Inleiding
Microsoft begon ooit als een bedrijf dat zich enkel met software bezighield, maar door de jaren heen is de onderneming uit Redmond ook steeds meer hardware gaan maken. Eerst was dat voornamelijk randapparatuur, zoals toetsenborden, muizen, webcams en gamecontrollers. Later kwamen daar de Xbox- en Xbox 360-spelcomputers, en de Zune-mediaspeler bij. In 2010 probeerde Microsoft de markt voor smartphones te betreden met zijn Kin-telefoons. Die flopten echter en werden na korte tijd weer uit de handel gehaald.
Nu probeert Microsoft alweer een nieuwe markt te betreden, ditmaal die voor tablets. Het bedrijf kondigde in de afgelopen zomer twee modellen aan: de Surface RT en de Surface Pro. De Pro-variant komt pas in 2013 uit en daarom richten we ons in deze review op de Surface RT, die - de naam zegt het al - Windows RT draait.
Microsofts aankondiging zette bij sommige partners kwaad bloed; vooral Acer liet duidelijk weten niet blij te zijn met Microsofts keuze, omdat het bedrijf hiermee zijn partners beconcurreert. Microsoft gaf toe dat de introductie van de Surface de relatie tussen het bedrijf en zijn partners onder druk kan zetten.
Er is Microsoft dus veel aan gelegen dat de Surface RT een succes wordt. De tablet is volgens Microsoft dan ook de uitkomst van een intensief r&d-traject. Om zich te onderscheiden van de concurrentie en om het idee van Windows als besturingssysteem voor productiviteit te benadrukken, ontwikkelde Microsoft voor de Surface de aparte Touch Cover, met een geïntegreerd toetsenbord.
Omdat de Surface RT nog niet in Nederland verkrijgbaar is, haalden we een exemplaar inclusief Touch Cover uit het buitenland en we gingen ermee aan de slag.
Behuizing: strak en degelijk
De behuizing van de Surface is gemaakt van magnesium, al noemt Microsoft het materiaal VaporMG, uit te spreken zoals Engelstaligen 'vapormag' zouden zeggen. De term vapor slaat op de manier waarop de coating is aangebracht: door middel van dampafzetting. Het materiaal heeft een donkergrijze kleur, is mat afgewerkt en voelt stevig aan. De algehele bouwkwaliteit en afwerking van de tablet maken indruk; je krijgt het idee dat er goed over het design is nagedacht en dat er veel aandacht is besteed aan de plaatsing van knoppen en andere onderdelen. In dat opzicht roept de Surface RT hetzelfde gevoel op als de tablets van Apple. Het enige minpunt dat we moeten noemen is dat het Windows-logo aan de achterzijde niet egaal is, maar aangezien dit in andere reviews en foto's geen probleem lijkt te zijn, gaat het waarschijnlijk om een kleine productiefout.
/i/1352903919.jpeg?f=imagenormal "Microsoft Surface RT")
Omdat het scherm iets groter is dan we gewend zijn in dit segment, 10,6" in plaats van 10,1", voelt de tablet als geheel ook net wat forser aan en zijn ook de dikte en het gewicht wat groter dan gebruikelijk. Met 676 gram weegt de Surface marginaal meer dan de nieuwste iPad, die we al redelijk zwaar vinden, en een stuk meer dan de meeste Android-tablets in deze prijsklasse. Combineer dat met de breedbeeldverhouding van het scherm en je hebt een apparaat dat je het liefst neerzet of met twee handen vasthoudt. Dat laatste deden we in de praktijk vaak, omdat de interface van Windows RT hiervoor geoptimaliseerd is.
De meeste gebruikers zetten hun tablet in voor de consumptie van content en niet zozeer voor productie. Hierin wil Microsoft verandering brengen en daarom kent de Surface RT enkele facetten die hierop gericht zijn, waaronder de Touch Cover met toetsenbord, waar we later nog op ingaan, en een voorgeïnstalleerd exemplaar van Office 2013.
:fill(white)/i/1352903918.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903923.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903930.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903931.jpeg?f=thumb)
De behuizing bevat ook een handigheid die het makkelijker moet maken om de tablet voor productiedoeleinden te gebruiken; een ingebouwde standaard. Deze maakt deel uit van de behuizing en is gemaakt van hetzelfde VaporMG. Dichtgeklapt ligt hij verzonken in de achterzijde van de tablet en steekt hij niet uit. Aan de linkerzijde is een kleine inkeping geplaatst, zodat de standaard eenvoudig uitgeklapt kan worden. Het scharniermechaniek voelt stevig aan en als de tablet rechtop staat, kan het touchscreen prima bediend worden zonder dat het geheel beweegt of terugveert.
Aansluitingen en oplader
De Surface RT is redelijk goed voorzien van aansluitingen, met als belangrijkste de usb 2.0-poort aan de rechterzijde. Welke usb-apparaten wel en niet goed werken, bespreken op de volgende pagina. Boven de usb-poort zit een micro-hdmi-uitgang en daar weer boven zit een van de stereospeakers.
