Inleiding

2010 lijkt een mooi jaar te worden wat krachtige notebooks betreft. Intel heeft zijn krachtige Nehalem-architectuur vorig jaar al naar de high-end gebracht, met de introductie van de mobiele Core i7-quadcores, en de fabrikant heeft daar dit jaar op 32nm geproduceerde Core i3-, Core i5- en Core i7-dualcores aan toegevoegd. Daarnaast heeft AMD zijn nieuwe Mobility HD 5000-lijn van gpu's begin januari uitgebracht, waarmee technologieën als DirectX 11 en Eyefinity naar laptops zijn gekomen.
De eerste modellen met deze hardware-onderdelen zijn inmiddels in de Pricewatch gearriveerd, maar heel groot is de keuze nog niet. In deze NBBG zullen we daarom nog veelvuldig teruggrijpen op modellen die al in 2009 op de markt kwamen.
In deze editie treffen we een opvallende keuze voor een zakelijke notebook aan. Over het mobiele werkstation kunnen we al verklappen dat deze van het merk Lenovo is en de multimedianotebook is een 16"-laptop van Asus die op de toekomst voorbereid is. Uiteraard geven we weer de nodige alternatieven voor de best buys.
Aangezien een notebook kant en klaar wordt geleverd, is de Notebook Best Buy Guide anders van opzet dan de desktop-BBG. Naast een 'beste koop' zullen we kort drie alternatieven behandelen, die mogelijk beter aansluiten op de wensen van de lezer. Dit moet het gebrek aan upgrade-opties bij notebooks compenseren.
De 'Best Buy' wordt niet alleen op basis van specificaties uitgekozen; ook bouwkwaliteit en service zijn belangrijk. Bij de selectie houden we geen rekening met het besturingssysteem; dat zou de keuze te veel beperken. Voor het uitroepen van de Best Buy gaan we, naast onze eigen bevindingen, uit van reviews en ervaringen van gebruikers. Met de hulp van de bezoekers van het Complete Systemen & Laptops-forum zijn zo de beste notebooks uit de markt gevist.
Voor advies op maat, het delen van ervaringen en andere meldingen gerelateerd aan de Best Buy Notebook verwijzen we je naar het forum. In het Complete Systemen & Laptops-forum hebben we daarvoor speciale topics geopend. De links naar deze topics staat onder de inleiding van elke notebook.
Alle genoemde prijzen zijn inclusief btw. De prijzen van de vijf goedkoopste webshops, die onder de introductietekst staan, zijn direct gekoppeld aan onze Pricewatch-database. De links boven de alternatieve notebooks verwijzen naar de productpagina van de Pricewatch.
Businessnotebook - specificaties
In deze editie komt de businessnotebook weer eens aan bod. De businessnotebook dient voor gebruik in het bedrijfsleven. Voor dit werkpaard is een budget van 1000 euro beschikbaar, dat echter niet geheel verbruikt hoeft te worden. De belangrijkste eisen voor deze doelgroep zijn uiteraard dat de notebook betrouwbaar en zakelijk moet zijn.
Naast bovengenoemde eisen is voor velen ook portabiliteit belangrijk. Anderen hechten weer meer waarde aan een groot schermoppervlak om veel gegevens in een spreadsheet te kunnen overzien. Voor opnieuw anderen is de accuduur voor onderweg weer de belangrijkste factor. Met deze eisen was de zoektocht niet eenvoudig. Een thin & light-notebook of toch een grote 15-incher? Veel rekenkracht, of juist een grote accu?
Apple MacBook 13"
Een compromis tussen dit alles vonden we uiteindelijk in Apple's MacBook. Deze 13,3" notebook heeft na de laatste update een concurrerende featureset en prijskaart gekregen. Verder vinden we mobiliteit, een lange accuduur en veel rekenkracht terug in deze witte notebook.
Discussie over de businessnotebooks kan worden gevoerd in [NBBG Aanschaf] Businessnotebook februari 2010
Merk en type |
Merk |
Apple |
Productserie |
MacBook (wit)
|
Type |
13", 2,26GHz |
Technische specificaties |
Cpu |
Intel Core 2 Duo Mobile P7550, 2,26GHz
|
Snelheid |
2,26GHz |
Geheugengrootte |
2GB |
Geheugentype |
ddr3 |
Videointerface |
Videochip |
GeForce 9400M |
Verbinding (video uit) |
Mini Displayport |
Schermdiagonaal |
13,3" |
Schermresolutie |
1280x800 (wxga) |
Opslag |
Harde schijf-grootte |
250GB |
Harde schijf-type |
5400rpm |
Optische drive-type |
dvd+/-rw dl |
Interfaces |
Usb |
2x usb 2.0 |
Wifi |
802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
Ethernet |
1Gbps |
Bluetooth |
bluetooth 2.1 |
Overige specificaties |
Extra's |
Webcam |
Besturingssysteem |
Apple Mac OS X |
Gewicht |
2,13kg |
Kleuren |
Wit |
Fabrieksgarantie |
1 jaar carry-in |

Businessnotebook - uiterlijk en indruk
De MacBook is bij velen bekend. Het witte exemplaar, dat uit één stuk kunststof bestaat, is voor velen nog altijd het schoolvoorbeeld van een goed design. De maagdelijk witte notebook wordt wat uiterlijk betreft enkel gesierd door een oplichtend Apple logo. Het unibody-design zorgt er voor dat de notebook degelijk is.
De 13,3"-notebook is met 2,13kg niet heel licht voor zijn soort. Dit gewicht is mede het gevolg van het feit dat de accu van de notebook een stukje groter is. Ondanks zijn gewicht is de notebook overigens nog altijd makkelijk mee te nemen onderweg.
:fill(white)/i/1258039341.jpg?f=thumb)
Interfaces
Het minimalistische design komt verder tot uiting in het aantal interfaces. Zo vinden we slechts twee usb-poorten terug op de notebook. Verder is er nog een audio-jack, een RJ45-connector en mini-displayport. Dat heeft wel als gevolg dat de gebruiker een losse adapter mee moet nemen om de notebook op bijvoorbeeld een beamer aan te sluiten. Ook een Kensington-lock-poort is aanwezig. Het grootste gemis aan de MacBook is de afwezigheid van een sd-kaartlezer.
Toetsenbord en touchpad
Het toetsenbord is van het bekende chiclet-achtige type. Alhoewel Apple niet de eerste was, heeft het befaamde toetsenbord door deze fabrikant zijn grote doorbraak in de rest van de markt gemaakt. Innovatief is Apple echter met het touchpad. Deze bestaat uit één groot oppervlak. Er is ondersteuning voor multitouch en gestures, terwijl het hele touchpad gelijk ook als muisknop fungeert. Door deze vindingen wordt het werken met een touchpad een stukje prettiger.
Scherm
Bij de laatste upgrade heeft Apple zijn scherm voorzien van een led-backlight. Daardoor is het geheel een stuk dunner geworden. De notebook bevat een 1280x800 pixels tellend scherm. Dat is een prima resolutie voor een 13,3" scherm. Het betreft hier echter wel een spiegelscherm, iets dat niet iedereen zal waarderen.
:fill(white)/i/1258039337.jpg?f=thumb)
Audio
Door het ontbreken van roosters in de behuizing, komt de audio er karig van af. Geluid zal bij het scharnier van het scherm naar buiten worden gebracht. Het is echter de vraag hoe vaak men audio daadwerkelijk zal afspelen via de speakers.
Accu
Bij de laatste update van de MacBook heeft Apple de accu in de behuizing gestopt. Hierdoor is de accu niet te vervangen, waardoor het meeslepen van een tweede accu niet tot de opties behoort. Deze ingreep zorgt er echter wel voor dat de accu een groter dan voorheen is. Apple claimt dat het model een accuduur van 7 uur heeft. Onze eigen review wijst echter uit dat 6 uren en 12 minuten reëler is. Dat is echter nog altijd een geweldige prestatie voor zo'n krachtige notebook.
Software
Zoals alle computers van Apple is ook dit model voorzien van Apples Mac OS X besturingssysteem. Voor een aantal zal dit wennen zijn, terwijl anderen dit als groot pluspunt zien. Een pluspunt is ook Bootcamp, waarmee Windows op de notebook kan worden gezet.
Hardware
De keynote van Apple op 27 januari heeft geen updates voor de MacBooks opgeleverd. Velen hadden een upgrade naar de nieuwe Arrandale-processors van Intel verwacht. Daarom is de MacBook nog altijd uitgerust met een 25W verstokende Intel Core 2 Duo P7550, welke op 2,26GHz tikt.
Deze processor krijgt de beschikking over 2GB aan ddr3 werkgeheugen. Dit geheugen loopt opt 1066MHz. De processor heeft weinig aan deze extra snelheid door de beperking van de fsb. De igp, een Nvidia GeForce 9400M, kan er echter wel voordeel uit halen. Deze igp is relatief rap en tevens zuinig. Daardoor is dit een prima onderdeel voor een businessnotebook.
Op de harde schijf kan de gebruiker 250GB aan data wegschrijven. De schijf zelf maakt 5400 omwentelingen per minuut. Verder zien we een slot-loading dvd-rw terug in de notebook. Die laatste ontbreekt in de thin & light-concurrenten die in opmars zijn.
Uiteraard is de MacBook voorzien van wifi en bluetooth. Anno 2010 verwachten we ook niet anders. Een interne 3g-modem behoort helaas niet tot de opties, wat een gemiste kans is voor een notebook die bij uitstek geschikt is voor onderweg.
Conclusie
De MacBook heeft sinds de laatste update een paar krachtige troeven in handen. De grote accu en het touchpad maken hem, samen met de verlaagde prijs, tot een prima keuze. De rest van de hardware is ook uitstekend te noemen. Door dit alles weet de MacBook met zowel de thin & light- als performance-klasse te concurreren en is daarmee een geschikte notebook voor veel doeleinden. Met het geringe aantal interfaces valt te leven, maar de standaard garantie van 1 jaar blijft te karig, zeker gezien de prijs. Desondanks laat de notebook de concurrentie achter zich.
Pluspunten
+ Lange accuduur
+ Touchpad
+ Vlotte hardware
Minpunten
- Beperkt aantal interfaces
- Slechts 1 jaar garantie
Alternatieven
De Asus UL30A zagen we de vorige editie al de thin & light-special winnen. Als alternatief is deze notebook echter ook zeer geschikt als businessnotebook. Windows 7 Professional wordt meegeleverd. Opvallender aan deze notebook is de grote accu die in staat is de notebook acht tot negen uur van energie te voorzien. De verdere featureset, met een Core 2 Duo SU3700, 4GB aan werkgeheugen en een 320GB harde schijf zijn ook niet mis voor deze dunne notebook.
Een ander icoon is uiteraard de Thinkpad-lijn van Lenovo. De R500 is behoorlijk scherp geprijsd. De koper krijgt een 15,4" notebook met vlotte Core 2 Duo P8700-processor. Als bonus kent de notebook ook een dedicated videokaart. De typische lay-out van een Thinkpad-notebook is uiteraard aanwezig. Wat deze notebook echter echt bijzonder maakt is de hoge resolutie. Met 1680x1050 pixels kunnen met gemak twee tekstdocumenten naast elkaar worden geplaatst.
Wie weinig eisen heeft en graag geld uitspaart kan voor deze HP ProBook kiezen. Deze 15,6"-notebook is uitgerust met een AMD Turion II X2 M500-processor. Verder kent de notebook 2GB werkgeheugen en een HD 3200 als igp. De harde schijf met een capaciteit van 250GB doet zijn werk op 7200rpm. Daarmee is de simpele notebook goed uitgerust voor zijn prijs.
Workstation-notebook - specificaties
Een mobiel werkstation moet vooral krachtig zijn. Of het systeem nu gebruikt gaat worden door mensen die werkzaam zijn in de grafische sector of door programmeurs: een workstation is een werkpaard. We zoeken dus een notebook met een snelle processor, een rekenmonster als gpu en een behoorlijke lading ram-geheugen. Portabiliteit is minder van belang, evenals uiterlijk en multimediafunctionaliteit. Een krachtig systeem mag wat kosten en het budget voor deze notebook is dan ook op 2000 euro vastgesteld.
Lenovo Thinkpad W500
De keuze in deze editie van de Notebook Best Buy Guide is gevallen op de Lenovo Thinkpad W500. De Lenovo Thinkpad W-serie is de opvolger van de vroegere Thinkpad Txxp-serie, die onder andere bekend stond om haar degelijkheid. Dat is de W500 gelukkig ook. Dankzij zijn uitstekende prestaties en compacte formaat bleef de Thinkpad W500 als winnaar over bij het samenstellen van dit onderdeel.
Discussie over de businessnotebooks kan worden gevoerd in [NBBG Aanschaf] Workstation februari 2010
Merk en Type |
Merk |
Lenovo |
Type |
W500 (NRA5Ymh) |
Eerste prijsvermelding |
vrijdag 13 november 2009 |
Technische Specificaties |
CPU-type |
Intel Core 2 Duo Mobile T9600 |
Snelheid |
2,8GHz |
Geheugengrootte |
4GB |
Geheugentype |
DDR3 (SODIMM) |
Videointerface |
Schermdiagonaal |
15,4" |
Videochip |
FireGL V5700 |
Videoverbinding |
D-Sub (VGA), 3x USB 2.0 |
Schermresolutie |
1920x1200 (WUXGA) |
Opslag |
Hardeschijfgrootte |
320GB |
Hardeschijftype |
7200rpm |
Optische Drive Type |
DVD+/-RW DL |
Interfaces |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11b, 802.11n |
Verbinding (Ethernet) |
Ethernet 1Gbps |
Verbinding (overige) |
Modem |
Overige specificaties |
Laptop extra's |
Cardreader |
Besturingssysteem |
Windows 7 Professional |
Gewicht |
2,6kg |
Kleuren |
Zwart |
Taal |
Indeling |
Qwerty |
/i/1236326905.jpeg?f=imagenormal)
Workstation-notebook - uiterlijk en indruk
De Thinkpad W-serie richt zich op de doelgroep die het beste wil en zich dit ook kan veroorloven. Het aanbod van Lenovo begint bij de zakelijke SL-serie die feitelijk de basisserie is van de fabrikant. Na de SL-serie krijgen we de R-serie, die minder degelijk is dan de W-serie, maar waarvan de modellen ook minder features hebben dan die van de SL-serie. Wie meer prestaties wil, kan op zoek gaan naar de T-serie waarbij multi-gpu-configuraties geen uitzondering zijn. De W-serie tenslotte richt zich met name op professionals in de grafische sector. Wat prestaties betreft kan dit workstation zich meten met modellen in het top-segment.
Degelijkheid is een belangrijke vereiste en daaraan voldoet de W500. Daar waar scharnieren van een scherm nog wel eens zwakke schakels vormen bij een notebook hoeft de consument zich hier bij de W500 geen zorgen om te maken. Wie denkt dat alle verstevigingen in de notebook voor een flink meergewicht zorgen, komt bedrogen uit: de W500 weegt slechts 2,6KG. Een lichtgewicht is het niet maar voor een notebook met dergelijke specificaties is het zeer netjes.
:fill(white)/i/1258043786.jpeg?f=thumb)
Het typenummer van de gekozen W500 is NRA5Ymh. Uit de specificatie-lijst valt op te maken dat dit model een wuxga-scherm heeft, wat inhoudt dat de resolutie van het scherm 1920x1200 bedraagt. De Thinkpad W500 is ook leverbaar met een wxga-scherm, oftewel 1280x800, maar gezien de doelgroep hebben we gekozen voor het wuxga-scherm. Niet iedereen zal het fijn vinden om met een dergelijke resolutie op een 15,4"-scherm te werken. De notebook is ook te verkrijgen met een 1440x900- en 1680x1050-scherm.
De W500 beschikt over de nodige interfaces: aan de voorkant van de notebook zit een firewire-aansluiting, naast de audio-aansluitingen en een cardreader. We hadden liever gezien dat deze aansluitingen aan de zijkanten of aan de achterkant waren geplaatst, zodat vooraan ruimte is voor het rusten van polsen en de gebruiker zich niet hoeft te irriteren aan eventuele kabels.
Aan de linkerzijde zitten ook een aantal aansluitingen, te weten een vga-aansluiting, displayport, 3x usb 2.0, een pcmcia-aansluiting en een expresscard /54-sleuf. Een hdmi-aansluiting ontbreekt dus maar dit is op te lossen met een adapter. Displayport en hdmi ondersteunen beide dezelfde resoluties, maar er is via de displayport een hogere kleurdiepte haalbaar. Daar waar een hdmi-aansluiting tot 24bit of 30bit kleurdiepte gaat, ondersteunt displayport 36bit of 48bit kleurdiepte.
Aan de rechterzijde zijn minder aansluitingen te vinden, enkel de dvd-brander en een rj11-modemaansluiting. Een blu-ray speler is dus niet aanwezig. Op de achterzijde zien we een klein gat voor een Kensington-slot, de ingang voor de voedingsadapter en de Gbit-aansluiting voor het netwerkverkeer. Voor verdere verbinding met de buitenwereld is er ook bluetooth 2.0 aanwezig en een wifi-netwerkchip voor het draadloze netwerkverkeer. Deze chip ondersteunt 802.11 a/b/g/n. Tevens is er een ingebouwde fingerprintreader.
Onder de motorkap
Met een Core 2 Duo T9600 hebben we weinig te klagen wat betreft processorkracht. Een Arrandale- of Clarksfield-cpu was natuurlijk helemaal mooi geweest en ook zou een quadcore niet verkeerd zijn geweest aangezien steeds meer applicaties multicore ondersteunen. Helaas is deze laatste optie alleen voorbehouden aan de grotere broer van de W500, de W700. Desondanks mogen we niet klagen over deze dualcore met een klocksnelheid van 2,8GHz en 6MB L2-cache.
De gpu is de ATI FireGL V5700. Deze FireGL is gebaseerd op de Mobility Radeon HD3650. De doelgroep is er niet helemaal naar, maar wie wil gamen kan beter deze notebook links laten liggen. Beter gezegd: de grafische kaart is niet krachtig genoeg om moderne games soepel te draaien. Maar daar is deze grafische kaart ook helemaal niet voor bedoeld. De gpu is met name bedoeld voor veeleisende applicaties die in de professionele grafische markt worden gebruikt, zoals cad-software.
Ondanks dat deze notebook niet is gebaseerd op het Intel Arrandale- of Clarksfield-platform is het werkgeheugen wel van het type ddr3 wat de upgrade-compatibiliteit ten goede komt. Wie baat heeft bij meer werkgeheugen kan dit uitbreiden naar 8GB waarbij we zelfs binnen het budget blijven. Hoe meer geheugen, hoe beter, al kan de gebruiker zichzelf wel afvragen of hij ook 8GB intern werkgeheugen nodig heeft.
Het exacte type harddisk kunnen we niet achterhalen maar aan een opslagcapaciteit van 320GB hebben de meeste personen genoeg. Het toerental van een harddisk is niet alleszeggend, maar deze harddisk roteert op 7200 rondes per minuut. Wie baat heeft bij een snelle drive en geen 8GB werkgeheugen nodig heeft, kan bijvoorbeeld de harddisk vervangen door een ssd zoals de Intel Postville of de OCZ Vertex en alsnog binnen het budget van 2000 euro blijven.
Conclusie
De Lenovo W500 biedt veel waar voor zijn geld. Met een prijs van iets meer dan 1500 euro is dit een prima notebook die zich prima kan meten met de concurrentie. De snelle processor en de professionele grafische kaart maken het systeem tot een krachtpatser, terwijl het gewicht acceptabel blijft en er mogelijkheden voor uitbreiding zijn. Mocht 8GB werkgeheugen of een ssd een noodzaak zijn: met een van de genoemde mogelijke upgrades valt netjes binnen het budget te blijven.
Pluspunten
+ Ondanks verouderde Core 2 Duo nog steeds rap bakbeest
+ Robuust
+ Lichtgewicht voor zijn doen
+ ATI FireGL-videokaart
Minpunten
- Gebruiker heeft wellicht displayport-naar-hdmi of -dvi-adapter nodig
Alternatieven
Met zijn Intel Core i7 en Nvidia GeForce-grafische kaart is de Sony Vaio een stuk krachtiger dan de Lenovo W500. Ook deze notebook heeft een scherm met Full HD-resolutie. De schermgrootte is 16,4" en het model is daarmee een slagje groter dan de W500. Een BD-speler ontbeert niet.
Mocht je baat hebben bij grafische kracht, dan biedt deze Asus G73JH uitkomst. Naast de ook aanwezige Intel Core i7 beschikt deze notebook over een ATI Mobility Radeon HD5870: de snelste GPU voor notebooks momenteel. Ook deze laptop beschikt over een Full HD-scherm. De schermdiagonaal is 17,3" waardoor we deze notebook als 'grote jongen bestempelen.
In de grafische sector is Apple geen onbekende en zodoende zien we ze ook terug in de NBBG. De MacBook Pro heeft dezelfde schermdiagonaal als de Lenovo W500, alleen is de schermresolutie veel lager. Deze is 1440x900 wat als een eventueel nadeel kan worden gezien. Daarnaast is het de lichtste notebook van de hier genoemde modellen, met de langste accuduur.
Betaalbare multimedia-notebook - specificaties
Voor deze Notebook Best Buy Guide zochten we een betaalbare multimedianotebook. Het budget is op 1000 euro gezet en dit bedrag zal voor sommigen niet lijken te stroken met het streven naar betaalbaarheid. Een goede multimedianotebook komt echter al gauw boven dit bedrag uit. Het apparaat moet immers een mobiele krachtpatser zijn waar het hele gezin gebruik van kan maken voor onder andere het spelen van games, het bekijken van hd-content en het, op hobby-niveau, bewerken van beeld en geluid.
Vanwege bovenstaande zoeken we een model met een krachtige cpu en grafische kaart die geen moeite heeft met de laatste games. Aanvankelijk hadden we als eis dat er een blu-raydrive aanwezig moest zijn, maar er kan aan getwijfeld worden of de voordelen wel opwegen tegen de meerprijs die deze optical met zich meebrengt. Wie blu-ray echt noodzakelijk vindt, kan altijd een externe drive aanschaffen.
Asus N61JA-JX046
Bij het selecteren was het aanbod aan Asus-modellen dat aan onze eisen voldeed opvallend. Uiteindelijk moesten we kiezen tussen een model met krachtige gpu en kleiner scherm of een grotere notebook die meer pixels kon tonen. Omdat we gamen als een belangrijke multimedia-bezigheid beschouwen hebben we voor de eerste optie gekozen: de Asus N61JA. Het andere model staat bij de alternatieven, maar er zijn dus meer Asus-opties met relatief kleine hardware-verschillen.
Discussie over de businessnotebooks kan worden gevoerd in [NBBG Aanschaf] Betaalbare multimedia-notebook februari 2010
Merk en Type |
Merk |
Asus |
Type |
N61JA-JX046X |
Technische Specificaties |
Cpu |
Intel Core i5 430M |
Snelheid |
2,26GHz |
Moederbordchipset |
Intel Mobile HM55 |
Geheugengrootte |
4GB |
Geheugentype |
Ddr3 (SODIMM) |
Videointerface |
Schermdiagonaal |
16" |
Videochip |
Radeon Mobility HD5730 |
Videoverbinding |
D-Sub (vga), hdmi |
Schermresolutie |
1366x768 (wxga Wide) |
Backlight |
Edge-lit |
Opslag |
Hardeschijfgrootte |
500GB |
Hardeschijftype |
5400rpm |
Optische Drive Type |
dvd+/-rw dl |
Interfaces |
Verbinding (USB/FW) |
eSATA, 2x USB 2.0, USB 3.0 |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
Verbinding (overige) |
eSATA |
Overige specificaties |
Laptop extra's |
Cardreader, Webcam |
Besturingssysteem |
Windows 7 Professional |
Gewicht |
2,9kg |
Accucapaciteit Wattuur |
0Wh |
Kleuren |
Zwart |
Fabrieksgarantie |
2 jaar pickup & return |
Taal |
Indeling |
Qwerty |
Taal |
Meertalig |
Betaalbare multimedia-notebook - uiterlijk en indruk
Uiterlijk en indruk
Een multimedianotebook moet de gebruiker zonder zich te schamen in de woonkamer kunnen plaatsen. Gelukkig zal dit bij de N61JA geen probleem zijn. De laptop is voor een model met deze specificaties vrij slank, vooral aan de voorkant. Op de cover heeft Asus een patroon van golvende lijnen aangebracht die de notebook een prettig aangezicht geven, zonder dat het al te druk wordt. De kleur van de deksel is rood/bruin-achtig, maar de rest van het apparaat is zwart, op de rand tussen het toetsenbord en het scherm na: die is zilver. Overigens moet aangetekend worden dat user Snufver een geheel zwart exemplaar ontving, zodat consumenten die waarde hechten aan de kleur even aan de winkel moeten vragen welk exemplaar die op voorraad heeft.
toetsenbord en touchpad
Zoals gebruikelijk lijkt de laatste tijd, heeft Asus ook bij dit model voor een plat toetsenbord gekozen heeft van het type dat door de MacBook Pro populair is geworden. Het betreft een volledig qwerty-keyboard inclusief numpad. Boven het toetsenbord zitten enkele tiptoetsen voor het bedienen van media.
Scherm
Het scherm is voor sommigen wellicht het grootste nadeel: deze heeft een diagonaal van 16 inch en kan 1366x768 pixels weergeven. Hoewel deze laatste resolutie vrij standaard is voor 16"-modellen, zullen sommige gebruikers hier geen genoegen mee nemen. Wie een minimale resolutie van 1600x900 als eis heeft, kan voor de grotere versie, de Asus N71JQ gaan. Dit model heeft een 17,3"-scherm en verder nagenoeg dezelfde specs als de N61JA, maar overschrijdt tevens het door ons gestelde budget van 1000 euro.
:fill(white)/i/1264969383.jpeg?f=thumb)
Hardware-onderdelen
We zochten bij voorkeur een model met een cpu uit de nieuwe mobiele Core i-reeks van Intel: deze cpu's met twee cores zijn krachtiger dan voorgaande generaties dankzij HyperThreading en Turbo. Deze laatste technologie zorgt ervoor dat de kloksnelheid van een core toeneemt als hier behoefte aan is en als het verbruik en de warmte dit toelaat. Bovendien zijn de chips op 32nm geproduceerd en bevatten ze een geïntegreerde videochip. De mogelijkheid bestaat te switchen tussen deze grafische core en een eventueel aanwezige gpu, zodat het verbruik binnen de perken blijft. Genoeg reden om voor een Core i-model te kiezen dus.
De N61JA torst de Intel Core i5 430M met zich mee. Deze chip loopt standaard op 2,26GHz maar kan dankzij Turbo op 2,53GHz werken als er extra rekenkracht nodig is. In de praktijk zal deze snelheid waarschijnlijk niet gehaald worden, maar een flinke performanceboost is zeker mogelijk. Er zijn twee mobiele Core i5-cpu's met hogere kloksnelheden, maar notebooks met deze modellen zullen ook wat duurder zijn en de 430M biedt hoe dan ook meer rekenkracht dan de oude Core 2 Duo-modellen. De cpu is dan ook meer dan geschikt voor de meeste multimediataken.
Een ander groot voordeel van de N61JA is dat deze over een ATI Mobility Radeon HD 5730 beschikt. Dit is een gpu uit de nieuwe AMD-lijn die zich in de bovenste helft van de mainstream-lijn bevindt. De chip is op 40nm geproduceerd zodat het verbruik niet de spuigaten zal uitlopen. De HD 5730 heeft 400 streamcores die op 650MHz zijn geklokt en de gpu kan over 1GB ddr3-geheugen beschikken. Verder is ondersteuning voor DirectX 11 aanwezig. Dankzij dit alles zou de N61JA zonder veel moeite actuele games moeten kunnen draaien, al zal in sommige gevallen enkele settings teruggeschroefd moeten worden om de fps op een acceptabel niveau te krijgen.
Een andere belangrijke feature van de gpu is Eyefinity, die er in dit geval voor zorgt dat er naast het monitorscherm zelf twee externe schermen aangesloten kunnen worden voor een ultra-breed beeld. Dankzij de Unified Video Decoder 2 biedt de gpu hardwarematige versnelling voor 1080p video-weergave.
De 4GB aan ddr3-werkgeheugen zal verder voldoende zijn voor het multitasken met meerdere programma's en het werken met grote bestanden, terwijl op de schijf van 500GB de nodige films, muziekbestanden, e-books en foto's gestald kunnen worden.
:fill(white)/i/1264969885.jpeg?f=thumb)
Audio
Dankzij de aanwezigheid van hdmi 1.3a is er achtkanaals hd audio-output met ondersteuning voor Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio. Verder is er een s/pdif-uitgang, die wordt gecombineerd met de hoofdtelefoon-connector.
Asus heeft een duo tweeweg-speakers van het merk Altec Lansing ingebouwd. Deze luidsprekers bieden betere kwaliteit dan standaard-notebookspeakers. Asus heeft het verder nog over een 'chamber-ontwerp' met een output van 2,5W, maar helemaal duidelijk wat de fabrikant hiermee bedoelt is het niet.
Interfaces
De N61JA is op de toekomst voorbereid en beschikt over een usb 3.0-poort. Er komen steeds meer randapparaten met deze interface, naast de nodige externe opslagapparaten die al beschikbaar zijn. Usb 3.0 biedt een theoretische snelheid van 4,8Gb/s, terwijl de maximumsnelheid van usb 2.0 nog piekt bij 480Mb/s. Ook kan usb 3.0 externe apparaten opladen met 900mA, waar de stroom bij usb 2.0 500mA bedraagt. Wie nog externe schijven met een esata-interface heeft liggen voor de opslag van beeld en geluid hoeft zijn toevlucht niet te zoeken tot adapters: de N61JA heeft ook een esata-interface.
Verdere uitbreiding kan via de twee usb 2.0-poorten gebeuren, of via de expresscard-sleuf. Aansluiting van externe multimedia-apparaten als hdtv's verloopt via de hdmi, terwijl netwerkconnectiviteit met wifi-n, bluetooth 2.1 + edr of gigabit-lan tot stand gebracht kan worden.
Tenslotte zijn er nog een 8-in-1-kaartlezer, een 2-megapixelcamera en een dvd brander aanwezig. Er is dus voor gekozen om geen laptop met blu-ray te adviseren. Aanvankelijk was dit wel een eis maar de aanwezigheid van dit type optische drive drijft de prijs op en afgevraagd kan worden wat de meerwaarde is in dit tijdperk van mkv. Wie niet zonder blu-ray kan, heeft de mogelijkheid een externe blu-rayspeler aan te schaffen, die dit jaar hopenlijk in prijs zullen dalen.
Een nadeel dat nog niet besproken is betreft de, op moment van schrijven, slechte verkrijgbaarheid van de N61JA. Navraag bij Asus leert dat dit momenteel voor alle notebooks met Core i5-cpu's geldt en dat er deze week een nieuwe kleine voorraad in de schappen zal arriveren. Volgende week levert Asus een grote hoeveelheid N61JA-modellen zodat leveringsproblemen tegen die tijd verholpen moeten zijn.
Conclusie
De N61JA is een zeer uitgebalanceerde multimedianotebook die over de nieuwste generatie hardwareonderdelen beschikt. Rekenkracht is er in de vorm van de Core i5 430M en de ATI Mobility HD 5730, uitbreidingsmogelijkheden zijn er dankzij usb 3.0 en esata en audio-mogelijkheden zijn er vanwege s/pdif, hdmi en de Altec Lansing-speakers. Ondanks de aanwezigheid van deze hardware-onderdelen is het model nog mobiel dankzij zijn 16"-formaat. Het nadeel van de slechte verkrijgbaarheid zou binnenkort tot het verleden moeten behoren, waardoor alleen de resolutie van 1366x768 beeldpunten en de afwezigheid van blu-ray als struikelblok voor een aanschaf overblijft.
Pluspunten
+ Core i5 430M-cpu
+ AMD ATI HD 5730-gpu
+ Usb 3.0-poort
+ Uitgebreide audio-functionaliteit
Minpunten
- Tijdelijk slecht leverbaar
- Relatief lage resolutie voor een multimediamodel
De cpu is de Intel Core i3 350M en de gpu is de HD5470: deze onderdelen presteren minder dan die van de N61JA. Ook is er geen usb 3.0 of esata. Maar daar krijgt de koper die meer pixels wil wel een 17,3"-model met 1600x900-resolutie voor terug. Bovendien is de prijs van dit model wat lager.
Goedkoop is deze HP niet, maar het model ziet er wel heel mooi uit. Bovendien heeft deze een razendsnelle Core i7 720QM-quadcore. Ook is er esata, firewire, hdmi en een 17,3"-scherm met een resolutie van 1600x900. De dv7 heeft verder een hdd van 640GB die op 7200rpm roteert. De gpu is de Nvidia GeForce GT230M en die is aan de magere kant. Wie dit model te duur vindt, kan ook voor de Core i5-variant gaan.
Opnieuw geen goedkope laptop maar deze Vaio is wel een multimedia-aanrader vanwege zijn 16,4"-scherm met 1920x1080-resolutie in combinatie met de blu-raydrive. De cpu is de Intel Core i5 520M die op 2,4GHz loopt. Opnieuw is het de gpu waarop ingeleverd moet worden: de Nvidia GeForce GT330M.