Behuizing en aansluitingen
- LG Gram 14
- LG Gram 16
- LG Gram 17
Samengevat
De Gram 14 onderscheidt zich door zijn lage gewicht van minder dan een kilogram, relatief veel aansluitingen en een lange accuduur. Dat maakt de laptop een goede reisgenoot, maar daar houdt het ook mee op. De laptop weet het potentieel van de i7-processor bij lange na niet te benutten, maar maakt wel veel herrie. Bovendien is het scherm slecht gekalibreerd en is er geen sRGB-modus aanwezig. Dat de behuizing licht is, komt ook met een prijs: hij veert makkelijk mee onder druk.
Samengevat
De Gram 16 is een bijzonder lichte 16"-laptop van 1190 gram, met relatief veel aansluitingen en een lange accuduur. Hij neemt dus makkelijk mee, maar bij belasting valt de laptop tegen. Hij weet het potentieel van de i7-processor bij lange na niet te benutten, maar maakt wel veel herrie. Bovendien is het scherm slecht gekalibreerd en is er geen sRGB-modus aanwezig. Dat de behuizing licht is, komt ook met een prijs: hij veert makkelijk mee onder druk.
Samengevat
We kennen geen andere 17"-laptop die zo licht is als deze LG Gram: 1350 gram. Wil je graag veel schermruimte en wil je je laptop vaak meenemen, dan kom je al snel op dit model uit. Ondanks zijn grotere behuizing, die ruimte voor een grotere koeloplossing biedt, heeft de Gram 17 dezelfde nadelen als zijn kleinere broers. De koeling is ondermaats, maakt veel herrie en maakt dat de processor matig presteert. Het scherm is slecht gekalibreerd en er is geen sRGB-modus aanwezig. De lichte behuizing veert ook makkelijk mee onder druk, door zijn formaat nog iets meer dan de kleinere modellen.
Het zit al een beetje in de naam 'Gram' verstopt dat er iets is met het gewicht van de laptops van LG. De Koreaanse fabrikant bracht in 2021 voor het eerst in de Benelux drie modellen uit, die gekenmerkt werden door een bijzonder laag gewicht. We waren toen onder de indruk van het lage gewicht en de lange accuduur die de laptops boden, maar vonden dat het scherm beter gekalibreerd kon zijn en waren teleurgesteld door de relatief langzame cpu. Dit jaar heeft de Intel-cpu een upgrade gekregen, van de elfde naar de twaalfde generatie. Het aantal cores gaat daarmee van vier naar twaalf en in deze review kijken we hoeveel je daar mee opschiet en wat er nog meer veranderd is.
Behuizing
Ten opzichte van de modellen van vorig jaar heeft LG niet veel veranderd aan de vormgeving van de Gram-laptops uit 2022. Zeker in combinatie met de donkergrijze kleur van onze drie testmodellen, is die vormgeving zo minimalistisch dat je die zelfs saai kunt noemen. Vergelijk het bijvoorbeeld met de op zichzelf ook strak vormgegeven Ultrabooks van 2000 euro, die we onlangs hebben gereviewd: bij LG geen modieus afgeronde glimmende zijrandjes, zichtbare speakergrilles, hippe oplichtende touchknoppen of verchroomde logo's. In de Benelux heeft LG ervoor gekozen om geen zilveren of witte varianten uit te brengen. De meeste varianten zijn donkergrijs, zoals onze testmodellen, waarbij de duurste uitvoeringen van de 16"- en 17"-laptops een zwarte kleur hebben. Over de precieze specificaties lees je meer op de volgende pagina.
LG Gram 14
De behuizingen van de drie laptops, voorzien van een matte textuur die glad aanvoelt, lijken bij de eerste beschouwing gemaakt van plastic. We vermoeden echter dat LG net als vorig jaar gebruik heeft gemaakt van magnesium. Dat materiaal voelt minder metaalachtig luxe aan dan het aluminium waarvan veel andere luxe Ultrabooks zijn gemaakt, maar is waarschijnlijk noodzakelijk om het gewicht zo laag te krijgen. Alle drie de laptops wegen op enkele grammen na hetzelfde als de modellen van vorig jaar: 999 gram voor de 14Z90Q, 1190 gram voor de 16Z90Q en 1350 gram voor de 17Z90Q. Dat maakt ze allemaal ultralicht, maar het gewicht van de twee grotere modellen is bijzonderder dan dat van de 14"-laptop. Kleine laptops onder de kilo zijn er wel meer: bijvoorbeeld de HP Pavilion Aero 13 die we vaker dan eens hebben aangeraden in de Laptop Best Buy Guide, of in een hogere prijsklasse de modellen van ASUS, Dynabook en HP's zakelijke lijn. Bij grotere schermmaten zijn de lichte modellen echter schaars. Samsungs 1129 gram wegende 15,6"-Galaxy Book2 Pro is de grote concurrent van de, nog iets grotere, Gram 16, maar als je nog een stapje verder gaat, naar de Gram 17, kunnen wij geen andere laptop bedenken die zo licht is.
