Inleiding
Op 16 juni, tijdens de E3, kondigde AMD zijn langverwachte, nieuwe topvideokaarten aan: de Radeon R9 Fury en de R9 Fury X. De snelste van de twee, de R9 Fury X, is vanaf 24 juni verkrijgbaar, terwijl de iets langzamere R9 Fury vanaf 14 juli in de schappen ligt. Behalve nieuwe topkaarten kondigde AMD ook nieuwe midrange- en high-end videokaarten in de 300-serie aan, die sinds 18 juni beschikbaar zijn.
De Radeon 300-serie is niet AMD's meest spannende videokaartenserie; ze bestaat namelijk volledig uit rebrands. Zoals dat gebruikelijk is in videokaartland vormen de nieuwe gpu's de top van de serie en zijn de langzamere modellen bestaande gpu's met een ander nummertje. Voordeel van die bestaande gpu's is dat ze al een tijdje gebouwd worden, waardoor de yields over het algemeen beter zijn, wat tot een lagere prijs en hogere stabiele kloksnelheden kan leiden.
AMD heeft de kloksnelheden inderdaad weten te verhogen en in een paar gevallen is ook het werkgeheugen vergroot. Van MSI ontvingen we de R9 390X, R9 380 en R9 370, waarmee we hebben kunnen testen hoe die ingrepen uitpakken.
MSI R9 390X Gaming 8G
/i/2000626261.jpeg?f=imagenormal)
De topmodellen in de Radeon 300-serie zijn de R9 390 en de R9 390X. Die gpu's krijgen de codenaam Grenada mee, al staan ze beter bekend als Hawaii. De in oktober 2013 geïntroduceerde chip bestaat uit maximaal 44 compute units, goed voor 2816 streamprocessors. In de R9 290/390 zijn vier van die compute units uitgeschakeld, waardoor er nog 2560 streamprocessors overblijven. De Grenada-gpu maakt gebruik van de gcn 1.1-architectuur, wat onder andere inhoudt dat CrossFire-opstellingen zonder externe bruggen werken en dat er TrueAudio-dsp's aan boord zijn om in sommige games het decoderen van de audio via de gpu te laten verlopen.
| |
MSI R9 390X |
R9 390X |
R9 290X |
R9 390 |
R9 290 |
| Codenaam |
Grenada |
Grenada |
Hawaii |
Grenada |
Hawaii |
| Streamprocessors |
2816 |
2816 |
2816 |
2560 |
2560 |
| Kloksnelheid |
1080MHz |
1050MHz |
1000MHz |
1000MHz |
947MHz |
| Werkgeheugen |
8GB gddr5 |
8GB gddr5 |
4GB gddr5 |
8GB gddr5 |
4GB gddr5 |
| Geheugensnelheid |
1500MHz |
1500MHz |
1250MHz |
1500MHz |
1250MHz |
In de 390 en 390X klokt AMD de gpu's 50MHz hoger dan in de 290 en 290X. Bovendien is er nu standaard 8GB werkgeheugen aanwezig, terwijl dat bij de 290 en 290X nog 4GB was. Er zijn echter fabrikanten die een 290X met 8GB framebuffer kunnen leveren. Behalve groter is het geheugen ook hoger geklokt, waardoor de totale bandbreedte omhooggaat van 320 naar 384GB/s. De videokaart die we van MSI ontvingen, is daarnaast standaard nog wat extra overgeklokt. Daarbij draait de gpu weer 30MHz sneller, op 1080MHz, terwijl het geheugen het bij de standaard-1500MHz houdt.
MSI R9 390X en AMD R9 290X (reference-ontwerp)
MSI heeft de R9 390X van een forse TwinFrozr-koeler voorzien, met twee ventilators met een doorsnede van 95mm. De ventilators worden uiteraard aangestuurd door de temperatuur en schakelen zichzelf bij lage temperaturen helemaal uit. De achterkant van de videokaart wordt aan het oog onttrokken door een backplate, die ongetwijfeld dient ter versteviging voor de 1280 gram wegende videokaart. In de praktijk zorgt de forse heatsink ervoor dat de ventilatoren in 2d-modus nauwelijks aan draaien toekomen. De stille koeler heeft wel weer als nadeel dat hij bijna drie slots aan ruimte inneemt, wat de montage in compacte behuizingen moeilijk en in sommige gevallen zelfs onmogelijk kan maken.
