Splinter Cell: Blacklist - Sam Fisher in topvorm - Review

De lachende derde

Onlangs schoven we aan bij een rondetafelgesprek met een aantal andere journalisten. Daarbij werd onder meer gediscussieerd over de mogelijke gevolgen van het sterke najaar waar we, wat game-releases betreft, op af stevenen. Een grootheid als Grand Theft Auto V zou weleens roofbouw kunnen plegen op een aantal andere titels, en de vraag was dan ook welke titels de dupe zouden zijn van het op handen zijnde succes van Rockstars game. Een van de genoemde titels? Splinter Cell: Blacklist.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Getest op: Xbox 360
Ook verkrijgbaar voor: PlayStation 3, pc

Het najaar van Ubisoft draait om Assassin's Creed IV: Black Flag en Watch Dogs. Er lijkt nauwelijks ruimte voor nóg een grote game. Daarnaast ontbreekt de 'buzz' bij Splinter Cell. We moeten bekennen dat we daar zelf ook debet aan zijn. Mede door de gekozen thema's in de previews maakte de game niet hetzelfde los als de twee andere grote namen van Ubisoft. De Franse uitgever toonde tijdens diverse perspresentaties steeds actievolle scènes. Daaruit ontstond zelfs de vraag of Blacklist wellicht een mix zou worden tussen de basis van Splinter Cell en scripted actiespellen als Call of Duty. Dat potentiële vooruitzicht stemde ons niet al te hoopvol.

Nu moet je weten dat Splinter Cell jongstleden vrijdag werd afgeleverd op de redactie van Tweakers. Door een samenloop van omstandigheden liet dat niet veel werktijd over om te testen, dus werd uit nood het weekend volop gebruikt om de game uit te spelen. Maandagmiddag rolden de credits over het scherm en konden we niet anders dan even terugdenken aan dat rondetafelgesprek. Zou Splinter Cell: Blacklist inderdaad een game zijn die veel mensen uit kostenoverwegingen laten liggen? Destijds vermoedden we van wel. Inmiddels hopen we toch echt van niet.

Samen met de rest van de wereld waren we er al blind van uitgegaan dat Assassin's Creed en Watch Dogs het najaar voor Ubisoft moesten gaan dragen, en dat Splinter Cell daarbij een leuk opwarmertje was. Niets blijkt echter minder waar. Ubisoft is erin geslaagd Sam Fisher en de zijnen terug te brengen naar een al lang niet meer gehaald niveau. Dat beangstigende beeld van een Splinter Cell-game doordrenkt van scripted Call of Duty-schietgeweld? Klopt niets van. Als Splinter Cell: Blacklist ergens in uitblinkt, dan is het wel in de sneaky, stealthy gameplay. Zo moet het zijn!

Zoveel teamgenoten, zoveel missies

Splinter Cell: Blacklist vertelt het verhaal dat je, met wat fantasie, al tachtig keer voorbij hebt zien komen in games, films en tv-series. Terroristenorganisatie X, in dit geval 'The Engineers', heeft het voorzien op de Verenigde Staten van Amerika. De bad guys hebben overal lijntjes en ingangen en dus besluit de president om Sam Fisher van buitengewone bevoegdheden te voorzien. Als leider van het nieuw opgerichte Fourth Echelon mag Sam met een klein team proberen de terroristen op te sporen en in te rekenen. Dat blijkt natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Per teamlid aparte extra missies

Zo'n team heeft vaak alleen een verhalende rol. De leden voeren hun taken op de achtergrond uit en als speler krijg je de resultaten daarvan in tussenscènes mee. Zo niet in Splinter Cell: Blacklist. Vanuit het vliegende hoofdkwartier van Fourth Echelon, de Paladin, kan Fisher diverse optionele missies opstarten vanuit gesprekken met zijn teamgenoten. Techneut Charlie, missie-specialist Briggs, een wapenhandelaar die we in deze review even anoniem laten en natuurlijk Sams vaste 'handler' Anna 'Grim' Grímsdóttir: allemaal voeren ze hun eigen onderzoeken uit en hebben dus ook missies klaar staan voor Sam.

