Youtuber draait AAA-games in 4k op Raspberry Pi 5 met AMD-egpu

Youtuber Jeff Geerling is erin geslaagd om moderne AAA-games zoals Doom Eternal, Crysis Remastered en Portal 2 in 4k-resolutie op een Raspberry Pi 5 te draaien. Hij gebruikt hiervoor een AMD Radeon RX 6700 XT als egpu.

De youtuber vertelt in zijn video dat er de afgelopen tijd veel vooruitgang is geboekt in de ontwikkeling van Linux-drivers voor AMD-videokaarten. Het is hierdoor mogelijk om recente AAA-games via een AMD-gpu op Linux te spelen en om aan hardwarematige videotranscoding te doen.

Geerling had vorige maand een video gepubliceerd waarin te zien was hoe hij games op een Raspberry Pi 5 draaide met een externe AMD-gpu. Toen ging het om een AMD Radeon RX 460. Hij heeft deze gpu vervolgens ingewisseld voor een Radeon RX 6700 XT en enkele AAA-games getest, zoals Doom Eternal, Crysis Remastered en Portal 2. Uit de nieuwe tests blijkt dat heel wat van die games op een relatief hoge resolutie kunnen draaien.

Doom Eternal draaide bijvoorbeeld op een 4k-resolutie, maar met een framerate van ongeveer 20 frames per seconde. Geerling wijst bij dit spel op de beperkte rekenkracht van de Raspberry Pi 5-cpu. De Raspberry Pi 5-opstelling kon ook Crysis Remastered op een 4k-resolutie draaien, maar dan met lage visuele details. Het was hier ook niet mogelijk 30fps aan te houden. De cpu was volgens Geerling opnieuw een bottleneck, maar ook het beperkte 8GB-ram speelde naar verluidt een rol. Portal draaide op 4k-resolutie en op maximale grafische instellingen. De youtuber noteerde enkele haperingen, maar die waren naar verluidt verwaarloosbaar.

Door Jay Stout

Redacteur

17-11-2024 • 12:37

64

Reacties (64)

64
63
36
2
0
16
Wijzig sortering
De raspberry pi 5 is toch geen x86?
Zijn die gespeelde spellen allemaal voor arm uitgekomen?
windows for arm heeft gwn emulatie voor x86. gebeurd automatisch zover ik weet
Maar hij lijkt linux te draaien in de video
Ik denk dat https://asahilinux.org/2024/10/aaa-gaming-on-asahi-linux/ je vraag wel zal beantwoorden.

TLDR:

- FEX emulates x86 on Arm.
- Wine translates Windows to Linux.
- DXVK and vkd3d-proton translate DirectX to Vulkan.

[Reactie gewijzigd door youri_ajax op 17 november 2024 13:33]

Asahi linux is voor het draaien van Linux op specifiek de ARM soc in Macs. Dit heeft niets te maken met de ARM SOC in Raspberry Pi, die gewoon wordt ondersteund door de upstream linux kernel
Artikel gelezen? Of alleen de url? De guide is namelijk niet specifiek voor Asahi
In zijn in de video gerefereerde blogpost schrijft hij dat hij Box86 en Proton gebruikt voor x86-emulatie

https://www.jeffgeerling....0-running-on-raspberry-pi
Hij gebruikt waarschijnlijk Proton, een systeem dat is ontwikkeld door Valve om Steam games (voornamelijk x86 games) te draaien op Linux en ARM. Ze gebruiken dit ook voor hun Steam Deck, waar je bijna al je Steam games op kan spelen, terwijl het een ARM/Linux apparaat is.
Proton was er volgens mij om Windows (directx) spelletjes op Linux te draaien. Gabe Newell heeft in zijn Microsoft tijd ook geprobeerd om Windows beter te laten werken voor spelletjes. Zo heeft hij schijnbaar een hand gehad in het laten porten van Doom naar Windows. Wie weet zit dezelfde drive er nu ook in en wilt Gabe via Steam en SteamOS ervoor zorgen dat Linux het game platform gaat worden.
Voor het draaien van x86 op ARM zijn er andere tools beschikbaar.
Dat Gabe liever onafhankelijk of op zijn minst minder afhankelijk wil zijn van Windows is niets nieuws. Dat is ook de primaire drive voor Proton.