Op het moment van schrijven is MSI's R9 390X nog moeilijk leverbaar en ligt de prijs op een forse 480 euro. Ter vergelijking, de goedkoopste R9 290X met 4GB werkgeheugen kost 330 euro, terwijl een aantal fabrikanten ook varianten met 8GB werkgeheugen heeft uitgebracht, die vanaf 410 euro te krijgen zijn. Toch hanteert AMD voor de R9 390X een adviesprijs van 460 euro, die we, gezien de geringe verschillen met de 290X, niet echt concurrerend kunnen noemen, maar de prijzen zullen vermoedelijk nog wel enigszins dalen.
MSI R9 380 Gaming 4G
/i/2000626267.jpeg?f=imagenormal)
Een stapje onder de 390 en de 390X in de rangorde staat de Radeon R9 380. De gpu in de R9 380 krijgt de codenaam Antigua mee en werd al eerder gebruikt onder de naam Tonga. Tonga was de eerste AMD-gpu die gebruikmaakte van de 'gcn 1.2'-architectuur, die als belangrijkste eigenschappen een verbeterde tesselation performance en een betere kleurcompressie heeft. Die verbeterde kleurcompressie was voor AMD een argument om de R9 285 met slechts 2GB werkgeheugen uit te rusten, waar de R9 280 die hij moest vervangen 3GB werkgeheugen had. Voor de R9 380 staat AMD behalve varianten met 2GB ook uitvoeringen met 4GB werkgeheugen toe.
| |
MSI R9 380 |
R9 380 |
R9 285 |
| Codenaam |
Antigua |
Antigua |
Tonga |
| Streamprocessors |
1792 |
1792 |
1792 |
| Kloksnelheid |
980MHz |
970MHz |
918MHz |
| Werkgeheugen |
4GB gddr5 |
2GB / 4GB gddr5 |
2GB / 4GB gddr5 |
| Geheugensnelheid |
1425MHz |
1425MHz |
1375MHz |
MSI heeft zijn uitvoering van de R9 380 wat kloksnelheid betreft nauwelijks aangepast ten opzichte van de richtlijnen van AMD; alleen de gpu is 10MHz hoger geklokt. De koeler van MSI's Gaming-uitvoering is uiteraard een TwinFrozr-exemplaar met 95mm-ventilators, die bij lage temperaturen stoppen met draaien. In tegenstelling tot de TwinFrozr-koeler op de R9 390X is de koeler van de R9 380 niet hoger dan twee slots.
MSI R9 380 (links) en MSI R9 285
De R9 380 met 2GB werkgeheugen is verkrijgbaar vanaf een euro of tweehonderd, ongeveer evenveel als de R9 285. Een uitvoering met 4GB framebuffer kost ongeveer vier tientjes meer.
MSI R7 370 Gaming 4G
/i/2000626301.jpeg?f=imagenormal)
De rebrand aller rebrands komt op naam te staan van de R7 370, die eerder al verscheen als R7 265, die op zijn beurt weer een omgenummerde HD 7850 was. Dat betekent dat de 370 op dit moment als enige kaart in de 300-serie nog gebaseerd is op de gcn 1.0-architectuur. Dat houdt ook in dat de videokaart geen gebruikmaakt van de verbeterde geheugencompressie die geïntroduceerd werd bij de R9 285 of van AMD's TrueAudio-dsps, die vanaf de 290-videokaarten standaard aan boord zit.
De keuze om de R7 265 om te dopen tot R7 370 is dan ook niet heel logisch, omdat je zou verwachten dat het om een vernieuwde versie van de R7 270 gaat, die van 1280 streamprocessors is voorzien. We zullen het echter moeten doen met 1024 streamprocessors en een gpu-snelheid die net als bij de andere rebrands met 50MHz is verhoogd.
| |
MSI R7 370 |
R7 370 |
R7 265 |
| Streamprocessors |
1024 |
1024 |
1024 |
| Kloksnelheid |
1030MHz |
975MHz |
925MHz |
| Werkgeheugen |
2GB / 4GB |
2GB / 4GB |
2GB |
| Geheugensnelheid |
1400MHz |
1400MHz |
1400MHz |
De MSI-kaart die we hebben getest heeft nog eens 55MHz boven op de standaardkloksnelheid, maar houdt de geheugensnelheid gelijk. Net als de 380 en 390X is MSI's R7 370 voorzien van een TwinFrozr-koeler, al ontbreekt de metalen backplate. De gpu is relatief zuinig, waardoor er maar één peg 6-aansluiting aanwezig is. AMD geeft dan ook een tdp van 110 watt op. De prijs van de R7 370 met 2GB geheugen ligt op ongeveer 150 euro; hetzelfde als een R7 265. Voor een uitvoering met 4GB geheugen betaal je ongeveer drie tientjes meer.
