Achtergrond: 8k-televisies

Kopen of afwachten? En waar blijft de content?

Tot slot

De belangrijkste redenen om nog niet over te gaan tot de aanschaf van een 8k-tv zijn het grote gebrek aan content en het feit dat je pas bij zeer grote schermmaten het verschil met een 4k-tv kunt zien. Ergens in de toekomst zal er vast content zijn en wellicht worden hele grote schermmaten ook betaalbaar, maar een ander probleem zal nog lang blijven: het energiegebruik van een 8k-tv is hoger dan dat van een 4k-tv met dezelfde maat en helderheid. Een hoger gebruik is natuurlijk onwenselijk en wordt dan ook ontmoedigd door de nieuwe energielabels.

Het probleem is dat het gedeelte van het beeldscherm waar daadwerkelijk licht uitkomt niet het volledige oppervlak beslaat. Als je met een vergrootglas naar een willekeurig scherm kijkt, zie je dat rond elke pixel en subpixel een donkere rand zit. Als het aantal pixels per vierkante centimeter hoger wordt, zal het percentage van het scherm dat donker blijft, toenemen. Als je wil dat de helderheid gelijk blijft, zul je dus meer energie moeten toevoeren en neemt het energiegebruik toe. Dit is een belangrijke reden geweest voor het uitsterven van de plasmatechniek.

Volgens de fabrikanten van televisies leveren 8k-modellen dankzij AI-upscaling bijna net zulke mooie beelden als bij het tonen van echt 8k-materiaal. Dit soort uitspraken moet je voorlopig met een flinke korrel zout nemen. Er zijn tegenwoordig zeer goede, op kunstmatige intelligentie gebaseerde, algoritmen voor upscaling. De daarvoor benodigde rekenkracht is echter dusdanig groot dat het zelfs met een zeer krachtige pc onmogelijk is om in real time beelden te schalen naar 8k.

Je kunt natuurlijk ook zelf 8k-video's maken. Als je vierenhalf duizend euro hebt te besteden, zijn er inmiddels heel mooie camera's te koop. Goedkoper kan ook, want sinds 2019 zijn er telefoons te koop waarmee je 8k-video's kunt maken. Verwacht daarvan geen wonderen, want de kleine lensjes die op telefoons worden gebruikt, kunnen zich natuurlijk niet meten met het serieuze glas op grote camera's.

In dit artikel zijn vele redenen aan bod gekomen waarom 8k-video nog geen grote doorbraak heeft doorgemaakt. Toch twijfelen we er geen moment aan dat vrijwel iedereen ergens in de toekomst een 8k-televisie in de woonkamer zal hebben. In veel gevallen zullen deze schermen te klein zijn om echt voordeel van 8k te hebben, maar net zoals het tegenwoordig onmogelijk is om nog een nieuwe sd-tv te kopen en ook hd-tv in de grotere maten al volledig is uitgestorven, zal het ooit niet meer mogelijk zijn om nog zo'n ouderwetse 4k-tv te kopen. Dat moment zal naar ons idee echter nog wel een flink aantal jaren op zich laten wachten.

Reacties (215)

[Dr. Strangelove]

De belangrijkste redenen om nog niet over te gaan tot de aanschaf van een 8k-tv zijn het grote gebrek aan content en het feit dat je pas bij zeer grote schermmaten het verschil met een 4k-tv kunt zien. Beide problemen zullen vast wel ergens in de toekomst worden opgelost

Het laatste is geen probleem maar gewoon simpelweg een biologische beperking. Als je het niet waar kunt nemen dan is er geen reden om 8K aan te schaffen. Het artikel stelt zelf al dat onder maten van 80 inch, wat echt absurd groot is, er geen valide reden is om naar 8K te gaan. Dat betekent dat voor practisch thuisgebruik 8K geen meerwaarde heeft en er een groot deel van de markt afvalt. Blijft over mensen met veel ruimte en gebruik in commerciële toepassingen. Genoeg voor veel fabrikanten om ook 8K te gaan produceren, maar ik denk niet dat de hogere kosten van 8K aan de kant geschoven worden voor het overgrote deel van de markt.

[piderman]

Bij 4k werd dit argument ook veel aangehaald, daar blijken echter meer voordelen mee te komen zoals een hogere bitrate, kleurdiepte en HDR. Deze dingen leveren (vooral bij streaming) wel degelijk een betere kijkervaring, veel meer dan die resolutie alleen. En dit is allemaal niet op 1080p beschikbaar, waardoor de investering in 4k toch aantrekkelijk wordt. Mochten er bij de overgang naar 8k ook dit soort 'zijdelingse' verbeteringen plaatsvinden, dan zal de adoptie ook weer versnellen.

P.S. Heb je slechts een 1080p scherm, zet dan YouTube nog steeds op 4k, het zal je verbazen hoeveel scherper het beeld is door de betere bitrate en algoritmes.

[Reactie gewijzigd door piderman op 23 juli 2024 14:47]

[Tranquility]

4K is inderdaad voornamelijk beter door de nieuwe toegepaste technieken als HDR, kleurdieptes en bitrates e.d. Maar als je puur naar de resolutie kijkt is zelfs op een 50" het verschil tussen FHD en 4K al nauwelijks te zien, zeker als je op "normale" woonkamerafstanden naar het scherm kijkt. Ga je dichterbij dan wordt het natuurlijk anders.

[Indy81]

Ja en nee:
Hogere bandbreedte en HDR kun je ook op 1080p toepassen. Dat klopt.
Maar kleurcompressie (Chroma Subsampling) zorgt er in 4:2:0 voor dat je volledige licht/donker resolutie hebt, maar slechts de helft in kleur in beide dimensies. Een 4K video: 3840x2160 heeft een kleur resolutie van 1920x1080 (en 1920x1080 heeft een kleur resolutie van 960x540). Subsampling vindt op alle video compressies plaats, zelfs op UHD Bluray.

Dat deel kun je dus niet in een 1080p stream opvangen.

[B64]

Bij 4k werd dit argument ook veel aangehaald, daar blijken echter meer voordelen mee te komen zoals een hogere bitrate, kleurdiepte en HDR. Deze dingen leveren (vooral bij streaming) wel degelijk een betere kijkervaring, veel meer dan die resolutie alleen.

Ik wil je niet tegenspreken hoor (heb me nooit zo verdiept in deze materie) - maar waren die hogere bitrate, kleurdiepte en HDR niet ook mogelijk geweest op HD (1080p)? De hogere bandbreedte die daarvoor nodig is staat toch gewoon los van de resolutie? Ik snap die koppeling niet zo goed, behalve dan als manier om 4k aan de man/vrouw te brengen.

[TheVivaldi]

Hoe is HDR een voordeel? Hier op Tweakers, zowel in artikelen als reacties, wordt juist altijd gezegd dat je HDR uit moet schakelen en de filmmodus moet inschakelen.

[Tranquility]

Als je een film hebt met HDR moet je dat juist nooit uitzetten want de film is immers gecodeerd met HDR en zonder ziet het er niet uit en krijg je uitgewaste kleuren, raar contrast e.d.

Vergelijk het met een cassettebandje vroeger die opgenomen was met Dolby B/C of dbx. Wanneer je de cassette vervolgens afspeelde zonder Dolby of dbx klonk het nergens naar omdat de opname nu eenmaal was gemaakt met Dolby of dbx.

[Takenzo]

Je moet geen SDR content “opschalen” naar HDR. Maar HDR content op een HDR tv heeft zeer grote voordelen. Veel tv’s hebben ook bij HDR content een weergave modus die zo dicht mogelijk probeert te blijven bij hoe de maker het bedoeld heeft. Je kan dus zeer zeker genieten van HDR op met “filmmaker” modus.

