Canonical: er komen voorlopig geen nieuwe Ubuntu-phones en feature-updates

Canonical heeft duidelijk gemaakt dat er geen nieuwe Ubuntu-smartphones verschijnen voordat er een op Snap gebaseerde versie van het OS beschikbaar is. Daarnaast komen er voorlopig alleen beveiligingsupdates naar de bestaande versie van Ubuntu voor smartphones.

Dat er voorlopig geen nieuwe smartphones met Ubuntu aan de horizon zijn, bevestigt Canonicals Pat McGowan in een verklaring op de mailinglist voor Ubuntu Phone. Er komen geen nieuwe smartphones totdat er een Snap-image van het besturingssysteem is. Wanneer die er komt is niet bekend. Volgens McGowan is de transitie naar Snap een van de belangrijke doelen waar Canonical zich op richt.

Voorlopig blijft de app-winkel van Ubuntu nog wel op Click gebaseerde apps accepteren, maar op termijn stopt dit en moeten ontwikkelaars volledig over op Snaps. Dat er geen OTA15 komt voor de mobiele versie van Ubuntu, noemt McGowan 'grotendeels juist'. Er verschijnen volgens hem nog wel beveiligingsupdates maar er komt geen nieuwe functionaliteit meer naar de stabiele versie.

Volgens OMGUbuntu is de kans klein dat bestaande Ubuntu-smartphones de op Snap gebaseerde versie van Ubuntu kunnen draaien, maar de site wijst erop dat bezitters in ieder geval twee jaar ondersteuning hebben gehad. Snaps zijn read-only images van applicaties die gemakkelijk te updaten zijn en waarvan de authenticiteit gegarandeerd kan worden, wat de veiligheid ten goede komt. Canonical wil ook de kernel en delen van het besturingssysteem als Snaps implementeren.

Reacties (56)

Jammer, weer een mobiel alternatief wat eraan gaat, na Windows.

Het is er nooit echt geweest om eerlijk te zijn...

Idem Firefox OS, WebOS etc.

Uiteindelijk zal alleen Android over blijven, is mijn vermoeden. Apple maakt teveel fuck-ups om nog lang relevant te blijven. Het is hun arrogantie wat hun de das omdoet.

[Reactie gewijzigd door ArtGod op 6 januari 2017 14:14]

De vraag is niet of alleen android overblijft. Natuurlijk is Apple nog niet van de aardbodem verdwenen. De vraag is: what's next?

Moet het onderscheid tussen mobiele systemen en tablets en pc/laptops blijven bestaan? Blijven 'mobiele telefoons' als concept en formfactor bestaan? Dat is maar de vraag. Er zijn veel scenario's mogelijk:

• er gaat zoveel naar de cloud dat je veel beter overal kunt inloggen dan met apparaten rondzeulen.
• toekomstige generaties van surface-achtige tablets vervangen zowel pc's als mobieltjes, je kunt er alles mee, je hebt ze altijd bij je, waarom meerdere apparaten?
• meerdere apparaten vervangen mobieltjes, overal waar je bent vind je wat je kunt en wilt: auto, thuis, werk: er zijn netwerk en dus media-ingangen genoeg, waarom streven naar één apparaat dat duur is en steeds vervangen moet worden?
• mobiele beeldschermen verdwijnen omdat we weer gaan praten: spraakherkenning wordt zo goed dat dit kan.
• mobiele beeldschermen verdwijnen in een bril.
• er zijn ai / robot-achtige apparaten die ons volgen, al dan niet van device naar device en voorzien in onze (media)behoeften.
• -....

De toekomst voorspellen is altijd erg lastig geweest. Telefoons werden niet kleiner, lp's verdwenen niet, auto's vliegen niet, mobiliteitsvraagstuk is niet opgelost met afstandswerken (we vliegen juist meer dan ooit, want we onderhouden contacten), etcetera...

Die arrogantie van apple die jij bedoelt (wij apple maken iets en we verkopen het toch wel) bestaat niet. Die hebben apple-haters verzonnen en word door hun in stand gehouden door verhalen over iSheeps. En omdat er een behoorlijke anti-apple cultuur is worden vooruitstrevende zetten en fouten die apple maakt enorm negatief opgeblazen. Maak je maar niet druk, Apple blijft nog wel even.