Helemaal onder aan de rechterkant zit de aansluiting voor de oplader, die veel wegheeft van de MagSafe-aansluiting die Apple voor zijn notebooks gebruikt. De contactpuntjes liggen iets verzonken in de tablet en de connector van de oplader valt dus deels in de zijkant weg. Dankzij magneetjes blijft alles strak op zijn plek zitten.
:fill(white)/i/1352903920.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903921.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903924.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903925.jpeg?f=thumb)
Hoewel we de oplossing een stuk beter vinden dan reguliere ronde stekkertjes, zit er wel een eigenaardigheid in het onwerp. De zijkant van de Surface RT loopt namelijk schuin af, en je moet de connector dus onder een kleine hoek tegen de aansluiting houden. Omdat de magneten relatief sterk zijn, blijft de connector echter ook zitten als hij niet precies op zijn plek zit. Je hebt dan wel het idee dat hij aangesloten is, maar omdat de contactjes geen verbinding maken, laadt de tablet niet op.
Boven aan de linkerzijde van de tablet is weer een speaker te vinden met daaronder de 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting. De speakers geven een voor tabletbegrippen redelijk geluid, al was meer bas wel fijn geweest. Omdat ze aan de zijkant zitten en niet achterop, zoals bij veel andere tablets, blijft het volume hetzelfde als hij plat ligt.
Onder de koptelefoonaansluiting zit een volume rocker, die beide volumeknoppen combineert. De tablet beschikt ook nog over een micro-sd-aansluiting, maar als je niet weet dat die er is, zal hij ook niet opvallen. Hij is namelijk weggewerkt in de achterkant en alleen zichtbaar als de standaard uitgeklapt is.
Touch Cover: slimme vondst
Normaliter recenseren we apparaten zonder optionele accessoires, maar in het geval van de Surface RT maken we een uitzondering en bespreken we ook de Touch Cover. Dit omdat Microsoft deze cover bijna als onderdeel van de tablet presenteert en omdat de Surface door deze accessoire de potentie heeft om zich te onderscheiden van de concurrentie in de tabletmarkt. In combinatie met een cover komt de totaalprijs van een 32GB Surface RT uit op 579 euro.
/i/1352903922.jpeg?f=imagenormal "Microsoft Surface RT")
De Touch Cover beschermt namelijk niet alleen het display, maar bevat ook een volledig qwerty-toetsenbord. Via een magnetische verbinding kan de cover aan de Surface RT geklikt worden, waarna via de extreem platte toetsjes tekst ingevoerd kan worden.
Toetsen kunnen we ze overigens bijna niet noemen; de hele cover is net iets meer dan 3mm dik en daarom kun je de toetsen niet indrukken, zoals op een normaal toetsenbord. Omdat ze echter toch enkele millimeters hoog zijn, kun je de toetsen voelen en van elkaar onderscheiden zonder naar je vingers te kijken. Onder de toetsen zit een klein touchpad, wat in de desktopomgeving een uitkomst is, maar binnen de nieuwe Windows 8-interface niet noodzakelijk is.
De achterzijde is van een materiaal dat nog het meeste weg heeft van vilt, zoals bij sommige auto's gebruikt wordt voor de vloermatten. Het vloekt een beetje met de strakke lijnen en matte afwerking van de Surface, maar dat doet natuurlijk niets af aan de werking. De cover is enigszins buigzaam, maar bevat binnenin een redelijk hard materiaal, waardoor hij stevig aanvoelt.
De verbinding tussen de cover en de tablet werkt via magneten, net zoals bij Apples Smart Cover, en is erg stevig; je kunt de Surface RT ondersteboven laten bungelen terwijl je alleen de cover vasthoudt en nog laat de verbinding niet los. Als je de twee helften wilt verbinden, hoef je de magneten alleen maar bij elkaar in de buurt te houden, waarna alles vanzelf vastklikt.
:fill(white)/i/1352903926.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903927.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903929.jpeg?f=thumb)
Vergeleken met andere invoermethoden
De individuele toetsen zijn niet capacitief, maar werken via een druksensor. Dat betekent dat het, in tegenstelling tot bij een virtueel toetsenbord, niet voldoende is om zachtjes over een toets heen te vegen. In het begin is dit erg wennen, vooral als je op een hoog tempo tikt. In de praktijk zijn er twee opties; even snel tikken maar veel meer kracht zetten, of je tempo verlagen waardoor je de toetsen gerichter kunt raken.
