'High-end zonnecellen worden betaalbaar door nieuwe productietechniek'

Onderzoekers hebben een productiemethode ontwikkeld waarmee zonnecellen van hoge kwaliteit goedkoper geproduceerd kunnen worden. Medewerkers van de Berkeley-universiteit produceren zo zonnecellen met materiaal dat normaal vooral in de ruimtevaart gebruikt wordt.

Zonnecellen op basis van indiumfosfide worden vooral in de ruimtevaart, door defensie of in dure zonnecollectoren gebruikt. Door de productiemethode en tijd die de productie vergt in combinatie met de dure apparatuur die ervoor nodig is, zijn indiumfosfide-pvc's te duur voor consumentenzonnepanelen. Onderzoekers van de universteit van Berkeley in Californië hebben echter een alternatieve productiemethode voor dergelijke zonnecellen ontwikkeld, die dunne films van het materiaal op een metalen ondergrond oplevert. Daarmee komen de goede fotovoltaïsche eigenschappen voor een lage prijs beschikbaar.

Indiumfosfide is een halfgeleider uit de zogeheten III-V-groep en heeft gunstige elektrische eigenschappen. De bandgap van het materiaal maakt het geschikt om direct een elektron te genereren wanneer het door een foton geraakt wordt. Samen met een hoge elektronenmobiliteit zorgt dat ervoor dat het materiaal een hoog rendement kan behalen. De productiemethode van de Berkeley-onderzoekers maakt gebruik van een vapor-liquid-solid-techniek, die dunne laagjes materiaal van 1 tot 3 micrometer afzet op een metalen ondergrond. Daarmee kunnen zonnecellen goedkoper en sneller geproduceerd worden dan voorheen, zonder de prestaties al te zeer te beïnvloeden. Indiumfosfide-zonnecellen

Door Willem de Moor

Redacteur

25-07-2013 • 16:50

51

Reacties (51)

51
49
27
10
1
11
Wijzig sortering
Er moet behalve techniek nog van alles worden geregeld, zoals de mogelijkheid om energie terug te leveren voor appartementencomplexen (net als bij individuele huishoudens). Zonder deze teruglevering zijn de panelen niet rendabel te krijgen, momenteel.
Dan een juridisch puntje: de daken van appartementen zijn niet van de bewoners maar van de bewoners gezamenlijk. Tenslotte kan er op appartementencomplexen veel energie worden opgewekt, zodat andere installaties nodig zijn om panelen aan te sluiten op de bestaande distributiekasten. Door het lage volume zijn deze kostbaar. Hopelijk worden deze niet-tecnnische punten ook opgelost, zodat in combinatie met betere techniek zonneenergie aantrekkelijk voor een groeiende groep woningen.
Jammer dat er nergens vermelding staat van het verschil in zonnepanelen die tot nu toe worden gebruikt en deze high-performancecellen.
Normale c-Si zonnecellen zitten tegenwoordig in de orde van 14-15% cell-efficientie (STP condities). Dit soort cellen.... ligt eraan of het single junction of multi-junction is.

Hier lijkt het single-junction. Aangezien single-junction limiet (Shockley–Queisser limit) op 33.7% ligt, denk ik dat rond 25% een goede educated guess is... Dat is behoorlijk, want max. van de HIT cellen zitten op 24.7%.
De hier beschreven cellen zijn inderdaad single-junction maar vermoedelijk werkt deze techniek met wat tweaken vergelijkbaar goed voor multi-junction varianten. Dat zou helemaal mooi zijn zeker in combinatie met lenzen (CPV).

Zonlicht concentreren kan inmiddels ook al vrij voordelig:

Holografische lenzen uit de printer.
Dat verschil is ook nog niet te geven, want het onderzoek beschrijft een thin-film depositietechniek. Ze hebben nog geen zonnecellen gemaakt. De titel is ook "A direct thin-film path towards low-cost large-area III-V photovoltaics". De eigenschappen van de film zijn gunstig en daarom lijkt het alsof dit een veelbelovende techniek is, maar het is nog wachten op de eerste cellen.

Overigens is wel een gooi te doen naar de mogelijk te verwachte efficientie. De titel van referentie 8 is "InP Nanowire Array Solar Cells Achieving 13.8% Efficiency [..]". Mij lijkt dat de efficiencie met gebruikmaking van deze techniek dan in elk geval niet veel hoger zal liggen dan die 13.8%, anders hadden ze dat wel vermeld. Dat is wel speculatie, natuurlijk.