[sjefwillems]

snap nog steeds niet wat die voordelen zijn, ik heb een philips 4k tv gehad , een van de betere/beste qleds q9fn, nu een q64r en allemaal veel te donker beeld met vooral hdr, nu bij die q64 die ik nu heb verwacht je zo iets maar hierbij is het beeld wel helderder ,alleen meer clouding te zien omdat het een egde led is,maar de q9fn dat was echt niet fijn kijken zo donker,vooral de ogen waren vaak te donker, gezichten.

ik zit nu te denken aan een q90T iedereen heeft het er over hoe helder beeld het geeft,maar ja dat was bij de q9fn ook, dan noemen ze het weer lichtopbrengst hoe hij d ekamer verlicht zo helder,maar dat is wat anders dan helder film beeld

[SIII]

Vroeger deed ik net hetzelfde, maar ben volledig afgestapt van die film modus en fletsere kleuren. Extra HDR en contrast kijkt juist veel prettiger en heeft meer diepgang. Zolang de kleuren maar niet fluo zijn natuurlijk. Ik zou zeggen zet gewoon het beeld naar je kijksmaak, lijkt me het belangrijkst. De een heeft liever wat meer contrast dan de ander.

[Tranquility]

Als de kleuren te verzadigd zijn kun je die natuurlijk ook met HDR altijd verlagen. Veel mensen die een TV kopen passen de instellingen niet aan maar laten deze staan op de standaard fabrieksinstellingen of "winkelmodus" waar deze op staat uit de doos.

[Arhan]

Hoe is HDR een voordeel? Hier op Tweakers, zowel in artikelen als reacties, wordt juist altijd gezegd dat je HDR uit moet schakelen en de filmmodus moet inschakelen.

Klopt. Ik moet niets hebben van al die 'fantastische' dynamische functies. Ik word misselijk (letterlijk) van het soap-opera-effect. Zo moet je gewoon een film niet willen zien. De makers van Stranger Things hadden het correct om te adviseren eerst zoveel mogelijk van deze functies uit te zetten.

Toch, zodra de eerste 8K tv's onder de 500 euro komen met een monitor-mode gaat deze bij aan de muur. Maar dan wel als monitor. De hele muur als monitor. Scheelt behangen....

[Dwarlorf]

Hehe, ik wacht ook al een eeuwigheid op een monitor die mijn pricewatch: LG 43UD79-B Zwart in de breedte kan vervangen zonder dat ik concessies hoef te doen aan de hoogte. Als die komt dan liefst ook meteen maar 8K.

[Arhan]

Ik doe het met een pricewatch: Philips 43PUS6162 Zwart
Nog weer een stukje minder duur als die mooie LG van je. Maar uiteindelijk is er toch een verschil tussen een TV en een monitor. Ik durf te wedden dat je geen last hebt van dat belachelijke smooth video.

Ik vraag me af hoe vrolijk ik word wanneer ik mijn 10 jaar oude Samsung in de woonkamer ooit moet gaan vervangen...

[Dwarlorf]

Ik weet niet wat smooth video is dus ik heb er ook geen last van.

[Indy81]

Hij zal wel motion interpolation bedoelen (toevoegen van extra frames), en dat kun je gewoon uitzetten.

[Nyarlathotep]

Dat klopt, met name HDR is een mooie toevoeging en alleen al reden genoeg om voor 4K te kiezen.
Maar wat gaat 8K nog meer brengen behalve weer een hogere resolutie? HDR hebben we al.
Het lijkt er op dat het dit keer echt alleen maar een verhoging van de resolutie (en bitrate) betekent. En dan is de upgrade voor de gemiddelde thuisgebruiker veel minder interessant.
Tel daar bij op dat in de meeste huishoudens geen plek is voor een nóg grotere tv. Voor veel huishoudens is 55"of 65" het maximaal haalbare. Tenzij de oprolbare schermen straks gemeengoed worden.

Het is dus afwachten of 8K nog meer kan brengen. Maar ik vrees van niet.

[rexxor]

Tel daar bij op dat in de meeste huishoudens geen plek is voor een nóg grotere tv. Voor veel huishoudens is 55"of 65" het maximaal haalbare.

Hier ben ik het niet mee eens.

Als je echt een liefhebber bent en er wat voor over hebt, is het altijd mogelijk om een groter scherm te hangen/plaatsen.
Dat dit beweerd wordt heeft meer te maken dat zulke grote tv's door de meeste mensen veel te duur wordt bevonden.
Als er tv's zouden zijn van bijvoorbeeld 83" voor de prijs van de huidige 55", worden ze als warme broodjes verkocht.
Het heeft alles met prijs te maken.

Ikzelf heb sinds kort de Sony 83" oled hangen, en vind dit een geweldige tv, maar zou nog steeds een groter scherm willen hebben, maar is dan ook onbetaalbaar geworden.

[RoyD]

Je hebt niks aan een groter scherm in huis als je bij het kijken telkens je hoofd moet draaien. Tevens valt veel beeld dan buiten de gele vlek van jouw oog. Hierdoor vervalt de zin voor 8K helemaal.

[rexxor]

In een bioscoop zit je op zo'n mega scherm ook niet met je hoofd te draaien. Je oogbol kan alle kanten op draaien hé, dus hiermee verleg je je focus.

[K0L3N]

Ik ben nog maar bij weinig mensen geweest die daadwerkelijk de 30 tot 40 graden kijkhoek hebben die aangeraden word als optimaal. Mensen onderschatten hoe groot te groot is, omdat ze het niet gewend zijn.

[robindemey]

Tel daar bij op dat in de meeste huishoudens geen plek is voor een nóg grotere tv. Voor veel huishoudens is 55"of 65" het maximaal haalbare.

Hier ben ik het niet mee eens.

Als je echt een liefhebber bent en er wat voor over hebt, is het altijd mogelijk om een groter scherm te hangen/plaatsen.

En daarmee geef je hem toch gelijk: de meeste huishoudens zijn niet ECHT LIEFHEBBERS. Graag tv kijken is iets anders dan een fetish voor het beste beeld.

En een 80" hangen om er dan op 2m vanaf te zitten is al al te gek, tenzij je veel (tafel)tennis kijkt 🤣

[Anoniem: 499527]

[...]
En een 80" hangen om er dan op 2m vanaf te zitten is al al te gek, tenzij je veel (tafel)tennis kijkt 🤣

Ik zit hier op 285 cm afstand naar 99" te kijken (weliswaar projectie). Maar dat is geen probleem hoor.
Immersie is alles als het om film gaat.

[lezzmeister]

Ik heb gewoon een beamer gekocht. Hele muur als scherm. Gaat natuurlijk niet dagelijks aan maar als ik voor een film of game lekker ga zitten...

Uiteraard slechts 1080p, wel relatief goedkoop voor meer dan 100 inches. Op een meter of 3.

[robindemey]

Ik zou me storen aan de pixels 😋

[marty1234]

pixels heb je geen last van als je de beamer goed afstelt

[marty1234]

heb dus ook voor een 4k beamer gekozen omdat een 4k tv te duur was toen des tijds

[Remzi1993]

Does full HD support HDR?

However HDR isn't linked to resolution, so there are HDR capable TVs that are full HD (1080p rather than 2160p), just as there are phones and tablets with HDR displays at a wide range of resolutions.

Zie: https://www.pocket-lint.c...t-hdr-content-can-i-watch

HDR heeft niks met resolutie te maken. Ik dacht dat Tweakers dit wel zouden weten. HDR kan je beter vergelijken met een groter kleurenpalet (groter bereik in kleuren). Eigenlijk is HDR echt een grote vooruitgang, grotere resoluties zorgen voor meer scherpte tot een zekere hoogte. Het klopt wel degelijk dat op een bepaalde afstand je verschillen niet kan zien tussen bepaalde resoluties.

Edit: En ik denk dat we die limiet wel hebben gehaald met 8K en misschien 16K. Simpelweg heeft het geen zin om voor nog meer pixels te gaan. Er zijn genoeg dingen die TV fabrikanten kunnen verbeteren met misschien een nog groter kleurenbereik. meer contrast, nits, voorkomen van ingebrande schermen en enz....

[Reactie gewijzigd door Remzi1993 op 23 juli 2024 14:47]

[dmantione]

HDR heeft op zich niets met resolutie te maken, maar in de relevante ETSI-standaard TS 101 154 worden H.265, 4K, HLG HDR en rec.2020 aan elkaar gekoppeld. Een televisie die het één ondersteunt moet het ander ondersteunen. Weliswaar zou een HD-televisie die HDR wil kunnen weergeven technisch gezien kunnen volstaan met 4K-signalen accepteren en naar HD kunnen downscalen, maar je snapt waar dit heen gaat.