Net als vorig jaar zien we bij de LG Gram-laptops dat de nadruk op gewichtsbesparing gevolgen heeft gehad voor de stevigheid. Die is niet zo goed als bij sommige andere duurdere Ultrabooks. Vooral de behuizingen van de grotere 16"- en 17"-modellen geven wat mee als je ze met beide handen probeert te verdraaien, waarbij we enig gekraak horen. Ook het 14"-model is in het midden, tussen het toetsenbord en het touchpad aan de voorkant, enigszins flexibel, waardoor het bij stevig drukken op die plek enigszins inveert. De schermklep van alle drie de laptops is zeker zeer flexibel. Door het brede scharnier dat LG gebruikt, is de onderste bezel niet al te slap, maar aan de bovenkant kun je het scherm wel erg makkelijk heen en weer draaien.
Iets wat misschien ook iets te soepeltjes beweegt, is het scharnier, vooral bij de 16"- en 17"-varianten. Bij alle drie de laptops is de schermklep makkelijk met één hand te openen, zonder dat je de basis daarbij moet tegenhouden. Dichtgeklapt blijven het scherm en toetsenbord netjes bij elkaar zitten, doordat LG een stel magneetjes in de behuizing heeft verstopt. Wanneer het scherm openstaat, blijft het bij de 14"-laptop redelijk goed in positie staan; bij de 16"- en 17"-modellen wappert het scherm naar ons idee wat te snel heen en weer bij een klein schokje, en kan het na een stoot tegen de tafel gebeuren dat het scherm verder openstaat.
Net als vorig jaar zijn we te spreken over het toetsenbord van de LG Gram-serie. De 14Z90Q heeft weer als enige een tenkeylesstoetsenbordindeling, terwijl de 16Z90Q wel een numpad aan de zijkant heeft, zij het een klein exemplaar met drie kolommen in plaats van de gebruikelijke vier. De 17Z90Q heeft een numpad waarbij alle toetsen op de gebruikelijke plekken terechtkomen, waardoor er ruimte is voor aparte PgUp- en PgDn-knoppen. De toetsen hebben bij alle drie de laptops relatief veel travel, zeker gezien het dunne en lichte formaat, gekoppeld aan een prettig duidelijke aanslag. Ondanks de enigszins flexibele behuizing, voelt de bottom-out voldoende stevig aan. De verlichting blijkt in de praktijk niet duidelijk zichtbaar, doordat de letters zo klein zijn en de lampjes relatief weinig doorschijnen rondom de toets.
Het touchpad is een minder groot succes. Het oppervlak is glad en zo te zien en voelen van glas, maar het is niet zo groot als het zou kunnen zijn, gegeven de beschikbare ruimte, vooral bij de 16"- en 17"-modellen. De muisknoppen veren daarbij relatief ver in. Bij het 16”-model zit het oppervlak bovendien niet goed bevestigd op de onderliggende knop. Dat is waarschijnlijk een exemplarisch defect, maar niet iets dat we verwachten in deze prijsklasse.
De enigszins verzonken aan-uitknop van de drie laptops maakt deel uit van het toetsenbord, en bevat ook meteen de geïntegreerde vingerafdrukscanner. Naast de toets zit een piepklein ledje, dat oplicht als de machine aanstaat. LG heeft dit jaar ook gezichtsherkenning ingebouwd; de benodigde infraroodcamera zit in de nog altijd supersmalle bovenste schermrand. Deze camera heeft nu bovendien een 1080p-resolutie, waar de voorganger nog een standaard 720p-exemplaar aan boord had.