En ik ben er dankbaar voor. Ben helemaal over naar linux. Ik wacht niet op de big brother is watching you update van microsoft. Nog geen HDR, maar ook de Wayland ondersteuning raakt in een stroomversnelling nu. Komt ook wel.
Steam Deck is een x86/x64 APU van AMD. Geen ARM.

Het klopt wel dat proton sinds kort schijnbaar getest wordt voor ARM.

[Reactie gewijzigd door Rctworld op 17 november 2024 13:18]

Je kan via emulatie ook windows x86 games op arm spelen (zie Winlator voor android phones).
Zoals in de video te zien is in de doom-eternal capture, is het BOX64 ... een emulator voor X86 voor arm machines.
Er zijn verschillende vertaallagen beschikbaar voor x86 naar ARM, bijvoorbeeld Box86/Box64 en FEX. Wanneer dit is geïnstalleerd en geconfigureerd kan je simpelweg x86 binaries uitvoeren, en dit werkt over het algemeen verrassend goed.
Door hem in de titel slechts "Youtuber" te noemen doe je Jeff tekort, althans dat vind ik. Hij heeft al zoveel gedaan met/voor de RPi community dat zijn volledige naam wel op zijn plaats is. Natuurlijk is hij Youtuber, maar toch zou "Jeff Geerling draait AAA-games in 4k op Raspberry Pi 5 met AMD-egpu" als titel niet misstaan hebben.
Ja, helemaal eens. Jeff is in mijn ogen meer een hacker en tinkerer. Volgens mij gebruikt hij YT meer als een medium dan als doel.
Ergens heb je een inkomen nodig om je hobby te betalen :)
Dat inkomen komt dan ook voornamelijk van sponsors en donaties, dus Youtube is op dit gebied nog steeds een middel, geen doel. ;)
Veel mensen mensen zien (gelukkig) hun inkomen ook als een middel, geen doel.
Daarnaast heeft hij ook boeken geschreven over Ansible en verschillende modules die ik regelmatig gebruik op GitHub staan.
En dan gaan vele mensen weer klagen over het feit dat die naam hen helemaal niets zegt.

En niet alleen is hij voornamelijk bekend van YouTube, hij wil daar ook niet enkel en alleen bekend zijn vanwege wat hij met zijn RPis doet.
Hoezo? Hij is YouTuber, niet meer of minder. Maakt leuke video's, heeft veel kennis over specifiek SBC's, weet z'n weg in serverland, maar verder nou niet echt iemand die baanbrekende ontdekkingen heeft gedaan ofzo?
Ehm, als je enige tijd met Ansible hebt gewerkt in een professionele setting, dan ben je vrijwel zeker zijn naam al meerdere keren tegengekomen.

Ik kan van jou ook wel zeggen dat je een tweaker bent, niet meer en niet minder, maar dat is natuurlijk ook niet waar
Binnen de context van Tweakers wel, net als dat Jeff Geerling binnen de context van een Raspberry Pi GPU video gewoon 'een YouTuber' is.
Vergeet niet zijn inbreng vwb ansible - hij heeft twee geweldige boeken geschreven. Ja je kan alles op het internet vinden maar soms is een boek handiger.
+1 helemaal mee eens.
(kan mijn post niet verwijderen) - moest in andere reactie komen

[Reactie gewijzigd door shades op 18 november 2024 11:28]

