Ok... nieuwe poging.
Eerst maar eens alle bewegingen goed definieren, want daar schijnt verwarring over te bestaan. Rotatie is wat je in het artikel in het linker plaatje ziet. Dus de lens naar boven en beneden kantelen, of naar links en rechts kantelen. Je roteert hier de optische as van de lens t.o.v. de lijn van camera naar onderwerp. Verschuiving is het tweede plaatje. De lens+camera bewegen op en neer, of van links naar rechts. De optische as van van de lens verschuift, en blijft parallel t.o.v. de lijn van camera naar onderwerp. (In principe zou ook inclusief voorwaarts en achterwaartse verschuiving kunnen zijn, maar ik denk niet dat dat hier bedoeld wordt...)
Dat waren de bewegingen van de lens. Nu kijken we wat voor
invloed dat heeft op het beeld op de camera. Ga er even van uit dat we een grote berg aan de horizon fotograferen. We houden de lens horizontaal, en dan staat de horizon in het midden, en de berg erboven. Dat is niet zo mooi, dus we willen de horizon lager, zodat we alleen de berg zien. Wat doen we dan? We kantelen de lens een beetje. Een rotatie van de as van de lens dus. Het effect op de sensor is dat de horizon naar beneden schuift.
Een rotatie van de lens, levert een verschuiving van het beeld op!
Wat
niet werkt, is om een lens horizontaal te houden, en dan op een grote steen te gaan staan. Je zult wat betreft de horizon en de berg geen enkel verschil merken in de foto. Om op die manier de horizon te verschuiven zou je honderden meters omhoog moeten gaan staan.
Voor grote afstanden is het dus de rotatie van de lens+camera die alles bepalend is, en niet de verschuiving. Zelfs al zou je op en neer springen, dan nog zou de berg scherp blijven. (Als je het voor elkaar zou krijgen te springen zonder de lens te roteren.

)
Uit dit voorbeeld kun je gelijk halen hoe IS werkt.
Alle IS systemen corrigeren een onbedoelde rotatie van de lens. Dat kun je doen door het optische pad door de lens aan te passen of door de sensor te verschuiven. Immers, een rotatie van de lens heeft een verschuiving van het beeld op de sensor tot gevolg.
Grappig genoeg, wordt ook de rotatie van de lens in een lens-IS systeem weer gecorrigeerd met een verschuiving van een lensgroep, waarmee dan de stralen worden afgebogen. (zie ook:
http://www.canon.com/bctv/faq/optis.html )
Ok... dat ging alleen over onderwerpen heel ver af. De vraag is nu natuurlijk of dit ook blijft gelden voor onderwerpen dicht bij. En het antwoord is nee. Eigenlijk is het trouwens niet de afstand die er toe doet, maar
de grootte van je onderwerp. Maar aangezien we altijd het onderwerp enigzins beeldvullend hebben, maakt dat ook gelijk de afstand kleiner. Hoe kleiner het onderwerp wordt, hoe belangrijker verschuiving wordt.
En dat is ook weer goed in te zien. Om d.m.v. lens-camera verschuiving, de afbeelding van de berg over de sensor te verschuiven, moesten we honderden meters schuiven. Eigenlijk moesten we om de complete berg over de sensor te verschuiven, de camera ook net zo ver opschuiven als de berg groot is. En die relatie blijft bestaan. Wanneer we een piano beeldvullend fotograferen, dan moeten we (als we de lens weer keurig horizontaal blijven houden) verschuivingen maken in de orde van grootte van de piano, om de afbeelding van de piano compleet op en neer over de sensor te verschuiven.
Kijken we even wat trillingen voor bewegings onscherpte veroorzaken. Een piano is pak 'm beet 1,50m breed. Dus 1500mm. Stel dat neemt 3000 pixels in beslag op de sensor, dan is dat 2 pixels per mm. Om via lens+camera verschuiving 1 pixel bewegingsonscherpte te veroorzaken, moet je dan dus tijdens de belichtingstijd een halve mm bewegen. Dat is echt een enorme afstand... Alleen bij belichtingstijden van een seconde o.i.d. krijg je dat voor elkaar.
Maar gaan we nu naar daadwerkelijke macro opnamen, dan heb je een onderwerp van misschien 30mm op 3000 pixels. Dat betekent dat 1 mm verschuiving een beweingsonscherpte van 100 pixels oplevert... 1 pixel bewegingsonscherpte krijg je al bij bewegingen van 0,01mm En dat wordt wel lastig uit de hand te schieten!
En dit close-up/macro bereik is dus waar dit nieuwe IS systeem voor bedoeld is. Dit moet een lens verschuiving gaan corrigeren. Hoe doe je dat? Eigenlijk zijn er maar twee methoden. Bij een lens-IS systeem moet je
tweemaal de lichtstralen afbuigen. Je zet dus twee IS lensgroepen achter elkaar. De ene buigt de bundel af, en de tweede doet precies het omgekeerde. Het resultaat is dat de stralenbundel verplaatst is, maar niet afgebogen. En de combinatie met traditionale IS is dan simpel... Namelijk wanneer de afbuiging van de eerste groep niet helemaal ongedaan wordt gemaakt door de tweede groep.
Met alleen een body-IS systeem is het
onmogelijk om dit te bereiken. Je zult onherroepelijk ook een lens groep moeten verschuiven. De body-IS neemt dan de taak van de tweede lensgroep in Canon's systeem over.
Even samenvattend:
- lens+camera rotaties zijn de primaire reden voor bewegings onscherpte, en zijn altijd significant.
- lens+camera verschuivingen zijn alleen significant bij close-up en macro opnamen.
- alle IS systemen compenseren alleen lens rotaties. En dat kun je doen door een lensgroep te verschuiven, of door de sensor te verschuiven.
- dit nieuwe systeem is uniek, omdat het ook lensverschuivingen kan compenseren.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 25 juli 2024 17:27]