We hebben beide camera’s twee dagen head-to-head kunnen testen, waardoor we een goed beeld hebben gekregen, maar niet tot in de kleinste details konden duiken. We hebben, helaas vooral onder grijzige weersomstandigheden, foto’s en video’s geschoten, waarbij we beide camera’s op dezelfde dual-mount monteerden om zo te zorgen dat de omstandigheden qua trillingen zo gelijk mogelijk waren. Voordat we beide camera’s met elkaar vergelijken, kijken we eerst naar de verschillen tussen de nieuwe GoPro HERO11 Black en zijn voorganger, de HERO10 Black. Die laatste was tot op dit moment de beste allround actioncam, en een goede graadmeter waar de nieuwe modellen zich mee moeten meten.
HERO11 Black versus HERO10 Black
Ingesteld in de Pro Controls-modus, laat de HERO11 Black zich precies zo bedienen als de HERO10 Black. Het menu voor keuze van de beeldverhouding, resolutie en beeldsnelheid is licht aangepast door toevoeging van de nieuwe 8:7-modus en bij de ProTune-instellingen is nu een optie om 10bit-kleur in te schakelen. De opties voor HyperSmooth-beeldstabilisatie zijn licht aangepast. Kon je bij de HERO10 kiezen uit 'Off', 'Normal', 'High' en 'Boost', zijn de smaken bij de HERO11 'Off', 'On', 'Boost' en 'Autoboost'. De Normal-modus is daarbij vervallen; de betere High-modus van de HERO10 is nu de standaard On-stand geworden, en is in alle resoluties beschikbaar. Hierbij wordt net als voorheen ongeveer 10 procent op de sensor ingezoomd, terwijl dit in de Boost-modus ongeveer 25 procent is. Bij keuze voor AutoBoost wordt standaard 10 procent ingezoomd en zou de camera zelf dynamisch verder moeten inzoomen om heverige schokken te kunnen filteren wanneer deze gedetecteerd worden. Tijdens onze test met firmware 1.09.24 en 1.10 leek dit nog niet goed te werken. De stabilisatie in AutoBoost bleek in de praktijk wat beter dan de High-modus van de HERO10 Black, maar minder goed en vooral minder consistent dan de normale Boost-modus; met AutoBoost lijkt het beeld af en toe wat te verspringen. Wellicht iets dat GoPro met komende firmware-updates kan oplossen.
:strip_exif()/i/2005345012.jpeg?f=imagegallery)
Hoewel de HERO11 Black een nieuwe sensor heeft, komen de beeldhoeken van beide camera’s, met uitzondering van de nieuwe HyperView-mode, vrijwel overeen. Het verschil tussen HyperView en SuperView is in de praktijk ook beperkt. Horizontaal blijft de beeldhoek vrijwel gelijk en in de hoogte biedt HyperView iets meer beeld, maar omdat dit in het standaard 16:9-frame wordt gestopt ook nog wat meer vervorming. SuperView en Hyperview zijn handig om zoveel mogelijk beeld in een 16:9-frame te proppen. Is dat niet nodig, dan zijn de normale ‘Wide’- en ‘Linear’-modus een beter keuze omdat ze een minder of zelfs niet-vervormd beeld leveren.
Vergelijken we de beelden van de HERO10 Black met die van de nieuwe HERO11 Black, dan zijn de verschillen bij voldoende omgevingslicht eigenlijk heel klein. Zowel in 5,3k- als 4k-modus is er vrijwel geen verschil in beeldscherpte tussen beide camera’s. Daarbij moeten we aantekenen dat de standaard mediuminstelling voor beeldscherpte lelijke verscherping toevoegt; het is aan te raden scherpte op minimaal in te stellen. Kiezen we bij beide camera’s voor de hoogste bitrate, maximaal 100Mbps voor de HERO10 en 120Mbps voor de HERO11, dan zien we vooral in 5,3k-modus kleine verschillen in het voordeel van de HERO11 Black. Bij (veel) beweging biedt de hogere bitrate meerwaarde in het vasthouden van details. Dat gezegd hebbende, geldt dat de 5,3k-modus nog steeds van beperkte meerwaarde is. Zeker bij shots met veel beweging ben je in de praktijk net zo goed af met de 4k-modus, zeker als je daarbij ook gebruikmaakt van de maximale bitrate.