Om te kijken hoe goed de Touch Cover nu echt werkt, hebben we een kleine, niet erg wetenschappelijke test uitgevoerd met een onlinetool. Hierbij moeten een minuut lang willekeurige woorden getypt worden, terwijl de snelheid en het aantal fouten worden bijgehouden. We hebben deze test uitgevoerd met een fysiek toetsenbord, een virtueel toetsenbord en de Touch Cover. De resultaten staan in onderstaande tabel.
| | Fysiek toetsenbord | Virtueel toetsenbord | Touch Cover |
|---|
| Snelheid (woorden per minuut) |
93 |
59 |
56 |
| Accuraatheid |
96 procent |
85 procent |
85 procent |
Als we puur naar de statistieken kijken, doet de Touch Cover niet veel onder voor het virtuele toetsenbord. Typen gaat een fractie minder snel, maar het percentage fouten is gelijk. Toch vinden we de Touch Cover in de praktijk wel de betere vorm van tekst invoeren, omdat je kan voelen waar de toetsen zitten en daardoor makkelijker blind kan typen. Daarnaast is typen met de Touch Cover ergononomisch gezien fijner. De Surface staat immers rechtop, waardoor je het idee hebt met een laptop of netbook te werken. Een onscreentoetsenbord vereist dat je de tablet plat neerlegt en neemt een groot deel van je scherm in.
Omdat er maar twee contactpunten met de ondergrond zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld bij een tablet die rechtop staat in een toetsenborddock, heeft de Surface RT wel een stevige, platte ondergrond nodig. Makkelijk op schoot werken is er dus niet bij.
Handiger dan een Transformer?
In de praktijk vonden we de Touch Cover een fijnere oplossing dan een los fysiek toetsenbord waar de tablet ingeklikt wordt, zoals bijvoorbeeld bij de Transformer-serie van Asus. Hoewel die toetsenborden fijner tikken en een extra accu bevatten, maken ze het geheel ook meteen een stuk zwaarder en dikker. Het grootste probleem is echter dat je constant moet bedenken hoe je het apparaat wilt gebruiken. Moet je het dock bijvoorbeeld meenemen als je de deur uit gaat of als je de tablet nog even in bed wilt gebruiken? Als je enkel de tablet gebruikt en toch even wat wilt tikken, moet je het dock misschien uit een andere kamer gaan halen. Bij de Surface hoef je over dergelijke zaken niet na te denken, want je hebt toetsenbord en standaard altijd bij je, zonder dat je extra gewicht hoeft mee te sjouwen.
Software: Windows RT en Office 2013
Surface RT wordt geleverd met Windows RT en dus niet met Windows 8. Het is belangrijk om dat te benadrukken, want hoewel de twee besturingssystemen visueel identiek zijn, beschikken ze niet over dezelfde features. Zo kunnen reguliere Windows-applicaties, die voor x86-hardware zijn gecompileerd, niet op Windows RT draaien. Technisch is het echter goed mogelijk om 'oude' applicaties te hercompileren voor ARM-cpu's, en Microsoft heeft dat dan ook gedaan met Office 2013, dat bij elke RT-tablet wordt meegeleverd.
Voor alle andere ontwikkelaars geldt echter dat ze enkel apps voor de nieuwe Metro-omgeving mogen ontwikkelen die gebruikmaken van de nieuwe Windows RT-runtime. Afgezien van Office 2013 zul je dus geen applicaties in de klassieke desktopmodus kunnen draaien en bovendien zit je vast aan de Windows Store: Metro-apps kunnen niet los gedownload en geïnstalleerd worden. Daarmee heeft Windows RT dus een gesloten ecosysteem, net als Apples iOS met zijn App Store. Daarmee moet het besturingssysteem dus ook vergeleken worden, of bijvoorbeeld met Android.
/i/1353080634.png?f=imagenormal "Microsoft Surface RT - software")
In deze review gaan we niet in op de nieuwe Windows RT-interface en het bijbehorende ecosysteem. Als je daar meer over wilt weten, kun je de review lezen die we kortgeleden over het besturingssysteem publiceerden. Wel behandelen we hier de opvallendste features van Windows RT en de grootste verschillen met de concurrentie.
Randapparatuur
Hoewel Windows RT dus geen volwaardige versie van Windows is, kent het besturingssysteem toch goede ondersteuning voor allerhande randapparatuur. De ondersteuning is niet zo volledig als bij de x86-versie van Windows en omdat er nog geen ARM-drivers zijn, werken apparaten alleen als ze direct door Windows herkend worden. Toch is de ondersteuning stukken beter dan bij iOS en Android.
We hebben op de redactie een aantal usb-apparaten verzameld en in de Surface RT geplugd. Opslagmedia, zoals geheugensticks, maar ook 2,5"-externe schijven die hun voeding uit de usb-poort halen, werden zonder problemen herkend. Ook een usb-kaartlezer kon na inpluggen meteen gebruikt worden. Probleem hierbij is wel dat de Metro-omgeving geen ingebouwde bestandsverkenner heeft en je dus terug moet naar de klassieke desktop om dingen te kopiëren. Een externe dvd-drive werd wel herkend, maar zodra we een dvd wilden lezen ging het mis omdat de enkele usb-poort niet voldoende stroom kon leveren.
