20 GOTO 10: Poolse garage werkt nog steeds met Commodore 64

Als het niet echt stuk is, waarom zou je het dan vervangen? En dus werkt een garage in de Poolse stad Gdansk al 25 jaar met dezelfde computer, een Commodore 64. De garagehouder gebruikt hem om met zelfgeprogrammeerde software aandrijfassen uit te balanceren.

Sommige oude hardware ziet er misschien uit alsof die net vorige week gekocht is, maar andere oude hardware ziet eruit alsof die een zondvloed heeft doorstaan. Voor de Commodore 64 die de niet nader benoemde garage in Gdansk gebruikt, geldt het tweede. Het apparaat heeft bijvoorbeeld een lekkage doorstaan en vogels hebben hun behoefte gedaan op de computer uit de jaren tachtig van de vorige eeuw.

Een lid van de Poolse Facebook-groep Retrokamp/Loaderror plaatste een foto van de C64 in januari, maar omdat het in het Pools was, viel het niet echt internationaal op. Totdat de Polen de post opnieuw citeerden, toen ineens Commodore de foto oppikte en op de eigen pagina plaatste.

Niet alle hardware in de garage is zo oud. Op de foto is naast de Commodore een fel oranje telefoon te zien die beduidend nieuwer is. Het is onbekend of en wanneer de garagehouder de hardware wil vernieuwen. Vermoedelijk is de software die hij of zij heeft draaien niet of slecht verkrijgbaar op nieuwere platforms.

Reacties (155)

ThaStealth 29 september 2016 12:40

Beetje tegenstrijdig

De garagehouder gebruikt het om met zelfgeprogrammeerde software het gewicht van aandrijfassen te berekenen.

Vermoedelijk is de software die hij of zij heeft draaien niet of slecht verkrijgbaar op nieuwere platforms.

Hij heeft de sw zelf geschreven, hij kan wel upgraden maar moet dan kiezen of hij
[insert polygoonstem]
1. Zijn computerapplicatie herschrijft voor d'n hedendaagse computermachines
[/insert polygoonstem]
2. een of andere C64 emulator op de PC zet en zijn programma hierin laat lopen.

Denk eerder dat de machine niet vervangen word omdat het teveel moeite kost en geen winst oplevert of dat hij het leuk vind om nog een ouderwetse apparatuur te gebruiken.

Weel cool dat er nog een echt nut is voor het apparaat en niet dat hij in een vitrinekast staat

[Reactie gewijzigd door ThaStealth op 22 juli 2024 13:28]

CivLord

@ThaStealth • 29 september 2016 13:08

Het werkt. De zoektocht naar vervanging komt pas wanneer het niet meer werkt.

Wanneer hij een backup van het programma op een modernere PC heeft, kan hij het in een emulator op zijn telefoon draaien.

bogy @CivLord • 29 september 2016 14:43

jah, want hij kan zijn telefoon aansluiten op alle meetapparatuur? en emulators ondersteunen ook interfacing tussen de geëmuleerde hardware en real-world hardware, zelfs als die custom built is?

denk da je het wat simplistisch bekijkt; het is niet simpel een rekensommetje dat hij maakt met de c64, er zit veel meer achter... anders had hij het al wel lang vervangen door een grafische calculator (ti83 ofzo)

CivLord

@bogy • 29 september 2016 15:22

De emulator op de telefoon was niet geheel serieus bedoeld.

Maar met een Arduino-bordje met interface en bluetooth module moet je een aardig eind weten te komen.
Wanneer je dat werkend weet te krijgen in combinatie met een programmatje in een C64 emulator op een smartphone, dan zit je bij een garage je talent te verkwanselen.

lololig @ThaStealth • 29 september 2016 12:56

Hij had zn commodore ook kunnen vervangen door een grafische rekenmachine. Die heeft waarschijnlijk nog meer rekenkracht en is ook nog eens lekker compact. Of gewoon een appje op zn telefoon hebben waarmee dat kan. Ik geloof namelijk niet dat die berekeningen nou zo enorm ingewikkeld zijn dat dat niet makkelijker kan.

Dus het zal wel zijn dat ie gewoon veel van zn commodore houdt. Het ziet er ieder geval cool uit.

easyriider @lololig • 29 september 2016 13:29

Als het er alleen om gaat om met het toetsenbord ingevoerde waardes een berekening uit te voeren dan was dat ook mogelijk geweest met een andere computer. Het zit echter wat ingewikkelder in elkaar.

