System76 brengt bèta uit van Pop_OS met eigen Cosmic-desktopomgeving

System76 heeft een eerste bètaversie vrijgegeven van Pop_OS 24.04 met zijn eigen Cosmic-desktopomgeving. Tot nu toe gebruikte Pop_OS altijd Gnome. Er waren al alfaversies beschikbaar, maar daarin ontbraken vaak belangrijke functies.

System76 zegt dat het voor het eerst een bètabuild heeft uitgebracht van Pop_OS 24.04 LTS met de Cosmic-desktopomgeving. De iso daarvan is inmiddels ook te downloaden. Gebruikers kunnen upgraden via de terminal, maar System76 merkt op dat favorieten voor in het dock niet worden meegenomen in de upgrade. Ook worden ppa-packages standaard uitgeschakeld, hoewel gebruikers die wel zelf kunnen aanzetten. System76 raadt gebruikers aan minimaal 4GB aan geheugen en 16GB opslag te hebben om Pop_OS 24.04 LTS Beta te draaien.

Pop_OS was altijd gebaseerd op Gnome, maar maker System76 werkt al langer aan een alternatieve desktopomgeving. Dat is Cosmic, dat geheel wordt geschreven in Rust. Dat zou betere, leesbaardere en vooral veiligere code moeten opleveren, denkt System76.

Naast de nieuwe desktopomgeving zijn ook verschillende apps aangepast naar eigen alternatieven. Zo is de verkenner, Gnomes Nautilus, aangepast naar Cosmic Files, de terminal en het kladblok naar de Cosmic-terminal en -Text Editor en is de Totem-mediaspeler vervangen door Cosmic Media Player. System76 heeft ook de zogenaamde Pop_Shop vervangen door de Cosmic Store.

In de bèta is het mogelijk om de UI op veel manieren aan te passen. Zo kunnen gebruikers workspaces verticaal of juist horizontaal plaatsen en vensters makkelijk verschuiven en aanpassen. Ook zitten er nieuwe toetsenbordsnelkoppelingen in het OS en het is makkelijker om fonts en pictogrammen aan te passen.

Cosmic was al een tijd beschikbaar in de alfafase. Tweakers ging vorig jaar al aan de slag met die alfaversie. In 2022 spraken we bovendien met System76-engineer Jeremy Soller over onder andere de toekomst van Pop_OS.

Cosmic Pop_OS

Door Tijs Hofmans

Nieuwscoördinator

26-09-2025 • 12:04

67

Reacties (67)

Sorteer op:

Weergave:

In welke categorie valt Pop!_OS nou eigenlijk? Het is begonnen als een fork van Ubuntu?

Ontwikkelt het zich inmiddels tot een praktisch alternatief voor mensen die niet regelmatig in de terminal willen werken om problemen op te lossen of zaken te configureren? Ik zoek al een tijdje naar een distro die er leuk uit ziet, praktisch is en mij vooral lekker laat computeren.
Zelf overgeschakeld van Ubuntu naar PopOS omdat de standaard interface me direct beviel. Bij Ubuntu moest ik hiervoor nog verschillende extensies installeren. Ook werkte alles direct bv mijn scanner. Ondertussen is de lts wel al 3 jaar oud en vraag ik me af wanneer de definitieve versie van PopOS 24 zal uitkomen.

Tip: op distrosea.com kun je meteen wat distro's testen in de browser. Zo kun je meteen de look en feel wat testen zonder dat je live usb moet maken
Handige tip, die link kende ik niet. Al is de performance natuurlijk wel heel anders dan via een live USB stick, ik zou liever dus blijven testen via een live USB.
Wel even inloggen voor de beste ervaring, want zonder kan je geen dingen installeren in de distro die je probeert.
Performance van een usb stick is toch ook anders dan wanneer je het gewoon isntalleert? Leuk juist zo'n website waar je even kan kijken. Heeft beiden z'n usecase zou ik zeggen. Je zou ook nog een VM kunnen gebruiken om te testen, dat doe ik meestal, dan hoef ik niet opzoek naar mijn usb stick.

[Reactie gewijzigd door HijDieAllesWeet op 26 september 2025 13:20]

Wat nog sneller werkt is een OS live draaien in RAM. netboot.xyz kan hierin faciliteren. Geen USB stick nodig. :)

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 26 september 2025 13:36]

Geinig. Ik heb in het verleden wel puppy linux gebruikt een tijdje omdat ik een pc had gevonden zonder hdd. Ging voor die tijd zéér rap idd.