[Remzi1993]

Uuhm, nee. Er staat duidelijk in het artikel dat er aantal full hd tv's waren die HDR ondersteunde. Je hebt gelijk dat bepaalde dingen vaak met elkaar gekoppeld worden, echter dat wil niet zeggen dat je gelijk hebt. HDR heeft echt niks met resolutie te maken anders was het wel iets specifieks tegenover 4K. HDR heeft te maken met een groter kleurenpalet.

[dmantione]

Lees de standaard, de 25 Hz H.264/AVC HDTV IRD uit hoofdstuk 5.7 is de huidig gebruikte HDTV-standaard. WIl je HDR, dan moet je naar hoofdstuk 5.14 doorbladeren, maar dan zitten daar gelijk allerlei andere verplichtingen aan vast.

[Remzi1993]

Je haalt certification en het technische door elkaar. Zoals ik al eerder zei er zijn
full HD HDR "ready" tv's en monitoren die dus de standaard/certificatie niet volgen. Dit is één van de redenen waarom TV fabrikanten gezamenlijk een HDR certificatie label zijn begonnen en waarom de VESA er ook eentje is begonnen voor HDR, zodat consumenten/eindgebruikers een bepaalde features kunnen verwachten met allerlei gradaties, specificaties en enz..

[Nyarlathotep]

Nergens beweer ik dat HDR gekoppeld is aan resolutie. Maar er zijn simpelweg geen blu-rays te krijgen mét HDR. Het heeft voor films en series zijn intrede gedaan bij de introductie van 4K.
HDR voegt in sommige gevallen zelfs meer toe dan een verbeterde resolutie. Je ziet bij films vaak dat als voor de blu-ray dezelfde nieuwe master wordt gebruikt als voor de 4K versie het kleurenpalet het grote verschil maakt, en niet de toegenomen resolutie.

[Remzi1993]

Oeps, dan is dat mijn fout. Ik dacht dat jouw reactie dit impliceerde:

HDR is een mooie toevoeging en alleen al reden genoeg om voor 4K te kiezen.

Echter als ik het nog een keer lees kan je dit dus op twee manieren interpreteren, want de meeste recente nieuwere tv's die 4K ondersteunen, ondersteunen namelijk meestal ook HDR. Echter 8K ondersteund ook HDR. Volgens mij zijn er zelfs sommige HD tv's/monitors die een bepaalde mate van HDR ondersteunen, want je hebt allerlei gradaties van ondersteuning van bepaalde features, bijvoorbeeld hoeveelheid nits, Ultra HD Premium certification (meestal TV's) en VESA DisplayHDR (meestal monitoren).

Bronnen:
- displayhdr.org
- experienceuhd.com

[Gadget Freak]

HDR voegt in sommige gevallen zelfs meer toe dan een verbeterde resolutie.

In sommige gevallen? In alle gevallen!

[winwiz]

Dat roep ik ook altijd, vergaap je niet op de resolutie maar zie de voordelen van o.a. betere kleuren en HDR. Echter gaan deze voordelen t.o.v. 4K niet meer op en zijn er hoofdzakelijk nadelen zoals prijs, grootte en verbruik t.o.v. een nagenoeg gelijke kijkervaring. Nou ja je hebt een groter scherm. De inrichting van je woonkamer wordt dan nog sterker bepaald door je TV.

[jaaoie17]

Zie toch wel eens 1080p hdr releasen voorbij komen.

[Tranquility]

Zo profiteert 1080p FHD ook van het voordeel van bijvoorbeeld HEVC (H.265) omdat bij gelijke beeldkwaliteit het bestand ongeveer half zo groot is. Wat dat betreft begrijp ik niet dat H.264 niet al lang is uitgefaseerd. Enige nadeel is dat de afspeelapparatuur, dus TV of mediaplayer, natuurlijk wel HEVC of H.265 hardwarematig moet ondersteunen aangezien dit meer rekenkracht vergt en niet met een software- of firmware update op te lossen is.

[dmantione]

Mee eens, vaak worden meerdere nieuwe technieken aan elkaar vastgekoppeld. Ik zou zeggen dat HDR en rec.2020 zelfs belangrijker zijn dan de resolutie. Maar voor 8k is het evenwel nog niet zover dat zaken aan elkaar gekoppeld kunnen worden: Als je 8k koopt, krijg je alleen 8k en zelfs de H266-codec die in de toekomst voor 8k-amusement nodig zal zijn ontbreekt nog. Wellicht kunnen we over 10 jaar een 8k-televisie om deze redenen aanbevelen, voorlopig is het zover nog niet.

[Luuk2015]

P.S. Heb je slechts een 1080p scherm, zet dan YouTube nog steeds op 4k, het zal je verbazen hoeveel scherper het beeld is door de betere bitrate en algoritmes.

Weet jij of dit ook werkt bij diensten als Netflix?

[hahaha2223]

Daar kan je geen resolutie zetten toch.

[Tranquility]

P.S. Heb je slechts een 1080p scherm, zet dan YouTube nog steeds op 4k, het zal je verbazen hoeveel scherper het beeld is door de betere bitrate en algoritmes.

Ik denk dat dat meer aan YT ligt dan aan de televisie want een "oude" FHD TV kan immers niet overweg met de nieuwe 4K technieken dus kan het beeld nooit mooier zijn dan native FHD. Maar is het natuurlijk goed mogelijk dat YT het 4K beeld beter downscaled en minder procentueel comprimeert in vergelijking tot FHD dan een native YT FHD bron. FHD van YT is niet bepaald fraai te noemen, wellicht door overexcessieve compressie en dus (te) lage bitrate.

[The Reeferman]

Licht uiteraard in eerste instantie aan YT want een FHD scherm kan idd nooit beter weergeven. Maar ook de opname apparatuur is flink beter en betaalbaarder geworden. Dat samen zorgt er voor dat er eindelijk, een breed aanbod is aan video wat tenminste de scherpte van het scherm benut, naast speelfilms.
Als ik de TV als PC scherm gebruik en YT videos op 4K zet is het verschil aanzienlijk.
Deze video laat dat zeer goed zien aangezien het in extreem hoge resolutie is opgenomen.
https://www.youtube.com/watch?v=UN3uF3990Q0

[ikverhaar]

P.S. Heb je slechts een 1080p scherm, zet dan YouTube nog steeds op 4k, het zal je verbazen hoeveel scherper het beeld is door de betere bitrate en algoritmes

Dit haalt volgens mij het hele argument voor 8k schermen onderuit. Waarom een duur 8k scherm kopen als de 8k-content er net zo goed uit ziet op een 4k scherm?

[Gadget Freak]

Bij 4k werd dit argument ook veel aangehaald, daar blijken echter meer voordelen mee te komen zoals een hogere bitrate, kleurdiepte en HDR.

Meer pixels dan Full HD (2K) boeit weinig, betere pixels wel! Dus hogere bandbreedte, meer bits per pixel (HDR), dat soort zaken maken het beeld beter. Dat de content aanbieders geen FHD met HDR aanbieden is een keuze, waardoor je richting 4K wordt gedwongen.

[Madrox]

Je zegt het zelf al; Vooral bij streaming. Laat dat nou net het grote knelpunt zijn wat hier ook uitgelegd word. Zolang zelfs 4k nog niet in de optimale bitrate word uitgezonden, heeft 8k geen toegevoegde waarde.

[liberque]

Wat ik mis in het artikel is zo'n beetje de belangrijkste reden waarom er uberhaupt een roadmap bestaat naar 8k (en evt 16k). Waarom we bezig zijn met HDR, hoge refreshrates, lagere inputlag en hogere bitrates voor kleuren. Wat drijft TV- en monitorfabrikanten om steeds maar te innoveren en daarbij nog wel het meest belangrijke: wat is hun referentiemateriaal ofwel waar moet de beeldkwaliteit aan voldoen?

Voordat we spraken over LCD, Plasma, Oled, Qled, FHD, 4k, 8K, HDR, DV, Rec2020 zat de hele wereld immers aan een CRT-scherm. Deze zware kasten met hun vacuum beeldbuizen waren groot, lomp, hadden hoogspanning nodig en waren alles behalve energiezuinig.