Hoe je het ook went of keert, Apple zorgt voor beweging in de smartphone markt. Vanaf de eerste iPhone tot nu.

Ik vind die AirPods anders een aardig goed voorbeeld. Apple besluit voor ons dat we geen gewone bedrade koptelefoon meer moeten gebruiken maar draadloze koptelefoons van Apple. Ik vind het erg arrogant.

Ik wil namelijk geen Apple koptelefoon maar een koptelefoon van een merk wat IK wil. Er zijn honderden merken koptelefoons die ik normaal kan gebruiken en nu zit ik vast aan Apple koptelefoons die ook nog eens 200 euro kosten. De groeten, zou ik zeggen.

Let op mijn woorden, ze gaan hier spijt van krijgen! Veel mensen zullen gewoon besluiten dat ze er genoeg van hebben en een Android toestel aanschaffen.

[Reactie gewijzigd door ArtGod op 6 januari 2017 14:40]

Je kan toch gewoon een andere draadloze koptelefoon erop aan sluiten.
Dit hoeft echt niet van apple te zijn.
Lijkt me meer een een keuze tussen jack en bluetooth.

Draadloze koptelefoons van elke fabrikant werken prima. Niet alleen Apple...

Als je je nou eens eerst goed op de hoogte stelt van de feiten.

Ten eerste: Je krijgt er een adapter bij voor je bedrade koptelefoon.

Ten tweede: Je kunt gewoon elk merk Bluetooth hoofdtelefoon aansluiten. Dat kon ook al met eerdere iPhones.

Dus als die honderden merken kun je nog steeds gebruiken.

En Apple was niet de eerste, er zijn al en er komen meer Android phones die hetzelfde doen.

[Reactie gewijzigd door gjmi op 6 januari 2017 14:47]

Niemand wil een adapter gebruiken.

Daarnaast is normale Bluetooth niet breedbandig genoeg om volledige PCM audio te kunnen overdragen. Het wordt dus waarschijnlijk gecomprimeerd en dat vind ik onacceptabel als audio fanaat.

dat vind ik onacceptabel als audio fanaat.

Ik vind het weglaten van de koptelefoon en het hele dongle-beleid van Apple ronduit minachtend naar klanten toe.

Dat gezegd hebbende... audio-fanaten en hun mobieltjes. Daar loop je door de lawaaierige stad of zit je in het lawaaierige ov... met je koptelefoon van topkwaliteit. Ga dan thuis in stilte op de bank zitten, dan heb je er wat aan, maar dan heb je *als audio-fanaat* waarschijnlijk wel iets anders dan je mobiele telefoon om muziek mee te luisteren.

De audiofanaten gaan het zeker afleggen tegen bluetooth koptelefoons, net zoals ze het afgelegd hebben tegen mp3. De kwaliteit is voor vrijwel iedereen en een kniesoor acceptabel genoeg.

Ik hoor toch echt duidelijk het verschil tussen MP3 en FLAC, zelfs met een koptelefoon van redelijk goede kwaliteit. Daarom ben ik erg gekwest dat Apple zoiets in z'n hoofd haalt.

Natuurlijk is er verschil en natuurlijk schoffeert Apple z'n klanten, vooral omdat ze zich altijd voorstaan op kwaliteit en gemak. Ze kunnen hier ook niet mee doorgaan. Maar mijn inschatting is dat de bulk van de mensen voor bluetooth koptelefoons gaan: geen snoer, dus geen kapot snoer, geen snoer in de knoop, geen snoer dat blijft haken, geen gedoe. Gezien het doel: muziekje onderweg, gaan de meeste mensen de afname in kwaliteit accepteren. Het geluid is namelijk ook niet verschrikkelijk of zo.

Mee eens, maar dan moet je ook niet gaan zeuren dat Apple of Android geen XLR plug op de iPhone zet. Zo'n 3.5mm plugje met dito dun snoertje is ook niet bevorderlijk voor je geluid.

Dat gezegd te hebben, ik ben behoorlijk Apple fan maar ook ik kan me deze stap niet goed voorstellen. Dat gezegd te hebben, als mijn iPhone SE het over een paar jaar begeeft, en ze zijn niet terug gestapt op 3.5mm plug dan zou het me niets kunnen schelen met zo'n adapter.