In het donker
Onder slechte lichtomstandigheden zien we eigenlijk de grootste verschillen tussen de HERO10 en HERO11, maar dat komt vooral omdat de HERO11 voor een lagere belichtingsstand kiest dan zijn voorganger. Met beide camera's ingesteld voor maximaal ISO1600, zijn de beelden van de HERO11 duidelijk donkerder dan die van de HERO10, met dus ook minder informatie in donkere delen van het beeld. Daar staat tegenover dat het beeld van de HERO10 duidelijk meer beeldruis bevat en ook minder scherp is. Door de belichting handmatig in te stellen of de EV-waarde van de HERO11 op te schroeven, is een lichter beeld te krijgen, maar ook met duidelijk meer zichtbare beeldruis. Het lijkt er dus op dat de nieuwe sensor geen (grote) vooruitgang is als je graag filmt onder slechte lichtomstandigheden; ook de HERO11 is hier nog altijd geen goede camera voor. En omdat die camera net als zijn voorgangers gebruikmaakt van optische beeldstabilisatie, geldt ook voor de HERO11 dat de kwaliteit van de stabilisatie sterk achteruitgaat onder slechtere lichtomstandigheden.
:strip_exif()/i/2005345010.jpeg?f=imagegallery)
10bit-kleur?
Wat de nieuwe 10bit-kleurfunctie van de HERO11 in de praktijk waard is, kunnen we op basis van onze beperkte testtijd en, helaas, grijzige weersomstandigheden lastig zeggen. Directe vergelijkingen tussen beelden die wij schoten in 8bit en 10bit laten geen duidelijke verschillen zien, ook niet als we zeer gesatureerde objecten filmen en achteraf door middel van gamma-aanpassing proberen om het beeld 'kapot te trekken'. Wellicht dat een mooie zonsondergang laat zien dat de HERO11 met 10bit-kleur minder banding produceert, maar dat hebben wij helaas dus nog niet kunnen verifiëren.
:strip_exif()/i/2005345008.jpeg?f=imagegallery)
HERO11 Black versus DJI Osmo Action 3
De HERO11 Black is dus een (kleine) stap vooruit ten opzichte van zijn voorloper, maar hoe zit het met de DJI Osmo Action 3? We hebben deze zo goed mogelijk vergeleken met de HERO11 Black, waarbij we hebben geprobeerd om de combinatie van resolutie, beeldsnelheid, beeldhoek en beeldstabilisatie zoveel mogelijk gelijk te krijgen. Dat lukt niet altijd, want DJI biedt minder instelmogelijkheden voor beeldhoek en beeldstabilisatie dan GoPro. Daarnaast past GoPro zoals hiervoor beschreven standaard relatief veel verscherping toe op het beeld. We hebben de scherpte-instelling daarom op laag gezet om een betere vergelijking mogelijk te maken.
Beeldscherpte, detaillering en kleur
Die beeldscherpte is helaas sowieso een kwestie van appels met peren vergelijken. GoPro levert in de mediumstand dus veel te veel verscherping, terwijl het beeld met de scherpteinstelling op laag juist onscherp oogt. Dat is prima voor nabewerking, maar hierdoor ziet het beeld er in vergelijking met de DJI Osmo Action 3 wel wat wollig uit. In de vergelijkende video's op deze pagina hebben we daarom lichte nabewerking in Adobe Premiere gedaan om de beeldscherpte van de HERO11 te optimaliseren. Als we dat doen, zien we dat de HERO11 meer fijne details vastlegt dan de Osmo Action 3, ook wanneer beide camera's in 4k-modus ingesteld staan. Laten we de GoPro gebruikmaken van zijn 5,3k-modus, dan neemt het verschil, bij beelden met weinig beweging, verder toe. Hoewel DJI veel minder beeldverscherping toepast dan GoPro standaard doet, gebeurt die bij de Osmo Action 3 wel degelijk, en naar mijn smaak zelfs wat te veel. Het nadeel is bovendien dat je de scherpte bij de Osmo Action 3 niet kunt aanpassen zoals bij GoPro wel kan. De Osmo Action 3 laat bovendien wat aliasing zien, iets waar de HERO11 Black geen last van heeft.