Toch hebben CRT schermen 1 belangrijk verschil t.o.v. de digitale equileventen: ze zijn decennia lang doorontwikkeld en volgens sommigen (zie dit youtube filmpje) kunnen digitale varianten hier nog steeds niet aan tippen. Ja, de resolutie is lager omdat de ontwikkeling stil staat, maar dan nog kunnen ze een veel mooier beeld opleveren dan een huidige 4K televisie. HDR is een uitstekend voorbeeld hiervan: dit had je bij een CRT simpelweg niet nodig. Inputlag bestaat daarnaast bij een CRT-scherm niet of nauwelijks en een refreshrate was adaptief aan een resolutie.

Toen we de overstap maakten van CRT naar LED waren er twee dingen doorslaggevend: een plat scherm bood meer potentioneel en het energieverbruik ging drastisch naar beneden. Nu is dit laatse argument al van de baan gezien de laatste generaties televisies steeds meer en meer energie verbruiken en de levensduur ook aanzienlijk verkort is. Rest de formfactor. We hebben hier echter aanzienlijk veel voordelen voor opgegeven.

Zo konden CRT monitors in het begin veel hogere resoluties aan dan de LED-evenknies en werd dit grotendeels bepaald door de hoeveelheid vram en niet de monitor. Zo had je zoals al eerder gezegd geen HDR nodig en was inputlag geen issue. Kleuren waren veel realistischer en pixels tellen had nog geen mens van gehoord.

De reden dat we dus constant innovaties zien in de huidige markt is dus vrij eenvoudig te verklaren. Zolang we niet de kwaliteit van de aloude beeldbuizen kunnen evenaren blijft kwaliteitsverhoging gewenst en we zijn er nog lang niet. De roep om hogere resoluties wordt dus niet bepaald door scherpheid of grotere schermen zoals door zo velen wordt gedacht, maar om zo dicht mogelijk te komen bij de oude CRT's die in SD en SDR kwaliteit nog steeds ver voorop liepen op wat we nu zien in 8K met HDR.

Dit laatste heeft een heel groot nadeel. Waar je met analoge dragers zoals VHS of het superieure Betamax en zelfs Video2000 systeem een prachtig beeld kon toveren op je scherm heb je tegenwoordig gigabytes aan opslag nodig om ieder frame op te slaan. Waar je met een analoge stream iedere TV kon aansturen van 4:3 naar 16:9 van zwart/wit naar kleur en zelfs exorbitante formaten als Pal+ en later op PAL televisies zelfs NTSC moet je tegenwoordig voor elke resolutie een aparte stream leveren. Waar een GPU vroeger bedoeld was om een zo mooi mogelijke 3D rendering te geven hebben we tegenwoordig GPU's nodig die honderden wattages aan emergie opslorpen om elke pixel te vullen op je 4K monitor. Hadden we al deze pixels niet nodig dan hadden we hoogstwaarschijnlijk veel eerder bij fotorealistische renders gezeten.

Ben ik dan tegen de vooruitgang? Nee absoluut niet. Ik zit ook achter een 4K LG CX te gamen en de kleinste televisie voor huisgebruik die hier hangt is ook 50" tot wel 65 inch. Toch vind ik het belangrijk bij dit soort artikels dat mensen beseffen waarom we steeds hogere resoluties en beeldverbeteraars terug zien en dat mag best wel eens meegenomen worden in dit soort discussies. Kijkafstand, grootte, content en dergelijke zijn slechts derivaten en feitelijk niet van toepassing. Het gaat om kwaliteit en het ijkpunt van die kwaliteit.

[Atomsk]

CRT is beter, LP's zijn beter, buizenversterkers zijn beter... en toevallig allemaal oude technieken waar mensen warme herinneringen aan hebben uit hun jeugd. Er zullen best hier en daar aspecten zijn die beter waren dan die van moderne equivalenten, maar over het algemeen gaat het hier toch om uiterst subjectieve overtuigingen. CRT geeft een wat wazig beeld, wat een voordeel is bij games in NTSC resolutie, maar toch steeds vervelender wordt naar mate de resolutie toeneemt.

Dat de resoluties steeds hoger worden is steeds meer omdat dit in het verleden werkte om de aankoop van nieuwe tv's te stimuleren, dus gaan fabrikanten ermee door totdat het niet meer werkt. Er zal wel een keer een 32bits kleur verbetering komen, maar aangezien contentleveranciers e.d. daar ook aan moeten meewerken, zal het nog wel 10 jaar duren.

[liberque]

Ik snap waar je vergelijking met buizenversterkers, lp's en alle andere oude meuk vandaan komt en zoals je al zei: dat is allemaal subjectief. Daarom had ik ook een link toegevoegd opdat het wat minder subjectief over kwam.

Behalve als het gaat om coca cola die vroeger in glazen flessen kwam hoor je mij overigens nooit zeggen dat vroeger alles beter was. CRT is een apart verhaal though: nee ik wil ook geen beeldbuis van honderden kilo's en ja ik hou ook van een groter scherm, maar dat zegt niks over kwaliteit.

Dat de kwaliteit van uitontwikkelde CRT beter is dan de hedendaagse technologie is overigens alles behalve subjectief. Bekijk de vergelijkingen zelf online. Er is enorm veel over geschreven. Dat dit niet klopt met je onderbuikgevoel snap ik, maar we zitten hier op een techsite en niet op nu.nl. Lees je daarom eerst even in en reageer met feiten en niet met gevoelens.

[dmantione]

Ik deel je liefde voor beeldbuizen en het is beslist waar dat beeldbuizen veel voordelen hebben, maar je slaat in je verhaal toch op veel punten de plank mis. Bijvoorbeeld HDR niet nodig op beeldbuizen... beeldbuizen zijn geen kampioen in veel licht geven en HDR is dus niet nodig omdat een hoog dynamisch bereik geen zin heeft op een beeldbuis, maar omdat er op een beeldbuis sowieso geen beginnen aan is om HDR te realiseren.

Over het waarom... er is in de LCD-industrie een effect opgetreden dat met de wet van Moore te vergelijken is. LCD-fabrikanten hebben 20 jaar lang min of meer hetzelfde truukje uitgevoerd: Grotere fabrieken bouwen, waardoor de prijs per m² paneel omlaag ging, waardoor grotere televisies gemaakt konden worden. Daardoor werd SD overbodig, wordt nu wederom HD overbodig en probeert men 4K overbodig te maken.

Het gevolg zijn een aantal radicale revoluties waarbij iedereen vrijwillig zijn oude apparatuur bij het vuil zet en nieuwe gaat kopen. En dat is goed voor de omzet dus geef de fabrikanten eens ongelijk. Het is achterliggende reden achter wat je schrijft.

Bij 8k zijn de LCD-fabrikanten klaar voor de volgende stap, maar deze keer lukt het niet vanwege de redenen die het artikel uitlegt... en komt deze Moore-achtige periode ten einde. Goede kans dat een 4k OLED die je nu koopt op een manier achterhaald zal raken die beter te vergelijken met een beeldbuis is.

[t4600c]

Naar mijn ervaringen legt LCD technologie het met al die jaren ontwikkeling nog steeds af qua contrastdiepte en egale belichting tegenover een CRT monitor anno ergens 2000

[dmantione]

In contrast en egale belichting zijn beeldbuizen bijna net zo goed als OLED's, wanwege het diepe zwart. Wel in het donker kijken, want overdag zorgt de kleur van de beeldbuis zelf voor een beetje pretbederf. Beeldbuizen hebben zoals gezegd veel voordelen, maar we moeten er voor waken deze toestellen eigenschappen toe te kennen die ze niet hebben: Max. helderheid iets wat beeldbuizen niet goed kunnen.

[t4600c]

OLEDs zijn erg mooi, een super goede ontwikkeling. Maar die zijn ook een andere prijsklasse... en daar zijn alleen nog prototype computer monitoren van? Geen in grote productie.

Maar als ik naar computer monitoren kijk valt de ontwikkeling van LCD tegen.

Natuurlijk, de resolutie is veel hoger en de verversingssnelheid ook.

Maar als ik mijn 2 medium-end monitoren naast elkaar zet, 1 uit 2005 en een uit 2019 is het contrast en achterlicht-doorbloeden in beiden gewoon kut en vooral dat laatste erg irritant.