Splinter Cell: Blacklist

Die missies weven zich naadloos in de hoofdverhaallijn. De speler heeft continu de keuze verder te gaan met de missies voor de verhaallijn of met een optionele missie aan de slag te gaan. Blacklist scoort punten met de positie die die missies innemen. Ze zijn namelijk niet alleen afwisselend - elk personage biedt een eigen type missie - en uitdagend, maar ook functioneel. Om zijn uitrusting en de Paladin te upgraden, heeft Sam een hoop geld nodig. Dat verdient hij in missies, en de extra verdiensten uit de optionele missies zijn daarbij mooi meegenomen. De 'intel' die het team vergaart met zulke missies wordt af en toe op een aardige manier het verhaal in geschreven, al hadden we niet het idee dat het wel of niet uitvoeren van de extra missies het verloop van het verhaal op een wezenlijke manier beïnvloedt.

Verwevenheid

De extra missies verraden, samen met de manier waarop ze in het spel zijn opgenomen, al iets van de diepgang van Splinter Cell. Ze herbergen de diverse speelstijlen die Sam zich kan aanmeten - daarover iets verderop meer - maar linken ook op diverse manieren met de rest van het spel. Ja, ze leveren geld op, maar geld alleen is niet genoeg. Het behalen van bepaalde missies speelt ook nieuwe onderdelen voor je uitrusting vrij. Daarnaast kun je het geld gebruiken om de Paladin zelf te upgraden. Per upgrade groeit de multiplier die van toepassing is op je verdiende puntenaantal. Missiepunten maal multiplier is je nettowinst voor een missie. Op die manier versterken de extra missies ook het economische systeem van Splinter Cell.

Die mate van integratie is illustratief voor de hele opbouw van Splinter Cell: Blacklist. Er is namelijk geen sprake van drie afzonderlijke spelmodi. Singleplayer, multiplayer en coöp zijn allemaal verwerkt in hetzelfde avontuur. De verhaalmissies speel je solo, maar alle optionele missies kun je desgewenst coöperatief spelen, en dat maakt de content alleen maar spannender en beter. Ook de versus-spelmodus Spies vs. Mercs speel je gewoon tijdens je avontuur. We hebben vaker games gezien waarbij alle spelonderdelen met elkaar verbonden zijn, maar zelden gebeurde dat zo goed en logisch als in Splinter Cell: Blacklist.

Drie speelstijlen

Toch is dat alles slechts een omhulsel voor waar het echt om gaat: gameplay. Zoals gezegd vreesden we vooraf een beetje voor een te hoge mate van hersenloos knalwerk. Voor wie dat aanspreekt: het merendeel van de missies in Blacklist zou je inderdaad als een van high-tech gadgets voorziene Rambo kunnen spelen. Het veel betere nieuws: zo is Splinter Cell absoluut niet bedoeld, en wie de moeite neemt om zich te conformeren aan de stealth-speelstijl die de spelserie groot heeft gemaakt, wordt daar ook voor beloond.

Ghost, Panther en Assault

Splinter Cell: Blacklist onderscheidt drie speelstijlen: Ghost, Panther en Assault. Vooral met de aanwezigheid van die tweede optie zijn we erg blij. Ghost en Assault vertegenwoordigen beide namelijk een bepaald uiterste. In de Assault-klasse scoor je punten als je in een open gevecht kills maakt. Ghost-punten krijg je juist voor perfecte spionage: vijanden schakel je op non-fatale wijze uit, of nog beter: je laat ze voor wat ze zijn. Je sneakt erlangs en schakelt alleen vijanden uit waarbij dat noodzakelijk is. Toegegeven: het is een prachtige uitdaging om een missie helemaal op die manier te spelen. Het is alleen wel verdraaid lastig.

