Eerste Commodore Amiga kwam 30 jaar geleden uit

Het is donderdag 30 jaar geleden dat de eerste Commodore Amiga uitkwam: de Amiga 1000. Deze homecomputer bracht halverwege de jaren tachtig veel vernieuwingen op het gebied van multitasking, beeld en geluid naar de groeiende markt voor computers.

Commodore nam het bedrijf Amiga Corporation in 1984 over en kreeg daarmee een systeem in handen dat weliswaar zijn oorsprong in een gamesysteem had, maar waarmee het de concurrentie met Atari op het gebied van homecomputers kon aangaan. De resulterende 'Amiga from Commodore', later hernoemd naar Amiga 1000, kreeg een grote launch op 23 juli 1985 met een demonstratie van Andy Warhol, die afbeeldingen van zangeres Debbie Harry op het systeem bewerkte.

De daaropvolgende productie en verkoop verliepen allesbehalve voorspoedig. In de maanden erna wist Commodore er slechts tientallen te fabriceren en toen de productie in november op stoom kwam, was dat te laat om de lucratieve eindejaarsperiode nog ten volle te kunnen benutten. Bovendien werd de eerste Amiga geplaagd door een buggy besturingssysteem. Het echte succes voor de Amiga kwam dan ook pas met de goedkopere Amiga 500, toen er bovendien meer programma's verschenen die gebruik konden maken van de geavanceerde grafische mogelijkheden van het systeem.

Commodore Amiga 1000
De Amiga 1000 had een Motorola 68000-cpu, waarvan de pal-versie, die in Duitsland werd gemaakt, op 7,09379MHz liep. De computer had 256kB ram, tegenover 512kB voor de Amiga 500. Daarnaast was er 256kB Writable Control Store, waarin het Kickstart-deel van AmigaOS via floppy werd geladen. Commodore huisvestte Kickstart bij latere Amiga-versies in rom, wat de starttijden aanzienlijk verkortte. AmigaOS bestond verder uit de grafische Workbench-interface. Een van de meest geroemde eigenschappen van AmigaOS was de mogelijkheid om te multitasken, dankzij de Exec-kernel.

Een belangrijk hardwareonderdeel was de Original Chip Set, bestaande uit een centrale Agnus-chip, en de Denise- en Paula-chips die voor respectievelijk video en audio verantwoordelijk waren. De Amiga 1000 beschikte over een palet van 4096 kleuren en een pal-resolutie van 640×256 pixels of 640×512i in combinatie met een interlaced display, bij gebruik van 16 kleuren. De chipset kon onder andere verschillende horizontale resoluties op hetzelfde scherm tonen. De audiochip bood vier 8bit-pcm-kanalen.

De Amiga kreeg bekendheid als homecomputer voor games, maar werd ook veel gebruikt door grafici en om muziek mee te maken. Daarnaast ontstond er een levendige demo-scene rond het systeem, die de capaciteiten tot het uiterste dreef. Bovendien werd het systeem voor video-editing en animaties gebruikt door onder andere televisie- en filmstudio's. De verkoopaantallen wisten echter nooit die van de Commodore 64 te evenaren. Op termijn werd de Amiga ingehaald door de opkomst van de pc, waarop Commodore geen goed antwoord had. In 1994 viel het doek voor Commodore en daarmee voor de Amiga, hoewel AmigaOS nog altijd wordt ontwikkeld.

Bij bovenstaande video doen alleen de 720p- en 1080p-versie het goed. Voor de 270p- en 360p-versie voor mobiele apparaten klik je hier.

Reacties (162)

Redneckerz 23 juli 2015 14:04

Dat de Amiga (en in mindere mate de Atari ST) een lang leven beschoren was kon niemand in 1985 vermoedden, maar tot op de dag van vandaag is de scene nog steeds actief met het maken van nieuwe technische demonstraties op de Mig. Ook de software leeft nog steeds voort. Een kleine greep uit handige links, mocht je meer willen weten.

Sinds jaar en dag houdt Pouet bij wat de nieuwste releases zijn voor de Amiga. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in 3 subsecties: OCS/ECS, voor de A500 en aanverwante varianten, AGA, voor de A1200 en varianten, en PPC/RTG, voor de late Amiga's die een Power PC accelerator en GPU aanboord hadden (Dit was meestal de Permedia 2) Veel van deze demos zijn tevens op Youtube te bezichtigen, dus trek een avondje eruit voor een trip down memory lane

Meest gewaardeerde releases OCS/ECS: http://www.pouet.net/prod...[]=Amiga+OCS%2FECS&page=1
Meest gewaardeerde releases AGA: http://www.pouet.net/prod...atform[]=Amiga+AGA&page=1
Meest gewaardeerde releases PPC/RTG: http://www.pouet.net/prod...[]=Amiga+PPC%2FRTG&page=1

Daarnaast mogen we de muziek uiteraard niet vergeten. Met Noisetracker en Protracker kon iedereen met een Amiga zijn eigen muziek in elkaar knutselen middels samples. Tevens waren er ook software synthesizers aanwezig. Het mooie van Amiga's legacy is dat veel van deze programma's vandaag de dag ook een Windows versie hebben, dus mocht je geen Amiga thuis hebben liggen of je wilt niet klooien met emulatie, lees dan vooral verder

5 jaar is het in ontwikkeling geweest, maar Protracker is er eindelijk in een Windows variant. Ontwikkelaar 8bitbubsy poogde 5 jaar terug een accurate replay routine te maken voor alle .mod muziek die Protracker en varianten rijk zijn. Gaandeweg het proces dacht hij: ''Waarom niet gewoon de complete editor erbij maken?'' En zo ontstoond Protracker SDL, een Windows versie van Protracker 2.3D (Voor de kenners) welke zelfs nog wat extra features heeft. Oude tijden herleven! De link vind je hier: http://16-bits.org/pt.php

Zoals ik al zei bestond er naast Protracker ook software synthesizers. De bekendste daarvan is AHX, een tracker die gebruikt werd om synthetische muziek te maken, zonder samples dus. Deze tracker werd ontwikkeld in het gedachtegoed van de Commodore 64 en diens legendarische SID chip. Hoewel een stuk minder bekend dan Protracker, heeft AHX ook een moderne tegenhanger: Klystrack. Die vind je hier: http://kometbomb.github.io/klystrack/

Wie overigens nog een Amiga heeft liggen en er niets zoveel meer mee doet, die doet er goed aan deze links te checken voor allerlei software uit de scene. Softsynths voor 4 kilobyte muziek, afspeelroutines voor .mod muziek, ze hebben het allemaal.

Amiga OCS/ECS: http://www.pouet.net/prod...[]=Amiga+OCS%2FECS&page=1
Amiga AGA: http://www.pouet.net/prod...atform[]=Amiga+AGA&page=1
Amiga software algemeen (Check AmiQuake 2 voor een native Quake 2 port op Amiga AGA!): http://aminet.net/

Maar wat is de Amiga zonder muziek? Een stuk minder! Daarom wordt er sinds jaar en dag een database bijgehouden van alle Amiga muziek ooit gereleased. Gezien de kleine bestandsgroote van .mod is dat ook helemaal niet zon probleem. Modland heet het project, welke bestaat uit een FTP en een service waar je de gehele collectie op DVD kan krijgen. Tevens is de eigenaar per mail benaderbaar om nieuwe muziek toe te voegen, mocht je toevallig nog wat oud spul hebben liggen dat nog niet in de database zit. Link is via Exotica, tevens een zeer handige site voor veel dingen Amiga: http://www.exotica.org.uk/wiki/Modland

Maar wie waren die componisten eigenlijk? Wie zaten achter de geweldige soundtracks van Pinball Dreams, Speedball 2 en Turrican? Daar komt Amiga Music Preservation voor in aanmerking. De site heeft tientallen interviews met allerlei legendarische producers van de Amiga. Zeker het lezen waard! Link: http://amp.dascene.net/

Veel plezier met het (her)ontdekken van de Amiga magic

Bigben @Redneckerz • 23 juli 2015 21:38

Voor de Amiga demo's is deze ook geweldig: http://ada.untergrund.net/

Redneckerz @Bigben • 23 juli 2015 21:40

Yep, zeker weten. Helaas is de site niet meer zo actief. Er zijn talloze goede Amiga sites en ik moest dan ook een afweging maken. Maar voor de mensen die wat dieper in de scene materie willen gaan is het een prima link. Bedankt voor het linken!

mxcreep @Redneckerz • 24 juli 2015 16:54

Mooie tijden!

