Na maanden van speculaties was het afgelopen maandag eindelijk zover: Microsoft bevestigde de komst van Windows Mobile 6.5. Geen nieuwe kernel, maar wel een grote update van het mobiele besturingssysteem van de softwaremaker. Windows Mobile 6.5 lijkt vooral bedoeld om wat achterstanden in te halen: de nieuwe Windows Mobile is beter geschikt voor navigatie via vingerbewegingen, doordat in alle menu's kinetisch gescrolld kan worden. Bovendien heeft Microsoft een syncdienst en een eigen downloadwinkel toegevoegd.
Daarnaast wil Microsoft duidelijker maken dat het om een Windows-besturingssysteem gaat. Zo moeten fabrikanten en winkeliers de toestellen Windows-telefoons gaan noemen en worden smartphonemakers verplicht een hardwareknop toe te voegen met een Windows-logo.
Windows Mobile 6.5 is nog niet af. De definitieve versie komt rond of na de zomer uit, waarna sommige toestellen, zoals de HTC Touch Diamond2, een update krijgen.
Tweakers.net heeft Windows Mobile 6.5 uitgeprobeerd op een HTC Touch Diamond2 in het perscentrum van Microsoft op het Mobile World Congress in Barcelona. Omdat het volgens Microsoft nog om een bètaversie gaat, was het niet toegestaan om foto's te maken. De gebruikte foto's zijn dan ook afkomstig van Microsoft zelf.
Windows Mobile 6.5 draait in theorie op alle toestellen die ook 6.1 aankunnen. Er zijn echter extra hardwarevereisten. Het is vooralsnog onduidelijk of oudere toestellen ook een update gaan krijgen voor 6.5: bij sommige toestellen die op het Mobile World Congress zijn aangekondigd, is dat wel het geval. Fabrikanten maken niet bekend met welke andere toestellen dat ook het geval zal zijn.
Lockscreen
Nieuw in Windows Mobile 6.5 is het lockscreen. Wie de telefoon uit zijn slaap wekt, kan gelijk zien of hij nieuwe berichten, e-mails of gemiste oproepen heeft zonder het toestel van de lock te hoeven halen. Deze functie zit overigens al langer in andere besturingssystemen, en nu heeft ook Microsoft het toegevoegd. Unlocken gebeurt door een vingerbeweging te maken aan de bovenkant van het scherm, waarna het toestel naar het homescreen springt. Als er een gemiste oproep is, kun je die direct bekijken door een vingerbeweging te maken bij het oproepenicoontje dat op het homescreen verschijnt.
Het nieuwe lockscreen is een prettige toevoeging, al was deze functie al in Windows Mobile 6.1 toe te voegen door andere software, zoals S2U2 of ThrottleLock. Het lijkt prettig te werken, maar is niet meer dan een aardige verbetering van de software.

Homescreen
Een van de grootste wijzigingen betreft het homescreen van Windows Mobile. Daarop staan meldingen, zoals gemiste oproepen en nieuwe berichten. Het aantal meldingen wordt in een cijfer achter de titel weergegeven. Ook kunnen gebruikers vanuit het homescreen door hun Internet Explorer-favorieten heen scrollen.
Ook is het de bedoeling dat ontwikkelaars widgets gaan maken voor dat homescreen. Een Facebook-widget is al gemaakt. In die widget zijn nieuwe meldingen te vinden zonder de browser op te hoeven starten. Volgens Microsoft is het denkbaar dat er bij de lancering van Windows Mobile 6.5 ook een Hyves-widget voor de Nederlandse markt gemaakt zal zijn.

Het nieuwe Homescreen is even wennen. Het scrollen verloopt anders dan je in eerste instantie zou verwachten. Je sleept de lijst met diverse items naar boven en beneden in plaats van het vakje dat een item highlight. Dat werkt niet intuïtief, maar wellicht dat een gebruiker na enige gewenning weet hoe hij goed moet scrollen.
Ook maakt het Homescreen een rommelige indruk: de rustige interface van het homescreen van versie 6.1 is weg, en in plaats daarvan staat een hele lijst in beeld. Het is de vraag of alle gebruikers gecharmeerd zullen zijn van een groot weergegeven lijst in beeld.
Startmenu
Het door velen gehekelde dropdownmenu onder de startknop is verdwenen. In plaats daarvan leidt een druk op de Windows-knop naar een startmenu in de vorm van een honingraat. De plek van items in die honingraat kan aangepast worden, maar deze feature was in de testversie nog niet beschikbaar.
Het nieuwe startmenu is een hele verbetering. De priegelige dropdown, die voor de besturing op veel telefoons een lange nagel of een stylus vereiste, is ingewisseld voor een veel makkelijker te gebruiken klikbare lijst, waar je bovendien doorheen kan scrollen. Misklikken is er niet meer bij: doordat de honingraatknoppen groot zijn, zijn ze niet meer te missen.