LG Glance en aansluitingen
Op basis van de nieuw toegevoegde infraroodcamera heeft LG ook nog een aardig extraatje toegevoegd: de Glance-software van het Canadese Mirametrix. Sommige Lenovo-laptops van afgelopen jaren hadden dat programma ook voorgeïnstalleerd. Met Glance trackt de laptop je aanwezigheid en hoofdbewegingen. Daarmee kan het systeem in stand-by gaan als je er een tijdje niet voorzit, of media die afspeelt automatisch pauzeren wanneer je even weg bent. Wanneer je met een externe monitor en het laptopscherm werkt, kan de laptop ook je muispijl of een venster dat je versleept, automatisch naar de monitor verplaatsen waar je je aandacht op richt. Schermen die je niet bekijkt, kunnen automatisch worden geblurd en eventueel kan de laptop zelfs een seintje geven als het op de achtergrond pottenkijkers detecteert. Alle genoemde functies zijn afzonderlijk van elkaar in te schakelen en te configureren via de Glance-app. In onze korte praktijktest werkte het inderdaad zoals beloofd, al voerden we onze test uit in een goedverlichte kantoorruimte, zo'n beetje de ideale omstandigheden voor dit soort beeldherkenning. Het is ook goed voor te stellen dat je het juist irritant zult vinden dat er zomaar dingen in je beeld gebeuren, bijvoorbeeld de zichzelf verplaatsende muispijl. Een en ander zal in ieder geval wat gewenning vereisen. Ook goed om te realiseren is dat de Glance-software behoorlijk veel van je processor vraagt. Als je op de accu wilt werken, zouden we de software dan ook uitschakelen.
Alle drie de nieuwe LG Gram-laptops hebben nog steeds dezelfde aansluitingen als vorig jaar. Dat betekent dat de grote 17"-Gram dezelfde poorten heeft als het 14"-model, dat aan de zijkanten veel minder loze ruimte overhoudt. Toch is het aansluitingengamma voor een Ultrabook van dit moment niet slecht, met een combinatie van nieuwe snelle poorten en oude klassiekers die voor ieder wat wils bieden. Links zitten de twee USB-C-poorten met ondersteuning voor Thunderbolt 4, een 3,5mm-koptelefoonaansluiting en een HDMI 2.0-poort, waarop je zonder problemen een 4k-scherm kunt aansluiten. Zo hoef je niet meteen naar een dock of verloopkabel te grijpen om even een presentatie te geven op een extern scherm of een beamer. Rechts heeft LG ruimte gezien voor twee USB-A-poorten en een microSD-kaartlezer.
Specificaties en benchmarks
We hebben drie uitvoeringen van de LG Gram met Core i7-processors getest. Op het moment van schrijven zijn er van de 16"- en 17"-uitvoering ook versies met een Core i5-processor beschikbaar. Als je daarvoor kiest krijg je een i5-1240P-processor, met evenveel cores als de 1260P, maar lagere kloksnelheden en minder cache. Het prijsverschil is maar vijf tientjes, dus de keuze voor de snellere i7-processor ligt voor de hand.
| |
LG Gram 14Z90Q-G.AA76N |
LG Gram 16Z90Q-G.AA76N |
LG Gram 17Z90Q-G.AA76N |
| Processor |
Core i7-1260P |
Core i7-1260P |
Core i7-1260P |
| Cores/threads |
12/16 |
12/16 |
12/16 |
| Max. klokfrequentie |
4,7GHz (P-cores) 3,4GHz (E-cores) |
4,7GHz (P-cores) 3,4GHz (E-cores) |
4,7GHz (P-cores) 3,4GHz (E-cores) |
| Gpu |
Intel Iris Xe 96eu |
Intel Iris Xe 96eu |
Intel Iris Xe 96eu |
| Werkgeheugen |
16GB LPDDR5-5200 |
16GB LPDDR5-5200 |
16GB LPDDR5-5200 |
| Ssd |
Samsung PM9A1 512GB |
Samsung PM9A1 512GB |
Samsung PM9A1 512GB |
| Wifi |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
| Scherm |
14", 1920x1200, IPS, mat |
16", 2560x1600, IPS, mat |
17", 2560x1600, IPS, mat |
| Schermpaneel |
LG LP140WU1-SPF1 |
LG LP160WQ1-SPB2 |
LG LP170WQ1-SPF2 |
| Gewicht |
0,98kg |
1,1kg |
1,3kg |
| Accu |
72Wh |
80Wh |
80Wh |
| Besturingssysteem |
Windows 11 Home |
Windows 11 Home |
Windows 11 Home |
De specificaties van de drie laptops zijn vrijwel identiek. De Gram 14 heeft een kleinere accu en een lagere schermresolutie, maar processor, geheugen en zelfs het merk en type ssd zijn bij alle drie hetzelfde.
