Inleiding, ontwerp en accessoires
Samengevat
De iPad Pro 9,7 inch is even groot als de iPad Air 2 en net zo krachtig als de iPad Pro 12,9 inch uit 2015. Ook heeft hij dezelfde uitbreidingsmogelijkheden wat accessoires betreft met het Smart Keyboard en de Apple Pencil, waarmee je kunt tekenen. Verder is de iPad Pro 9,7 de eerste tablet met een True Tone-scherm, waardoor de schermkleur zich aanpast aan het omgevingslicht. De camera van deze iPad Pro is dezelfde als in de iPhone 6s, waardoor hij erg goede foto's maakt. Ook op het gebied van geluid onderscheidt deze iPad zich van de meute, met goede dynamische luidsprekers. Je haalt het meeste uit deze iPad met de accessoires, alleen wordt het dan een dure grap. Verder kunnen de meeste mensen hun laptop niet vervangen met deze iPad Pro. Daar is hij wat te klein voor, net als het Smart Keyboard, en iOS heeft zijn beperkingen. Toch is dit zonder meer een kwalitatief hoogstaande tablet, waarmee je meer kunt dan veel andere tablets.
Eindoordeel
Naast de maar liefst 12,9 inch grote iPad Pro heeft Apple een alternatief met een gangbaarder tabletformaat in diezelfde, krachtige nieuwe Pro-serie. De iPad Pro 9,7 inch heeft op sommige vlakken meer en op andere wat minder in huis dan zijn grote broer. Zo heeft hij 2GB in plaats van 4GB werkgeheugen, maar heeft hij wel een betere camera aan de achterzijde en een True Tone-scherm, waarover hieronder meer. Daarnaast is hij door zijn kleinere formaat natuurlijk anders in gebruik.
Dat we niet te maken hebben met een iPad Air is duidelijk. Zo heeft hij hetzelfde ontwerp als de 12,9"-iPad Pro met Smart Connector en ondersteuning voor de Apple Pencil. Daarnaast zijn vooral de camera, luidsprekers en hardware superieur. Wel is hij even zwaar en heeft hij een even groot scherm als de iPad Air 2. Apple richt zich met de recentste iPad Pro op een doelgroep die een krachtige tablet wil, maar geen gevaarte als de iPad Pro van eind vorig jaar. Ook moet het mogelijk zijn om een laptop te vervangen met de iPad Pro-serie. We hebben, net als destijds bij de grotere iPad Pro, bekeken in hoeverre ons dat lukte.
Ontwerp en accessoires
Wat ontwerp betreft zijn er op het eerste gezicht niet veel verschillen met de iPad Air 2. De iPad Pro heeft aan de onderkant wat minder luidsprekergaatjes en aan de bovenkant twee extra luidsprekers. Verder steekt de camera bij de iPad Pro uit en heeft hij een flitser. Waar de iPad Air 2 een wit of zwart vlak aan de bovenkant heeft, zijn bij de iPad Pro antennelijnen te zien. En dat is het dan; voor een nieuw ontwerp hoef je dus geen iPad Pro te halen. De bouwkwaliteit en het ontwerp zijn zoals bij Apple gebruikelijk is: simpelweg erg goed.
De iPad Pro is echter gemaakt voor een wat andere workflow dan de iPad Air 2. Met het Smart Keyboard, dat je maar liefst 169 euro kost, kun je volgens Apple je laptop vervangen en geeft hij je 'pc definitief het nakijken'. We hebben dan ook weer geprobeerd om op de iPad Pro te werken. Daarbij liepen we deels tegen dezelfde dingen aan als bij de grote iPad Pro. Zo heeft het Smart Keyboard weinig travel en is lange stukken tekst tikken weliswaar te doen, maar niet prettig. Bij de grotere iPad Pro hoort ook een groter toetsenbord, waarmee we weinig tikfouten maakten, maar helaas gebeurt dat ons een stuk vaker op dit kleinere Smart Keyboard. Wel is het toetsenbord van een mooie kwaliteit. Het is lekker dun en er zit geen ruimte tussen de toetsen, zodat hij een glas wijn moet kunnen overleven.