Aan de andere kant, je praat over compressie, maar als die MP3tjes zijn natuurlijk ook gecomprimeerd, er zijn tegenwoordig zeer weinig mensen die ongecomprimeerde audio gebruiken...

Mee eens, maar dan moet je ook niet gaan zeuren dat Apple of Android geen XLR plug op de iPhone zet. Zo'n 3.5mm plugje met dito dun snoertje is ook niet bevorderlijk voor je geluid.

XLR dat is toch niet voor headphones maar voor microfoons,
De ADC van Apple is ook voor opnemen niet ideaal dus ik zou die microfoon niet aansluiten, in ieder geval niet rechtstreeks. Daar zijn betere kastjes voor.

Dat die 3,5mm plugjes ook niet degelijk zijn, ben ik met je eens. Meestal krijg je na verloop van tijd draadbreuk precies waar de plug overgaat in de kabel. Mijn zoon heeft er ook al twee of drie compleet afgetrokken.

Nee laten ze er voortaan maar een 6,3mm plug in jassen.
Dan wordt die telefoon ook gelijk weer wat dikker en kan er ook weer een fatsoenlijke accu in waar je een week mee doet.

En natuurlijk gebruik je als audioliefhebber FLAC, op APE of zoiets.

Een echte audiofiel sluit sowieso zijn koptelefoons niet aan op een telefoon met een middelmatige dac, maar sluit zijn full size koptelefoon of high end in ears aan op een goede dedicated lossless audiospeler, of gebruikt op zijn minst een losse dac/koptelefoonversterker. Die laatste zijn een stuk groter dan een verloopkabeltje van een paar centimeter.
Bluetooth is een compromis tussen audiokwaliteit en gebruiksgemak, geen topkwaliteit, maar je moet nou ook weer niet doen alsof de 3.5mm aansluiting op de laatste generaties android/IOS telefoons zoveel beter was

Ask je geen adapter wilt kopen dan koop je een headphone met lightning aansluiting, die bestaan ook. (Zelf gebruik ik een kleine DAC/AMP via de lightning aansluiting.)

Het gaat er meer om dat de iPhone 7 geen Apt-X heeft voor bluetooth. En dus geen hoge kwaliteit over bluetooth can streamen naar draadloze koptelefoons. Je moet alsnog een adapter hebben die Apt-X ondersteund. Echt heel raar van Apple waarom ze dat niet erin hebben gebouwd. Alle high end Android telefoons hebben het gewoon .

Apple heeft "bedacht" dat er veel geld te verdienen valt met adapters. Hoor hetzelfde verhaal van gebruikers van Macbooks, die steen en been klagen over de nieuwste versies, waar alleen nog een USB-C aansluiting op zit en je dus voor een klein vermogen aan adapters moet kopen om randapparatuur aan te kunnen (mogen?) sluiten. Dat kleine vermogen voor die extra adapters zie je overigens niet terug in de prijs van die nieuwe macbooks, waardoor ze dus effectief veel duurder worden.
Dat is vooruitgang volgens de Apple-filosofie: meer betalen voor minder gebruiksvriendelijkheid.

Nope. Alleen FLAC.

Ik zeg waarschijnlijk omdat ik niet zeker weet of Apple een nieuwere vorm van Bluetooth gebruikt die wel ongecompirmeerd CD audio kan overdragen (ik kon er niets over vinden). Normale Bluetooth speakers comprimeren in ieder geval het geluid en dus krijg je MP3 acht0ge kwaliteit.

Mp3 achtige kwaliteit is een heel ruim begrip. Niet alleen vanwege de bitrate die je kunt kiezen, maar ook de kwaliteit van het encoding algoritme.
Vaak worden audiofiles met snelle in plaats van goede encoder gebruikt. Dan kan een snelle 320bps slechter klinken dan een 128bps

Als je een goede encoder met 320bps gebruikt of zelfs minder, 160bps, hoor je het verschil niet op een smartphone.

Maar ik ga kompleet off topic.

Je zegt dat je audiofiel bent. Maar hoe goed is de DAC in je smartphone die je flac's omzet naar analoog? Welk merk condensators word gebruikt? En is de 3,5mm jack wel verguld?

Als je een 128bps mp3 best slecht noemt, kun je ook niet beweren dat de audio uit je smartphone goed klinkt.
Sorry hoor, als je echt een audiofiel bent, weet je dat een goed geencodeerde mp3 op een smartphone niet slechter klinkt dan een flac.