Een stukje vertaald met Google translate uit een Poolse blog:

Gisteren stuitte ik op een inrichting voor het balanceren van aandrijfassen. Je zult niet geloven wat de eigenaar gebruikt om het gewicht van de gewichten te berekenen. Het systeem is gebaseerd op een zelfgemaakte bank balansas verbonden met een generator van sinusgolven en piëzoelektrische sensoren om de trilling van de roterende as te meten. Actieve gebruiker 25 jaar zonder onderbreking, hoewel de computer op een bepaald moment werd overspoeld door een lekkende dak (...) Het programma is eigen productie. En het werkt, heren. Het werkt!

http://technoblog.compute...6/01/23/dziala-od-25-lat/

lololig @easyriider • 29 september 2016 13:36

Ah er zit een meetsysteem aan vast, dat was totaal niet duidelijk geworden voor mij. Dan kom je waarschijnlijk op een heel wat duurder spulletje uit als je dat wilt vervangen.

Tadango @lololig • 29 september 2016 13:55

Arduino met een paar avonden programmeren.... stelt niets voor

Hardware erachter is 1 op 1 te gebruiken, ik ken het. Ze gebruiken het hier echt gewoon omdat het nog steeds prima werkt, niet omdat het kan. Een nieuw systeem zou alleen wat minder stroom verbruiken en minder ruimte in nemen.

lololig @Tadango • 29 september 2016 14:05

Hangt er misschien wel vanaf hoe nauwkeurig het moet zijn. Bij een arduino ga je maximaal op 1024 stappen zitten en moet alles op 5v (bij een pc mogelijk ook)

bogy @lololig • 29 september 2016 14:38

jah, hij heeft een inbouwkaartje gebruikt en aangepast, wss heeft die garagist wel een diploma electronica ofzo... maar weet wel niet of hij na 25 jaar auto's plurken nog steeds zo iets in elkaar kan flanzen...

Aangezien zijn systeem volledig zelf gemaakt en ontworpen is, is het een uniek systeem (meeste meetsystemen voor wielen uit te meten werken met laser-sennsoren die je op de wielen plaatst en dan ga je zorgen dat alles in lijn staat... dit systeem werkt van de andere kant uit (en is mogelijk zelfs een beter systeem); het controleert de trilling op de as om te zien of het wiel in lijn zit, waardoor afwijkingen aan het wiel zefl ook naar boven komen (bv na een kleine aanrijding met een stoeprand een wiel/band die wat vervorming heeft gekregen); die kan je namelijk niet opsporen met het huidige systeem dat men overal gebruikt, enkel als je op de as gaat meten naar trillingen.. en deze gast doet dit al 25 jaar, zijn clienteel zal wel heel tevreden zijn als ze hun auto laten uitlijnen; rijdt altijd rustig, soepel en vlot over de baan (het kan je mss wel wat meer kosten, aangezien hij kan zeggen dat er een wiel moest vervangen worden om de sinus v/d as goed te krijgen, maar tenslotte is bij hoge snelheden dit weer voor jouw veiligheid).

dit kan worden overgezet naar een moderne computer/laptop; al zou ik dan eerder gaan voor een netbook met meetapparatuur via de usb gekoppeld; dat toestel neemt weinig plaats weg, draait linux als een tierelier en verbruikt amper iets. Windows zou ik in zijn plaats van wegblijven aangezien het gewoon duurdere specs gaat vragen van een systeem. vervangen door een arduino? hmmz... ik denk dan eerder dat je enkele arduino's achter een pc moet koppelen maar een arduino op zich zal de klus niet klaren denk ik. rPi kan misschien nog net, maar aangezien die geen sinusgolven kan herkennen heb je weer extra hardware nodig (je zit namelijk met volledig digitale poorten en je wil analoge uitlezing/aansturing; wellicht zou een degelijke DAC of soundcard wel eens de oplossing kunnen bieden

al hoop ik ergens, zo diep vanbinnen, dat men beslist deze man zijn c64 volledig op te poetsen en evt een beschermcoating te geven, zodat die weer 25 jaar mee kan...
ik ben namelijk van de principes; never change a winning team en waarom vervangen als je tevreden bent van wat je hardware momenteel doet?

Tadango @bogy • 29 september 2016 15:34

Dus jij denkt dat die Commodore 64 veel sneller is dan een Arduino? Arduino's heb je in vele soorten

Ik denk dat een Arduino met atmega 2560 op 16Mhz rondjes rent om een Commodore 64 op 1Mhz... De 'sinus' of piek herkenning zal ook op het adapter bordje kunnen zitten en analoog zijn. Voor die tijd een logische keuze denk ik. Lijkt me niet dat die commodore zo snel kan samplen toch?

bogy @Tadango • 29 september 2016 16:13

enneuh, hoe ga je dat dan op beeld brengen met je arduino?

hij kan dan wel rondjes rennen, maar zonder beeld sta je nergens in dit geval... en arduino's kunnen zoals ik eerder vermelde de oplossing zijn ism bv een netbookje, maar niet op zichzelf

Tadango @bogy • 29 september 2016 16:27

Op een LCD schermpje bv? Ook een toetsenbordje is geen enkel probleem. Netbookje heb je helemaal niet nodig

En voordat je over internet begint..... Op een ESP8266 kan je ook prima Arduino draaien en die is nog een stuk sneller en heeft WiFi stack ingebouwd.....

