Meer acteren dan gamen
Waar ligt de scheidslijn tussen film en game? Wanneer houdt een game op een game te zijn? Als het over Heavy Rain gaat, zijn deze vragen vaak meer onderwerp van gesprek dan de inhoud van het spel zelf. Heavy Rain is de geestelijk opvolger van Fahrenheit, een game die de speler een verhaal voorschotelde dat vanuit verschillende perspectieven werd gevolgd. Het spel had een filmisch karakter, waarbij de invloed van de speler 'beperkt' bleef tot rondlopen, omgevingen onderzoeken en het uitvoeren van 'quicktime-events', oftewel het correct indrukken van een reeks knoppen.
Getest op: PlayStation 3 (exclusieve titel)
/i/1250681221.jpg?f=imagenormal)
Heavy Rain past in die laatste omschrijving. Feitelijk gezien doet het spel niets anders dan wat Fahrenheit een paar jaar geleden al deed, maar dan mooier en met een andere interface. Bovendien voert ontwikkelaar Quantic Dream het concept met Heavy Rain nog verder door, door handelingen en bewegingen rechtstreeks aan knoppen te binden. Het openen van een keukenkastje doe je bijvoorbeeld zelf, door de rechter thumbstick eerst naar boven te duwen en dan een kwartslag naar rechts te draaien: alsof je het kastje zelf vastpakt en opendraait. Zo wordt elke handeling op het scherm weergegeven als een bepaalde knop of als beweging van een thumbstick.
Twee soorten gameplay
Dit rechtvaardigt de in de eerste alinea aangehaalde discussiepunten. Is dit nog wel gamen? Wij vinden van wel, al is het perspectief anders dan in de meeste andere games: in Heavy Rain speel je vier verschillende acteurs die elk een bepaalde rol hebben. Grofweg is het spel opgedeeld in twee soorten gameplay. Allereerst zijn er de stukken waarin je vrij rond kunt lopen, op zoek naar mensen waar je mee moet praten of naar andere dingen die interessant kunnen zijn voor het verhaal. Denk hierbij aan bezigheden als het op zoek gaan naar bewijsmateriaal op de plaats waar een lijk gevonden is, het doorzoeken van een huis of het rondlopen op een feest, op zoek naar bepaalde personen. Daarnaast zijn er de automatisch verlopende stukken, waarbij je als speler op aangegeven momenten op knoppen dient te drukken of keuzes dient te maken in de conversaties, zoals we dat kennen van diverse role-playing games.
In beide segmenten van de gameplay vormt de Origami-killer de spil die de vier hoofdpersonages met elkaar verbindt. Het spel start met Ethan Mars, een architect die het prima voor elkaar heeft, als vader van twee kinderen met een leuke vrouw en een mooi huis. Zijn leven wordt echter op zijn kop gezet als een van zijn zoons overlijdt door een auto-ongeluk, terwijl de ander enige tijd later ontvoerd wordt. Ethan is zodoende direct betrokken bij de opsporing van de Origami-killer. Ook op zoek naar de moordenaar zijn Norman Jayden, een FBI-agent, en Scott Shelby, een privédetective die onderzoek doet in naam van de families van de slachtoffers van de Origami-killer. Het vierde speelbare personage, Madison Paige, is een alleenwonende jonge journaliste die bij toeval bij het mysterie betrokken lijkt te raken.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Dramatische hoogtepunten
Het spel is opgedeeld in diverse afgezonderde gedeeltes, die je levels kunt noemen maar ook als scènes zou kunnen bestempelen. Een overgang van het ene naar het andere level brengt vaak een wisseling van personage met zich mee, waardoor je van het ene op het andere moment een totaal andere setting met een totaal ander tempo voorgeschoteld kunt krijgen. Zo schakelden we van een gevecht met een personage over naar een trage scène waarin we onderzoek deden en op zoek gingen naar bewijsmateriaal. Deze overgangen lijken misschien wat onnatuurlijk, maar voelen geen moment zo aan. Elk van de vier verhaallijnen is meeslepend en elke keer dat je weer terugkomt bij een van de verhalen duurt het geen vijf seconden voordat je er weer helemaal bij bent.
/i/1250681218.jpg?f=imagenormal)
Hierin ligt de kracht van Heavy Rain. Of je het nu een game of een 'algemeen entertainmentproduct' wilt noemen, de manier waarop het verhaal wordt verteld is subliem. Dit was al een grote kracht van Fahrenheit, en Heavy Rain pakt op dit punt nog grootser uit: het weet de speler op de juiste momenten te voorzien van net genoeg informatie om constant het gevoel te krijgen dichter en dichter bij de waarheid te komen, zonder de uiteindelijke ontknoping van het verhaal te kunnen voorspellen. Dit zorgt ervoor dat de spanning constant hoog blijft, met enkele levels als absolute hoogtepunten.
