Downloadverbod: papieren tijger?

Voor de rechter gesleept

Dat betekent echter niet dat je vrijuit zult gaan wanneer je je films liever van Kickass Torrents dan Netflix haalt. Los van het strafrechtelijke verbod – dat dus niet wordt gehandhaafd – kun je ook civielrechtelijk het haasje zijn. Dat betekent dat een auteursrechthebbende een aanklacht tegen je indient bij een rechtbank, omdat je inbreuk maakt op zijn auteursrecht.

Nu heeft Stichting Brein, dat door auteursrechthebbenden is aangewezen als de auteursrechtwaakhond van Nederland, aangegeven dat niet te zullen doen. Bij de introductie van het downloadverbod, vorig jaar april, gaf de stichting aan dat het zijn pijlen zal blijven richten op ‘illegale handelaren’. De organisatie heeft ook nog nooit uploaders aangepakt, ondanks dat dit al illegaal was.

Het beleid is een jaar later nog niet gewijzigd. “Wij zetten in op handhaving van de aanbieders”, aldus directeur Tim Kuik van Stichting Brein. Consumenten worden niet aangepakt, maar voorgelicht is het idee. “Daar hebben we echter wel de hulp van de overheid bij nodig”, zegt Kuik.

Dat Stichting Brein je niet voor het gerecht zal slepen, betekent echter niet dat andere organisaties dit niet zullen doen. Een individuele auteursrechthebbende die bij Stichting Brein is aangesloten – een filmproducent bijvoorbeeld – zou kunnen bepalen dat hij wel degelijk individuele downloaders wil aanpakken, en vervolgens een rechtszaak beginnen.

Volgens Brein staat het individuele auteursrechthebbenden die zijn aangesloten in principe vrij om zelf consumenten aan te pakken. “Dat moeten ze dan wel zelf betalen”, aldus Kuik. Er zijn vooralsnog echter geen aanwijzingen dat dit staat te gebeuren.

Geen theoretisch scenario

Ook partijen die niet bij Brein zijn aangesloten, kunnen daarvoor kiezen. Dat is geen theoretisch scenario: onlangs probeerde het Duits bedrijf Belirex Nederlandse illegale downloaders van zijn pornofilms te benaderen om een schadevergoeding te eisen. Dat ging niet door, omdat de rechter oordeelde dat UPC de naw-adressen van de illegale downloaders niet hoefde te overhandigen, waardoor Belirex ze niet kon aanschrijven. Het geeft wel aan dat een rechtszaak tegen downloaders mogelijk is.

In de Belirex-zaak was privacy geen argumentUit de rechtszaak van Belirex blijkt nog iets interessants. Dat UPC de naw-gegevens van de downloaders niet hoefde te overhandigen, kwam niet doordat de rechtbank het een brug te ver vond om individuele downloaders aan te pakken. Ook privacy was geen argument. Downloaders mogen verwachten dat hun naw-gegevens worden overhandigd, aldus de rechter. "Een zodanig gevolg ligt in de risicosfeer van degene die tot een dergelijke illegale activiteit overgaat", is te lezen in het vonnis.

Volgens de rechter was het onduidelijk of Belirex wel echt de auteursrechthebbende van de films was, en heeft het bedrijf niet aannemelijk kunnen maken dat de bewuste klanten daadwerkelijk inbreuk hebben gepleegd. Had het bedrijf dat wel kunnen bewijzen, dan is de kans groot dat UPC dus de naw-gegevens van de downloaders had moeten overhandigen.

In dat geval hadden de downloaders geen briefje hoeven te verwachten met het vriendelijke verzoek om te stoppen met downloaden. Het bedrijf was van plan om van de downloaders een schadevergoeding te eisen, en ze desnoods voor de rechter te slepen.

Lees meer