[Reactie gewijzigd door Tadango op 22 juli 2024 13:28]

janbaarda @Tadango • 29 september 2016 16:20

De C64 geeft wel de mogelijkheid om direct de UART''s aan te sturen en statusregisters uit te lezen. Alles heel primitief in 6502 machine code. (Herinner mij alleen A9 = load accumulator immediate

)
Dit kan ongetwijfeld ook, maar dan eenvoudiger, op GPIO pinnen van Arduino of RBpi. Maar ja, als je het eenmaal hebt uitgezocht voor de C64 moet je alles weer opnieuw bedenken voor een andere machine. Geloof me, na 25 jaar is dit niet zo eenvoudig. Documentatie is hoogstwaarschijnlijk niet up-to-date.

Tadango @lololig • 29 september 2016 14:23

Hoe denk je dat de interface is van een Commodore 64? 5V? misschien? of 3V, weet niet wat de core spanning van de cpu is. Het mooie was dat je IO kon interface. Het is een 8 bit machine dus zo veel nauwkeuriger zal die niet zijn

Arduino kan met 16 bit getallen werken.

lololig @Tadango • 29 september 2016 15:22

Commodore is van voor mijn tijd

ik heb geen idee op welke spanning het moederbord werkt.

ATS @lololig • 29 september 2016 15:25

Volgens mij is het 5V inderdaad. En het is een 8-bit systeem, dus maximal 256 stappen.

janbaarda @Tadango • 29 september 2016 16:09

C64 heeft meerder RT klokken. Deze kunnen heel goed gebruikt worden om via de 2 UART's interrupts te meten. Als je er wat dieper induikt was/is de C64 behoorlijk veelzijdig.

bonus @ThaStealth • 29 september 2016 13:33

Waarom iets vervangen als het precies doet wat jij wilt en het ook nog snel genoeg doet. Alleen vervangen om het vervangen is idd onnodig duur. En als de snelheid er niet toe doet...

Persoonlijk vind ik het schitterend om te zien dat een dergelijk oude machine nog steeds deel kan nemen aan het heden ten dage arbeidsproces. Ongeachte of het nou een ingewikkelde taak is of niet of dat de huidige telefoon krachtiger is dan het hele system dat er nu staat

Feit dat hij nu nog steeds werkt zegt wat over de duurzaamheid van die oude computers. Ik werk nu ook nog regelmatig op een Atari ST-serie (voor de lol programmeren van games) en die gaan bijna nooit kapot. Als dan is het de voiding en die is zo elementair opgebouwd dat onderdelen nog steeds mekkelijk te verkrijgen zijn en ook te vervangen.

tERRiON @ThaStealth • 29 september 2016 18:59

Het zou ook zomaar eens zo kunnen zijn dat de software geprogrammeerd is door iemand die al jaren niet meer bij de garage werkt. Zelfgemaakt hoeft in mijn ogen niet per se te betekenen dat het door de garagehouder zelf is gemaakt maar meer hobbyist of iets dergelijks.

dmantione 29 september 2016 12:47

Je kunt beter een Commodore 64 hebben draaien dan Windows XP: Tegen de laatste gelden veiligheidsargumenten, dat je de boel niet meer aan de praat krijgt op nieuwe hardware. Een C64 daarentegen heeft van niets van dat alles last en ik verbaas me hoe beresterk ze zijn: Hele generaties moederborden zijn in de loop der tijd aan hun einde gekomen wegens bijv. condensatoren die het begaven. Bij de C64 niets daarvan, elcoproblemen zijn een zeldzaamheid. Enkel de voedingen staan erom bekend nog wel eens stuk te gaan, maar de computer zelf... gemaakt voor de eeuwigheid.

Ik denk overigens niet dat deze C64 uit de jaren '80 dateert. In Polen kwamen westerse computers pas na de val van het IJzeren gordijn beschikbaar. Toen dat echter viel, viel de C64 in Polen als één van de meest betaalbare computers wel in de smaak. Van +/- 1990 tot +/- 1994 onstond zo in Polen een nog een redelijke gebruikersgemeenschap, terwijl de rest van de wereld toen al redelijk naar PC's was overgeschakeld. De meeste Poolse C64's hebben "Made in China" op de onderkant staan, terwijl je in Nederland vooral C64's met "Made in West-Germany" aantreft.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 22 juli 2024 13:28]

BikkelZ @dmantione • 29 september 2016 13:32

Je hebt een enorme kans dat een oude C64 opgeblazen wordt op het moment dat je hem weer eens aan zet omdat de voedingen zo brak zijn. Ik heb een tijdje terug meerdere C64's gekocht om complete sets te krijgen van diverse extra's en ik heb het toch meegemaakt dat een C64 die perfect werkte bij de verkoper binnen een dag stuk was (geluid en joystick) omdat er over de tweede rail te veel spanning binnen kwam.