Wow... eigenlijk een totaal zinloos project, maar bewijzen dat het kan. Dat is een echte hard core tweaker.
Wat me wel kwaad maakt is dat Apple nu met de M-processors geen E-gpu mogelijkheid meer heeft. Waarom niet? Ik snap best dat je dan ook wat prijsgeeft van de integratie van CPU GPU en geheugen en de voordelen die dit biedt, maar er zijn nog zat gebruikers die niet genoeg hebben aan de performance van de M series GPU's. Ook diverse grafische professionals zijn hier nogal pissed over.
Ik vind het zeer tof om te zien wat Jeff Geerling en anderen doen. Onder andere dit project - hoewel dit een proof of concept is - kan inspiratie zijn of leiden tot andere toffe dingen. Misschien wel een GPU cluster voor extern renderen :Y)

Je kunt op Apple Silicon zelf geen triple A games draaien of zware rendering draaien. Maar een beetje grafische acceleratie zit er wel in. En als je meer nodig hebt zou je iets als Shadow PC (cloud streaming) kunnen overwegen of zelf een PC neerzetten en gebruiken met bijvoorbeeld Parsec, Moonlight en anderen.

En volgens mij zijn er wel Thunderbolt enclosures maar geen idee hoe dat qua driver support op macOS zit. Ik gebruik mijn Apple Silicon laptop met een ander OS (OpenBSD) :+

Neemt uiteraard niet weg dat het zeer vervelend is dat Apple de Pro groep verwaarloosd.

[Reactie gewijzigd door jurroen op 17 november 2024 13:53]

Je kunt op Apple Silicon zelf geen triple A games draaien of zware rendering draaien. Maar een beetje grafische acceleratie zit er wel in.
Ho, ho! Das wel mogelijk. Al langer. Zelfs voordat Apple Silicon bestond kon dat al. Inmiddels zijn er verschillende AAA games uitgekomen voor Apple Silicon.

Zie hier voor een - niet volledig - lijstje:
https://www.macworld.com/article/670824/best-mac-games.html

[Reactie gewijzigd door Jittikmieger op 17 november 2024 14:59]

welke triple A game draait niet dan? Volgens mij draaien de meeste zelfs best aardig. Ook cyberpunk met path tracing draaide nog op zo'n 30fps op de m4 max zag ik: YouTube: M4 Max: 11 games put to the ULTIMATE test!
aardig, maar niet optimaal en je hebt dan ook nog eens de M4Max nodig. Dan is het een heel stuk eenvoudiger en goedkoper om een gaming pc erbij te nemen. En dat is zo'n beetje wat ik doe. Een redelijk standaard Mac voor de huis, tuin en keuken dingen omdat ik het ecosysteem/ OS wel fijn vind. Voor het echte gaming werk, wijk ik uit naar de gaming PC van zoonlief/ die gebruiken we gewoon samen.
Zo heb ik best of both worlds beschikbaar.
Omdat ze geen goede verstandhouding meer hebben met de makers van die GPUs en dus ook geen tooling meer wensen beschikbaar te stellen om drivers te ontwikkelen voor het Apple Silicon platform.
maar er zijn nog zat gebruikers die niet genoeg hebben aan de performance van de M series GPU's. Ook diverse grafische professionals zijn hier nogal pissed over
Ik verbaas mij altijd dat er nog steeds mensen zijn die Apple kopen en keuze verwachten of dat er naar hen geluisterd word. Het is de koning van vendor lock in.
Klagen dat je geen keuze hebt is gewoon belachelijk. Wil je meer performance? Koop dan gewoon hardware waarop dat kan en draai Windows of Linux. Daar heb je zat keuze.
Ik verbaas me er niet over. Het hele ecosysteem is heel doordacht, het OS draait als een tierelier. Van alles gebruikt: diverse linux smaken waaronder Ubuntu en ook Windows/ Android en ooit gestart met TI 99 4a(1981) / C64 (1986)/ Pc met MS dos, OS/2, Unix, etc, etc. En toch blijft Apple ondanks de beperkingen heel erg fijn.
Maar dat is niet het punt dat ik maak en niet wat de comment waar ik op reageer het over heeft.