Testsysteem en drivers
Voor het draaien van benchmarks maken we gebruik van ons testsysteem dat gebaseerd is op Intels X79-platform. Daarbij gebruiken we een Core i7-4960X-processor die overgeklokt is naar 4,4GHz, zodat we zo weinig mogelijk last hebben van eventuele cpu-bottlenecks.
| Testsysteem |
|
| Moederbord |
Asus RoG Rampage IV Extreme |
| Processor |
Intel Core i7 4960X @ 4,4GHz |
| Geheugen |
Kingston HyperX KHX1866C9D3K4/16GX |
| Ssd |
Crucial MX100 512GB |
| Koeler |
Intel Thermal Solution RTS2011LC |
| Voeding |
Corsair Professional Gold AX750 |
| Besturingssysteem |
Windows 8.1 Enterprise |
| Monitor |
Dell U2713H
IIyama ProLite B2888UHSU |
Voor de AMD-videokaarten uit de Radeon 300-serie hebben we gebruikgemaakt van de door AMD beschikbaar gestelde 15.15-driver. Die driver werkt alleen op de Radeon 300- en niet op de 200-serie, waardoor we geen een-op-een-vergelijking tussen de beide generaties met dezelfde driver hebben kunnen maken. Er zou dus een prestatieverschil tussen de drivers kunnen zitten en volgens PC Perspective, dat met een .ini-hack de benchmarkresultaten van de 15.5- en 15.15-driver met elkaar vergeleek, is dat er ook, maar niet bij alle games. Van de drie door PC Perspective geteste games, Battlefield 4, Metro: Last light en GTA:V, bleek in die laatste game de 15.15-driver een klein voordeel op te leveren. De beide andere games zijn ondertussen zo lang uit dat er geen winst meer te behalen valt of dat niet meer relevant wordt geacht.
Voor de AMD-videokaarten uit de Radeon 200-serie hebben we gebruikgemaakt van de 15.4- of 15.5-driver. De 15.5-driver brengt optimalisaties voor The Witcher 3 en Project Cars met zich mee, dus die games zijn in alle gevallen met de 15.5-driver getest. Bij andere games hebben we hier en daar gebruikgemaakt van resultaten die we met de 15.4-driver behaald hebben. Voor de Nvidia-videokaarten die we als vergelijkingsmateriaal gebruikt hebben, is getest met de 352.90-driver.
Om ervoor te zorgen dat de benchmarks relevant zijn, hebben we gekozen voor vijf recente games en een oude bekend in de vorm van Battlefield 4. Dragon Age en Far Cry zijn eind 2014 uitgebracht, terwijl The Witcher 3, Project Cars en GTA:V in de lente van 2015 beschikbaar kwamen.
3DMark en Heaven
Behalve met zes games hebben we de videokaarten om te beginnen getest in twee synthetische benchmarks van Futuremark en Unigine.
Als we op de 3DMark-resultaten af moeten gaan, zien we wat de specificaties van de 300-serie-videokaarten al deden vermoeden: er is weinig verschil. Het grootste verschil laat de R9 390X zien, die dankzij een hogere gpu- en geheugenklok de GTX 980 voorbij gaat. In Heaven scoren de Nvidia-gpu's relatief gezien altijd beter. De onderlinge verschillen tussen de 200- en de 300-serie zijn ook in deze benchmark klein.
| Unigine Heaven 4.0 - normal |
| Videokaart |
in Punten, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
*******
3852,00 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
2961,00 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
2660,00 |
| Inno3D GTX 970 |
****
2475,00 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
2433,00 |
| AMD R9 290X |
****
2402,00 |
| AMD R9 290 |
****
2252,00 |
| MSI R9 280X |
***
1756,00 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
1619,00 |
| MSI R9 285 |
***
1608,00 |
| Gigabyte GTX 960 |
***
1535,00 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
1113,00 |
Battlefield 4
Battlefield 4 draait op de Frostbite 3-engine en voor de ontwikkeling van de game is samengewerkt met AMD, wat ook de reden is dat het de eerste game met ondersteuning voor Mantle was. Voor het draaien van de benchmarks hebben we Mantle niet ingeschakeld, omdat de api alleen voor prestatiewinst zorgt op systemen waarbij de cpu als bottleneck werkt. In Battlefield 4 is dat bij ons Core i7-systeem niet het geval en dus draaien we de benchmarks, net als bij de Nvidia-gpu's, met behulp van DirectX.