D/A converters worden steeds beter. De meeste zijn tegenwoordig delta-sigma multilevel DAC's, sommige zelfs met anti-jitter circuits. Mijn koptelefoon heeft een vergulde aansluiting.

Ik kan je vertellen dat het verschil tussen een MP3 en FLAc duidelijk te horen is, zelfs op een mobieltje goed te horen is.

En dat gaat ook niet snel gebeuren denk ik, in een wereld waar Android en iOS zo groot zijn en alles afhangt van apps die er niet zijn zolang het weinig gebruikt wordt. Kip-ei verhaal.

Jammer, want er mag wel eens een derde grotere speler komen.

Toch blijft Jolla nog wel bestaan. Er zijn dan niet zo veel gebruikers, maar de Russische overheid gaat alleen nog maar Jolla's gebruiken (en Jolla is ook in gesprek met China en Zuid-Afrika): nieuws: Russische overheid gaat voortaan alleen nog telefoons met Sailfish OS...

Dan hoop ik dat Jolla het uiteindelijk lukt wat groter te worden. Een voordeel van Sailfish OS is dat daar Android apps op kunnen draaien, wat het app probleem op Jolla toestellen minder erg maakt dan op Ubuntu Touch en Windows Phone.

Daarvoor is de mobiele OS markt te volwassenen geworden. In vrijwel geen 1 markt heb je meer dan 2 substantiële spelers. Een serieuze derde partij had alleen kans gehad als deze in dezelfde tijd als Android en iOS groot was geworden.

Klopt, maar als het helemaal de nek omgedraaid wordt is er ook geen hoop meer Ik zou gewoon nog minstens een derde speler naast Apple en Google zien in de mobiele markt

Ik vind het ook jammer. Er zat al weinig vaart in het project maar nu komt het dus ten einde. Ik had er erg veel zin in.
Laatst mijn Meizu MX4 Ubuntu Edition nog eens gestart, maar er was nog niks veranderd. Zelfs geen update. Nu moet ik maar proberen om er Android op te flashen, of zo. Beetje zonde van de hardware.

Jammer, weer een mobiel alternatief wat eraan gaat, na Windows.

Lezen, eerste zinnetje:

Canonical heeft duidelijk gemaakt dat er geen nieuwe Ubuntu-smartphones verschijnen voordat er een op Snap gebaseerde versie van het OS beschikbaar is.

dit zag ik al 2 jaar geleden aankomen, als je ziet hoe Canonical er een zooi van maakt bij de ontwikkeling van de ubuntu desktop
hoe kan je dan een mobiel platform naast de desktop versie gaan ontwikkelen

geld hadden ze genoeg van sponsors en gebruikers maar die zijn zeer snel beginnen afhaken omdat ze nooit iets afwerkten
ze begonnen aan iets en staken er veel tijd en moeite in en de volgende update keken ze er al niet meer naar om voor support
de beloftes van Unity slepen ook al jaren aan...

en in deze tijden is het al moeilijk Android aan de kant te schuiven, je moet al echt met iets beter op de proppen komen

en bij windows phone lag het erder denk ik bij de hardware dan bij de software, je had immers geen keuze in toestellen
weer uitstekende cameras, plastiek, nokia mocht dan wel goed zijn in de ontwikkeling van robuuste toestellen maar vormgeving zat er niet in bij de windows phones
hadden ze een beetje tijd gestoken in het design en en premium toestel van aluminium uitgebracht en versies met glas voor en achter, dual sim toestellen dan zouden ze veel meer potentie gehad hebben

Ik heb bijna een jaar tevreden gewerkt met Ubuntu Touch. De MX4 werkte over het algemeen lekker met Ubuntu Touch. Het werken ermee was een verademing. Alleen zag ik in dat jaartje weinig grote verbeteringen en weinig nieuwe apps voorbij komen. Ook zit er vanaf het begin een grote bug in de software betreffende de MX4 en de accu. Helaas nooit opgelost.. en dat zal vermoedelijk ook nooit gaan gebeuren.

De potentie is er zeer zeker. Helaas kiest het kleine Canonical ervoor om zijn resources nu op andere projecten te richten. Al liep de ontwikkeling al heel lang mank. Vooral betreft unity...

