huis niet goed was is te verklaren doordat er op betonnen muren en plafond geen enkele plaats was waar de detector niet uitsloeg (er waren nog wel een paar binnenmuren van ytong blokken) . In het koophuis heb ik nog niet kunnen meten maar daar zal minder beton in zitten.

[kaas-schaaf]

Dfs moeten/mogen de operators zich ook aan houden, dus dat maakt geen verschil (en is verplicht voor redelijk veel banden om ze te mogen gebruiken, iig de 5.4-5.7 band voor zover ik weet)

[Reactie gewijzigd door kaas-schaaf op 22 juli 2024 23:44]

[RobinF]

DFS/TPC is (in Nederland) verplicht op frequenties tussen 5250 - 5350Mhz (52-64) en 5470 - 5725Mhz (100-140)
5250 tot 5350Mhz mag (in Nederland) alleen binnenshuis gebruikt worden net als 5150 - 5250Mhz

[kaas-schaaf]

Dank voor de verduidelijking! Je zit dus veilig op de 5.1-5.3GHz naar het lijkt.

[Reactie gewijzigd door kaas-schaaf op 22 juli 2024 23:44]

[TimSeve]

Fijn dan. Nu 2.4ghz al waardeloos is in dichtbevolkte gebieden, zal 5ghz dus ook een nóg instabieler medium worden.

[QUICKSORT]

Daar heb ik dus ook mijn zorgen over. Ik wacht op de dag dat celular internet compleet wifi vervangt (maar dan moet prijzen, limieten, snelheden en stabilieteit gelijkaardig moeten zijn als traditioneel internet natuurlijk), maar dat gaat nog vele jaren duren vrees ik, en weet ook niet zeker of het wel mogelijk is, vooral in België.

Dus is dit momenteel ook een probleem dat mij wat stoort. En dan vraag ik me wel af of een MU-MIMO wifi connectie dit probleem kan omzeilen.

[nils83]

Dat zal nooit gebeuren, wifi dient niet enkel voor internet!

[QUICKSORT]

Dat is waar ja, ik zelf gebruik ook mijn router voor e.g. streaming van videos van mijn pc/mobiel naar de tv. Maar ken veel mensen die een router enkel voor internet gebruiken.

[Reactie gewijzigd door QUICKSORT op 22 juli 2024 23:44]

[himlims_]

betaal hier (budapest) ongeveer 1euro per GB, en dan ongeveer 100mbit. 4G routertje, en werkt prima. of voor +3euro (HUF 920) 'ongelimiteerd' va 2300u tm 0800u doei ISP

[Reactie gewijzigd door himlims_ op 22 juli 2024 23:44]

[josttie]

Ik betaal wel een stuk meer dan dat! Maarja zit dan ook bij t-mobile. Bij welke provider zit je?

[himlims_]

https://www.telenor.hu/en

[timmiej93]

Als ik vragen mag, hoeveel betaal je dan ongeveer per maand? Ik kan me voorstellen dat ik met 1 euro per GB nogal een flinke rekening zou hebben, terwijl ik niet eens Netflix o.i.d. gebruik.

[calvinturbo]

Dat is nou niet bepaald goedkoop... Zeker niet als je veel streamed of download..

[Reactie gewijzigd door calvinturbo op 22 juli 2024 23:44]

[RobinF]

In Nederland zijn de kanalen 36-64 alleen binnenshuis te gebruiken. Deze zal een mobiele provider dus niet zomaar kunnen gebruiken

[The Reeferman]

Als het goed is gaat die 5 GHz bijna niet door muren en dergelijke heen. Het is meer een line of sight verbinding. Hoe goed het door een raam heen gaat weet ik zo niet.

[TimSeve]

Hmm. Daar heb je een goed punt.

[robbinwehl]

Er word duidelijk vermeld dat het 20mhz kanaal van 5GHZ gebruikt gaat worden.
Wie dit thuis nog instelt moet er eens over denken om over te stappen naar 40mhz (802.11n).
Eigenlijk is dat ook alweer uit de tijd want er is ook nog een 160mhz kanaal (802.11ac).
Let wel! Hoe hoger het kanaal hoe minder bereik.