M.a.w.: altijd de voeding doormeten vóórdat je hem weer aan zet!!!

dmantione @BikkelZ • 29 september 2016 13:39

Het gaat met name om de wigvormige voeding, die blazen inderdaad de C64 op als ze stuk zijn. Er kan dan meer dan 9 volt op de 5-volt lijn komen te staan. Het geluid, de SID-chip, zit echter niet op de 5-voltlijn, maar op de 12-voltlijn (12 volt wordt intern in de C64 gemaakt uit de 9V wisselspanning). Dat het geluid er stuk door gaat is dus niet logisch. De meest voorkomende schade hierdoor zijn een stukke processor, stuk geheugen en een stukke PLA. Joystick heb ik niet eerder gehoord, maar is zeker mogelijk, want de 6526 CIA zit ook op de 5-voltlijn.

BikkelZ @dmantione • 29 september 2016 13:50

Joystick en SID zitten op de zelfde chip, dus ik weet wel zeker dat het toch gebeurd is aangezien ik a) geen geluid en b) geen joystick had. De rest werkte nog prima.

dmantione @BikkelZ • 29 september 2016 14:10

Dat klopt toch niet helemaal. Het geluid wordt verzorgt door de 6581 SID-chip, terwijl de joystick wordt verzorgd door de 6526 CIA-chip. Eén pinnetje van de joystickpoort is echter wel verbonden met de SID-chip, dat is voor de muis of paddles. De C64 gebruikte analoge muizen en de A/D-omzetter van de geluidschip werd "misbruikt" om de analoge muissignalen naar digitaal om te zetten. Een defecte SID-chip heeft dus tot gevolg dat de muis het niet meer doet. De joystick zou echter nog steeds moeten werken.

Het toetsenbord zit op dezelfde CIA-chip als de joysticks. Een defecte CIA-chip heeft in de regel dus tot gevolg dat zowel toetsenbord als joysticks stuk gaan.

Overigens, als je een wigvormige voeding hebt, ik ben in staat om ze te reviseren. Door het gelijkrichtcircuit waar de spanningsregelaar op zit die deze ellende veroorzaakt te vervangen door moderne elektronica los je het strucureel op.

Voor mijn eigen C64 heb ik zelf een voeding gebouwd, gebaseerd op een moderne 20W geschakelde 5V-voeding.

BikkelZ @dmantione • 29 september 2016 15:33

Wellicht dat ik het verkeerd onthouden heb in verloop van tijd. Ik heb een groot deel van mijn spullen helaas nog in Nederland staan en heb er al tijden niet meer aan kunnen zitten. Het was iig jammer dat het juist de SID chip was die niet meer wilde aangezien ik juist van het geluid houd, wellicht dat het joystickpoort verhaal niet klopte.

Ik zou inderdaad gewoon een losse voeding er bij kopen en een card reader voor data opslag, dan was het helemaal perfect geweest. Maar verder heb ik nog twee super super complete C64's staan, een oude en een nieuwe C64C met alle denkbare accessoires waar ik vroeger alleen van kon dromen

SMSfreakie @dmantione • 5 oktober 2016 22:27

klopt

heeft mij ook al een C64 bord gekost.. nouja gelukkig was die toch al niet helemaal zuiver... en de beste manier om je C64 van prik te voorzien is gewoon met een nieuwe gebouwde voeding...

ooit 1 gehad.. toroide met 2x 9V output.. simpele gelijkrichter + 7805 er aan voor de 5V... werkte prima en hij werd ook lang zo warm niet als die blokken die ze er ooit bij leverden

tegenwoordig doet mijne het met 5V only

dmantione @SMSfreakie • 5 oktober 2016 22:36

Hmmmm... een gelijkrichter plus LM7805 is precies het ontwerp van de originele voeding, dus waar zit je besparing in warmte dan? Mijn zelfgebouwde voeding gebruikt een geschakelde voeding voor de 5V. Voor gereviseerde voedingen gebruik ik een LM2596 om de 5V te maken, die is een stuk efficiënter dan een LM7805.

SMSfreakie @dmantione • 5 oktober 2016 22:45

kweenie.. mogelijk dat de toroid minder warm word

en hij zat natuurlijk niet meer ingegoten..

dmantione @SMSfreakie • 5 oktober 2016 22:50

Dat is wel zo ja, een ringtrafo is efficiënter. De meeste warmte wordt wel door de LM7805 gegenereerd. Aan de andere kant, je hebt bij het origineel zowel de trafo als de LM7805 in de giethars zitten en dus hun warmte afgeven, wat minder van de trafo scheelt waarschijnlijk al behoorlijk op de temperatuur.