Hand-on: Tom Clancy's Splinter Cell: Blacklist

Panther is de ideale tussenweg. Je dient onopgemerkt te blijven, maar het staat je vrij om te doen en laten wat je zelf wilt. Drie vijanden uitschakelen met een sniper rifle via het inmiddels bekende 'tag-systeem' van Splinter Cell is niet wat een perfect opererende spion zou doen, maar als gamer is het vaak wel zo gemakkelijk. Toch weer drie vijanden waarover je je niet meer druk hoeft te maken.

Speelstijl bepalend voor verdiensten

Toch is het feit dat het spel drie stijlen herkent op zichzelf niet zaligmakend. De implementatie is allesbepalend. De speler hoeft nooit vooraf een stijl te kiezen. Als speler weet je dat je met Ghost-oplossingen de meeste punten scoort. Panther levert net wat minder op en Assault het minst. Die kennis kun je meewegen tijdens missies. Aan het eind van de missie vatten enkele menu's je prestaties samen en kun je precies zien hoeveel bewakers je met rust hebt gelaten of op Ghost-, Panther- of Assault-wijze hebt uitgeschakeld. Dat leidt, samen met bonussen voor de tijd die je nodig had om de missie te voltooien en bonussen voor goed verstopte lichamen en verkenning van de omgeving, tot een puntenaantal dat via de eerdergenoemde multiplier wordt omgezet in cash.

Splinter Cell: Blacklist

Het spel laat je dus grotendeels vrij om je eigen speelstijl te kiezen, maar gooit er af en toe een specifieke situatie tussendoor om je scherp te houden. Dat begint al met Anna's optionele missies waarbij het niet opgemerkt worden een vereiste is. Dit zijn de missies waar liefhebbers van stealth-spionagegames het meest van zullen smullen. Bedenk wel dat je soms wel een half uur tot drie kwartier nodig hebt om een missie te volbrengen en dat die extra missies niet zijn voorzien van checkpoints. Gezien worden door de allerlaatste vijand in de missie betekent dus dat je opnieuw moet beginnen ... een uitdaging dus.

De verschillende missietypen uit de optionele missies duiken af en toe ook op in de normale missies, zodat ook spelers die er voor kiezen om de extra missies niet te spelen toch alle facetten van de gameplay meekrijgen. Al is het maar een klein voorbeeld, het verraadt opnieuw hoe goed doordacht Splinter Cell: Blacklist in elkaar zit.

Keuzes zonder consequenties?

Het enige losse eindje dat we niet meteen vast wisten te knopen was de rol van de keuzes die Sam af en toe mag maken. Het gaat er dan om of je een vijand wilt doden of dat je er voor kiest om hem in leven te laten. Het zou kunnen dat het verloop van enkele tussenscènes daardoor verandert, maar Ubisoft maakt dat nauwelijks inzichtelijk, waardoor die keuzes feitelijk geen betekenis hebben - anders dan het korte filmpje waarin Sam het lijdend voorwerp al dan niet te grazen neemt.

Gameplay: soepel en logisch

Ongeacht of je jezelf geroepen voelt om als Ghost te opereren of juist meer als Assault-type, je hebt dezelfde wapens tot je beschikking. Voor Splinter Cell-veteranen is het gros van Sams mogelijkheden gesneden koek. Nog steeds kan Sam met een camera onder deuren door kijken en vijanden een 'tag' geven waardoor hij hun positie kan tracken. Als Sam een executie-move beschikbaar heeft, kan hij getagde vijanden met één druk op de knop uitschakelen. Daar is niets nieuws aan, maar het is en blijft een basiselement waar je in de gameplay gretig gebruik van zult maken.