- LG Gram 14
- LG Gram 16
- LG Gram 17
Het mooie van de Gram-laptops is dat ze allemaal een slot voor een extra M.2-ssd hebben. Zo kun je gemakkelijk de opslag uitbreiden, zonder de primaire ssd te hoeven vervangen, met alle gevolgen van dien. In het 17"-model is er zelfs ruimte over. LG heeft die ruimte niet opgevuld, ongetwijfeld om gewicht te besparen.
Om alvast een tipje van de sluier van het vervolg van deze review op te lichten: die ruimte hadden ze moeten gebruiken voor betere koeling. Als je de foto's van de binnenkant van de Grams van vorig jaar erbij pakt, zie je nauwelijks verschillen. De ventilator en de heatsink ernaast zijn ongeveer even groot. Dat is opvallend, want het model van vorig jaar had last van oververhitting. Bovendien hebben de nieuwe Grams een 28W-processor aan boord, in plaats van de 15W-processor in de modellen van vorig jaar.
Benchmarks
We vergelijken de LG Grams met de modellen van vorig jaar en een aantal andere laptops. De grootste concurrent is de Galaxy Book2 Pro van de andere Koreaanse fabrikant, Samsung. De Book2 Pro en de Grams vissen in dezelfde vijver: het zijn laptops met vlotte Intel-processors aan boord, een prijs van rond de 1500 euro en ze onderscheiden zich door een bijzonder laag gewicht. Bij het draaien van de benchmarks stellen we op alle laptops die daarover beschikken de bijgeleverde software in op de maximale prestaties. Bij de Grams betekent dat dat we de software zo instellen dat de ventilator op zijn maximale snelheid mag draaien.
- Cinebench 23 - Multi
- Cinebench 23 - Single
Ondanks die maximaal draaiende ventilator vallen de prestaties in Cinebench Multi tegen. De Galaxy Book2 Pro weet ruim twintig procent hogere prestaties uit dezelfde processor te halen. In Cinebench Single doen de Grams het relatief gezien wat beter omdat er maar één core gebruikt wordt en de processor minder snel oververhit, maar van een i7-1260P mag je meer verwachten. Ten opzichte van de vorige generatie Grams doen de nieuwe het wel aanzienlijk beter, maar zoals gezegd wisten de 2021-modellen vanwege oververhitting ook niet de processor ten volle te benutten.
- 3DMark Night Raid
- 3DMark Night Raid - Graphics
- 3DMark Night Raid - CPU
In 3DMark stellen de prestaties van de drie nieuwe Grams helemaal teleur. Het lijkt erop dat de prestaties van het 17"-model nog het beste zijn omdat die een grotere behuizing heeft waar de warme lucht makkelijker uit kan stromen, maar zelfs dan liggen de prestaties op hetzelfde niveau als een Core i5-uitvoering van vorig jaar. De 14"- en 16"-Gram doen het zelfs slechter dan de versies van vorig jaar. De matige prestaties beperken zich toevallig niet tot onze drie reviewsamples, want als je gaat zoeken op het web zijn er veel vergelijkbare ervaringen te vinden.
In DaVinci Resolve renderen we een 4k-video en ook hier zijn de nieuwe Grams aanzienlijk sneller dan de oude, maar niet zo vlot als ze zouden moeten zijn. Opnieuw is de Gram 17 de vlotste en zijn het 14"- en 16"-model het traagste.