Maar de 4g op 20mhz zal dus niet mogen storen op wifi 5ghz met 40mhz kanaal.


edit: band -> kanaal

[Reactie gewijzigd door robbinwehl op 22 juli 2024 23:44]

[swv]

Je haalt inderdaad een aantal dingen door elkaar. Het klopt dat er op de 5GHz band voor WiFi ac 160MHz beschikbaar is. Maar het gaat verder dan dat. De eerste 5GHz routers ondersteunden vooral de lagere kanalen, oftewel 36 t/m 48, wat gelijk staat aan 80MHz.
Modernere en duurdere routers ondersteunen ook de DFS kanalen. Op die manier is er aaneengesloten 160MHz beschikbaar door de DFS kanalen 52 t/m 64 toe te voegen aan 36 t/m 48. Daarnaast heb je op de DFS kanalen 100 t/m 128 nog een aaneengesloten blok van 160MHz beschikbaar. Zie een van de vele illustraties Google Afbeeldingen om een beeld te krijgen van hoe het deel van het 5GHz spectrum waar we nu over praten in elkaar zit.

Door de komst van WiFi ac en bijbehorende routers kan tegenwoordig 80MHz en 160MHz bandbreedte worden benut. Met het gebruik van twee routers van 160MHz kan je in je eentje dus al zo goed als dit hele 5GHz spectrum verstoren. Bijvoorbeeld door in een rijtjeswoning op de benedenverdieping de router op kanaal >36 te zetten en op de bovenverdieping op kanaal >100. En dit is realistisch, want je wilt niet dat de routers elkaar storen. Gelukkig zijn er nog maar weinig mensen die zo een snelle router hebben, maar het is niet ondenkbaar dat dit in de nabije toekomst meer wordt. En dan wordt het lastig wanneer mobiele providers zich ook in deze band gaan mengen. Dat betekent dat elke andere zender in deze band per definitie stoort, of het nou 4g is of niet. En het maakt dan niet uit of de 4g antenne of WiFi router cq zender 20MHz, 40MHz, 80MHz of 160MHz uitzendt. Met een 80MHz en vooral een 160MHz ac router ga je al snel last krijgen van andere zenders afhankelijk van het kanaal. Dan valt 20MHz in eerste instantie nog mee. Maar...

...als T-Mobile nou 20MHz afsnoept van de kanalen 36-48, en Vodafone, KPN en Tele2 doen dat ook, dan blijft er nog maar aaneengesloten 80MHz over op een deel van deze lagere kanalen. Ik zeg aaneengesloten, maar dat is niet uitgesloten, want dan is het nog maar de vraag of de providers ten opzichte van elkaar aansluitend spectrum gaan gebruiken of niet. Immers; als dat versnipperd raakt blijft er nog minder aaneengesloten spectrum over voor (snelle) WiFi routers. Tja daar zit je dan met die peperdure ac router. Al zie ik het best gebeuren dat de DFS kanalen in het 5GHz spectrum niet door de providers worden gebruikt, en dan zou je als consument naar deze kanalen (>100) kunnen vluchten. Edit: Wel dus

[Reactie gewijzigd door swv op 22 juli 2024 23:44]

[RobinF]

Alhoewel je uitleg heel goed is en bijna helemaal correct klopt de onderste alinea niet helemaal. KPN, Vodafone, T-Mobile en Tele2 mogen alleen maar de kanalen 100+ gebruiken want 36-64 mag je alleen binnenshuis gebruiken.

Daarnaast worden routers met 80Mhz heel normaal. De Experiabox V10 kan KPN doet standaard 80Mhz

[swv]

Ah dat is waar ook inderdaad, thx voor de correctie Had ik eigenlijk helemaal niet bij stil gestaan. Nu ik erover nadenk is het ook wel logisch, want op frequentiebanden 5150-5350 MHz (kanaal 36-64) is max 200 mW toegestaan, en op 5470-5725 MHz (kanaal 100-140) 1 W. In tabel 3 van dit document van het Agentschap Telecom zie ik ook staan wat jij zegt over binnenshuis gebruik.

Het ging even tegen mijn idee in van providers die dan in de openbare ruimte op kanalen gaan uitzenden die ook mogelijke radarinstallaties en weerradars in de weg kunnen zitten. Mijn verstand zou dan zeggen dat je juist die DFS kanalen alleen binnenshuis zou willen toestaan Maar ik weet verder niet in hoeverre dit probleem in Nederland aan de orde is.

[pe0mot]

Misschien dit stukje maar eens herschrijven!
Je haalt band, bandbreedte en frequentie door elkaar.
Is niet echt leesbaar, dat wil zeggen dat ik niet begrijp wat je bedoelt.
20mc overlappend met een 40mc bandbreedte is wel degelijk storend.