Met de huidige hoeveelheiden RAM moet het idd mogelijk zijn om gewoon een volledig normaal OS in te laden. Ik zal je link een bekijken op een druilerige zondag middag.
Een website geeft ook dat het afhankelijk van de internetverbinding is en je overgeleverd bent aan de resources die een dergelijke machine toebedeeld krijgt.

ik heb net op deze manier Fedora even geprobeerd met KDE als desktop en vond het qua performance wel een beetje tegenvallen. Natuurlijk, de dienst is gratis, dus ben ook zeker wel dankbaar, maar ik had desondanks ook zeker geen goede indruk. Wellicht kwam dat door de drukte, geen idee.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 26 september 2025 15:02]

Bedankt voor de link ik zit er over na te denken om Windows te lozen


Dit helpt hopelijk met kiezen
Ik heb nooit begrepen hoe het kan dat een distro, gebaseerd op bv Ubuntu, wél hardware kan herkennen, terwijl Ubuntu dat zelf niet kan. Ik zou verwachten dat die distro dezelfde drivers als Ubuntu zou meekrijgen :?

[Reactie gewijzigd door GeEkIe op 26 september 2025 18:01]

De beste tip die ik kan geven is gewoon distros proberen tot je jou favoriete heb gevonden
Dat is precies wat Pop!_OS voor mij is, gewoon geen gedoe. Alles werkt stabiel. In mijn geval stabieler dan Ubuntu (waar ik problemen had met meerdere monitors aansluiten).
Ik heb alleen maar problemen gehad met Pop!_OS, ook al wou ik het echt graag leuk vinden. Ik had voortdurend vastlopers en niet-reagerende apps. Dat was deels opgelost door kernelwaarden aan te passen, maar het was nooit zo stabiel als LMDE 6, waar ik zelfs de terminal niet hoefde te gebruiken.
Ik heb er ook problemen mee gehad. Niet ontwaken uit Suspend, traag opstarten, rare bevriezingen.

Maar ik moet zeggen Cosmic ziet er interessant uit en straks ook voor andere distro's. Maar mijn favoriete DE Xfce vervangen, nee dat zie ik niet gebeuren.
Het spijt me te lezen dat je problemen had. Ik gebruik zelf al jaren Kubuntu zonder problemen met meerdere monitoren. Hier op werk met een Dell Latitude 7440, Dell Precision 3450 en nu met mijn nieuwe Lenovo Thinkpad P16s op meerdere monitoren, dockingstations met monitoren, beamers etc. zelden problemen gehad. Een directe collega gebruikt Ubuntu, net als jij deed, met 3 externe schermen aan zijn dock. Dus het kán wel. Gelukkig is er qua Linux genoeg te kiezen.
Linux Mint (met Cinnamon desktop) is heel populair bij mensen die lekker willen computeren...
Dit dus. Ik heb Pop!_OS een tijdje geprobeerd, maar aantal zaken kreeg ik niet gelijk lekker werkend. Bij Mint werkte alles out of the box! Zelfs mijn Scanner/Printer werd gelijk herkend zonder gedoe met drivers.
Een fork niet, want het is nog steeds gebaseerd op Ubuntu net als Linux mint. Wat Ubuntu is voor Debian is Mint en Pop!_OS voor Ubuntu zeg maar.

En Ubuntu hoef je ook niet regelmatig in de terminal te zitten zover ik het van alle kanten hoor (ik draai zelf Fedora). Het is wel een uniforme manier van werken, maar dat is een ander verhaal.

En wat jij leuk eruit vind zien kan ik vreselijk vinden. Probeer dus wat distros, en dan valt je vanzelf op wat je bevalt en/of juist niet. Smaak is persoonlijk.
Ga lekker naar Linux Mint dan. Eigenlijk alles werkt daar gewoon.
Linux Mint is volstrekt ongeschikt voor beginners.
Hoezo dat? Kwestie van installeren en het werkt, toch? Daarna werkt het gewoon. Firefox of Libre Office is via de app Store te installeren. Super eenvoudig.
Veel te uitgebreide en onoverzichtelijke menu's. Daarnaast, Kernel kiezen?

Ik heb veel Linuxen geïnstalleerd bij digibeten, en die zweren als zij van Windows afkomen allemaal bij ZorinOS (extreem simpel), als ik ze de meest gangbare distro's laat zien. Jongeren nog wel bij Ubuntu, waar ik hen met hun verkenningsdrang ook gelijk in geef.
Mint is echt niet onduidelijker dan windows.....
Dat was inderdaad ook mijn eerste gedachte. Maar kennelijk is zelfs de meeste vlakke leercurve voor sommigen te veel. Mint vind ik zelf ook best gebruiksvriendelijk. Dat iemand Zorin roept- tja- dat is dan alleen omdat windows niet losgelaten kan worden. Dat soort mensen zullen ook moord en brand schreeuwen met MacOS.

