Wifirouters met 2,5Gbit/s-ethernet

Vijf rappe routers onder 300 euro vergeleken

Inleiding

Met de snelheden die tegenwoordig haalbaar zijn op glasvezelverbindingen en via Wi-Fi 6, komt de doorvoerlimiet die gigabitrouters en -switches kunnen bieden, steeds vaker in zicht. Ziggo en Telenet zijn al bezig met tests voor Docsis 4.0, dat in theorie een downloadsnelheid tot 10Gbit/s ondersteunt, en de mogelijkheid om tot 6Gbit/s te uploaden. Je hele netwerk upgraden naar 10Gbit/s is dan een optie, maar wel een vrij prijzige. Vandaag kijken we naar een andere mogelijkheid om doorvoersnelheden van meer dan 1Gbit/s aan je netwerk toe te voegen: wifirouters die 2,5Gbit/s (of 5Gbit/s) ondersteunen, met een maximale prijs van 300 euro.

In de vorige round-up hebben we routers bekeken die over het algemeen vrij basaal zijn uitgevoerd, in opties en uiterlijk. Dat is nu anders. De meeste fabrikanten besteden in dit segment wat meer aandacht aan het uiterlijk van de router, wat leidt tot ontwerpen die de een prachtig vindt en de ander als afstotelijk zal ervaren. Door de grootte zijn de routers daarbij ook nog eens lastig in een hoekje te verbergen, je moet er echt een plankje, tafeltje of hoek van een bureau voor inruimen. Wie had ooit gedacht dat het uiterlijk van een FritzBox, over het algemeen toch vrij kleurig uitgevoerd, ervaren kan worden als kalm en rustig…

Deze routers zijn allemaal uitgevoerd met een snelle ethernetpoort. In sommige gevallen komt daar link-aggregation bij: het combineren van verschillende gigabitpoorten tot een snellere link. Over het algemeen is de 'snelle' poort gelabeld als de wanpoort voor internetgebruik. Nu hebben we in Nederland in de meeste gebieden niet te klagen over de snelheid van de internetverbinding, maar er zijn maar weinig consumenten die beschikken over een verbinding met meer dan een gigabit aan doorvoer. Gelukkig kun je in de meeste gevallen de poort ook toewijzen aan het interne netwerk, zodat je apparatuur kunt aansluiten die wel van de verhoogde doorvoersnelheid profiteert, zoals een NAS of thuisserver.

Wifirouters krijgen een steeds belangrijkere rol in huis. Er wordt in de huidige tijd nog steeds veel thuisgewerkt, televisiekijken doen we steeds vaker via internet en het huishouden vult zich steeds meer met smarthomeapparatuur. Dit stelt stevigere eisen aan de router van tegenwoordig, op zowel hardware- als softwaregebied. De routers in deze round-up beschikken over stevige chipsets, met ondersteuning voor 4x4 of zelfs 8x8 mu-mimo en160MHz bandbreedte. We bekijken de prestaties van deze stevige hardware met onze wifitestopstelling. Daarbij hebben we extra aandacht voor ouderlijk toezicht en bandbreedtemanagement, of qos, wat fijne, en in sommige omstandigheden onmisbare opties zijn om een drukbezet netwerk te kunnen temmen.

De deelnemers

De routers die we geselecteerd hebben voor deze test, zijn de AVM FritzBox 4060, TP-Link Archer AX90, Xiaomi Mi Router AX9000, ASUS RT-AX86U en Netgear Nighthawk AX12. We hebben de belangrijkste hardwarespecificaties van de routers hieronder samengevat.

Merk en productserie	AVM FritzBox	TP-Link Archer	Xiaomi	ASUS	Netgear Nighthawk
Type	4060 (Internationaal model)	AX90	Mi Router AX9000	RT-AX86U	AX12
Prijs en waardering
Prijs	€ 220,- (18 winkels)	€ 267,- (21 winkels)	€ 185,94 (6 winkels)	€ 252,- (18 winkels)	€ 141,84 (22 winkels)
Waardering	4.5 van 5 sterren			4.5 van 5 sterren	5 van 5 sterren
Netwerk (vast)
Lan	3x 1Gbit/s	3x 1Gbit/s 1x toewijsbaar 1Gbit/s of 2.5 Gbit/s	4x 1Gbit/s	4x 1Gbit/s 1x toewijsbaar 1Gbit/s of 2.5 Gbit/s	4x 1Gbit/s 1x toewijsbaar 1Gbit/s, 2.5 Gbit/s of 5Gbit/s
Wan	1x 2,5Gbit/s	1x toewijsbaar 1Gbit/s of 2.5 Gbit/s	1x 2,5Gbit/s	1x toewijsbaar 1Gbit/s of 2.5 Gbit/s	1x toewijsbaar 1Gbit/s, 2.5 Gbit/s of 5Gbit/s
Wifi
Maximale snelheid 2,4GHz	1150Mbit/s	1150Mbit/s	1150Mbit/s	861Mbit/s	1150Mbit/s
Maximale snelheid 5GHz	2400Mbit/s & 2400Mbit/s	4800Mbit/s	4800Mbit/s & 4800Mbit/s	4800Mbit/s	4800Mbit/s & 4800Mbit/s
Mimo-configuratie	2,4GHz: 4x4:4 5,0GHz-1: 4x4:4 5,0GHz-2: 4x4:4	2,4GHz: 4x4:4 5,0GHz: 4x4:4	2,4GHz: 4x4:4 5,0GHz-1: 4x4:4 5,0GHz-2: 4x4:4	2,4GHz: 3x3:3 5,0GHz: 4x4:4	2,4GHz: 4x4:4 5,0GHz-1: 4x4:4 5,0GHz-2: 4x4:4
Maximale bandbreedte 5GHz	80MHz	160MHz	160MHz	160MHz	160MHz
Interface
USB	1x USB 2.0 1x USB 3.0	1x USB 3.0	1x USB 3.0	2x USB 3.0	2x USB 3.0
Chipset
Cpu/soc	Qualcomm IPQ8074	Broadcom BMC6755	Qualcomm IPQ8072A	Broadcom BCM4908	Qualcomm IPQ8074
Aantal cores	4	4	6	4	4
Processorsnelheid	2,0 GHz	1,5 GHz	2,2GHz	1,8GHz	2,0GHz
Werkgeheugen	1024MiB	512MiB	1024MiB	1024MiB	512MiB
Flashopslag	4096MiB	128MiB	256MiB	512MiB	1024MiB

Testverantwoording

De routers worden getest in onze wifitestopstelling in het testlab, die eerder uitgebreid is besproken in dit artikel. De opstelling die we hebben gebouwd in een kooi van Faraday, stelt ons in staat om de wififunctie van de routers vrij van externe invloeden aan de tand te voelen. In de kooi wordt de router, of dut, aan de wan- en lanzijde verbonden met de trafficgenerator, de computer waarmee we gesimuleerd netwerkverkeer kunnen verzenden en ontvangen. Op de trafficgenerator draait ook het script dat het hele testproces en de overige apparatuur in de kooi aanstuurt.

Die overige apparatuur bestaat uit vier computers, stations of sta's in wifitestjargon, waarvan er drie voorzien zijn van een Wi-Fi 6-adapter met twee afzonderlijke radio's. Twee van deze drie Wi-Fi 6-sta's zijn verbonden met een radiosignaaldemper, de Quadatten van Spirent. Hiermee kunnen we het radiosignaalniveau van de twee sta's verminderen, waarmee we demping van het signaal door afstand of muren simuleren. Het vierde sta is voorzien van een Wi-Fi 4-verbinding, 802.11g op 2,4GHz en 802.11a op 5GHz. Dit is de legacy client, die ten opzichte van de andere sta's meer radiotijd van de router in beslag neemt door zijn lagere overdrachtssnelheid.

De vier sta's zijn ondergebracht in een eigen, geïsoleerde omgeving, de Octobox-26 van Spirent, waarmee voorkomen wordt dat ongedempte signalen via een omweg toch de radio in de netwerkkaart van de gedempte sta's weten te bereiken.

Als laatste staat er een radiosignaalgenerator in de kooi, de iGen van Spirent. Hiermee kunnen we eerder opgenomen netwerkverkeer afspelen om een concurrerend netwerk te simuleren. Dit apparaat kan dit uitzenden op verschillende bandbreedten en wifikanalen, en ook de WMM-prioriteiten zijn hierbij instelbaar. Hierdoor kunnen we een heel spectrum aan verschillende soorten storing produceren om te zien hoe de routers hiermee omgaan.

De software die we gebruiken om het netwerkverkeer te genereren tussen de sta's en de trafficgenerator, is iPerf3. Naast de wifiprestaties meten we met deze software hoe de doorvoer is van de lan- naar de wanzijde van de router via de bedrade aansluitingen. Ook de USB-opslagprestaties meten we met een aangepaste variant van de PCMark 10 Storage-benchmark.

De scenario's die we met deze opstelling doorlopen, resulteren per router in meer dan 6000 afzonderlijke scores. Sommige hiervan zijn gemiddelde uitkomsten van een complete test, andere scores zijn individuele testwaarden van elke seconde gedurende een test. Al deze scores zomaar publiceren, zou resulteren in een onoverzichtelijk woud van data, die daarbij in veel gevallen ook lastig te relateren zijn aan scenario's die in de 'echte wereld' optreden.

Doordat de omgeving van grote invloed is op het bereik, presteren wifirouters in iedere omgeving anders. We hebben daarom een reeks tests ontwikkeld, waardoor we de routers in ieder geval onderling een-op-een kunnen vergelijken. Wil je meer weten over de technieken en achtergronden rondom wifi, dan is dit artikel het lezen waard.

FritzBox 4060

Samengevat

AMV's FritzBox 4060 is veelzijdig en heeft een hoge wifikwaliteit. De bandbreedte is niet de hoogste, maar de datadoorvoer blijft goed en zeer stabiel als de omstandigheden lastig worden. Naast een goed wifinetwerk biedt de router goede functies om het (gasten)netwerk te beheren. De router bevat ook een DECT-radio die gekoppeld kan worden met draadloze handsets om hem zo in te zetten als telefooncentrale. Dit alles weet de FritzBox voor elkaar te krijgen tegen een relatief laag energiegebruik.

Pluspunten

• Veelzijdig
• Stabiele wifi
• Laag energiegebruik

Minpunten

• Weinig instelbaarheid details
• Geen 160MHz-bandbreedte

Getest

AVM FRITZ!Box 4060 (Internationaal model)

Vanaf € 220,-

Vergelijk prijzen

Bekijk alle uitvoeringen (3)

De AVM FritzBox 4060 is op het oog een onopvallende router en heeft in deze vergelijking van alle deelnemers absoluut het subtielste design. Wie de FritzBox-lijn van AVM al langer kent, weet hoe opvallend dit is. Normaal gesproken zijn de FritzBoxen vrolijk gekleurd en hebben ze een polariserend design: je vindt het leuk of je vindt het verschrikkelijk, een middenweg bestaat niet. Nu staan wifirouters en accesspoints meestal niet in het zicht, maar als je er niet aan ontkomt, is dit in elk geval een design dat niet alle aandacht opeist.

Door gebrek aan wandmontagevoorzieningen zul je deze router net als de ASUS RT-AX86U en de Xiaomi Mi Router AX9000 op een plank of tafel moeten plaatsen, die niet altijd voor handen is op de beoogde plek. De kabel van de adapter heeft wel een ruime lengte van 150cm, wat in elk geval de plaatsingsmogelijkheden niet verder beperkt. Goed kabelmanagement is wel belangrijk, want deze router is niet al te zwaar en kiept dus makkelijk om als er onverhoeds aan een kabel getrokken wordt.

Aan de voorkant vinden we een grote verbindingsknop en vijf niet erg subtiel weggewerkte leds. De functie van de infoled kan ingesteld worden via de webinterface en hier kunnen de leds ook geheel worden uitgeschakeld als dat gewenst is. De knop dient om wifi- en DECT-apparatuur te verbinden en om toegang tot de router te bevestigen als dat vereist is bij belangrijke wijzigingen in de instellingen.

De achterzijde biedt ruimte voor de stroomadapter (12V, 2,5A) een USB 3.0-poort en vier ethernetaansluitingen, waarvan drie gigabitaansluitingen voor het lannetwerk en een 2,5-gigabitaansluiting voor de internetverbinding.

Drie netwerkpoorten kun je in de huidige tijd en in dit segment best krap noemen. Je router heeft tegenwoordig vaak gezelschap van een of meer bridges voor bijvoorbeeld smarthomeapparatuur, zoals een Zigbee-bridge, doe daar nog een nas bij en je zult al snel naar een switch moeten uitwijken om het aantal poorten uit te breiden, wat per saldo ook weer twee netwerkpoorten in beslag neemt. Een vreemde keuze, zeker aangezien er tegenwoordig steeds meer routers verschijnen met meer dan vier ingebouwde lan-aansluitingen.

De binnenzijde van de router is steviger uitgevoerd dan de buitenkant doet vermoeden. Het geheel wordt bekrachtigd door de Qualcomm IPQ-8074-chipset met een 2GHz-quadcoreprocessor, 1GB werkgeheugen en maar liefst 4GB flash-opslaggeheugen. De wifiradiochipset bestaat uit de Qualcomm QCN-5024 voor 2,4GHz en twee QCN-5054 voor beide 5.0GHz die respectievelijk een 4x4- en twee 4x4-mu-mimo-ondersteuning bieden. Deze exacte combinatie van chipset en radio’s vinden we in deze round-up ook terug in de Netgear Nighthawk AX12 en deze chipset is de basis van veel duurdere, zakelijke accesspoints, zoals de Cisco Meraki MR45 en MR55.

Een krachtige chipset dus, maar ook veel opslag, die nodig is voor het besturingssysteem FritzOS en de op het antwoordapparaat ingesproken boodschappen. Dit apparaat beschikt namelijk ook nog over een (geavanceerde) DECT-radio, waarmee de FritzBox kan communiceren met draadloze huistelefoons, maar ook met smarthomeapparatuur die voorzien is van DECT-ULE (Ultra Low Energy). Je ziet er niets van aan de buitenkant en je zou het niet vermoeden, maar al deze chips bij elkaar hebben tot gevolg dat de FritzBox aan de binnenkant maar liefst veertien antennes heeft. Deze zijn geïntegreerd op het pcb en in een enkel geval erbovenop vastgesoldeerd.

Webinterface

De FritzBox 4060 draait op AVM’s FritzOS, zoals de firmware heet. Hier komt ook het design van de andere FritzBoxen weer om de hoek kijken. De interface is vrolijk gekleurd, maar het geheel komt gedateerd over door onder andere het gebruik van glass buttons. De interface werkt lekker snel, instellingen worden direct op de achtergrond toegepast, waardoor je zelden moet wachten totdat de router een instelling heeft doorgevoerd voordat je verder kunt werken. De router heeft veel verschillende functies en dat merk je ook wel in de bediening. Er zijn veel menuopties, maar het wordt nergens echt onoverzichtelijk. Soms ontbreekt er wat diepgang in de instellingen voor de echte tweaker. Zo zijn veel wifiopties automatisch ingesteld en is er geen mogelijkheid om eigenschappen zoals de bandbreedte op een vaste waarde in te stellen. Toch valt er voldoende te spelen met deze router en stuit je af en toe op obscure opties, zoals een UPnP-podcastoptie, die we later behandelen.

Ouderlijk toezicht en netwerkbeveiliging

Met de ouderlijk toezichtfunctie van de FritzBox kun je apparatuur op verschillende gebieden begrenzen. Er kan een blokkade ingesteld worden voor bepaalde websites of er kan voor gekozen worden om alle websites te blokkeren behalve degene die in een lijst zijn opgegeven. Ook blokkades op toepassingsniveau zijn een optie, zoals het blokkeren van bittorrent of het remote-desktopprotocol. Voor niet-gedefinieerde toepassingen kun je zelf het verkeertype (TCP of UDP) en de gebruikte netwerkpoort aangeven. Naast deze opties is het mogelijk om de internettoegang te begrenzen op een tijdstip, eventueel te combineren met een dag van de week.

Uniek aan de FritzBox is dat je in de router tickets kunt aanmaken waarop een code staat die een gebruiker kan inzetten om zijn onlinetijd te verlengen met 45 minuten. De geblokkeerde gebruiker kan deze tickets inzetten als de internetblokkade bijvoorbeeld op een ongunstig moment intreedt. Een leuk slimmigheidje is dat het ook mogelijk is om begrensde gebruikers te weren van het gastennetwerk om te voorkomen dat ze de blokkades omzeilen.

Meegeleverde (of aanschafbare) beveiligingssuites vinden we bij de FritzBox niet. Er zijn wel opties om de inhoud van internet te begrenzen, zoals met de URL-blokkadefunctie, maar daar wordt geen blokkadelijst met updates bijgeleverd. Deze functie is meer bedoeld om bijvoorbeeld kinderen van een spelletjeswebsite te weren.

Een eigenaardigheid waar we tijdens het instellen tegenaan lopen, is de stevige beveiliging tegen het aanpassen van belangrijke routerfuncties. Voordat deze worden doorgevoerd, moet je het beheer over de router bevestigen door een telefoonnummer te bellen op een telefoontoestel dat met de voipfunctie van de router is verbonden. Als alternatief is het mogelijk om op een knop van de router te drukken om in elk geval te bewijzen dat je fysiek bij de router kunt. Deze functie kan gelukkig uit, wat aan te raden is als je niet naast de router zit, maar wel veel instellingen wilt gaan veranderen (en fijn als de kooi van de wifitestopstelling net is afgesloten en je de opstelling op afstand bedient).

Qos

De FritzBox biedt ondersteuning om netwerktoepassingen een prioriteit mee te geven. Hiervoor zijn standaard al wat toepassingen opgegeven, maar die kunnen ook zelf gedefinieerd worden door het poortnummer op te geven dat de toepassing gebruikt. De qos-prioritering van de FritzBox is op drie niveaus te regelen: realtime, prioritair en achtergrondtoepassingen. Je kunt een aantal toepassingen selecteren, zoals HTTP-verkeer, voipverkeer en BitTorrent. Je kunt hier ook zelf toepassingen aan toevoegen door het gebruikte protocol te definiëren op verkeertype als TCP of ICMP, en de gebruikte bron- en doelpoort aan te geven.