Die hoge efficientie III-V PV-cellen die al in productie zijn, zijn trouwens voornamelijk GaAs cellen, met een recordefficientie van meer dan 27%.

[Reactie gewijzigd door Marcx77 op 25 juli 2024 01:05]

Met andere woorden je hebt er dus nog geen bal aan. En zulke technieken komen met geluk over een jaar of 15 op de markt. Ik zou zeggen laat het in china maken! Dan kun je pas goedkoop zonnecellen produceren. Iedereen maakt zich druk om goedkope cellen uit china. Wat we even vergeten is dat 99% van alle spullen die iedereen in huis heeft staan een sticker heeft met "made in china" erop. Hoe hypocriet kan de wereld zijn...
Als dit inderdaad een toepasbare techniek is, dan kan het echt veel sneller dan na 15 jaar op de markt komen. Dit soort depositietechnieken wordt al op grote schaal toegepast. Dit paper gaat over specifieke materialen en depositieparameters die resulteren in een (mogelijk) bruikbare film. Als eenmaal zou blijken dat het ook in een zonnecel goed werkt, dan is een productielijn relatief snel in te richten.

Overigens heeft dit niets te maken met goedkoop laten maken in China. Dit is fundamenteel onderzoek, dat overal op de wereld gedaan wordt. De kosten komen pas in beeld als er grootschalige productie gedraaid gaat worden en dan kun je vaak inderdaad beter naar China gaan (voor zolang dat duurt, overigens...).
Als het in China goedkoper is, wil dat nog niet zeggen dat je dat ook beter daar kunt laten maken... Zo betalen we hier met zijn allen ongeloofelijk veel belasting, o.a. om werklozen aan de vreet te houden die we niet zouden hebben als we alles zelf maakten. Afgezien van deze ongenuanceerde uitspraak is het ook nog zo dat dat de panelen uit China goedkoper zijn door marktwerking, maar door prijsbederf door de Chinese overheid. Daarnaast is het ook nog zo dat kwaliteitsbeleving in China uitgaat van het scenario: tot aan de drempel. Dus BETER in China laten maken zie ik zeker niet zitten. Vooral niet als het gaat om High-Tech producten en technologieën.
In het artikel staat dat de efficiëntie 20% is.
Een willekeurige referentie aanhalen en zeggen dat de efficiëntie niet veel hoger dan dat zal liggen, is te makkelijk.
Er wordt gesproken over de 'luminescence efficiency'. Dat is iets heel anders dan de efficientie van een uiteindelijke PV-cel.
Hmm, interessant. Ik vraag me alleen af of de materialen zelf geschikt zijn voor massaproductie. Er bestaat als ik me goed herinner al een groeiend tekort aan fosfor (mede door grote verspilling in de landbouw en gebrek aan filtering bij de waterzuivering), en indium komt dacht ik ook niet erg veel voor. Geen probleem bij huidige gespecialiseerde toepassingen, maar dit klinkt als een ontwikkeling voor een bredere markt.
In Nederland wordt er met een rendement van meer dan 80% fosfor bij de waterzuivering gefilterd, hoe dat in andere landen ligt: geen idee. Maar wat we hier kunnen, is een mooi export product geworden als hierdoor er meer vraag naar komt :)
Verwijderingsrendement ruim 80 procent
Volgens de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater moet het landelijk zuiveringsrendement voor zowel fosfor als stikstof minstens 75 procent bedragen. Deze doelstelling is voor fosfor reeds in 1996 behaald. In 2011 was het rendement voor fosfor bijna 85 procent en voor stikstof 83 procent (CBS, 2013a). Door verbeterde zuiveringsprocessen is ook het zuiveringsrendement van zuurstofbindende stoffen toegenomen
Bron

[Reactie gewijzigd door Venator op 25 juli 2024 01:05]

je hebt wel gelijk, maar een zuiveringsrendement betekend enkel dat het niet geloost wordt op het oppervlaktewater, dit zegt helemaal niets over terugwinning/recycling
Volgens mij niet, want de Europese richtlijn stelt eisen aan het rioolstelsel, aan de zuiveringsinrichtingen en aan de verwerking van het zuiveringsslib dat als afval ontstaat bij de zuivering.