Browser
Een van de grootste ergernissen in Windows Mobile 6.1 was de ouderwetse versie van Internet Explorer. De browser in 6.5 heeft daarom een welkome update gekregen, al is de render-engine toch nog redelijk bejaard, aangezien het de versie van Internet Explorer 6 uit 2001 betreft. Microsoft heeft dat gedaan omdat de meeste sites geschikt zijn voor deze engine, waardoor zoveel mogelijk pagina's goed gerenderd zouden worden. De vraag is of dat zo blijft, omdat webontwikkelaars bij het maken van nieuwe websites vrijwel geen rekening meer houden met de stokoude Microsoft-browser.
Een groot pluspunt is de nieuwe interface: de tekstgebaseerde interface van de browser is ingeruild voor een exemplaar dat op iconen is gebaseerd. Microsoft heeft hierbij goed gekeken naar Opera Mobile: de besturing van de nieuwe Internet Explorer is vrijwel precies hetzelfde, en zelfs de plaats van de knoppen is dezelfde.

De browser is een verademing ten opzichte van de oude versie. Zoomen en scrollen op pagina's gaat met een vingerbeweging, en switchen tussen mobiele versies en desktopversies van pagina's gebeurt door een menu-optie. Microsoft lijkt hiermee de achterstand op Opera Mobile grotendeels ingehaald te hebben. Microsoft hoopt dat fabrikanten hierdoor stoppen met het standaard meeleveren van Opera Mobile op hun toestellen, iets dat HTC en Sony Ericsson tot nu toe deden.
De browser ondersteunt Flash en Ajax, waardoor vrijwel alle websites getoond kunnen worden. Microsofts eigen Flash-concurrent Silverlight wordt vreemd genoeg niet ondersteund, maar die functionaliteit zal later middels een update worden toegevoegd.
Besturing
Een van de grootste verbeteringen van Windows Mobile 6.5: het scrollen via de kleine scrollbalken aan de zijkant van het scherm is verleden tijd. Voortaan kan door menu's en applicaties kinetisch gescrolld worden: een vingerbeweging is genoeg om door de opties naar beneden te gaan. Deze functie is ook toegevoegd aan de mailapplicatie.
Iets anders is echter onveranderd gebleven: Windows Mobile vereist nog altijd een resistief touchscreen, in tegenstelling tot het capacitieve touchscreen van onder meer de T-Mobile G1 en Apples iPhone. Dat heeft als voordeel dat details nog altijd met een stylus of een vingernagel kunnen worden aangeklikt. Het nadeel is dat resistieve touchscreens meer druk nodig hebben om een aanraking te registereren.
Energie
Het is onduidelijk of Windows Mobile 6.5 lichter of juist zwaarder is in accuverbruik. HTC denkt dat het nieuwe systeem energiezuiniger is, maar Microsoft heeft daar zelf geen gegevens over.
Nieuwe applicaties
Tweakers.net kon My Phone en Marketplace, de nieuwe syncdienst en de downloadwinkel, niet testen op het toestel. My Phone was niet ingesteld, terwijl Microsoft de Marketplace nog niet af heeft en nog geen testversie wil laten zien.
Ten slotte
Windows Mobile 6.5 biedt behoorlijke verbeteringen ten opzichte van zijn voorganger 6.1. Door het toevoegen van het kinetisch scrollen in menu's en van de mailapplicatie lijkt het systeem een stuk bruikbaarder te worden voor gebruikers die de stylus liever niet gebruiken.
Het is nog onduidelijk wat de pijnpunten van deze update zullen blijken, maar in elk geval is het de vraag of iedereen de rommelige interface van het homescreen kan waarderen. Bovendien is het afwachten wat voor widgets ervoor komen: die zullen het verschil maken tussen een gewoon homescreen met wat meldingen of een thuisbasis voor de gebruiker, die in één oogopslag updates krijgt van alles wat hem interesseert.