Spanning
Die hoogtepunten danken hun waardering niet altijd aan dezelfde elementen. Zo schotelt Heavy Rain de speler op een bepaald moment een scène voor waarin Madison een huis doorzoekt, waarbij de eigenaar op elk moment terug kan komen en haar kan betrappen. De spanning druipt op dat moment van het scherm af. In andere stukjes wordt Ethan tot enkele bizarre keuzes gedwongen, soms misselijkmakend van aard, wat weer een heel ander soort spanning met zich meebrengt. Deze spanning is echter op zijn beurt weer niet te vergelijken met de stiekem aanwezige druk als je op zoek bent naar bewijsmateriaal. Dit doet FBI-agent Norman Jayden met behulp van een high-tech systeem dat hem in staat stelt allerlei sporen eenvoudig te vinden en automatisch in een database op te slaan. Het spel verplicht je echter zelden een bepaald aantal sporen te vinden; je kunt het plaats delict dus ook verlaten zonder alle sporen te hebben gevonden, al heeft dat uiteraard wel gevolgen voor de verdere ontwikkelingen in het verhaal.
/i/1245402431.jpg?f=imagenormal)
Een spannende scène is overigens pas echt spannend als het lot van de hoofdpersonages je iets doet. Quantic Dream heeft dat goed in de gaten gehad, en heeft zich er duidelijk op gericht de speler een band met de personages op te laten bouwen. Geen van de vier hoofdrolspelers is namelijk wat je zou kunnen noemen een stereotype game-personage. In veel games stap je als speler in de schoenen van een personage dat uitsteekt boven het maaiveld: jouw speler is net even sterker, sneller, slimmer dan de rest. In Heavy Rain geldt dat niet. Je leert die vier personages niet kennen als held maar als mens, met al hun sterke, maar zeker ook zwakke punten. Alle vier tonen ze zich in diverse scènes sterk, maar zijn ze lang niet zo zelfverzekerd als het naar buiten toe lijkt. De speler ziet beide kanten van de personages, en dat zorgt al snel voor een hechte band met elk van hen, die voelbaar wordt zodra er drama op de loer ligt.
Drama
Dat er drama op de loer ligt, is duidelijk: de titel van het spel suggereert het al, en na de proloog blijkt de titel terecht: het stortregent in Heavy Rain, zowel letterlijk als figuurlijk. Je zou zelfs kunnen stellen dat deze game niet erg geschikt is voor gamers met een depressieve inslag, want het spelen van Heavy Rain zal het levensbeeld er niet vrolijker op maken; het spel zuigt je op en schotelt je zware kost voor. Wat er in Heavy Rain met die gewone mensen kan gebeuren, wens je niemand toe. 'Kan gebeuren', want een aanzienlijk deel van het leed voltrekt zich al dan niet, op basis van hoe jij het spel speelt.
/i/1263824905.jpeg?f=imagenormal)
Hoewel het een feit is dat je acties directe gevolgen hebben voor het verloop van het verhaal, kunnen we dit moeilijk precies beoordelen zonder het spel een keer of zes uit te spelen, en die tijd hebben we helaas niet. Vast staat het dat verhaal op verschillende manieren kan eindigen, maar in hoeverre subtiele verschillen daar echter invloed op hebben, is minder duidelijk. Het ligt voor de hand dat het plaatsvinden van bepaalde ingrijpende gebeurtenissen ervoor zorgt dat het einde er anders uitziet. De meer ingrijpende plotwendingen zorgen hiervoor en zijn vaak makkelijk als zodanig te herkennen, maar in hoeverre het uitmaakt of het eitje dat je tussendoor mag bakken goed of niet goed lukt, valt nauwelijks te controleren.
Tempo en beleving
Een ei bakken? Ja. We noemden al het openen van een keukenkastje; er zijn tal van simpele handelingen die je in Heavy Rain handmatig uitvoert. Dit is voor elke gamer die van snelle actie houdt hét struikelblok van het spel. Het tempo ligt, met uitzondering van de quicktime-events, laag in Heavy Rain. Dat is een keuze en past zonder meer erg goed bij het spel, maar maakt dat dit een game is die niet voor iedereen even geschikt is. Hoewel de handelingen na een tijdje intuïtief beginnen aan te voelen, blijft het een raar idee dat je halverwege het spel ineens een ei staat te bakken omdat er iemand toevallig honger heeft.