De wet in Nederland die deze richtlijn volgt heet de Waterwet en onderdeel hiervan is het Waterbesluit. In dit besluit staat onder meer de noodzaak van rapportage aan Europa maar ook aan de eigen bevolking. Hierin kun je lezen hoe men het afvalwater van huishoudens en bedrijven zo goed mogelijk heeft opgevangen en gezuiverd. Daarnaast kent Nederland ook een wet milieubeheer waar een aantal zaken in opgenomen zijn met betrekking tot de zuivering (punten 10.30 - 10.35)

Lees ook de eerste paragrafen van http://www.helpdeskwater..../situatierapport_2010.pdf eens, dit is het situatierapport van 2010 (wel gek, 2012 had er al moeten zijn..)

Stukje uit het rapport wat volgens de richtlijnen en onze wet opgeleverd wordt:
De hoeveelheid fosfor in het afvalwater is de loop der jaren sterk afgenomen. Dit komt onder andere door het toegenomen gebruik van fosfaatvrije wasmiddelen. In figuur 5 is de mate van zuivering voor fosfor te zien, ook hier getotaliseerd over alle RWZI’s
RWZI's zijn RioolWaterZuiveringsInstallaties.

Dit betekend overigens niet dat iedere EU-lidstaat dit heel netjes doet, Nederland is en blijft wel een heel braaf jongetje in de klas v.w.b.. EU-zaken.
We zijn dan ook het afvoerputje van Europa. Willen we hier de normen voor oppervlakte water halen dan vergt dat nu eenmaal meer inzet dan stroomopwaarts. ;)

Overigens heeft al die moeite ook zo zijn voordelen. Het in Delft ontwikkelde Nereda-proces is recent voor miljoenen naar Brazilië geëxporteerd. Toch lekker.

Fosfaat terugwinnen kunnen ze bij Royal HaskoningDHV ook, het levert zelfs energie (Gele Stroom) op.
Indium is hier het duurste gedeelte. Daar is een groot tekort aan omdat het ook voor LCD schermen wordt gebruikt.
De fosfor is geen enkel probleem. Zolang ze het in wasmiddel of kunstmest kunnen stoppen is het meer dan goedkoop genoeg on het in micrometer dunne lagen aan te brengen op zonnecellen.

Deze grondstoffen zijn alleen niet de grootste kostenpost. Het is veel meer het productie proces.
Zand is ook niet duur, maar de mono-kristallijne wafers silicium voor highend zonnecellen zijn alleen wel erg duur.


Nu maar hopen dat iemand een betere methode vind om die multi-laags zonnecellen te kunnen maken. Die hebben pas echt een hoog rendement. Dan hoef je het dak niet helemaal meer vol te hangen met collectoren om genoeg stroom te krijgen.
Anoniem: 529096 @Rev-anche26 juli 2013 06:14
Voor deze beschuldigingen zou ik graag bewijzen willen zien. Aan insinuaties heb je niet zoveel.

Zonnecellen / -panelen zijn gewoon commerciële producten waar winst mee wordt gemaakt. Ook Shell is bezig met de productie van zonnecellen. BP heet nu niet meer Brittish Petroleum maar Beyond Petroleum. En energieleveranciers als Nuon leveren de panelen ook gewoon om er geld mee te verdienen.

Ik denk echter wel dat de huidige zonnepanelen nog veel kunnen worden verbeterd. Kijk bv naar de flesseninnamemachines bij de supermarkten. Vroeger moest je de flessen verticaal inbrengen en dat was altijd lastig. Nu voer je de fles door een rond gat. Een kind kan de was doen. Ik denk dat we dat soort innovaties nog tegen zullen komen. Want laten we eerlijk zijn, nu worden de panelen gewoon lukraak op een dak geplaatst. Ze passen niet, de blauwe vlekken zijn lelijk en esthetisch gezien lijkt het gewoon amateuristisch. Het zou veel mooier zijn als de panelen daadwerkelijk in het dak worden geïntegreerd. En ik denk dat daar de toekomst ligt.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 529096 op 25 juli 2024 01:05]