Overige functies

Telefonie

Een vrij unieke functie van deze router is dat er een DECT-basisstation is ingebouwd, waardoor je de FritzBox kunt gebruiken als een huistelefooncentrale. De koppeling met het telefonienetwerk gaat via voip. DECT is al jaren de standaard voor draadloze handsets die je vaak nog thuis en op kantoren aantreft, dus de kans is groot dat je deze al bezit. Naast DECT-toestellen kun je ook voiptoestellen of een voip-app op de smartphone verbinden met de FritzBox. De FritzBox functioneert dan als de telefooncentrale voor je inkomende gesprekken en voegt hiermee handige functies toe aan je telefoonsysteem, zoals wachtmuziek, begroeting voor inkomende gesprekken, intern doorverbinden en een antwoordapparaat. Faxen kunnen ook verzonden en ontvangen worden, al zal waarschijnlijk niemand dat nog gebruiken. Dat geldt waarschijnlijk ook voor opties als als de wekfunctie en het kunnen (de)activeren van de wififunctie van de router door #96*1* te bellen.

Smarthome

Naast de FritzBox-routers verkoopt AVM onder het FritzDECT-label ook smarthomeaccessoires, zoals schakelaars, lampen, geschakelde stopcontacten en bediening voor verwarmingsradiatoren. Deze apparatuur gebruikt het DECT-ULE-protocol, de energiezuinige variant van het DECT-protocol. De FritzBox wordt het middelpunt van het DECT-ULE-netwerk dat de lampen, sensors, schakelaars en andere domotica verbindt. Die apparaten moeten dan wel het HAN-FUN-, of Home Area Network Functionality-protocol ondersteunen. DECT-ULE is waarschijnlijk een prima protocol, al hebben we dat niet kunnen testen, maar het aanbod aan domotica-apparaten met DECT-ULE HAN-FUN is niet groot. De website van de ULE Alliance, die de standaard beheert, somt 50 smarthomeapparaten op als officieel gecertificeerd. Hierbij is niet duidelijk of deze apparaten ook HAN-FUN ondersteunen.

Mediaserver

Tijdens het doorlopen van de instellingen wordt onze nieuwsgierigheid gewekt door de UPnP-mediaserverinstellingen. Zo’n functie is voor routers met een USB-aansluiting in dit segment standaard aanwezig, maar hier zien we twee extra tabbladen voor een webradio- en podcastfunctie. Kennelijk kan de FritzBox je favoriete podcast of webradio doorstreamen via de UPnP-functie, door de URL van de uitzending aan te geven. Er zijn geen voorbeeldstations ingevuld en naar het ondersteunde formaat is het gissen, aangezien de helpfunctie en de AVM-website hier geen van beide antwoord op geven.

Bij de podcast wordt verwezen naar de service ivoox, wat een Spaanstalige (en slecht vertaalde) website met podcasts blijkt te zijn, waar evenmin duidelijk wordt hoe je de link verkrijgt om deze aan de FritzBox toe te voegen. Deze functie lijkt nog niet helemaal af, of nooit goed uit de verf gekomen. De suggestie in de webinterface om de webradio te gaan beluisteren met een FritzFon, de DECT-telefoon van AVM, lijkt ons wat spartaans, maar ook dit soort exotische functies kennen waarschijnlijk nog liefhebbers, dus wat dat betreft is het toch leuk dat AVM ze biedt.

Smartphoneapp(s)

AVM houdt het niet bij één app voor de FritzBox. In de Google Play Store vinden we maar liefst vier varianten van de FritzApp, die elk een andere functie bieden. De MyFritzApp biedt toegang tot de opslag van de router, om hier bestanden aan toe te voegen of te downloaden. De routerinstellingen kunnen heel basic worden gewijzigd: antwoordapparaat en wifi aan/uit. Voor uitgebreidere instellingen biedt de app een snelkoppeling naar de webinterface van de FritzBox. De FritzApp WLAN is een app om de wifiomgeving van de router te scannen en met behulp hiervan het wifinetwerk te finetunen. De FritzApp Smart Home is een app om de smartphoneapparaten te bedienen en de FritzApp FON is een voipclient en biedt mogelijkheden om de telefoniefunctie van de router te beheren. Fijn van alle apps is dat ze lokaal werken met enkel de toegangsgegevens van de router. Een cloud-account is niet vereist, maar optioneel als je de router van buitenaf wilt kunnen bereiken.

TP-Link Archer AX90

Samengevat

De TP-Link Archer heeft veel functies, die makkelijk te beheren zijn in een overzichtelijke interface. Het is jammer dat sommige functies die de router zelf kan verzorgen, een abonnement vereisen. Met dat abonnement krijg je er een hoop extra's bij op beveiligingsgebied, maar de leverancier, Avira, is niet onbesproken. Het bereik en de doorvoer van het wifinetwerk zijn op beide frequentiebanden niet altijd even goed als bij de concurrentie, zeker als de omstandigheden wat lastiger zijn, zoals bij veel demping of ruis.

Pluspunten

• Overzichtelijke webinterface
• Veel instellingen

Minpunten

• Betaalde functionaliteit
• Matig wifibereik

Getest

TP-Link Archer AX90

Vanaf € 267,-

Vergelijk prijzen

De ervaring met een product begint bij het uitpakken van de doos, in dit geval een enorme doos vergeleken met de router die eruit komt. De router is geen heel groot apparaat, maar de verpakking is zo enorm omdat de router er met de antennes in de werkstand, dus rechtop uitgestoken, in is gezet. Natuurlijk biedt dit het gevoel dat je daadwerkelijk iets moois hebt gekocht en het zal ook goed beschermen tijdens het transport, maar erg milieuvriendelijk kunnen we deze verpakking niet noemen. De snelheid van het uitpakken gaat er ook wat af als blijkt dat elk van de acht antennes is omwonden met plasticfolie waarvan ‘het beginnetje’ lastig los te peuteren is.

Net als de verpakking is het uiterlijk van de TP-Link weinig subtiel. De behuizing is een hoekig design, waar aan drie zijden stevige antennes uitsteken. De behuizing is aan de boven- en onderzijde geperforeerd voor koeling en biedt aan de onderzijde ook twee montagepunten om de router mee aan de wand te schroeven.

Aan de voorzijde vinden we centraal een rgb-led en hieronder drie knopjes voor WPS, ledbediening en het in- en uitschakelen van de wififunctie. Aan de rechterzijkant bevindt zich wat verborgen de USB 3.0-aansluiting.

Aan de achterzijde vinden we de adapteraansluiting, een aan-uitschakelaar, een USB 2.0-aansluiting, drie 1Gbit/s-lan-aansluitingen en twee blauw gekleurde 1Gbit/s- en 2,5Gbit/s-wan-aansluitingen. De wan-aansluiting die je niet gebruikt voor je internetverbinding, is toe te wijzen aan het lansegment van de switch, zodat het totaal altijd op vier bedrade lanpoorten komt.

De router is gebaseerd op een Broadcom BMC6755-chipset, met een 1,5GHz-quadcoreprocessor, 512MB werkgeheugen en 128MB flashopslag. De 2,4GHz- en eerste 5GHz-radio zijn in deze chipset opgenomen en ondersteunen 2x2-mu-mimo en op de 5GHz-band tot 80MHz bandbreedte. De tweede radio is gebaseerd op de BCM43684-soc en ondersteunt wel 160MHz bandbreedte en 4x4-mu-mimo.

Webinterface

De interface van TP-Link is overzichtelijk en werkt erg soepel. Instellingen worden vlot toegepast en zijn allemaal op een logische plek te vinden. De mate waarin je de functies van de router kunt instellen, is ook prima. Hoewel sommige instellingen, zoals de wifiopties, niet zo diepgaand kunnen worden ingesteld als bij bijvoorbeeld de ASUS RT-AX86U, blijft de interface hierdoor juist goed behapbaar voor gebruikers die niet dagelijks in de interface rondhangen om hun netwerkinstellingen zorgvuldig bij te schaven. Een voorbeeld van die gemaskeerde veelzijdigheid vinden we bijvoorbeeld bij de vlan-instellingen voor het gebruikmaken van iptv. Bij de meeste providers werkt dit direct door eenvoudigweg de poort aan te geven waar je televisieontvanger op is aangesloten, maar mocht dit niet zo zijn, dan kun je kiezen voor aangepast en verschijnen alle benodigde geavanceerde instellingen om nagenoeg elke provider te ondersteunen.

Ouderlijk toezicht en netwerkbeveiliging

De ouderlijktoezichtoptie is een beetje lastig in te stellen als je dat via de browser wilt doen. De functies zijn namelijk gedeeltelijk ondergebracht onder de Homeshield-dienst van TP-Link, die enkel te beheren is vanuit de Tether-smartphoneapp van TP-Link. Deze app is te gebruiken zonder account als je direct met de router verbonden bent in hetzelfde netwerk, maar het beheer is beperkt tot de gratis functies. Om de betaalde functies te activeren, moet je een account aanmaken bij TP-Link.

In de app kun je via het clientoverzicht een apparaat selecteren en hieraan een profiel toewijzen, zoals vader, moeder, zoon of dochter, dat ook hernoemd kan worden naar de naam van de persoon die het betreft. Zo’n profiel kan verschillende apparaten onder zich toegewezen krijgen. Per profiel kun je vervolgens specifieke websites blokkeren, maar ook breder door categorieën toe te wijzen, zoals gokwebsites, games en sociale media. Ook kan er een bedtijd worden ingesteld, waarin het internet voor de gebruiker niet meer te bereiken is.

Wil je meer, zoals internet uitschakelen tijdens huiswerkuren of een tijdslimiet per dag om gebruik te maken van internet, dan zul je de gratis Homeshield-diensten moeten omzetten naar de betaalde variant: Homeshield Pro. De kosten hiervan zijn 54,99 euro per jaar of 5,99 euro per maand, met in beide gevallen een gratis proefperiode van 30 dagen. We vinden het afgrendelen van functies die de router prima zou kunnen afhandelen wel een beetje jammer. De functies waar het hier om gaat, vereisen geen extern onderhoud, zoals het geval is bij virusbeschermingsupdates of websiteblokkadelijsten die actief worden bijgehouden. Juist die blokkadelijst valt vreemd genoeg wel onder de gratis Homeshield-functies. De functies die in het geval van ouderlijk toezicht geblokkeerd zijn, zouden wat ons betreft tot de standaardinventaris van de router moeten behoren of ten minste ontgrendeld moeten worden door een eenmalig bedrag te betalen, wat je natuurlijk al doet als je de router aanschaft. Overigens is privacy van de Homeshield-dienst die aan de cloudzijde wordt verzorgd door het bedrijf Avira, niet onomstreden.

Naast de extra ouderlijktoezichtfuncties biedt Homelink extra log- en beveiligingsopties. Gelukkig is de firewall van de router niet onder Homeshield ondergebracht en is bijvoorbeeld de spi, of stateful packet inspection-functie die het verkeer monitort op ongewenst gedrag, gewoon actief zonder abonnement. De opties die Homelink op beveiligingsgebied toevoegt, zijn onder andere ddos-bescherming en een iot-apparatuurscan die bekende beveiligingsproblemen op deze apparaten monitort en de beheerder waarschuwt als er iets aan scheelt.

Op het gebied van beveiliging bestaat er ook nog een extra abonnementsoptie, het 'total security package', wat Homeshield Pro inclusief een Avira-beveiligingspakket omvat.

Xiaomi Mi Router AX9000

Samengevat

De Xiaomi Mi Router AX9000 is een imposant vormgegeven router met zeer stevige specificaties. De hardware heeft stevige koeling gekregen, wat de router zwaar en groot maakt. Het is dan ook jammer dat de software lijkt te zijn afgeraffeld. De webinterface heeft vertaalfouten en past meer bij een accesspoint van enkele tientjes dan bij een router van 250 euro. Ook de prestaties van de router blijven achter; de doorvoer naar de client op 5GHz is de helft van wat die zou moeten zijn. Daarbij verbruikt de router veel energie, ook als hij niets doet. Voor Xiaomi is er werk aan de winkel, want totdat de problemen met de firmware zijn opgelost, kunnen we deze router niet aanraden.

Pluspunten

• Goede componenten
• Imposant design
• Hoge USB-snelheid

Minpunten

• Software niet af
• Tegenvallende 5GHz-wifi naar client
• Hoog energiegebruik

Getest

Xiaomi Mi Router AX9000

Vanaf € 185,94

Vergelijk prijzen

Xiaomi is geen onbekende meer in België en Nederland, maar op het gebied van routers is het merk nog niet heel bekend. Het kwam in 2019 op de markt met goedkope Wi-Fi 5-accesspoints en heeft hierna wat AX-routers uitgebracht met iets stevigere specificaties. Al deze routers zijn niet echt vergelijkbaar met de router die we vandaag behandelen en die de duurste is in Xiaomi’s line-up.

De Xiaomi Mi Router AX9000 is in veel aspecten een monster. Hij wordt geleverd in een monster van een doos, waaruit een monster van een polystyreencapsule tevoorschijn komt. Deze verpakkingsvorm is uniek en spectaculair, maar ook enorm milieuonvriendelijk omdat waarschijnlijk niemand de capsule zal bewaren. Na de router uit zijn capsule te hebben geworsteld, komt weer het woord monsterlijk in ons op als we kijken naar de omvang, de antennes en het gewicht van deze router. Sommigen zullen de prominent aan de bovenzijde geplaatste ledbars ook zo omschrijven. Het uiterlijk beoordelen is natuurlijk sterk afhankelijk van persoonlijke smaak en dit is typisch een hardwaredesign waarbij persoonlijke smaak ondanks alle technische eigenschappen weleens de reden kan zijn dat je ‘m niet in huis wilt hebben.

De router is niet voorzien van montagegaten om ‘m hangend aan de wand te plaatsen. Daarnaast heeft hij een stevige footprint; je zet ‘m niet zomaar even ergens achter weg. Een extra nadeel is hierbij de wat korte adapterkabel van 50cm waardoor je de router altijd in de buurt van een stopcontact of verlengblok moet plaatsen.

De router heeft aan drie kanten bedrade aansluitingen, wat ook een nadeel kan zijn bij het plaatsen. Er is een kant waar de adapter op aangesloten wordt. Op deze zijde vinden we ook de reset- en aan-uitschakelaar. Om de hoek vinden we vijf ethernetaansluitingen, vier gigabitaansluitingen voor het lokale netwerk en een wan-aansluiting met een maximale overdrachtsnelheid van 2,5Gbit/s. Een vlak verder is in een USB 3.0-aansluiting voorzien die vergezeld wordt van een drukknop met het opschrift Mesh. Op de laatste zijde vinden we twee leds, die de status van het apparaat zelf weergeven, en een led voor de internetstatus. Het was al genoemd, maar boven op de router vinden we ook nog vier ledbars die in verschillende kleuren kunnen oplichten, afhankelijk van de internetstatus.

De router is gebaseerd op de IPQ8072A-chipset van Qualcomm, voorzien van een 2,2GHz-processor met zes kernen, 1024MB ram en 256MB flashopslag. De router beschikt over twee 5GHz-chipsets, die beide een ander frequentiegebied ondersteunen. De eerste chipset kan ingesteld worden op kanaal 100 tot 180 en de tweede chipset op kanaal 36 tot 64. Beide chipsets bieden hierbij ondersteuning om DFS-kanalen te gebruiken. De tweede chipset biedt wel een lagere totale doorvoersnelheid dan de eerste, want deze ondersteunt maximaal 80MHz bandbreedte.

Twee 5GHz-chipsets inzetten heeft voor- en nadelen. Het verhoogt de algehele doorvoer, doordat je clients over twee netwerken kunt verdelen, maar het betekent ook dat er een heleboel zenders boven op elkaar staan uit te zenden die elkaar in de weg kunnen zitten. Om dit te voorkomen, zijn deze routers over het algemeen uitgerust met een bandpassfilter op de uitvoer van elke radiomodule, die ervoor zorgt dat de uitgezonden signalen elkaar niet of zo min mogelijk overlappen. Deze filters hebben een klein beetje signaalverlies tot gevolg, wat invloed heeft op het bereik van een router.

Webinterface

De software op deze router is Xiaomi's MiWi-Fi ROM, dat gebaseerd is op OpenWRT. De firmware voor de Chinese en Global versie van de AX9000 verschillen en zijn beide te vinden op de site miuirom.org. Voor de Global versie wordt niet aangegeven wat er veranderd is in de firmware.

In de Nederlandse vertaling van de firmware staan in de algemene voorwaarden, maar ook verspreid over de interface aardig wat tekst- en opmaakfoutjes. Soms gaat de tekstkleur midden in een paragraaf van zwart naar grijs en er ontbreekt hier en daar een woord of spatie. Soms wordt de Chinese achtergrond van deze router wel heel duidelijk als er Chinese karakters verschijnen in de instellingen of als de internetverbinding wegvalt. Dan wordt de Chinese versie van de cloudflarepagina gepresenteerd. Onder op de pagina staat een copyrightvermelding met het jaar 2020. Het voelt niet aan alsof deze firmware af is.

De interface is op het gebied van design een beetje een tegenvaller. De doos en het apparaat zien er stoer uit, donker met paars en blauw gloeiende accenten. De initiële set-upwizard houdt deze stijl nog wat in ere, maar als uiteindelijk de procedure voltooid is en je in het hoofdmenu belandt, verandert de visuele taal ineens naar lichtblauw met vrolijke kleurtjes. Het doet natuurlijk niets af aan de werking, maar het strookt niet helemaal met het design van het apparaat en de marketing eromheen, zoals de website en de verpakking. Ook dit doet onaf aan.

Op het gebied van instellingen valt de AX9000 weer tegen. Voor een router in deze prijsklasse is er maar weinig in te stellen en er zijn routers voor een kwart van de prijs die het op dit vlak beter doen. Helaas is er ook geen alternatieve firmware beschikbaar voor dit model om daarmee meer instelmogelijkheden te verkrijgen. Functies voor ouderlijk toezicht ontbreken en zijn evenmin beschikbaar onder een andere noemer, tenzij het totaal blokkeren van een apparaat van het netwerk hieronder valt.