| Battlefield 4 - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
*****
+
**
79,0 / 115,4 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
**
63,0 / 95,2 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
**
60,0 / 86,4 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
**
53,0 / 79,7 |
| MSI R9 390X @ 290X |
***
+
**
53,0 / 78,8 |
| AMD R9 290X |
***
+
**
50,7 / 75,4 |
| AMD R9 290 |
***
+
*
48,7 / 70,7 |
| MSI R9 280X |
**
+
*
38,0 / 54,9 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
**
+
*
34,3 / 52,6 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
33,0 / 51,1 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
34,0 / 49,4 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
26,3 / 37,1 |
Op full-hd, toch nog de meest gebruikte resolutie, presteren de nieuwe videokaarten zoals je zou verwachten, met enige voorsprong op hun voorgangers dankzij de verhoogde gpu- en geheugensnelheid.
| Battlefield 4 - 2560x1440 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
****
+
***
46,0 / 76,4 |
| Nvidia GTX 980 |
***
+
**
36,0 / 61,0 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
***
+
**
37,3 / 59,1 |
| MSI R9 390X @ 290X |
***
+
**
33,0 / 53,6 |
| AMD R9 290X |
***
+
**
33,3 / 51,7 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
**
30,7 / 51,5 |
| AMD R9 290 |
***
+
**
31,3 / 47,6 |
| MSI R9 280X |
**
+
*
23,7 / 36,9 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
**
+
*
20,3 / 34,3 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
20,0 / 34,2 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
19,0 / 31,2 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
*
+
*
16,0 / 24,0 |
| Battlefield 4 - 3840x2160 - High - 0xAA |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
**
+
*****
22,0 / 61,8 |
| Nvidia GTX 980 |
**
+
****
17,0 / 49,8 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
***
+
***
23,0 / 46,3 |
| MSI R9 390X @ 290X |
**
+
***
21,0 / 42,8 |
| AMD R9 290X |
**
+
***
20,7 / 41,7 |
| Inno3D GTX 970 |
*
+
***
13,0 / 40,1 |
| AMD R9 290 |
**
+
**
19,7 / 39,8 |
| MSI R9 280X |
**
+
**
15,0 / 31,1 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
*
+
**
13,0 / 28,2 |
Juist bij hogere resoluties als 2560x1440 en 3840x2160 pixels zou je verwachten dat het extra werkgeheugen van de 380 en 390X verschil zou maken, maar in Battlefield is daar nauwelijks iets van te merken. De R9 390X met 8GB die we op dezelfde snelheid als de R9 290X met 4GB hebben geklokt, laat een verhoging van slechts een paar procent in framerates zien ten opzichte van de R9 290X, terwijl de R9 380 met 4GB even snel blijkt te zijn als een R9 285 met 2GB geheugen.
Dragon Age: Inquisition
Net als Battlefield 4 ondersteunt Dragon Age: Inquisition de Mantle-api en ook in deze game schakelen we Mantle niet in. Uit eerdere benchmarks bleek dat Mantle zelfs voor lagere framerates zorgt op ons Core i7-systeem en we willen natuurlijk het maximale uit de videokaarten halen, vandaar dat we gewoon gebruik maken van DirectX.
| Dragon Age: Inquisition - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
61,8 / 73,1 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
46,1 / 56,1 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
**
40,8 / 55,4 |
| MSI R9 390X @ 290X |
***
+
*
36,9 / 50,7 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
42,2 / 50,6 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
39,4 / 47,6 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
38,7 / 46,8 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
32,3 / 38,3 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
27,4 / 33,4 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
21,3 / 31,6 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
25,0 / 30,4 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
18,1 / 22,0 |
Ook in Dragon Age zorgen de overkloks van de Radeon 300-kaarten voor een kleine winst in framerate ten opzichte van hun voorgangers. Aangezien een 390X 8GB geheugen heeft en een 290X 'beperkt' is 4GB geheugen, hebben we de 390X op dezelfde snelheden als de 290X laten lopen. Zodoende hoopten we goed te kunnen zien hoeveel het extra geheugen uitmaakt. In de praktijk laat de R9 390X op 290X-snelheden een dipje in de minimum-framerate zien, maar is deze gemiddeld net zo snel als de R9 290X. De 4GB extra geheugen levert in deze game dus geen voordeel op.