De usb-variant van de Xbox 360-controller werd meteen herkend en kon ook zonder verdere configuratie in games gebruikt worden. Aangezien zowel de Xbox als Windows een Microsoft-product is, was dit natuurlijk te verwachten. Bij printers lijkt de leeftijd van het apparaat van grote invloed te zijn. Een vier jaar oude HP-printer wilde bijvoorbeeld niet werken, terwijl voor een goedkope Canon-inktjetprinter van nog geen jaar oud wel drivers ingebakken zijn.
Verschillende telefoons, waaronder toestellen met iOS, Windows Phone en Android, werden alle herkend en bij de meeste was het interne geheugen via de verkenner te benaderen. Ook met een spiegelreflex van Canon kon zonder problemen gecommuniceerd worden en Windows RT herkende zelfs een labelprinter, al was de benodigde printsoftware niet beschikbaar.
Microsoft mag nog wel wat aandacht besteden aan de interface die hieraan verbonden is. Als een usb-apparaat aangekoppeld wordt, ziet de gebruiker namelijk helemaal niets zolang hij of zij zich in de Metro-interface bevindt. In de klassieke desktop wordt wel een pop-up weergegeven met een voortgangsindicator voor de installatie, maar wie zich toevallig niet op de desktop bevindt als een apparaat ingeplugd wordt, zal dit missen.
Microsoft Office 2013 standaard meegeleverd
Elk apparaat dat Windows RT voorgeïnstalleerd heeft, wordt geleverd met Office 2013; gebruikers hebben dus de beschikking over Word, Excel, PowerPoint en OneNote. Visueel is het dezelfde versie als die voor x86, maar dan gecompileerd voor de ARM-instructieset. Dat betekent dat de applicaties niet binnen de Metro-interface draaien; starten gebeurt wel via een Live Tile, maar je krijgt kortstondig de desktop te zien voordat het programma zich opent. Het was mooier geweest als de desktop verborgen bleef.
Wat functionaliteit betreft zijn de Office-applicaties bijna gelijk aan de x86-varianten, maar er ontbreekt hier en daar wat. Zo kan Excel niet overweg met macro's, Visual Basic for Applications en Active X-controls, en kan in PowerPoint en OneNote geen audio opgenomen worden. Ondanks die beperkingen is Office RT vele malen completer, uitgebreider en functioneler dan de vele klonen die verkrijgbaar zijn voor iOS en Android. Bij Word-bestanden ben je er altijd zeker van dat de lay-out goed overgenomen wordt en hoewel Excel wat geavanceerde functionaliteit mist, blijft het een krachtig spreadsheetprogramma.
Echt geoptimaliseerd voor touch is Office niet, hoewel Microsoft bij de RT-versie meer ruimte tussen de knoppen heeft gestopt, zodat ze wat makkelijker aan te raken zijn. Gelukkig bevat de Touch Cover een trackpad en dat mag toch wel de redding voor Office RT genoemd worden. Met de cursor kun je namelijk precies zo werken als je op een notebook zou doen. Toegegeven; het trackpad is klein, maar multitouch wordt netjes ondersteund.
/i/1353080624.png?f=thumb)
/i/1353080625.png?f=thumb)
/i/1353080627.png?f=thumb)
/i/1353080628.png?f=thumb)
Bij de eerste golf Amerikaanse reviews van de Surface was er redelijk wat kritiek op de prestaties van Office. De cursor in Word zou achterlopen bij tekstinvoer en de cpu-belasting zou regelmatig boven 50 procent uitkomen bij het tikken van een briefje. Waar het aan ligt weten we niet, maar wij hebben die problemen niet kunnen reproduceren. Er zijn in de laatste weken veel updates verspreid via Windows Update, waaronder nieuwe firmware. Misschien zijn de genoemde problemen daardoor verholpen.
Hardware en prestaties: vloeiend, soms traag
Windows RT is de speciale versie van Windows 8 die enkel met ARM-hardware overweg kan. Er zijn verschillende socs die geschikt zijn voor Windows RT; Microsoft koos voor de quadcore-Tegra 3 van Nvidia. Toen een jaar geleden de eerste tablet met Tegra 3 uitkwam, wist de quadcorechip veel indruk te maken. Ontwikkelingen gaan echter hard en inmiddels is de Tegra 3 bijna een midrange-chip geworden. Als we de geruchten moeten geloven heeft Nvidia al voor begin volgend jaar een opvolger klaarstaan.