Toen de Amiga voor het eerst werd gepresenteerd heb ik echt alles gelezen wat er over te vinden was met het kwijl langs mijn mond druipend, was echt super vernieuwend en verbazend wat er allemaal ineens kon. De IBM PC en compatible's waren ineens maar heel erg saaie apparaten.

De Atari ST's ben ik trouwens nog heel lang tegengekomen in allerlei studio omgevingen, die dingen hadden standaard MIDI en er is hele goede software voor geweest.

Zelf heb ik heel veel tijd, op een Atari 1040ST, gespeeld met allerlei fractal generatoren, mandelbrot o.a., heel cool was dat toen. En zelf proggen met GFA basic, compiled basic

[Reactie gewijzigd door mxcreep op 22 juli 2024 17:53]

Redneckerz @mxcreep • 24 juli 2015 18:47

De ST was er zelfs eerder dan de Amiga

Toch is ook de ST geen misselijk apparaat, inderdaad vanwege diens MIDI ports werd de ST veel gebruikt door bekende artiesten.

Toch konden Amiga titels niet 1 op 1 worden overgezet op de ST, zo hadden ze geen hardware sprites en geen Blitter/Copper. Alles moest dus via de 68000 processor die wel iets hoger geklokt was. Ook was er geen PAULA chip. De STE later kwam wel met een Blitter aanzetten, maar aangezien het een extra was, en niet standaard, werd de STE bij lange na niet zo populair.

Ook had de ST geen digitale sample kanalen, maar de YM chip. Deze was qua geluidscapaciteiten een slag minder dan de Amiga sound met 4 digitale sample kanalen. Echter is er ook goed nieuws. Door software mixing toe te passen kunnen er wel digitale sample kanalen gemaakt worden, ten koste van CPU tijd. Met Hextracker is het mogelijk om maar liefst 16 kanaals digitale muziek te produceren. Zo blijkt maar weer dat de Amiga en de ST meer in hun mars hadden dan we voorheen dachten.

Linkje naar Hextracker, mocht je nog een ST ergens hebben liggen: http://www.pouet.net/prod.php?which=56822

segil @Redneckerz • 23 juli 2015 15:40

En het leuke is dat volgens ook best bekende muziek is gemaakt met de Amiga.
Althans, in de gabber scene heeft Neophyte een bekende naam en die maakten/maken(?) hun nummers op de Amiga... 4 sporen en knallen maar!

shredder @Redneckerz • 24 juli 2015 07:42

Ook een bron van laatste nieuws omtrent de C64 en de Amiga is Commodore is Awesome: http://commodore.ninja/cia/

Mastermind

23 juli 2015 10:51

Jammer dat er voor de x86 architectuur gekozen is in plaats van de motorola architectuur.
Want om de x86 efficienter te maken zijn er steeds meer instructies geintroduceerd en steeds meer workarounds om de tekortkomingen van die architectuur te verbeteren.

PC's waren denk ik een stuk verder geweest als de Amiga de PC geworden was.

tweakerspim @Mastermind • 23 juli 2015 11:17

Intel heeft het spel slim gespeeld. Door de X86 steeds sneller te clocken en met de Pentium te komen die aan de buitenkant RISC is maar aan de binnenkant nog steeds micro code draait maar dan op een hogere snelheid van de clock en lange pipelines heett intel voor de PC de strijd gewonnen.

De 68000 is niet effectief genoeg per clock cycle. De Amiga devvelopers hebben goed nagedacht hoe dit met slimme HW te compenseren en met success. Maar je kan niet alles compenseren. De ARM in die tijd was heel effectief maar een 8 Mhz ARM kan nog net een 66 Mhz 486 bij houden maar met de Pentium niet meer.

Intel heeft ook een tijd in ARM geinversteerd met de StrongARM waarmee die innees van 33 Mhz naar 300 Mhz sprong. Toen Intel zich realiseerde dat de ARM een grote concurent werd hebben ze ARM CPU gedumpt. Intel heeft net als begin haren 90 al hun kennis over chips nodig om een Atom net zo efficient te krijgen (Power/Performace) als een ARM. Dat lukt ze nu aardig, maar alles wat geen Windows PC is is voorzien van een ARM CPU. Denk aan bijna alle smartphones/tablets/routers/printers etc etc. Intel speelt het spel slim om te overleven. Jammer van de 68000 + support support chips van het Amiga team maar tegen Intel is geen enkele PC fabrikant opgewassen geweest die een andere CPU gebruikte dan Intel. Op Apple na zijn ze allemaal failiet en Apple gebruikt tegenwoordig ..... Intel

[Reactie gewijzigd door tweakerspim op 22 juli 2024 17:53]

PuzzleSolver @tweakerspim • 23 juli 2015 12:04

De ARM in die tijd was heel effectief maar een 8 Mhz ARM kan nog net een 66 Mhz 486 bij houden maar

Dat is een beetje erg overdreven:

ARM2 4 MIPS at 8 MHz
Intel i486DX2 25.6 MIPS at 66 MHz
Intel i486DX 8.7 MIPS at 25 MHz

https://en.wikipedia.org/wiki/Instructions_per_second

Daar kan je ook zien dat de 68000 al van 1979 is, ik had er later een 286 12Mhz naast mijn Amiga 500 staan. Die was langzamer ondanks dat deze nieuwer was (1981).

Intel 286 1.28 MIPS at 12 MHz
Motorola 68000 1.4 MIPS at 8 MHz

Iets later is het moederbord vervangen en is deze erin gekomen

AMD Am386 9 MIPS at 40 MHz

De latere Amiga's met nieuwere Motorola's waren amper te vinden en peperduur, internet was er nog niet om ze daar via te bestellen, Verder was de hele markt PC gericht, dat is volgens mij de reden dat Amiga niet groter geworden is ondanks dat ze een aardige voorsprong hadden.

Overigens had de pentium intern micor instructies (RISC like) en extern x86 instructies die op werden gesplits naar die instructies zodat er meer per clocktick gedaan kon worden. Dit is inderdaad één van de grotere doorbraken voor Intell.

[Reactie gewijzigd door PuzzleSolver op 22 juli 2024 17:53]

tweakerspim @PuzzleSolver • 23 juli 2015 13:47

Net als de Amiga met de blitter heeft de eerste ARM PC de Acorn Archimedes een slim HW ontwerp waardoor de performance tot de 486 66Mhz mee kon. De ARM instructie set is ook nog eens heel erg effectief dankzij conditionele instructies en dankzij address modes als X*y+Z.

Bigben @tweakerspim • 23 juli 2015 21:45

De Acorn ARM cpu was misschien sneller dan de 68000, alleen de Amiga heeft haar DMA kanalen waardoor copper, blitter, floppy door de 68000 kunnen worden gestart en parallel aan elkaar werken in het chip-geheugen. En ondertussen kan de 68000 op volle snelheid werken in het fastram.

dmantione

Retro

@PuzzleSolver • 23 juli 2015 12:51

ARM2 4 MIPS at 8 MHz
Intel i486DX2 25.6 MIPS at 66 MHz
Intel i486DX 8.7 MIPS at 25 MHz

Het aantal instructies per seconde is dan ook wel een bar slecht vergelijkingsmiddel. Zet deze ARM-instructie maar eens in x86-machinetaal om:

SUBNE R0, R1, R2, LSL #1

... en kijk hoeveel x86-instructies je nodig hebt om hem te vervangen.

Anoniem: 471038 @PuzzleSolver • 24 juli 2015 15:04

Intel 286 1.28 MIPS at 12 MHz
Motorola 68000 1.4 MIPS at 8 MHz

Vreemde getallen.
1.4 MHz voor een 68000 op 8 MHz is wel erg hoog, en 1.28 MIPS voor een 286 op 12 MHz is weer wat laag.
Op de Nederlandse pagina staan andere getallen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/MIPS_(eenheid)

Motorola 68000 1 MIPS aan 8 MHz 0.1 1979
Intel 286 2.66 MIPS aan 12.5 MHz 0.2 1982

Dat lijkt mij persoonlijk iets meer met de werkelijkheid overeen te komen.
Ik meen me destijds te herinneren dat een Amiga 500/600 op 0.7 MIPS werd gegeven, op 7 MHz.
Die getallen komen overeen met wat hier in staat: http://www.thomasbeatty.c...ion/MIPS%20Comparison.pdf

Overigens had de pentium intern micor instructies (RISC like) en extern x86 instructies die op werden gesplits naar die instructies zodat er meer per clocktick gedaan kon worden.