| Dragon Age: Inquisition - 2560x1440 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
38,1 / 46,6 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
*
30,2 / 36,6 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
28,9 / 35,6 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
28,0 / 33,6 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
28,0 / 33,1 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
25,9 / 30,5 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
24,2 / 30,0 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
21,7 / 25,0 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
17,9 / 21,4 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
15,4 / 19,1 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
11,8 / 19,0 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
11,6 / 14,0 |
| Dragon Age Inquisition - 3840x2160 - High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
37,9 / 43,8 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
29,9 / 34,3 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
28,4 / 32,9 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
27,1 / 31,0 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
25,8 / 30,9 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
24,0 / 28,5 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
23,9 / 27,8 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
20,5 / 23,5 |
Dankzij de standaardoverklok is de MSI R9 390X net wat sneller dan de standaard GTX 980, wat op 290X-snelheden net weer niet het geval is. Net als in Battlefield maakt het extra geheugen van de 390X vrijwel geen verschil, maar bij de R9 380 op 2560x1440 blijkt de minimale framerate wel hoger te liggen, vermoedelijk dankzij het grotere werkgeheugen. Helaas zijn ultra-instellingen bij die resolutie te veel van het goede en weet een R9 380 geen speelbare framerates neer te zetten.
Far Cry 4
De framerates in Far Cry 4 blijven dankzij de patches die Ubisoft uitbrengt, toenemen en dat levert een wereld van verschil op in vergelijking met de resultaten die we een half jaar geleden behaalden.
| Far Cry 4 - 1920x1080 - Ultra - 4xMSAA |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
59,7 / 67,3 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
52,0 / 61,0 |
| MSI R9 390X @ 290X |
*****
+
*
46,3 / 52,6 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
44,7 / 51,0 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
41,0 / 46,9 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
39,7 / 45,1 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
38,0 / 43,4 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
31,7 / 37,5 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
27,0 / 31,6 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
23,7 / 27,9 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
18,0 / 25,5 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
20,0 / 23,6 |
Op full-hd is de game op ultra-instellingen en met 4xMSAA prima speelbaar op de high-end videokaarten. In deze game blijkt het extra werkgeheugen van de 390X zijn vruchten af te werpen en is de videokaart een stuk sneller dan de 290X. Datzelfde zien we bij de R9 285 met 2GB en de R9 380 met 4GB geheugen.
| Far Cry 4 - 2560x1440 - Ultra - 4xMSAA |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
41,0 / 46,7 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
36,3 / 41,6 |
| MSI R9 390X @ 290X |
*****
+
*
33,0 / 37,7 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
31,0 / 35,1 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
29,0 / 33,6 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
25,0 / 30,9 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
26,0 / 30,5 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
20,5 / 24,8 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
**
+
*
16,7 / 20,1 |
| MSI R9 285 |
**
+
*
11,0 / 16,5 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
12,7 / 15,6 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
13,5 / 15,0 |
| Far Cry 4 - 3840x2160 - Medium |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
47,7 / 53,9 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
41,0 / 46,8 |
| MSI R9 390X @ 290X |
*****
+
*
38,0 / 43,5 |
| AMD R9 290X |
*****
+
*
37,3 / 42,4 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
36,0 / 40,5 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
34,1 / 39,1 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
30,2 / 34,5 |
| MSI R9 280X |
****
+
*
27,7 / 31,6 |
Schroeven we de resolutie omhoog, dan is nog steeds goed te zien dat de extra grote framebuffer voordelen oplevert voor de 390X en de 380. Bij 2560x1440 pixels is de game op die laatste videokaart helaas al niet meer speelbaar, maar met een beetje goede wil kan dat op de 390X nog wel. Voor de 4k-resolutie draaien we de grafische preset omlaag naar medium, waarbij de R9 390X wat framerates betreft dichter bij de GTX 980Ti dan bij de gewone GTX 980 in de buurt zit.
Grand Theft Auto V
Draai je GTA:V zelf, dan zijn de afgelopen tijd de prestaties van de game waarschijnlijk iets verbeterd. We zien in ieder geval bij een aantal videokaarten bij dezelfde instellingen een hogere framerate dan we in april gemeten hebben.
| GTA V - 1920x1080 - Very High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
*****
+
**
72,7 / 100,7 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
**
57,0 / 81,0 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
**
56,0 / 79,3 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
**
52,0 / 73,7 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
**
50,3 / 71,2 |
| AMD R9 290X |
***
+
**
48,3 / 69,6 |
| AMD R9 290 |
***
+
**
45,3 / 65,6 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
39,0 / 56,1 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
**
+
*
31,0 / 47,3 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
32,0 / 46,5 |
| MSI R9 285 |
*
+
**
14,0 / 45,0 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
27,0 / 40,0 |
Net als in Far Cry 4 levert meer werkgeheugen in GTA:V een hogere framerate op, maar het verschil van 5 procent is flink minder dan het effect van dat extra werkgeheugen in Far Cry 4 (12 procent).