Met de tablet op schoot is het eveneens minder prettig werken dan met de grotere iPad Pro met toetsenbord. Dat komt doordat de 9,7"-versie zo smal is dat je je benen dicht bij elkaar moet knijpen. Wat stabiliteit betreft laat hij daarbij ook wat te wensen over. Hij is stabiel in die zin dat hij niet snel zal omvallen, maar het toetsenbord heeft de neiging om wat omhoog te komen en dat is niet prettig bij het tikken. Op een tafel of bureau heb je daar minder last van.
Het grote voordeel van de geringe omvang in verhouding tot zijn grote broer is natuurlijk de draagbaarheid. Hoewel de grote iPad Pro ook niet echt zwaar is, is de kleine toch een stukje lichter en past hij zelfs in sommige jaszakken. Voor een apparaat dat voor sommige mensen wellicht een laptop kan vervangen, is dat erg fijn.
De Apple Pencil is het andere accessoire waarmee de iPad Pro's zich in zekere zin onderscheiden, niet omdat andere tablets geen styli hebben, maar omdat de Apple Pencil erg goed werkt. De vertraging van de Pencil is bijzonder klein en namen we in de praktijk niet of nauwelijks waar. Verder is de drukgevoeligheid bijzonder precies, is hij op de pixel nauwkeurig en registreert hij onder welke hoek je hem houdt. Ook kun je je hand zonder problemen op de tablet laten rusten terwijl je tekent.
In de praktijk betekent dit alles dat het wat ons betreft voor het eerst behoorlijk natuurlijk aanvoelt om op een scherm te tekenen. Wacom-tablets van boven de duizend euro zullen ook een dergelijke ervaring bieden, maar voor artistiekelingen verdient een iPad Pro dan wellicht de voorkeur, in combinatie met apps als Procreate of Paper van ontwikkelaar 53. Een nadeel van de Pencil blijft wel dat hij onhandig uit de tablet steekt terwijl hij oplaadt en dat het pennetje niet aan de iPad te klikken is.
/i/2001096007.jpeg?f=imagenormal)
De vier dynamische luidsprekers werken hetzelfde als in de grote iPad Pro. De hoge tonen komen, hoe je hem ook vasthoudt, uit de bovenste twee luidsprekers, wat het geluid ten goede komt. De geluidskwaliteit is dan ook hoog. We hebben deze iPad Pro ook nog even naast een iPad Air 2 gelegd: wat een verschil. We testen met regelmaat smartphones naast elkaar en daar zitten al behoorlijke verschillen in, maar dit verschil is wel erg groot. De iPad Air 2 heeft zeker geen slechte luidsprekers voor een mobiel apparaat, maar vergeleken met de iPad Pro klinkt hij als een stuk speelgoed. Op een nieuwe iPad Pro zouden we zonder hoofdtelefoon naar een film kijken en dat is een flink compliment voor een tablet.
Hardware en accuduur
A9X: de wolf in de Pro
Ook de iPad Pro 9,7 inch heeft de Apple A9X-chip. We zagen bij de grotere iPad Pro al dat deze chip bijzonder krachtig is. De 9,7"-variant van de chipset draait echter 0,10GHz langzamer, namelijk op 2,16GHz. De reden zal ongetwijfeld zijn dat de tablet minder hitte kwijt kan dan zijn grote broer. Niet per se logisch is verder dat de kleinere variant slechts 2GB lpddr4-geheugen heeft. Ondanks dat hebben we nog geen last gehad van het moeten herladen van Safari-tabbladen vanwege een gebrek aan geheugen, maar met 2GB kunnen we zeker niet uitsluiten dat je op een gegeven moment tegen een beperking aanloopt.
We zien weinig verrassende resultaten bij Geekbench. De nieuwe Pro scoort net iets onder de grotere variant, wat waarschijnlijk wordt veroorzaakt door die net iets lagere kloksnelheid. De S7 scoort met alle kernen actief wat hoger dan de iPad Pro. De Exynos 8890 heeft dan ook acht kernen ten opzichte van de twee cores van de A9X. Zoals we van Apple gewend zijn, is throttling geen probleem op de iPad Pro. In de praktijk is deze iPad Pro net zo snel als de grote versie en kennen we geen krachtigere tablet dan deze. Als je er een iPad Air 2 naast legt, merk je direct het verschil in snelheid, hoewel deze voor veruit de meeste taken ook nog steeds snel genoeg is.