Dat is niet de Pentium, maar de Pentium Pro.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 471038 op 22 juli 2024 17:53]

Anoniem: 112442 @tweakerspim • 23 juli 2015 11:50

De 68000 is niet effectief genoeg per clock cycle. De Amiga devvelopers hebben goed nagedacht hoe dit met slimme HW te compenseren en met success. Maar je kan niet alles compenseren. De ARM in die tijd was heel effectief maar een 8 Mhz ARM kan nog net een 66 Mhz 486 bij houden maar met de Pentium niet meer.

De 68000 kun en mag je niet met een i486 vergelijken. De concurrent van de i486 was de 68040, deze was in de praktijk sneller dan de i486.
De reden waarom de 68* CPU geflopt is, is omdat zowel Commodere als Atari fouten gemaakt hebben met hun opvolgers van de Amiga/ ST. Deze waren te te duur en niet compatibel.

Intel heeft ook een tijd in ARM geinversteerd met de StrongARM waarmee die innees van 33 Mhz naar 300 Mhz sprong. Toen Intel zich realiseerde dat de ARM een grote concurent werd hebben ze ARM CPU gedumpt. Intel heeft net als begin haren 90 al hun kennis over chips nodig om een Atom net zo efficient te krijgen (Power/Performace) als een ARM.

Intel heeft de StrongARM helemaal niet ontwikkeld, dit was in eerste instantie een DEC product. Dat ze in handen gekregen hebben toen ze DEC vakkundig om zeep geholpen hadden.

Dat lukt ze nu aardig, maar alles wat geen Windows PC is is voorzien van een ARM CPU. Denk aan bijna alle smartphones/tablets/routers/printers etc etc. Intel speelt het spel slim om te overleven. Jammer van de 68000 + support support chips van het Amiga team maar tegen Intel is geen enkele PC fabrikant opgewassen geweest die een andere CPU gebruikte dan Intel. Op Apple na zijn ze allemaal failiet en Apple gebruikt tegenwoordig ..... Intel

Het is helemaal niet Intel waar niemand tegen opgewassen is. Het was de Intel/ Microsoft combinatie.
Aan de Itanium zie je dat Intel de markt helemaal niet dicteert. Als het aan Intel gelegen had, was dat nu de standaard CPU geweest, net als de Larrabee als GPU.

*edit link

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 112442 op 22 juli 2024 17:53]

sus @Anoniem: 112442 • 23 juli 2015 11:57

Msschien is dit linkje wat makkelijker, Engels is vaak geen probleem, maar Duits wel

tweakerspim @Anoniem: 112442 • 23 juli 2015 11:59

>Intel heeft de StrongARM helemaal niet ontwikkeld
Klopt, ik zeg ook geinversteerd, na de overname van DEC zijn er nog diverse jaren snellere StrongArms ontwikkeld en zijn er SSE instructies aan toegevoegd

>Het is helemaal niet Intel waar niemand tegen opgewassen is. Het was de Intel/ Microsoft combinatie.
Microsoft leverde in de die tijd het simpele maar daardoor ook stabiele OS voor de zakelijke markt. Dankzij IBM en Intel en slimme marketing heeft Microsoft de zakelijke markt kunnen veroveren en daarmee het lucratieve deel van de markt. Zonder IBM was dit niet gelukt. OS/2 is mislukt omdat het niet compatible is met de oude business software en te ambitieus voor de HW van die tijd. Jammer nu hebben we de ellende van ModernUI en fuck de PC gebruiker van Microsoft. Misschien kunnen de tijden van de Amiga weer herleven via Raspberry PI en Linux / Android en slimme (HW) developers.

Anoniem: 471038 @Anoniem: 112442 • 23 juli 2015 14:08

De 68000 kun en mag je niet met een i486 vergelijken. De concurrent van de i486 was de 68040, deze was in de praktijk sneller dan de i486.
De reden waarom de 68* CPU geflopt is, is omdat zowel Commodere als Atari fouten gemaakt hebben met hun opvolgers van de Amiga/ ST. Deze waren te te duur en niet compatibel.

Inderdaad, de 68000 is een CPU uit 1979, en dus een generatiegenoot van de 8088/8086.
De 68000 was destijds veel geavanceerder en efficienter.
Motorola is door de jaren langzaam ingehaald door Intel, omdat Intel een steeds grotere markt kreeg, naarmate de PC/MS-DOS-markt groeide, en steeds meer in R&D kon investeren, om zo alle andere architecturen uit de markt te drukken.
Dat heeft weinig te maken met de architectuur an sich, het is gewoon bruteforce.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 471038 op 22 juli 2024 17:53]

goarilla @tweakerspim • 23 juli 2015 12:36

Intel heeft net als begin haren 90 al hun kennis over chips nodig om een Atom net zo efficient te krijgen (Power/Performace) als een ARM.

Omgekeerd is denk ik ook wel waar: je krijgt een ARM niet op dezelfde performance als een high end x86 chip. Ondanks dat ook bijn alle "truukjes" al zijn geimplementeerd: superscalar, out-of-order, speculative branching, ...

tweakerspim @goarilla • 24 juli 2015 12:12

Klopt, de ARM was oorspronkelijk wel bedoelt als high performance maar Intel heeft laten zien dat zij gewoon heel veel meer kennis in huis hebben om snelle CPU's te maken. Het is een enorme prestatie om met de X86 (+extensies) zoveel performance neer te zetten en nog steeds 8088 assembler probleemloos kunnen draaien.

Dat een Atom, die heel veel complexer is, nu de ARM benaderd met power/performance is een knap staaltje werk. Je kan je wel afvragen waarom nog X86 maar de markt dicteert voor de PC. De Itanium heeft het ook niet gedaan waar hij voor is ontworpen nl een vervanger voor X86.

MaxxBass @tweakerspim • 24 juli 2015 09:07

Voor consumenten systemen heb je gelijk...

Anoniem: 471038 @tweakerspim • 23 juli 2015 17:06

In het vorige topic (video: 30 Jaar Commodore Amiga - De invloed van de eerste multimediacomputer) had je ook al een heel (negatief) verhaal over de Amiga, maar het onderstreept slechts dat jij de denkwijze van de Amiga en vergelijkbare systemen niet begrijpt.
Waar systemen als de PC en de Archimedes rond een CPU ontworpen zijn, is een C64 of een Amiga juist het omgekeerde.
Deze zijn ontworpen als een soort arcade-machine, waarbij de chipset eigenlijk de machine is, en de CPU 'achteraf' is toegevoegd, omdat je nu eenmaal een CPU nodig hebt om alles een beetje te coordineren.
Een Amiga of C64 is dan ook VEEL meer dan alleen de gebruikte CPU, en alle mogelijkheden draaien vooral om de chipset.

Als je dus roept dat de chipset ontworpen is om de CPU te compenseren, dan begrijp je het uitgangspunt van het ontwerp al niet.
Verder komt het nogal fanboy-achtig over. We weten dat je ARM een mooie CPU vindt, en dat is het ook... Maar het is een CPU. De Amiga is een Amiga. Dat kun je niet met elkaar vergelijken. Sowieso is een topic over het 30-jarig bestaan van de Amiga daar niet de ideale tijd en plaats voor.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 471038 op 22 juli 2024 17:53]

tweakerspim @Anoniem: 471038 • 24 juli 2015 12:21

Jammer dat je kritiek als negatief ziet. Ik ben helemaal niet negatief over de Amiga. Ik heb veel plezier aan mijn A500 beleeft. Alleen om nu te doen of de A500 het summum van alles is.... Dat is het gewoon niet !