:fill(black)/i/1320830940.jpeg?f=thumb "Tegra 3")
De system on a chip is opgebouwd uit vier Cortex A9-processorkernen, met een kloksnelheid die dynamisch tussen 1,2 en 1,4GHz schommelt. De vier kernen worden bijgestaan door een GeForce-gpu, die speciaal voor deze chip is ontwikkeld. Naast de vier reguliere kernen is nog een vijfde core aanwezig, die op 500MHz is geklokt en met zuinige transistors is gebouwd. Bij lichte belasting neemt die core de werkzaamheden voor zijn rekening; de andere kernen kunnen dan worden uitgeschakeld, zodat het energieverbruik daalt.
De ARMv7-instructieset verschilt compleet van de x86-set die gebruikt wordt door Intel en AMD. Omdat de instructiesets zo verschillend zijn, kun je ook moeilijk vergelijkingen maken op basis van de kloksnelheid. Een Intel-quadcore op 1,4GHz moet geen problemen hebben met het draaien van Windows, maar dat betekent niet dat een vergelijkbare ARM-chip dezelfde resultaten behaalt.
Opslagcapaciteit
De Surface RT is beschikbaar in een 32GB of een 64GB variant, maar gebruikers moeten zich goed realiseren dat een groot deel weggesnoept wordt door bestanden van Windows RT. We zijn van iPads en Android-tablets gewend dat het besturingssysteem altijd wat ruimte inneemt, maar dat is vaak een bescheiden hoeveelheid. Windows RT is een stuk forser; slechts ongeveer 16GB van de 32GB is beschikbaar voor de gebruiker. Na een week intensief gebruik, waarbij we veel apps geïnstalleerd hadden, was er nog 4,2GB aan vrije ruimte over op ons 32GB-model. Het kan dus geen kwaad om een micro-sd-kaartje te gebruiken voor media, in plaats van het interne geheugen.
Benchmarks en prestaties
Het meten van de prestaties is momenteel nog een probleem. Voor x86 zijn er genoeg benchmarks beschikbaar, en ook voor iOS en Android zijn er programma's waarmee we processorkracht en prestaties van de gpu kunnen meten. Nog voor het einde van het jaar moet er een versie van 3DMark uitkomen die overweg kan met Windows RT, maar voor deze review komt die te laat. We zullen dus ons testprotocol voor Windows RT-apparaten in de toekomst uitbreiden, maar nu kunnen we enkel tests binnen de browser draaien. Daarbij moet duidelijk zijn dat browserprestaties sterk afhangen van softwareoptimalisaties en daarmee dus niet bijzonder geschikt zijn om de rauwe processorkracht te meten. Dit is echter waar we het momenteel mee moeten doen.
We dachten eerst dat we het resultaat fout overgenomen hadden en een '1' gemist hadden, maar de score in Browsermark is toch echt correct. Waardoor dit resultaat precies wordt veroorzaakt, weten we niet, want de browser is aanzienlijk sneller dan de score suggereert.
In Peacekeeper gooit de Surface RT evenmin hoge ogen.
En ook in de javascriptbenchmark Kraken zien we een teleurstellende score. In Sunspider, een oudere javascriptbenchmark, komt de Surface gek genoeg wel weer goed uit de bus.
In een directe vergelijking met de Nexus 7, die dezelfde processor bevat, doet de Surface het in bovenstaande tests ronduit slecht. Internet Explorer 10 is echter een zeer rappe browser in het gebruik en bij de Surface zijn de benchmarks die we gedraaid hebben dus geen goede afspiegeling van de realiteit. Waar dit precies aan ligt weten we niet, maar we hopen in latere tests een oorzaak te kunnen vinden.
Snelheid van de interface en apps
Er is een groot verschil tussen een apparaat dat snel is en een apparaat dat snel aanvoelt. Apples iPhones worden bijvoorbeeld als snel beoordeeld, ook de oudere modellen, omdat de interface nooit stokt en alle animaties vloeiend weergegeven worden. Het kan dan best dat een applicatie een flinke tijd nodig heeft om te starten, maar zo lang er geen zichtbare vertraging is, voelt dat minder storend aan. Bij Android is het omgekeerd, hier kunnen apps op sommige toestellen misschien snel starten, maar omdat animaties wel eens schokken, heeft het besturingssysteem toch de reputatie dat het minder vlot werkt dan iOS.
Windows RT op de Surface RT scharen we in de categorie van iOS; de bediening van het besturingssysteem verloopt vloeiend en tussen overgangen zitten mooie animaties, maar soms duren dingen wel lang. Als je een Live Tile aanklikt, duurt het soms even voordat een app gestart is; vooral de Windows Store laat vaak op zich wachten. Is de app eenmaal gestart, dan verloopt alles weer vloeiend. Stotteringen zijn overigens wel te forceren, door veel apps open te zetten en dan op hoge snelheid tussen deze apps te wisselen. Dat komt in de praktijk echter nooit voor.