[dmantione]

Het onderwerp hier was televisies Maar ik ben het met je eens, mijn de LP2065-monitoren die ik gebruik geven nog altijd zeer concurrerend beeld vergeleken met de huidige LCD-monitoren, de monitorindustrie lijkt ingeslapen en ziet zaken als USB-C en extra brede monitoren als "innovatie".

De monitoren op basis van JOLED-panelen zijn inderdaad krankzinnig duur, ik heb meer hoop op LG Display's 42"-paneel. De LG A1 ligt nu voor €845 in de winkel, voor een 42"-televisie moet een prijskraker kunnen worden en wellicht voor een cijfer met een 6 ervoor mogelijk worden. Als ik mijn monitoren zou vervangen, dan zou ik eerder kijken naar zo'n 42"-televisie dan nieuwe LCD-monitoren gaan kopen. En wie weet maakt er wel iemand een monitor van dat 42"-paneel.

[brugj03]

Heb tot het allerlaatste moment met de bekende Sony breedbeeld monitor gewerkt vanwege het contrast.
Maar heb hem toen het echt niet langer kon met veel plezier weggedaan.
Waar je de volslagen nonsens vandaan haalt dat de hedendaagse monitor techniek minder zou zijn dan een antieke CRT uitontwikkelt of niet, is mij dan ook een compleet raadsel.

[Tranquility]

Inderdaad. Ik dank god op mijn knieën dat we lang geleden al afscheid hebben genomen van die verschrikkelijke CRT-techniek met convergentiefouten en onscherpe hoeken. Heb vroeger veel dure TV's gehad van de Philips Matchlines tot de Sony Trinitrons, maar allemaal is het tien keer niks in vergelijking tot (de betere) LCD's en zeker OLED's. Ja, het contrast van CRT was beter maar dan heb je het enige voordeel dan ook wel gehad. Maar voor huiskamergebruik tot zeg eens -het al reeds absurde formaat van- 75 of 80 inch is 8K gewoon onzinnig tenzij je er dus met je neus op gaat zitten. De meeste mensen met een dergelijk groot scherm hebben vaak dan ook een hele grote woonkamer.

[lezzmeister]

Helderheid en input lag zijn toch dingen die een CRT echt goed deed. Ik hoef er niet 1 terug maar toch.
En de koptelefoonversterker die ik heb gebouwd heeft nog altijd een buis voor een rede.

De panelen zijn trouwens meer 8 bit en 10 bit, dat mag samen met de kleuren wel omhoog (als je 32 bpc bedoel tenminste).

[_Pussycat_]

Wat is dan de reden voor die buisversterker?

[ikbentochniegek]

Met VHS een prachtig beeld?
Heb je ooit wel eens een weergave van een VHS of betamax gezien?
De reden dat het nog enigszins te pruimen was, dat is het kleine formaat waarop het werd weergegeven.
De eerst lcd' s waren bagger en konden niet tippen aan een CRT.
Ik heb vroeger nog snel een CRT gescoord toen deze verdrongen werd door de flat screen omdat ik de flat screen echt bagger vond. Dus ik ging naar huis met een loodzware 32" Philips met HDMI en weergave voor 720p en 1080i.
Maar die heb ik ook al lang niet meer. Nu kijk ik naar een Sony 4k en verlang echt niet meer terug naar de CRT met VCR.

[liberque]

VHS (maar liever Betamax of Video2000, want dat was stukken beter) kon wel degelijk een goede kwaliteit weergeven. Het probleem ermee was voornamelijk de degradatie na veelvuldig afspelen, koppen van je vcr die vuil werden etc. Kocht je echter een nieuwe video en had je een kwalitatief goede vcr dan was het wel degelijk goed vertoeven. Sterker nog: ga je het vergelijken met de toenmalige digitale systemen zoals LD of CDi-FMV dan zag je precies de voordelen en de nadelen van het digitale systeem vs. het analoge systeem. Ja, het zag er op digitale systemen scherper uit, maar daar was dan ook alles mee gezegd.

Wat betreft je referentie naar het kleine formaat waarop het werd weergegeven maakte het niet zo zeer uit of je naar een 32" TV keek of een 14". Dat is met digitale formats wel een stukje anders omdat daar de resolutie moet matchen met naar waar je kijkt. Kijk als je nu een 4K scherm pakt en je gaat daar full-screen een rip van een VHS band bekijken dan ziet het er inderdaad niet uit. Gaan we echter naar het bron materiaal kijken (bv. een 35mm film) dan zie je dat met de DVD remasters er enorm veel informatie weggelaten is omdat DVD met zijn full-hd tekort schoot en zelfs nu worden er 4K-remasters gemaakt en behalve soms wat grain ziet het er stukken beter uit. Saillant detail is dat dit tegenwoordig nauwelijks meer mogelijk is door de digitalisering. Zo werd ST:TNG netjes geremastered in FullHD, maar blijven latere series zoals ST:DS9 en ST:VOY steken op 480p. Het bronmateriaal is er gewoon niet. We dwalen echter van het onderwerp af.

Zoals @RobLemmens hieronder al aangaf: TFT is voor bijvoorbeeld scherpe tekst op je scherm een verademing t.o.v. CRT. Ik zeg dan ook NIET dat ik CRT over de hele linie beter vind, dat VHS terug moet komen of zelfs dat het vroeger altijd beter was (except coca cola in glas). Het enige wat ik probeer duidelijk te maken is dat fabrikanten bezig zijn om de VOORDELEN van CRT zoveel mogelijk te benaderen en dat HDR, 12bit, hogere resoluties juist hun oorsprong uit dat streven.

[ikbentochniegek]

Ook een nieuwe VHS zonder slijtage heeft een resolutie van slechts 240 beeldlijnen, dat vind ik belabberd. Ik spreek hier over formaat omdat op een kleine tv de beperkt aantal beeldlijnen minder opvallen. Op een grote CRT zag je duidelijk de tekortkoming t.o.v. een life tv uitzending.
Een aantal correcties.
Ik neem aan dat je met LD laserdisc bedoelt. Dat was een analoog systeem, niet digitaal. CDi-FMV was digitaal maar mpeg1 320x240 pixels. Ook belabberd dus.
35mm analoog is inderdaad hoge resolutie.
DVD remasters zijn geen HD, DVD is SD.
De reden dat de star trek TNG zo goed is geremasterd, is dat de analoge master op film stond en opnieuw werd ingescand. Alle montages werden vanaf het opnieuw ingescand bronmateriaal opnieuw gedaan.
Voyager werd geschoten op SD video IPV film, dat was toen lekker goedkoop, maar daar valt nu niet veel aan te verbeteren, hoewel ik las dat ze deze via AI nog gingen upscalen.
Inderdaad had CRT het voordeel van het hogere contrast en is HDR de huidige oplossing. Maar de oude beeldbuis had vaak ook geen diep zwart hoor. Een tv die uit stond was meer donkergrijs dan echt zwart.
De betere scaling van de CRT is evident. Een oude CRT monitor kon je meerdere resoluties gebruiken.
Voor tv is dat geen issue meer. Het gebruikte bronmateriaal past prima bij de gevoerde resoluties waardoor scaling artifects iets uit het verleden is.

[RobLemmens]

Analoog was leuk voor films of games, maar voor scherpe tekst op je beeld is het waardeloos, mijn ogen zijn enorm blij met het sterven van de crt ten gunste van de tft.

[chrisborst]

Volgens mij zie je nu bij TV's gebeuren wat bij telefoons, laptops en pc al langer zichtbaar is. Er wordt een plateau bereikt waar alle verbeteringen maar marginaal beter worden en de vorige generatie nog prima is. Onze ogen worden inderdaad niet beter en onze woonkamers niet veel groter. Van HD naar 4K zag je duidelijk een sprong in kwaliteit, helemaal door de toevoeging van HDR.

De grootste meerwaarde die ik zie voor thuisgebruik in relatie tot 8K is de ontwikkeling van de techniek. Heel goed mogelijk dat dit zorgt voor betere 4K tv's en meer content daarvoor. Zoals genoemd in het artikel bronmateriaal in 8K zorgt voor beter 4K materiaal.
En zo zullen er nog veel meer zaken zijn die van de 8K technieken voor 4K erg handig zijn.