SMSfreakie @dmantione • 5 oktober 2016 22:58

sowieso waren die originele blokken niet echt een succes kwa koeling..

zelfbouw kon direct per component zn warmte aan de lucht kwijt.. en door de ventilatie sleuven kreeg je vanzelf wel luchtverplaatsing..
Dat ging met giethars toch niet zo makkelijk

verder zou ik als ik een nieuwe zou moeten bouwen ook voor een efficiëntere oplossing gaan..

_{misschien nog leuk voor mn C64 mod.. die heeft alleen 5VDC nodig bij 1A.. en er is toch ruimte "over' in de breadbin nu er geen log bord meer in ligt}

zonoskar @dmantione • 29 september 2016 13:41

Het is dan ook de Amiga-stijl C64, niet de oude ronde.

bogy @zonoskar • 29 september 2016 14:47

fout; het is de c128-stijl c64...

ik heb er ook ngo zo eentje gehad (ook de eerste versie heb ik ghead, de beige met bruine knoppen)..
heb hier trouwens nog altijd een vrij zeldzame 1581 3.5" floppydrive liggen voor de c64...

zonoskar @bogy • 29 september 2016 15:24

Ik heb zelf deze stijl C64 nog liggen, compleet met joysticks en 2x een 1541-II. Maar ik wist niet dat dit een C128 stijl was, ik ging er altijd van uit dat het geïnspireerd op de Amiga 500 was.

bogy @zonoskar • 29 september 2016 16:11

yup, de c128 is gewoon een klein beetje langer (groter rooster) voor de rest zijn ze quasi identiek

Tadream @bogy • 29 september 2016 23:58

Ik had in die tijd een echte bruine, volgens mij gekocht in '85 :-)
En daarvoor nog een Vic-20...en daarvoor nog...tja ik geloof dat ik toch echt wat ouder aan het worden ben nu.

ATS @bogy • 29 september 2016 15:29

Nice... dat ding is even snel als de C64 zelf qua processor

evilution @bogy • 30 september 2016 17:21

Om precies te zijn: dit is de C64C. Aka C64-II.

Anoniem: 428562 @dmantione • 29 september 2016 13:07

Intel en AMS zijn niet de enige fabrikanten, o.a. VIA en DM&P Electronics (vortex86)produceren x86 cpu's waarop XP zonder problemen draait.

r2504 @dmantione • 29 september 2016 14:35

Windows XP is even veilig als die C64... als je hem ook niet aan het internet hangt.

Anoniem: 167912 @dmantione • 29 september 2016 15:47

Je kunt beter een Commodore 64 hebben draaien dan Windows XP: Tegen de laatste gelden veiligheidsargumenten, dat je de boel niet meer aan de praat krijgt op nieuwe hardware.

die snap ik niet; windows xp is even veilig als elk ander OS als de PC niet aan het net hangt.
En nieuwe hardware is voor de C64 uiteraard ook niet van toepassing

454232 29 september 2016 15:00

Wat er staat:

Resultaten van balanceren:
Op vlak A plaats 6.5
Onder hoek 323
Bewaar invloedrijke getallen? 0

BREAK IN 1050
READY.
RUN

Dempen van trillingen van 1, 2 of 3 lagers met gewichten
op 1, 2 of 3 vlakken
(A, B, C - vlakken, 1, 2, 3 - lagers, 0 - zonder)
Aantal lagers?: 1
Metingen zonder testgewichten
H10, V10? -4, -10, 5
Testgewicht op vlak A en de hoek waaronder deze gemonteerd is? 10, 0
H1A, V1A -14, -18

Resultaten van balanceren:
Op vlak A een gewicht plaatsen van 8.9
Onder hoek 212.2
Bewaar invloedrijke getallen?

johnwoo

@454232 • 29 september 2016 22:37

Invloedrijke getallen is geen goede vertaling van liczby wpływowy (Google Translate much?

). Wpływowy betekent wel invloedrijk als het wordt toegepast op bijvoorbeeld personen of groeperingen. In dit geval kan het ofwel invoergetallen betekenen (getallen die invloed hebben op de berekening), ofwel de resulterende kengetallen (welk gewichtje men waar moet plakken, wat invloed heeft op de werking van de as)... Ik gok op het eerste, maar mijn Pools is nog niet dusdanig dat ik het met zekerheid kan zeggen.

LEiPiE 29 september 2016 14:04

Dit artikel http://hothardware.com/ne...hafts-in-auto-repair-shop meldt ook dat er nog wat hardware aan hangt voor het balanceren van aandrijfassen:
This Commodore 64 contains a few homemade aspects, however. The computer uses a sinusoidal waveform generator and piezo vibration sensor in order to measure changes in pressure, acceleration, temperature, strain or force by converting them to an electrical charge. The C64C interprets these signals to help balance the driveshafts in vehicles.

Macfreakje 29 september 2016 15:45

Hij heeft wel een voordeel, geen last van virussen of hackers.