De achterban van Ubuntu Touch is geloof ik ook aan het afhaken als ik zo de berichten op internet mag geloven. Ik vrees dat dit uiteindelijk als den dode is opgeschreven. Voornamelijk doordat het kleine Canonical met beperkte resources probeert een grote speler te zijn.

Zo jammer, zeker nu we steeds meer tegen de blijvende problemen van de gevestigde orde aanlopen.
Android: op zich ok, let er wel op dat ze er 70% winst op maken en dat jij de dupe bent door je privacy in te leveren en reclame te kijken.
iOS: gesloten, apps zijn over het algemeen prijziger. Daarnaast dupeert Apple zijn klanten door vreemde ontwerpkeuzes. De lightning-connector, geen uitbreidbaar geheugen, het verdwijnen van de koptelefoonaansluiting.
Windows Phone: maakt alleen kans als ze x86 kunnen simuleren op arm en universal windows apps komen. Continuum is wel leuk op zich.
Daarnaast is er (gelukkig nog steeds) Sailfish van Jolla, die naast Android apps kan draaien, binnen hun eigen OS alleen gratis apps kent zonder reclame, zonder dat je privacy eronder hoeft te lijden. Plus bijna maandelijkse updates.

Jammer dat nu zo'n kanshebber dit laat liggen, op het moment dat het zo ongelooflijk hard nodig is. Nokia zei over Android dat het is "alsof je in je broek plast in de winter". Hoe gelijk hebben ze nu...

Als je je zorgen maakt over Android & privacy kun je nog altijd CyanogenMod flashen, de roms zijn nog wel te vinden.

Of je koopt een toetstel dan één van deze besturingssystemen kan gebruiken: Replicant, Copperhead & OmniROM.

Meer info over privacy op https://www.privacytools.io/#

[Reactie gewijzigd door Aegir81 op 6 januari 2017 19:43]

Of je wacht op LineageOS of je flasht unofficial builds.

Daarnaast dupeert Apple zijn klanten door vreemde ontwerpkeuzes. De lightning-connector, geen uitbreidbaar geheugen, het verdwijnen van de koptelefoonaansluiting.

Eh, niet echt. Die koptelefoonaansluiting verdwijnt niet ineens van een bestaande klant zijn iPhone. Als men het niet eens is met Apple zijn design, dan kopen ze het niet. Als ze het niet kopen zijn ze ook geen klant.

Eeuwig met je oude iPhone blijven zitten is geen optie en als je van platform wisselt ben je je investering in allerlei apps, en soms ook accessoires kwijt.

Voornamelijk doordat het kleine Canonical met beperkte resources probeert een grote speler te zijn.

Vooral dit lijkt me. Ze hebben zich aardig verslikt in MIR, package management, unity 8, mobiele apps en design, convergence, marketing, etc. Jaren geleden werd al hard op de trom geslagen, dé linux-telefoon zou komen: maar er kwam niets van. Ze hadden destijds de meest gesteunde kickstarter allertijden, maar haalden nog niet de 20 of 30 miljoen op die ze nodig dachten te hebben. Achteraf gelukkig dat ik niet meedeed, want de telefoons en tablet die wel volgden bleken van ondermaatse kwaliteit. Traag, buggy, te weinig functionaliteit voor dagelijks gebruik. Ik weet niet waarom of hoe ze het beter hadden moeten doen, maar ze hebben duidelijk teveel hooi op hun vork genomen.

Heb zelf de BQ E5 en dit nieuws komt me niet geheel onverwachts. De laatste paar OTA's leverden al weinig 'zichtbare' nieuwe features en kwamen op steeds met enige vertraging beschikbaar. Ik verwacht er weinig meer van, ook niet wanneer er eenmaal een Snap-versie is. Toch jammer, ik vond de interface in de basis prettig en intuïtief werken, maar een soepele en snelle werking was, mede door de hardware, ver te zoeken.

Ben tegenwoordig geen grote fan meer van Ubuntu, maar hoop toch echt dat snap het momentum houdt dat het momenteel heeft. Jammer van de phone ontwikkelingen die hierdoor stil liggen.