Die heeft het over dat apple gebruikers boos zij niet een externe GPU kunnen gebruiken. Je kan niet EN een gesloten eco systeem willen met gesloten hardwaren EN klagen dat je minder opties krijgt....,

Je mag prima Apple/Mac fijn vinden. Prima hoor, maar dan ook niet klagen over de beperkingen.
Mmm. in het verleden (intel era) kon je gewoon E-gpu's gebruiken op MacOS. Nu is dat niet meer mogelijk.
Het vergt natuurlijk van Apple dat ze hiervoor drivers ontwikkelen en daar zal momenteel niet hun aandacht naar uit gaan. Het is nu vooral de AI hype waar ze hun energie in steken. Jammer genoeg is gaming (nog steeds) niet hun ding.

Koning van de vendor lock in? Microsoft is dan de keizer op dat gebied. Ik heb overigens ook veel Linux gebruikt en ben toch uiteindelijk naar MacOs overgestapt. Wel de voordelen van een Unix(achtig) systeem, maar niet het 'gedoe'. Het was altijd wel een opgave onder Linux om alles draaiend te krijgen.

Ik klaag niet- ik constateer alleen dat het jammer is dat er geen e-gpu's (meer) ondersteund worden.
Drivers?

Voor een eGPU word thunderbold 3 of 4 gebruikt en die versie 4 en wellicht 3 is onderdeel van de USB standaard. Dus als Apple een complete USB stack heeft zou het moeten kunnen. Als ze het niet ondersteunen is dat omdat ze het moedwillig stoppen, niet omdat de "driver" zoveel moeite kost. De GPU driver komt nog steeds van NVIDIA, AMD, Intel etc.

Wat lock-in betreft. Ik kan Windows op elke moderne X86 machine gebruiken, niet alleen wat er voor mij word uitgekozen, en het komt in alle prijsklasses. In Microsofts cloud kan ik ook linux VM's krijgen en allerei opensource producten zijn beschikbaar zoals mysql, postgrsql etc.... Ja ze hebben ook unieke producten die niet makkelijk weg migreren, maar je hebt een veel bredere keuze. Het is alleen het mac platform waar je keuze nog beperkt word. In wat je mag als hardware, wat je mag als software etc.
Ik geeft toe dat macOS netjes in elkaar zit, het hele eco systeem is op zich netjes. Maar geen fabrikant heeft iets te zeggen over wat ik wel of niet mag met mijn hardware. Dan wel iets meer gedoe.
Zeer interessant kanaal, en het betreft inderdaad een echte "Tweaker". Als je ver genoeg teruggaat in zijn video's, zie je dat dit onderwerp (een eGPU werkend krijgen op een Raspberry Pi) veel vaker aan bod komt. Een paar jaar geleden was dit totaal niet mogelijk, en zelfs met de meest creatieve omwegen lukte het niet om een eGPU werkend te krijgen. In latere video's heeft hij enorme vooruitgang geboekt: van alleen een POST tot het daadwerkelijk kunnen draaien van 4K-games. En dat allemaal binnen een paar jaar tijd. Het is ongelofelijk om te zien hoe snel technologie zulke stappen kan maken in zo'n korte tijd _/-\o_ .
Leuk hoor, maar is Portal 2 nou echt een moderne AAA game? Dat spel kwam uit in 2011!?
Modern misschien niet, maar het verdient wel degelijk de AAA monniker. Ook nu nog. Het steekt qua verhaalvertelling met kop en schouders boven het maaiveld.

Door het zeer vierkantige ontwerp van de ruimtes en goede kwaliteit texturen ziet het er nog steeds niet slecht uit, ook al is het nu zo oud. De puzzels zijn leuk en het is ook erg familie-vriendelijk, als je niet teveel luistert naar wat de bot achter het systeem je vertelt als je door het spel gaat.