De man zal waarschijnlijk de enige zijn met een commodore op de werkvloer in heel Gdansk. Het is een moderne en bruisende stad waar veel technologiebedrijven gevestigd zitten. Intel heeft er zelfs een aantal development teams.

http://www.intel.com/cont.../poland/sites/gdansk.html

Ik ben wel benieuwd welke garage dit is, zou het apparaat weleens met eigen ogen willen zien de volgende keer dat ik weer in Gdansk ben.

Anoniem: 333920 @Macfreakje • 30 september 2016 16:04

Daarvan zou je ook niet last hebben met een moderne machine die niet aan het internet hangt (nergens voor nodig).

_ferry_ Moderator CM 29 september 2016 12:47

Gaaf dat het nog draait inderdaad.
Maar zouden die floppy's nog fatsoenlijk werken? Bij mij werkte die 1,44MB floppy's na een paar jaar al niet fatsoenlijk meer. Alhoewel het station ook niet vergrendeld is, dus hij zal de floppy niet meer zo veel gebruiken.

Kwam voor mijn werk vroeger veel Televideo's tegen, de 910 (eigenlijk allemaal al stuk, CRT is dan niet leesbaar meer, raakt als het ware opgebrand) en model 965 staat gegarandeerd ook nog op een aantal plaatsen te draaien. Toch leuk als je die oude meuk tegen komt

dmantione @_ferry_ • 29 september 2016 13:03

Ik heb twee jaar geleden mijn C64 eens uit de doos gehaald. Ik had hem toen ongeveer 15 jaar niet gebruikt. Ik had nagenoeg geen problemen om de floppy's die ik als klein jongetje beschreven had terug te lezen. Van de 100 floppy's misschien 3 met problemen. Ik had wel last van loskomende magneetdeeltjes die de leeskop van de 1541 in de war brachten. Ik heb de leeskop een paar keer met alcohol en een wattenstaafje schoon moeten maken, na een tijdje was dat over.

Ik heb hem sindsdien aangesloten staan. Het zal je verbazen, maar er worden nog steeds spellen ontwikkeld voor de C64 en er wordt nieuwe randapparatuur voor gemaakt. De gemeenschap is zeer actief. Ik heb me redelijk kunnen vermaken met een hoop nieuwe dingen.

PC-floppy's waren inderdaad een drama, daar heb ik ook verschrikkelijk veel ellende mee gehad. De C64-floppy's blijken een ander verhaal. Ik weet niet of het er iets mee te maken heeft, maar Commodore's diskettetechnologie was geheel anders dan die van IBM. Enkele verschillen:

Commodore lijnde de leeskop uit door hem met een stappenmotor tegen een soort wand aan te drukken (de drive maakt een ratelgeluid als zo'n procedure uitgevoerd wordt) en dan de juiste afstand vanaf daar te bewegen naar de track. IBM floppydrives laten de kop met een infraroodled/-sensor zoeken naar het gaatje dat in de floppy zit en bewegen de kop vanaf daar.
Commodore gebruikte "Group Code Recording". Dit is een foutcorrectiecode waarbij extra bits worden toegevoerd om leesfouten te kunnen corrigeren. De resulterende bits werden door middel van pulsen naar de diskette geschreven. IBM gebruikte frequentiemodulatie, of exact "Modified Frequency Modulation" om de bits naar de diskette te schrijven.
Commodore-floppydrives hadden 1 leeeskop, ze waren enkelzijdig, als je een disketteknipper had kon je ze omdraaien om op de achterkant te beschrijven. IBM-floppydrives hadden 2 leeskoppen, het diskettestation kon zowel de voor- als achterkant beschrijven.
Commodore-floppydrives zijn intelligent: Ze hebben een eigen processor en geheugen die het besturingssysteem Commodore Dos draait. IBM-floppydrives zijn domme apparaten die niet meer doen dan het signaal van de leeskoop aan de floppycontroller op het moedebord afgeven,

[Reactie gewijzigd door dmantione op 22 juli 2024 13:28]

bogy @dmantione • 29 september 2016 15:24

hetr probleem met diskettes is vooral kwaliteit ...

de oude diskettes (ook 3.5") tot begin jaren '90 waren redelijk duur maar ook van goeie kwaliteit (ik heb nog 720k DD 3.5 diskettes liggen die nog altijd uitgelezen kunnen worden, dit zijn disks die ik meer dan 20 jaar geleden laatst heb gebruikt.. (moest een paar maand geleden namelijk een firmware updaten van iemands computer die niet via cd opstartte.. heb toen een diskete van mezelf gebruikt en alles stonder nog op)

het is vanaf eind jaren '90 dat diskettes plots een pak slechter werden; ze werden ook goedkoper, maar de kwaliteit ging in eens achteruit... diskettes die een jaartje of twee in de kast hadden gelegen begonnen plots data kwijt te spelen. Ook viel mij toen op dat het schijfje zelf een andere kleur had; ipv bruingrijs/bruinzwart werden ze nu plots volledig zwart gemaakt en kon je er doorheen kijken tegen de zon. Dit was tevens de periode dat cd-rw zijn intrede deed, en mensen redelijk snel overstapten omdat je op een diskette geen muziek kon zetten en op en cd wel

al waren de eerste cdrw drives wel in de prijscategorie van 600 euro, voor mij was dat alsnog een winstgevende aankoop indertijd

ATS @dmantione • 29 september 2016 15:50

Commodore-floppydrives zijn intelligent: Ze hebben een eigen processor en geheugen die het besturingssysteem Commodore Dos draait.

