Perfectioneren
Samengevat
Football Manager 2015 brengt kleine aanpassingen ten opzichte van Football Manager 2014. De meeste van die kleine aanpassingen maken het spel net wat beter, met name doordat de overzichtelijkheid is toegenomen. Toch is Football Manager 2015 grotendeels hetzelfde spel als Football Manager 2014. Ten opzichte van dat spel is de Classic-spelmodus wat verder uitgebreid, waardoor die spelmodus langzaam een serieuze concurrent voor de hoofdmodus begint te worden. Zo biedt Football Manager 2015 een uitgebreid en compleet pakket, dat helaas op een belangrijk punt in de fout gaat. De wedstrijd-engine vertoont rare fratsen en is gevoelig voor exploits. Dat zal met patches waarschijnlijk vrij snel verbeterd worden, maar aanvankelijk is het even doorbijten, en dat is deze langlopende en succesvolle serie eigenlijk onwaardig.
Eindoordeel
Het is een merkwaardig verschijnsel. Elk jaar brengen Sports Interactive en uitgever Sega een game op de markt die in essentie niet heel veel verschilt van de versie die een jaar eerder op de markt kwam. In de kantlijn wordt er van alles veranderd en toegevoegd, maar de basis blijft altijd grotendeels gelijk. En toch steken wij, en met ons vele anderen die zichzelf een topmanager wanen in een digitale voetbalwereld, uren en uren in het spel. Die managers kijken alweer enige tijd verlangend uit naar de release van Football Manager 2015, dat later deze week in de schappen en op Steam verschijnt.
Om het jaarlijkse riedeltje maar weer te herhalen: Football Manager 2015 is in de basis voor een aanzienlijk deel hetzelfde spel als Football Manager 2014. Dat maakt dat gamers die echt iets anders willen zien niet bepaald op hun wenken bediend worden. Wij geloven echter niet dat er veel FM-spelers zijn die dat willen. Zeker de actievere FM-speler, die met een beetje mazzel ook nog betrokken is bij de community achter het spel, is zeer tevreden met een nieuwe Football Manager. Er zijn immers kleine dingen aangepast, waarmee het product dat al goed was, nog verder is geperfectioneerd. Dat Sports Interactive niet stil zit, moge duidelijk zijn.
/i/2000557221.jpeg?f=imagenormal)
In Football Manager 2015 heeft dat geleid tot een aantal nieuwe features, aan meerdere kanten van het spel. Meerdere kanten? Ja, want net als in het vorige spel kun je deze managementsimulator opdelen in het normale Football Manager-deel en het meer arcadegerichte Football Manager Classic. Laatstgenoemde is een vereenvoudigde versie van het spel die in de verte doet denken aan de oude Championship Manager- en Football Manager-spellen. Het hoofdmenu bevat trouwens nog een derde, eveneens al bekende optie. FM2015 heeft namelijk ook weer enkele door de ontwikkelaars bedachte uitdagingen die het spel net iets moeilijker moeten maken. Denk daarbij aan uitdagingen als 'Word kampioen met een groep zeer jonge spelers' of 'Behoud je positie op de ranglijst ondanks een heftige blessuregolf in je selectie.'
Overzichtelijker
De hoofdmodus van het spel introduceert dit jaar nieuwe features die de manier waarop je het spel speelt iets kunnen veranderen. Een interessante vernieuwing die al meteen in de eerste paar minuten voorbijkomt is dat je nu een managementstijl moet kiezen. Ben jij meer een tactisch genie en een topmanager als José Mourinho of ben je meer een veldcoach in de stijl van Arsène Wenger, die een koning is in het ontwikkelen en laten doorbreken van jonge talenten? De keuze voor de ene of de andere kant beïnvloedt waar jouw kwaliteiten liggen. Ook je fictieve voorgeschiedenis in de voetballerij, waarbij je kunt neerzetten dat je een grote speler bent geweest - of juist helemaal niet, heeft invloed op je kwaliteiten.
