De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft donderdag met succes de Gaia-satelliet gelanceerd. De satelliet bevat een miljard-pixelcamera die moet helpen om een gedetailleerde plattegrond van de Melkweg te maken.
Gaia werd donderdagochtend met zijn Soyuz-draagraket gelanceerd vanaf Kourou, Frans-Guyana. Tien minuten later werd de satelliet tijdelijk op een hoogte van 175 km 'geparkeerd'. Elf minuten later vervolgde Gaia zijn reis en 42 minuten na de lancering werd de draagraket afgestoten en werden de systemen geactiveerd. Het zonneschild dat de satelliet op temperatuur moet houden en zonnecellen voor de energievoorziening bevat, is in een tien minuten durende operatie met succes uitgeklapt, ongeveer 88 minuten na de lancering.
Op dit moment koerst Gaia naar het gravitationeel stabiele Lagrangepunt 2, dat zich vanaf de zon gezien ongeveer 1,5 miljoen kilometer verder dan de aarde bevindt. Nadat alle systemen geactiveerd, grondig gecheckt en gecalibreerd zijn, begint Gaia aan zijn missie, die vijf jaar gaat duren.
Aan boord van de sateliet bevindt zich een camera met een resolutie van een miljard pixels, of 1000 megapixels. Deze gaat helpen om een miljard sterren in de Melkweg, oftewel 1 procent van het totaal in het sterrenstelsel, in kaart te brengen. Elke ster wordt ongeveer zeventig keer geobserveerd om data te verkrijgen over de afstand en de beweging. Na vijf jaar zal er 1 petabyte aan data vergaard zijn om, in de woorden van de ESA, 'de meest accurate plattegrond tot nu toe van de Melkweg te verkrijgen'.
Gaia treedt in de voetsporen van Hipparcos, die in 1989 gelanceerd werd en 120.000 sterren in kaart bracht. Door de positie, beweging en eigenschappen van de sterren te observeren, krijgen astronomen een beter beeld van het ontstaan, de evolutie en de toekomst van de Melkweg.