Alweer een techniek om 'goedkoop' zonnecellen te produceren. Echter zie ik nog steeds geen goedkope zonnecellen verschijnen.
dit zijn proof-of-concepts. Het duurt altijd even voordat dergelijke productiemethoden kunnen worden geadopteerd door de markt. denk aan 1) de technische afschrijvingstermijn van bestaande productielijnen, 2) fabriceren van middelen en machines die deze productiemethode mogelijk maken, 3) schaalbaarheid van de productiemethode en bijbehorende middelen die de productie mogelijk maken en 4) verspreiding van kennis om deze productieprocessen te implementeren.
Goedkoop is relatief, in de vijf jaar dat we dit soort berichten voorbij hebben zien komen is de prijs van zonnepanelen wel degelijk significant gedaald. Alleen niet zo schoksgewijs als steeds geclaimd wordt naar aanleiding van mooie small-scale laboratoriumresultaten. Geduld heeft een schone zak..
vind ik een goed punt, kan me herinneren dat ik al eerder nieuwsberichten heb gelezen over goedkope panelen. Maar ik zie ze nergens in de schappen liggen hoor.
Minder dan € 0.70 per Wp (daarvoor kun je nu al panelen kopen) is spotgoedkoop als je dat in historisch verband plaatst en levert met een prima tvt goedkopere stroom dan wanneer je het van het net moet kopen.
In 6 jaar tijd zijn de prijzen behoorlijk gedaald anders. Kijk maar eens naar deze link. Natuurlijk is goedkoop relatief maar als je bekijkt dat je in 7-8 jaar tijd de instalatie al terug verdient kan hebben vind ik dat goedkoop.
Anoniem: 256386 25 juli 2013 17:04
Blijft de vraag wanneer de consument dit kan kopen. Ik vermoed tussen 5 a 10 jaar mocht het zo zijn.
Het lijkt ook altijd wel of dit soort technieken er wel zijn maar ergens of door iemand tegen worden gehouden. Nou zou me dat zeker niks verbazen als de "olie lobby" hier achter zit want zoals velen heb ik vaker van beter/goedkoper gehoord maar nog niks gezien
Vergeet niet dat investeerders nodig zijn. En een investeerder geeft liever geld aan een groep die beweert 20% goedkoper, of 50% sneller of 30% langere levensduur valt te behalen dan een groep die gewoon verteld dat er maar 1-5% verbetering per jaar kan worden behaald en niet meer, vandaar ook de vele beloftes, maar weinig ervan worden echt waargemaakt.

hetzelfde geld trouwens voor accutechnieken en stroombesparingen.
en ook de bankensector valt er onder, hoeveel mensen gingen er wel niet naar icesafe omdat daar meer werd beloofd dan eigenlijk realistisch was

De enige uitzondering is eigenlijk de computer industrie, als er wordt beweert, volgend jaar is de processor 2 keer zo snel, dan gebeurt dat waarschijnlijk ook wel. ( of meer geheugen, meer opslag of wat dan ook).


alu hoedje mode:
zonne-energie, accutechniek en stroombesparing heeft natuurlijk alles met de olie lobby te maken.
zonne-energie zou olie kunnen vervangen en is daardoor slecht voor de olie industrie
accu techniek maakt opslag van stroom bruikbaar en dus minder olie nodig ( er is altijd een overschot van productie, bij een tekort krijg je storingen, er wordt dus permanent te veel olie en gas verstookt in de centrale's om pieken op te kunnen vangen, deze overproductie is dan niet meer nodig, of een stuk minder). electrische auto's zijn geen probleem voor de olie lobby zo lang die stroom nog gewoon met olie wordt opgewekt in de centrale.
stroombesparing zou kunnen zorgen dat we minder energie nodig hebben, dus ook minder olie gaan verbruiken.
Ik ben het met je eens, en heb daarnaast ook dat alu-hoedje meer dan eens op.

Maar is het ook echt bewijs dat 'de olie lobby' patenten op dergelijke technologieën opzettelijk opkoopt en in de ijskast zet? Kan me toch voorstellen dat als dit op grote schaal gebeurt, bepaalde organisaties als Greenpeace hier op een gegeven moment een vinger achter krijgen en van de daken schreeuwt dat oliemaatschappij X technologie Y bewust achterhoudt?
Sja, dat is altijd maar de vraag. Ik heb in de afgelopen 10 jaar denk ik wel 50 keer dit soort claims gezien in de trant van "manier voor productie van goedkopere high efficiency zonnepanelen gevonden".