De schaduw is je vriend

Datzelfde geldt voor het bewegen in de schaduw. Al vanaf de eerste Splinter Cell-game is 'het donker' Sams trouwste bondgenoot, en dat verandert in Blacklist niet. De reden dat we het toch even noemen, is dat dit onderdeel van de gameplay weet te overtuigen. Op momenten waarop je denkt 'dit hoekje is waarschijnlijk net donker genoeg om me te verbergen', klopt die gedachte praktisch altijd. De gameplay sluit goed aan bij het visuele deel, wat ervoor zorgt dat je kunt vertrouwen op intuïtie. Dat is, in een spel waarin perceptie en jezelf verborgen houden een belangrijke rol spelen, wel zo fijn.

Hand-on: Tom Clancy's Splinter Cell: Blacklist

Al net zo fijn zijn de talloze gadgets die Sam tot zijn beschikking heeft, en de manier waarop de kunstmatige intelligentie van de vijandelijke soldaten daar op reageert. Een perfecte AI zijn we nog nooit tegengekomen en daar brengt Blacklist geen verandering in, maar de prestatie is goed genoeg om mee te komen met het niveau van de rest van het spel. Zodra je bijvoorbeeld aan het scouten bent met je drone en die drone wordt opgemerkt, beginnen de vijanden meteen een zoekactie omdat ze begrijpen dat er een vijand in de buurt moet zijn. Dat soort voorbeelden van logisch gedrag en kloppende reacties zijn legio in Splinter Cell, al moeten we erbij zeggen dat sommige soldaten zich af en toe wel érg eenvoudig om de tuin laten leiden.

Spion zijn moet je leren

Gewapend met je gadgets en wapens zul je binnen de kortste keren aardig bedreven zijn in Splinter Cell: Blacklist. Een leuke test: speel heel vroeg in de campagne de eerste missie van Charlie. In zijn missies moet je, desgewenst in coöp, golven vijanden overwinnen en in leven blijven. Aan het begin overleefden we met moeite drie golven, maar wat later in het spel verdubbelden we dat aantal eenvoudig. Natuurlijk hadden we toen meer gadgets en betere wapens, maar vooral de veranderde denkwijze maakt verschil. Je leert hoe je vijanden kunt afschudden en kunt 'verdwijnen'. De missies waarin je niet opgemerkt mag worden zijn spannend, maar het kat-en-muis-spelletje dat bij dit soort missies komt kijken is ook erg vermakelijk.

Kijkend naar de speelbaarheid van Splinter Cell: Blacklist moeten we constateren dat er geen enkel element in de besturing of de gameplay is dat op zichzelf de oorlog wint. Blacklist onderscheidt zich juist doordat alle elementen naadloos in elkaar overgaan en samen soepele gameplay opleveren. Je zou kunnen bedenken dat je een groep soldaten uitschakelt door er een bus slaapgas tussen te gooien, terwijl je de enige soldaat die daardoor niet geveld kan worden van achteren besluipt in de anderhalve seconde aan consternatie die dan ontstaat. Je weet dat de dertig seconden die je hebt voordat een vierde soldaat terugkomt van zijn ronde net genoeg is om drie lichamen om een hoekje neer te leggen, zodat hij geen alarm slaat. Als dat plan in de gameplay dan precíes zo werkt als je het had bedacht, maakt dat indruk.

Hoog niveau in multiplayer en graphics

Het plezier dat je beleeft in de gameplay heeft zijn hoogtepunt op het moment dat je samen met anderen speelt, en dat aspect bereikt op zijn beurt weer een piek als het gaat om Spies vs. Mercs. Het is inmiddels een bekende spelmodus en allang niet meer nieuw voor Splinter Cell, maar het blijft een verdomd spannend spelletje om te spelen. Als spion speel je op de manier zoals je die gewend bent uit de rest van het spel: in een derdepersoonsperspectief. Je mogelijkheden hangen af van de klasse die je gekozen hebt, en de eigenschappen zijn gericht op onzichtbaar blijven of juist op het zoeken van de confrontatie. Natuurlijk is een goede mix in je team daarbij wenselijk.