Terugkeer van de sidebar
Kort na deze keuzes kan je carrière als manager goed en wel beginnen en word je geconfronteerd met een andere vernieuwing in Football Manager 2015: de interface. De 'sidebar' maakt een comeback in FM2015. Dat werkt prettig en voelt direct vertrouwd; de sidebar was immers een niet weg te denken onderdeel uit de oudere CM- en FM-games. Wat de interface betreft, leiden er meer wegen naar Rome, maar de combinatie tussen de sidebar en de navigatie-opties die je nog steeds boven in beeld hebt werkt erg lekker. Ook de nieuwe zoekbalk, die min of meer hetzelfde werkt als een internetbrowser, is handig. We durven dan ook wel te stellen dat Sports Interactive hier vooruitgang heeft geboekt ten opzichte van vorig jaar.
Datzelfde mag gezegd worden met betrekking tot de overzichtelijkheid. Dit moet je echter wel op de juiste manier lezen. Football Manager 2015 is nog steeds een game waarin je af en toe door de bomen het bos niet meer ziet. Er zijn talloze schermpjes, boordevol informatie. Zeker als je er voor kiest om niets uit handen te geven aan je assistent-manager is het best een klus. Al die schermpjes op zich maken het je echter wel een stuk makkelijker dan vorig jaar. De manier waarop scoutingverslagen aan je gepresenteerd worden is daar een goed voorbeeld van. Vroeger moest je vooral lappen tekst doorwerken, terwijl nu in twee kolommen plussen en minnen overzichtelijk worden weergegeven. Bovendien geeft je scout een veel duidelijker advies over de speler in kwestie, zoals 'Te veel twijfels over spelen, niet aantrekken' of 'Twijfels, maar wellicht de moeite waard om te blijven volgen'.
/i/2000557217.jpeg?f=imagenormal)
Net als voorheen hebben de scouts het echter lang niet altijd bij het rechte eind. Zo raadde een van onze scouts af om Pablo Aimar aan te trekken, die voor een habbekrats nog wel een of twee jaar bij Ajax mee wilde hobbelen. De scouts maakten de afweging dat Aimar te oud was, geen Nederlands sprak en niet in het aankoopbeleid paste. Wij vonden zijn technische kwaliteiten, bescheiden salariseisen en ervaring echter doorslaggevend. Enkele maanden later bleek Aimar een vaste waarde achter de spitsen en bovendien de persoonlijke leermeester van toptalent Lucas Andersen.
Meer interactie
Samen met de verbeterde overzichtelijkheid zijn het vooral kleine features die FM2015 net iets anders maken dan zijn voorganger. Een vernieuwing die de weg naar een wedstrijd wat leuker maakt, is bijvoorbeeld dat je vlak voor de aftrap soms nog een of twee vragen van journalisten moet beantwoorden, zoals managers dat kort voor een wedstrijd in de spelerstunnel of op het veld ook weleens doen. Ook nieuw: als je van club wilt veranderen en de club waar je naartoe wilt is geïnteresseerd, dan krijg je een sollicitatiegesprek waarin alle ins en outs van de club en van jouw persoonlijke voorkeuren aan bod komen. Je wordt ook gevraagd waarom je naar die club wil, en als de club flink hoger speelt dan je oude club, wordt er ook gevraagd waarom je denkt klaar te zijn voor die stap omhoog.
Dat soort kleine toevoegingen is vooral goed voor de beleving, maar ook op meer voetbaltechnisch gebied zijn er vernieuwingen te vinden. Zo zijn de trainingen weer in een ander jasje gestoken en daardoor overzichtelijker, en op tactisch gebied heb je opnieuw wat extra mogelijkheden. In de trainingen komen die onderdelen nu trouwens meer samen doordat je spelers kunt laten trainen op een specifieke rol. Een centrale middenvelder kan immers allerlei rollen vervullen, variërend van controleur tot spelmaker. Dat onderscheid kun je nu dus ook in de trainingen al aangeven, waardoor de focus nog meer ligt op de voor die speler belangrijke eigenschappen. Wel zo handig, want er zijn ook meer rollen bijgekomen.