In die tijd had ik ook een 386 en later 486 en later pentium 133 PC, een Archimdes 305 (opgevoerd naar 4Mb) een MSX en BBC -B Allemaal machines met hun eigen kwaliteiten en beperkingen. Uiteindelijk was de Amiga niet bijzonder genoeg meer (mede door gebrek aan investeringen van commodore) en is verkocht.

tweakerspim @Anoniem: 471038 • 24 juli 2015 15:52

De Atari, Apple, Archimedes en PC kunnen allemaal vreemde diskformaten (van elkaar) lezen en schrijven. De Archimedes en X86 PC heeft meer DMA kanalen dan de Amiga ooit gehad heeft. De Amiga was de eerste met een moderne HW opzet maar niet de enige. De Amiga is ronduit traag met floppies lezen en schrijven (En niet vergelijken met de C64, die was extreem traag door de seriele bus van de floppenspeler) dus om dat nu als een geweldige killer functie van de Amiga te zien.... Om je nog verder op de kast te jagen. De Archimedes had 800KB DD MFM op een 5/14 of 3.5 inch floppy in 1987 standaard ADFS formaat (dus met directory en sub directoires) en schreef een 800K grote floppy disk in 16 seconden vol (!!) Een simpel kunstje met een volwaardige HW diskcontroller met eigen DMA kanalen. Geen nieuw kunstje want de voorganger (BBC-B) had al een HW floppy controller met DD MFM en IRQ (DMA hadden ze in 1982 nog niet)

[Reactie gewijzigd door tweakerspim op 22 juli 2024 17:53]

tweakerspim @Anoniem: 471038 • 24 juli 2015 18:17

>Niet op het niveau dat ik beschrijf.
Tuurlijk de blitter is een beter disc controller dan een dedicated full hardware controller ....
Commodore heeft gewoon kosten bespaard door zelf in hun custom chip een paar HW functies in te bouwen voor de floppy interface en de rest met SW te doen. Prima oplossing omdat de A500 een stuk goedkoper is dan een PC of Archimedes.
>2) De directory-structuren werden op track 40 opgeslagen
Net als alle andere 1986 en later systemen. Nog slimmer is de directory te cachen, hoef je hem maar 1 keer te lezen...... Je mag zelf bedenken welke systemen een directory cache hebben....
>Moeten we daarvan onder de indruk zijn?
Amiga deed in 1985 al 880KB op een DD floppy met MFM. Met GCR kon er nog meer op.
Met een snelheid van lik me vestje....

Ik begrijp dat je de Amiga helemaal geweldig vindt en in de tijd van de Amiga was het altijd leuk om te vergelijken tussen de ST de Amiga , De PC en in europa ook de Archimedes. Apple was te duur dus die had niemand thuis .

Nu kan je anders er tegenaan kijken en zien wat er nog bestaat: Het beste van alle werelden verenigd in de Intel X86 PC. Alleen de scene is dood. Jammer maar zo gaat dat. Met de Raspbarry PI en misschien de oud Nokia jongens van MeeGo wordt het weer leuk... Waar in de jaren 80 alles draaide om (slimme) hardware zie je nu het omgekeerde, alles draait om (DSP) software. GNU Radio is een leuk project... Je kan mischien de Amiga simuleren op een FPGA......of worden ze nog steeds gemaakt in een byzondere vorm? Anders UAE op de Raspbarry PI ;-)

Anoniem: 471038 @tweakerspim • 24 juli 2015 18:58

Tuurlijk de blitter is een beter disc controller dan een dedicated full hardware controller ....

De blitter is geen disk controller. Blijkbaar heb je niet begrepen wat ik zei. De blitter decodeert het MFM-signaal naar data, en terug.

>2) De directory-structuren werden op track 40 opgeslagen
Net als alle andere 1986 en later systemen.

Die het dus van de Amiga hebben afgekeken? PC heeft het dus niet, Atari ST ook niet.

Nog slimmer is de directory te cachen, hoef je hem maar 1 keer te lezen...... Je mag zelf bedenken welke systemen een directory cache hebben....

Amiga bijvoorbeeld, in FFS. Amiga had ook een dynamische ramdisk, waar je veelgebruikte commando's in kon cachen bv.

Met een snelheid van lik me vestje....

Even snel als andere systemen uit die tijd, zoals PCs, Macs en Atari ST.
Het is niet zo'n kunst om met modernere drives en controllers snellere disk-interfaces te maken, maar waarom je dat zou willen vergelijken, ontgaat me.

Nu kan je anders er tegenaan kijken en zien wat er nog bestaat: Het beste van alle werelden verenigd in de Intel X86 PC.

De PC heeft zeker niet het beste van alle werelden. Er zijn dingen die nog steeds uniek blijven voor de Amiga. PC blijft een bruteforce-systeem met een hoop legacy-meuk.
Maargoed, het is pijnlijk duidelijk hoe weinig jij weet van de Amiga, dus het verbaast me niets dat je niet begrijpt wat de Amiga zo uniek maakt.
Als je alleen kijkt naar pure snelheid of specs op papier, dan ontgaat je al die schoonheid.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 471038 op 22 juli 2024 17:53]

tweakerspim @Anoniem: 471038 • 24 juli 2015 20:17

>De blitter is geen disk controller. Blijkbaar heb je niet begrepen wat ik zei. De blitter decodeert het MFM-signaal naar data, en terug.

Yep en de opzet van commodore is dus gemaakt wegens kosten reductie. Een WD1772 (oa in de Atari ST) zorgt voor het omzetten van MFM data, sector, aansturen van de motoren geheel zelfstandig. Je vraagt een sector op en via DMA komt die in het geheugen, met een IRQ wanneer de sector(en) data binnen is. De hele sector structuur en format en aansturen van de motoren gebeurt dus in HW. Dat gaat dus een stuk harder. Zelfs een BBC-B uit 1984 kan sneller lezen en schrijven naar een floppy dan een Amiga simpelweg door de 8271 en later WD1770 disc controller en de 6522 VIA (Die moet je ook kennen van de de C64) DMA bestond toen nog niet maar wel een IRQ wanneer de data binnen is. Dus IRQ gestuurt disk lezen ....terwijl de C64 gebruikers met hardisk de data over de seriële poort op slak snelheid aan het binnenladen waren.

Het commodore HW team is klein en heeft de dingen die toen hot zijn naar de Amiga gehaalt via custom chips. Hierdoor konden ze de prijs drukken en toch deze hippe en moderne HW aanbieden. Er zijn ook compromissen gemaakt ipv van een full blown HW implementatie van deze technieken. De A1000 was betaalbaar en had veel HW ondersteuning. Dit maakte de A1000 en later A500 byzonder. Niet dat de technieken van die tijd naar thuis PC zijn gehaald, Dat hebben de andere later en eerder (!!!!) ook gedaan. Denk is aan een MSX 2 met 128 MB RAM, 640x240 X 256 kleuren met HW scrolling. Al in 1985 en die scroll spellen op MSX2 zagen er goed uit voor die tijd ondanks de ultra trage z80 CPU

Je kan de wereld door een Amiga bril bekijken of je kan gewoon snappen dat het Amiga team een goede prijs / prestatie verhouding hebben neergezet en geïnvesteerd hebben in de zaken die zij belangrijk vonden. Door het kleine team is het eea heel goed op elkaar afgestemd en doordat ze de ruimte lieten om via SW aansturing veel te verbeteren is de A500 een prima machine met een prima prijs. Maar niet uniek in de techniek die in de jaren 80 bestonden of een uitblinker in de implementatie van techniek. Wel uniek in het aanbieden van nieuwe technieken bij elkaar voor een lage prijs door een juist compromis tussen het beste en wat realistisch is te maken.

enver63

@Mastermind • 23 juli 2015 11:13

Ik denk dat een belangrijke oorzaak de (backwards) compatibility van de x86 processoren is geweest, waardoor oude software kon blijven draaien. Ook draaide hetzelfde MS-DOS op x86 PC's van verschillende fabrikanten.
Hoewel de Amiga en Atari ST beide een 68000 CPU hadden, was het OS zo verschillend dat je software alleen op beide systemen kon draaien door opnieuw te compileren (en je C code vol te stoppen met #ifdef's).

De Amiga was wel een bijzondere computer. Zelfs nu wordt er nog aan doorontwikkeld, wat volgens mij met de Atari ST (die ik ooit zelf had) niet meer gebeurt.