De benchmarks laten opvallende, zij het voorspelbare resultaten zien. We zagen bij de grotere iPad Pro al dat hij, ondanks het veel grotere aantal aan te sturen pixels, door de twaalf PowerVR 7XT- grafische kernen precies even sterk presteert als de iPhone 6s. Nu zien we bij onder meer deze benchmarks dat de kleinere iPad Pro bijna hetzelfde presteert als de grote iPad Pro, terwijl hij minder aan te sturen pixels heeft. Als we naar de offscreenresultaten kijken, zie je de echte kracht van de grafische kernen en blijkt dat de 9,7"-iPad Pro minder hoog scoort.
Apple lijkt de kloksnelheid dus te richten op werkelijke prestaties op het scherm, zodat de nieuwste generatie vergelijkbare resultaten boekt. Wellicht een logische keuze voor Apple, maar hoewel de kleinere iPad minder hitte kwijt kan door zijn geringere omvang, zou je zeggen dat hij toch nog iets meer kan presteren dan hij nu doet. Het verschil tussen 50 en 80fps bij de offscreentest is immers aanzienlijk. Het zweet breekt de A9X-chip in de iPad Pro dan ook niet uit bij wat zwaardere grafische toepassingen en hij blijft daarmee lekker koel.
Hoe dan ook, op cpu- en gpu-gebied staat de iPad Pro 9,7 inch zijn mannetje. Op dit moment bemerk je in de praktijk niet veel snelheidswinst tussen de iPad Air 2 en deze aanzienlijk snellere tablet, maar iPad-app-makers zullen langzamerhand de hogere grafische standaard aannemen en over een tijdje is het verschil tussen een iPad Air 2 en een iPad Pro waarschijnlijk goed merkbaar. Met de iPad Pro kun je in elk geval een tijdje voort. Apple slaat met de A9X-chip een gat en heeft de krachtigste tablet van het moment in handen.
Een verschil met de grotere iPad Pro is dat de versie met mobiele data een geïntegreerde Apple Sim heeft. Daarmee kun je databundels kopen van het land waar je je op dat moment bevindt. Wanneer je in het buitenland bent, hoef je dus geen lokale simkaart te kopen om via 4g online te gaan. Best handig als je veel op reis bent.
De iPad Pro 9,7 inch is beschikbaar in versies met 32, 128 en 256GB met en zonder optie voor mobiele data. De goedkoopste versie kost 689 euro, wat een hoop meer is dan de iPad Air 2, die op het moment van schrijven 400 euro kost voor de 16GB-versie en 510 euro voor de 64GB-versie, eveneens zonder mobiele data. Wel is hij een stuk goedkoper dan de grote iPad Pro, waarvan de 32GB-versie 919 euro kost. Het blijft hoe dan ook een hoop geld voor een tablet. Als je hem als laptopvervanger wil gebruiken, moet je er immers ook nog een toetsenbord van 169 euro bij kopen en als je echt het maximale uit de tablet wil halen, dien je daarbij 109 euro uit je portemonnee te trekken voor de Apple Pencil. Wil je er dan nog een siliconenhoes bij? Dan ben je nog eens 79 euro kwijt.
Gaat makkelijk een werkdag mee
We kwamen prima de dag door met de iPad Pro 9,7 inch. Hij heeft een accucapaciteit van 7.306mAh en hij gaat nog wat langer mee dan de grote variant. In de praktijk betekent het dat hij het makkelijk een werkdag lang uithoudt zonder te hoeven opladen.
De nieuwe iPad Pro moet wat accuduur betreft wel zijn meerdere erkennen in de Pixel C, maar hij laat op dit gebied alle andere tablets achter zich. De Tab S2 scoort goed in de videotest, omdat dit de enige is met een oledscherm. Die schermen gebruiken geen energie bij zwartweergave en de video heeft veel zwart.