[Tranquility]

Alleen al de opvolger van HEVC (H.265) zou zeer interessant zijn, ook voor FHD en 4K. Want de bestandsgrootte van HEVC was met gelijke kwaliteit al ongeveer 50% kleiner dan H.264 en als die nieuwe VVC-codec daar nog eens een schepje van 30 tot 50% bovenop doet wordt het helemaal interessant. Maar ik gok dat VVC dan een flink stuk meer rekenkracht gaat vergen zoals HEVC dat al doet in vergelijking tot de oude, al jaren bestaande, H.264 codec. Dat betekent dus nieuwe afspeelapparatuur en is het zeker handig om pas een 8K TV te kopen als deze nieuwe codec definitief wordt omarmd door de fabrikanten en contentproviders.

[lezzmeister]

Ik heb net een reeks materiaal (GITS collectie 4K) omgecodeerd naar h.265 en de winst is eerder 30% (tot een ruime 40% gezien maar niet hoger), 50% is denk ik best case. Als dat ook zo geld voor h.266 dan verwacht ik bij de uiteindelijke codec eerder 20-40% in de praktijk afhankelijk van materiaal.

[d_stiny]

Overwegend kost het tegenwoordig na het in gebruik raken van een nieuwe cpu/gpu-intensieve codec maar 1 a 2 generaties tv’s/telefoons/laptops voordat er hardwarematige én (sneller dan) realtime encoders/decoders zijn. Die doen dat ook nog eens hardstikke efficiënt. Grootste nadeel met deze codecs is dat ze meestal niet lossles zijn en vaak zelfs niet eens in de buurt komen en je na een paar generaties poep overhoudt wat betreft kwaliteit. Iets wat content leveranciers met masters in een een minder destructieve codec natuurlijk goed uitkomt 😉

[EvaluationCopy]

Hoe ouder ik word hoe slechter m'n ogen worden. Ik zie voor mezelf geen reden om ooit naar een 8K tv over te stappen. Ik wil zo'n groot ding niet in huis.

Laten we hopen dat het altijd maar 'groter, meer en beter' ooit een keer ophoudt. Vaak is goed goed genoeg.

[mr_evil08]

In de toekomst wordt het mogelijk doodnormaal dat wij complete muren 1 groot scherm is, als de TV dan uit is toont het gewoon een muur.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 23 juli 2024 14:47]

[Xander2]

Je bedoelt een projector?

[ari3]

Nee, hij bedoelt behang waar OLED of MicroLEDs op geprint zijn waarmee je de hele muur kan bekleden.

[DennisH82]

Inderdaad, wij hebben pas een 55" 4K tv gekocht, groot genoeg voor onze niet zo grote huiskamer
Voor 80" moeten we een stuk aanbouwen

[REV1703]

Awel, wij hadden ook maar plaats voor een 55 inch 4k, nu hebben we een stuk bijgebouwd en binnenkort komt hier de 85 inch Z9J binnen van Sony. Kan al niet meer wachten.

[jhvanweerd]

Ik heb dus zo’n absurde 85” TV (Sony XH9096) maar zelfs op dit formaat kan ik me amper inzien hoe 8k echt een verschil gaat geven. Heb er wel over na gedacht maar een 8k tv van 65” of groter was A niet alleen duur maar gebruikt ook enorm veel stroom 300 kWh voor SDR content.

Sony heeft als optimale kijkafstand 1.6m. Verder kan je alle details al niet meer zien. En zo zie ik het ook. Aangezien wij tussen de 3 en 5 meter van de tv zitten kan ik echt niet bedenken waarom 8k beter zou zijn.

Als we over een jaar of 5-7 ofzo een nieuwe kopen is 8k wellicht de standaard qua content al betwijfel ik dat ook nog, en dan zal er echt wel een 8k komen.

[Fermion]

Erm. Wat voor mij een probleem is dat Ziggo alleen instaat is 1080p direct op de kabel kan doorgeven en zelfs de huidige 1080p doorgifte is van een treurig kwaliteit, gewoon niet om aan te zien (te veel compressie). Een reden dat ik mijn extra zenders pakketten heb opgezegd. Kijk er weinig meer naar en online is waar het allemaal in mijn situatie allemaal om draait.

Maar 8K, als Netflix, Disney+, etc etc komen met 8K HDR content, dan zal dit mij wel aan het denken zetten. Wel kijk ik nu met veel plezier naar een 65” op 4K naar de online diensten, ook PS5 is op 4K op HDR is fenomenaal om te zien!!! Geloof niet dat in mij situatie 8K veel meer zal gaan bijdragen.

Stap naar 1080p was destijds het beste wat ons kon overkomen, dat is het weer met 4K HDR (alleen kwam HDR content niet helemaal tegelijkertijd). IMHO 8K is pas over 6+ jaar leuk.

[Terrestrial]

Dat is geen 1080p maar 1080i en bovendien alleen de eerste 10 zenders hebben een CBR van 12 Mbit. De rest zit daar (ruim) onder. Ziggo geeft zelfs nog veel in SD door terwijl er wel een HD versie beschikbaar is voor doorgifte. Maar het is ook niet allemaal Ziggo 's schuld, veel zenders gebruiken ook te weinig bitrate in de aanvoer.

[gaskabouter]

Hoezo is 80 inch absurd groot? Ik heb er ook één. Groter hoeft zeker niet maar 8k gaat er wel komen. Dan houdt het wel op denk ik en zal die race wel stoppen net als met mobieltjes en laptops. Waar mensen nu toch langer mee doen omdat de vernieuwingen klein zijn en je apparaat dus langer meegaat.

[Tranquility]

Het gaat vooral om schermgrootte versus afstand. Voor de meeste Nederlandse huiskamers is 65" al zo'n beetje het maximum wat zinvol is en ga je met 80" er feitelijk al dichter opzitten, wat natuurlijk wenselijk is bij 8K content maar de meeste kopen een dergelijk groot formaat omdat ze simpelweg een grote woonkamer hebben en dan maakt het qua resolutie niets uit. Ik heb zelf een 65" en de meeste mensen die bij mij op bezoek komen zeggen al "tjonge, wat is dat toch een enorm scherm".

[Wolfos]

Leuk voor fabrikanten om weer cijfertje omhoog te gooien. Waarschijnlijk zitten we over 10 jaar allemaal aan de 8k TV's, omdat er niks anders meer te krijgen is. Ook al zagen we met z'n allen bij 4k het verschil al niet meer.

[al76]

Nja voor tv's misschien niet maar beamers wel 😊

[OriginalFlyingdutchman]

Ik weet dat dit artikel over televisies gaat, maar er is een toepassing waar 8k zeker meerwaarde heeft en dat is gaming. Ik speel bijvoorveeld hunt showdown op 4k ultrawide (net geen volledig 4k dus) op 38 inch. Vooral dingen als gras en bladeren van bomen zouden enorm profiteren van een hogere ppi. Nu is dat soms toch een beetje aliased en korrelig, zeker met het hoge render distance.

Kortom voor computerschermen zeker, maar voor tv's op 3 meter afstand zie ik echt geen meerwaarde. Liever zie ik hogere bitrate, 120 fps etc bij films.

[Gadget Freak]

De vragen uit de titel:

Kopen of afwachten? En waar blijft de content?

zijn niet compleet. Ik mis nog de belangrijkste optie: "overslaan". Als je wil mag dat ook "skippen" zijn. Over de content kan ik heel duidelijk zijn: hopelijk blijft die weg. Verspilling van opslag, bandbreedte en processing. Duur, niet duurzaam.

[RoelRoel]

Uit alles blijkt toch dat 8K de grootst mogelijke onzin en verspilling van energie en geld is ook in de toekomst... Er zijn eindeloos veel andere zaken die belangrijker zijn om te verbeteren. Persoonlijk vind ik 4K al overdreven voor bewegend beeld thuis.

[VfxArtist]

Van een groot deel van alle recent uitgekomen films is er niet eens een 4k-master. Vooral als er veel special effects in een film zitten, kan namelijk veel geld worden bespaard door de film slechts in 2k te renderen.

Dit gaat niet over special effects maar over visual effects. Special effects zijn fysieke stunts.