| GTA V - 2560x1440 - Very High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
*****
+
**
50,0 / 69,6 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
**
38,7 / 55,2 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
**
37,7 / 54,2 |
| MSI R9 390X @ 290X |
***
+
**
34,0 / 48,7 |
| AMD R9 290X |
***
+
**
33,0 / 47,6 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
**
32,3 / 46,8 |
| AMD R9 290 |
***
+
**
32,0 / 45,9 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
27,0 / 38,4 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
**
+
*
20,0 / 30,9 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
19,3 / 28,9 |
| MSI R9 285 |
*
+
**
10,0 / 27,3 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
17,0 / 25,2 |
| GTA V - 3840x2160 - High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
*****
+
**
59,0 / 80,2 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
**
44,7 / 61,9 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
**
46,0 / 61,9 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
42,0 / 55,6 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
**
38,0 / 54,4 |
| AMD R9 290X |
***
+
*
39,3 / 52,5 |
| AMD R9 290 |
***
+
*
37,0 / 49,2 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
31,0 / 42,2 |
Project Cars
Project Cars had op AMD-videokaarten last van een nogal haperende start. Framerates bleken tegen te vallen en zelfs na de nieuwe bèta-driver bleken de framerates nog steeds tegen te vallen. Project Cars is dus niet de beste game om Nvidia- en AMD-gpu's tegen elkaar af te zetten, maar we kunnen de videokaarten van de 200- en 300-serie wel mooi onderling vergelijken.
| Project Cars - 1920x1080 - High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
85,0 / 94,6 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
69,7 / 77,6 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
59,3 / 65,8 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
*
50,3 / 60,2 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
48,7 / 55,6 |
| AMD R9 290X |
***
+
*
42,7 / 51,9 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
39,3 / 45,2 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
37,7 / 43,4 |
| MSI R9 285 |
***
+
*
38,3 / 42,5 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
29,0 / 32,5 |
| Gigabyte GTX 960 |
*
+
*
20,0 / 23,0 |
Meer werkgeheugen blijkt in Project Cars in ieder geval weer wat te helpen met de framerates; de 390X en de 380 gaan er op 1920x1080 al ongeveer zeven procent op vooruit in vergelijking met hun voorgangers.
| Project Cars - 2560x1440 - High |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
65,7 / 73,7 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
53,0 / 58,5 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
47,0 / 52,0 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
*
44,3 / 50,7 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
40,3 / 46,6 |
| AMD R9 290X |
***
+
*
36,0 / 43,1 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
31,0 / 35,1 |
| MSI R9 285 |
***
+
*
31,7 / 35,0 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
23,0 / 25,6 |
| Project Cars - 3840x2160 - medium |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
*
54,0 / 61,3 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
43,0 / 46,9 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
40,7 / 45,7 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
36,7 / 41,1 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
37,3 / 40,8 |
The Witcher 3
Update, 25 juni 13:25
Naar aanleiding van de reacties onder het artikel hebben we The Witcher 3 opnieuw getest met Nvidia HairWorks uit. Dat zorgt bij zowel de Nvidia- als AMD-kaarten voor flinke framerateboosts, maar de kaarten van AMD hebben er duidelijk meer baat bij. Zonder deze Nvidia-feature ingeschakeld zit de 390X bij 1920x1080 pixels de GTX 980 op de hielen, waar hij eerder nog een flinke achterstand had.
| The Witcher 3 - 1920x1080 - High - Hairworks off |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
**
101,5 / 128,7 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
78,5 / 99,6 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
79,0 / 95,5 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
66,0 / 84,7 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
69,0 / 83,3 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
66,0 / 79,4 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
48,0 / 63,0 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
49,5 / 58,7 |
| MSI R9 285 |
***
+
*
48,5 / 58,0 |
| Gigabyte GTX 960 |
**
+
*
41,0 / 53,2 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
34,0 / 41,8 |
| The Witcher 3 - 2560x1440 - High - Hairworks off |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
******
+
**
67,0 / 83,7 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
**
52,0 / 66,2 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
*****
+
*
53,0 / 64,7 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
46,0 / 55,7 |
| Inno3D GTX 970 |
****
+
*
43,0 / 54,8 |
| AMD R9 290 |
****
+
*
44,0 / 53,5 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
35,0 / 43,7 |
| MSI R9 285 |
***
+
*
31,0 / 37,8 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
***
+
*
31,0 / 37,7 |
| Gigabyte GTX 960 |
***
+
*
27,0 / 34,4 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
**
+
*
22,0 / 27,4 |
Oude scores:
Voor The Witcher 3 geldt eigenlijk hetzelfde als Project Cars. De snelheid van AMD-kaarten viel tegen met de 15.4-driver en de 15.5-driver - die voor hogere framerates in de game moest zorgen - heeft niet voor het gewenst effect gezorgd. AMD beveelt aan om het maximale tesselation-niveau op 8x te zetten, wat voor een veel hogere framerate zorgt terwijl de grafische impact meevalt. Om het een eerlijke vergelijking te houden met de Nvidia-kaarten laten we het tesselation-niveau op maximaal staan.