Boottijd en overdrachtssnelheid
| Booten |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | In seconden, lager is beter |
|---|
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
**
14,70 |
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
**
16,00 |
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
***
16,80 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
***
19,20 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
****
24,10 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
****
27,00 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
*****
34,00 |
| Sony Xperia Tablet S |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
******
37,37 |
| Asus Infinity TF700T |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*******
46,30 |
De Surface RT is in iets meer dan 24 seconden gestart en laat daarmee alle Android-tablets die we getest hebben achter zich. De iPads voeren nog steeds de ranglijst aan.
| Bestandsoverdracht (sequentieel) |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | Doorvoersnelheid in MB/s, hoger is beter |
|---|
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
*******
20,15 |
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
*******
19,67 |
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
******
18,63 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
******
17,16 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
*****
14,31 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
*****
14,16 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
****
10,49 |
| Sony Xperia Tablet S |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
***
9,83 |
| Acer Iconia Tab A700 |
Tegra 3 |
Android 4.0.4 |
***
7,91 |
| Bestandsoverdracht (kleine files) |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | Doorvoersnelheid in MB/s, hoger is beter |
|---|
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
*******
14,76 |
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
*******
14,26 |
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
******
13,67 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
******
13,21 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
******
11,71 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
*****
10,84 |
| Sony Xperia Tablet S |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
***
5,83 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
**
5,13 |
| Acer Iconia Tab A700 |
Tegra 3 |
Android 4.0.4 |
**
3,39 |
De Surface RT laat zich niet makkelijk aan een computer koppelen, door het gebrek aan een micro-usb-aansluiting. In theorie is met een kabel die aan beide uiteinden een usb-male-connector heeft een verbinding op te zetten, maar dit hebben we niet kunnen testen omdat we die kabel niet hebben. Voor onze overdrachtstests hebben we daarom gebruikgemaakt van een ssd in een externe harde schijfbehuizing met een usb 3.0-aansluiting. Opvallend genoeg is er nauwelijks verschil in snelheid tussen het overzetten van grote en het overzetten van kleine bestanden.
Scherm: overwegend goed
Microsoft maakt veel tamtam over het scherm van de Surface RT. Ondanks de weinig spannende specificaties zou het namelijk een goede beeldkwaliteit leveren. Het gaat om een 10,6"-ips-scherm met een resolutie van 1366x768 pixels. Ips-schermen zijn de norm in tabletland en de resolutie van 1366x768 pixels zouden we voor een high-end tablet zelfs aan de lage kant noemen. Het 10,6"-formaat wijkt enigszins af van de 10,1"-norm, maar ook hierin moeten we de vernieuwing niet zoeken.
Het verschil zit volgens Microsoft in de constructie en de afwerking van het scherm. Het bedrijf heeft de focus naar eigen zeggen gelegd op het verhogen van het contrast en het terugbrengen van reflecties; dat zou in de praktijk namelijk minstens zo belangrijk zijn als de resolutie. Om dat te bewerkstelligen is de buitenste glaslaag direct aan de toplaag van het lcd bevestigd, net zoals bij moderne smartphones. Hierdoor ziet het beeld er minder verzonken uit en omdat er geen loze ruimte tussen de twee lagen zit, moeten reflecties minder sterk zijn.
In de praktijk is dat ook te zien. Vergeleken met andere high-end tablets als de nieuwste iPad is het verschil niet groot, maar we konden zien dat er minder reflecties waren dan bij veel andere tablets.
:fill(white)/i/1352714577.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352714572.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352714573.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352714574.jpeg?f=thumb)
Kijkhoeken horizontaal :fill(white)/i/1352714575.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352714576.jpeg?f=thumb)
Kijkhoeken verticaalSchermmetingen
/i/1352380136.png?f=imagenormal "Microsoft Surface RT - Gamut")
Het scherm maakt dus een goede eerste indruk en ook de kleurtemperatuur is dik in orde. Dat betekent dat wit er echt wit uitziet. Toch zijn er bij nadere inspectie wat afwijkingen te ontdekken. Hoewel de kleuren bij snelle inspectie prima ogen, is de reproductie niet erg natuurgetrouw. In de gamutgrafiek valt te zien dat vooral blauw en magenta sterk afwijken; De gemiddelde kleurfout van 8,88 is dan ook significant, maar in de praktijk vinden we een goede witbalans en lage reflecties zwaarder wegen dan de suboptimale kleurreproductie.
Met een maximale helderheid van 388 nits eindigt de Surface RT precies midden in de lijst; samen met de geringe reflectiviteit maakt dit dat het scherm ook in felle lichtomstandigheden goed af te lezen is.
| Zwartwaarde (250 nits) |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | In nits, lager is beter |
|---|
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
******
0,258 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
******
0,269 |
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
******
0,280 |
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
******
0,284 |
| Acer Iconia Tab A700 |
Tegra 3 |
Android 4.0.4 |
******
0,287 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
*******
0,310 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
*******
0,310 |
| Sony Xperia Tablet S |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*******
0,313 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
*******
0,320 |
Als we de helderheid terugschroeven naar grofweg 250 nits en de zwartwaarde meten, komen we uit op een erg nette 0,269 nits. De uiteindelijke contrastratio komt daarmee uit op 924:1 en daarmee hoeft de Surface RT enkel de iPad 2 voor zich te dulden.