En daarmee kon je ze ook werk laten uitvoeren als een soort primitieve multi-cpu oplossing. Was erg leuk om mee te spelen destijds.

bonus @_ferry_ • 29 september 2016 13:36

Mijn persoonlijke ervaring met floppy's is dat ze een veel langere levensduur hebben dan de meeste fabrikanten opgeven. Ik zie vaker dat de drive de geest geeft dan de floppy zelf.

memphis 29 september 2016 12:34

Ach, er is veel meer ouds aan computers in gebruik te vinden, zo zie je in sommige studio's ook nog steeds de Atari ST

Kram Nelook @memphis • 29 september 2016 12:37

De Atari ST was geniaal met MIDI outputten als sequenser naar studio hardware. De timing was superstrak

Iblies @Kram Nelook • 29 september 2016 12:45

Maar het was ook simpel en makkelijk in gebruik.

In de loop der tijd lijkt het ouderwets door zijn voorkomen maar het deed/doet uitstekend wat die moest doen en vervolgens nam je de muziek mee op een diskette...

Ander fenomeen dat ook met oud apparatuur werkt,
geek: Onderhoud McLaren F1-auto's vereist twintig jaar oude Compaq-laptop

De MS-DOS-laptop is nodig vanwege de aanwezigheid van een Conditional Access-kaart.

[Reactie gewijzigd door Iblies op 22 juli 2024 13:28]

Kram Nelook @Iblies • 29 september 2016 12:47

Je nam niet echt de muziek mee op diskette, alleen de midi sequense, de apparatuur die er achter hing maakte de geluiden, daardoor was de sound met jou gear anders dan de sound in een andere studio.

redecal @Kram Nelook • 29 september 2016 12:55

De Atari ST was geniaal met MIDI outputten als sequenser naar studio hardware. De timing was superstrak

ehhh nou... ik kan me nog herinneren bij een productie dat de loops bovenaan moesten, dan alle andere drumtracks en pas onderaan de melodien omdat de timing naar beneden steeds onbetrouwbaar werd naarmate je meer tracks gebruikte. dan wil je dus je drumpartijen strak (alemaal naar boven) en de strings mogen wel een beetje zweven (en dus onderaan).

soms was de enige oplossing om het echt strak te krijgen in je sampler een kick + snare op elkaar te leggen (dus dezelfde midi note) en dan dmv verschillende outputs dit weer op je mengtafel op te lossen.

neuh, het was in de tijd een mooi stuk gereedschap, maar strakke timing....

ipaqlinux48 @redecal • 29 september 2016 13:04

Sorry maar dat heeft te maken met het feit dat midi een serieel protocol is. Dus als je twee toetsaanslagen "tegelijkertijd" wilt, dan zullen er in totaal 2 note on commando's verstuurd worden => 6 bytes in totaal en serieel.

BikkelZ @ipaqlinux48 • 29 september 2016 13:46

MIDI is weliswaar een serieel protocol maar als je ieder MIDI device een eigen uitgang geeft gaat dat probleem niet zo sterk op, tegenwoordig is het een eitje om via Ethernet poorten tientallen individuele poorten te hebben zonder vertraging.

Het probleem manifesteert zich veel sterker op het moment dat je maar één poort hebt zoals de ST. Ook werkte Notator zelf onder ST waarschijnlijk alleen maar serieel.

Maar het blijft zo dat je beter een betrouwbare voorspelbare vertraging kunt hebben dan een die niet voorspelbaar zit. Iets wat je op een ST afspeelde klonk wel iedere keer even strak of even kut en als je het dan gefixt had dan was het verder ook iedere keer prima. Een ST was wel beter dan het meeste wat je eind jaren '90 begin '00 had, het werd pas beter toen interfaces zoals de Midex op de markt kwamen.

Wat pas echt lekker werkte waren bakken zoals de Roland MC-reeks (niet de grooveboxes!), Yamaha QY en dat soort machines. Of de ASQ-10. De Roland MC-8 ging van digitaal naar analoog en was strakker dan het meeste wat er na kwam. Wel een hoop typewerk via een archaïsche interface maar er is heel veel bekende muziek mee gemaakt door o.a. Vince Clarke (Erasure etc.)

redecal @ipaqlinux48 • 29 september 2016 13:13

dus? het resultaat blijft toch dat je timing niet strak is? iemand claimt hier "superstrakke timing" op de ST. Het was alles behalve strak bij een vol arrangement en moest je echt kunstgrepen gaan uithalen om de boel toch nog strak te krijgen ;-)

defixje @redecal • 29 september 2016 13:22

Wow dit is pas nostalgie zeg!