Zure appel
Op dat soort momenten schiet Heavy Rain zijn filosofie een beetje voorbij. Uiteraard voeren acteurs in films ook simpele, alledaagse handelingen uit, maar in een game loop je dan al snel het risico dat dit het tempo te veel onderuit haalt. In de intro van Heavy Rain is dat zeker het geval. Wij kunnen ons nauwelijks een game herinneren waarin de intro nog trager verliep dan die van Heavy Rain. Het hangt een beetje van het doorzettingsvermogen van de speler af of dit punt te vergeven is. Wij stoorden ons er niet zo aan: we zagen het langzame begin gedeeltelijk als een manier om even rustig te wennen aan de interface, en verloren onszelf totaal in het spel nadat de gang er wat meer in kwam. Wij kennen echter ook voorbeelden van gamers die niet door de zure appel heen wisten te bijten, en al in het eerste uur afhaakten.
/i/1263824906.jpeg?f=imagenormal)
Na de opening neemt de aanwezigheid van overdreven triviale handelingen wat af, maar ze komen ook later in het spel af en toe voor. Op dat moment wegen die stukjes echter lang niet op tegen de sterke ervaring die de rest van het spel biedt. Dat wordt voor een belangrijk deel ondersteund door de audiovisuele uitwerking, en op het gebied van graphics, geluid en algemene sfeer komt Heavy Rain zonder meer sterk voor de dag. Al zijn de gezichtsanimaties niet meer zo verbluffend als ze waren ten tijde van de oorspronkelijke aankondiging van Heavy Rain, alweer in 2006, desondanks zien de gezichten er prima uit. Het spel onderscheidt zich verder op grafisch gebied niet direct van de games die de hedendaagse standaard hebben neergezet, maar doet er ook niet voor onder.
Nederlandse sterrencast
Het geluid van Heavy Rain verdient een speciale vermelding. Dat geldt voor de achtergrondgeluiden die de diverse levels van sfeer voorzien, maar zeker ook voor de voice-acting. Dat komt niet in de laatste plaats doordat Quantic Dream de acteurs achter de personages in het spel heeft gebruikt voor zowel het opnemen van hun uiterlijk en bewegingen als voor het inspreken van de tekst. Dit maakt dat de dialogen in Heavy Rain, op een enkele uitzondering na, zeer realistisch overkomen. Voor het Nederlandse taalgebied is het spel volledig gelokaliseerd - en hoe! Heavy Rain beschikt wat betreft de Nederlandse stemmen over een ware sterrencast, met onder meer Carice van Houten, Frank Lammers, Ellen ten Damme, Egbert-Jan Weber, Peggy Vrijens, Chris Tates en Waldemar Torenstra als stemacteurs achter de personages in het spel. Daarbij komt dat de tekst uitstekend vertaald is; in plaats van houterige vertalingen uit het Engels zijn de dialogen overtuigend 'vernederlandst', wat enorm moeilijk is om op een overtuigende manier te doen. Hoewel wij games over het algemeen liever met de originele stemmen spelen, kunnen we niet ontkennen dat dit met afstand de best gelokaliseerde game ooit is.
Conclusie
Als game is Heavy Rain een buitenbeentje. Fans van Call of Duty, Battlefield of Burnout zullen zich wellicht niet direct kunnen vinden in de gameplay die het spel biedt. Je kunt Heavy Rain echter ook als meer algemeen entertainmentproduct bekijken, en vanuit dat perspectief biedt het een prima kwaliteit. Heavy Rain laat de speler van traditionele games kennismaken met een nieuwe manier om met een game een verhaal te vertellen; een manier die tot nu toe alleen werd benaderd door Fahrenheit. Voor filmliefhebbers geldt het omgekeerde: zij kunnen Heavy Rain zien als filmisch drama waarop ze nu plotseling zelf invloed hebben. Die invloed krijg je middels een overzichtelijke interface, die af en toe gebruikt wordt voor iets te triviale handelingen, wat met name tijdens de intro van het spel enorm vertragend werkt. Je moet dus even door de intro heen bijten, maar daarna slokt het spel je op en kun je alle kanten op. Heavy Rain zal, voornamelijk door het lage tempo, zeker niet voor iedereen geschikt zijn. Wie zich er echter voor openstelt, kan zich opmaken voor een prima drama-avontuur, met bovendien een uitstekende Nederlandse lokalisatie.
Pluspunten
+ Unieke ervaring
+ Meeslepend
+ Keuzevrijheid met gevolgen
+ Personages
+ Beste Nederlandse lokalisatie ooit
Minpunten
- Je moet je door het begin heen bijten
- Triviale handelingen zorgen voor soms onnodige vertraging
Cijfer: 9,0
Titel |
Heavy Rain |
|
Platform |
PlayStation 3 |
Ontwikkelaar |
Quantic Dream |
Uitgever |
Sony Computer Entertainment
|
Releasedatum |
26 februari 2010 |