| The Witcher 3 - 1920x1080 - High |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
***
+
****
43,0 / 92,9 |
| Nvidia GTX 980 |
**
+
***
31,0 / 69,7 |
| Inno3D GTX 970 |
**
+
***
28,0 / 62,5 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
**
+
**
21,0 / 47,5 |
| AMD R9 290X |
*
+
**
20,0 / 45,2 |
| MSI R9 390X @ 290X |
*
+
**
19,0 / 42,8 |
| AMD R9 290 |
*
+
**
18,0 / 42,3 |
| MSI R9 280X |
*
+
**
17,5 / 38,8 |
| Gigabyte GTX 960 |
*
+
**
16,5 / 38,7 |
| MSI R9 285 |
*
+
**
14,5 / 33,5 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
*
+
*
15,0 / 33,0 |
| MSI R7 370 Gaming 4G |
*
+
*
12,0 / 26,7 |
In The Witcher 3 profiteren de 390X en 380 niet van het extra videogeheugen, maar de framerates zijn sowieso niet echt speelbaar te noemen. AMD heeft duidelijk nog wat optimalisaties in de driver door te voeren.
| The Witcher 3 - 2560x1440 - High |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
***
+
****
30,0 / 64,9 |
| Nvidia GTX 980 |
**
+
***
22,0 / 46,9 |
| Inno3D GTX 970 |
**
+
***
19,0 / 42,4 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
**
+
**
16,5 / 35,8 |
| AMD R9 290X |
**
+
**
16,0 / 33,9 |
| MSI R9 390X @ 290X |
**
+
**
15,0 / 32,4 |
| AMD R9 290 |
*
+
**
14,0 / 31,8 |
| MSI R9 280X |
*
+
**
13,0 / 28,0 |
| Gigabyte GTX 960 |
*
+
**
11,5 / 26,5 |
| MSI R9 285 |
*
+
**
11,0 / 24,2 |
| MSI R9 380 Gaming 4G |
*
+
*
11,0 / 24,0 |
| The Witcher 3 - 3840x2160 - Medium |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980 Ti |
*****
+
**
36,0 / 45,6 |
| MSI R9 390X Gaming OC |
****
+
*
28,0 / 35,1 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
27,5 / 34,2 |
| MSI R9 390X @ 290X |
****
+
*
25,0 / 31,1 |
| AMD R9 290X |
****
+
*
24,5 / 30,4 |
| Inno3D GTX 970 |
***
+
*
23,0 / 28,9 |
| AMD R9 290 |
***
+
*
22,0 / 28,6 |
| MSI R9 280X |
***
+
*
19,5 / 24,0 |
Op 3840x2160 pixels draaien we de grafische preset omlaag van high naar medium en dat leidt meteen tot betere framerates dan bij de instellingen bij de lagere resoluties. De overgeklokte 390X zorgt voor dezelfde snelheid als een GTX 980. Het verschil tussen 4GB en 8GB geheugen leidt wederom niet tot enorme toenames in de de framerate van de Hawaii/Grenada-gpu.
Opgenomen vermogen en geluidsniveau
Naast de prestaties in games meten we ook het opgenomen vermogen in games en het geluidsniveau dat daarbij komt kijken. Wat betreft het opgenomen vermogen verwachten we geen verschillen te zien tussen de Radeon 200- en 300-serie. Het vergelijken wordt bovendien nog bemoeilijkt doordat de videokaarten van MSI standaard enigszins overgeklokt zijn.
We meten het opgenomen vermogen van het hele systeem gedurende een half uur, terwijl we Unigine Valley draaien. Het voordeel van Valley is dat het voor een flinke gpu-belasting zorgt en oneindig kan blijven draaien.