Standaard biedt de AX9000 een open wifinetwerk aan zolang de router nog niet verder ingesteld is. In het instelproces wordt de gebruiker gevraagd om een wifiwachtwoord op te geven. Tijdens die instelling is er een optie beschikbaar om het wifiwachtwoord ook direct in te stellen als het wachtwoord van de router, misschien handig, maar het lijkt ons toch beter om hier verschillende wachtwoorden voor te gebruiken, aangezien een wifiwachtwoord in de meeste gevallen toch een ‘publiek geheim’ wordt.

Voor een router met zulke prominente ledbalken aan de bovenkant is het vreemd dat het gedrag en de kleur hiervan niet aan te passen zijn. De twee standen die we hebben kunnen ontdekken, zijn rood knipperend (ademend) als er geen internet aanwezig is, en groen als het wel bereikbaar is.

Ouderlijk toezicht en netwerkbeveiliging

Op netwerkbeveiligingsgebied is er niet veel af te stellen aan deze router. Er is de mogelijkheid om een apparaat op het netwerk geheel te blokkeren, maar gedeeltelijke blokkades, bijvoorbeeld op basis van het tijdstip van de dag, zijn onmogelijk. Deze blokkadelijst kan wel geïnverteerd worden, zodat alle apparatuur geweerd wordt van het netwerk en enkel vooraf toegestane apparaten verbinding kunnen maken.

Verdere firewallopties die je bijna op elke router ziet, zoals het blokkeren van bepaalde protocollen, ddos-protectie of het reageren op pings op de wanpoort, ontbreken.

Qos

Bij qos aangekomen valt op het functionele gebied van de router eindelijk wat te melden. Deze optie is namelijk wat uitgebreider uitgewerkt. De qos-opties bestaan uit twee delen. In het eerste deel kan na het instellen van de bandbreedte van internet een dienst worden gekozen die voorrang krijgt op de rest, zoals videostreaming, games of het laden van websites. Een automatische instelling is ook beschikbaar, waarbij de router automatisch zelf kiest welke service prioriteit krijgt.

Hiernaast kun je per netwerkapparaat een maximumbandbreedte instellen, zowel voor het downloaden als voor het uploaden. De laatste optie biedt de mogelijkheid om de bandbreedte van het gastennetwerk te beperken. Dit gebeurt niet afzonderlijk per apparaat; de ingestelde limiet geldt voor het totale gastennetwerk.

ASUS RT-AX86U

Samengevat

De ASUS RT-AX86U is een router waar een Tweaker veel plezier aan kan beleven doordat hij zeer uitgebreid instelbaar is. Met de Merlin-firmware-uitbreiding, die installatie van extra software en gebruikersscripts mogelijk maakt, is de router enorm veelzijdig te maken. De firmware is op bepaalde punten wel onoverzichtelijk door de vele instellingen, en het opslaan en toepassen van instellingen haalt de vaart van het instellen regelmatig omlaag. De wifiprestaties zijn over het algemeen netjes, hoewel het bereik in het 5GHz-spectrum wat minder is dan bij de concurrentie.

Pluspunten

• Uitgebreid instelbaar
• Bereik 2,4GHz goed
• Firmware-uitbreiding mogelijk

Minpunten

• Bereik 5GHz kan beter
• Instellen soms traag
• Geen wandmontage

Getest

ASUS RT-AX86U

Vanaf € 252,-

Vergelijk prijzen

De ASUS RT-AX86U is de opvolger van de populaire RT-AC86U. Op het eerste gezicht lijkt de router erg op zijn voorganger, maar bij het uitpakken en vasthouden valt op dat hij een stukje dikker is. Waarschijnlijk is dit om meer ventilatie te bieden, aangezien de voorganger pittig heet kon worden onder belasting. Toch heeft ASUS ervoor gekozen geen ventilator in de router te monteren. Helaas voorziet de behuizing niet in een mogelijkheid om de router aan de wand te monteren, dus ook hier geldt dat je op de beoogde plek een plankje of tafeltje moet gebruiken, want op de vloer neerzetten is meestal niet ideaal voor het wifibereik.

Aan de achterkant vinden we vier lanpoorten en een wanpoort met een snelheid van 1Gbit/s en hiernaast een 2,5Gbit/s-aansluiting die zowel aan de lan- als aan de wanzijde van de router kan worden toegewezen. Verder vinden we de adapteraansluiting met een aan-uitschakelaar, een resetknop en twee USB 3.0-poorten.

Voorop vinden we een rijtje leds die uitgeschakeld kunnen worden met een knop aan de zijkant of via de webinterface. Dat is fijn, want de leds geven niet enkel een status aan, maar knipperen ook mee met dataverkeer.

De router is gebaseerd op de Broadcom BCM4908-chipset met een 1,8GHz-processor met vier kernen, 1024MB werkgeheugen en 512MB opslag.

Webinterface

De looks van de webinterface van ASUS hebben we eerder al behandeld. In het kort is het een goed ingerichte interface, waarin je af en toe wel het overzicht verliest door alle uitgebreide instellingen. Omdat de instellingen over verschillende tabs zijn verspreid, moet je bij het wisselen vaak tussentijds opslaan, wat niet altijd even snel verloopt. Deze router biedt meer functies dan de AX53U uit onze vorige test. Dat geeft natuurlijk meer opties op het gebied van netwerkinstellingen, maar ook zien we wat extra opties die meer op gamers gericht lijken te zijn. Zo vinden we een Game-modus in de qos-instellingen en een portforwardingmenu waar je presets vindt om per spel in een paar klikken de juiste poorten te forwarden. Voor de gamer die geen zin heeft om zich te verdiepen in de juiste poorten bij zijn spelletje en om te experimenteren tot het juiste qos-profiel is gevonden, bieden deze functies wel een gemakkelijke manier om de router in te stellen, maar voegen ze functioneel niets toe aan de router wat er nog niet op zat.

Qos

De qos-instellingen van de AX86U zijn verdeeld in twee secties: Adaptive QOS en Game-modus. De laatste maakt gebruik van de ASUS Router-smartphoneapp en kan gebruikt worden om al het verkeer van een apparaat voorrang te verlenen op het overige netwerkverkeer. Dit kan ook simpeler, door een apparaat aan te sluiten op de eerste netwerkaansluiting op de achterkant, die gemarkeerd is met Gaming-port, waardoor deze standaard voorrang krijgt op de rest van het netwerk.

De Adaptive QOS-optie biedt meer instellingen. Deze is in te stellen in vier modi: Adaptive, Geforce NOW en Traditional QOS, en ten slotte een simpele bandbreedtelimiet.

Geforce NOW QOS is een samenwerking met Nvidia, waardoor geschikte apparaten, zoals de Shield TV, automatisch hun bandbreedte en prioriteit op het netwerk kunnen vaststellen. Met Adaptive QOS kunnen services en activiteiten eenvoudig op prioriteit gesorteerd worden om hier op een simpele manier een qos-profiel voor de router vast te stellen.

De Traditional QOS-modus is de meest uitgebreide en biedt instellingen zoals we ze bij de overige routers ook vaak zien. Applicaties kunnen op basis van netwerkpoort en protocol worden gedefinieerd en hieraan kan een prioriteit worden toegewezen. Wat we hierbij niet vaak zien, is dat er ook onderscheid gemaakt kan worden tussen verschillend gebruik van hetzelfde protocol. Een voorbeeld is het onderscheid tussen rondsurfen op internet en iets vanaf internet downloaden. Dit gebeurt allebei via poort 80 of 443, met TCP, dus de router zal in beide situaties de HTTP-vlag meegeven aan het verkeer. Bij deze router kun je een overdrachtslimiet instellen, waarna er een andere prioriteit aan het verkeer kan worden toegekend. Als we de standaardinstelling als voorbeeld nemen, krijgt het laden van een webpagina die kleiner is dan 512kB, hoge prioriteit en het downloaden van een bestand groter dan 512kB, lage prioriteit. Wellicht dat andere routers dit ook toepassen in hun qos-strategie, maar aan het gedrag hiervan is in zo’n geval niets aan te passen.

Ook de bandbreedte die hoort bij qos-prioriteiten is zelf te definiëren. Hiermee kun je voorkomen dat een toepassing die lage prioriteit krijgt toegewezen, bandbreedte tekortkomt door een minimale bandbreedte en maximale bandbreedte op te geven. Als laatste vinden we de optie om pakketten van het type ICMP/ACK/SYN/FIN en RST voorrang te geven, wat in het geval van ICMP, SYN en ACK de multiplayergame-ervaring bij druk netwerkverkeer beter overeind kan houden

Ouderlijk toezicht en netwerkbeveiliging

ASUS schaart deze beide opties onder de noemer AiProtection. Het is een beetje een stokpaardje van ASUS om voor alle technieken het voorzetsel Ai te plaatsen, maar met artificial intelligence hebben de functies niets van doen. Wat AiProtection wel levert, is een blokkadefilter voor bekende problematische services, servers en websites. De brongegevens voor de detectie wordt verzorgd door Trend-Micro. Met de ouderlijktoezichtoptie kan dit filter vervolgens verder uitgebreid worden om blokkades op te werpen voor streamen, downloaden, chatten en het bezoeken van sites voor volwassenen. Vervolgens is dit toe te passen op een enkele client.

Zelf een blokkade opwerpen voor een website, server of game die de router niet standaard in de lijst heeft staan, is ook mogelijk via de uitgebreide firewall-instellingen in een ander gedeelte van de webinterface. Dit kan op basis van het adres van de website of door het IP-adres, poortgebruik en protocol aan te geven van een service die niet bereikt mag worden. Die toevoeging in de blokkadelijst is dan wel van toepassing op het complete netwerk en niet per client instelbaar, zoals bij de ouderlijktoezichtoptie het geval is.

3rd-partyfirmware

Voor de AX86U is ook de Merlin-firmwarevariant beschikbaar. Dit is firmware die is gebaseerd op Asuswrt, de originele firmware van ASUS. Dit breidt de router uit met nog meer functies, zoals gebruikersscripts. Het maakt het ook mogelijk om extra software te installeren, zoals de uitgebreide IP-blacklistingtool Skynet of de adblocker Diversion. Omdat Merlin is gebaseerd op de originele firmware, heb je geen risico op slecht functionerende drivers of functieverlies doordat de hardware niet goed ondersteund wordt.

Link-aggregration

De lanswitch van de AX86 biedt via link-aggregration (LACP) de mogelijkheid om de eerste twee gigabitpoorten te combineren tot een enkele poort, zodat de totale doorvoersnelheid in theorie op 2Gbit/s uitkomt. Ondersteuning hiervoor vind je bijvoorbeeld in wat uitgebreidere switches en nas-apparatuur. Zo kun je de maximale bandbreedte voor een nas een stuk verhogen of de bandbreedte van de 2,5Gbit/s-poort met 2Gbit/s doorvoeren naar een externe switch.

Netgear Nighthawk AX12

Samengevat

De Netgear Nighthawk AX12 heeft prima hardware aan boord en kan goed omgaan met minder goede radio-omstandigheden, zoals ruis en demping, behalve op 2,4GHz, waar het bereik wat minder is. Het uiterlijk van de router, met zijn antennevleugels, is uniek en ook de webinterface ziet er verzorgd uit. De indeling van de instellingen, voornamelijk de verdeling tussen basis- en geavanceerde instellingen, levert soms wel wat zoekwerk op. De snelheid van de USB-poort is uitmuntend, waardoor het loont om er een snel opslagmedium aan te hangen.

Pluspunten

• Hoge USB-snelheid
• Uitgebreide instelbaarheid

Minpunten

• Tegenvallende wifisnelheid
• Onoverzichtelijke interface

Getest

Netgear Nighthawk AX6000 WiFi 6, 12-streams (RAX120)

Vanaf € 141,84

Vergelijk prijzen

De Netgear Nighthawk AX12 is onderdeel van de Nighthawk-routerserie van Netgear. Het design van deze routers is absoluut uniek te noemen. In de doos vinden we de Nighthawk in ingeklapte modus. De twee zijflappen waarin de antennes verwerkt zijn, moet je uitvouwen, waardoor een constructie ontstaat waarvan de vorm nog het best te vergelijken is met een rog. De voor- en bovenkant van de router lijken deels uit gaas te bestaan, maar als je beter kijkt, blijkt het enkel om de structuur van het plastic te gaan. Wel vinden we middenbovenop een ventilatiegat waaronder een ventilator geplaatst is die naar boven toe uitblaast. Aan de onderzijde zijn gaten voorzien waar koelere lucht de router kan binnentreden. Tijdens onze tests in de buitenlucht hebben we van deze ventilator nooit wat gemerkt, ook niet of hij ging draaien, want hij staat stil zolang de router koel genoeg is. Meer naar de voorkant zijn twee knoppen aangebracht waarvan de functie pas duidelijk wordt als de router aan staat en de leds branden. Deze zijn om de WPS-functie te activeren en het hele wifinetwerk uit te schakelen op alle frequenties.

Aan de achterzijde vinden we een adapteraansluiting en twee schakelaars. Een daarvan is om de router in- en uit te schakelen, de andere is om de leds uit te schakelen. Deze leds bevinden zich achter aan de bovenzijde en zijn prima af te lezen, maar zeker niet fel te noemen.

Kijken we naar de aansluitingen, dan vinden we op de achterkant twee USB 3.0-poorten, vijf 1Gbit/s-ethernetpoorten en een snellere poort die ook 2,5 en 5Gbit/s-overdrachtsnelheden ondersteunt.

Voor het aansluiten van een internetverbinding met een doorvoersnelheid van meer dat 1Gbit/s kan zowel gebruikgemaakt worden van de snellere 5Gbit/s-poort als van de wan-aansluiting gecombineerd met lanpoort 1. Dat combineren noemen we link-aggregration, waarvan de Netgear verschillende configuraties ondersteunt.

Chipset

De hardware van de Nighthawk AX12 is gebaseerd op de Qualcomm IPQ8074-chipset, voorzien van een 2,0GHz-processor, 512MB werkgeheugen en 1GB flashopslag.

De 5GHz-radiochipsets ondersteunen acht gelijktijdige streams, maar dit loopt terug naar vier streams als je 160MHz bandbreedte gebruikt. Bij 80MHz bandbreedte kan deze router met zijn acht streams in theorie dus maximaal 6,6Gbit/s doorvoer bieden. Een bandbreedte van 80MHz is in de praktijk ook een stuk beter haalbaar dan 160MHz en de bottleneck vormt zich eerder bij de client. De huidige mu-mimo-clients hebben nagenoeg altijd een 2x2-radioset-up en kunnen dus maximaal twee streams tegelijk ontvangen of verzenden, waardoor de bandbreedte tussen zo’n client en deze router in de praktijk op maximaal 2400Mbit/s komt.

Webinterface

De webinterface van de Nighthawk-routerseries biedt voor alle modellen een gelijk design en een gelijke indeling. Hierdoor komen dezelfde bezwaren boven als we eerder aanstipten in de test van de Netgear RAX10.

De interface gebruikt een rustige kleurstelling en komt daardoor zeker niet schreeuwerig over. Op de indeling en vormgeving is wel het een en ander aan te merken. In de overzichtpagina’s wordt erg veel informatie in kleine vakjes gezet. De ontwerpers hebben daar een zee van witruimte overgelaten, wat het overzicht niet ten goede komt. Ook de instellingspagina’s hebben last van overmatige witruimte, waardoor nagenoeg elke pagina met een scrollbalk is uitgevoerd. Dit is makkelijk compacter te krijgen, door bijvoorbeeld een bevestigingsknop naast een invoerveld te plaatsen in plaats van eronder. Het feit dat computerschermen over het algemeen meer ruimte bieden in de breedte dan in de hoogte, is de voor dit ontwerp verantwoordelijke afdeling ontgaan. Het maakt van het instellen van de router een overbodig scrollfeest.

Naast veel scrollen zul je zeker in het begin nog weleens moeten zoeken naar de juiste instelling. De interface is verdeeld in twee gedeelten, een voor basisinstellingen en een waar geavanceerdere instellingen te vinden zijn. Wat we in de vorige test al zagen bij de RAX10, gaat voor deze router ook op; sommige instellingen die je zou verwachten bij de basisinstellingen, zijn te vinden in het geavanceerde gedeelte, zoals mu-mimo en het uitschakelen van een van de frequentiebanden. Andersom is ook het geval; vanuit de basisinstellingen kun je 20/40MHz-co-existentie beheren, wat in onze ogen prima bij de geavanceerde instellingen had gekund.

Als gebruiker moet je veel heen en weer schakelen tussen de twee modi. Wat daarbij wel fijn is, is dat de instellingen die je wijzigt, vlot worden toegepast zonder de router overmatig veel te rebooten of de gebruiker een minuut in de wacht te zetten. De splitsing in instellingen zorgt er ook voor dat sommige instellingen op twee plaatsen terugkomen in de interface, zoals de toewijzingsinstellingen van de wanpoort. Deze vind je zowel in de basis- als in de geavanceerde instellingen.

Qos

De quality of service-instellingen kunnen op zowel inkomend als uitgaand verkeer worden toegepast. Netgear geeft aan dat qos toepassen op uitgaand verkeer enkel nuttig is voor gamers, want voor overige toepassingen heeft deze functie invloed op de prestaties. De waarschuwing voor deze prestatievermindering vinden we enkel in de manual terug en niet in de helpfunctie van de router of als opmerking bij het instellingenmenu.

De qos op het inkomende verkeer kan ingesteld worden per applicatie. Je moet dus aangeven welke applicatie je gebruikt en deze eventueel definiëren, om qos effect te laten hebben. Standaard zijn applicaties als voip en iptv al ingesteld als applicaties met de hoogste prioriteit. Er staat wel een heel aantal verouderde services en spellen in dit overzicht, zoals Quake 2, AOL Instant Messenger en Kazaa. Het is voor Netgear echt tijd om dit op te frissen met opties als Steam en populaire consoles.

Het is mogelijk om zelf prioriteitsregels te definiëren en, gezien de verouderde toepassingen in de lijst, is de kans groot dat je dit voor nieuwere games moet doen. In dit geval moet je het poortbereik aangeven dat de game of applicatie gebruikt. Ook is het mogelijk om een netwerkapparaat prioriteit te geven door het MAC-adres in te vullen.