Fouten en exploits
Uiteindelijk vertaalt alles wat je op trainingen en in je tactieken doet zich naar prestaties in wedstrijden, en net als voorheen gebeurt dat in de jaarlijks beter ogende wedstrijd-engine. De tijd dat de wedstrijden weergegeven werden in alleen tekst of met simpele stipjes ligt inmiddels al jaren achter ons. Graphics zoals je ze in FIFA of Pro Evolution Soccer ziet zijn nog ver weg, maar de spelers beginnen steeds beter te bewegen en hetgeen waar je naar zit te kijken begint steeds meer op voetbal te lijken. Dat geldt niet alleen voor de animaties, maar ook voor keuzes die spelers in het veld maken, al heb jij daar met jouw aanwijzingen natuurlijk invloed op.
Schreeuwen langs de lijn
Football Manager 2015 biedt op dat vlak trouwens meer mogelijkheden. Je kunt je team nu ook vanaf de zijlijn toespreken. 'Touchline instructions' zijn niet per se nieuw, maar voorheen beperkten de mogelijkheden zich tot spelinhoudelijke aanwijzingen, die er trouwens nog steeds zijn. Je kunt echter ook je team, of spelers individueel, algemenere boodschappen meegeven. Zo kun je ongeïnteresseerd ogende spelers vragen meer passie te tonen, en bij een spannende wedstrijd kun je er op hameren dat iedereen geconcentreerd moet blijven. We hebben tijdens onze testperiode nog niet kunnen ontdekken hoeveel impact het denkbeeldige geschreeuw langs de zijlijn heeft, maar het voelt allemaal best realistisch aan. Het enige dat nog ontbreekt, is de optie om te klagen tegen de vierde official.
/i/2000557213.jpeg?f=imagenormal)
Het voetbal verloopt, zoals gezegd, voor het grootste deel geloofwaardig. Dat is belangrijk, want daar valt of staat ook de geloofwaardigheid van het hele spel mee. Het slechte nieuws voor Football Manager 2015 is voorlopig dat de nadruk in die zin ligt op 'voor het grootste deel'. De engine gaat namelijk af en toe behoorlijk de fout in, met onrealistische gebeurtenissen en onrealistische uitslagen tot gevolg. Het aantal doelpunten dat per speelronde valt is veel te hoog, en uitslagen als PEC Zwolle - Vitesse: 4-8 helpen niet echt mee om de geloofwaardigheid te vergroten.
Blunderende keepers
Die uitslagen hebben echter weinig invloed op je spelplezier. Veel erger zijn de fouten die af en toe de kop op steken in de wedstrijd-engine en enkele 'exploits' die nu al zijn gevonden door de Football Manager-community. Om maar met het meest irritante punt te beginnen: keepers blunderen opvallend vaak bij schoten vanaf de zijkant. Kijk niet vreemd op als spitsen één op één regelmatig missen, maar je buitenspelers goal na goal maken doordat de keeper rare fratsen uithaalt bij de eerste paal.
/i/2000557198.jpeg?f=imagenormal)
Daarnaast zijn er de nodige exploits. Er zijn nu al volledig uitgeschreven gidsen te vinden die de zwakke punten van de engine volledig blootleggen. Zo hebben keepers en verdedigers in Football Manager 2015 heel veel moeite met voorzetten. Zorgen dat er voldoende van jouw spelers in de zestien meter van je tegenstander zijn als er een voorzet komt, levert overdreven vaak een doelpunt op. Ook is het makkelijker dan ooit om spitsen met een goede steekpass alleen voor de keeper te zetten. Wie zijn tactiek erop instelt om gebruik te maken van deze punten, heeft bijna een garantie op succes.
