Volwaardige Metal Gear-game
'Een demo die voor tientallen euro's in de digitale winkels is gelegd.' De kritieken op het verder best wel ijzersterke Metal Gear Solid V: Ground Zeroes, dat eerder dit jaar op de markt kwam, logen er niet om. De game etaleerde weliswaar prima gameplay-elementen en een indrukwekkende audiovisuele presentatie, maar hield ook na koud twee uur speeltijd alweer op. Er waren dan nog wel enkele extra missies en fans verloren zichzelf in het behalen van de hoogste beoordelingen, maar een echte, volwaardige Metal Gear-game was Ground Zeroes zeker niet.
Verschijnt voor: PlayStation 4, Xbox One, PlayStation 3, Xbox 360
Dat was ook nooit de bedoeling. Die fans wisten ook allang dat Ground Zeroes de proloog was voor wat nog komen ging. Goed, een kritische consument mag zich hardop afvragen of dat niet wat vreemd is. De boekwinkel op de hoek verkoopt immers ook het voorwoord van een nieuwe roman niet los, een jaar voordat de rest van het boek verschijnt. Voor die fans was het echter allemaal voldoende, en de moeite waard. De koning der tactische spionagegames had laten zien dat het met de kwaliteit wel goed zat. De relatief kleine spelwereld bleek een zandbak waarin zij zich uren konden vermaken, wat het wachten op die 'echte' game wat draaglijker kon maken. Dat echte spel, om Metal Gear Solid V: The Phantom Pain maar even zo te noemen, komt immers pas in 2015 uit.
The Phantom Pain lijkt te duiden op de fysieke gesteldheid van Big Boss, die in het spel voor de dag komt als half mens, half robot. Aan het einde van Ground Zeroes raakte hij betrokken bij een ernstig ongeluk, waarna hij er negen jaar uit is geweest. De mechanische delen in zijn lichaam zijn de reden dat hij het allemaal na kan vertellen. Het leverde hem onder meer een mechanische arm op, op de plaats waar ooit een normale onderarm heeft gezeten. De pijn die mensen die een lichaamsdeel hebben verloren voelen op plekken waar dat lichaamsdeel niet meer zit wordt fantoompijn genoemd.
De pijn gaat voor Big Boss echter een stuk verder dan dat. Vijanden van Big Boss hebben niet alleen hemzelf getroffen, maar ook veel van zijn medesoldaten. Big Boss is namelijk niet alleen zelf een begenadigd spion, hij is ook de leider van de Diamond Dogs, een groepering van elitesoldaten. Binnen hun rangen geniet Big Boss een legendarische status, maar aan het begin van The Phantom Pain zijn hun nummers flink uitgedund. Het opbouwen van de Diamond Dogs speelt dan ook een rol in het verhaal van The Phantom Pain.
Recon en actie
Dat verhaal begint eigenlijk als Ocelot, een oude bekende in de Metal Gear-reeks, Big Boss zijn missie geeft. Hoe de missie precies past in het verdere verhaal is nog niet helemaal duidelijk, dat viel uit de flarden informatie die Konami en Kojima Productions los hebben gelaten nog niet te destilleren. Wel helder is het doel van de missie in kwestie: Boss moet in een vrij uitgestrekt gebied in Afghanistan een gevangene lokaliseren en bevrijden. Hoe hij dat doet, welke route hij neemt en wat voor keuzes daarbij gemaakt worden, is allemaal aan de speler zelf.
Ultieme spionage
Zo is Metal Gear Solid V: The Phantom Pain een spel dat je in theorie als third-person shooter zou kunnen benaderen. Big Boss heeft immers wapens en weet daar over het algemeen beter mee om te gaan dan zijn naamloze tegenstrevers die het vuur openen zodra ze hem hebben gespot. Dat is natuurlijk niet hoe Metal Gear Solid werkt, of hoort te werken. Het is en blijft de ultieme tactische spionageserie, en dat karakter blijft in The Phantom Pain overeind.
/i/1402850757.jpeg?f=imagenormal)
In de demonstratie vindt Boss al vrij snel een aanwijzing van waar de gevangene zich zou kunnen bevinden. Hij plant met zijn iDroid een route en begint aan zijn weg. De iDroid is een goed voorbeeld van de manier waarop Ground Zeroes een aantal gameplay-elementen van deze Metal Gear-game al heeft geïntroduceerd. Het voorwerp lijkt in The Phantom Pain wel een aantal extra functies te hebben, maar de centrale rol bij het verzamelen van informatie, het plannen van een route en het bekijken van aanwijzingen blijft behouden.