Accu: middenmoot
Microsoft heeft een accu met een capaciteit van 31,5Wh in de Surface RT gestopt; meer dan bijvoorbeeld in de Transformer 300T zit, maar minder dan in de A700 van Acer. Beide tablets gebruiken ook een Tegra 3-chip, maar dan met andere kloksnelheden.
| Accuduur - browsen (250 nits) |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | Tijd in minuten, hoger is beter |
|---|
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
*******
542,00 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
******
492,00 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
******
468,00 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
******
452,00 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
******
449,00 |
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
*****
424,00 |
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
*****
410,00 |
| Asus Transformer 300T |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*****
385,00 |
| Acer Iconia Tab A700 |
Tegra 3 |
Android 4.0.4 |
*****
356,00 |
| Toshiba AT300 |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*****
350,00 |
| Asus Infinity TF700T |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
****
301,00 |
In de browsingtest doet de RT het met een vierde plek in de lijst prima.
| Accutest - Film (250 nits) |
|---|
| Telefoon / tablet | Soc | OS | Tijd in minuten, hoger is beter |
|---|
| iPad (3e generatie) |
Apple A5X |
iOS 6.0 |
*******
673,00 |
| iPad 2 |
Apple A5 |
iOS 6.0 |
*******
648,00 |
| iPad (4e generatie) |
Apple A6X |
iOS 6 |
******
586,00 |
| Acer Iconia Tab A700 |
Tegra 3 |
Android 4.0.4 |
******
550,00 |
| iPad mini |
Apple A5 |
iOS 6 |
******
545,00 |
| Nexus 7 |
Tegra 3 |
Android 4.1 |
*****
509,00 |
| Asus Transformer 300T |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*****
505,00 |
| Samsung Galaxy Note 10.1 |
Exynos 4412 |
Android 4.0.4 |
*****
491,00 |
| Microsoft Surface RT |
Tegra 3 |
Windows RT |
*****
485,00 |
| Asus Infinity TF700T |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*****
455,00 |
| Toshiba AT300 |
Tegra 3 |
Android 4.0 |
*****
452,00 |
Bij het afspelen van films loopt de accu wat sneller leeg dan we gehoopt hadden. In deze test is het zaak dat het apparaat zo veel mogelijk hardware uitschakelt; eigenlijk hoeven alleen het scherm en de videodecoding-engine op de soc actief te zijn. Microsoft kan hier misschien nog tijd winnen door het energiebeheer verder te optimaliseren.
Specificaties en gallery
| Merk en uitvoering |
|---|
| Merk |
Microsoft |
| Product |
Microsoft Surface RT |
| Technische specificaties |
|---|
| Cpu-type |
Nvidia Tegra 3 |
| Geheugengrootte |
2GB |
| Video-interface |
|---|
| Schermdiagonaal |
10,6" |
| Schermresolutie |
1366x768 (wxga wide) |
| Touchscreentechniek |
Capacitief |
| Multitouch-touchscreen |
Ja |
| Backlight |
Led: edge-lit |
| Opslag |
|---|
| Opslagcapaciteit |
32GB |
| Hardeschijftype |
Solid state disk |
| Interfaces |
|---|
| Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11n, 802.11b |
| Verbinding (bluetooth) |
Bluetooth 4.0 |
| Verbinding (usb/fw) |
Usb 2.0 |
| Fysieke specificaties |
|---|
| Gewicht |
676g |
| Hoogte |
9,3mm |
| Diepte |
27,45mm |
| Kleuren |
Zwart |
| Overige specificaties |
|---|
| Besturingssysteem |
Windows RT |
| Accucapaciteit Wattuur |
42Wh |
:fill(white)/i/1352903919.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903922.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1352903928.jpeg?f=thumb)
:fill(black)/i/1352904413.jpeg?f=thumb)
Alternatieven
Voor grofweg dezelfde prijs als een Surface RT plus Touch Cover kun je ook een Transformer Infinity inclusief toetsenborddock kopen. Deze heeft een hogere schermresolutie en een toetsenbord met echte toetsen, inclusief extra accu. Aan de softwarezijde moet je het echter doen met een alternatief Office-pakket, dat minder functionaliteit heeft dan Office 2013. En in combinatie met het dock ligt het gewicht flink hoger dan bij de Surface.
Zoek je een tablet waarmee je enkel content wilt consumeren en ben je niet van plan om lange teksten te tikken, dan blijft Apples iPad nog steeds een van de beste keuzes die je kunt maken. De nieuwste versie heeft het inmiddels vertrouwde Retina-scherm en het grote app-aanbod, maar is ten opzichte van de voorgaande iPad voorzien van een snellere processor.