USB-poorten

De router beschikt over twee USB-aansluitingen waarop je een opslagapparaat kunt aansluiten. Netgear noemt dit zelf ReadySHARE. Deze kun je vervolgens beschikbaar stellen op het netwerk via verschillende protocollen. Uiteraard wordt het SMB-protocol ondersteund, de huidige standaard voor het delen van mappen over internetnetwerken. Ook kun je gebruikmaken van FTP en kan de AX12 een Apple Time Machine simuleren om naar het apparaat toe te back-uppen vanaf Apple-apparatuur.

Een ander onderdeel van ReadySHARE is Readycloud, waarmee je het opslagapparaat ook vanaf internet kunt bereiken. Dit vereist wel een account bij Netgear. Vervolgens kun je de opslag bereiken met een internetbrowser of via een smartphoneapp.

Vpn

De AX12 beschikt over een vpn-serverfunctie en een -clientfunctie. Voor de serverfunctie is gekozen voor OpenVPN, een opensourcepakket waar geen licentiekosten bij komen kijken. De toegangscontrole gaat door middel van een certificaat. Elke computer met dit certificaat kan verbinding maken. Netgear biedt de optie om deze clients enkel toegang te bieden tot het interne netwerk of ook de internetverbinding van de client te laten verlopen over de vpn-verbinding en via de router.

Het is ook mogelijk om de AX12 als vpn-Client in te zetten. Zo tunnelt de router al het internetverkeer beveiligd naar de vpn-server. De enige aanbieder die de AX12 hiervoor ondersteunt, is PureVPN. De prijs hiervoor kan uiteenlopen van 1,99 tot 10,95 euro per maand, afhankelijk van de looptijd van het abonnement. De website die hierboven ook is gelinkt, is wel een beetje slordig. We komen naast Nederlandse tekst ook Engelse, Duitse en Deense teksten tegen, die soms dwars door elkaar worden gebruikt.

Ouderlijk toezicht en netwerkbeveiliging

Netgear biedt geen ouderlijke supervisie aan onder deze exacte term, maar de functies zijn beschikbaar onder de noemer ‘toegangscontrole’, wat natuurlijk een prima synoniem is. De toegangscontrole biedt vrij uitgebreide opties. De toegang tot het netwerk kan geregeld worden per apparaat en er kan voor gekozen worden om nieuwe apparaten standaard toe te laten of juist uit te sluiten van het netwerk.

Hiernaast kun je services en sites blokkeren voor apparatuur, eventueel tijdelijk met een schema. De blokkadelijst voor netwerkservices is ook hier weer verouderd, waarmee we niet alle Quake 2- en Age of Empires-spelers voor het hoofd willen stoten, maar tegenwoordig zal er meer behoefte zijn aan het blokkeren van Steam of bijvoorbeeld Fortnite. Ontbrekende services zijn gelukkig zelf ook te definiëren, net als bij de qos-optie, door de gebruikte poorten en het gebruikte protocol op te geven.

Websites kunnen geblokkeerd worden op URL-niveau, maar ook met trefwoorden. Mocht een apparaat geblokkeerd worden doordat er een verboden URL of trefwoord wordt gebruikt, dan kan de router je hiervan op de hoogte brengen via e-mail.

Netgear Armor

Netgear Armor is een beveiligingspakket, waarmee Bitdefender onder de motorkap de beveiligingssuite levert. Tot de functies vanuit de router behoort vooral een poortscan naar alle apparatuur die zich in het netwerk bevindt. Als hier bijvoorbeeld een webserver wordt gevonden, probeert de router de softwareversie van deze server te achterhalen en kijkt hij of er kwetsbaarheden voor bekend zijn. Verder biedt het pakket antivirus- en antidiefstalfuncties voor alle persoonlijke apparatuur, URL-inspectie om schadelijke websites te blokkeren en pushmeldingen op je telefoon als er iets op beveiligingsgebied in je netwerk niet in orde is. Ook de firewallinspectie wordt uitgebreid met meer opties, zoals bruteforcedetectie en bescherming tegen software die persoonlijke gegevens onversleuteld over internet probeert te versturen. Deze uitbreiding is niet kosteloos; de eerste maand is gratis en hierna betaal je 100 euro per jaar.

Link-aggregration

De AX12 biedt ook de mogelijkheid om twee lanpoorten te combineren, zodat apparatuur die dit ondersteunt, verbonden kan worden met een hogere bandbreedte dan 1Gbit/s zonder dat daarvoor de 5Gbit/s-poort moet worden ingezet. Dit noemen we link-aggregation of LACP. Dit maakt het mogelijk om een nas of switch te verbinden zonder dat je tegen een bottleneck van 1Gbit/s aanloopt, terwijl je ook de snelle 5Gbit/s-poort nog kunt gebruiken voor de internetverbinding als deze de 1Gbit/s overstijgt.

Test: draadloze doorvoer

In de maximale doorvoertest bekijken we de doorvoersnelheid die maximaal haalbaar is op het wifinetwerk van de router. We testen dit in beide richtingen, dus van de router naar de client en vice versa.

• Router -> Client
• Client -> Router

Op de 2,4GHz-band bieden alle routers naar hun clients toe een keurige doorvoer. De Xiaomi Mi Router AX9000 en TP-Link Archer AX90 scoren netjes gemiddeld, de ASUS RT-AX86U en Netgear Nighthawk AX12 scoren net onder het gemiddelde en de AVM FritzBox 4060 steekt een eindje boven de rest uit met 460Mbit/s doorvoer. Dat is 80 procent van de maximale, theoretische doorvoersnelheid van 576Mbit/s die haalbaar is op 2,4GHz als gebruik wordt gemaakt van 40MHz bandbreedte, 1024QAM, 2 radiostreams en een korte guardinterval. Hoewel de routers ondersteuning hebben voor 3x3- of 4x4-mu-mimo, beschikken AX-clients maximaal over 2x2-mu-mimo-ondersteuning, dus meer dan twee radiostreams en 576Mbit/s doorvoer is niet haalbaar.

Draaien we de datarichting om, dus verzenden we verkeer vanaf de clients, dan zien we dat de doorvoer van de TP-Link AX90 wat achterblijft, wat ook consistent op deze band te zien is bij deze router, ondanks wat spelen met instellingen die invloed kunnen hebben op deze bandbreedte.

Op de 5GHz-band zien we wel grotere verschillen tussen de verschillende deelnemers. Doordat we deze keer routers testen die beschikken over minimaal 2,5Gbit/s aan doorvoer, komt de theoretische limiet van 2400Mbit/s die een 160MHz-Wi-Fi 6 netwerk kan bieden, in zicht. De FritzBox ondersteunt maximaal 80MHz bandbreedte, waardoor hij niet verder komt dan 916Mbit/s of 76 procent van de theoretisch haalbare 1200Mbit/s. In de andere richting presteert de FritzBox beter, met iets meer dan 1Gbit/s doorvoer, wat neerkomt op 83,5 procent van de haalbare bandbreedte.

De AX9000 van Xiaomi heeft ondersteuning voor 160MHz bandbreedte en is ook ingesteld om dit te gebruiken, maar de router laat zich er absoluut niet toe verleiden om van de router naar de client meer dan zo'n 910Mbit/s doorvoer te leveren, ondanks herhaalde tests. Omdat deze router beschikt over twee 5GHz-radio's, hebben we deze test ook op de andere radio uitgevoerd. Hierbij was exact hetzelfde beeld te zien. Met de spectrumanalyzer is wel duidelijk dat gebruik wordt gemaakt van het hele 160MHz brede kanaal op de band, maar de doorvoer lijkt erg op een 80MHz breed wifikanaal. We hebben op allerlei gebieden geprobeerd er meer uit te persen, zelfs door oudere firmware terug te laden, wat niet mocht baten. Er is op dit gebied dus overduidelijk werk aan de winkel voor Xiaomi, want deze router komt zijn beloften niet na.

De ASUS AX86U, TP-Link AX90 en Netgear AX12 presteren richting de client wel goed en halen pittige scores, die meer in de richting komen van de maximumbandbreedte die ze bieden. De 2400Mbit/s komt daar nog niet in de buurt en er blijft bij al deze routers zo'n 70 procent van deze bandbreedte over.

In de omgekeerde, uplink-richting is het stuivertje wisselen tussen de AX12 en de AX9000. Bij de Netgear AX12 is de bandbreedte ineens gehalveerd en deze scoort gelijkwaardig aan de FritzBox 4060. De bandbreedte zakt terug naar 80MHz. Dat is misschien omdat er een radiostream uitvalt of niet goed overeengekomen wordt met onze client. Uiteraard hebben we ook hier wat verschillende instellingen geprobeerd, zonder verbetering in het uiteindelijke resultaat. Xiaomi's AX9000 laat een compleet ander beeld zien dan in de tegenovergestelde richting en laat in de uplinktest de hoogste score noteren met maar liefst 1677Mbit/s.

Test: maximale doorvoer bij demping

Bij het testen van de maximale doorvoer bij demping, of de range-versus-rate, meten we de doorvoer van de wifirouters terwijl we de demping op de signalen van de client steeds verder opvoeren. Zo krijgen we een beeld van hoe de routers presteren als het bereik slechter wordt door grotere afstanden of muren.

2,4GHz

• 2,4GHz Router -> Client
• 2,4GHz Client -> Router

In de downlink-richting, ofwel van de router naar de client, zien we dan de Netgear Nighthawk AX12 en TP-Link Archer AX90 wat eerder de handdoek in de ring gooien dan de overige routers. Bij het toepassen van 51dB demping is het signaal van de AX12 compleet zoek, waar de AVM FritzBox 4060 nog 115Mbit/s levert. De AX86U en de FritzBox weten over de hele linie fatsoenlijke bandbreedten te bieden en de ASUS is uiteindelijk de enige router in dit rijtje die met de zwaarste demping toch nog te ontvangen blijft.

In de omgekeerde richting, van client naar router, zien we, net als bij de vorige test, dat de TP-Link weer minder goed presteert dan de overige routers. De datadoorvoer van client naar router is al minder goed op 2,4GHz en als we nog een klein beetje demping op het signaal toepassen, heeft dit stevige invloed op de prestaties. Bij stevige demping raakt de TP-Link ook als eerste de verbinding met de client kwijt. De FritzBox en AX86U vertonen een heel stabiel beeld over het hele spectrum; de AX86U weet ook nu weer de verbinding met de client tot het einde toe te behouden.

5GHz

• 5GHz Router -> Client
• 5GHz Client -> Router

Op de 5GHz-band van router naar client zien we dat de Netgear AX12 een beetje achterblijft in de maximale bandbreedte. Dit beeld zagen we ook al met 160MHz bandbreedte in de doorvoertest, al was het verschil daar niet zo dramatisch ten opzichte van de overige deelnemers. Wel is opvallend dat de AX12 de lagere bandbreedte lang weet vol te houden over het hele spectrum van demping. Hij houdt tot aan het eind met stevige demping een prima verbinding overeind, waar andere routers allang zijn afgehaakt. Misschien zendt deze router wat steviger uit, waar de verbinding op korte afstand onder te lijden heeft, maar aan de andere kant, als de demping of afstand toeneemt, profijt van heeft.

Verder valt op dat de datadoorvoer van de TP-Link AX90 een duik neemt bij 42dB demping, waar we bij de overige routers nog niet zo'n grote invloed zien. Even verderop in het dempingspectrum zakt bij 51dB demping voor de ASUS AX86U de verbinding van bijna 290Mbit/s naar 0, terwijl de AX12 nog steeds 260Mbit/s doorvoer biedt.

Niet opvallen is ook een kunst en dat zien we de FritzBox 4060 in de voorgaande paragrafen goed doen. Afgezien van de wat mindere maximale bandbreedte laat deze router op beide radiospectra een erg goed en stabiel beeld zien zonder gekke dips of pieken. Deze router blijft ook bij stevige demping een fatsoenlijke verbinding bieden.

Bij de uplinkrichting van de test pakt de FritzBox 4060 zijn kans om te laten zien wat hij in de praktijk waard is op wifiontvangstgebied. Bij goed bereik scoort deze router aanmerkelijk beter dan de rest, met een hoge datadoorvoer en een keurig stabiel verloop. De overige routers laten een beeld zien dat wat meer zwabbert, maar er zijn niet echt heel negatieve uitschieters. De ASUS AX86U en Netgear AX12 zakken vrij snel naar een wat lagere doorvoer als het bereik nog prima is, maar kunnen de bandbreedte wel lang vasthouden en bieden datadoorvoer totdat de stevigste demping wordt toegepast. Bij de TP-Link AX90 en Xiaomi AX9000 is de doorvoer wat lager dan bij de rest en vooral de AX90 biedt bij slechter bereik al snel erg weinig doorvoer.

Test: ruis

In onze ruis- of interferentietest doen we een doorvoertest zonder demping, maar we zenden met onze signaalgenerator wifiverkeer uit om een naburig netwerk te simuleren. Dit doen we met twee (WMM-) prioriteitsinstellingen aan de kant van de signaalgenerator: 'best effort' en 'voice'. We doen een test met deze twee instellingen op hetzelfde wifikanaal als de router en op een kanaal waarbij de bandbreedte deels overlapt met die van de geteste router. Om rekening te houden met overig netwerkverkeer, moet een router luisteren alvorens te zenden. Zeker bij overlappende netwerken zien we vaak verschillen in hoe de routers hiermee omgaan.

Signaalgenerator uit - Geen ruis

• 2,4GHz iGen uit
• 5GHz iGen uit

Om een goed beeld te krijgen van de invloed van de ruis op de verbindingskwaliteit, laten we hier zien hoe het verloop van de test is als de signaalgenerator uit staat en er dus geen invloed is van ruis.

Signaalgenerator aan - Overlappend en zelfde kanaal

In deze tests activeren we de signaalgenerator en laten we hem netwerkverkeer versturen op hetzelfde kanaal als de routers en op een paar kanalen verder, zodanig dat het netwerk gedeeltelijk overlapt wordt. Vooral de laatste situatie kan lastig zijn voor routers, omdat ze niet enkel hun eigen wifikanaal in de gaten moeten houden, maar ook naburige kanalen. Daarnaast moeten ze op een goede manier omgaan met de ruis, wat kan door de bandbreedte te verlagen, maar ook door slim om te gaan met de verkeersprioriteiten en de 'aggresiviteit' van verzenden te verhogen om zo een weg tussen de ruis door te vinden. De verkeersprioriteit van de signaalgenerator is best effort, waardoor een 'assertieve' router nog een goede bandbreedte kan behalen.

• 2,4GHz iGen best effort same channel
• 2,4GHz iGen best effort overlap
• 5GHz iGen best effort same channel
• 5GHz iGen best effort overlap

In de '2,4GHz same channel'-test zien we dat de routers allemaal een klein beetje verlies hebben in de bandbreedte, maar over het algemeen gaan ze prima om met het concurrerende netwerk en blijft er een goede verbinding overeind. Ook op 5GHz zien we dit beeld; alle routers bieden wat minder datadoorvoer dan in een schone radio-omgeving lukt, maar de verbinding blijft netjes stabiel. De wat lagere doorvoersnelheid van de Netgear op een ongedempte verbinding komt ook hier weer duidelijk naar voren.

In de tests waarin we het wifinetwerk deels overlappen met een ander netwerk, zien we wel duidelijke verschillen in de manier waarop routers daarmee omgaan. De Xiaomi Mi Router AX9000, FritzBox 4060 en ASUS RT-AX86U proberen ondanks de storing zoveel mogelijk bandbreedte te behouden en bieden vrij veel doorvoer die, op de AX9000 na, wel een beetje zwabbert in kwaliteit. Dat zal niet alleen in de bandbreedte te merken zijn, maar ook invloed hebben op de reactiesnelheid. De AX9000 gaat hier het best mee om en scoort alsof er geen overlappende ruis aanwezig is.

Routers die erg slecht met het overlappende netwerk omgaan en zichzelf zo laten storen dat er geen fatsoenlijke communicatie meer mogelijk is met het netwerk, zijn de TP-Link Archer AX90 en Netgear Nighthawk AX12. Deze zakken onnodig, zo bewijzen de overige routers, naar een heel lage bandbreedte. Daarbij spant de AX90 de kroon; deze biedt nauwelijks nog doorvoer.

Op 5GHz is het beeld bij alle routers, behalve bij de ASUS AX86U, stukken beter. De bandbreedte die de routers bieden, is maar een fractie lager dan we zagen bij de 'same channel'-test en de grafieken van beide tests zijn dan ook nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Alle routers kunnen in het 5GHz-spectrum dus een stuk beter omgaan met deze storing. Maar dan komen we toch bij de AX86U, die tijdens deze test een rare actie uithaalt door over te schakelen naar een heel lage bandbreedte zonder dat dit de stabiliteit ten goede komt. De verbinding zwabbert even hard als bij de Netgear AX12, maar de doorvoer ligt bijna op een tiende van wat mogelijk moet zijn. Het vreemdst is dat de doorvoer en stabiliteit van de verbinding voor seconde 24 een stuk beter voor elkaar zijn dan erna en de router niet besluit terug te keren naar dit punt. Hier gooit een algoritme roet in het eten, want het is duidelijk dat de hardware onder deze omstandigheden beter kan presteren.

'IGen no back-off'-interferencetest

In de iGen no back-off-interferencetest stuurt de iGen verkeer uit met als speciale instelling 'no contention'. Dat is de modus waarin de iGen zijn verkeer uitzendt zonder rekening te houden met andere apparaten die ook gebruik willen maken van het wifikanaal. Dit heeft tot gevolg dat de band vrijwel continu bezet is door de iGen. In deze test laten we dit verkeer uitzenden op 2,4GHz, wifikanaal 1. De wifirouter is zoals in de overige tests ingesteld op kanaal 6. Beide apparaten zijn ingesteld om 20MHz bandbreedte te gebruiken, waardoor er geen overlap ontstaat. Toch zijn er routers die hier last van hebben.

De Netgear AX12 en Xiaomi AX9000 komen hier beide naar voren als routers die slecht kunnen omgaan met dit soort ruis. De AX12 laat de bandbreedte een flink eind kelderen naar minder dan 50Mbit/s, maar de AX9000 maakt het helemaal bont; Deze is nog bereikbaar, want de verbinding tijdens de test wordt niet compleet verbroken, maar meer dan 1Mbit/s datadoorvoer is onmogelijk.