Intel heeft wel geprobeerd om betere CPU's te maken (iAPX432, Itanium) maar die waren geen verkoopsuccessen. Die waren echter ook erg ingewikkeld (vooral de 432). Als de Motorola architectuur had doorgezet hadden we nu wellicht meer en snellere CPU cores gehad.

aap @enver63 • 23 juli 2015 11:28

Als de Motorola architectuur had doorgezet hadden we nu wellicht meer en snellere CPU cores gehad.

De Motorola en later de PowerPC architecturen konden Intel juist niet bijhouden. M.i. is dat juist de reden dat de Amiga ten onder ging, omdat de processing power achter ging lopen t.o.v. de PCs. Ik heb een A500 en aan A1200 gehad (die laatste heb ik nog steeds), maar de A1200 had een processor die Motorola bedoeld had voor embedded toepassingen, zoals in bijv. wasmachines. Daar red je het niet mee in de concurrentieslag...

Apple heeft het wel volgehouden, juist doordat ze op tijd geswitched zijn naar PowerPC en uiteindelijk naar Intel.

Als Amiga hetzelfde gedaan had, hadden ze nog een goede kans gehad, want de usability van de PC kwam pas met Windows 95 in de buurt van wat de Amiga al sinds het begin had. Hoewel het maar de vraag is of de Amiga een processorarchitectuur switch overleefd had, want dit zou gegarandeerd tot compatibiliteitsproblemen geleid hebben. Ik ben nog steeds onder de indruk van hoe Apple tweemaal van processorarchitectuur veranderd is, zonder dat dit alle bestaande software obsolete maakte.

dmantione

Retro

@aap • 23 juli 2015 12:56

Op zich had Motorola wel concurrerende processoren, alleen waren die onbereikbaar voor Commodore. De aard van een Amiga 1200 vereiste dat hij niet voor hetzelfde bedrag als een PC in de winkel kon liggen. Dus was Commodore genoodzaakt voor goedkope processoren te kiezen en juist daar had Motorola weinig behoefte om de ideale processor te gaan ontwikkelen.

Anoniem: 471038 @dmantione • 23 juli 2015 14:52

Dat is ook niet helemaal waar.
Ten eerste had Commodore ook de Amiga 4000, en daarin zaten 030 of 040 CPUs.
Ten tweede, de A500/1000/2000 en later de A600/1200 hadden niet de nieuwste CPUs, maar CPUs die al jaren op de markt waren, omdat die goedkoper waren (de 68000 en de 680EC020 dus)
Dat waren ooit prima CPUs, maar wel verouderd tegen de tijd dat ze in die goedkope Amigas gebruikt werden.

Ook bij de PC-markt werkte het op die manier destijds. Tot rond 1990 kon je nog steeds PCs kopen met een 8088-CPU uit 1979 erin. Die waren zelfs nog duurder dan een Amiga 500, terwijl die 8088-CPU veel trager was, om van de rest van de hardware maar te zwijgen.

Pas de laatste jaren worden er specifiek verschillende typen CPUs ontwikkeld voor verschillende prijspunten in een productlijn. Vroeger was het gebruikelijk dat goedkopere systemen gewoon oudere CPUs gebruikten. Zo kwam de 68000 eigenlijk pas echt op gang rond 1984/1985, met de Apple Mac, Atari ST en Commodore Amiga, terwijl de 68000 al uit 1979 was, en de 68010 en 68020 ook al op de markt waren. Maar die waren alleen weggelegd voor dure workstations.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 471038 op 22 juli 2024 17:53]

AmigaWolf @Anoniem: 471038 • 23 juli 2015 21:45

Dat klopt Scalibq, MS-DOS PC was helemaal niks in de jaren tachtig en begin negentig, ze werden pas bijzonder in 1993-94, en als Commodore niet fait ging in 1994 had commodore een nieuwe Amiga uitgebracht die met gemak de MS-DOS PC kan bij houden toen, zo als de Amiga Hombre chipset.

Ik vind het nog steeds erg jammer dat Commodore fait ging, de Amiga OS was (is) een fantastische OS, en daarom heb ik de AmigaOS 4.1 Final Edition (Classic Amiga) gekocht voor op de PC met WinUAE.

Het draait heerlijk soepel en je hebt helemaal niet sneller hardware nodig, en ook niet geheugen.

UPDATE: hier is The Amiga's 30th Birthday Party in Amsterdam - Show Report die Donderdag uit kwam.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 22 juli 2024 17:53]

goarilla @AmigaWolf • 24 juli 2015 12:30

Dat klopt Scalibq, MS-DOS PC was helemaal niks in de jaren tachtig en begin negentig, ze werden pas bijzonder in 1993-94, en als Commodore niet fait ging in 1994 had commodore een nieuwe Amiga uitgebracht die met gemak de MS-DOS PC kan bij houden toen, zo als de Amiga Hombre chipset.

Ik twijfel wel of een nieuwe competitieve machine ze van het failliet had kunnen houden. Voor vele mensen waren de amiga, commodore programmeerbare spelcomputers, enkel bestemd voor de homebrew/game niche.

AmigaWolf @goarilla • 25 juli 2015 00:13

Nou voor veel die de Amiga wel konden was het VEEL meer dan dat, en vooral voor de Gene die ze gebruikte om er special FX mee te maken die in veel bekende films en series voor kwam, ook het nieuws en het weer, en ga maar zo door.

https://www.youtube.com/watch?v=NHzuIXgdN1Y

goarilla @aap • 23 juli 2015 12:42

Ik ben nog steeds onder de indruk van hoe Apple tweemaal van processorarchitectuur veranderd is, zonder dat dit alle bestaande software obsolete maakte.

Ik denk dat dit komt door Rosetta interim en het feit dat de demografie van Apple wel tijdig update/upgrade. De grafici willen altijd wel meer rekenkracht en betere filters. En de consumenten hebben een nood aan "hip" te blijven. Apple trekt er tevens ook ivg met Microsoft, sneller de stekker uit.

Rinzwind @aap • 23 juli 2015 15:18

Apple kan dat nog een keer doen. iOS hebben ze tenslotte al en wie weet zeggen ze binnenkort: onze nieuwe macbooks hebben een arm architectuur. Maar goed Intel en Apple zullen inmiddels ook dikke vriendjes zijn.

shredder @enver63 • 23 juli 2015 21:01

Een reden waarom de PC het ook goed deed on die tijd, maar vaak vergeten wordt, is dat de PC het zeer goed deed op het gebied van Adventures, Simulatie en Strategy spellen en daarmee een grote schare spelers trok. Dit kwam omdat PC's eerder met een harde schijf geleverd werden dan de Amiga's. De grote opslag en de hogere leessnelheid maakte de PC beter voor deze genres. Ik herinner me nog Rise of the Dragon op de Amiga met iets van 11 diskettes en een lamme arm van het swappen...

Auteur

Olaf @shredder • 23 juli 2015 23:06

De game met de meeste disks op de Amiga die ik had was Cruise for a Corpse: 5 stuks. Vreselijk irritant, dat swappen, zeker. Games als die van Sierra waren heel populair op de pc, maar volgens mij was dat meer een soort uitwijkmogelijkheid, bij gebrek aan beter. Door de beperkte grafische mogelijkheden deden adventure-games met lange 'verhalen' het aanvankelijk goed op pc. Omdat er gewoon al veel pc's waren, oa vanuit zakelijk oogpunt, was er een markt voor games die gebruik maakten van de mogelijkheden van de pc op dit vlak. Dat zag je ook bij Myst bijvoorbeeld, naarmate meer pc's cd-rom kregen. Op termijn kregen 3d-games de overhand bij de pc, zoals Doom, Quake en MDK.

memphis @enver63 • 23 juli 2015 11:22

De marketing van IBM, Microsoft en Intel hebben de PC vooral de zakelijke markt in gepushed.

Iblies @Mastermind • 23 juli 2015 11:16

Het was juist Amiga die vasthield aan haar principes, waar je zag dat x86 met zijn MS-dos en software grote sprongen maakt. WYSIWYG gold toen ook al voor veel software. Muziek had je oa de soundblaster met allerlei verschillende versies.
Nostalgie...