Realistische leefpatronen
Met behulp van de iDroid kan Big Boss vijanden taggen en hun positie in de gaten houden. Dat is niets nieuws, maar in deze demonstratie kreeg dat veel meer betekenis. Boss kan namelijk ook de tijd versnellen. Op die manier zijn alle looproutes, bezigheden en schema's van de bewakers snel te zien. De bewakers hebben namelijk een geloofwaardig ritme. Ze wisselen elkaar af en gaan bijvoorbeeld af en toe slapen. Dat zorgt voor een wisselende bezetting. Bij het scouten hoort dus niet alleen het in kaart brengen waar vijanden staan, maar ook wanneer ze er staan, en vooral: wanneer niet.
Geholpen door een ingeroepen Recon-steuntje - vergeet niet dat Big Boss de leider blijft van de Diamond Dogs en dus op verschillende vlakken hulpmiddelen kan inzetten - heeft Boss een aardig beeld van waar hij vijanden kan verwachten, en dan is het tijd om te infiltreren. Dat gaat gepaard met het uitschakelen van een hoop vijanden. Ervaren MGS-spelers weten dat het daarbij handig is om zo min mogelijk vijanden daadwerkelijk te vermoorden, want dat kost punten. Veel slimmer is het om ze in slaap te krijgen of te stunnen. Desgewenst kan Big Boss ze ook onder schot houden, waarna de kans aanwezig is dat ze zich overgeven, en dan kan Boss ze ondervragen om meer bruikbare informatie te krijgen.
Eigen basis en leger opbouwen
Op dat moment treedt ook het systeem in werking rond de opbouw van je Diamond Dogs. In Metal Gear Solid V: The Phantom Pain maakt het Fulton-systeem zijn comeback. Dit is een systeem waarmee Boss allerlei elementen uit de omgeving, waaronder slapende/verdoofde vijanden, kan laten ophalen en afvoeren naar 'Mother Base'. Er komt dan een ballon boven de vijand of het voorwerp in kwestie te hangen, en enkele seconden later wordt die ballon gegrepen door een vliegtuig. Nog wat later krijgt Boss de bevestiging dat de zending is aangekomen op Mother Base.
Humor
Dat hele schouwspel ziet er behoorlijk kolderiek uit, en dat geeft Metal Gear nu net even een humorvol laagje dat wij nog weleens missen in serieuze spionagegames. Het helpt dat het Fulton-systeem bepaald niet kieskeurig is in wat Big Boss allemaal opstuurt. Om de werking van het systeem te demonstreren, stuurde de medewerker van Konami bijvoorbeeld een schaap naar de basis. Het is namelijk zo dat alles wat je opstuurt naar Mother Base ook echt op jouw fysieke thuisbasis rondloopt, en dus kwamen we een schaap tegen op de verder nogal industrieel ogende basis.
/i/1402851206.jpeg?f=imagenormal)
Aan het begin van The Phantom Pain is die basis een vrij beperkte omgeving, maar dat verandert. Boss kan namelijk niet alleen allerlei elementen uit de plaatsen waar hij komt inpikken, hij kan ook zijn in-game geld gebruiken om de basis te upgraden en uit te breiden. Dat is nodig, want gaandeweg het spel maakt Boss meer vijanden, en die vijanden kunnen op elk moment besluiten Mother Base aan te vallen. Het loont dus de moeite om je basis te voorzien van steeds betere verdedigingsmaatregelen en om uitgeschakelde soldaten in te lijven in je eigen leger.
Metal Gear Solid Manager
Dit aspect van Metal Gear Solid V: The Phantom Pain kwam voor ons als een enorme verrassing. Kojima voegt met dit onderdeel een heel 'Metal Gear Solid Manager'-aspect toe aan het spel. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe Mother Base precies verbonden is aan de rest van het verhaal, maar dat maakt niet eens uit. Het is alleen al cool om er rond te lopen, de diverse bekende en minder bekende personen te zien, en alle onderdelen die je in de diverse missies naar je basis hebt opgestuurd. Bovendien kunnen we ons goed verstellen dat het een machtig moment is als je basis inderdaad wordt aangevallen, en je aan de zijde van je eigen Diamond Dogs mag vechten om de basis te verdedigen.
Bekende gameplay-elementen
Bij ons viel alle gameplay rond Mother Base en het Fulton-systeem in erg goede aarde, maar uiteindelijk is dat niet de hoofdzaak van een Metal Gear Solid-game, en dus gaan we weer verder met die missie. Big Boss sneakt zich een weg langs vijanden en schakelt ze op allerlei manieren uit. Zo kan hij zijn metalen arm gebruiken om op muren te kloppen en vijanden te lokken, al kan hij zijn mechanische vuist ook schudden om zonder muur in de buurt hetzelfde effect te krijgen.