- PCMark 10 Extended
- PCMark 10 Essentials
- PCMark 10 Productivity
- PCMark 10 Digital Content Creation
- PCMark 10 Gaming
/i/2005317664.png?f=imagemedium)
Benchmarks als 3DMark, Cinebench en Resolve leveren een continue cpu-belasting op en om een wat alledaagser scenario na te bootsen, maken we gebruik van PCMark 10. Daarin passeren verschillende scenario's de revue, waarbij Essentials de eenvoudigste is. Het gaat daarbij om het starten van applicaties, webbrowsen en videobellen. In dat scenario scoren de Grams prima. De processor wordt niet zwaar belast en er is geen sprake van oververhitting. Ook in het Productivity-scenario doen de Grams het zoals je van de processor mag verwachten. Bij Digital Content Creation krijgt de hardware het al wat lastiger en bij gaming worden cpu en gpu flink belast, en dat is te veel voor de koeling van de drie laptops. Afgaande op de bovenstaande resultaten, kun je dus concluderen dat de Grams prima presteren zolang je het bij browsen en tekstverwerken houdt. Maar ja, heb je daar een Core i7-processor voor nodig?
Tot slot kijken we naar het gedrag van de laptop als we de belasting wel weer opvoeren, met behulp van Blender. Grappig genoeg gedraagt de Gram 16 zich anders dan het geteste 14"- en 17"-model. We hebben de tests opnieuw gedraaid, maar kregen hetzelfde resultaat. De kenmerkende golvende lijn van de Gram 16 wijst duidelijk op oververhitting. De processor wordt te warm, gaat langzamer draaien en de rendertijd wordt langer, wat de lijn in de grafiek laat stijgen. Als de cpu enigszins is afgekoeld, gaat hij weer sneller werken en daalt de lijn. De Galaxy Book2 Pro, die van dezelfde 1260P-procesor is voorzien, laat zien hoe we het liever zouden hebben. In de eerste twee runs kan die processor van zijn turbosnelheid gebruikmaken en daarna stabiliseert de rendertijd rond de 30 seconden. De koeling is, kortom, netjes afgestemd op de processor. De Gram 14 en 17 laten een lijn zien die hoger ligt, dus ze zijn sowieso langzamer dan de Book2 Pro, maar beide lijnen blijven lichtjes stijgen. Dat verschil is significant, want de rendertijd van de Gram 14 is bij run 16 al anderhalf keer zo lang, terwijl de Book2 Pro netjes op 30 seconden blijft hangen, ook als we de grafiek nog twee keer zo lang zouden maken.
Beeldkwaliteit
We kennen LG hoofdzakelijk van de beeldschermen en televisies. Het zal dan ook niemand verbazen dat de schermen in de Grams uit LG's eigen fabriek gerold zijn. Het zijn ips-panelen met een prettige 16:10-beeldverhouding, die dus wat meer verticale ruimte bieden dan de gebruikelijke 16:9-schermen. Het 14"-model heeft een resolutie van 1920x1200 pixels, terwijl de Gram 16 en 17 een schermresolutie van 2560x1600 pixels hebben. Alle drie de laptops beschikken over matte schermen en zo hebben we het graag, want dergelijke schermen zorgen voor de minste reflecties. Hoe de schermen presteren, meten we met behulp van een colorimeter en Calman-software.
- Helderheid wit
- Contrast
- sRGB-dekking
- DCI-P3-dekking
Vermoedelijk heeft LG in de nieuwe Grams dezelfde panelen toegepast als in de Grams van vorig jaar. De helderheid en het contrast stemmen ongeveer overeen en met ongeveer 350cd/m² en een contrast dat rond de 1400:1 ligt, kunnen we goed uit de voeten. Het is leuk dat de schermen een bredere gamut kunnen weergeven dan standaard sRGB, maar dat heeft ook een groot nadeel, want alle content die voor sRGB is gemaakt, wordt te fel weergegeven. De bijgeleverde software biedt geen uitkomst, want een sRGB-profiel is niet meegeleverd.
Helaas is het niet zo dat het gebrek aan een sRGB-modus betekent dat de Display P3-modus wel goed is afgesteld. Het scherm van de Gram 14 heeft een te lage kleurtemperatuur, waardoor grijstinten wat te 'gelig' ogen, bovendien gaat de gammacurve alle kanten op, wat een afwijking van 6,2ΔE oplevert. Het is onbegrijpelijk dat een fabrikant die nota bene zijn eigen schermen maakt de panelen in zijn high-end laptops niet fatsoenlijk kalibreert. Dat is meervoud, want de Gram 16 en 17 zijn ook voorzien van waardeloos afgestelde schermen, maar schieten de andere kant uit, met een kleurtemperatuur die veel te hoog is.