Als de iPad Pro dan wel leeg is, is hij in vier uur weer opgeladen. Dat is in verhouding tot andere tablets met accu's van vergelijkbare grootte prima. De grotere iPad doet er een stuk langer over, zoals je in de tabel ziet.
Scherm, software en camera
De kameleon onder de lcd's
Het scherm van de iPad Pro 9,7 inch heeft dezelfde resolutie en pixeldichtheid als dat van de iPad Air 2. Hoewel er dus op het eerste gezicht bij de iPad Pro niet veel verschil is met eerdere iPads, introduceert Apple met deze tablet het True Tone-scherm.
Eigenlijk slaat True Tone niet zozeer op het scherm zelf als op de extra sensoren. De iPad Pro heeft sensoren die het omgevingslicht meten. Met die data past de iPad de witbalans van het scherm aan. De bedoeling is dat kleuren er zo voor je ogen onder alle lichtomstandigheden hetzelfde uitzien. De manier waarop wij kleuren op een scherm zien, verandert namelijk met de lichtomstandigheden van de omgeving. Het idee is vrij simpel, maar in de praktijk is dit een fijne functie. Zeker als je artistiek met de iPad Pro bezig bent.
Bij de schermtests die we gedaan hebben, waren True Tone en natuurlijk ook Night Shift uitgeschakeld. Waar de maximale helderheid van het scherm bij de iPad 12,9 inch nog wat onder de maat was en je er daardoor niet zo goed mee buiten kon werken, is de helderheid van deze kleinere iPad Pro meer op niveau voor een tablet. Smartphones hebben veelal een hogere helderheid en dat zien we hier ook. Met beide iPad Pro-tablets naast elkaar is het verschil in helderheid goed waarneembaar. Verder reflecteert het scherm iets minder, maar dat is bijna niet te zien als je de iPads naast elkaar legt en er licht in laat reflecteren. Waar het echter om gaat, is dat het met de iPad Pro 9,7 inch makkelijker is om te werken in direct zonlicht.
De contrastwaarde van het scherm ligt wat lager dan die van de grote iPad Pro, maar dat kunnen we met het blote oog niet echt zien. Het contrast van de nieuwe iPad Pro is naar ons idee dan ook prima in orde. De kleurweergave hebben we natuurlijk ook gemeten en deze is bijzonder natuurgetrouw, met een ΔE-afwijking van slechts 1,91, en ook de kleurtemperatuur is met 7068 kelvin prima in orde. Deze kleine iPad Pro heeft het daarmee een stuk beter voor elkaar dan zijn grote broer.
Geen volledige desktopfunctionaliteit
De iPad Pro draait op het moment van schrijven op iOS 9.3.2. De iPad heeft dan ook Night Shift, waarmee je de kleuren van het scherm van de iPad Pro naar wens iets warmer of kouder kunt instellen. De bedoeling hierachter is dat je 's avonds minder blauw licht ziet en beter in slaap kunt komen. Het is een functie die niet veel om het lijf heeft, maar in de praktijk wel fijn is.
De kleinere iPad Pro heeft dezelfde functies als zijn grote broer. Zo is de picture-in-picturemodus weer van de partij en kun je multitasken. Daarbij kun je twee apps naast elkaar zetten, elk op een halve of een kwart schermgrootte, en ze tegelijk gebruiken. Apps worden natuurlijk wat kleiner weergegeven op de 9,7 inch grote iPad Pro, waardoor we wat minder de neiging hadden om dit daadwerkelijk te doen. Aan de andere kant kun je niet zeggen dat het te klein wordt, want 9,7 inch blijft een aardig groot werkoppervlak voor de meeste apps, al zijn ze twee keer zo klein.
IOS komt visueel hier en daar wel wat beter tot zijn recht dan op de grote iPad Pro. Zo was er nogal veel ruimte tussen de app-iconen op de grote tablet en kwamen we soms ook wat apps tegen waarbij geen rekening is gehouden met een dergelijk groot scherm. Dat alles heb je bij de 9,7 inch-versie niet, want er zijn natuurlijk wel meer tablets met dit formaat uitgebracht.