Duveltje uit een doosje
Daarnaast keert de welbekende doos terug. In elke andere game gaat het om een doodnormale doos, in Metal Gear Solid is het een onmisbaar voorwerp, aldus Konami. Big Boss kan de doos gebruiken op de bekende manieren, maar heeft er ook enkele trucs bij. Zo kan hij vliegensvlug als een duveltje uit een doosje omhoog springen en schieten met zijn pistool of verdovingspistool. Ook kan hij de doos snel ongezien verlaten door uit de voorkant van de doos te springen, wat handig is als een van de vijanden een 'lopende doos' heeft gezien en besluit even op onderzoek te gaan.
/i/1402851205.jpeg?f=imagenormal)
Op dat gebied bewijst de gameplay van The Phantom Pain zich logischerwijs als een kopie van Ground Zeroes. Dezelfde visuele aanwijzingen laten je weten dat vijanden op het punt staan om je te ontdekken. Uiteraard ontbreken daarbij de kenmerkende uitroeptekens boven de hoofden van vijanden niet, alsmede het 'opgemerkt'-geluidje dat door de jaren heen dienst heeft gedaan als sms-alarm op menig mobiele telefoon. Al met al oogt het om de tuin leiden en uitschakelen van vijanden in Metal Gear Solid V: The Phantom Pain even vermakelijk als vertrouwd. Maar goed ook, want het moet raar lopen, wil die vorm van gameplay niet de ruggengraat van deze Metal Gear-game worden.
Bombardement inroepen
Toch ontkomt ook Big Boss er niet aan af en toe zijn guns te laten spreken. Hierin doet Metal Gear niet direct heel veel anders dan andere third-person shooters, al moeten we er ook bij zeggen dat we Big Boss hooguit dertig seconden op deze manier bezig hebben gezien. Op het moment dat de gevechten losbraken had hij zijn doel al volbracht en restte alleen nog zijn eigen exfiltratie. Hier komt trouwens de macht van de Diamond Dogs-leider weer naar voren. Eerst zien we hoe Big Boss een bombardement op de vijandelijke basis inroept, om vervolgens een helikopter te bestellen bij een nabij gelegen landingszone, om de missie helemaal af te ronden.
Sterke graphics, goede sfeer
Wat dan rest, is een sfeervolle eindscène waarin Big Boss, zittend in de helikopter, begint aan de terugweg richting Mother Base. En daar krijgt Metal Gear Solid V: The Phantom Pain nog maar eens een pluspunt erbij. Na Ground Zeroes waren we al danig onder de indruk van de openingscène van dat spel. Welnu, The Phantom Pain belooft dat hoge niveau probleemloos te evenaren, en misschien nog wel te overstijgen ook. De trailer gooide wat dat betreft in elk geval al hoge ogen, en verschillende gamers zullen even het nummer 'Nuclear' van Mike Oldfield hebben opgezocht.
/i/1402850767.jpeg?f=imagenormal)
In die trailer, maar ook in diverse scènes in het spel zelf, is de hand van Hideo Kojima duidelijk zichtbaar. Niet voor niets start het spel met de notitie dat Kojima de regisseur, schrijver, producer en designer is van The Phantom Pain, en het mag gezegd worden: de man die erom bekend staat een enorme control freak te zijn die elke digitale millimeter van zijn games drie maal controleert en heroverweegt, is bezig een pareltje van een game af te leveren. Niet alleen als het gaat om gameplay, maar zeker ook op het gebied van sfeer.
Beste van de E3?
Die sfeer wordt geholpen door de toch al puike audiovisuele prestaties. We zagen op de E3 The Witcher 3 een dagje eerder dan Metal Gear Solid, en waren er die dag nog van overtuigd dat niets in de buurt zou kunnen komen van de rpg van Poolse makelij. Na het zien van Metal Gear Solid V: The Phantom Pain moeten we dat oordeel echter terugdraaien. Niet dat we willen beweren dat The Phantom Pain mooier is, maar de twee games ontlopen elkaar wat dat betreft niet veel. Beide games zullen zich komend jaar bij de beste en mooiste games aller tijden gaan voegen, zoveel is wel duidelijk.
Voorlopige conclusie
Hideo Kojima is een rare, eigenwijze control freak. Iemand die altijd zijn eigen plan trekt en niet veel luistert naar invloeden van buitenaf. Misschien is het wel daarom dat zijn naam in de loop der jaren synoniem is geworden voor kwaliteit. Die naam houdt Kojima met Metal Gear Solid V: The Phantom Pain hoog. Heel hoog. Mooier zagen we Metal Gear Solid nooit. De gameplay lijkt beter in elkaar te zitten dan ooit tevoren, en is mede dankzij de aanwezigheid van Mother Base en alles wat daarmee samenhangt, ook uitgebreider dan ooit. Metal Gear Solid V: The Phantom Pain is een must-have in wording.