X86 Werd snel goedkoper waar oa amiga en Apple veel duurder waren. En Apple heeft op een gegeven moment ook op het randje gestaan omdat prijs kwaliteit niet overeen kwamen.

Anoniem: 471038 @Iblies • 23 juli 2015 14:57

De Amiga 500, 600 en 1200 waren juist veel goedkoper dan een PC.
Zo kon je rond 1987 voor zo'n 1000 gulden een Amiga 500 kopen, terwijl een simpele 8088-kloon met een monochroom scherm richting de 2000 gulden ging.
Een PC waar je ook nog een beetje op kon gamen als een Amiga, moest al gauw een 286-16 hebben, VGA en een geluidskaart, en dat werd pas rond 1990 een beetje betaalbaar, maar nog steeds veel duurder dan een Amiga.

Anoniem: 76151 @Mastermind • 23 juli 2015 13:21

Het rare hieraan vind ik vooral dat in '95 een Amiga nog rondjes liep om de PC's. In '98 kon ik zelfs nog op een A1200 met 40MHz 68040 sneller een MP3 maken dan mij oom op zijn 200MHz (oid) Intel PC. Ik begreep er toen ook helemaal niets van dat iedereen een PC wilde.

shredder @Mastermind • 23 juli 2015 22:22

Uiteindelijk zou de computer toch op hetzelfde punt uitkomen als dat we nu zitten, of het nu een Motorola, Intel, Arm, Commodore, MSX, Apple, Acorn, of wat dan ook zou zijn geweest die de marktleider zou worden. Als iedereen een Amiga had gekocht en geen PC, of als IBM voor Motorola had gekozen ipv Intel, dan zag de computer wereld er nu echt niet anders uit. Het gaat erom dat we die mooie tijd hebben mee mogen maken van de eerste computers en met name de Amiga die toen op dat moment zo ver vooruit was en ons hart sneller lieten kloppen. Die tijd komt helaas niet meer terug.

Anoniem: 55401 23 juli 2015 11:17

Op termijn werd de Amiga ingehaald door de opkomst van de pc, waarop Commodore geen goed antwoord had.

Ik heb deze fout al zo vaak voorbij zien komen. De Amiga is superieur tov PC. Het is de prijs die de Amiga de nek heeft omgedraaid. Heel veel zakendeals werden afgewezen vanwege de prijs. De Amiga is gemiddeld 40%-60% duurder dan de PC. De inhaalslag gebeurde nadat de Amiga failliet is gegaan en niet ervoor.

Anoniem: 280673 @Anoniem: 55401 • 23 juli 2015 11:34

Wat ik met een vriend van mij heel veel heb gespeeld op mijn Commodore 64 was David's Midnight Magic(een supervette flipperkast; met zoutjes en veel bier). Voor die tijd ongekende graphics

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 280673 op 22 juli 2024 17:53]

Anoniem: 55401 @Anoniem: 280673 • 23 juli 2015 12:20

Het verschil toen is dat PC spellen blokkerig zijn en hoe sneller je PC is hoe sneller alles draait. Op een gegeven moment is het onbespeelbaar.

Ik heb Lemmings 2 The Tribes gespeeld bij een klasgenoot van mij op zijn PC. Het beeld is blokkerig en dat houterige Sound Blaster geluid is echt om te janken.

TheStef @Anoniem: 280673 • 23 juli 2015 14:53

En maar rammen op de shift toetsen.

OkselFris @Anoniem: 55401 • 23 juli 2015 12:02

De Amiga was absoluut superieur, fijne dingen waren dat. Maar wat volgens mij hen vooral de kop heeft gekost is het gebrek aan productivity software zoals office suites etc.
De Amiga kampte daardoor met het image spelletjes en muziek computer, maar niet een systeem voor de persoon die serieus er mee werken wil.
Ik heb dat in den treuren gehoord als argument om niet een Amiga te kopen.

Anoniem: 55401 @OkselFris • 23 juli 2015 12:42

Er zijn genoeg office suites. Alleen wordt het niet goed gepromoot. Net als de PC, als je aan een leek vraagt welke office ken je, dan is het antwoord Microsoft. Als je over Open Office begint dan verschijnen er heel veel vraagtekens bij de mensen. Net als Photoshop, ken je ook Corel Draw. Hmmm Corel wat?

Op de Amiga heb je:
Final Writer
WordWorth
Word Perfect
DBAse
PageStream
Photogenics
Imagine
Lightwave
Scala
enz.

Zoek maar in google: 'amiga dtp' 'amiga word processor' enz..

Het probleem is dat de prijzen voor deze pakketten veel te duur zijn en printers ook, waardoor niemand in prive situaties offices pakketten gebruiken en op kantoor ook niet. Daardoor weet er helaas niet genoeg mensen dat je veel meer kunt doen dan alleen gamen op een Amiga.

Nasa, Hollywood, Disney enz gebruiken Amiga's zelfs de film Terminator 2 zijn door Amiga's gerenderd. Op de Amiga heb je gave video editing hardware zoals Genlocks.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 55401 op 22 juli 2024 17:53]

TheStef @Anoniem: 55401 • 23 juli 2015 14:55

Het voordeel van de PC was m.i. ook dat werkelijk elk onderdeel vervangen en tot een bepaalde hoogte geupgrade kon worden. Ook de mac was hard en software in een, en die hebben ook nooit een groot marktaandeel gekregen.

Maar dat neemt niet weg dat de C64 en later de Amiga op grafisch en geluids gebied ver voor lagen t.o.v. de IBM compatibles

Anoniem: 55401 @TheStef • 23 juli 2015 16:31

Op de Amiga zijn de onderdelen ook te "vervangen". De A500, A600 en A1200 zijn wat beperkter, omdat er maar 1 uitbreidingsslot is. Bij de A4000 zijn er 4 uitbreidingssloten (Zorro) en die zijn vergelijkbaar mer ISA sloten op de PC.

Ik heb mijn A4000 geupgraded met een Picasso IV videokaart (http://amiga.resource.cx/exp/picasso4) en een dual processor Cyberstorm (http://amiga.resource.cx/exp/cyberstormppc) 68040 met een PowerPC processor waar ook een UltraWide SCSI bus aan boord zit.

XRayXI 23 juli 2015 12:57

Ik kan het niet laten, maar wat was ik fan van MSX en was deze niet eerder?
https://nl.wikipedia.org/wiki/MSX

Ware het niet dat, commodore en msx een beetje strijd had tegen elkaar, in die tijd?

Anoniem: 481578 @XRayXI • 23 juli 2015 13:24

De MSX was ook een super mooi systeem, en dan vooral de MSX2 natuurlijk. In die tijd had je vaak dat mensen of een C64 of een MSX hadden. Ik heb beide gehad en vond de hoeveelheid spellen en de 1541-II diskdrive van de C64 erg indrukwekkend, net als het geluid van de Commodore maar vond dat vooral de Konami games op de MSX van superieure kwaliteit waren. De MSX2 was uiteraard nog een stap beter dan de MSX1 en C64 maar de Amiga was op alle fronten superieur aan de MSX2. Heb gelukkig alle systemen gehad en heb ze nog steeds.

Zo begon het voor mij:

- Commodore Plus4 (C16 met 64KB)
- Toshiba HX10 MSX1
- C64 (nieuw type) met 1541-II floppy drive
- Sony HB-F700D MSX2
- A500

Wat een mooie tijd was het.

shredder @Anoniem: 481578 • 23 juli 2015 20:41

Konami maakte inderdaad fantastische spellen. Metal Gear is volgens mij op de MSX begonnen en de serie loopt nog steeds.

Anoniem: 481578 @shredder • 24 juli 2015 06:41

Klopt. Je had in die tijd ook wel een versie voor de NES en C64, maar dat waren zeer zwakke aftreksels van die parel die op de MSX2 was verschenen. Metal Gear van de MSX is ook een van mijn all time favorite game ever. Wat een intens spel was dat zeg.

XRayXI @Anoniem: 481578 • 23 juli 2015 13:33

Ik had een MSX Sony Hitbit 701p, dus een MSX1 versie. Deze kwam met een pookje dat je naast de Olympics games niet hoeft te rammen

Het was gewoon leuk en om je 1200 baud naar een cassette 2400 baud te toveren met de snelheid. Opnemen van je radio en hopen dat het hard genoeg opgenomen was met Henk Westbroek, lol.