Het is inderdaad waar dat het eigenlijk vrij ongebruikelijk is om VFX voor bioscoopfilms in 4k af te leveren. De films die dit jaar van Marvel, WB, Sony en Paramount uitkomen zijn allemaal niet in 4k gerenderd. Zelf producties in imax worden in een 2.8k resolutie geproduceerd. Er vindt dan ergens aan het einde een upscaling plaats zodat alles er mooi in '4k' uitziet.

Bij streaming ligt het erg aan het budget. Soms is het 2k, soms is het 4k. Alleen Netflix heeft in alle specificaties staan dat alles in native 4k aangeleverd moet worden. Voor zover ik weet. gebruikt Netflix ook een ai algoritme om uit vinden of de 3d door de visual effects bedrijven stiekem is geupscaled.

[Reactie gewijzigd door VfxArtist op 23 juli 2024 14:47]

[yanic]

Dit gaat niet over special effects maar over visual effects. Special effects zijn fysieke stunts.

De term speciale effecten omvat visuele en mechanische effecten.

[VfxArtist]

Ik werk in visual effects en er is niemand die de term SFX voor VFX gebruikt. Wikipedia:

With the emergence of digital film-making a distinction between special effects and visual effects has grown, with the latter referring to digital post-production and optical effects, while "special effects" refers to mechanical effects.

[Daoka]

Als ik dit lees dan is special effect ook de bewerking van de beelden https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Speciale_effecten

Speciale effecten kunnen worden opgedeeld in verschillende types. Met optische effecten (ook wel visuele effecten of fotografische effecten genoemd) wordt het film- of televisiebeeld gemanipuleerd, bijvoorbeeld door het gebruik van bluescreen, waarbij een neutrale achtergrond wordt vervangen met een ander (bewegend) beeld, of door digitale animatie, het gebruik van computers om realistisch ogende beelden te produceren. Mechanische effecten zoals explosies (pyrotechniek), rookmachines, animatronics of Ames-kamers worden daarentegen direct tijdens het filmen ingezet. Een derde type speciale effecten zijn geluidseffecten, kunstmatig gecreëerde of gemanipuleerde geluiden (bijvoorbeeld onweer of wapengekletter). Deze worden niet alleen gebruikt in film, televisie en toneel maar ook op de radio (bijvoorbeeld in hoorspelen) en in computerspelen.

[VfxArtist]

Ik kan me goed voorstellen dat dit in Nederland allemaal als één pot nat gezien wordt. Ik snap de verwarring

[Daoka]

Ik ben benieuwd wat het vervolg van 8k zal worden. Als men er echt maar weinig van ziet onder de meeste normale omstandigheden dan heeft 16k bijvoorbeeld helemaal geen zin meer lijkt me. Het enigste onrealistische oplossing voor dit zou zijn dan men ogen ontwikkeld voor de mens zodat we de verbetering goed kunnen waarnemen. En zouden de hersenen dit niet kunnen verwerken een chip in de hersenen erbij. Of dat de beelden direct naar de hersenen gaan zodat je het probleem van slechte ogen ook niet meer hebt.

[Terracotta]

De mens aanpassen zodat ze 'beter kan genieten' van de nieuwste stand tv beelden? . Waarom dan niet gewoon de beelden rechtstreeks in de hersenen pompen, zonder via een extra elektrisch-optische-elektrische conversie te gaan.

[Daoka]

Lees de laatste regel eens . Al zouden betere ogen natuurlijk ook voor andere dingen gebruikt worden. Mensen zouden dan theoretisch nooit meer blind hoeven te zijn. Bij direct versturen in de hersenen gaat dit niet op.

[Reactie gewijzigd door Daoka op 23 juli 2024 14:47]

[Campo di Casa]

Gordijnen dicht, lasbril op, headphones met luisterboek, en je fantasie zijn gang laten gaan.

[Blokker_1999]

De volgende stappen gaan we dan ook niet meer zien in resolutieverhoging, maar meer in kleurechtheid volgens mij. Dat is ook 1 van de verkoopspunten van UHD uiteindelijk. Meer kleurdiepte en HDR. En daar valt nog meer winst te halen in de toekomst. Maar de stappen zullen telkens kleiner zijn.

8k zal voor vele mensen al de stap te ver zijn op gebied van resolutie. Zoals je in het artikel ook kunt lezen moet je al een zeer groot beeldformaat hebben om het verschil op te merken en maar zeer weinig mensen hebben de ruimte in huis voor dat soort van formaten. Heb zelf gedurende een jaar ongeveer een 100" projectie gehad tijdens een stint in het buitenland en dat is verdomd groot. En zelfs dan zou het verschil niet zo zichtbaar zijn.

[Terrestrial]

Ik denk persoonlijk dat die 8K in de huiskamer wel degelijk zin kan hebben, niet voor iedereen maar wel voor een grote groep, anders gezegd, 8K is de laatste resolutie waarbij het nog zin kan hebben, 16K kunnen menselijke ogen niet onderscheiden. Dat wil overigens niet zeggen dat 16K beeldmateriaal niet nuttig kan zijn, zoals men al aangeeft door het beeldmateriaal te schieten met hogere resolutie en dus meer detail komt dit ook te goede aan lagere resoluties en het geeft je meer mogelijkheden om uitsneden te maken etc.

Waar ik mij wel enorm aan kan ergeren is dat de hedendaagse film makers juist alleen de voorgrond scherp maken of een persoon en de rest totaal onscherp is, ja daar heb ik geen 4K TV voor natuurlijk. Ik wil alles scherp zien en bovendien vind ik het juist onnatuurlijk overkomen wat ze nu doen.. Stel je staat met iemand te praten, dan zie je toch ook wat er op de achtergrond gebeurt.

Op dit moment is het nog veel te vroeg om een 8K TV te kopen, eerst zal H.266/VVC of een opvolger gemeengoed moeten worden voordat 8K überhaupt haalbaar is voor de broadcast industrie, het wordt ook belangrijk om framerate te verhogen (120 fps) en tegen die tijd een fatsoenlijke implementering van HDR en andere verbeteringen, punt is wel dat al dit soort dingen weer meer bitrate vragen.

[Tranquility]

Inderdaad eerst de codecs standaard maken voordat je überhaupt 8K gaat invoeren. Met snel verkeer (of dat nou fysiek verkeer is of dataverkeer) moet je ook eerst de infrastructuur in orde hebben.

[d_stiny]

Het grappige is dus dat Arri, toen Red met de Red One kwam, een onderzoek publiceerde dat bij een zekere afstand tot het scherm een resolutie van boven de 2K niet meer significant beter beeld opleverde vanwege de (organische) beperkingen des menschen. Dat had ook alleszins te maken met Arri’s probleem dat ze geen antwoord hadden op de ‘native’ (bayer being what it is levert, deels terecht, veel discussies op over wanneer je iets native resolutie mag noemen) 4K van Red (los van laserscans can analoge film). Toen Arri eindelijk met de 4K versie van zijn digitale filmcamera’s kwam; werd dat verhaal natuurlijk opnieuw en anders verteld 😂 grootste tell voor mij bij de vraag of ik naar 2K of 4K kijk, zit hem nog steeds in aliasing. Vooral in (onder)titels. Anders dan dat moet je overwegend dicht op het scherm zitten om de pixels duidelijk te zien bij 2K. Deels kan slechte compressie ook wel eens wat weggeven.

Er waren op andere vlakken natuurlijk ook dit soort trucjes aan de bioscoophouder zoals 2x 2K projector (stacked) bij IMAX voor extra helderheid etc..

Overigens is het niet masteren in 4K bij sommige productiebedrijven ook gewoon de onwil om nieuwe workflows te omarmen. Dat zit deels in de korte termijn kostenbesparing en deels in de angst om deadlines te missen dan wel niet voorop willen lopen en zodoende als eerste te moeten investeren. Erg kortzichtig mijns inziens omdat onder andere inderdaad Netflix volledige 4K pipeline eist en hier vast wel meer bedrijven in zullen volgen. Los van zeer vfx heavy films zie ik persoonlijk weinig reden om series/docu’s/films niet op 4K te masteren.