Test: airtime fairness

Bij de 'airtime fairness'-test laten we verschillende sta's tegelijk data verzenden om inzichtelijk te krijgen hoe de router de beschikbare bandbreedte over deze clients verdeelt. Hierbij zetten we verschillende combinaties van sta's in, eventueel gecombineerd met demping. Hierbij komt ook ons vierde sta in het spel, dat enkel 802.11g op 2,4GHz en 802.11a op 5,0GHz ondersteunt. Deze verouderde techniek eist een heleboel radiotijd in ruil voor maar weinig doorvoer, waarmee ze de andere sta's, die de radiotijd veel efficiënter benutten, onevenredig kan benadelen als de router dit sta veel zendtijd gunt.

De grafieken waarmee we de resultaten weergeven, zijn in de standaardconfiguratie erg druk. Het is daarom aan te raden om de resultaten te filteren door de namen van de routers onder de grafiek aan te klikken.

Airtime fairness - 2,4GHz ongedempt

Deze test is de simpelste uitvoering van de airtime fairness-tests. We laten de router zoveel mogelijk data verzenden naar twee clients tegelijk. Op beide clients passen we geen demping toe, dus deze hebben een prima bereik.

• Dut -> sta 215
• Dut -> sta 216

De FritzBox 4060 en Netgear Nighthawk AX12 verdelen de bandbreedte erg netjes. De clients krijgen ongeveer evenveel bandbreedte met weinig pieken en dalen. Ook de ASUS RT-AX86U krijgt een gelijkmatige verdeling van de bandbreedte voor elkaar, maar er treden stevige dips op in de doorvoer. De Xiaomi Mi Router AX9000 verdeelt de bandbreedte aanvankelijk redelijk netjes, maar lijkt de controle na een minuut kwijt. De bandbreedte van beide clients zwabbert dan alle kanten op. Bij de TP-Link Archer AX90 is het beeld weer anders. De verbinding van de ene client is een stuk instabieler dan die van de andere en van een eerlijke verdeling is niet echt sprake.

In de volgende test dempen we het signaal van een van de clients. Hierdoor zal deze wat meer radiotijd vragen van de router om dezelfde bandbreedte te bieden. Daarnaast starten we onze 802.11G-legacyclient, die onevenredig veel radiotijd zal vragen. Als de router de legacyclient een goede bandbreedte wil kunnen bieden, zullen de twee andere clients daar stevig onder lijden. Het gedrag dat we willen zien, is dat de legacyclient een stabiele verbinding behoudt zonder dat dit veel invloed heeft op de bandbreedte van de twee andere clients.

Airtime fairness - 2,4GHz ongedempt / gedempt / legacyclient

• Ongedempte client
• Client 38dB demping
• 802.11g client

De toevoeging van een legacyclient brengt de FritzBox niet van de wijs. De doorvoer van de clients daalt een klein beetje, maar blijft gemiddeld boven de 100Mbit/s. De legacyclient krijgt geen zeeën van radiotijd. Af en toe valt de verbinding een moment stil, maar niet zolang dat dit tot time-outs zal leiden.

De TP-Link AX90 biedt meer doorvoer aan de legacyclient, waar de twee andere clients duidelijk onder te lijden hebben. Dit vertaalt zich in een bijna gehalveerde datadoorvoer ten opzichte van de vorige test. Het beeld dat in de vorige test al naar voren kwam, wordt nog veel duidelijker; een van de twee clients krijgt de voorkeur en een stabiele verbinding. In dit geval is dit de gedempte client, wat tot gevolg heeft dat de client met een prima verbinding er uiteindelijk het slechtst van alle drie vanaf komt. Deze krijgt relatief weinig bandbreedte en een zwabberende verbinding met fikse dips. De Netgear AX12 lijkt hetzelfde te doen voor wat de legacyclient betreft en geeft deze net als de AX90 een prima bandbreedte. Dit gaat ten koste van de stabiliteit van de andere twee clients, die een instabiele verbinding overhouden.

Ook de Xiaomi AX9000 versterkt het beeld dat hij al in de vorige test liet zien. De legacyclient krijgt weliswaar een verbinding met af en toe een redelijke piek in de doorvoer, maar van stabiliteit is voor geen van de drie clients nog sprake. Alle clients hebben flink last van elkaars verkeer en ook hier komt de client met het beste bereik er weer het slechtst vanaf. De bandbreedte zwabbert met een natte vinger gemeten zo rond de 40Mbit, maar dat gaat gepaard met stevige dips.

De ASUS laat een verrassend beeld zien voor degenen die goed hebben opgelet bij de vorige podcast, waarin ondergetekende wat uitlegt over het testproces. Hierbij komt ter sprake dat alle ASUS-routers die we tot nu toe deze test hebben laten doorlopen, een heel slechte verbinding boden aan de legacyclient, met secondenlange dips. Deze router smijt die illusie aan diggelen met een heel net resultaat voor de legacyclient. Deze krijgt een vrij stabiele verbinding van enkele Mbit/s zonder gehakkel. Dat komt niet zonder zijn prijs, want de keurige bandbreedteverdeling die de ASUS wist te bewerkstelligen in de vorige test, is nu ver te zoeken. De client met de meeste last is opnieuw degene met de sterkste ongedempte verbinding.

Airtime fairness 5GHz

In het 5GHz-spectrum zien we dat de bandbreedte bij alle routers iets meer begint te zwabberen dan op 2,4GHz het geval is. Er treden meer pieken en dalen op in de bandbreedte, maar de bandbreedteverdeling blijft ongeveer hetzelfde bij de routers. Wat we wel zien, is dat die bandbreedteverdeling nu omdraait. De ongedempte client krijgt nu wel vaak de hoogste datadoorvoersnelheid.

• Dut -> sta 215
• Dut -> sta 216 | 38dB demping
• Dut -> sta 218 | 802.11a

Het opvallendste is dat de legacyclient bij de ASUS AX86U geen bandbreedte meer krijgt en de verbinding totaal verliest. In de praktijk betekent dit dat als het zeer druk is op het netwerk, het waarschijnlijker wordt dat legacyapparatuur zoals iot-apparatuur of een iPad 2 die nog rondslingert, niet tot nauwelijks verbinding zal krijgen. Bij de FritzBox is het beeld niet veel anders dan bij 2,4GHz. Af en toe ligt de verbinding stil, maar ook is er een piek te zien van maar liefst 17Mbit/s in de doorvoer.

Dat dit wel een beetje beter kan, bewijzen de Xiaomi AX9000 en TP-Link AX90. De doorvoer en stabiliteit van de legacyverbinding zien er zeer goed uit; de bandbreedte blijft erg stabiel en zakt geen moment weg. Ook de Netgear AX12 krijgt dit voor elkaar, zelfs met een licht hogere doorvoer, maar net als bij de FritzBox gaat dat gepaard met iets meer pieken en dalen, al valt de verbinding geen moment weg.

Test: USB-snelheid

De USB-opslagprestaties van de routers zijn getest met de PCMark 10-storagetest. Deze test simuleert het dagelijkse gebruik met verschillende scenario's, zoals het kopiëren van kleine en grote bestanden, het verwijderen van data en het gebruik als cacheopslag. De scores die in deze test worden behaald, zijn dus een gemiddelde en geen maximum. We hebben de schijf die we voor deze test gebruiken, ook aan de USB 3.2-poort van de Traffic Generator zelf getest. De resultaten hiervan zijn een PCmark-score van 714 punten, een gemiddelde bandbreedte van 111,98MB/s en een gemiddelde toegangstijd van 230µs.

We presenteren deze resultaten samen met de resultaten die eerder door andere routers zijn behaald, om ze in perspectief te kunnen plaatsen.

• USB-opslag - Score
• USB-opslag - Gemiddelde toegangstijd
• USB-opslag - Bandbreedte

PCMark 10 - Data Drive - Score
Modem en router	USB/TB extern	Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Netgear Nighthawk AX12	2x USB 3.2 (G1) type-A	254
Linksys MR7350	USB 3.2 (G1) type-A	236
Xiaomi Mi Router AX9000	USB 3.2 (G1) type-A	226
AVM FRITZ!Box 4060	USB 3.2 (G1) type-A	198
ASUS RT-AX86U	2x USB 3.2 (G1) type-A	156
ASUS ROG Rapture GT-AX11000	2x USB 3.2 (G1) type-A	155
TP-Link Archer AX90	USB 2.0 type-A, USB 3.2 (G1) type-A	129
TP-Link Archer AX55	USB 3.2 (G1) type-A	67
TP-Link Archer AX50	USB 3.2 (G1) type-A	57
ASUS RT-AX53U	USB 2.0 type-A	48

PCMark 10 - Data drive - Average access time
Modem en router	USB/TB extern	Gemiddelde tijd in µs (lager is beter)
Netgear Nighthawk AX12	2x USB 3.2 (G1) type-A	671
Linksys MR7350	USB 3.2 (G1) type-A	721
Xiaomi Mi Router AX9000	USB 3.2 (G1) type-A	800
AVM FRITZ!Box 4060	USB 3.2 (G1) type-A	893
ASUS RT-AX86U	2x USB 3.2 (G1) type-A	917
ASUS ROG Rapture GT-AX11000	2x USB 3.2 (G1) type-A	922
TP-Link Archer AX90	USB 2.0 type-A, USB 3.2 (G1) type-A	1.199
TP-Link Archer AX55	USB 3.2 (G1) type-A	1.946
TP-Link Archer AX50	USB 3.2 (G1) type-A	1.937
ASUS RT-AX53U	USB 2.0 type-A	1.749

PCMark 10 - Data drive - Bandbreedte
Modem en router	USB/TB extern	Gemiddelde bandbreedte in MB/s (hoger is beter)
Netgear Nighthawk AX12	2x USB 3.2 (G1) type-A	41,19
Linksys MR7350	USB 3.2 (G1) type-A	38,28
Xiaomi Mi Router AX9000	USB 3.2 (G1) type-A	38,80
AVM FRITZ!Box 4060	USB 3.2 (G1) type-A	33,27
ASUS RT-AX86U	2x USB 3.2 (G1) type-A	21,38
ASUS ROG Rapture GT-AX11000	2x USB 3.2 (G1) type-A	21,33
TP-Link Archer AX90	USB 2.0 type-A, USB 3.2 (G1) type-A	18,94
TP-Link Archer AX55	USB 3.2 (G1) type-A	8,46
TP-Link Archer AX50	USB 3.2 (G1) type-A	6,12
ASUS RT-AX53U	USB 2.0 type-A	4,02

Niet zeer onverwacht presteren de routers in dit prijssegment over het algemeen een stuk beter dan de goedkope routers uit de vorige round-up. Zelfs de TP-Link, die geen hoge score neerzet, scoort bijna het dubbele. De goedkope Linksys MR7350 voerde tot op heden de ranglijst aan, maar wordt vandaag naar de tweede plaats verdrongen door de Netgear Nighthawk AX12, die vooral op toegangstijd een betere prestatie neerzet. Bijna was de tweede plaats ook vergeven aan de Xiaomi, die een (miniem) hogere datadoorvoer biedt, maar op het gebied van toegangstijd toch zijn meerdere moet erkennen in de Linksys. Direct onder de Xiaomi vinden we de FritzBox en de ASUS. De ASUS scoort bijna exact gelijk aan zijn grotere broer met de lange naam, de ASUS ROG Rapture GT-AX11000. Uiteindelijk ook niet heel gek, want deze routers zijn gebaseerd op dezelfde Broadcom BCM4908-chipset.

Test: opgenomen vermogen

We hebben de routers aan de verbruiksmeter gehangen om te kijken wat ze verbruiken als ze nietsdoen, als ze vol aan het werk zijn en als de router uit staat, maar de adapter nog in het stopcontact zit. Bij de routers die niet beschikken over een schakelaar om hem uit te zetten, halen we de adapter uit de router en kijken we of deze sluipverbruik genereert.

We zien grote verschillen in het verbruik. Als er hard gewerkt wordt, nadert het verbruik van de Xiaomi en ASUS zelfs de 20W. Dit hoge verbruik is bij de meesten geen veel voorkomend scenario en het is beter om te kijken naar het verbruik van de router als hij doet wat een router vaak een groot deel van de dag (en nacht) doet: niets.

De ASUS RT-AX86U en Netgear Nighthawk AX12 steken dan boven het maaiveld uit, in negatieve zin. Het stand-byverbruik van deze routers komt zo'n beetje neer op het verbruik van de AVM FritzBox 4060 als deze vol aan het presteren is. Als we uitgaan van een op dit moment gangbare prijs van 0,60 euro per kWh en voor het gemak even aannemen dat de routers altijd in stand-by staan, dan kost de FritzBox je op jaarbasis 34,73 euro, terwijl de AX12 per jaar 69,98 euro kost: een verschil van 35,25 euro.

Conclusie

In deze round-up hebben we vijf Wi-Fi 6-routers bekeken die allemaal beschikken over (minimaal) een 2,5Gbit/s-poort, wat ons toestond om de grenzen op te zoeken van de snelheden die Wi-Fi 6 je kan bieden. De resultaten lopen erg uiteen.

Om de spits af te bijten, de Xiaomi Mi Router AX9000, een van de duurste routers in deze test, is zacht uitgedrukt geen aanrader; Xiaomi moet de ontwikkeling voor dit product echt nog afronden, want de firmware is simpelweg onaf. De draadloze doorvoersnelheid is op sommige gebieden de helft van wat de router moet kunnen leveren en ook de algoritmen om met ruis en drukte op de radioband om te gaan, functioneren nog niet optimaal. De instelmogelijkheden van de webinterface zijn karig. Het is erg jammer dat de software de Xiaomi zo in de steek laat, want de bouwkwaliteit en keuze van de hardware zijn goed en op papier is het een heel stevige en uitgebreide router voor een prima prijs. Mocht Xiaomi de problemen met deze router inderdaad niet meer oplossen, dan is de hoop gevestigd op de OpenWRT-community. Het is dan afwachten of deze een methode vindt om de router onder de duim te krijgen. De huidige firmware is namelijk al op OpenWRT gebaseerd, maar Xiaomi volgt helaas de GPL niet en publiceert van zijn firmware geen broncode. Het zou netjes zijn als Xiaomi hierin de werkwijze van ASUS zou volgen en de broncode publiceert, met eventuele closedsourcedrivers als binary bijgeleverd.

Op het moment van schrijven net iets duurder, maar een stuk completer is de ASUS RT-AX86U. Deze router presteert op bijna alle gebieden prima, maar de USB-snelheid laat iets te wensen over vergeleken met andere deelnemers in de test. Een groot pluspunt voor tweakers bestaat uit de instelbaarheid en het feit dat je de standaardfirmware kunt omzetten naar de Merlin-variant. Hiermee kun je zonder gevolgen voor de garantie of veiligheid (updates) naar hartenlust losgaan met extra software en scripts op de router, zolang je niet tegen de grenzen van de hardware aanloopt.

Een router die wel wat teleurstelt op softwaregebied, is de TP-Link Archer AX90. Niet omdat deze onaf is, want de interface van TP-Link is fijn ingedeeld, werkt soepel en is geschikt voor zowel beginners als geroutineerde thuisnetwerkbeheerders. De teleurstelling komt doordat functies die je verwacht aan te treffen in de software van een router, nogal arbitrair achter een paywall zijn geplaatst. Voor dingen die continu menskracht vereisen, zoals het bijhouden van virusdefinities en URL-blokkadelijsten, is dat niet zo erg. We vinden het echter lastig om in te zien waarom je maandelijks moet betalen voor een extra timer in een ouderlijktoezichtfunctie. Als je vrijuit van alle opties wilt genieten, is deze router na een jaar al duurder dan alle andere deelnemers aan deze test.

De Netgear Nighthawk AX12 mist bij het gebruik van 160MHz bandbreedte een deel draadloze doorvoersnelheid, net als de Xiaomi, maar dan in de richting van client naar router. In de praktijk zul je niet vaak gebruik kunnen maken van 160MHz bandbreedte, door interferentie van andere netwerken. Hiernaast moet je rekening houden met radarstoring, doordat je niet ontkomt aan het gebruik van DFS-frequenties als je zo'n breed deel van het spectrum wilt bezetten. In de meeste gevallen zal het gebrek van de AX12 dus niet direct roet in het eten gooien. De draadloze prestaties blijven op het gebied van bereik en snelheid wat achter, ook bij het gebruik van lagere bandbreedten. De AX12 gaat over het algemeen goed om met ruis en drukte op het netwerk, maar het is oppassen met een overlappend netwerk. De USB-prestaties zijn uitmuntend te noemen en de beste in onze ranglijst van geteste apparaten tot-nu-toe.

De FritzBox 4060 is een heel veelzijdige router. Wat AVM met het DECT-protocol doet, is uniek. Het verbindt niet alleen telefoons, maar ook smarthomeapparatuur met dit protocol. Hiermee snoer je jezelf wel vast aan het ecosysteem van AVM, met weinig keuzevrijheid voor apparatuur van andere merken. De FritzBox heeft een goede wifichipset en scoort in de wifitests overal zeer netjes, wat niet vanzelfsprekend is. De Netgear Nighthawk AX12 heeft dezelfde hardware, maar gedraagt zich minder goed onder minder ideale omstandigheden. Zo goed scoren in de wifitest is niet enkel een kwestie van goede hardware selecteren. Dit moet gecombineerd worden met software die de goede beslissingen neemt onder verschillende netwerkomstandigheden. Het is duidelijk dat AVM hier veel ontwikkeltijd in heeft zitten. Het is wel jammer dat de instelbaarheid niet altijd genoeg de diepte in gaat voor tweakers die graag alles finetunen, maar met zoveel extra functies als de FritzBox biedt, zou dat waarschijnlijk in een ondoorgrondelijk woud aan instellingen uitmonden en we vragen ons af of er nog veel te perfectioneren valt aan de wifi-instellingen.