Het opgenomen vermogen in idle-toestand verschilt weinig; de elf geteste videokaarten zitten binnen acht watt van elkaar, maar dat verandert natuurlijk op het moment dat we Valley starten. Daarin blijken de 290- en 390-videokaarten de meeste energie te verstoken, terwijl de R9 380 - met de wat zuinigere Tonga-/Antigua-gpu - het verbruik nog enigszins weet te beperken. Nvidia heeft de beste prestatie-per-watt-verhouding, maar dat komt niet als een verrassing, het bleek al uit eerdere tests en behalve een ander nummertje is er weinig aan de AMD-gpu's veranderd.
Dat een relatief hoog opgenomen vermogen niet per se gepaard hoeft te gaan met een lawaaiige koeling laat MSI wel zien. De Radeon 300-videokaarten die we van de fabrikant testten, zetten de koeling stil bij een lage belasting en produceert dan dus geen geluid. Omdat er bij alle metingen die we doen onvermijdelijk achtergrond geluid aanwezig is noteren we dat als 30db(A).
Conclusie
Het echte nieuws dat AMD tijdens de E3 aankondigde was natuurlijk de Fiji-gpu met hbm-geheugen, die we in AMD's komende topvideokaarten terug zullen vinden. Voor de highend- en midrange-videokaarten, die wat prestaties betreft onder de Radeon Fury vallen, hergebruikte AMD oudere gpu's en daarvan zijn we eerlijk gezegd niet enorm onder de indruk.
Het beste komt wat ons betreft de R9 380 uit de verf. Deze kaart is afgeleid van de R9 285, die alleen met 2GB werkgeheugen wordt uitgerust. De verdubbeling van het werkgeheugen op de R9 380 doet de videokaart goed en zorgt op momenten dat de R9 285 beperkt wordt voor hogere framerates.
Op de R9 390X en de R7 370 is het maar de vraag of het extra geheugen nut heeft. We hebben de 390X met 8GB ook op dezelfde kloksnelheden als de 290X met 4GB geheugen getest en het verschil is, ook op 4k, klein. De R7 370 kan met 4GB geleverd worden, maar de uit 2012 stammende gpu is niet snel genoeg om echt wat aan zo veel geheugen te hebben.
Aan de verhoudingen tussen het groene Nvidia-kamp en het rode AMD-kamp verandert dus vrij weinig. Videokaarten zijn iets sneller geworden en introductieprijzen zijn iets hoger geworden, maar die zullen na verloop van tijd wel weer zakken. Alleen de R9 390X is flink duurder dan een R9 290X geworden, terwijl de 4GB extra geheugen geen significant voordeel oplevert. We zouden dus eerder proberen om nog een 290X te bemachtigen dan een 390X aan te schaffen, zeker omdat de GTX 970 een geduchte concurrent is en evenveel als een 290X kost.
Heb je op dit moment dus een Radeon 200-videokaart, dan is er weinig reden om over te stappen, maar heb je die niet en zat je toch al de aanschaf van een Radeon 200-videokaart te overwegen, dan zorgen de Radeon 300-kaarten voor een aardige upgrade van 50MHz en in sommige gevallen een verdubbeling van het werkgeheugen. Voor een echt nieuwe AMD-gpu is er de R9 Fury X, maar die zal met een prijs van ongeveer 700 euro niet binnen ieders budget passen.
Update, 25 juni 13:25 Naar aanleiding van de reacties onder het artikel hebben we The Witcher 3 opnieuw getest met Nvidia HairWorks uit. Dat zorgt bij zowel de Nvidia- als AMD-kaarten voor flinke framerateboosts, maar de kaarten van AMD hebben er duidelijk meer baat bij. Zonder deze Nvidia-feature ingeschakeld zit de 390X bij 1920x1080 pixels de GTX 980 op de hielen, waar hij eerder nog een flinke achterstand had. De nieuwe grafieken zijn op pagina 12 van deze review bijgevoegd.
:strip_exif()/i/2000625407.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000625409.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000625031.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000625033.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000626344.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2000625061.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2000625050.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2000632651.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/1380099265.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/87978/crop566e036cc3e24_cropped.jpeg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2000625042.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/193806/22.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/83337/countess6-nice.jpg?f=community){kind=small}
/u/180271/av.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/26381/Tijger_logo.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/401873/images2.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/451377/crop55c27effefbb4_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/328601/crop6861076ed5df4_cropped.webp?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263109/crop628df15d4a00f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/517503/crop602112b4ac9cb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/12169/crop5f6b926faa837_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/173710/crop5ac51d72435bb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/311654/crop60a5430c3989d_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/330600/crop59dcbc481c775_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/625420/crop58c977efabef1_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/407459/tw.PNG?f=community){kind=small}
/u/306263/Strafe_icon.png?f=community){kind=icon}