Het lijkt er meer en meer op dat LG voor 2022 alleen een nieuwe processor heeft geïnstalleerd en verder niet naar de laptop heeft omgekeken. De 2021-Grams hadden even slecht gekalibreerde schermen en ook daar ontbrak een sRGB-profiel.
Geluidsproductie en accuduur
Bij de hardwarebenchmarks werd duidelijk dat de nieuwe Grams niet zo snel zijn als je zou verwachten op basis van de specificaties. Maar als ze niet snel zijn, ontwikkelen ze dus weinig warmte en zou je verwachten dat de koeling lekker stil kan zijn. Of dat zo is, checken we met behulp van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft een noisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 12dB(A). Om een veilige marge te nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50 centimer afstand, in een hoek van 45 graden. Dat doen we in vier scenario's: WebXPRT simuleert webbrowsen, PCMark 10 is representatief voor wat zwaarder desktopgebruik en Blender is een zware multithreaded workload voor de cpu. We meten de geluidsdruk over de periode die iedere test duurt en drukken het resultaat uit in een gemiddelde, LAeq, in dB.
- WebXPRT 3 - LAeq
- PCMark 10 Express - LAeq
- Blender - LAeq
De lichtste belasting, WebXPRT3, is voor de meeste laptops die we testen zo licht, dat de ventilator niet eens aanslaat. We noteren dan 14dB, omdat we lager niet betrouwbaar kunnen meten. De Grams zitten daar (net) boven en de ventilators draaien in dit scenario dus al. Draaien we PCMark, dan gaat de belasting omhoog en wordt de koeling behoorlijk luidruchtig. Blender is vervolgens een nog zwaardere belasting en daarbij lijkt de koeling juist weer relatief stil te presteren. In vergelijking met andere laptops is dat ook wel zo, maar het probleem is dat de koeling tijdens de PCMark-test al op zijn maximale kunnen draait. Er is dus geen ruimte voor de koeling om nog harder te draaien bij een nog zwaardere belasting en de enige optie is voor de processor om zichzelf terug te klokken, wat het systeem natuurlijk langzamer maakt. In de praktijk zul je de koeling, omdat die onderbemeten is, dus vaak horen.
Accuduur
Als je de tests die we tot op dit punt hebben gedraaid, hebt doorgenomen, zijn de Grams er nog niet positief uitgekomen. De processor is niet zo snel als je zou verwachten, het scherm had beter gekalibreerd mogen zijn en de ventilator moet hard werken om de boel koel te houden. Het geheime wapen van de Grams van vorig jaar was echter de accuduur, die vooral bij het 14"-model indrukwekkend lang was. Inwendig lijken de Grams, op de processor en het werkgeheugen na, nauwelijks veranderd. Ook de accu's hebben dezelfde capaciteit als vorig jaar. Hebben de 2022-Grams opnieuw een mooie accuduur?
- Accutest browsen
- PCMark 10 - Accu - Tijd
- PCMark 10 - Accu - Digital
- PCMark 10 Accu Essentials
- PCMark 10 Accu Productivity
In vergelijking met vorig jaar is de accuduur in de browsetest bij alle drie de schermformaten significant korter. De Gram 14 gaat van bijna achttien uur naar een ruime veertien uur. Dat is jammer, maar we zien dit vaker. Laptops met een Alder Lake-processor lijken minder zuinig met energie om te springen dan hun Tiger Lake-voorgangers. Aan de andere kant is een accuduur van veertien uur voor de Gram 14 nog altijd prima. Ook de andere modellen doen het goed. Vergelijk je de LG Gram 16 met zijn grote concurrent, de Galaxy Book2 Pro, dan komt de LG op een meer dan 3,5 uur langere accuduur uit. De Gram 17 is nog altijd de 17"-laptop met de langste accuduur die wij kennen.
Ook in de zwaardere PCMark 10-accutest scoren de Grams goed. Met die belasting kom je uit op een accuduur van ongeveer vijf uur en opvallend genoeg bijna zes uur bij de Gram 16. Daarbij zijn de prestaties prima. Ze liggen ruim boven die van de Galaxy Book2 Pro, terwijl de accuduur even lang is. Bij de Matebook 16 en Zenbook 13 is de accuduur langer, maar bij die laptops lever je in op prestaties als je op de accu werkt.