Productvergelijking	AVM FRITZ!Box 4060 (Internationaal model)	TP-Link Archer AX90	Xiaomi Mi Router AX9000	ASUS RT-AX86U	Netgear Nighthawk AX6000 WiFi 6, 12-streams (RAX120)
Max. snelheid 2,4GHz (Mbit/s)	1150	1150	1150	861	1150
Max. snelheid 5GHz (Mbit/s)	4800	4800	9600	4800	9600
Webinterface	++	++	--	++	+
Qos-instellingsniveau	+++	++	+	+++	++
Wifisnelheid	++	+++	-	+	-
Wifibereik	+	--	+	++	+
Bandbreedteverdeling wifi	++	-	-	+	-
USB-snelheid	+	--	++	-	+++
Opgenomen vermogen	+++	++	-	--	--
	vanaf € 220,-	vanaf € 267,-	vanaf € 185,94	vanaf € 252,-	vanaf € 141,84

Reacties (181)

[Anoniem: 1099225]

Ik snap niet goed waarom iemand nog voor zo'n conventionele router zou gaan. Wanneer je zo'n ding in huis plaats ligt het er maar net aan welke WiFi kanalen nog een beetje ruimte hebben. Hier heb je veel meer last van als je zo'n ding op 1 plek hebt staan in plaats van een aantal losse aps waarbij je per stuk het optimale kanaal kunt kiezen. Daarnaast maakt alle apparatuur in huis op zo'n router gebruik van het zelfde WiFi kanaal wat helemaal niet handig is en neemt het bereik van zo'n ding rap af zeker in nieuwbouw woningen.

Nee ik zou iedereen aanraden deze apparatuur links te laten liggen en lekker voor 2 of meer acces points te gaan eventueel icm eigen modem / switch. Zo heb je overal in huis goed bereik en gebruiken alle (overlappende) aps een eigen kanaal wat de throughput zeer zeker ten goede komt.

Als laatste ben je nog eens veel flexibeler ook en kun je het netwerk makkelijk uitbreiden of een onderdeel vervangen.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 1099225 op 22 juli 2024 13:47]

[OlafWeijers]

Al de routers in deze test, uitgezonderd de Netgear Nighthawk AX12, bieden mesh-ondersteuning zodat je ze later uit kunt breiden met extra accesspoints. In een drukke radio-omgeving is het handig om deze onderling bedraad uit te rusten om niet nog meer druk uit te oefenen op het overbezette spectrum met een draadloze backhaul-verbinding. Met de routers die meerdere 5GHz radio's hebben (Fritzbox 4060, Xiaomi AX9000 en Netgear AX12) kan je de clients verdelen over het spectrum zodat deze niet allemaal van hetzelfde kanaal gebruikmaken.

In de test kun je op de pagina ruis goed zien hoeveel last sommige routers hebben van een overlappend netwerk. Deze tests zijn uitgevoerd zonder demping, en je ziet dan ook duidelijk dat goed bereik maar een deel is van het hele plaatje.

[Reactie gewijzigd door OlafWeijers op 22 juli 2024 13:47]

[Nas T]

... In een drukke radio-omgeving is het handig om deze onderling bedraad uit te rusten om niet nog meer druk uit te oefenen op het overbezette spectrum met een draadloze backhaul-verbinding. ...

Volgens mij zou je altijd moeten streven naar een wired backhaul, omdat dat waarschijnlijk sneller is, zeker stabieler en waarschijnlijk zuiniger.

Wireless backhaul betekent geen (extra) draad nodig, maar dan moet de onderlinge communicatie wel goed zijn, plus je moet uitzoeken of dit impact heeft op de nuttige bandbreedte. Stel dat het draadloze verkeer drukker wordt in de toekomst, ga je dan inleveren op snelheid, omdat het signaal beïnvloed wordt?

Het is trouwens heel fijn dat jullie idle energieverbruik opnemen in de reviews, routers zijn denk ik één van de meest onderschatte producten waarin idle verbruik stiekem wat extra verbruik met zich meebrengt.

Voorheen ging ik altijd uit van €2 per jaar voor elke watt 24/7, nu is dat zelfs €4 of €5 per jaar (afhankelijk van wat je betaalt per kWh en of je zonnepanelen hebt, maar voor het grot van de mensen zal dat bedrag kloppen). In het geval van de producten uit de review kun je per jaar zomaar €30 meer kwijt zijn, puur door de keuze die je maakt. Ik denk dat zelfs van de mensen die hier komen, <5% hier over na zou denken bij de aanschaf.

(bij koelkasten kunnen de jaarlijkse kosten ook al snel €20/€30 of meer per jaar verschillen, afhankelijk van welk model je pakt)

[JBVisual]

Volgens mij zou je altijd moeten streven naar een wired backhaul, omdat dat waarschijnlijk sneller is, zeker stabieler en waarschijnlijk zuiniger.

Dit hangt er ook een beetje vanaf, ik heb nu inderdaad een bekabelde backhaul op mijn netwerk omdat ik stabiliteit erg belangrijk vind. Maar op papier zal draadloos sneller kunnen zijn.

de backhaul van mijn Meshset ondersteund 2,4gbps. (en in theorie 9,6gbps als alle banden gebruikt worden, maar gezien de vele draadloze apparaten is dat onwaarschijnlijk). Alleen zijn 2 van de 3 punten aangesloten op een 1gbps netwerkpoort. (de router en 1 Mesch-AP zijn onderling verbonden via de 2,5gbps poort)

Nu heb ik ook maar 1gbps internet, waardoor het voordeel niet heel groot is.
Maar dit zou in de toekomst wel weer veranderen, en zelfs dan is de draadloze snelheid sneller.

Tegen de tijd dat Wifi7 er is, zal de draadloze snelheid 30-40gbps zijn.
En ik betwijfel of ik al netwerkpoorten zal gebruiken die meer dan 10gbps ondersteunen tegen die tijd.

p.s. ik maak gebruik van CAT8.1 bekabeling met 2000mhz kabel en RJ45 stekkers, waardoor ik ook gebruik zou kunnen maken van 40gbps bekabeld netwerk als ik geschikte apparatuur zou hebben.
Ja het is misschien wat vroeg om dit aangelegd te hebben, maar ik wou in mijn nieuwe woning maar 1 keer bekabeling aanleggen en dan ook voor meerdere jaren al klaar zijn.

[Arrigi]

Zelfs in de bovenstaande test waar er met 160MHz kanalen gewerkt wordt in een afgesloten testkamer met de latest, greatest wifi6 2x2 clients die tot 2400Mbps zouden moeten kunnen gaan.. halen ze hooguit 1,7Gbit. En da's half duplex.
Met verkeer in beide richtingen valt het dus al terug naar pakweg 800Mbps per richting. Een gigabitkabel is nu al sneller. Sterker nog, dat hadden velen onder ons 15 jaar terug al.
Met een realistische omgeving met meer afstand, obstakels en andere stoorzenders lijkt het me sterk dat je daar bij in de buurt zou komen terwijl je wel die 2,5Gb of 5Gb poorten aan elkaar kan linken.

Om equivalent van 5Gb full duplex te halen heb je vermoedelijk dus al een theorethische draadloze snelheid nodig van 20Gbit én nog steeds een uitermate goede verbinding in die wireless backhaul. 5Gb wired backhaul kan nú al.

[trisje]

ik snap niet helemaal Uw redenering, ze testen snelheid router naar client en die is 1,7 Gbit waarom is dat ineens 800 Mbit ??? omdat het halfduplex betreft. met verkeer de zelfde kant op zal ook het verkeer halveren immers je hebt twee client die de zelfde brandbreedte gebruiken. dat heb je ook op een 1 Gbit bedraad verbinding ook maar 0.5 GBit als beide de zelfde kant op lopen.

[Arrigi]

Nee, dat is net het verschil tussen half en full duplex. Wifi is half duplex. In dit geval haal je hooguit ~1.7Gbit in één richting. In twee richtingen zal het net iets minder vlotjes gaan dus rond ik de helft af naar 800Mbps per richting. Immers is er maar één medium waarover de bitjes vliegen. Of ze vliegen in één richting, of een andere. Tegelijk gaat niet, want dan is het niet duidelijk wat de waarde moet voorstellen.
Je kan daar omheen werken met bvb andere frequenties. Er zijn hier toestellen genoemd die bvb meerdere radio's hebben. Eentje kan dan op één 160MHz kanaal aan 1,7Gbit praten, de andere op een ander kanaal met een ander station. Zo kan je dan weer wel 1,7Gbit full duplex halen.
Is wel zo nuttig als je van één draadloze client naar een andere aan die snelheid wil kopiëren.

Anders haal je beide maar pakweg 800Mbps. Dat zit zo:

• 1: Een fragment data, zegmaar 800Mbit wordt gestuurd van client A naar access point aan 1.6Gbps. Dit duurt pakweg een halve seconde.
• 2: Access point wacht even tot de lucht veilig is en stuurt het naar client B. Weer 800Mbit. Dit duurt ook een halve seconde.
• Tijdens stap 2 mag client A niets doen en moet wachten. Als hij terwijl wel zou roepen klopt de errorcheck op dat fragment niet en moet het opnieuw verstuurd worden.
• Na deze seconde mag client A weer. Wel even wachten tot het veilig is. Dit om en om en om en om.
• We hebben nu 800Mbit verplaatst in 1 seconde maar er is 1600Mbps over de lucht gevlogen. Onze datasnelheid is 800Mbps op een medium van 1,6Gbps pieksnelheid.

In de realiteit gaat het om veel kleinere stukjes en wordt er veel vaker gewisseld tussen zenden/ontvangen, maar het principe is gelijk. Als er tragere clients tussenzitten (slechte verbinding bvb) gaat alles nog trager.

Op een kabel heb je letterlijk een apart medium (koperkabeltje of fiber, als het geen koper is) per richting. Een 1Gbps full duplex interface kan dat in beide richtingen halen, maar niet optellen. Je maximumdownloadsnelheid is dan ook 1Gbit, maar tegelijkertijd kan je ook zoveel uploaden. Er moet niet gewacht worden. Zowel verzenden als ontvangen mag tegelijk aan 1Gbps. Deze kabel verzet op z'n piek 2Gbps áls je tweerichtingsverkeer hebt.
Zet er een switch bij met 5 poorten en je kan 10Gbps verzetten tussen 5 clients. Op die 1,7Gbps draadloze verbinding zit je inmiddels met nog meer wachttijden tussen de clients en gaat de reële snelheid verder omlaag.

[trisje]

ja dank je voor de uitleg,
Maar nu heb je het over het versturen van wifi client 1 naar wifi cleint 2 dan heb je gelijk er zijn immers twee client op de zelfde bandbreete aan het versturen. Maar naar het internet ligt meestal een kabel tussen de modem en de router. dus een 1 client kan 1700Mbit halen.bij zowel versturen als binnenhalen. daarbij aangenomen dat de internet verbnding 2,5 Gbitis is. als twee client tergelijk gaan op halen is dat 850 Mbit gemiddeld. immers ze delen de bandbreedte van de Wifi.
bij kabels is dat niet veel anders, Voor het gemak is alles 2.5 GB, als je twee client naar het internet gaan hebben ze niet ieder 2.5 Gbit download snelheid, maar delen ze de verbinding dus 1.25 Gbit. het is inderdaad anders bij als een upload en een download. dan heb je profeit van de full duplex.
Je redenering dat 1700 mbit eigenlijk 800mbit is klopt gewoon niet helemaal. Dat kabels nog steeds voor een betere verbinding zorgt is inderdaad een feit. echter de meeste laptops mobilefoons, hebben geen kabel aansluiting.

[Arrigi]

Of het nu 2 clients zijn die A > AP > B doen of één client die downloadt en uploadt tegelijkertijd maakt niet uit. Je hebt maar zoveel airtime en moet die verdelen. Dus als je tegelijk aan 100Mbps uploadt van diezelfde client moet je dat van de totale capaciteit aftrekken. Bij 1,7 hou je dan in theorie 1600 over voor de download.

Met twee downloadende clients zou je rond de 800-850 uitkomen ja.

Met alles op 2,5Gbit klopt je schets.

De redenering blijft wel overeind. Als je intern echt data aan het verplaatsen bent voel je dat echt wel. Ik heb een zelfbakken NAS voor video-archief op een platform van 15 jaar oud met een boel trage schijven en 10Gbps NIC in en haal er nog alsnog 3-4Gbps van. Als die op zolder verbonden zou zijn aan een mesh-AP-met-switch en die airtime moet gedeeld worden met een laptop als client hou je dus misschien door allerlei omstandigheden nog 600-700Mbit over. Als iemand terwijl - op datzelfde mesh-systeem - een game-update downloadt hou je misschien alsnog de helft over.

Met kabel (stel 2,5G) overal waar het kan (backhaul ipv mesh) heeft die laptop toch gewoon 1,5Gbps+. Mobieltjes verzetten zelden zo'n massieve sets data. Meest waarschijnlijk nog bij een OS-update.

[Qlimaxxx]

de backhaul van mijn Meshset ondersteund 2,4gbps.

Ik weet niet of je een dedicated backhaul radio hebt, maar WiFi is sowieso halfduplex. Dat betekent dat je niet tegelijk kan zenden en ontvangen dus theoretisch kun je 2,4Gbps zenden, maar dan kun je maar 0 ontvangen of vice versa. Als je backhaul gebruikt maakt van dezelfde radio als waar je clients mee verbinden (bij de meeste mesh sets is dit het geval) dan halveer je ook die theoretische snelheid omdat die radio dat verkeer zowel moet ontvangen als verzenden.

Gaan we uit van een dedicated backhaul, dan heb je het dus over 1,2Gbps backhaul (simultaan up en down), let wel: in ideale omstandigheden. Geen interferentie, clean line of sight, korte afstand. Die omstandigheden zijn vrijwel nooit van toepassing, want je bent niet de enige die het spectrum gebruikt (interferentie) en er zal vast geen line of sight of sprake van een korte afstand zijn (anders zal het immers sneller zijn om de clients rechtstreeks met de Uplink node te verbinden).

En dan hebben we het nog niet eens over het compromis van mesh. Je hebt meer overlap nodig qua bereik, want ze moeten ze elkaar draadloos zien en ook een goede verbinding onderling hebben. En als je net iets dichterbij de 2e node staat dan is het sneller om rechtstreeks met de 1e node te verbinden, maar hogere signaalsterkte op 2e node, dus kiest een cliënt voor 2 hops. Dat levert hoe dan ook een lagere bandbreedte op en een hogere latency.

Ondertussen haalt een netwerkkabel vaak maar 1Gbps (weliswaar full duplex), maar kun je er vrijwel altijd vanuit gaan dat je deze tot je beschikking hebt. En dan hebben we het nog niet eens gehad over stabiliteit.

Als je toch wired backhauls gebruikt, waarom zou je dan extra betalen voor een Mesh set. Koop een paar nette AP’s en je hebt minstens even goede performance, superieure stabiliteit en features en je bespaart geld.

[mr_evil08]

Wel weer jammer dat Tweakers niet heeft getest als je de energiebesparingsopties aanzet en dus de tijdklok activeert zodat de router onderdelen gaat uitschakelen in de nacht.

Meeste routers hebben de functionaliteit om snachts WiFi automatisch uit te zetten op de 5 en/of 2,4 band en meer van die zaken.

Daarmee kun je ook besparen.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 22 juli 2024 13:47]

[Nas T]

Daar kun je ook mee besparen, maar ...
Ik zou die functionaliteit denk ik niet gaan gebruiken, simpelweg omdat ik gewoon altijd toegang wil hebben tot Wifi. Dan is het lastig te bepalen hoe je dat gaat meten. Je wil denk ik een realistisch scenario en dat valt lastig te definiëren. Ik wil het dag en nacht aan, jij zet het 's nachts uit en een ander wil Wifi uit hebben staan overdag als hij niet werkt. En wat zet je dan precies uit?

[watercoolertje]

Je kan toch gewoon testen wat die stand doet, dan kan een echte tweaker natuurlijk zelf bepalen hoeveel dat per dag zou kunnen schelen icm de andere 2 grafieken van indle/load gebruik?

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 22 juli 2024 13:47]

[mr_evil08]

Als je idle en vollast gaat monitoren op 3 cijfers achter de komma hoort de energiebespaarstand er ook bij.

Zoals snachts de 5ghz band uitschakelen kan voordelen opleveren, 2,4 is vaak wel lastig ivm IOT dingen of zonnepanelen / warmtepomp die het netwerk niet meer kunnen vinden en in storing gaan.

5ghz kost meer energie dan 2,4 dat is vaak ook de reden dat smartphone,s regelmatig stiekem de 2,4 pakken ondanks goede 5ghz support, puur om accuduur te verlengen.

Ook staat mijn router niet op max zendvermogen maar 50% gezien meer niks toevoegt hier en alleen maar ruis gaat geven, deze router heeft externe antenne,s die in algemeen beter zijn dan interne.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 22 juli 2024 13:47]

[FrankHe]

Zijn er werkelijk mensen die 's nachts de WiFi uitzetten? Tegenwoordig is alles connected en ik kan mij zo voorstellen dat de functie die de WiFi in de nachtelijke uren uitschakelt met rasse schreden minder populair wordt. Functies voor ouderlijk toezicht waarbij apparaten van kinderen 's nachts de internetverbinding verliezen hebben absoluut wel nut maar dat zal naar alle waarschijnlijkheid nul energiebesparing opleveren.

[Keypunchie]

Ja hoor, ken er wel een paar, maar die hebben gewoon een tijdsklok.

Vroeger als ik op vakantie ging, dan trok ik gewoon de stekker uit mijn netwerk apparatuur. Maar ja, met IoT camera’s doe ik dat ook niet meer.

[FrankHe]

Voor mijn gevoel is het echt een functionaliteit die rap tot het verleden gaat behoren.

[akooijman]

Een draadloze backhaul verdubbelt het radioverkeer. In een drukke omgeving zal dat de situatie niet verbeteren.
Bedraad zal in een drukke (radio) omgeving beter presteren.

[zvbhvb]

Veel belangrijker is het om de router in de buurt van de media receivers, ziggo/kpn/etc kastjes te plaatsen en bedraad aan te sluiten.

Zodat je onbezorgt F1 en wat nog meer kunt kijken in HD/4k. Als facebook of wat dan nog op de gsm via wifi eens uitvalt is het niet zo erg.

[uiltje]

Weten jullie ook welke routers Easy Mesh ondersteuning bieden? Dat lijkt me wel belangrijk om mee te nemen, anders moet je steeds je hele network updaten, en daar zit je ook niet op te wachten.

[i-chat]

ben ik het helemaal mee eens - maar let er dan wel op dat bijvoorbeeld de hardware van AMV niet beschikt over meerdere 2.5gbit interfaces juist als je 'zoals AVM' voor een all-in-one oplossing gaat zou je de interne switch al lang moeten upgraden naar een multi-gbit oplossing bijvoorbeeld door 3 of 4 van dergelijke poorten beschikbaar te stellen voor de nas, en de verschillende AP's en daarnaast nog enkele tragere poorten voor legacy en home automation. Het is nou niet bepaald zo dat er geen ruimte bestaat voor een 8poort ethernet interface.