Over de 300T valt eigenlijk hetzelfde te zeggen als over de Transformer Infinity, maar hij valt in een lagere prijsklasse. Je mist dan de hoge schermresolutie, de aluminium behuizing en een deel van de prestaties, omdat de soc lager geklokt is.
Wie het concept van de Surface RT leuk vindt, maar wel oude Windows-programma's wil kunnen draaien, kan misschien beter nog een paar maanden wachten op de Pro-variant, die in januari 2013 moet uitkomen. Deze is voorzien van een Intel Core i5-cpu, 4GB geheugen en meer opslagcapaciteit. Daarnaast heeft het scherm met 1920x1080 pixels een hogere resolutie.
De keerzijde van de medaille is dat de Pro-versie significant zwaarder is: 910 gram. Daarnaast zal de prijs een stuk hoger zijn.
Conclusie
De Surface RT leek ons zo vernieuwend dat we hem uit het buitenland geïmporteerd hebben en achteraf zijn we daar heel blij mee, want hij weet zich zeker te onderscheiden van andere tablets. De behuizing ziet er strak uit en is netjes afgewerkt. De ingebouwde kickstand vinden we een goede vondst, die we bij meer tablets willen zien. Vergeleken met veel andere tablets is hij wel aan de zware en grote kant, zeker bij alleen consumptief gebruik.
Hij komt pas goed uit de verf als je vaak wisselt van toepassing, bijvoorbeeld een filmpje bekijken, webbrowsen of een app gebruiken, afgewisseld met productie. Tikken met de Touch Cover gaat vanwege het gebrek aan feedback niet zo makkelijk als met een echt toetsenbord, maar het went na verloop van tijd zeker. Daarnaast heeft hij enkele duidelijke voordelen, met als belangrijkste dat je je nooit hoeft af te vragen of je het toetsenbord mee moet nemen, zoals bij een Asus Transformer of als je een tablet met los bluetooth-keyboard gebruikt.
De usb-poort maakt het mogelijk om verschillende soorten randapparatuur aan te sluiten, al is het wel van belang dat de hardware een beetje nieuw is. Ook Office RT is een groot pluspunt en hoewel de software niet zo uitgebreid is als de x86-variant, blijft het een krachtig softwarepakket.
Microsofts eerste tablet is niet voor iedereen en we verwachten dan ook niet dat hij een groot marktaandeel zal veroveren. In vergelijking met de marktleiders komen bijvoorbeeld de omvang en het jonge ecosysteem al snel bovendrijven als minpunten. Wij zijn echter gecharmeerd van de filosofie achter het product en het gemak waarmee je kan wisselen van contentconsumptie naar de productie ervan.
Dat alles maakt van de Surface RT een duidelijk nicheproduct. Behoor je tot de groep mensen die af en toe op de bank wat informatie tot zich willen nemen, dan ben je beter af met een mooie Android-tablet of een iPad en kun je één ster bij de eindscore wegdenken. Wil je echter meer uit je tablet halen, dan is de Surface RT in combinatie met de Touch Cover zeker het overwegen waard.
Pluspunten
+ Hoogwaardige behuizing met handige standaard
+ Innovatieve Touch Cover.
+ Office 2013 meegeleverd.
Minpunten
- Relatief groot en zwaar
- Apps starten duurt soms lang
- Ecosysteem is nog jong en app-aanbod relatief klein
Eindoordeel
:fill(white)/i/1352903918.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903923.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352903930.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352903931.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903920.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903921.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903924.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903925.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352903926.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352903927.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352903929.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352714577.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352714572.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352714573.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352714574.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352714575.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352714576.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903919.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903922.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1352903928.jpeg?f=imagegallery)
/i/1352904413.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1330429257.jpeg?f=thumbsmall)
/i/1351068365.png?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1334921658.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1340094143.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white):strip_exif()/i/1360831374.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1360830543.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1407147179.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/1340066406.png?f=fpa)
/u/414526/Avatar-grijs.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/179238/crop5641af1748ed7_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/282631/Tweakers.jpg?f=community){kind=small}
/u/81985/crop566b00b43645a.png?f=community){kind=small}
. Dock klik je er gewoon aan als je de tablet verplaatst (ivm bescherming vh scherm) en je klikt het los als je op de bank gaat zitten oid.:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/83500/lfsmall.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/12073/futurmaIcon.gif?f=community){kind=small}
En wat blijkt, ik zat er niet ver naast.:strip_icc():strip_exif()/u/435175/hobbes1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/68262/Bert-60x60.jpg?f=community){kind=small}
/u/1/femme.png?f=community){kind=small}
).:strip_icc():strip_exif()/u/258684/DSC_0093.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/351173/Guust.jpg?f=community){kind=small}
/u/9258/killbill.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/67182/360.gif?f=community){kind=small}