[Campo di Casa]

8K beeldschermen zullen alleen worden aangeschaft door slimme commerciële merken. Zoals aangegeven is een van de voorwaardes dat je goeie ogen hebt. En laat dat nu net de laatste jaren afgenomen zijn bij kinderen die veelvuldig kijken naar kleine schermen op hun telefoons en tablet op korte afstand.

https://www.ad.nl/binnenl...en-van-kinderen~a800905b/

[Finraziel]

Dat gaat over bijziendheid, iets wat heel goed is te ondervangen met een bril of lenzen (en veroorzaakt kan worden door veel te lang dichtbij te focussen, het is daarom, ook voor volwassenen, aan te raden om regelmatig even weg te kijken van je scherm en letterlijk je blik op oneindig te zetten).
Daarnaast verschillen ogen echter ook gewoon in hoeveel detail ze kunnen waarnemen zelfs als het beeld perfect scherp op je netvlies geprojecteerd wordt. Het is puur een beperking in hoeveel kegeltjes heb je. Dat verschilt van persoon tot persoon en heeft dus invloed op wanneer je wel of niet nog verschil kan zien.

[Campo di Casa]

Wat ik alleen maar met een ironische ondertoon wil duidelijk maken is dat de komende generaties zich blind ( ) staat te staren op beeldschermen die ze nog net niet tegen hun neus aandrukken. Hierdoor zicht verliezen en minder detail zullen zien op afstand.
Zoals in het artikel ook is aangegeven zal je goed moeten opletten om op korte afstand (1,5mtr) bij een 84" scherm detail te kunnen zien. Al zou je dus een 84" scherm in een gemiddelde woonkamer plaatsen, met een kijkafstand van 3,5 tot 4mtr (lijkt mij een vrij realistische kijkafstand), zal een persoon met goed zicht geen verschil in detail/scherpte tussen 4K en 8K zien. Laat staan wanneer je ogen minder zijn door leeftijd etc. En ja, de meeste zullen een bril hebben. Maar zichtverlies gaat geleidelijk en ook ik heb jaren rond gelopen zonder bril terwijl mijn zicht achteruit was gegaan maar dit niet meteen opmerkte.

En laten wij eerlijk zijn; ik hecht meer waarde aan een goed contrast en hogere bitrate zodat ik niet allemaal artifacts hoeft te zien als ik naar een overwegend donker beeld zit te kijken met veel grading.

[rexxor]

kijkafstanden zijn helemaal niet meer aan de orde met 4K + schermen.
Ik zit op nog geen 2 meter afstand van mijn Sony 83" oled tv, en heb een absoluut scherp beeld zonder dat ik ook maar één pixel kan zien.

[Campo di Casa]

Het is mij totaal niet duidelijk waarom je zo dicht op een 83” scherm wil gaan zitten, misschien omdat het kan, maar geeft wel aan dat 8K overkill is voor veel consumenten.

[lezzmeister]

Ik zit ook vrij dicht op een 4K scherm. Is mijn monitor. 83 is wel een beetje te ruim maar 40-43 inch is nog goed te doen (70-80cm).

[rexxor]

één woord: IMMERSIE

[Squats]

Echt een heel goed artikel!
Waar ik me vooral meer aan stoor is dat het gros van de 8k kopers (waarschijnlijk niet mensen die hier op tweakers zitten) geen benul heeft van wat zijn/haar tv nou eigenlijk doet. Die kopen dus 8k puur voor het idee 8k is hoger dan 4k dus automatisch beter. En natuurlijk om tegen iedereen te kunnen zeggen dat ze een 8k hebben.
Veelal zelfs een 55/65”... als je merkt wat een warmte van die dingen af komt schrik je

[Reactie gewijzigd door Squats op 23 juli 2024 14:47]

[john milton]

Really?

Ik geniet daar eerder (al meewarig hoofdschuddend) stiekem een beetje van, die specs-kopers die in hun onwetendheid maar wat doen. Mensen met een 500/500 Mbit abo om wat te surfen en de mail te checken, zonder zich ooit af te vragen of iets aansluit bij hun behoefte. Moeilijk te snappen. Er zijn talloze markten waar ik weinig kaas van heb gegeten, maar ik probeer de vraag ‘heb ik dit nodig’ (of eerder: heeft het genoeg meerwaarde) wel altijd beantwoord te krijgen door iemand die er dan wel verstand van heeft.

[jaaoie17]

Of ze denken met sneller internet, dat hun computer ook een stuk sneller wordt. Of die lui die elk jaar de nieuwste en duurste telefoon moeten hebben. En daar ook maar een beetje op internetten en whatsappen.

[Marve79]

Tja waarom kopen mensen een auto met een V10 en 600 pk, je mag toch maar 120.

Specs verkopen nou eenmaal en doen het goed als marketing.

[Andros]

Hoezo mag je maar 120? Op een circuit en in een land niet ver hier vandaan mag je harder. Dat kunnen zeker valide redenen zijn om zo'n ding te kopen.

[Tranquility]

Dat zal inderdaad het commerciële verkoopargument worden straks in de winkels. Sterker nog, nu al. "Ja meneer, 8K is de opvolger van 4K en u moet dit echt kopen". Dat de potentiële klant geen verschil zal kunnen zien is niet belangrijk.

[prolitehds]

Maar waar blijft de content? Genoeg zie ik gewoon dvds kijken op hun 4k en hoor ik ze klagen over de pixelheid ondanks de upscaling. Doe t zelf ook weleens met vlc. Goed configureerbaaar voor upscaling. Maarja de content. Mijn filmcollectie is door de jaren verzameld. Allemaal 10gb of groter mkvs. Legaal? Nee. Simpelweg met de reden dat 80% hiervan nooit hier wordt uitgebracht en dat is een hele diverse collectie in diverse genres vanaf 1953, toen widescreen en kleur steeds meer in opkomst kwam, tot eind jaren 9p. Veel hiervan is op bluray uitgebracht maar zie ik niet snel op 4k of 8k verschijnen. En dat film materiaal 35,70,75mm is prima converteerbaar naar 4k of 8k digitaal. Moderne films worden zelfs vaak nog in delen of helemaal in film geschoten. Omdat het contrast de kleuren de warmte niet te evenaren valt met digitaal. En dat is mijn probleem en zal ik nog lang op mijn 60inch 1080p 8 jaar oude domme lg televisie blijven. En dat is jammer.

[bytemaster460]

Moderne films worden in hele grote meerderheid gewoon digitaal gefilmd. Hier is een overzicht van grotere films die in 2020 op film zijn opgenomen. Het is een handje vol.
https://collider.com/2020-movies-shot-on-film/

[Reactie gewijzigd door bytemaster460 op 23 juli 2024 14:47]

[prolitehds]

Helaas sinds corona tijd hard achteraan gegaan. Voor netflix release hoef je dat ook niet meer te doen. En de bioscopen heben tegenwoordig veredelde beamers. En tja welk nut heeft het dan nog. Jammer is t.

[bytemaster460]

Dat ia al langer dan Covid aan de gang. Al jaren zijn de eindproducten allemaal digitaal, ook voor de bioscopen. Je schiet dan op film om het vervolgens direct digitaal te maken en te produceren.

[chrisboers]

Dat heeft ook een enorm distributie-voordeel: de digitale 'film' kan gewoon verzonden worden zonder dat er allerlei fysiek transport nodig is. Menig middernacht-vertoning was alleen mogelijk omdat de studios het vrij kort voor de release overgestuurd hebben.

[lezzmeister]

De decryptiesleutel ja. Materiaal staat op zich dagen voor de vertoning al op de bioscoop schijf. Mocht er tijdens verzenden wat misgaan is er tijd om iets te doen.

[armageddon_2k1]

Humor, ik heb een dejavu met pak em beet van 8 jaar geleden ofzo. Kunnen gewoon dezelfde artikels pakken en 4K vervangen door 8k.

[Blokker_1999]

Maar tussen 4k en HD is wel degelijk een verschil waarneembaar, zeker bij de steeds groter wordende TVs. Daarnaast bracht 4k ook UHD met zich mee wat meer kleur en HDR meebracht, en ook dat verschil merk je zeer goed. Dus 4k is het waard geweest. Maar 8k?

[psy]

Het verschil tussen regulier PAL en Full-HD, dat was pas groot. Toen gingen we er pas echt op vooruit.

Verschil tussen 1080p en 4k. Mwah. Alleen op zeer grote schermen echt mooier. Maar op een normaal formaat TV vind ik het maar weinig uitmaken.

HDR wel een mooie toevoeging!