Ik heb die van mij toen verkocht voor een zeer goede prijs, maar spijt heb ik nog. Daarna overgegaan naar de IBM 8088 en de 8086 via mijn werk. Ik zou wel weer een MSX moederbordje willen op ons nieuwe platform, AMD of Intel. Ik zou het alleen maar kopen voor de naam.

Over het algemeen, er zijn maar weinig dat over MSX nog praten. Bedankt!
( https://www.youtube.com/watch?v=_Nlcrh4reWc )

SuperDre @XRayXI • 23 juli 2015 13:42

MSX was er zeker eerder, heb die ook nog gehad, maar die was IMHO toch wel iets minder dan de Amiga.. Maar van de MSX zijn dan wel een hoop verschillende varianten geweest die helaas niet allemaal compatible met elkaar waren (panasonic/philips)..

shredder @XRayXI • 23 juli 2015 20:39

Zoek maar eens op: FAC the Federation Against Commodore.

Fiber 23 juli 2015 11:34

Jammer dat we vorige maand de 30e verjaardag van de Atari ST vergeten zijn...

Auteur

Olaf @Fiber • 23 juli 2015 11:57

Hmm, inderdaad. Die homecomputer heeft toch ook wel zijn sporen verdiend. Heb ik lange tijd nog gebruikt voor aansturing midi met Cubase. Hij was in de jaren 90 voor een apple + ei te krijgen. De Amiga was wel beter voor games. Leuk waren de flamewars tussen de fanboys van beide systemen destijds, vooral bij demo's. Volgens mij was er ook een anti-Atari-game op de Amiga.

shredder @Olaf • 23 juli 2015 20:31

Er was ook een flamewar van de MSX naar Amiga. Je had de zogenaamde 'FAC', de 'Federation Against Commodore'. Daar heb ik toen heel hard om moeten lachen. Demo's op een MSX (8 bit computer, met gemiddeld 128kb) die moesten laten zien dat deze computer meer kon dan de Amiga.

Anoniem: 481578 @shredder • 24 juli 2015 06:44

Ik heb een heel groot MSX hart maar ik verklaar iedereen voor gek die beweerd dat de MSX meer kan dan een Amiga. De Commodore is wat mij betreft de ultieme home computer.

Steffy @Fiber • 23 juli 2015 14:22

Ik heb nog een Atari ST staan van mijn ouders. Een prachtig apparaat waarvan alle diskettes na 30 jaar nog probleemloos werken. Ze zijn wel speciaal verpakt om ze goed te houden maar alles werkt nog, zelfs de printer al kun je er geen linten meer voor krijgen. Fantastisch stukje hardware waar ik als klein jochie op heb leren game en DOS heb leren gebruiken. Die Atari stond al in huis voor dat ik geboren was. Dat waren bijzondere tijden

MtC @Fiber • 23 juli 2015 14:27

Eveneens jammer: geen aandacht voor de VIC-20 die dit jaar 35 jaar geleden werd geïntroduceerd.

https://en.wikipedia.org/wiki/Commodore_VIC-20

De eerste computer waar ik als 1-jarige mee te maken kreeg :-D

TheStef 23 juli 2015 11:07

Ik word oud, ik kan mij nog herinneren dat ik watertandend bij de V&D stond te kijken naar de Amiga. Die stond in zijn tijd met kop en schouders boven de rest.

Bartosy @TheStef • 23 juli 2015 11:34

Herkenbaar ! En daarna door na de c64 spelletjes afdeling op casettebandjes.

Rembert @Bartosy • 23 juli 2015 12:22

Eh, dat was voor mij nog de VIC-20, en natuurlijk die Spectrum dingen, de TI-99/4a en de Acorn BBC (niet in die volgorde). Bij Indelec Breda op uitnodiging als knulletje aanwezig geweest bij een presentatie van de C64 aan de pers, ik had er al een paar keer op mogen spelen. Tijdens de sessie live heel snel een getalraadspelletje in Basic geklopt waarbij vals werd gespeeld in mijn voordeel: heel even verscheen het te raden getal ergens in beeld. Mooi paar naïeve verslaggevers in de maling genomen. Nostalgie...

TheStef @Rembert • 23 juli 2015 14:51

De eerste "PC" ervaring was voor mij ook die Texas Instruments, wat heb ik mij zaterdagen vermaakt op de Electronica afdeling van de V&D, dat ik dat toen mocht en dat het personeel mij niet compleet zat was, is mij tot op de dag van vandaag nog een raadsel.

biglia @Bartosy • 23 juli 2015 12:51

Jep, de afdeling met de lege doosjes. Bij de kassa kopieerde men het spel op de casette en stopte het dan in het doosje. Hum, dat lijkt achteraf zo illegaal...

Anoniem: 271482 @biglia • 23 juli 2015 13:02

Deden ze later ook met floppy's maar het was wel degelijk onder licentie...

Het waren overigens allemaal oudere titels, zo rond 92/93 was er niets te vinden van na 1990. Moderne games stonden toen in die mooie, grote kartonnen dozen vol met artwork... Ergens jammer dat dat verloren ging, en het nu een eenheidsworst is met dvd-doosjes, op een enkele overpriced superdeluxe editie die drie keer zo duur is na.

geonosys @TheStef • 23 juli 2015 11:48

Jeez, hoe moet ik me dan wel niet voelen. Ik deed dat al bij de ZX-81

Sleurhutje @geonosys • 23 juli 2015 12:07

Oh, leef ik met je mee. De witte ZX-80 en daarvoor nog de micro-professor met Z80 als leersysteem, in zo'n plastic "boek". Lekker assembler in hex codes kloppen.

geonosys @Sleurhutje • 23 juli 2015 13:38

Hehehe, ik wordt daar 's-nachts nog wel eens gillend wakker van

Sleurhutje @geonosys • 23 juli 2015 14:21

\o/ Een half uur met de achterkanten van twee potloden met gummetje drukken om die ene REM regel in je ZX te krijgen. En dan werkt het niet. En dan een uur zoeken om in dat gebrabbel te vinden waar het mis zat. Gewoon (jeugd)trauma's.

Anoniem: 280673 @Sleurhutje • 23 juli 2015 17:26

Alt-Shift-Control-M of zoiets, maar wel leuk (in die tijd).

SuperDre @TheStef • 23 juli 2015 13:34

Yep, same here...

jarre 23 juli 2015 10:56

Amiga was zijn tijd toen ver vooruit, gigantisch mooie en fijne chipset

vinkjb @jarre • 23 juli 2015 10:58

Er ging ook nog weleens een chippie kapot die kon je apart bestellen en zelf plaatsen.

mad_max234 @vinkjb • 23 juli 2015 11:26

Welke gingen dan weleens stuk? Heb daar nog nooit van gehoord dan dat geregeld voorkwam. Maar als het gebeurde dan kon je de meeste inderdaad makkelijk vervangen zonder te solderen, op ram en wat logic chips na die zaten vast op het PCB.

SuperDre @mad_max234 • 23 juli 2015 13:33

De denise of de paula, weet ff niet meer welke, heb ik zelf al 2x in mijn 500 moeten vervangen.. geheugenchips hetzelfde..

Yolo @SuperDre • 23 juli 2015 14:03

Was dat niet de fat agnus? Green screen of death?

SuperDre @Yolo • 23 juli 2015 18:26

Nee, bij mij was het 1 van die andere.

aap @mad_max234 • 23 juli 2015 11:40

Een vriend van mij zat altijd te klooien met electronica en die brandde voortdurend zijn CIA chips (IO chips) door. Op een gegeven moment kocht hij ze met 10 tegelijk in, omdat hij wist dat hij ze nog wel vaker zou gaan vervangen.

vinkjb @aap • 23 juli 2015 12:07

Ja ben de naam kwijt van dat chippie, maar zat ook altijd te klooien en dan ineens niks meer hahaha
Staat me iets bij van de VIC chip ofzo...mar weet niet zeker, te lang geleden

shredder @jarre • 23 juli 2015 20:49

De Amiga kon zelf meerdere resoluties tegelijkertijd tonen. Ik weet niet of dit ooit toegepast is, maar geeft wel de kracht van de chips weer.