Ik herinner mij precies het zelfde.

Kram Nelook @redecal • 29 september 2016 13:11

In vergelijking met mn Win95 bak haalde ik daar wel strakkere shizzle uit

icegodd @memphis • 29 september 2016 12:59

of deze
Nucleaire wapens VS draaien op floppy disks

http://nos.nl/artikel/210...aien-op-floppy-disks.html

johnkeates @memphis • 29 september 2016 13:03

De Atari ST is niks vergeleken met de mainframes die in de USA draaien om bijvoorbeeld missile defence te draaien, en de belasting van het land te doen... Daar vinden ze een IBM System/1 uit 1976 nog heel normaal, en dat is niet eens de oudste.

bonus @memphis • 29 september 2016 13:34

Ik werk nog regelmatig op de ST/Falcon, een genot om op te werken door zijn eenvoud en inzetbaarheid. En er worden nog steeds dingen voor gemaakt qua hardware. Ik heb nu b.v. ook al een SD card drive aan mij ST hangen.

Nu moet ik toegeven dat de SD drive al sneller keuren begon te vertonen dan de oude MFM drive die er al jaren aan hing. Omdat op 1 plek (schijnbaar) steeds werd geschreven had ik daar eigenlijk al redelijk snel een bad sector. En de MFM drive werkt nog steeds na jaren te zijn gebruikt...

[Reactie gewijzigd door bonus op 22 juli 2024 13:28]

duke_online 29 september 2016 12:42

Het is volgens mij wel één van de laatste versies van de '64 uit de jaren 90. Natuurlijk wel met een onvervalste 5,25" diskdrive. en dat laatste lijkt me het meest opmerkelijk. Hoe houd je die diskettes in zo'n garage werkbaar?

OCU-Macs @duke_online • 29 september 2016 12:50

'Vers' houden met een paar schijfjes: Elke paar weken met 'speedcopy' de magnetische ladingen verversen door een kopietje te draaien op een andere floppy, en zo door blijven circuleren.

Finraziel

@duke_online • 29 september 2016 12:53

Dit model kwam in 1987 uit, dus dat valt nog mee

Ik had dezelfde

Anoniem: 435630 @duke_online • 29 september 2016 13:08

Inderdaad, de drive en c64 zijn van begin jaren 90. Tot eind jaren tachtig had je die bolle bruine dingen.

Anoniem: 687957 29 september 2016 13:45

Verbruikt dat ding niet heel veel stroom.
Mijn vader had vroeger zo een bakbeest voor zijn werk, je kan er bijna een ei op bakken zo heet werd dat ding.

Arumes @Anoniem: 687957 • 29 september 2016 14:03

De C64 had een externe voeding, dus de C64 zelf werd helemaal niet heet. De voeding had een input nodig van 220V en 0,3A, wat een maximaal verbruik van zo'n 66W suggereert. Dat valt dus best mee.

Blokker_1999

@Anoniem: 687957 • 29 september 2016 14:04

nee hoor, een C64 verbruikte slechts enkele watt.

Dorank @Anoniem: 687957 • 29 september 2016 14:31

Een oorspronkelijke C64 en hoogpolig tapijt gaf wel wat problemen met oververhitting. De losse voeding kreeg het behoorlijk warm en na een paar uur (3+ ofzo) begon de C64 kuren te vertonen. Tijd voor een pauze.

evilution 29 september 2016 12:39

Vooral wtf dat die diskdrive nog leeft.

oef! @evilution • 29 september 2016 12:56

Niet in gebruik zo te zien, het palletje staat niet omlaag.

maquis @oef! • 29 september 2016 13:17

Niet in gebruik zo te zien, het palletje staat niet omlaag.

Dit palletje is natuurlijk alleen nodig als je de diskdrive wilt gebruiken. Die dingen zin zijn zo duurzaam, dat je ze rustig aan kan laten staan voor een jaar zonder dat ze ooit uitgaan of crashen. Dan hoeft het palletje alleen nog maar naar beneden als er iets geladen (het progsel) of opgeslagen moet worden. Aangezien hij hem voor berekeningen gebruikt, denk ik zelfs dat dit laatste niet van toepassing is.

Anoniem: 435630 @evilution • 29 september 2016 13:04

Ja echt hè, zal dat ding dan ook nog echt werken of staat hij gewoon aan?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

20 GOTO 10: Poolse garage werkt nog steeds met Commodore 64

Lees meer

Reacties (155)

Sorteer op:

Weergave: