TU/e werkt aan chip voor eeg-wearable die patiënten thuis kunnen gebruiken

Onderzoekers aan de Technische Universiteit Eindhoven werken aan een zuinige eeg-chip, die epilepsie- en Parkinsonpatiënten thuis kunnen gebruiken om hersenactiviteit te registreren. De chip moet worden toegepast in een draagbaar systeem dat eeg-signalen kan analyseren.

Uit een document van de onderzoekers blijkt dat het plan is om het ARM Cortex-M0-processorontwerp te gebruiken. De Cortex M0 zal als general-purpose cpu geïntegreerd worden in een zogenoemde BrainWave-processor. De M0 is het kleinste cpu-ontwerp van ARM en moet voor het eeg-systeem aangepast worden. De processor zal op een 28nm fd-soi cmos-procedé van STMicroelectronics geproduceerd worden. De resulterende chip zou vier keer energiezuiniger zijn dan huidige eeg-meetsystemen volgens de onderzoekers.

Het doel van het project met de naam BrainWave, is om een draagbaar systeem te ontwikkelen waarmee patiënten continu eeg-scans kunnen maken en zo zeven dagen per week, 24 uur lang buiten het ziekenhuis hersenactiviteit kunnen registreren. Acute symptomen, zoals epileptische aanvallen, zouden daarmee sneller in beeld kunnen komen, waarna ingegrepen kan worden met bijvoorbeeld medicatie.

Ook zou het systeem in staat zijn om freezingepisodes bij Parkinsonpatiënten te herkennen. Hierbij hebben patiënten het gevoel alsof hun voeten aan de grond blijven pakken en ze geen stap meer kunnen zetten. Dat kan resulteren in een val. De BrainWave zou alarm kunnen slaan bij het optreden van zo'n episode.

Het herkennen van patronen in eeg-signalen die duiden op bijvoorbeeld een epileptische aanval is volgens de onderzoekers ingewikkeld. Gespecialiseerd personeel moet vaak langdurig naar de eeg kijken, dat maakt het onderzoek duur en patiënten moeten daarvoor naar een ziekenhuis of specialistisch centrum reizen. De eeg-chip die de onderzoekers ontwikkelen zou de signalen zelf kunnen analyseren en daarmee ook gebruikt kunnen worden voor langdurige eeg-bewaking op intensivecare-afdelingen van ziekenhuizen.

Het voorgestelde BrainWave-apparaat moet een nauwkeurigheid hebben van meer dan negentig procent met een foutafwijking van minder dan één procent bij het vaststellen van epileptische aanvallen en freezingepisodes. Het onderzoek krijgt financiële steun van technologiestichting STW.

Door Julian Huijbregts

Nieuwsredacteur

29-02-2016 • 16:54

7

Reacties (7)

Sorteer op:

Weergave:

Voor de mensen die net als ik geen idee hebben wat "eeg" is. Volgens mij gaat het hier om:

https://www.epilepsie.nl/over-epilepsie/pagina/97/eeg/

"Bij het vermoeden van epilepsie wordt vaak een EEG (elektro-encefalogram) gemaakt."
Het gaat inderdaad om elektro-encephalografie, oftewel a.d.h.v. elektrische potentialen (elektro-) in (-en-) het hoofd (-cephalo-) beschrijven (-grafie) wat er gebeurt.

Bij bijv. epilepsiepatiënten kan het probleem zijn dat ze niet regelmatig of niet opwekbare epileptische insulten hebben. Sommige patiënten voelen een aanval niet aankomen, terwijl bekend is dat een insult soms al op het EEG zichtbaar kan zijn voordat de patiënt iets merkt of de aanval krijgt. Het is voor de neuroloog/klinisch neurofysioloog belangrijk te weten hoe, hoe vaak, wanneer en waar in de hersenen de epilepsie ontstaat, voordat de abnormale activiteit verspreidt naar andere delen van het brein.