[robbinwehl]

Band en kanaal inderdaad niet goed verwoord, net wakker

maar 4g op 20mhz zal vrijwel niet storen op 40mhz

[pe0mot]

"maar 4g op 20mhz zal vrijwel niet storen op 40mhz"
Heb je hiervoor een onderbouwing?
Als er overlapping is zal er zeker een impact zijn!

[BHQ]

Eh, jawel. Die 40MHz band is 2 stukken van 20MHz en als een van die 2 bezet wordt stoort dat weldegelijk. Hetzelfde voor 80MHz wat 4 20MHz blokken is.

[haborym]

Dat was mijn eerste gedachte ook. Ik dacht dat ik dat er iets daarover gemeld stond in het achtergrond verhaal maar daar kom ik het ook niet tegen.

[dimitrivisser]

Ik vraag me toch serieus af wat het nut is van een smartphone met een downloadsnelheid van 1Gbit/s. Ben thuis nog steeds happy met een 150/15 mbit aansluting. Wat voor applicaties hebben dit nodig ? Filmpjes kijken gaat prima op 4G. Ik kan me er verder niets bij voorstellen.

[wica]

Het gaat niet om of de smartphone 1Gbps aankan, maar in de toekomst zal je LAN met vaste aansluiting verdwijnen, door dat devices meer en meer default kunnen verbinden met een "mobile" netwerk.
In de toekomst zal je zin dat je SmartTV direct met internet kan verbinden via dit soort netwerken en dat is iets als 1Gbps wel fijn.

[ro8in]

Ik betwijfel of draadloos ooit zo stabiel als bedraad kan worden. Ik zie het voorlopig niet gebeuren. 1gbs is natuurlijk theoretische piek snelheid. In de praktijk zal dat enorm fluctueren. Te veel om voor mij iig een alternatief te zijn voor kabel.

[wica]

De consument is wel vaker bereid het ene probleem om te ruilen voor een ander probleem. Zolang als de consument het maar niet hoeft op te lossen.

Ofwel, veel consumenten zitten echt niet te wachten op het beheer van hun locale netwerk met alle "problemen" er bij.
Als je dit probleem kan veranderen in een probleem waarbij je alleen moet moet klagen tegen een bedrijf. Daarbij neemt dit bedrijf ook nog een de beveiliging van de verbinding naar dat device voor zijn rekening. En de consument helemaal blij.

[Reactie gewijzigd door wica op 22 juli 2024 23:44]

[Powermage]

T idee is leuk, het probleem alleen is dat op t moment de snelheidsverbeteringen niet echt komen uit efficiënter spectrumgebruik, het word vooral sneller door het inzetten van meer spectrum en het bundelen van diverse frequenties tot een verbinding.
ik betwijfel of dat echt een heel houdbaar iets is voor de middellange termijn.

[ucsdcom]

Het gaat niet om of de smartphone 1Gbps aankan, maar in de toekomst zal je LAN met vaste aansluiting verdwijnen, door dat devices meer en meer default kunnen verbinden met een "mobile" netwerk.
In de toekomst zal je zin dat je SmartTV direct met internet kan verbinden via dit soort netwerken en dat is iets als 1Gbps wel fijn.

Dit nieuwsbericht laat zien welke gedachte providers hierbij hebben: https://corporate.kpn.com...el-netwerk-combineert.htm

Dus een aanvulling op de vaste verbinding om op meer plaatsen een hogere snelheid te kunnen aanbieden voor thuis internet.

Daarnaast kan ik mij voorstellen dat deze frequenties prima bruikbaar zijn voor steunzenders in mobiele bedrijfsnetwerken. Het glas en beton van moderne kantoren, winkelcentra etc. zorgt nu voor verbindingswegval binnen. Hiermee is dat opgelost, zonder dat het gelicenceerde spectrum hiervoor gebruikt moet worden.

[Dubbeldrank]

Uiteindelijk zal de smartphone het minst belangrijk worden, maar internet via 4G of 5G waar we naartoe gaan de overhand nemen. Je ziet nu al dat T-Mobile internet via 4G aanbiedt, dat is handig voor mensen op afgelegen plekken of op plekken waar snel internet niet leverbaar is. Je krijgt er een optie bij als het ware, maar of het commercieel gebruiken doorverkopen van van niet gelicenseerde frequenties waar onze wifi nu op zit wenselijk is dat blijft de vraag.