Kans op verbetering
Dat is op zich funest voor een voetbalspel dat zichzelf een simulatie noemt, maar er is wel een kanttekening. De versie die Tweakers van Sega heeft gekregen voor de review is een versie van het spel die officieel nog in zijn bètatestfase zit. Het spel maakt op de releasedatum pas de transitie naar de 1.0-versie, en dat zou gepaard kunnen gaan met een aantal fixes, ook op dit gebied. Die zekerheid hebben we echter niet, en dus beoordelen we het product op basis van wat het nu is, dus niet van wat het straks nog zou kunnen worden. Het zou in ieder geval dus wel zo kunnen zijn dat de match engine over pakweg een week al een stuk beter functioneert.
Classic: steeds beter
De problemen met de match engine zijn trouwens in het hele spel te merken. Dat wil zeggen dat spelers die niet kiezen voor de traditionele Football Manager-kant maar voor de Classic-modus er ook last van hebben. Veel puristen zullen hun neus ophalen voor deze vereenvoudigde versie van Football Manager, maar bij ons begint de Classic-modus aan populariteit te winnen. Dat komt in de eerste plaats doordat Sports Interactive de spelmodus gestaag blijft uitbouwen, en in de tweede plaats doordat de Classic-modus bij lange na niet zo zwaar is voor je computer als de 'normale' spelmodus. Daar hadden we af en toe wat last van een lange reactietijd in menu's, en dat probleem deed zich in de Classic-modus niet voor.
/i/2000557231.jpeg?f=imagenormal)
Ondertussen wordt de Classic-modus steeds meer een volwaardige versie van Football Manager. Het lijkt er op dat Sports Interactive hier nog steeds op zoek is naar de juiste balans tussen toegankelijkheid en stroomlijning enerzijds en diepgang anderzijds. Football Manager Classic trekt immers spelers aan die geen zin hebben in de duizenden schermpjes die je normaal gesproken tot je moet nemen. Zij willen een minder tijdrovende versie van het spel en Classic is dat. Dat idee trekt meer mensen aan, maar de eerder genoemde puristen zullen gevoelsmatig teveel touwtjes uit handen moeten geven. Football Manager 2015 komt vooral die laatste groep meer tegemoet.
Verwacht nu niet dat Classic je ineens bakken meer tijd kost, dat zeker niet. Maar wie zich niet uren verdiept in alle ins en outs van de hoofdspelmodus zal aanvankelijk niet eens heel veel verschil merken in de Classic-modus. Natuurlijk, je kunt nu ineens nog maar drie landen selecteren en er ontbreken links en rechts wat opties. De basis blijft echter hetzelfde. Dat betekent dus dat je dezelfde problemen in de match engine tegenkomt, maar ook dat je in een verder behoorlijk geloofwaardige en diepgaande virtuele voetbalwereld terechtkomt. Die voetbalwereld is hier in een net wat ander jasje gegoten, en ook dat is geen nadeel. We vinden de visuele stijl van de Classic-modus stiekem zelfs aantrekkelijker dan de stijl van de normale versie. Inderdaad: het zou zomaar kunnen dat wij ons dit jaar aansluiten bij de groep gamers die de Classic-modus inmiddels prefereert boven de normale versie van Football Manager.
Conclusie
Football Manager 2015 biedt een waslijst een vernieuwingen en verbeteringen, die geen van alle het spel echt ingrijpend veranderen maar het geheel wel net weer iets beter maken. Vooral de verbeterde interface is een goede stap voorwaarts, met verbeterde navigatie en een overzichtelijkere presentatie van allerlei informatie tot gevolg. Het is alleen jammer dat Football Manager 2015 een paar lelijke uitglijders maakt op een plek waar je dat niet wilt hebben. De rare fratsen van de keepers en de exploits die nog in de game zitten zetten Football Manager 2015 bij voorbaat op een 0-1 achterstand. De game heeft de kwaliteit om de strijd alsnog in zijn voordeel te beslechten, maar maakt die 'valste start' toch ook weer niet helemaal goed.
Eindoordeel