Conclusie
Als je de LG Grams van vorig jaar en die van dit jaar openschroeft en naast elkaar legt, dan zie je nauwelijks verschillen. De vorm van het moederbord, de ruimte voor de extra ssd en het formaat van de koeling zijn vrijwel hetzelfde. Het lijkt wel alsof de engineers van LG alleen een nieuwe processor gemonteerd hebben en verder niet naar de laptops hebben omgekeken. Die nieuwe processor heeft echter een 28W-tdp in plaats van een 15W-tdp. Een hoger vermogen betekent meer warmteontwikkeling. Dat is juist iets waar het model van vorig jaar ook al moeite mee had.
We snappen daarom niet waarom LG de koeling niet heeft aangepast. De 16"- en 17"-modellen hebben zelfs genoeg ruimte voor een beter koelsysteem. In plaats daarvan moeten de 2022-modellen van de Gram het doen met dezelfde ondermaatse koeling als vorig jaar. Dat zorgt er niet alleen voor dat de processor zichzelf sneller moet terugklokken; het zorgt er ook voor, en we chargeren een beetje, dat de ventilator het bij het minste of geringste al uitkrijst om nog een beetje warmte te kunnen afvoeren.
Een ander punt dat vorig jaar al verbetering behoefde, was de beeldkwaliteit, maar ook daar is niets aan veranderd. De schermen zijn in de basis echter niet slecht. De 16:10-beeldverhouding, de hoge helderheid en het behoorlijk hoge contrast, maken het prima beeldschermen voor een doorsnee gebruiker. Alleen, een doorsnee gebruiker geeft geen 1600 euro uit aan een laptop. Voor dat geld mag je wat verwachten: bijvoorbeeld een goed gekalibreerd scherm en een tweede schermprofiel voor sRGB, want hoewel de felle Display P3-kleurtjes er leuk uitzien, is de meeste content daar niet voor gemaakt en wordt die dus verkeerd weergegeven.
Wat de Grams vorig jaar wel goed voor mekaar hadden, was de accuduur. Die was erg lang en vooral het 14"-model blonk daarin uit. Bij de nieuwe modellen is de accuduur opnieuw niet slecht, maar helaas wel korter dan bij de vorige generatie.
Genoeg redenen dus om geen 1600 euro in een LG Gram te stoppen, maar er is een punt waarin de laptops wel uitblinken en dat is het lage gewicht. Dat geldt vooral voor het 16"-model en al helemaal voor het 17"-model, dat slechts 1,35 kilogram weegt. Laptops met een groot scherm en een laag gewicht kom je nauwelijks tegen en LG heeft met grote Grams dan ook een uniek product te pakken. Maar, uniekheid is niet genoeg om voor deze prijs de nieuwe Grams aan te kunnen bevelen.
- LG Gram 14
- LG Gram 16
- LG Gram 17
Alle beschikbare uitvoeringen (Pricewatch)
:fill(white):strip_exif()/i/2005263630.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005169164.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005263670.webp?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005325476.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325456.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325474.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325478.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325484.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325482.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325480.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325458.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325460.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325462.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325464.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325466.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325472.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325470.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005325468.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005321126.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005321132.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005321116.jpeg?f=imagegallery)
/i/2005321122.png?f=imagegallery)
/i/2005321124.png?f=imagegallery)
/i/2005321128.png?f=imagegallery)
/i/2005321130.png?f=imagegallery)
/i/2005321118.png?f=imagegallery)
/i/2005321120.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2005263630.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005169164.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005263670.webp?f=thumbmedium)
/i/2004863044.png?f=fpa)
/u/1226146/crop629ca959305c2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/83736/crop56082112dfba0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
Met een 11,6-inch laptop moet je natuurlijk niet verwachten dat je net zo lekker typt als op je full size mechanische toetsenbord. Ik gebruik hem dan ook eigenlijk alleen voor het oplossen van storingen en kleine werkzaamheden als ik niet op kantoor of thuis bij een computer zit. Dat is voor mij hoofdzakelijk een shell voor SSH en een browser./u/38782/crop6146c7a29805d_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/133253/NOVIR350.jpg?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
/u/286895/icon1.png?f=community){kind=small}
/u/208684/crop5d9c7a25578e1.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/129891/crop643c37678244d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
/u/274113/N7.png?f=community){kind=small}
/u/76977/crop5919bcfb221d8_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/410487/tar_1.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/367739/crop5d90f9b76482e_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/335350/crop61a63ee1f224f.jpg?f=community){kind=small}