:strip_exif()/i/2005345014.jpeg?f=imagegallery)
Onder donkere omstandigheden zien we hetzelfde beeld als tussen de HERO10 en HERO11: de HERO11 levert een donkerder beeld, dat wel meer details en minder ruis bevat dan dat van de Osmo Action 3. Beide camera's zijn echter geen low-light wonders en voor beide geldt dat de beeldstabilisatie in donkere omstandigheden veel minder goed werkt.
:strip_exif()/i/2005345016.jpeg?f=imagegallery)
Qua kleurinstellingen doet de GoPro HERO11 Black het beter. Deze camera biedt drie verschillende kleurmodi. Naast de standaard ingestelde Natural-modus heb je ook de keuze uit Flat of Vibrant. Natural biedt, zoals de naam doet vermoeden, natuurlijk ogende kleuren die niet te ver zijn aangezet. Vibrant biedt juist wel knallende kleuren. Leuk voor maximale impact, maar niet heel natuurgetrouw. Flat levert daarentegen een vrij contrast- en kleurloos beeld op. Dat geeft meer ruimte om het beeld tijdens de nabewerking te finetunen, maar ziet er zonder nabewerking ronduit flets uit. DJI biedt twee smaken: Normal en D-Cinelike, waarbij die laatste lijkt op het Flat-profiel van GoPro. Nabewerking is hierbij dus een vereiste. Het Normal-kleurprofiel van DJI zet kleuren helaas wat te sterk aan, vergelijkbaar met het Vibrant-profiel van GoPro. Een middenweg biedt DJI helaas niet. Vergelijken we het dynamische bereik van beide camera's, dan doet de HERO11 Black het duidelijk beter. Zelfs bij onze testshots met veel bewolking is duidelijk zichtbaar dat de HERO11 meer detail in die bewolking weet vast te houden, zonder in schaduwpartijen detail te verliezen.
Beeldstabilisatie
Die beeldstabilisatie is sowieso een aardig punt om te vergelijken. Stellen we de camera's in op een beperkte beeldhoek als Wide of Linear, ofwel Dewarp, dan levert de Osmo Action 3 bij onze testen doorgaans net nog wat betere onderdrukking van felle schokken en trillingen dan de GoPro HERO11, ook als deze op Boost staat ingesteld. Schakelen we over naar een bredere beeldmodus, UltraWide bij de DJI Action 3 en SuperView of HyperView bij de HERO11, dan werkt de beeldstabilisatie van die laatste juist beter. Dat gezegd hebbende leveren beide camera's onder de streep uitstekende beeldstabilisatie, die het prima mogelijk maakt om met de camera's te rennen, fietsen, skiën of andere actiesporten te ondernemen waarbij het nodig is schokken uit het beeld te filteren. Onderstaande clip laat een ruwe vergelijking tussen beide camera's zien, bij verschillende beeldinstellingen.
