Wetenschappers van de Technische Universiteit Eindhoven hebben in samenwerking met de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie een zonnecel ontwikkeld die relatief efficiënt de energie afkomstig uit zonlicht kan gebruiken om water te splitsen, om zo waterstof te genereren.
De onderzoekers hebben hun onderzoek gepubliceerd in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications. Daarin beschrijven zij een methode om het materiaal galliumfosfide in te zetten in zonnepanelen die de opgevangen zonne-energie niet omzetten naar elektriciteit, maar haar direct gebruiken om water mee te splitsen. Zo ontstaat iets dat de wetenschappers een zonnebrandstofcel noemen. Dat concept is goedkoper dan een conventionele zonnecel te koppelen aan een accu om daar vervolgens water mee te splitsen, aldus de onderzoekers.
Van galliumfosfide was al bekend dat het interessante eigenschappen bevat om met behulp van zonlicht direct water te splitsen om zo waterstofgas op te wekken. Het probleem was echter dat simpele panelen van galliumfosfide weinig efficiënt zijn bij het opvangen van zonne-energie. Met hun experimenten lieten de onderzoekers van de TU Eindhoven en de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie zien hoe het materiaal aanzienlijk efficiënter kan worden ingezet. Het blijkt namelijk dat wanneer er een roosterstructuur van nanodraden wordt gemaakt het galliumfosfide aanzienlijk beter presteert en er veel minder van het materiaal nodig is.
Uit experimenten blijkt dat de ontworpen nanostructuur het rendement van galliumfosfide-cellen tien keer hoger maakt dan bij conventionele ontwerpen. Overigens komt de uiteindelijke omzettingsefficiëntie nog steeds maar op slechts 2,9 procent uit, aanzienlijk minder dan wat er met siliciumpanelen wordt gehaald. Het door de wetenschappers ontworpen model is echter nog een prototype, waardoor mogelijk in de toekomst nog hogere rendementen worden gehaald; de onderzoekers zelf denken dat dit mogelijk is.
Wat betreft de kosten voor het maken van galliumfosfide-panelen hebben de onderzoekers een grotere slag geslagen: er is met de ontworpen nanostructuur ongeveer 10.000 keer minder materiaal nodig dan voorheen, wat de productie uiteraard aanzienlijk goedkoper maakt en interessanter voor commerciële toepassingen.
Onduidelijk is wanneer het concept in de praktijk zal worden ingezet. Ondanks het lage rendement is het direct fabriceren van waterstof uit zonne-energie aantrekkelijk. Dat komt onder andere omdat het met conventionele zonnepanelen moeilijk is om de opgewekte energie op te slaan, terwijl dat met de zonnebrandstofcel wel kan, zo stellen de Nederlandse onderzoekers.