[jongetje]

Wat ik me afvraag hoe dit gaat werken. Moet ik dan WiFi aanhouden op mijn telefoon (als die het al ondersteund?) of moet mijn mobiele internet chip dit ondersteunen?

[Falcon]

Het laatste.. 4G/LTE chip. Wifi heeft heeft hier naast dat het op dezelfde frequentie zit er niks mee te maken.

[swv]

Nee, gaat inderdaad via de 'mobiel internet chip', zoals dat nu ook al gaat met 2g/3g/4g netwerken, welke dan ondersteuning dient te hebben voor de 5GHz frequentie. Dit gaat dus niet via de WiFi chip en antenne

Ter aanvulling en misschien wel duidelijker aangezien ik denk dat jouw vraag daarop is gebaseerd: Het is dus niet zo dat jouw huidige toestel met 5GHz WiFi met een software opeens lte-u op 5GHz kan ontvangen. Daar is echt een nieuwe 4g/lte-chip voor nodig

[Reactie gewijzigd door swv op 22 juli 2024 23:44]

[mschol]

ik ken niet de precieze ins en outs, maar gaat dat 5ghz netwerken niet enorm storen?
en, mocht dat in nederland ook gaan gebeuren, heb je er dan niet erg veel last van? net zoals nu met de 2.4ghz band door "overbevolking"?

[Stoelpoot]

Was het met de 5Ghz band niet zo dat het een veel groter spectrum benutte, waardoor storing minder snel zou optreden? Zeker omdat T-Mobile nu alleen maar de 20Mhz gebruikt, betekend dat gewoon dat als je daar nooit op afstemt, je geen problemen ervan hebt.

[RobinF]

Klopt. Daarnaast mag je in Nederland de kanalen 36-64 (en de bijbehorende frequenties) alleen binnenshuis gebruiken en providers zullen dan de kanalen 100-140 moeten gebruiken.

[basix]

In de US is het beschikbare spectrum voor 5ghz (het unlicenced gedeelte) veel groter dan hier in Europa. Het probleem van "beperkte" capaciteit in die banden speelt daar dan ook een stuk minder. Nog even los gezien van het feit dat er gesproken wordt over maar 20mhz wat ze hiervoor willen gaan gebruiken en de beperkte afstand van zender tot ontvanger, zal het wel loslopen met eventuele storingen. Ik denk eerlijk gezegd dat dit een prima aanvullende techniek kan zijn in hele "high density" gebieden.

zie o.a. https://en.wikipedia.org/wiki/U-NII en https://www.fcc.gov/document/5-ghz-unlicensed-spectrum-unii

[RobinF]

Maar, hoeveel groter is het 5Ghz spectrum daar dan? Als ik het zo lees dan heeft de US 40Mhz meer dan dat wij in Nederland mogen gebruiken.

[basix]

in ieder geval al de gehele U-NII-3 band wat 100mhz is en hier en daar nog wat blokken als ik het goed heb maar er zal hier vast wel iemand meelezen die dat wat beter kan verwoorden.

[ikt]

Het bereik van 5GHz is al vreselijk binnenshuis met een router aan de andere kant van de muur. Wordt 5GHz dan enkel voor dichtbevolkte plaatsen gebruikt, buitenshuis?

[Reactie gewijzigd door ikt op 22 juli 2024 23:44]

[Chielllie]

Dat lijkt me wel. Ik denk dat het op piekmomenten, buiten, tijdens evenementen zeer bruikbaar is. Binnen zal het niet zo makkelijk binnendringen. Ik vermoed dat je er thuis dan ook (bijna) geen last van hebt.

[swv]

Jup, hoogstwaarschijnlijk wel.

[Verwijderd]

Van het spectrum waarvoor ze licenties hebben gekocht, moeten ze echter ook een deel inzetten voor 2g en 3g.

2g snap ik, maar 3g?!
Voor m2m kan men gewoon goed (2g) blijven gebruiken, voor consumenten zou ik verwachten dat gewoon het nieuwste wordt aangeboden. Het blijven ondersteunen van niet essentiële netwerk typen lijkt mij overbodig.
Ik zal vast iets over het hoofd zien, maar consumenten zijn toch ondertussen grotendeels op 4g over? Alle m2m die 3g gebruikt zou ook 2g moeten ondersteunen, anders is daar wel heel erg korte termijn over nagedacht.