Ik doe zelf onderzoek naar draadloos en continu meten van hart- en ademhalingsfrequentie met wearables voor medische toepassing. Nota bene: dit is voor medische toepassingen net even wat professioneler dan wat je smartwatch beweert te kunnen. De consumentenwearables zitten er al regelmatig naast bij gezonde proefpersonen, laat staan wat ze laten zien bij patiënten die de meest ingrijpende medische ingrepen ondergaan hebben en afwijken van elke normaal. De consumentenproducten zijn voor fitness en health monitoring, maar voor medische toepassing ongeschikt. Er is een aantal fabrikanten dat beweert goed te kunnen meten met patiënten, maar de zekerheid hiervan is onbekend. Dat is o.a. wat ik onderzoek.

Mijn onbescheiden inschatting:
Zoals ik het nu zie, lijkt het me waarschijnlijk dat over 5 jaar alle patiënten met enig bekend risico op achteruitgang of bedreigende veranderingen een medisch gevalideerde wearable monitor krijgen voor de periode dat ze risico lopen (evt. chronisch). Over 10 jaar, als de kosten-effectiviteit is gebleken, zal dit standaard door elke zorgverzekering vergoed worden en krijgt bijna elke patiënt na vervroegd ontslag een monitor mee voor de eerste periode thuis.

Het doel hiervan is om bijv. achteruitgang eerder te ontdekken om zo de gevolgen ervan mogelijk te beperken. Er loopt in het UMC Utrecht ook een studie bij slokdarmkankerpatiënten die na operatie (zeer ingrijpend en zeer hoge incidentie van complicaties) eerder ontslagen worden uit het ziekenhuis dan dat nu gebruikelijk is. Wat gebeurt er thuis met zulke patiënten? Artsen hebben geen idee. Ligt zo'n patiënt de hele dag ziek in bed, of wordt iemand toch wat actiever thuis, omdat men zich daar in hun eigen vertrouwde omgeving bevindt? Een wearable monitor kan hierin heel inzichtelijke informatie geven zonder dat de patiënt in vrijheid wordt beperkt. Wellicht kun je hiermee zelfs op tijd aan de bel trekken als het fout gaat. Bovendien geeft het patiënten een veilig gevoel dat iemand meekijkt, terwijl ze thuis zijn i.p.v. in het ziekenhuis.

[Reactie gewijzigd door erikieperikie op 23 juli 2024 22:00]

Zo'n soort haarnetje waarmee ze hersenactiviteit meten.
Het kan ook met individueel geplakte elektrodes, want voor een haarnetje/badmuts met elektrodes erin verwerkt geldt niet: one size fits all.
Zeer ambitieus doel om automatisch 9 van de 10 aanvallen te kunnen detecteren met een foutmarge van 1 procent. Dat bereiken zou indrukwekkend zijn en veel mensen helpen.

[Reactie gewijzigd door Chinco op 23 juli 2024 22:00]

Wat een geweldig project!

Sommige mensen komen er pas na jaren achter wat de trigger is bij hun insult. Als hun soort epilepsie ook nog onvoorspelbaar is, is het helemaal een drama. Sommigen doen er ook jaren over om de goede cocktail samen te stellen met medicijnen. Sommige medicijnen maken het erger dan het in het begin eigenlijk was, omdat er zoveel soorten epilepsie zijn. Soms is het ook niet op te lossen met medicatie. Een ketogeen dieet schijnt in extreme gevallen dan wel te helpen.

Ik ben benieuwd hoe dat er uit gaat zien bij patiënten die doorgaans een normale hersenactiviteit hebben (maar toch de hele dag door mini-aanvalletjes hebben, bijvoorbeeld knipperen met ogen) en dan één keer in het halfjaar een aanval hebben. Zou de chip dan ook langer in het lichaam moeten blijven?

Ze zullen nu ook vaker weten waar het zit, zodat er sneller een onderzoek kan worden gedaan of een operatie zou kunnen helpen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.