Er zijn er nu 0 op de markt... Eerst zien dan geloven...
Samen met een hoge elektronenmobiliteit zorgt dat ervoor dat het materiaal een hoog rendement kan behalen.
Dit lijkt me juist het punt waar het allemaal om draait, ben erg benieuwd naar het rendement tegenover de panelen welke momenteel op de markt zijn te verkrijgen voor consumenten.

En definieer 'lage prijs'. Het zou normaal 1 miljoen kunnen kosten en nu 10.000 euro, een erg lage prijs maar nog steeds erg duur. Als je begrijpt wat ik bedoel.

[Reactie gewijzigd door Perkouw op 25 juli 2024 01:05]

Dat heet relatief, :)
Maar je hebt wel een punt.
Anoniem: 529096 25 juli 2013 17:46
De productiekosten zijn het probleem niet. De materiaalkosten zijn het wel. De ondergrond van een zonnecel, het substraat, bestaat meestal uit een mono-kristalijn silicium (dure, mooie zwarte cellen) of het veel gebruikte multi-kristalijn silicium (minder dure, blauw-gevlekte cellen). De mono-kristalijne cellen geven het hoogste rendement van ~20%, de multi-kristalijne ongeveer ~16%.

Daarnaast is ook zonnecel op folie beschikbaar. Dit is veel goedkoper (omdat er geen silicium wafers wordt gebruikt) en zit op ~6% rendement.

Mochten de onderzoekers de substraten door metaal kunnen vervangen EN een hoog rendement weten te behalen tegen een goede prijs, dan is hier sprake van een doorbraak. En dat is zeker de moeite waard om in de gaten te houden.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 529096 op 25 juli 2024 01:05]

Leuk dat ze betaalbaarder worden, maar als de overheid met prijzen gaat bemoeien is het natuurlijk nutteloos: nieuws: EU stuurt aan op minimumprijs voor Chinese zonnepanelen
Ja maar dat werd om een andere reden gedaan. Die werden in de EU gedumpt voor veel te weinig geld omdat deze waren gemaakt met staatssteun. Daardoor gingen alle producenten in de EU kapot. Echt oneerlijke concurentie.

Ze konden ze dus eigenlijk helemaal niet goedkoper maken, maar als jij per paneel 50% (noem maar een getal) van de productie kosten van een andere krijgt ja dan kan je ze goedkoop leveren.
De reden doet voor de meeste Nederlandse consumenten niet terzake, die willen gewoon de goedkoopst mogelijk zonnepanelen op hun dak. Of die nu wel of niet uit China komen is alleen voor de EU relevant. De huidige panelen worden dus duurder en ondanks deze nieuwe techniek zie ik de panelen op de korte termijn ook niet veel goedkoper worden.
De nieuwe panelen worden duurder doordat straks alle EU concurenten kapot zijn en in China een monopolie ontstaat op het gebied van zonnepanelen fabriceren. Dan worden ze pas echt duur, want als er geen concurentie is kunnen ze vragen wat ze willen. En dat is nou precies wat ze willen / doen met staatssubsidie.

Dus er is toch een goed reden om even verder te kijken want misschien ben je nu even goedkoper uit, als de zonnepanelen straks echt intressant worden zijn ze ineens te duur.
Dat geldt alleen voor producten met een korte levensduur waarbij we een continue vraag hebben. Voor panelen die 20 jaar of meer op mijn dak liggen denk ik er toch anders over.
Zo snel mogelijk de EU vol leggen met goedkope Chinese panelen, en over 15 jaar kunnen we wel weer wat fabrieken bouwen voor de volgense serie.
Als we al besluiten de EU vol te leggen met zonnepanelen dan toch liever bij voorkeur met in de EU geproduceerde panelen, is economisch gezien beter. Daarvoor moeten we wel een EU zonnepanelenindustrie overhouden en dat is dat de EU met de importheffing beoogt.
Heb je wel eens overwogen wat de gevolgen zijn? Overdag weel electriciteit 'over'. Het openbare net heeft geen opslagcapaciteit (afgezien van wat proven met accu's en waterkracht (bv Vianden, Luxemburg). Zodra de productie uit zonneenrgie. De productiecapaciteit in het openbare net moet op pijl blijven voor de nacht. De productie vanuit zonnewarmte kan het gebruik niet ov erztijgen... Er is dan nog niet eens rekening gehouden met de inflixibiliteit van de productie in de centrales. Alleen gasgestookte elctriciteitscentrales (duur) kunnen eenvoudig in capaciteit worden geregeld.
Het is een kwestie van tijd totdat saldering niet meer mogelijk blijkt.