Bron: https://www.google.nl/url...g2=7FAQeY2KKFNjvirxbYGVGQ

Bigben @shredder • 23 juli 2015 21:59

Er zijn enkele programma's die de user-interface onderin het scherm op een vaste resolutie hebben, en erboven bijvoorbeeld het canvas, kan dan een andere resolutie hebben. Dit was om bijvoorbeeld kostbaar videogeheugen uit te sparen.
Ook kan een programma zich op een apart scherm, een laag, openen en die schermen kun je dan naar beneden trekken met de muis.
Met de nieuwste versies van het os kan je ook screens van links naar rechts bewegen en je kan ikonen van het ene scherm naar het andere verplaatsen. Niet altijd even zinvol misschien, maar het is mogelijk.

janbaarda 23 juli 2015 11:33

Wat vaak vergeten wordt is dat de Amiga 1000 ook een kaart met een volledige PC bevatte. Je kon op dezelfde machine dus ook DOS draaien. Ik gebruikte dat deel voornamelijk om mijn belastingprogramma (Elsevier) te draaien.

Vooral de multi-tasking was knap: als je in, b.v. Amiga Basic, een nieuw venster opende starte je gelijk een nieuw proces. Na ca. 8 paralelle procesen werd de machine vreselijk traag herriner ik me.

aap @janbaarda • 23 juli 2015 11:35

Wat vaak vergeten wordt is dat de Amiga 1000 ook een kaart met een volledige PC bevatte. Je kon op dezelfde machine dus ook DOS draaien.

Volgens mij was dat een hardware-uitbreiding, de Sidecar. Een standaard Amiga 1000 had geen PC hardware aan boord; dat zou hem helemaal onbetaalbaar gemaakt hebben.

PGR @aap • 23 juli 2015 11:55

Klopt, die insteekkaart was er voor de Amiga 2000. Heb ik ook nog gehad. Zat volgens mij een XT PC chipset op.

Daarnaast was er ook een uitbreidingskaart met een 68020 of 68030. Via een insteekkaart een volledige CPU-upgrade! Waren fantastische tijden.

Later ook een insteekkaart met harde schijf van 20MB.

[Reactie gewijzigd door PGR op 22 juli 2024 17:53]

vinkjb @PGR • 23 juli 2015 12:11

Yep, heb ik ook gehad, was erg leuk, maar wat was het duur he toendertijd

Amorac @aap • 23 juli 2015 13:08

Als ik het goed heb werd de A1000 (en de eerste leveringen van de A500, die hadden ook nog kickstart 1.2 ipv 1.3) met een software emulator geleverd (Amiga Transformer) wat helaas te traag was om ook daadwerkelijk nuttig te zijn.

Ennieweg, beste "easter egg"ooit; "We made the Amiga, they fucked it up" (geen idee meer welke toetsen je moet indrukken...)

[Reactie gewijzigd door Amorac op 22 juli 2024 17:53]

Anoniem: 471038 @janbaarda • 23 juli 2015 13:52

De Amiga 1000 had optioneel een 'sidecar' voor PC-emulatie: http://www.bigbookofamiga...bboah/product.aspx?id=327
In de Amiga 2000 kon optioneel een PC bridgeboard: http://www.bigbookofamiga...bboah/product.aspx?id=328
De Amiga 2000 had ook enkele ISA-sloten (compatible met PCs), naast de Amiga-specifieke Zorro-sloten.

Anoniem: 497309 23 juli 2015 11:03

Ik ben nooit verslaafder geweest dan aan Sensible Soccer op mijn Amiga destijds in mijn vroege tienerjaren. Nooit meer plezier gehad later met andere zelfs beter uitziende en meer geavanceerde spellen inclusief voetbalspellen als Fifa en die andere (van Komani of zoiets).

aap @Anoniem: 497309 • 23 juli 2015 11:07

Kick Off 2 was het voetbalspel op de Amiga! Dat hebben we destijds helemaal kapot gespeeld.

Auteur

Olaf @aap • 23 juli 2015 11:30

Dito, Kick Off 2 had precies de juiste balans en onvoorspelbaarheidsfactor. Sensible Soccer was ook heel leuk en verder was Manchester United wel aardig.

gimbal @aap • 23 juli 2015 11:42

Kick Off 2 hebben ze nog steeds jaarlijks wedstrijden van in de UK overigens.

buzzbuzz68 23 juli 2015 11:04

Prachtige machines, heb bijna alle modellen staan. Dat was heerlijk thuiskomen als je bij de baas op een IBM 5150 met monochrome monitor werkte. Hoe anders had het kunnen lopen als de marketing beter was geweest.

tweakerspim @buzzbuzz68 • 23 juli 2015 11:21

Het gebrek aan een stabiel OS met goede zakelijke software heeft de Amiga in de zakelijke wereld de das om gedaan. In de zakelijke wereld is het meeste geld te verdienen dus PC boeren en Intel konden inversteren in snelle CPU en betere hardware en dus de markt winnen. Jammer maar helaas

Lamer_Deluxe @tweakerspim • 23 juli 2015 17:06

Sorry, maar het Amiga OS was veel stabieler dan Windows. Bij Amiga applicaties wist ik altijd precies wanneer er een crash zou zijn door een bug in een programma, die specifieke handelingen kon ik dan vermijden. Met Windows/DOS waren de crashes daarentegen onvoorspelbaar, wat hem veel minder betrouwbaar maakte.

Overigens was bijvoorbeeld een programma als Pagestream veel beter dan het op dat moment gebruikte DTP programma op de Mac (weet ik van mijn neef die DTPer is).

Anoniem: 471038 @Lamer_Deluxe • 23 juli 2015 23:57

Tsja, Windows? Windows was nog niet eens op de markt toen de Amiga verscheen. Daarnaast kreeg Windows pas in 1993 met Windows NT voor het eerst pre-emptive multitasking. Dat had de Amiga dus al in 1985, voordat Windows uberhaupt beschikbaar was. De Amiga was z'n tijd ver vooruit.

tweakerspim @Anoniem: 471038 • 24 juli 2015 12:16

Amiga OS was in het begin heel mooi kwa multitasking maar (ook mede doordat ontwikkelaars niet goed hier mee om gingen) te instabiel. Kan MSDos wel primitief zijn met Lotus 123, maar het crashten bijna nooit. Juist die crashes zijn in een zakelijke omgeving zeer duur en onwenselijk. Voor Microsoft was er dus helemaal geen noodzaak voor Windows. Pas toen duidelijk werd dat het de toekomst was zijn ze vol gas Windows gaan maken (en nu net doen alsof ze bij de eerste hoorden)

Anoniem: 471038 @tweakerspim • 24 juli 2015 12:27

Beetje een non-argument. Als je stabiliteit zoekt ipv multitasking, dan draai je gewoon 1 applicatie, en start je niet eens Workbench op. Dan heb je nergens last van.
Vaak deed je dat toch wel, omdat je zoveel mogelijk geheugen vrij wilde hebben voor je applicatie. Daarnaast, lekker makkelijk, gewoon applicatie zetten op floppy met minimale configuratie (vaak had je niet meer dan een startup-sequence nodig), Amiga rebooten en je zat in je applicatie.

Lamer_Deluxe @tweakerspim • 24 juli 2015 17:49

Dat klopt niet. Ik gebruikte de 3D animatie software Imagine erg veel, voor mijn opleiding en gebruikte daarna de DOS versie daarvan voor mijn werk en die was veel minder stabiel. En had dus de onvoorspelbare crashes waar ik het over had.

bouwfraude @Lamer_Deluxe • 23 juli 2015 19:43

Als er een programma crashte ging de hele Amiga onderuit. Dat had als voordeel dat er weinig bugs overbleven

en programma's die problemen gaven gebruikte je gewoon niet.

Lamer_Deluxe @bouwfraude • 23 juli 2015 20:51

Precies. Met windows had je op een gegeven moment geheugen protectie, wat ook weer niet 100% werkte, maar daardoor werden ontwikkelaars slordiger en kreeg je dus onvoorspelbare crashes.

Je had op de Amiga ook allemaal heel handige developer tools waarmee je je programma onder extreme omstandigheden kon testen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Eerste Commodore Amiga kwam 30 jaar geleden uit

Lees meer

Reacties (162)

Sorteer op:

Weergave: