Een pc bestaat al snel uit minstens zeven basiscomponenten. Het is je vergeven als je de voeding beschouwt als een van de minder spannende onderdelen van een pc, maar afgezien van het feit dat de overige zes onderdelen letterlijk waardeloos zijn zonder stroom, is er stiekem de afgelopen jaren ook veel veranderd aan de stroomvoorziening van pc's. Daarom leek het ons een mooi moment om te kijken wat een gemiddelde psu tegenwoordig kan en wat dat dan kost. Wat is in 2025 een gemiddelde voeding?
Om dat te achterhalen dook Tweakers in de data van de Pricewatch, onze vergelijkingstool met daarin zo'n beetje alle relevante aspecten van de beschikbare voedingen van dit moment. Voor dit artikel zijn de belangrijkste specificaties, labels en prijzen geïnventariseerd van psu's die de afgelopen jaren uitkwamen. Dat moet een aardige representatie opleveren van wat op dit moment een gemiddelde voeding is. Tipje van de sluier: het gaat hard met de ATX 3.x-voedingen en 750W is de norm.
Werkwijze
Dit artikel is volledig gebaseerd op data uit de Pricewatch. De gegevens zijn in de week van 13 januari verzameld. Er is gefilterd op voedingen die sinds 1 januari 2018 uitgebracht werden om zo eventuele echt verouderde hardware buiten beschouwing te laten. Omdat de gemiddelde tweaker dit artikel leest over en wellicht zelfs op een desktop-pc, zijn alleen ATX-voedingen meegenomen in de vergelijking. Het aantal strikt SFX-compatibele voedingen is verwaarloosbaar. Ook EPS-voedingen, waarvan de meeste ook nog eens ATX-compatibel zijn, zijn daarom buiten beschouwing gelaten.
Verder is nog belangrijk om te vermelden dat er wat certificering betreft alleen een zinnige vergelijking gemaakt kan worden tussen voedingen met een 80 Plus-label. Het aantal psu's met een Europees ETA-label is simpelweg te klein. Slechts een kleine zeventien procent van de bekeken voedingen is door 80 Plus op een Europese 230V beoordeeld, dus het daadwerkelijke rendement bij gebruik in Europa kan afwijken. Omdat voedingen alleen onderling vergeleken worden op basis van het label, maakt dat voor dit artikel niet uit. De Pricewatch heeft een functie om alle rendementlabels te bundelen, dus waar mogelijk is in plaats van het 80 Plus-certificaat het ETA-equivalent gebruikt.
Er kwamen iets meer dan achthonderd psu's in aanmerking voor de vergelijking. Houd er rekening mee dat de Pricewatch-database ontzettend accuraat is, maar omdat deze afhankelijk is van de gegevensaanlevering van webshops en fabrikanten, kan het soms voorkomen dat een specificatie ontbreekt. Daarom verschilt de omvang van de dataset per specificatie wellicht iets, al heeft dit waarschijnlijk geen praktische invloed op de resultaten.
Bannerafbeelding: iSURFACE / Getty Images / ASUS / Corsair
ATX, vermogen en prijs
Iemand die in de markt is voor een nieuwe voeding, kan een hoop specificaties en aspecten vergelijken. Het kan natuurlijk geen kwaad om even de Best Buy Guide te bezoeken, maar ook dan moet een pc-bouwer in elk geval antwoord krijgen op een paar cruciale vragen: past de voeding in de behuizing, heeft hij het juiste vermogen, krijg je er de juiste kabeltjes bij en is hij een beetje zuinig? Natuurlijk moet dat ook binnen een bepaald budget passen.
ATX'en
We duiken later wat dieper in de kabels en aansluitingen; eerst behandelen we het type. Zoals in de werkwijze beschreven, hebben we alleen naar ATX-voedingen gekeken. Deze standaard, uitgeschreven als Advanced Technology Extended, werd in 1995 door Intel geïntroduceerd en vormt tegenwoordig het fundament van het overgrote merendeel van de zelfgebouwde desktops. Tussen de versies van deze standaard zit wel een wezenlijk verschil. De iteraties van de ATX 2.x-standaard zijn de afgelopen jaren niet meer zo relevant. Al in 2005 werd met ATX 2.2 de 6-pins-PCIe-connector geïntroduceerd. Die aansluiting wordt inmiddels nog op slechts een handjevol voedingen ondersteund. Daarnaast werden vanaf 2004 psu's met de verplichte minimale efficiëntie van 80 procent geïntroduceerd, zeer doeltreffend gecertificeerd met het 80 Plus-label. Sindsdien werden die eisen gereviseerd en kwamen er segmenten met hogere rendementen bij.
In 2022 werd de ATX 3.0-standaard aangekondigd. De specificaties waren bedacht om de steeds krachtiger wordende videokaarten van dat moment van stroom te voorzien, aangevoerd door de toen aankomende RTX 40-serie. De RTX 4090 heeft volgens Nvidia bijvoorbeeld een tdp van 450W. Daarvoor zijn maar liefst drie traditionele 8-pinsconnectors van 150W nodig en dan kun je overklokken, piekstroomvariaties en toekomstbestendigheid nog vergeten. Het is dus in de praktijk een beetje onhandig om vier PCIe-8-pinskabels naar de gpu te moeten trekken.
De oorspronkelijke 12Vhpwr-connector. Bron: Sirlyr
Mede daarom werd de veelbesproken 12V High Power-connector geïntroduceerd, afgekort naar 12Vhpwr en soms ook de 12+4-pins of PCIe 5.0 genoemd. Deze stekker beschikt over twaalf aansluitingen voor stroomtoevoer en vier extra 'sidebandpinnen' voor sensors. De kabel is goed voor 600W. Althans, 'goed voor' is misschien een slechte woordkeuze, want na de release van de RTX 40-serie kwamen er berichten naar buiten over smeltende connectors. Het probleem bleek te komen door net niet lekker aangesloten connectors, vaak veroorzaakt door een dikke, moeilijk manoeuvreerbare kabel die de connector weerhield van een volledige connectie.
Het antwoord hierop was de ATX 3.1-standaard in combinatie met de PCIe 5.1-connector, ofwel de 12V-2x6. Deze nieuwe aansluiting heeft net zoveel pinnetjes als de 12+4-pins en ziet er praktisch hetzelfde uit. De sensorpinnen zijn echter korter en de stroomtoevoerpinnen langer. Hierdoor is het moeilijker om de kabel net niet goed in de gpu te stoppen en toch stroomdoorvoer te krijgen. Met andere woorden: dit moet smeltende connectors voorkomen.
Momenteel staan er ruim honderd nieuwe ATX 3.1-voedingen in de Pricewatch tegenover exact het dubbele aantal ATX 3.0-psu's. In onze Best Buy Guide worden beide standaarden gewoon nog aangeraden: er is niets mis met de 12Vhpwr-kabel, maar enkele voorzorgsmaatregelen zijn dan wel aan te raden. Oudere ATX 2.x-voedingen zijn vooralsnog in de meerderheid. Alleen gekeken naar modellen die sinds begin 2021 uitkwamen, blijkt logischerwijs dat juist ATX 3.x het populairst is. De meeste fabrikanten hebben de nieuwere standaard inmiddels omarmd.
Een illustratie van van de verschillende manieren om gpu's van stroom te voorzien met PCIe-8-pinskabels of 16-pinsconnectors. Bron: Thermaltake
Modulariteit
Verder blijkt dat modulariteit de afgelopen jaren vaker wordt toegepast. Grofweg 29 procent van de sinds 2018 aangeboden voedingen is niet-modulair en ruim tweederde dus wel. Als je alleen kijkt naar de in de afgelopen twee jaar uitgekomen psu's, blijkt dat zo'n 24 procent niet-modulair is en driekwart wel.
Er zijn twee vormen van modulariteit. Zo'n 65 procent van de psu's is volledig modulair: alle kabels moeten handmatig op de voeding aangesloten worden. Het overige deel, ruim 6 procent, is gedeeltelijk modulair. Dat betekent meestal dat de 24-pinsmoederbordkabel en de cpu-stroomvoorziening niet verwijderbaar zijn, de overige kabels wel.
Vermogen
Dat brengt ons bij de prijs en het vermogen. Nadat je de bovenstaande specs hebt uitgezocht, zijn dit waarschijnlijk twee van de belangrijkste aspecten van een voeding. Uit de Pricewatch-data blijkt dat voedingen met een vermogen van 750W, 850W, 650W en 1000W in die volgorde het populairst zijn. Dat zal voor de gemiddelde Tweakers-lezer geen verrassing zijn, want dat zijn nou precies de vermogensconfiguraties die de mainstreamfabrikanten traditioneel aanbieden.
Overigens zijn met de monsterkaarten van tegenwoordig ook zwaardere voedingen populairder aan het worden. Bijna alle varianten van 1200W, 1300W, 1500W en 1600W kwamen in de afgelopen twee jaar uit. Tot voor kort had zo'n enorme stroomtoevoer geen praktische functie, maar een overklokker die een toekomstbestendige superbuild wil met een RTX 5090 met 575W-tdp en een Ryzen 7 9800X3D met een 120W-tdp, wil wellicht geen genoegen nemen met 1000W.
Prijs
Vermoedelijk hebben die steeds krachtiger wordende voedingen ook invloed op de gemiddelde prijs, al kunnen we dat op basis van de Pricewatch niet concreet in kaart brengen. Wat in ieder geval wel blijkt, is dat een psu gemiddeld genomen grofweg 137 euro kost. Dat is alleen een wat misleidend bedrag, want er zijn enkele uitschieters die tussen de 350 en 600 euro kosten: voedingen die een gemiddelde consument nooit zou overwegen en alleen voor een kleine niche relevant zijn. Zonder die extreem dure modellen is de realistischere gemiddelde prijs voor een psu ongeveer 122 euro. Dat valt daarbij nog net in het prijsbereik van de modale prijscategorie van tussen de 100 en 125 euro.
Wellicht is het ook leuk om nog even te kijken naar wat uitschieters. De goedkoopste voeding is de Tacens Anima APIII500 van nog geen twintig euro. Dit product heeft veel gemeen met alle andere producten die minder dan vijftig euro kosten: ze zijn niet of slechts gedeeltelijk modulair, hebben een relatief laag vermogen van tussen de 300 en 500W en zijn relatief energie-inefficiënt, namelijk met een 80 Plus Bronze-label of zelfs een basiscertificering van 80 Plus.
Aan de andere kant van het spectrum heb je voedingen van vier-, vijf- of zelfs zeshonderd euro, zoals de Seasonic Prime PX-2200 ATX 3 (2024). Dit zijn stroomvoorzieningen die standaard volledig modulair zijn, op een enkele uitzondering na ten minste 1000W aan vermogen leveren en een certificering van 80 Plus Platinum of Titanium hebben. De betreffende Seasonic-psu heeft daarbij een vermogen van maar liefst 2200W. Wederom: hieraan heeft een gemiddelde pc-bouwer niets, maar het illustreert hoezeer voedingen uiteenlopen.
Certificering
Over certificering gesproken: in principe is 80 Plus Gold de 'gouden standaard'. Er zijn meer voedingen met een 80 Plus Gold-certificering dan alle andere certificeringsopties bij elkaar. Dat betekent dat een gemiddelde en modale voeding, gebaseerd op de 115V-80 Plus-vereisten, een rendement van 87 procent heeft bij een belasting van 20 procent van het vermogen. Bij 50 procent vermogen moet het rendement ten minste 90 procent zijn met een minimale power factor correction (pfc) van 0,9, wat een indicatie geeft van de spanningscorrectie die een voeding doorvoert. Dit maakt voedingen zuiniger en dus efficiënter.
Zoals eerder al beschreven zijn vooral goedkopere psu's minder energie-efficiënt, met ratings van 80 Plus of 80 Plus Bronze, waarbij het rendement respectievelijk 85 en 88 procent is onder 50 procent belasting. In het topsegment zijn 26 Titanium-gecertificeerde voedingen beschikbaar. Die kosten ten minste zo'n 200 euro. In het Platinum-segment is meer keuze en daar lopen de prijzen wat uiteen. Er zijn al varianten beschikbaar voor zo'n 85 euro, maar de meeste opties met deze certificering kosten ergens tussen de 150 en 250 euro.
Wat verder nog opvalt aan de certificeringen: er zijn slechts zeven psu's die een 80 Plus Silver-efficiëntie hebben, ofwel minder dan 1 procent van alle voedingen die de afgelopen jaren uitkwamen. Voor zover bekend is het voor fabrikanten vrij gemakkelijk om een dergelijke psu te laten voldoen aan de iets hogere eisen voor Gold en dat oogt toch wat luxer dan zilver. Mocht je je na dit alles afvragen of het eigenlijk wel zin heeft om voor een hogere certificering te gaan, dan is het antwoord eenduidig 'ja', zo berekende Tweakers een tijdje terug.
Vereisten 80 Plus-certificaat (115V*)
Percentage belasting totaalvermogen
10%
20%
50%
100%
80 Plus
-
80%
80%
80%, pfc ≥ 0,90
80 Plus Bronze
-
82%
85%, pfc ≥ 0,90
82%
80 Plus Silver
-
85%
88%, pfc ≥ 0,90
85%
80 Plus Gold
-
87%
90%, pfc ≥ 0,90
87%
80 Plus Platinum
-
90%
92%, pfc ≥ 0,95
89%
80 Plus Titanium
90%
92%, pfc ≥ 0,95
94%
90%
*De vereiste voor een 80 Plus-certificering voor 230V, waaronder het Europese stroomnet valt, is in alle gevallen 1 tot 3 procentpunt hoger. Omdat verreweg de meeste voedingen geen 80 Plus 230V EU-certificering of Cybenetics' ETA-label hebben, is ter illustratie de rating voor 115V gebruikt.
Aansluitingen en koeling
Ook niet geheel onbelangrijk zijn de aansluitingen die een voeding ondersteunt. Op basis van dezelfde Pricewatch-data kunnen we ook kijken hoeveel SATA- en molexapparaten een gemiddelde psu bijvoorbeeld ondersteunt en of een doorsnee voeding beschikt over genoeg PCIe-8-pinskabels voor een stevige gpu.
Aansluitingen ≠ poorten
Wellicht ten overvloede, maar het is belangrijk om te onthouden dat het aantal ondersteunde aansluitingen niet hetzelfde is als het aantal poorten op de psu. Als een fabrikant bijvoorbeeld claimt dat er acht SATA-en vier molexaansluitingen ondersteund worden, kan het dat twee SATA-kabels met vier connectors en een molex-kabel met vier connectors meegeleverd worden. De psu beschikt dan over drie 6-pinspoorten voor randapparatuur op basis van molex en SATA.
In theorie kan zo'n poort eventueel meer aansluitingen ondersteunen; dat ligt aan de maximale spanning en stroomsterkte, maar ook aan de capaciteit en kwaliteit van kabels. In dit artikel gaan we hoe dan ook alleen uit van de door de fabrikant beloofde specificaties. Dat is immers wat fabrikanten altijd aanraden en waarvan alleen ervaren tweakers met een goed begrip van de stroomvereisten van hun build zouden kunnen afwijken.
Gemiddelde ondersteuning aansluitingen
Uit de gebruikte data blijkt dat de gemiddelde voeding grofweg acht SATA-aansluitingen ondersteunt. Enkele topmodellen ondersteunen extreem veel aansluitingen, bijvoorbeeld veertien, zestien of zelfs twintig van dergelijke apparaten. Het komt daarnaast niet zoveel voor dat een psu minder dan vier van deze aansluitingen ondersteunt. Dat heeft onder meer te maken met de lage vermogens die veel SATA-apparaten vereisen. Ter illustratie: een doorsnee 2,5"-ssd gebruikt gemiddeld een paar watt en komt niet boven de vijf watt uit. Eén SATA-poort op een 5V-rail kan via drie pinnen à 1,5A al 22,5W leveren.
Het aantal ondersteunde molexaansluitingen ligt een stuk lager. Gemiddeld ondersteunen voedingen 3,5 aansluitingen, waarbij verreweg de meeste fabrikanten er drie of vier ondersteunen. De molexconnector wordt tegenwoordig dan ook niet meer zoveel gebruikt; 3- en 4-pinsheaders op moederborden hebben de traditionele toepassing van stroomvoorziening aan fans grotendeels op zich genomen.
Tot slot blijkt uit onze gegevens dat een voeding gemiddeld net geen vier PCIe-6+2-pinsaansluitingen ondersteunt voor de stroomvoorziening van gpu's en andere insteekkaarten. Tot enkele generaties geleden waren een of twee van dergelijke aansluitingen veelal voldoende om de videokaart van stroom te voorzien. Dat is de afgelopen jaren drastisch veranderd, nu er een nieuwe PCIe 5.x-stroomkabel voor in de plaats is gekomen. Desondanks blijft het samenvoegen van meerdere 8-pinskabels met een adapter ook mogelijk bij de meeste voedingen van dit moment.
Voor wie liever geen extra onderdelen gebruikt of een zo kabelloos mogelijke build ambieert, is er sinds de introductie van de ATX 3.0-standaard een 16-pinsalternatief. Zoals eerder beschreven, zijn er ruim tweehonderd ATX 3.0-voedingen in de Pricewatch beschikbaar die een 12Vhpwr-stroomvoorziening bieden. Vijftien van deze modellen hebben zelfs twee 12+4-kabels voor de zeer toekomstbestendige 1200W aan potentieel vermogen.
De iets nieuwere 12V-2x6-kabels, ofwel PCIe Gen 5.1, zijn nog in de minderheid, maar ook daar zie je al dat fabrikanten toekomstbestendigere voedingen uitbrengen met meerdere van deze aansluitingen. Op het moment van schrijven zijn er ruim honderd ATX 3.1-voedingen beschikbaar, waarvan er zes beschikken over een extra 12V-2x6-aansluiting. De Seasonic Prime PX-2200 ATX 3 doet daar nog een schepje bovenop en ondersteunt vooralsnog als enige een build met vier 12V-2x6-gpu's.
Koeling
Tot slot is het wellicht interessant om te kijken naar de koeling van de gemiddelde voeding. Net geen zestig procent van de onderzochte voedingen heeft actieve koeling, wat betekent dat de fan van de psu altijd draait. Zo'n veertig procent van de modellen heeft dan weer semipassieve koeling. Dit is vooral bij de iets luxere varianten de norm. Een semipassieve koeling slaat pas aan bij een bepaalde temperatuur en is bij mild gebruik dus stiller en slijt minder snel. Er is nog een smaak: passieve koeling. Slechts vier voedingen bleken helemaal geen draaiende ventilator te hebben en dus hun hitte af te geven via een heatsink. Het gaat om twee uitvoeringen in de Seasonic Prime Fanless-reeks en twee varianten uit de Cooler Master X Silent Edge Platinum-serie.
In principe hebben alle voedingen dus een fan. Wat voor fan, dat ligt aan de grootte van de psu. Alle ATX-voedingen hebben dezelfde breedte en hoogte van respectievelijk 150mm en 86mm. De diepte van een ATX-voeding is standaard 140mm, maar dit mag variëren. Deze eventuele extra ruimte of juist het wegnemen van de ruimte, maakt dat fabrikanten enigszins kunnen variëren in hun koelmogelijkheden.
Meer dan de helft van de fabrikanten kiest voor een standaard 120mm-fan om de stroomvoorziening te koelen. Nog eens een kwart gebruikt een 135mm-fan. De 140mm-ventilator komt ook met enige regelmaat voor. Een dergelijke fan past natuurlijk niet in een voeding met een diepte van 140mm. De grotere fans worden dan ook altijd gebruikt in psu's die van de standaard ATX-maten afwijken, met dieptes vanaf 150mm tot wel 200mm.
Enkele tientallen psu's hebben juist een fan die kleiner is dan 120mm. Dit zijn allemaal voedingen die ATX-compatibel zijn, maar ook in een andere maatstandaard passen. Al deze modellen hebben dus afwijkende formaten en andere bijzonderheden.
Samenvatting: de doorsnee voeding van dit moment
Als we alle voorgaande data combineren, dan rolt daaruit een hypothetische gemiddelde voeding. Zoals in eerdere vergelijkbare artikelen over bijvoorbeeld laptops en ssd's is het daadwerkelijke gemiddelde onrealistisch. Wie heeft er immers iets aan 8,1 SATA-aansluitingen? Daarom zeggen de mediaan misschien meer over wat er nu gemiddeld beschikbaar is. Voor de volledigheid zijn wel beide benaderingen in de onderstaande tabel opgenomen.
Specificatie
Gemiddelde voeding
Voeding o.b.v. mediaan
Vermogen
809W
750W
Certificering
80 Plus Gold
Modulair
Ja, volledig
ATX-standaard*
ATX 3.0
SATA-aansluitingen
8,1x
8x
Molexaansluitingen
3,5x
3x
6+2-pins
3,8x
4x
Cpu-connector
4+4-pins EPS (2x)
Koeling
Actieve fan
Fangrootte
125,6mm
120mm
Prijs
137,82 euro
100-124,99 euro
*Feitelijk is ATX 2.5x mediaan, maar omdat deze standaard uit 2018 stamt en we op zoek zijn naar de gemiddelde voeding van dit moment, is voor het recentere ATX 3.0 gekozen. Voedingen met deze standaard kwamen absoluut ook het vaakst voor.
Om je een concreter idee te geven: op basis van de bovenstaande specificaties zijn er momenteel drie guldenmiddenweg-psu's beschikbaar in de Pricewatch: de Chieftec Atmos 750W, Silverstone DA750R Gold en de Thermalright TG-750 in het wit en in het zwart. Tenminste, als we de actieve fan inruilen voor semipassieve koeling, want er zijn er geen verkrijgbaar die een actieve fan hebben. Er valt ook nog wat te winnen op basis van de bovenstaande specs. De Thermaltake Toughpower GF A3 Gold 750W - TT Premium Edition voldoet aan alle vermelde vereisten, maar heeft als enige van de vermelde voedingen een Europes certificering: Cybenetics ETA Platinum. Dat betekent dat dit model ook nog eens zuiniger is dan de overige modellen. De goedkoopste mediane voeding, de laatstgenoemde Thermaltake, kost op het moment van schrijven rond de 110 euro.
Toughpower GF A3 750W. Bron: Thermaltake
Sommige van de mediane specs kunnen nog een beetje naar smaak aangepast worden, bijvoorbeeld om de 12Vhpwr-connector van ATX 3.0 in te wisselen voor een ATX 3.1 met PCIe 5.1-aansluiting. Daarvan zijn er drie beschikbaar, waarvan de goedkoopste ongeveer net zoveel kost als de bovenstaande varianten. Als er nog wat extra plek in de behuizing is, voldoet de Cooler Master MWE Gold 750 - V2 ATX 3.0 met een 140mm-fan ook aan de overige vereisten.
De bovenstaande benadering van wat een gemiddelde voeding van dit moment is, geeft hopelijk een indicatie van wat je realistisch gezien mag verwachten. Het zijn echter geen absolute kaders. Alles wat voldoet aan die specs maar goedkoper is, is bijvoorbeeld een koopje. Hetzelfde geldt voor alles wat hetzelfde kost maar bijvoorbeeld een hoger vermogen heeft of nog zuiniger is. Op die manier kun je hopelijk bij de volgende pc-build een nog geïnformeerdere afweging maken.
Update, 10.35 uur: In de tabel werd over de modale voeding gesproken. Deze kolom bevat echter de mediaan, niet de modus van de data. De beschrijving is daarop aangepast.
Ik snap nog steeds niet dat een voeding gemiddeld 809w is. Volgens mij zijn die dingen bij 50-80% load het meest efficiënt. Een midrange game pc gebruikt echt geen 500w tijdens het gamen.
Ook bij best Buy Guide van Tweakers wordt een overkill aangeboden. Een ryzen 7600 tdp 65w piek boost zou wel rond de 90w liggen en een 7700xt met piek van 245w. Dus theoretisch zou die 2 componenten 335w kunnen trekken. Laten we zeggen met de andere componenten 360w totale piek. Maar tijdens gamen ligt dit gemiddeld lager want een cpu en gpu worden bijna nooit tegelijk volledig belast.
Dus als je de pc alleen nonstop gebruikt voor gamen is de aanbevolen 650w voeding een ok keuze, bij gemixt gebruik was een 450 of 500w een betere keuze geweest.
Maar 809w gemiddeld? Kan mij niet voorstellen dat de gemiddelde pc in nederland een intel heethoofd en een 3090 erin heeft hangen.
Dit gaat dan ook niet om welke voeding de gemiddelde gebruiker in Nederland in de pc heeft zitten, maar wat de gemiddelde voeding is, als je kijkt naar het aanbod in de Pricewatch. Als je kijkt naar alle modellen auto's die in Nederland beschikbaar zijn en daar ook het hele aanbod van Mercedes, BMW en Audi bij hebt zitten, dan ligt het gemiddelde aantal pk's waarschijnlijk ook wat hoger, dan wanneer je puur kijkt naar welke auto's er in Nederland op de weg rijden.
Je vergeet wel dat steeds meer mensen er ook via USB-C nog andere zaken aan hebben hangen, zoals monitoren of voor opladen van devices gebruikt worden.
Is dat zo? Hoeveel moederborden bieden PD (power delivery) over USB-C aan?
Volgens mij zeer weinig, en degene die dat wel doet koopt een behoorlijk duur moederbord en kan daar als uitzondering op de regel zelf rekening mee houden.
Zonder PD biedt USB-C volgens mij weinig meer 'power' dan de gewone poort en hoeft daar niet echt rekening mee te houden. Veel moederborden hebben slechts een enkele USB C poort.
Nou, ik noemde wel USB-C, maar USB 3.x met USB-A poorten hebben alle MBs wel. Zelf laad ik ook bijna alle devices gewoon via de USB aansluiting van mn PC, omdat ik te lam ben om telkens die USB lader in het stopcontact te douwen.
Is alsnog bijzonder weinig, max 4.5W per poort. Laten we zeggen een behoorlijk luxe moederbord met maar liefst 10 USB 3 poorten is alsnog max 45W. Vermoed dat je dan ook een enorm randgeval bent. De meeste mensen hangen niet zoveel apparaten aan de PC laat staan dat ze ook nog eens allemaal de max power draw tegelijkertijd aantikken.
als ik naar mezelf kijk koop ik niet direct een voeding voor alleen de config die ik op dat moment heb, maar kijk ik ook naar een mogelijke upgrade path.
nu met een 7800x3d en een 6900xt heb ik een 850w platinum voeding, eerlijk gezegd nooit gekeken of ik de meeste effieciente haal met die 850w voeding, of dat ik een stapje lager had gekund, maar als ik de 6900xt wil vervangen zal ik al snel een videokaart moeten nemen die net zoveel of meer verbruikt.
Juist, het prijsverschil tussen een 800w of een stap lager is vaak marginaal, dus waarom zou je dan niet voor de zwaardere gaan, zeker als je van plan bent om een paar jaar later alleen de GPU te vervangen. Je kunt niet rekenen op dat die nieuwere GPU minder zal verbruiken.
ik draai al 8+ jaar een 750w bronzen voeding, ik heb al eens eerder geroepen, de 100+ euro aanschaf voor een "gold + voeging" die precies op die specs het meest efficiënt is, is nog steeds een 100+ euro aankoop die ik nu niet hoef te doen op een werkende voeding als ik van GPU switch, recent van een RTX 2070 naar 7800 XT gegaan en daarbij niet voor andere voeding hoeven kijken. Dat scheelt me dus 100 euro, ten opzichte van de efficiëntie die me misschien geld heeft gekost de afgelopen jaren, denk dat ik uiteindelijk goedkoper uit ben om deze te gebruiken dan een nieuwe aanschaffen.
Ik doelde er meer op dat voedingen bij een verschillende belasting niet even efficiënt zijn. De vuistregel is dat voedingen het meest efficiënt zijn rond de 50% belasting, hoe verder je daar vanaf zit hoe minder efficiënt de voeding. Bij een verder gelijk label kan een kleinere voeding dus efficiënter werken als dat beter aansluit op je verbruiksprofiel. Het gaat maar om een paar procent (neem je 80+ bronze, dan vereist die een efficientie van 85+% bij 50% belasting, en 82% efficientie bij 20% en 100% belasting, zie pagina 2 van dit artikel) maar een onnodig zware voeding kan dus zowel duurder zijn bij aanschaf + nog wat extra kosten in stroomverbruik. Juist bij een laag idle verbruik kan het verschil snel oplopen.
Je praat misschien over max 0,25 kWh per dag, maar dat maal 260 werkdagen in een jaar tegen een stroomprijs van ~30 cent per kWh is ongeveer 20 euro per jaar. Doe dat over een afschrijfperiode van 5 jaar en het is zo weer een extra 100 euro (bovenop de hogere aanschafkosten). Je PSU ruim bemeten voor toekomstige upgrade heeft alleen zin als je met redelijke zekerheid verwacht binnen 3-4 jaar een upgrade te doen waarbij je verbruik significant omhoog gaat.
Ik zou het snappen als je het echt hebt over een kantoor omgeving, waar dus je 260 werkdagen op gebaseerd is, dan zal de kosten van een nieuwe aanschaf en "inefficiënt verbruik" elkaar wegstrepen na ~4 jaar, doe je dit eerder of verandert je gemiddeld verbruik veranderd deze efficiëntie ook weer. Het een is tegen het ander af te wegen in de meest efficiënt en berekende weg.
Ik verwacht zelfs over die paar jaar wasrschijnlijk nog steeds niet het prijsverschil, zo inefficient zijn ze dan ook weer niet ten opzichte van elkaar.
Ik heb het geprobeerd met stapjes lager een 6900xt (i.c.m. ryzen 3600 destijds). Alles onder de 850w gaf constant BSOD's en driver time-outs, game crashes etc. Had eerst ook berekend zoals hierboven, maar de 6900XT heeft transient powerspikes waardoor lager met die specifieke kaart geen goed idee is gebleken. Las dat de 5080 ook last van dit soort spikes.
Was een AMD Reference Model, zou best kunnen dat een ongelukkige kaart/batch was, kwam i.i.g. vaker voor. Ik heb destijfds 4 voedingen geprobeerd van 550watt, naar 650watt naar 750watt, uiteindelijk tijdelijk een 850watt voeding geleend van een vriend om te testen en daarmee werkte de kaart vlekkeloos, de 550, 750 en 850 voedingen waren corsair rmx, ik weet niet meer zeker welk merk de 650watt was ik meende coolermaster. Heb de 6900xt uiteindelijk verkocht op V&A en met een kleine extra bijbetaling een nieuwe 7800xt gekocht bij megekko. Deze draait nu al tijden rock steady i.c.m. 5800X3D en 550W 600W SFX voeding (Corsair SF600) in een DAN case a4 h20. Volgens de powersocket zou een lager wattage in deze setup ook prima moeten werken, maar Corsair heeft v.z.i.w. geen lager wattage SFX voedingen.
[Reactie gewijzigd door !GN!T!ON op 2 februari 2025 15:59]
Een belangrijk aspect dat hier niet wordt genoemd (volgens mij?) zijn stroompieken. We zien de afgelopen jaren dat GPUs behoorlijke pieken kunnen hebben en met een 300W GPU kan dat maar zo een uitschieter van 450W betekenen, kortstondig. Niet alle PSUs gaan daar even goed mee om. Een kwaliteits- 750W PSU gaat het wel trekken. Een iets mindere kwaliteit 750W voeding kan net over de rand geduwd worden. Maar diezelfde voeding met 850W niet.
Mensen kiezen dus bovengemiddeld vaak in dit segment voor een iets overbemeten voeding. Dat is om meer redenen interessant: een voeding blijft niet gelijk presteren over de levensduur en verliest wat aan vermogen; een voeding die niet full tilt hoeft te pompen, is ook stiller, en je bent wat beter voorbereid op een GPU die misschien wat meer TDP heeft in de toekomst.
[Reactie gewijzigd door Vayra op 2 februari 2025 13:19]
Ruim 800w zal inderdaad voor de meeste computergebruikers een behoorlijke overkill zijn. Je moet echt een hardcore gamer zijn met een topklasse grafische kaart om zoveel stroom te gebruiken. Als de PC zijn warmte niet goed kwijt kan beginnen ventilatoren en de pomp van de waterkoeling ook behoorlijk mee te doen in het stroomgebruik.
Onder de Tweakers zijn naar verhouding veel veel zware gebruikers, maar dat is niet de gemiddelde gebruiker. De meeste mensen gebruiken hun computer voor een beetje internetten, een filmpje kijken en wat kantoor werkzaamheden. Daar heb echt geen zware voeding nodig. Voor de fabrikanten van computers is een stevige voeding echter nauwelijks duurder en maakt de PC wel voor een groter publiek bruikbaar.
Ik heb laats mijn voeding laten vervangen omdat mijn vorige voeding stuk was gegaan.
Ik moest 165 euro betalen ook voor een nieuwere windows install.
Ik vroeg nog voor windows 11 maar ze hebben 10 erop gezet.
thuis angekomen heb ik 11 er weer opgezet..
Wat voor een voeding er nu inzit weet ik niet ik weet niet wat voor een merk maare alles doet het weer en ik ben tevreden.
Ik draai geen vette videokaart en alles onboard dus ik denk dat ze een voeding erin gezet hebben van 400 watt, die vorige was overleden,
Ik wil allleen maar zeggen als je een grote aan wattage voeding draait dan ben je aan het gamen maar als je dan nvidia draait of amd je hebt gewoonweg een grotere aan wattage videokaart nodig.
[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 2 februari 2025 01:04]
Waarom 80plus groot uitlichten in het artikel en dan in de samenvatting een Cybenetics voorbeeld geven?
80plus is vrijwel dood. Het baseerd zich enkel op efficiëntie op 110V en zegt niets over de kwaliteit van de koeling, kwaliteit van de onderdelen en efficiëntie op 230V.
Cybernetics geeft voor iedere geteste voeding een certificaat met de uitkomsten van de testopstelling. Vrij verkrijgbaar op hun site.
Dat een semipassieve koeling minder slijtage ondervindt omdat de fan minder draait is in principe waar. Let wel dat het ook een kostenbesparing voor fabrikanten kan zijn. De fan draait minder dus een goedkopere en kwalitatief mindere fan wordt geïnstalleerd. Dit geldt zeker niet voor alle voedingen, maar wel goed om op te letten.
De bovenstaande benadering van wat een gemiddelde voeding van dit moment is, geeft hopelijk een indicatie van wat je realistisch gezien mag verwachten. Het zijn echter geen absolute kaders. Alles wat voldoet aan die specs maar goedkoper is, is bijvoorbeeld een koopje. Hetzelfde geldt voor alles wat hetzelfde kost maar bijvoorbeeld een hoger vermogen heeft of nog zuiniger is. Op die manier kun je hopelijk bij de volgende pc-build een nog geïnformeerdere afweging maken.
Met de afweging van de genoemde criteria en specs en het feit dat als je hetzelfde kunt goedkoper kunt krijgen als koopje bestempeld ga je vaak richting goedkoop = miskoop.
Een goede voeding is meestal duurder vanwege 2 belangrijke specs die helaas niet genoemd zijn in het artikel:
Garantie: 10 jaar of meer ipv 3 jaar maakt veel uit in voedingsland.
Geluid: hiervoor is Cybenetics LAMBDA een goeie graadmeter. A++ is heel veel stiller dan A-.
Dit is geen koopadvies, maar een kwantitatief onderzoek. Zoals in de werkwijze beschreven is Het aantal voedingen met een Cyberneticd-label vooralsnog ontzettend klein. De kans dat een beschikbare voeding 80 Plus ipv ETA gecertificeerd is, is enorm (zie werkwijze). Daarbij is dus ook de kans dat mensen een 80 Plus in hun systeem hebben enorm. Het zou dus weinig meer met gemiddeld te maken hebben als we ETA's zouden vergelijken. Verder met je eens, het is een veel realistischere weergave van de prestaties!
Maar we vergelijken niet alleen ATX 3.x zoals in de werkwijze beschreven, waar mogelijk is ETA gebruikt, maar omdat het om het huidige gemiddelde gaat, kunnen we 80 Plus (nog) niet achterwege laten!
Jullie data is gabaseerd op 1666 modellen waarvan 960 verkrijgbaar zijn sinds 1 februari 2020. Dus ruim 700 modellen zijn stokoud. Misschien voortaan andere keuzes maken qua data.
Cooler Master MWE Gold 750 - V2 ATX 3.0
Deze psu is end of life(al 3 maanden)..... Haal hem maar uit je advies. De opvolger listen jullie zelf al : uitvoering: Cooler Master MWE Gold 750 V2 ATX 3.1
In fact alles van atx 3.0 wordt niet meer geproduceerd. Er zullen wel uitverkoop deals op te vinden zijn.
[Reactie gewijzigd door Gipsy King op 1 februari 2025 07:05]
Lees het artikel eerst maar eens. Dit is geen advies maar een analyse van de gemiddelde voeding in 2025 op basis van Pricewatch data. Op pagina 1 staat de werkwijze voor deze analyse uitgebreid uitgelegd.
Daarvan zijn er drie beschikbaar, waarvan de goedkoopste ongeveer net zoveel kost als de bovenstaande varianten. Als er nog wat extra plek in de behuizing is, voldoet de Cooler Master MWE Gold 750 - V2 ATX 3.0 met een 140mm-fan ook aan de overige vereisten.
Hij kan dan wel aan de vereisten voldoen, maar waarom iets benoemen wat niet meer te koop is ? Daar hebben mensen die op zoek zijn toch niks aan ? Mensen die hem bezitten gebruiken hem en weten dat hij voldoet....
De betreffende voeding is voor zover ik zie gewoon idd amper te koop. Maar volgens mij was het punt om voedingen in de Pricewatch te vinden die het dichtst bij de gemiddelde en de modale voeding komen, niet dat hier een advies aan gekoppeld is.
[Reactie gewijzigd door Jan1337 op 1 februari 2025 08:47]
Dat de voeding niet meer te koop is, betekent niet dat de voeding niet meer in gebruik is en qua specificaties bijdraagt aan hoe een gemiddelde voeding eruit zie qua (on)mogelijkheden.
Jouw bedoelingen zijn duidelijk goed, maar feitelijk klopt het niet wat je zegt. Jan1337 heeft het bij het rechte eind.
Dat product is een voorbeeld. Waarom volharden het te zien als een aankoopadvies? Er staat bovenaan de 2e pagina zelfs een link naar de BBG, dat zou een hint moeten zijn. Het artikel is geen BBG, maar een informerend artikel.
Hoe dan ook, het is niet relevant voor de informatie waarin de lezer voorzien wordt. Over een jaar, wanneer het artikel waarschijnlijk nog relevant is, is het artikel dat jij voorstelt misschien niet meer leverbaar. En dan?
[Reactie gewijzigd door ABD op 1 februari 2025 09:21]
Je moet zelf weten wat je doet met mijn post, maar ik denk dat je er goed aan zou doen het artikel op waarde te schatten en niet te focussen op een detail dat er eigenlijk niet toe doet.
Ga maar na, het merk en type PSU is inwisselbaar, dat had een link naar een van de tientallen of misschien honderden PSUs in de pricewatch kunnen zijn. De informatiebehoefte waarin de lezer voorzien wordt is de werkelijk waarde van dit artikel. De link naar die PSU gaat een keer stuk, of het artikel is EOL en soms komt een aangekondigd artikel niet eens op voorraad. Dit doet er niet toe wat betreft de inhoud.
Lees het artikel eerst maar eens. Dit is geen advies
Ik heb het gelezen. Ook "Op die manier kun je hopelijk bij de volgende pc-build een nog geïnformeerdere afweging maken.". Tweakers is het dus niet metje eens en wil je wel adviseren.
Vroeger in mijn tijd was een goede 400-480 watt voeding al meer dan middelmatig. Schrik wel van het tegenwoordige verbruik van CPU’s en GPU’s. Wel knap dat het allemaal koel genoeg blijft ook zonder zware waterkoeling.
Volgens mij was de Pentium processor de eerste consumenten cpu die gekoeld werd.
386 had in ieder geval geen koelblok. Of 486/100 dat niet had durf ik niet met zekerheid te zeggen. Maar vroegah werd het ook allemaal niet zo warm, vandaar ook dat ze niet vooruit te branden waren
Toen was je ook heel blij met je turbo-knop, om van 4.8 naar 12 MHz om te schakelen. Als je je huidige systeem met die factor 1000 zou (kunnen) onderklokken, zou de heatsink er ook wel af kunnen.
Er gebeurt ook wel veel meer in een CPU tegenwoordig. Zoveel cores, hyperthreading, GPU chip ingebouwd.
Ik vind het wel meevallen, 10-15 jaar geleden moest je ook al een Scythe koeler hebben op je Core 2 Duo processor. En mijn 6800K highend processor van ergens 2017 had ook al een dikke koeler.
En GPU's van 20 jaar geleden werden ook al bloedheet. Veel hitte en stroomverbruik er doorheen.
Ik kan mijn 14900K makkelijk iets onderklokken en dan gebruikt hij maar 150-175w ipv 300w. Lijkt nogsteeds veel, maar we hebben het wel over een 32 threads processor.
[Reactie gewijzigd door kujinshi op 1 februari 2025 12:23]
Als ik me goed herinner was een passief koelblok nog wel gangbaar in de 386/486 tijd. Dat was niet duur, een stukje metaal met vinnen, maar koelde wel een stuk beter.
Helemaal mee eens. Had verwacht dat gezien de trend naar energie efficientie e.d., PCs zuiniger zouden worden. Nu voel ik me heel middelmatig met mijn 750W PSU...
Ik vind het een beetje raar dat jullie gaan voor de gemiddelde voeding in plaats van de mediane voeding. Volgens mij zegt een gemiddelde hier niet echt iets zinnigs, maar een mediaan juist wel.
Helemaal eens en ik heb dan enorm goed nieuws voor je
Edit: Ik zie dat ik de verkeerde term gebruikt heb. De resultaten beschrijven de mediaan, niet modaal!
[Reactie gewijzigd door YannickSpinner op 1 februari 2025 10:26]
Nee, dat verschilt nauwelijks. De enige uitzonderingen zijn: de modale prijs is 50-75 euro en er worden maar 6 SATA-aansluitingen ondersteund. Verder komt alles overeen met de mediaan
Er is zoveel keuze in de 130-200 euro range. Ik heb zelf een RM750X Shift gehaald. Volgens het forum een uitstekende voeding met goede componenten (al ben ik zelf geen expert). Ik zou graag een uitgebreidere specs lijst en aanbeveling zien van 750W voedingen. Ik zie allerlei platforms van verschillende fabrikanten, maar welke voeding wat is , is onduidelijk. en ben ook benieuwd welke capacitors ze gebruiken.
Ik zou het prettig vinden als in de pricewatch bij de aansluitingen van een voeding ook de lengte van de kabel wordt vermeld. Met name de kabel voor de CPU-voeding is wat dat betreft spannend.
Een passieve koeling kan heel vervelend zijn. Ik heb een Seasonic waarbij de fan spint wanneer het 'nodig' is. Heb deze uit frustratie eruit gehaald en een andere fan ingebouwd en een verloop naar 1 van de pin headers van het moederbord aangesloten (Ik kon het opspinnen en uitschakelen van de fan niet meer aanhoren) Op die manier heb ik volledige controle / inzicht wat ik met de fan wil doen, deze is sowieso altijd aan en ik stel hem in zodat deze goed koelt maar amper / niet te horen is.
Al jaren heb ik dit en het werkt prima. Raar ergens dat de koeling niet kan worden gemonitored in deze tijd.
Volledig modulair is voor mij een onzin ding om rekening mee te houden, je moet sowieso altijd het moederbord van stroom voorzien, de rest modulair is wel wenselijk.
[Reactie gewijzigd door Jets op 1 februari 2025 10:34]
Ik heb eigenlijk nog nooit een voeding van boven de 60 euro gehad die niet aan mijn verwachtingen voldeed of dat deze snel stuk ging. Maar bv voor fanatieke overclockers kan het natuurlijk anders liggen.
Boven de 100 euro zeggen jullie? Ach als je al hele dure hardware hebt snap ik dat je niet een paar tientjes gaat bezuinigen op een voeding , maar voor de meeste midrange systeempjes zijn iets de goedkopere voedingen vaak nog steeds een stuk beter dan wat in kant en klare PCs zit. En dan is het ook minder een ramp als er iets stuk gaat toch ?
[Reactie gewijzigd door AtariXLfanboy op 1 februari 2025 18:44]
Garantie is belangrijkste indicatoor hoe goed de voeding is.
Uit 1683 voedingen in pricewatch, minder dan de helft - 703 - hebben garantie termijn vermeld.
299 hebben garantie van 10 jaar of meer.
3 models heben zelfs 15 jaar garantie!
(dat is eigenlijk een verbeterpunt voor de pricewatch. Vaak garantie termijn staat ergens op de site van fabriekaant maar niet bij elke model pagina apart vermeld. Bijv. Silverstone heeft een aparte pagina, maar in pricewatch staat dat niet meegenomen.