Fotokwaliteit
Waar beide camera's elkaar wellicht het meest ontlopen, is op fotogebied. De GoPro HERO11 produceert dankzij zijn 27Mpix-sensor foto's met een resolutie van 5568x4872 pixels, terwijl de DJI Osmo Action 3 met zijn 12Mpix-sensor blijft steken op 4000x3000 pixels. Beide camera's kunnen foto's schieten in RAW-formaat, of in JPG. GoPro biedt daarbij drie smaken JPG; standaard, hdr en SuperPhoto, waarbij in die laatste stand diverse, slimme, algoritmen op het beeld worden losgelaten om een zo sprankelend mogelijk plaatje te krijgen. Wat opvalt is dat de foto's van de HERO11 Black veel meer detail bevatten dan die van de Osmo Action 3. Dat is niet alleen aan de hogere resolutie toe te schrijven, maar ook aan het feit dat de JPG-compressie van DJI minder lekker lijkt te werken, terwijl beide camera's vrijwel even grote bestanden produceren. Schiet je in RAW, dan heb je daar uiteraard geen last van.
:strip_exif()/i/2005344996.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005345000.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005344998.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005345002.jpeg?f=imagegallery)
Audio
Beide camera's hebben drie microfoons ingebouwd en nemen daarmee stereogeluid op, met de mogelijkheid om ongewenst windgeruis weg te filteren. Onderstaande video geeft een indruk van de verschillen in audiokwaliteit, waarbij vooral opvalt dat de GoPro geluid van achter de camera beter oppakt, terwijl DJI dit (opzettelijk) lijkt te onderdrukken.
Tot slot
Wij hebben beide camera's slechts kort kunnen bekijken, deels ook nog eens onder grijzige herfstachtige omstandigheden, waarbij we de camera's niet hebben kunnen testen op bijvoorbeeld eventuele oververhittingsproblemen. Tijdens onze test hebben we hier niets van gemerkt, maar harde conclusies trekken gaan we niet doen. Wel kunnen we zeggen dat de GoPro HERO11 op basis van onze vergelijkingen met zijn voorganger weer een stapje beter is geworden. Net als bij de overgang van de HERO9 naar de HERO10 gaat het echter om kleine stapjes. Heb je nog een HERO10 of zelfs een HERO9, dan biedt de HERO11 geen enorme verbeteringen. Ondersteuning voor 10bit-kleur, iets hogere maximale bitrates, de mogelijkheid om bijna vierkant beeld te schieten dat je achteraf kunt omzetten naar zowel horizontale als verticale video's en de toevoeging van de betere Enduro-batterij zijn de belangrijkste wapenfeiten. Die functies zijn fijn om te hebben als je een nieuwe actioncam zoekt, maar geen gamechangers.
Vergelijken we de HERO11 Black met de nieuwe DJI Osmo Action 3, dan is onze voorlopige indruk dat de HERO11 niet alleen meer instelmogelijkheden, hogere bitrates en een hogere maximale resolutie biedt, maar gemiddeld ook iets beter presteert en vooral meer mogelijkheden biedt om het beeld te finetunen. Daar staat tegenover dat de Osmo Action 3 aanzienlijk goedkoper is. De basisversie van de camera is te koop voor 359 euro en de Adventure Combo met drie accu's kost 100 euro meer. De GoPro HERO11 Black kost 549 euro en is daarmee bijna 200 euro duurder, een flink verschil. De HERO11 Mini, die later dit jaar op de markt komt, krijgt een adviesprijs van 450 euro.
:strip_exif()/i/2005344978.webp?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005344500.jpeg?f=thumbmedium)
/i/2006917444.webp?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006002930.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/891019/crop58d436abb4393.jpeg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2005493312.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2004764150.jpeg?f=fpa)
/i/1319526793.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/376402/crop6053bacb2712b_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/396897/crop64a19fb1c90b0_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/81611/headcrop.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/153144/crop5c6665bc7e4f6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/314383/crop5dc6a4144d574_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/458702/crop5c951216691ba_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/385843/299279_10151303023056146_355448768_%2520smaller2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/326331/crop5a11862143866_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/353220/crop5ba0a8272bcdc_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/268967/crop5e8a0fac1d139.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4764/crop5e9024a30841d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/254707/avatar-smile.png?f=community){kind=avatar}
/u/295372/crop62c2de4e919dd.png?f=community){kind=small}
/u/576397/crop667b60a7d50ce.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57010/goku-mini.jpg?f=community){kind=small}