[fuzzyduck]

Sinds de laatste openwrt 21.x update doet roaming het geloof ik weer. Althans, ik heb het aan de praat. Naast m'n router ook nog 3 ap's wired. Alles op zelfde wifi ssid en kanaal en ik loop naadloos door het huis met m'n mobiel zonder enige drops.

Dit is superieur aan mesh oplossingen.

[Reactie gewijzigd door fuzzyduck op 22 juli 2024 13:47]

[Burns]

Ik gebruik twee AVM's 4060 via kabel aangesloten op een glasvezel router (AVM fritz 5490). De 4060's staan in bridge modus en fungeren als access points via Mesh netwerk en tegelijkertijd gebruik ik alle lan-poorten van beide routers. Het onderhoud hoef ik maar één keer te doen. De dekking in het hele huis en tuin is goed. De interface werkt heel goed, het netwerk is stabiel. Zodra een nieuwe device op het netwerk komt, krijg ik een mailtje. Door het huis lopen met een telefoon leidt niet tot verlies van het signaal. Ik ben heel tevreden met het eco-systeem van AVM.

[Raymond Deen]

Klinkt als een goed werkende oplossing, maar is een router gebruiken als ap niet een beetje een dure oplossing? Kan me voorstellen dat een dedicated ap goedkoper is (niet gechecked overigens).

[Burns]

Voor mij zitten er te weinig ethernet-aansluitingen op AP's. Hooguit 1 WAN en 1 LAN. TV, soundbar, spelcomputer allemaal op de kabel en verbonden met de router. Boven hetzelfde mijn desktop, werklaptops, zitten allemaal op de kabel. Ze staan toch allemaal op vaste plekken. Op die manier houd je de Wifi vrij voor de mobiele apparaten of de apparaten op moeilijk bereikbare plekken.
Ik denk dat het vooral een keuze is, hoe je huis is ingericht. Als je de kabels kan trekken of al hebt, en je kan de routers mooi wegwerken, is een router als AP mijn inziens een prima oplossing.

[Raymond Deen]

Uit eigen ervaring weet ik dat de unifi HD in-wall 1 upstream en 4 downstream aansluitingen heeft. Misschien het overwegen waard? Alleen die apparaten kosten net zoveel als je router dus dan schiet je er alsnog niet zoveel mee op...

[Wouterie]

Ja, gek genoeg is geregeld een router goedkoper dan een accesspoint. Ik denk dat het te maken heeft met de oplage.

[Miglow]

Hier vergelijkbaar. Van Tweak kwam de Fritzbox 5530 fiber router, bedraad een FritzRepeater 6000 op zolder en overal in huis en in de tuin minimaal 450Mbit. Op de telefoon die op 1200Mbps verbindt haal ik 800/700 en een beetje meer op de slaapkamer, recht onder de repeater met een houten vloer ertussen.

Het werkt gewoon.

edit:
Model Fritzbox aangepast.

[Reactie gewijzigd door Miglow op 22 juli 2024 13:47]

[Jacco W]

Ik ben ook heel tevreden over de opbouw van een mesh netwerk met losse compenenten van AVM. Ik gebruik een 7530 modem/router (geleverd door ISP maar geheel instelbaar) en een drietal 4040's die bekabeld als mesh AP dienen. Voor twee lastig bereikbare hoeken (o.a. achter in de tuin) nog een tweetal 3000 repeaters. Zowel de hardware als de software mogen dan wat minder gelikt ogen, het werkt heel stabiel. Snelheid is ruim genoeg om het hele gezin te laten videobellen, 4k-streamen, etc.

[FrankHe]

Hier een appartement met combinatie van een FRITZ!Box 5490 (huur van access provider Freedom.nl) en een zelf aangeschafte Fritz!Repeater 2400. Ze zijn onderling verbonden met een Cat 5e kabel en het geheel werkt probleemloos. De 4060 ga ik zeker inde gaten houden, zeker nog niet dit jaar maar wellicht wel voor later.

[NanoSector]

Sinds onze overstap van Ziggo naar KPN heb ik ook Fritz apparatuur in huis genomen. De 7590 van KPN zelf samen met de 4060, en dan nog een Powerline setje van de 1220E en 1260E. Het werkt echt als een trein en instellen is een kwestie van ze met een kabel verbinden en op je mesh master (7590 in mijn geval) en mesh repeater (4060) het connect knopje indrukken.

AP roaming werkt zoals je zegt perfect. Mijn 1260E en 7590 overlappen wat met het wifi signaal, maar het systeem lijkt ook te weten dat het de 7590 moet gebruiken wanneer een client meer bandbreedte nodig heeft. De 4060 staat in ons tuinhuis en pakt de verbinding over zonder een seconde verlies.

De software is ook een verademing, super inzichtelijk en vol met mogelijkheden, de "minder diepgang" waar Tweakers het over heeft ben ik ook nog niet echt tegen gekomen, maar ik ben dan ook geen super geavanceerde routers gewend en vind de standaard instellingen vaak wel prima. Aangezien ik een thuisserver heb zijn dingen als port forwarding voor mij belangrijk en ik vind dat de Fritz!OS interface hier super mee omgaat.

Ik had onze Dymo printer altijd aan een Raspberry Pi hangen en gedeeld via CUPS, maar hiermee kon ik alleen via macOS en Linux printen, terwijl mijn ouders met Windows hem eigenlijk nodig hebben en ik niet. Met AVM's Remote USB driver kan ik de printer delen over het netwerk en hun laptop pakt hem vervolgens op als een native USB apparaat, waardoor de Dymo software en drivers ook denken dat het een lokaal verbonden apparaat is.

Ook de Home Assistant integratie is heel fijn. Omdat de wifi dekking overal in huis prima is kan ik er relatief zeker van zijn dat als iemand thuis is, dat zijn/haar telefoon verbonden is met de wifi. Ieder apparaat op het netwerk komt als een device tracker entiteit in HA te staan.

[Ruuddie]

Precies dit. Mijn aanname is dat een groot deel van de Tweakers de wifi functies van hun router uit hebben staan en een eigen wifi oplossing hebben draaien.

Dan zou bijvoorbeeld een Edgerouter een mooiere oplossing zijn.

[Creesch]

Haal je hier niet provider modems met ingebouwde wifi door elkaar met dedicated routers?

Ik denk dat het aantal tweakers met een mesh netwerk niet de meerderheid zal zijn.
Vanuit mij is het natuurlijk ook puur een aanname, maar het lijkt mij heel erg afhankelijk van je omgeving (en budget want een nette mesh oplossing is ook nog steeds best prijzig) of het echt nodig is.

Als je in een appartement woont kan het zijn dat je inderdaad veel last hebt van alle buren, maar dan is het oppervlakte dusdanig klein dat een mesh oplossing eigenlijk wat overdreven is.

En met een huis heb je al snel iets minder last van netwerken van buren en is het vaak alleen strikt noodzakelijk als je op alle verdiepingen

Daarnaast vermoed ik dat veel tweakers simpelweg nog de "ouderwetse" aanpak toepassen waar naar zaken zoals een werkkamer er een ethernet kabel getrokken is waarbij wifi minder van belang is.

[borft]

Ik denk dat veel tweakers geen mesh oplossing hebben. Een betere architectuur, imho, is een router, eventueel een switch met meerdere bekabelde access points.

[nils7]

Mijn Mesh apparaten kan ik ook als bekabelde accesspoints gebruiken.

[borft]

Waarom zou je dan een mesh netwerk willen? dat halveert alleen maar je bandbreedte (en dat is best-case).

imho is mesh niet een heel erg geschikte netwerkarchitectuur voor high-bandwidth en/of low-latency netwerken.

[Rzarect0r]

Een mesh is niet per se draadloos

[derikkert]

Draadloos mesh misschien, maar bedrade mesh is feitelijk een switch met ap's erop maar dan "slim", dus doen de ap's het werk van schakelen van apparaten en niet de apparaten zelf, wat wel eens een probleem is bij traditionele ap's (vaak ap's die te dichtbij elkaar zitten).

[borft]

uhm, dat is niet wat een mesh netwerk is. Een mesh netwerk is een netwerk waar nodes via andere nodes hun verkeer kunnen routeren. Het heeft verder niets met roamingvan clients te maken. Het ontgaat mij dan ook redelijk hoe je een bedraad mesh netwerk voor je ziet, zonder redundante bekabeling, stp en andere narigheid.

Overigens geen idee wat een traditionale AP is, is dat een AP met klederdracht? Moderne AP's hebben wel meer mechanieken om roamen van clients af te dwingen (moeten de clients dat wel ondersteunen/begrijpen). Vroeger kon het eigenlijk alleen op initiatief van de client, of door simpelweg de client eraf te trappen. Dit heeft verder niet veel met mesh of star netwerkarchitectuur te maken imho.

[Mad-Djek]

Als ik OOIT een huis kan kopen/huren dan zal dit ook mij oplossing zijn. Tuurlijk WiFi voor de tablets en smartphones. Echter zoveel mogelijk bekabeld aansluiten, game console, PC en andere apparaten met een rj45 aansluiting.

[Ororo]

Gewoon in elke kamer een Ubiquiti in wall

[Hertog_JB]

Hier een Ubiquiti Edgerouter X rechtstreeks op glasvezel aansluiting in de meterkast. Alle wandcontactdozen gepatched voor o.a. tv ontvanger, TV en geluidsysteem. Op BG één Ubiquiti accesspoint onder de bovenste traptrede en overal bereik. Op de tv ontvanger van KPN na, eigen spul. Werkt als een trein.

[Punkbuster]

Precies dit met T-Mobile glas, edgerouter

[Ruuddie]

Haal je hier niet provider modems met ingebouwde wifi door elkaar met dedicated routers?

Wat is het verschil, behalve dat de provider modems soms minder stabiel zijn in hun wifi?
Ik heb eigenlijk nog nooit in een huis gewoond waar één modem/router/accesspoint in de meterkast voldoende was. Zelfs in mijn appartementje 10 jaar geleden had ik dan suboptimaal ontvangst in de woonkamer, en moest ik in de woonkamer een tweede accesspoint plaatsen.

Nu heb ik een woonhuis en heb ik netjes op elke verdieping een Unifi AP staan. En bij mijn ouders heb ik hetzelfde gedaan, anders was het steeds een drama met videobellen.

Mijn aanname was dat de meeste Tweakers wel meerdere AP's in huis hadden, maar blijkbaar was ik verkeerd in die aanname. Handige review dus toch!

[Reactie gewijzigd door Ruuddie op 22 juli 2024 13:47]

[Creesch]

Wat is het verschil,

Nuja... Wat je zelf al aangeeft

dat de provider modems soms minder stabiel zijn in hun wifi?

En het volgende

één modem/router/accesspoint in de meterkast voldoende was.

Bij een kabel verbinding moet de modem dicht bij de plek staan waar de coax verbinding het huis binnenkomt. Dit zijn vaak plekken die er ook bij voorbaat al voor zullen zorgen dat de wifi verbinding al geen kans maakt:

• In de meterkast, vaak in een uiterste hoek van het huis omringt door allemaal zaken zoals kabels en veel metaal zoals waterleidingen die het signaal flink zullen verstoren.
• In de hoek van een kamer op de grond waardoor (zeker in een modern betonnen huis) je aan drie kanten het signaal blokkeert en rond laat stuiteren.

Het mooie van een losse router is dat je deze veel centraler kan positioneren en op een plek waarbij het signaal een veel beter bereik zal hebben. Dat hoeft niet eens een totaal andere plek te zijn in het huis, maar uit de meterkast, van de grond af (halverwege of op driekwart van een muur) en niet in hoek geplaatst kan er al voor zorgen dat het wifi signaal veel verder reikt en een stuk stabieler is.


In heel veel gevallen dat mensen te maken hebben met een slechte wifi verbinding en dit willen fixen door er veel geld tegenaan te gooien met mesh oplossing of diverse APs is het dat eigenlijk ook niet nodig. Simpelweg omdat de oorzaak van het probleem is dat ze de router weg gestopt hebben in een hoekje mooi uit het zicht.

Tuurlijk, als je in een huis van meerdere verdiepingen woont kan het alsnog nodig zijn om voor bereik op de zolder alsnog een accesspoint extra neer te zetten. Maar het is vaak niet nodig om een fatsoenlijke wifi verbinding te krijgen in het overgrote gedeelte van je huis.


Edit:

Als bonus, ander zaken die kunnen zorgen voor slechte wifi zijn o.a.

• Die mooie grote plant die je voor je router hebt gezet. Planten bestaan grotendeels uit water en water is erg goed in het blokkeren van signalen.
• Andere zaken op vergelijkbare frequenties (speelt iets minder met 5ghz e.d. tegenwoordig) zoals draadloze huistelefoons, babyfoons, bluetooth spul. Zeker als het allemaal naast de router staat.
• Die mooie kast met allemaal spiegels in de slaapkamer die een hele wand bedekt. Spiegels hebben aan de achterkant vaak een metalen coating. Dit kan overigens wel een valide reden zijn om een extra AP te plaatsen, maar als deze niet op de goede plek staat zal je nog steeds slechte wifi hebben in de slaapkamer.

[Reactie gewijzigd door Creesch op 22 juli 2024 13:47]

[Cid Highwind]

Ik heb destijds voor een (Fritz) mesh oplossing gekozen, omdat ik in mijn appartement geen kabel kon / wilde trekken van de woonkamer naar de werkkamer. Dat werkt echt subliem zonder enige vorm van vertraging. Voor mij was het eigenlijk het ideale alternatief voor een powerline adapter.

Versterkers en access points heb ik bij m'n ouders een aantal keer mee moeten kloten en dat beviel me niet. Het gebruiksgemak is hier wat dat betreft ook echt een dikke plus.

[computerjunky]

Juist doordat iedereen meer en meer access points zijn netwerk op plempt is de bans zo overbezet. Mijn buurman alleen zend al 10 wifi signalen uit op 5 verschillende banden. Voor die grap kon ik met een enkele router mijn hele huis en tuin van 300 Mbit voorzien. Access points zijn echt niet nodig voor het gros van de situaties em vervuilen de banden alleen maar en verspillen stroom en geld.

[Wouterie]

Ik heb het modem/routergeval van de provider vervangen voor een eigen exemplaar. Veel gelukkiger mee!

[Dreamvoid]

Je moet toch wel een heel groot huis hebben dan, met mijn router heb ik overal 50 meter buiten mijn huis nog prima WiFi bereik.

[Dunky555]

Ligt heel erg aan het huis zelf, welke materialen er gebruikt zijn. HR++ ramen, gewapend beton, en isolatiematerialen met aluminium folie zijn niet fijn voor wifi ontvangst.

[sapphire]

Omdat het makkelijk is werkt?

Je hebt één apparaat, stekker er in, eventueel lan kabels en gaan. Mijn huis is grotendeels van hout dus ik heb zelfs op zolder nog redelijk bereik, eerste etage gewoon goed bereik en begane grond idem.
Op de eerste etage en zolder zijn op dit moment amper apparaten die een snelle verbinding nodig hebben dus werkt het prima vanaf één zo'n apparaat.

Wat is dan de meerwaarde van meerdere AP's ?, kost meer, meer werk om aan te leggen .

Tuurlijk snap ik het nut van AP's wel en ze komen er ooit ook als het nodig is (grotere kinderen) maar in de tussentijd werkt een los router, AP, modem geval zoals die in de review prima. Idem in mijn vorige nieuwbouw appartement.
Zeker een markt dus voor dit soort apparaten.

[MazDaMan1970]

Ligt er maar net aan welke eisen je stelt; wil je overal in huis de maximale snelheid halen, dan zul je op een aantal strategische plaatsen accespoints moeten plaatsen, maar uiteraard gaat er nog steeds niks boven gewone bekabeling!
In de praktijk voldoen tegenwoordig de meeste WiFi-routers voor een goed bereik & een redelijke snelheid binnenshuis. Wij wonen in een huis met "Oostblok-beton" & zelfs op zolder haal ik met mijn TP-link router gewoon de maximale snelheid (op 5 GHz) die ik van mijn ISP krijg (200 MBit). Ik heb nog een Ubiquity accespoint liggen, die over was bij 1 van mijn vorige werkgevers, maar ik heb nog niet de behoefte gehad om die in te zetten.

[batteries4ever]

Toch een verrassende winnaar: ik heb zelf ook een wat ouder AVM 7490 router. prima ding en ik ben dan ook geïnteresseerd in de 4060.
Maar bij wellicht de belangrijkste test: maximale doorvoer bij demping op 5 GHz, scoort deze router, net als mijn 7490 opvallend slecht: hij eindigt constant onderaan, tot op het moment bij 42 dB dat de TP-link router volledig instort. fijn dat het op 2.4 GHz wel goed doet, deze routers koop je toch eerder om er op de 5GHz veel bitjes de ruimte in te slingeren en daar is de AVM bedroevend slecht!

[OlafWeijers]

Als je de doorvoer bekijkt in een ruisvrije(!) omgeving, scoort de FritzBox 4060 inderdaad niet aan de top maar bij de tests met ruis en concurrerende netwerkclients zie je dat de router er goed mee dealt en de bandbreedte gelijk of zelfs beter is dan de overige routers in deze round-up.
De tests die we uitvoeren geven elk een beeld van een afzonderlijke eigenschap van de router, maar de uiteindelijke wifi-ervaring is in de praktijk natuurlijk een combinatie van al die eigenschappen bij elkaar.
Je hebt niets aan een theoretische hoge bandbreedte bij een matig bereik als elke stevige activiteit op het wi-fi-netwerk van de buren ervoor zorgt dat de doorvoer op je eigen netwerk ernstig inzakt. Dan heb je meer aan een iets minder stevige maar stabiele doorvoer bij een beetje demping.

[batteries4ever]

OK, bedankt!
Ik woon wat verder van de buren vandaan, maar dat geldt natuurlijk niet voor iedereen...

[Racer89]

Het komt er dus op neer, hoe meer antennes er aan zitten hoe slechter het bereik ?

[Anoniem: 30722]

Hang meerdere AP’s op, niet meer antennes. Dat is uiteindelijk om meerdere redenen beter.