Stealth versus brute vuurkracht

Terwijl de spionnen de missie hebben om bepaalde hacks te plaatsen, zijn de Mercs er juist om dat te voorkomen. De Mercs spelen vanuit een eerstepersoonsperspectief en zijn van zichzelf veel meer gericht op confrontatie dan de Spies. Dat houdt in dat ze bij een normaal vuurgevecht in het voordeel zijn, maar ze ontberen het verrassingselement. Spies kunnen de Mercs bijvoorbeeld van boven aanvallen en ze gemakkelijk in de rug aanvallen, terwijl de Mercs op brute vuurkracht leunen.

Splinter Cell: Blacklist

Die tegenstellingen maken een potje Spies vs. Mercs hoe dan ook al interessant. Je speelt in een potje immers met beide kanten, en dan gaat het om de vraag welk team uiteindelijk het effectiefst te werk is gegaan. Wat ons betreft dankt de modus zijn spelplezier echter niet eens aan het competitie-element. Het gaat om de spanning. De spanning die je in de singleplayer voelt als je recht boven drie zwaarbewapende vijanden hangt, wordt in de multiplayer nog eens verdrievoudigd. Menselijke spelers kunnen namelijk een stuk beter zoeken en kijken dan hun AI-collega's in de singleplayer

Spannend, maar...

Ondanks de spanning gaf Spies vs. Mercs ons niet dezelfde voldoening die we kregen toen we de rest van het spel doorspeelden. Zeker de potjes die je na afloop van de campagne nog speelt maken niet meer de indruk die er aanvankelijk nog wel is. Het nadeel van de werkwijze waarbij alle elementen van het spel onderdeel uitmaken van hetzelfde avontuur is dat de noodzaak om door te spelen wat wegvalt als het avontuur afgelopen is. Zolang alles past binnen het raamwerk van de jacht op de Engineers is alles leuk en spannend, maar zodra de verhaallijn is afgerond verdwijnt bij ons de wil om nog echt veel meer spelen.

De vraag is dan of dat aan Spies vs. Mercs ligt of aan de rest van het spel, en we neigen naar het laatste. De tussenscènes zijn van hoog niveau. Het spel ziet er hoe dan ook goed uit en de tussenfilmpjes zijn wat dat betreft de kers op de taart. Grafisch is het goed en de acteerprestaties van de diverse acteurs, waarvan er een paar behoorlijk bekend zijn uit met name de televisiewereld, verdienen ook complimenten. Het zorgt ervoor dat je binnen een mum van tijd in het verhaal van Splinter Cell: Blacklist wordt gezogen. Het leidt er echter ook toe dat je juist dat element mist als het verhaal eenmaal is afgerond.

Conclusie

We hadden nooit durven voorspellen dat Splinter Cell: Blacklist een kans zou gaan maken hoog te eindigen in het lijstje met 'beste games van het jaar', maar dat is wel degelijk het geval. Het is lang geleden dat we een game speelden die zo goed uitgedacht was en zo logisch in elkaar stak als Splinter Cell: Blacklist. Het spel is een schoolvoorbeeld van hoe goede ideeën en dito afwerking een toptitel kunnen opleveren. Ubisoft heeft ogenschijnlijk alle lessen die het bedrijf de afgelopen jaren heeft geleerd in één game verwerkt. Het mag dan pas half augustus zijn: wat ons betreft is het najaar bij deze in stijl begonnen, met de beste Splinter Cell-game uit de recente geschiedenis. Misschien is het wel de allerbeste game in de hele serie.

Pluspunten

+ Alles logisch met elkaar verbonden
+ Uitdagende missies en extra missies
+ Gameplay biedt ruimte aan intuïtie
+ Spies vs. Mercs
+ Extra missies in coöp nog beter