Het probleem wordt dus: Hoe electricitiet op te slaan zodat je (in principe) geheel los van het electriciteitsnet kan!
Zelf ben ik fel tegen de importheffingen en minimumprijzen maar in dit geval komt de overheidsbemoeienis de innovatie wel ten goede. Als het makkelijker concurreren is met de panelen uit China is de drempel om voor deze geavanceerde cellen te kiezen lager en de kans dat de productie afdoende schaalgrootte bereikt om inderdaad concurrerend te worden groter.

[Reactie gewijzigd door SpiekerBoks op 25 juli 2024 01:05]

Zal wel mooi zijn als er zo'n doorbraak komt. Je hele dak vol met zonnecellen en dan nog maar matige opbrengst het heeft mij er altijd van af gehouden om ze te kopen. Het moet toch binnen jaar of 5 mogelijk te zijn om met een kwart dezelfde opbrengst te genereren tegen concurrende prijs.
En als ze maar matig opbrengen dan kost het ook nog eens veel te veel tijd om ze terug te verdienen. Dat is voor mij nog steeds de redden geweest ze niet te nemen. 10 a 15 jaar om ze terug te verdienen met een geschatte levensduur van max. 25 jaar, hmmm dass nou niet echt super. Als het nieuwe type nou eens in 5 jaar terug verdient is en het dan graag ook nog wat langer uithoud ;)
Terugverdienen kan tegenwoordig wel wat sneller. Sommige bronnen hebben het zelfs al over 6 jaar. En dan nog; Als je de komende kwart eeuw 25 jaar of slechts 15 jaar voor je energie hoeft te betalen dan scheelt dat toch om en nabij de 40%. Blijft een aantrekkelijke deal toch?
Het is maar wat je matig wil noemen. Na 10 jaar je investering terug en daarna 15 jaar verdienen minus je onderhoud is zeker niet matig.
Doe dat maar eens met je spaarrekening of aandelen.
Nu betaal je 20-22 cent per kWh en daar zie je niets van terug. Is dat een goede investering?
Als je uitgaat dat een persoon gemiddeld om de 7-10 jaar weer verhuist: Nee dus.
Dan heb je met geluk net je investering eruit.
(Goed, nu wegens de crisis zal dit getal wat hoger uitkomen)
Dan is je woning ook meer waard en met die meerwaarde kan je dan weer nieuwe panelen kopen. Waarschijnlijk is de prijs van de zonnenpanelen dan ook weer gedaalt.
De vraag is ook of die terugverdientijd niet gaat oplopen. Volgens mij is er ook sprake van het wijzigen wat je voor je zelf opgewekte terug krijgt.
Nu is het nog zo dat je elke kWh tegen elkaar kunt wegstrepen. Dus 100 kWh van de energie maatschappij verbruikt en 100 kWh terug geleverd betekent geen kosten. Dit kan snel wijzigen als je minder krijgt voor elke kWh die je aan het net terug levert, dan wordt de tijd waarin je de kosten terug verdiend dus langer.

En als die rechtszaak in Duitsland nog enige invloed heeft zal je straks wellicht belasting moeten betalen voor elke kWh die je levert omdat je producent bent :)

http://groenecourant.nl/z...w-zonnepanelen-aftrekken/
Dat zou gewoon raar zijn, mensen betalen toch ook geen belasting over zelfgekweekte groenten en / of fruit van een eigen fruitboom?.
Oke, deze gaan niet de markt op zoals een opgewekte kWh, maar door een meter die het tegen elkaar afstreept ( 1000 kWh gebruikt, 400 kWh opgewekt = 600 kWh betalen).

een verschil vind ik wel dat als je als particulier 1000 kWh gebruikt en dan zelf 2000kWh opwekt , dus met opzet meer produceren dan je gebruikt, dan vind ik het logisch om over de overproductie belasting te betalen, dat is gewoon verkoop aan het net en geen eigen gebruik.
Net zoals een boer zelf ook wel wat aardappelen eet, maar bewust meer produceert voor verkoop op de markt.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.