Ik probeer er een beetje achter te komen wat het is. Misschien achterdochtig, maar het lijkt op een truukje om Ubuntu meer een totaalplatform te maken in eigenbelang. Of anders gezegd: ervoor zorgen dat Ubuntu gebruikers Canonical ook nodig hebben, dus geen Linux-distro zoals die er al veel eerder waren. Met een Ubuntu-smartphone waar ook een andere willekeurige customized distro op draait zouden ze zichzelf in de voet schieten. En sowieso zit denk ik geen enkele noemenswaardige fabrikant te wachten op een oorlogsverklaring van Google en vrienden door zoiets te gaan steunen.

[Reactie gewijzigd door blorf op 7 januari 2017 03:26]

Achterdochtig zijn bij commerciele ondernemingen lijkt mij altijd een goed uitgangspunt, ze willen tenslotten geld verdienen. Canonical heeft veel betekend voor de populariteit van linux en doen dat nog steeds. Maken zeer goede producten, zeker als je op zoek bent naar een desktop voor eindgebruikers, cloud services of een goedkope server. Veel van hun ontwikkelingen zijn dan ook meer integratie dan ontwikkeling van opensourse software, ze richten zich zeg maar op een eenvoudig bruikbaar geheel. Goed streven.

Maar gelijke tijd doen ze ook wel dingen waar ik me aan irriteer of achterdochtig van wordt, MIR is zo'n irritatiepunt omdat ze niet gewoon wayland volgen (als zou mir vrij eenvoudig omgezet kunnen worden naar een wayland implementatie en mogelijk doen ze dat alsnog want dat is goedkoper op het lange termijn.

Snap is eigenlijk een heel goed product en was ook heel erg nodig in het linux landschap. Ik hoopte eigenlijk dat valve het zou gaan oppakken, maar nu hebben canonical en redhat het gedaan. Met alles wat ik nu lees denk ik trouwens dat snap het al gewonnen heeft van flatpak, maar mogelijk vergis is mij omdat ik toch vooral debian achtig nieuws lees. flatpack komt vanuit de voor mij gevoel tegenovergestelde hoek.

Snap heeft dingetje waaruit je zou kunnen afleiden dat canonical zijn klanten aan zich wil binden en waarschijnlijk is dat ook zo, maar eigenlijk dwingt snap dat niet af. Je zou het voor iedere distro met zijn eigen backend volledig los van canonical kunnen gebruiken. Het grote voordeel is de security laag dat hier nu in zit, dit is een heel stuk beter dat wat we nu hebben met software installaties. Met wat ik nu denk te weten mag het van mij wel snap worden.

Wat betreft die oorlogsverklaring, dat is wel interessant. Nog niet bij stil gestaan, maar dat zou heel goed invloed kunnen hebben inderdaad. zullen we waarschijnlijk pas over vele jaren achterkomen net als intel ooit deed bij amd.

Misschien gaan ze zich dan eindelijk weer eens op de desktop richten. Na jarenlange stilstand op dat gebied ben ik sinds kort overgestapt op Linux Mint en het bevalt me een stuk beter. Allerlei huis-tuin-keuken taken uitvoeren gaat toch net wat soepeler, met net wat meer handigheidjes.

[Reactie gewijzigd door DeadMetal op 6 januari 2017 15:17]

Offtopic - Als je nog meer souplesse en performance wil voor je desktop kan ik je Solus aanraden. Zie: https://solus-project.com en https://www.youtube.com/watch?v=YZ0aBhTetvw

Toch jammer dat hun Ubuntu-for-Android project nooit van de grond gekomen is, want er is nu nog steeds geen Continuum-alternatief.

Er is MaruOS maar dat is nog niet voor andere telefoons dan de Nexus 5

Tsja maar dat is weer een totaal nieuw OS. Ubuntu-for-Android draaide op dezelfde Android kernel, dat was echt ideaal geweest. Nou ja, vroeg of laat komt Google er zelf wel mee, al dan niet in de vorm van een ChromeOS container, of betere muis/keyboard support voor de Chrome app.

Dat is waar! Maar toch wel vet vind ik. Hoop ook dat Google met zoiets komt, kwam de S8 ook niet met een desktop omgeving?

Inderdaad. Ze waren er vroeg bij (jaren geleden alweer dat ik er over las) en de demofilmpjes zagen er leuk uit. Maar blijkbaar waren er toch te veel problemen mee in de praktijk want er is nooit iets van uitgebracht voor zover ik weet.