[jopiek]

Dat komt iig niet uit de testresultaten wat toch wel bijzonder is.

[NielsFL]

De airtime fairness test laat zien dat bij bijna elke router de snelle clients lijden onder de aanwezigheid van een oude/slechte cliënt. Heb je meerdere AP's hangen dan blijft dat effect beperkt tot 1 AP.

[Raymond Deen]

De "normale" ap's géén en een aparte ap (eventueel per verdieping oid) juist wél de legacy clients laten ondersteunen is een veel nettere oplossing inderdaad.
Zo heb ik ook een aparte ap hangen voor mijn iot spullen, die bijvoorbeeld geen pmf ondersteunen.

[winand]

Kijk jij alleen plaatjes? 😉
De Fritzbox heeft 14 interne antennes..

[mr_evil08]

2.5gbit had nooit moeten komen, gelijk 5 of 10gbit, 2.5gbit wordt ook wel een plakbandje genoemd.

[Harm_H]

Huh? Beste bereik is nog altijd 2,4Ghz? Of bedoel je LAN? Dan slaat 2.5 nergens op.

[mr_evil08]

LAN.

[computerjunky]

Idd ik heb nu nog een wifi 6 router met gigabit maar mijn volgende moet gewoon 10 gigabit hebben.
2.5 zou ik niet eens overwegen.

[SPee]

En ook nog maar op 1 poortje.
Met deze titel had ik wel verwacht dat ze alle 4 die snelheid konden.

[EdwinHamers]

Wat een foei lelijke apparaten, uitgezonder misschien van de Fritz. Waarom moeten ze allemaal lijken op een slechte starwars film?
En dan ook beschamend weinig routers zijn energie efficient

[it-tinker]

Helemaal met je eens, heb zelf een unifi ding aan de muur hangen en zelfs daar staan de lampjes uit.

[poktor]

tja, de jeugd vindt het prachtig en daarom verkoopt het. Van mij hoeft het ook niet, die dingen zijn hartstikke lomp.

[mr_evil08]

Helaas gaan mensen nog steeds af op design en RGB want dan moet het wel goed zijn en snel, ik heb ook nog nooit iemand een router op tafel in het zicht zien leggen, vrijwel altijd uit het zicht weggemoffeld.

[Tr1pke]

Dan hou ik men huidige setup wel.
Pfsense een paar Cisco APS en een Cisco controller

[prutser001]

Inderdaad, snap niet waar deze voor zijn? Als Tweaker zou je deze toch niet snel kopen? Afgezien van de looks...

Zelf een edgerouter, juniper 48 poort, 3 x ubiquiti AP's en 3 x ruckus AP's. Geen enkele router kan dit vervangen.

[stftweaker]

Bij die nighthawk krijg je denk ik gratis kaartjes voor Topgun man man man wat een gedrocht zeg.

[OxWax]

Bij die nighthawk krijg je denk ik gratis kaartjes voor Topgun man man man wat een gedrocht zeg.

Best lopende film, nu al, in Tom's carrière : 550 miljoen op 10 dagen

[derikkert]

Tja, 2.5 gigabit dat nutteloos is want je hebt er maar 1. Minstens twee zou het minimale moeten er zijn wil je nog genieten van een (kleine) 2.5 gigabit netwerk voor o.a. een nas.

[Burns]

Ik wil het niet goedpraten, want ik snap het ook niet. Maar het idee is dat je NAS kan aansluiten en die vanaf meerdere devices met volle snelheid kan benaderen. Je kan de poort ook voor WAN inzetten en dan heb ook meerdere aangesloten devices profijt. Moet de andere kant, zoals je internetverbinding het ook aankunnen.

Dus al met al zeer beperkte voordelen met één 2.5 gbit poort.

[derikkert]

Ding is, als je een nas aansluit op de enkele 2.5 gigabit poort kan je alleen met WiFi (als je 6/6E hebt met 2x2 of hoger en er pal naast zit) dus die snelheid gebruiken, aangezien de andere poorten max gigabit zijn. Zelfde met wan, dus je hebt er vrijwel niks aan, en kost alleen maar meer. Kan je het er net zo goed uitlaten of een tweede bijprikken.

[Anoniem: 30722]

MikroTik RB5009/4011 niet meegenomen in de test, jammer

[rikster]

Tja, dat zijn toch echt heel andere producten, lijkt me, afgezien van de prijs. Geen WiFi, om te beginnen, en ze vragen een heel wat groter inzicht in de instellingsmogelijkheden dan de hier geteste 'consumenten' routers. RouterOS is niet voor de 'faint-hearted', zal ik maar zeggen en hetzelfde geldt voor vergelijkbare systemen van b.v. Ubiquiti.
Wat niet wegneemt dat zulke routers wel heel interessant zijn voor de 'die-hard' netwerkspecialisten en de iets minder professionele hobbyist!

[nvaert1986]

Ik ben het ermee eens dat MikroTik eerder in de categorie hobbyist / prosumer etc. valt, maar zou het niet eens een idee zijn om bijvoorbeeld kleine MKB / Prosumer routers te vergelijken en te testen / reviewen naast elkaar? Bijv. MikroTik, Draytek, en ZyXEL ofzo? Hoewel ik zelf meer in de enterprise achtige firewalls zit, zou dit voor sommige doelgroepen (zeker de Tweakers onder ons) best interessant zijn

[rikster]

Eens. Maar of de redactie dat ook zo ziet is een vraag die ik graag stel maar waarschijnlijk onbeantwoord blijft. Ik schat dat er nog eerder belangstelling is voor PFSense e.d., want dat is eerder iets dat de gevorderde hobbyist aanspreekt, denk ik althans. Want die hardware 'heb je toch al liggen' etc. (zie elders in dit draadje).

[OlafWeijers]

Daar kan ik wel op antwoorden hoor
We hebben erg veel werk zitten in onze test-setup, waar we op dit moment zoveel mogelijk gebruik van willen maken. De focus ligt op dit moment op (populaire) Wi-Fi 6 apparatuur omdat de testopstelling daarop is ingericht. Voor de populariteit kijken we naar onze eigen pricewatch.

Natuurlijk zijn er heel veel interessante producten die buiten deze 'populaire Wi-Fi 6-routers' scope valt, waar ook vast aandacht voor komt als de apparatuur in dit segment goed gedekt is qua reviews.

Daarbij geldt ook de wet: 'hoe ingewikkelder het apparaat, hoe langer en intensiever het testen/reviewen'. Om hiervan een voorbeeld te noemen: Om Unifi, Mikrotik en PFSense routers te testen zul je deze binnen afgebakende condities willen instellen, wat bij deze apparaten wat meer voeten in de aarde heeft als de iets simpelere consumenten-apparatuur. In het geval van Mikrotik bijvoorbeeld betekent dat de reviewer (ondergetekende) en de lab-techneut die de test bedient, allebei goed op de hoogte moeten zijn van RouterOS. Dat op een dusdanig niveau dat we niet alleen de instellingen correct krijgen, maar ook eventuele implicaties op andere onderdelen van de firmware overzien. Dat schuwen we zeker niet, daar zijn we Tweakers voor, maar ook wij kunnen maar een ding (goed) tegelijk doen en moeten dus een keuze maken waar we ons op richten.

[Reactie gewijzigd door OlafWeijers op 22 juli 2024 13:47]

[rikster]

OK, dat is duidelijk, maar ik bespeur hier een aantal mede-correspondenten die er blijkbaar vrij veel verstand van hebben. Misschien iets om een beetje hulp bij in te roepen?

Ik heb zelf een klein beetje verstand van zulke dingen, maar verkeerde in de gelukkige omstandigheid dat ik echte specialisten in mijn werkomgeving had (voor mijn pensionering). Een hele afdeling vol en daarbinnen zaten dan weer de echte superspecialisten die van routers zo ongeveer alles wisten (ongeveer, want niemand weet echt alles en je hebt natuurlijk ook nog merkspecifieke zaken) en anders was er altijd nog SURFnet, waar dan weer nog gespecialiseerdere types rondliepen. Van die lieden die als je ze wakker maakt en een CVE voorlegt antwoorden met het correcte patchnummer van de fabrikant voor die kwetsbaarheid...
Het kost gruwelijk veel tijd om op dat niveau te komen en waarom zou je?

Ik ben er overigens helemaal niet zo van overtuigd dat er zoveel tweakers zijn dit dat soort routers implementeren. Ik zelf hoor bij de soort die consumentenhardware helemaal niet zo verkeerd vindt als er aan een paar voorwaarden is voldaan, m.n. op het patchmanagement van de fabrikant en de support door een community als b.v. die voor Merlin-firmware. Je kunt voor een thuisnetwerk ook overdrijven, al zal ik niet ontkennen dat ik ook genoeg weet om een Mikrotik netjes aan de praat te krijgen, houden en voorzien van de nodige extra's om (vooral) de boze buitenwereld dat te laten blijven: buiten. Maar ik doe dat al lang niet meer professioneel en ik houd van KISS. Ik heb een voorkeur voor bepaalde merken (Mikrotik heeft een in mijn ogen ongekende prijs-kwaliteit verhouding (en het is een product uit de EU (ontwikkeling, fabricage is weer een ander verhaal)) en ik heb dus vier van hun apparaten in huis) maar voor mij is ASUS (waar ik als merk niet alleen maar positieve ervaringen mee heb, maar ze maken zo veel spullen dat ik ze negatieve ervaringen met iets anders dan hun WiFi- routers vergeef) wel OK. Maar wie heeft er meerdere VLAN's in huis in gebruik? Wie maakt zijn eigen IPTables etc. opzet? Wie heeft een > 1 Gbps aansluiting op het Internet en trekt die ook echt vol?
Vast veel minder dan we op het eerste gezicht kunnen denken.

[DeComponeur]

Leuke en goeie discussie dit, waar ik graag iets aan wil toevoegen
Ik plaats nogal eens een routertje en ik wil geen matige, laat staan slechte plaatsen, maar 1 die uitstekend functioneert.
Elke consument, ook met 0 verstand van zaken, wil een stabiele (draadloze ) verbinding zonder storing, geen geouwehoer met frequenties. Gewoon plug en play en lekker snel en ik kom maar zelden mensen tegen die daar niet voor willen betalen.
Ik weet lang niet alles hoor, maar zelfs een relatief prijzige Fritzbox kan in sommige omstandigheden kuren hebben, zeker i.c.m. repeaters in hele grote woningen. Meestal lukt het wel om het goed te krijgen, maar de keuze om in zo'n huis een ander goedkoop dingetje uit te proberen is echt geen optie...
Dan zit je helaas toch vast aan een 'ingewikkelde dure' (alles is relatief )

En ik ben het met je eens hoor 1Gbps is niet vaak aan de orde en draadloos al helemaal niet, maar speedtests geven meestal wel een goeie/bepalende indicatie van de mogelijkheden.
Veel consumenten laptops, zeker de wat oudere, zijn vaak beperkt tot 100Mbps en ook al zou dat ruim voldoende moeten zijn, ze zijn traag op alle fronten. Geen SSD, 4 Gb werkgeheugen en een processor van de 4e generatie of nog ouder. Regelmatig komt het voor dat zo'n oudje onverklaarbaar spontaan de wifi verliest. Het eerste wat consumenten doen is klagen bij de provider dat de wifi slecht is. Het grote voordeel van het plaatsen van een duurdere goeie router zoals een Fritzbox is dat de provider kan zeggen, de wifi is wel goed hoor

[mr_evil08]

De 100 mbps tijd is nu wel voorbij hoor, zelfs de budget laptopjes heeft wel gigabit, ook enkele jaren geleden al, of ze hebben helemaal geen netwerkkaart meer.

Elke computer haalt wel minstens 500 mbit, op wifi dan wel iets minder.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 22 juli 2024 13:47]

[detrukurke]

Ze doen gewoon wat ze moeten doen: routeren, zonder al te veel extra rotzooi en een vormgeving die je nergens normaal kwijt kunt. In edge-os heb je overigens via de wizzard in de webui zonder al te veel
moeite een prima basis config.

[rikster]

Maar daarvoor koop je 'm toch niet? Voor een basale (ik heb jullie gehoord over mijn gebrekkige Nederlands ) setup is zelfs de meegeleverde Wifi-router van de ISP soms goed genoeg. Natuurlijk is dat ding rotzooi, maar daar merkt de gemiddelde consument niks van (ik vraag me, in gemoede, zelfs af in hoeverre de ISP dat zelfs ondervangt door ze extra in de gaten te houden, maar dat terzijde). Laten we eerlijk zijn, als je leest hoeveel gaten de gemiddelde consumenten WiFi-router in de software heeft (OpenVPN- implementaties zijn berucht vaak voorzien van stokoude versies) dan hoef je niet eens te praten over 'veiligheid'.
Zoals met alles: als je weet wat je doet, is alles prima. Als je dat niet weet: laat het doen.

[Videopac]

Wat is ‘faint-hearted’?

[Ghostier]

In tegenstelling tot wat Rikster schrijft, kun je not faint-hearted niet als bangelijk omschrijven. Het betekend nl bijna het tegenovergesteld.

Een not faint-hearted persoon, nadruk op not, is iemand die met lef eroverheen kan zetten, door kan zetten, ipv niet bangelijk.

Ik begrijp wel waarom deze probeerd direct het stukje faint-hearted te vertalen, maar net als veel woorden is het in een ander taal niet direct te vertalen.

[rikster]

Het geen een wel faint-hearted iemand dus iemand is dat nou net niet kan!
To faint = flauwvallen.
Trouwens is 'die-hard' wel een acceptabele Nederlandse uitdrukking?

[Reactie gewijzigd door rikster op 22 juli 2024 13:47]

[Ghostier]

faint betekent ook verdunt/vaag. In deze context van het engelse faint hearted. refereert een faint heart naar een hart die geen sterke wanden heeft, en dus bij een lichte hart schommeling al een hart stilstand zou kunnen krijgen. In de indirecte context van het gezegde "not for the faint of heart" heeft het dan weer te maken met die dus moedig moet zijn.

Maar ja we gaan hier een beetje te veel in op detail. Ik heb een extra reactie geplaatst omdat bangelijk het niet helder maakte, en nu dat we er zo veel over hebben gehad is de context wel duidelijk voor diegene die erover gevraagd heeft. Ik zie dus niet echt veel nut om er verder over te discussieren, aangezien we dan te ver off-topic gaan mbt router gebruik.

[OxWax]

In tegenstelling tot wat Rikster schrijft, kun je not faint-hearted niet als bangelijk omschrijven. Het betekend nl bijna het tegenovergesteld.

@Videopac vroeg "Wat is ‘faint-hearted’". Niet de not versie
(bangelijk betekenT hier in BE trouwens 'cool' , 'kek' in NL. )

[Ghostier]

Het was wel een reactie op "RouterOS is niet voor de 'faint-hearted', zal ik maar zeggen". Omdat er context aan de vraag voorafging moet je dus ook de context meenemen. En ja ik ging inderdaad uit van de nederlandse vertaling van deze engelse gezegde, niet de belgische. Best wel apart dat in belgie bangelijk een vertaling van cool zou zijn. Ik zou bijna denken dat dat eerder in een bepaalde streek gewoon zo wordt geinterpreteerd. Taal is aan dat soort lokale variaties onderhevig.

[rikster]

Bangelijk.

[Andros]

Een onnodig Engelse vertaling van timide of gevoelig.

[rikster]

Dank je, ik kon er even niet opkomen. Net terug uit het VK... Tijdje geen Nederlands gesproken.

[Reactie gewijzigd door rikster op 22 juli 2024 13:47]

[OxWax]

interessant voor de 'die hard', niet voor de basic user dus. (maar dat had je vast kunnen afleiden uit de tekst? )

[Anoniem: 30722]

Consumenten met een 10gbit poort op hun router… bedoel, dit artikel is niet voor je vader of moeder geschreven zullen we maar zeggen. Daarbij zitten we toch op Tweakers? Of stond het tabblad van de Libelle nog open? 😉

[ndonkersloot]

Ze hebben wifi 6 getest, MikroTik heeft dat helaas nog niet.

[Anoniem: 30722]

“Router met snelle poort”
Dat die soms ook wifi(6) hebben is een detail. Want WiFi en snelheid? Nee, als het snel moet zit je op de kabel. Dan is de titel nogal gek gekozen. 🤷🏻‍♂️

[sjongenelen]

Nou ik heb overal kabels, maar wifi6 is to h echt een flinke verbetering hoor

[OxWax]

Alles draait om definities van 'snel' .
WIFI 6 doet 1200 Mbps per stream = traag?

[mr_evil08]

In de ideale wereld inderdaad, gek genoeg telt men bij WiFi de up/downstream bij elkaar op om het zo meer te laten lijken terwijl dat bij de kabel niet doen.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 22 juli 2024 13:47]

[OxWax]

Ik herinner mij nog de "up to 54Mbit/s" prints op de dozen van wifi sticks

[MiesvanderLippe]

Naja ze noemen het een router wat natuurlijk een vervuilde term is.

[HMBakker]

Wat een ongelooflijke faal dat jullie die FRITZ!Box 4060 zo aanprijzen, want deze heeft helemaal geen 2.5 Gig ethernet poorten. Enkel een 2.5 gig WAN poort. Maar duidelijk wie dit artikeltje heeft betaald...

[Xfade]

vier ethernetaansluitingen, waarvan drie gigabitaansluitingen voor het lannetwerk en een 2,5-gigabitaansluiting voor de internetverbinding.

waar leest u dit ? En wat onvolwassen verder.

[HMBakker]

Check de foto van de achterkant . En er staat ook op geen 1 site dat de ethernetpoorten 2,5G zijn. Dus pure feiten en niks onvolwassen.

[Xfade]

Wat klopt er dan niet? Ik quootte uit de tekst, 3 x 1 Gigabit voor het LAN netwerk en 1 x 2.5 voor de internet verbinding. En dat klopt gewoon.

[thomas81]

Dat is bij elke router die hier getest is het geval

[pafdaddy]

Niet correct, de 2,5gb poort van de Asus is voor LAN te gebruiken.

[Harm_H]

Bezuinigingen op de verkeerde dingen.

[Burns]

Je kan op 4060 kiezen of je 2.5 gbit voor wan of lan wilt gebruiken. Dit kan via configuratiescherm.

[Reactie gewijzigd door Burns op 22 juli 2024 13:47]