Nog meer dan bij de grote iPad Pro is het bij deze kleine variant de vraag of hij een laptop kan vervangen. Eén factor daarin is de hardware. Hij is krachtig genoeg en als je een klein scherm en toetsenbord prima vindt, dan is dat mogelijk. Of je alles wat je wil doen ook kunt doen op de iPad met accessoires, hangt echter vooral af van de software. IOS biedt niet genoeg functionaliteit om alles op een iPad te kunnen doen, maar voor sommigen is het wellicht mogelijk.
Wil je de iPad als laptop gebruiken, dan is het belangrijk om je eerst af te vragen door welke apps je de desktopsoftware die je nu gebruikt, wil vervangen. En zelfs als er een iOS-versie is van de software die je op de pc gebruikt, is deze vaak wat uitgekleed. Wij denken dat de meeste mensen niet genoeg hebben aan een iPad Pro en dat je hem goed kunt gebruiken in combinatie met een laptop of pc. Bestanden overzetten met Airdrop gaat erg makkelijk en biedt een goede potentiële workflow als je een iPad Pro in combinatie met een Mac gebruikt. De iPad is in elk geval krachtig genoeg om zware taken uit te voeren en als je iets bijzonder draagbaars zoekt om buiten de deur mee te werken, is het weliswaar een dure, maar waarschijnlijk geen slechte keuze.
Beste camera voor tablets
We kunnen vrij kort zijn over de camera van de iPad Pro 9,7 inch; het is dezelfde 12-megapixelcamera als die in de iPhone 6s en dat betekent dat het de beste camera is die we gezien hebben in een tablet, met afstand. Een tablet gebruiken voor het maken van foto's is vaak niet ideaal, maar zeker voor professioneel gebruik kan het handig zijn en dan is het fijn als de foto's van goede kwaliteit zijn. De frontcamera heeft een sensor met 5 megapixel en dat is eveneens een goede stap vooruit ten opzichte van de recente iPad-camera's, die 1,2-megapixelsensors hebben.
Conclusie en galerij
De iPad Pro 9,7 inch is onmiskenbaar mooi afgewerkt en presteert bijzonder goed. Nog meer dan bijvoorbeeld bij smartphones is elk aanschafadvies echter erg afhankelijk van het soort gebruik. De doelgroep is waarschijnlijk niet enorm groot, simpelweg omdat veel mensen hun laptop er niet mee kunnen vervangen. Dat laatste komt voornamelijk door de beperktheid van iOS en het geringe formaat.
Als je simpelweg een tablet wil die voor de meeste dagelijkse bezigheden geschikt is en eventueel soms een toetsenbord wil aansluiten, kun je dat prima met een een iPad Air 2. Deze iPad Pro heeft voor artistieke en bepaalde technische beroepen echter zeker meerwaarde, vooral in combinatie met bijvoorbeeld de goed functionerende Apple Pencil. Maar ook als je wat meer te besteden hebt en gewoon het beste van het beste wil, zit je goed met deze iPad Pro.
Opvallend is verder dat deze kleine iPad Pro een aantal dingen heeft die zijn duurdere en grotere broer mist. Zo is de kleurechtheid veel beter en past het scherm zich aan het omgevingslicht aan, wat handig is voor bijvoorbeeld ontwerpers. Ook heeft hij een geïntegreerde Apple Sim, wat handig is op reis. Verder onderscheiden de camera's zich positief ten opzichte van de grotere broer. Aan de andere kant werken multitasken en typen wat priegeliger dan bij de 12,9 inch grote iPad Pro en daardoor is het in nog mindere mate een laptopvervanger.
Bij de 9,7"-versie van de iPad Pro is een aantal minpunten van de grote iPad Pro opgelost, waardoor hij wat ons betreft een hoger cijfer verdient. Ook de prijs is wat gematigder, hoewel nog steeds hoog. Als je een bijzonder draagbaar en krachtig apparaat zoekt, kan deze iPad Pro dan ook ideaal zijn, zeker als geld geen rol speelt.
Eindoordeel