Portals en Portals 2 zijn 2 absolute parels als het gaat om computer spelletjes. Ook al zijn ze nu zo oud, gedateerd zijn ze allerminst. Belangrijk verschil.
Ik vond het ook geen moderne AAA games. Wel indrukwekkend dat een goedkope moderne processor mooie oude spellen zo goed speelt.
"Triple A" is dan ook gewoon een vrij nietszeggende definitie. Half Life 2 is ook een AAA game. De originele Doom valt waarschijnlijk ook gewoon binnen de definitie van hoog budget / blockbuster, en die draait nog op een tandenborstel.

Dat gezegd hebbende, dit is natuurlijk wel een gaaf concept en weer een sprong voor het kunnen draaien van games in een vorm anders dan X86 + Windows in een grote kast of op een laptop.
Het ging mij vooral om het woordje “moderne”
Ik was in de veronderstelling dat AMD-GPU's al jaren heel lekker onder Linux werken. Ben dan ook verbaasd dat er 'voortgang in de drivers' is geweest, weet iemand waar dit om gaat?
Het is een externe videokaart opstelling. Er wordt een PCI bridge gebruikt die vertalingen kan doen tussen de lokale bus en de externe kaart. Hier zitten problemen in als hogere latency, problemen met de detectie, buffering e.d.

externe videokaarten zijn ook gedaan met thunderbolt, maar dat is dus weer een eigen protocol met eigen drivers en vooral hardware (duur).
Mooi dat hij ook nog met de workstation 7700 kaart heeft gewerkt.

Diepe buiging voor deze TWEAKER (bewust caps gebruikt)
Voor welk onderdeel van games is die trage CPU een probleem? Kunnen we niks uitbesteden?
Zelf ben ik druk bezig met RISC-V en AMDGPU's aan de praat te krijgen.

Zie: https://www.youtube.com/@justanotherdevopsguy/videos

RISC-V is druk bezig om alles veel sneller main-stream te krijgen. raspberry pi 5 heeft nu pas net de basis CPU ondersteuning in de linux kernel weten te patchen.

Er zijn heel wat mensen bezig om intel aanroepen uit (video-)drivers te halen, zodat ze out of the box werken op platformen welke niet intel zijn (ARM/RISC-V b.v.) Dit begint nu echt zijn vruchten af te werpen. Het grootste probleem is nu nog wat hadware fabrikanten niet heel erg goed de PCIe standaarden implementeren, waardoor je nog steeds hacks moet uitvoeren. Zie b.v. https://github.com/Opvolg...6.1/tree/bl-v1.0.y-amdgpu

Gegeugen adressen welke niet juist geïmplementeerd zijn (DMA hoger van 32-bit b.v.). Dan werkt het "bijna": https://www.reddit.com/r/..._ati_radeon_gpu_progress/
en
https://community.milkv.i...n-kernel-6-1-and-6-6/2669

langzaam komen we er wel:
YouTube: Milk-V Jupiter with external GPU, playing Factorio

StarFive VisionFive 2 heeft nu erg goede PCIe (JH7110) ondersteuning. zelfs mijn dagelijkse GPU werkt er nu op:
https://x.com/Opvolger/status/1853701831462949361

We zullen nergens zijn geweest (voor gaming) zonder projecten welke intel programma's vertalen naar risc-v instructies. zoals box64 en box86 (waar je dus steam mee kan draaien op ARM64 CPU's)
https://github.com/ptitSeb/box64
https://github.com/ptitSeb/box86

Edit (benoemen box64 en box86 + screenshot StarFive VisionFive 2 met AMDGPU RX 6600)

[Reactie gewijzigd door Opvolger op 18 november 2024 14:53]

In principe dus dure videokaarten met een Raspberry Pi bottleneck. Leuk dat het kan, maar niet echt bijzonder.
Juist heel bijzonder! Dit is een setup die je eigenlijk nauwelijks ziet.
Ook mijn gedachten. Alles draait zowat op die GPU met 4k...
En met redelijk wat details 2K :Y)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.