Ik kan dat zelf moeilijk begrijpen, want voor mij is verandering, iets anders altijd leuk, een uitdaging. Genoeg mensen om mij heen begrijpen dat niet en ik begrijp hun niet. Zal wel aan mij liggen denk ik dan.

[Reactie gewijzigd door C64Boy op 26 september 2025 19:14]

Dat soort mensen zullen ook moord en brand schreeuwen met MacOS.
Klopt. Maar dat is echt niet zo raar hoor--denk aan je oma, en stel je voor wat jij haar zou voorschotelen als zij vraagt om het makkelijkste en meest simpele.
Ik ben toch van mening dat je stelling niet echt meer op gaat. Dat was 15 jaar geleden misschien zo toen het gros van de mensen niet opgegroeid was met diverse devices en Mint nog in de kinderschoenen stond maar tegenwoordig is het allergrootste deel van de mansen prima in staat om diverse apparaten te gebruiken. Ook mensen op leeftijd kopen nieuwe telefoons en moeten over naar andere windows versies. Overstappen naar een ander OS is tegenwoordig echt meer een kwestie van willen dan kunnen.
Windows is voor velen dan ook te onoverzichtelijk en moeilijk.

Het voordeel van de vele Linux distro's is natuurlijk dat er voor ieder wel wat passends is :)
Cosmic is wel tof. Als je eenmaal de tiling workflow hebt ontdekt dan wil je niet anders meer.

Maar dat denk ik ook over de terminal. Als het kan via de terminal dan heeft dat vaak wel de voorkeur.

Maar vrijwel alle KDE Plasma distro's voldoen wel aan lekker computeren zonder de commandline te hoeven gebruiken of plug-ins te hoeven activeren ook het een beetje werkbaar te krijgen. Sommige onderdelen van KDE zitten zelfs zo hard in de GUI dat je ze niet eens aan kan passen via commandline al zou je dat graag willen.

Je zou ook naar elementary kunnen kijken of anders zorin. Beide zijn zo ingericht dat je alles met de muis kan doen.

/edit

Ik kom terug op mijn KDE opmerking. Want ik vergat even dat menig distro wat extra werk nodig heeft (drm/stuurprogramma's/etc). Maar Aurora/Bazzite/Kubuntu zijn gewoon prima KDE plug and play distros.

[Reactie gewijzigd door L0g0ff op 26 september 2025 17:40]

En dit is waarom Linux op zich zelf nooit echt zal door breken op de desktop. Er is zoveel versnippering.. Als een linux app wil testen.. je krijgt zoveel keuzes die op je windows en Mac simpelweg niet hebt.. App distribute is een drama.. we hadden al rpm vs deb vs arch, toen kwamen daar flatpack, snap en appimage bij... En als ik het er één vergeet dan is dat meer bewijs van mijn punt. En dan heb je nog Gnome, Kde Cinnamon, en nu weer meer..

Als je als leverancier werking van je app op linux wil garanderen dat haal je zoveel werk op je hals, het is het gewoon niet waard.

Als de grote Linux spelers nu eens gingen samen werken. En niet allemaal eigenwijs hun eigen ding doen, dan dan misschien had linux een echte kans. Maar ik ben bang dat we overgeleverd zijn aan Google (Android) en Valve (SteamOS) die liever hun eigen meer gesloten omgeving maken.

Dit is de prijs die we voor vrijheid en eigenwijs betalen.. of misschien wel de prijs van anarchie..
Bij auto's vinden we het wel prettig dat er wat te kiezen is. 🙂
ik moest hier even over nadenken..

ik begrijp je reactie maar hij past hier niet echt.. auto's zijn voorgeconfigureerde dingen. het is niet alsof je zelf alles bij elkaar kunt slepen. je hebt alleen de keuze die de fabrikant je geeft.

kleur/aandrijving/velgen/bekleding en niet PSA motorblok, BMW carrosserie en tesla infotainment..
Zoals een Linux distributie dat ook doet toch? Je zou het allemaal wel zelf bij elkaar kunnen plukken maar dat is zeker geen vereiste.
auto's zijn hardware met software.. linux = 'software' .. geen hardware.
Ik begrijp je punt niet helemaal. Op windows weet je dat je .exe bestanden moet hebben, op Mac heb je wat anders nodig, en op je Linux machine hoef je er 99% van de tijd niet over na te denken omdat je package manager het voor je doet. Dat is toch juist veel makkelijker?
Maar wel vervelend vanuit het standpunt van de developer. Die verschillende versies moet gaan ondersteunen.
Net zoals met Windows verschillende versies moeten worden onderhouden.
In meeste gevallen hoeft dat dus juist niet meer. Als je ingewikkelde software hebt gooi je het gewoon in een flatpak en dan werkt dat bijna op elke distro. In de software store op install klikken en dan werkt het gewoon.
In de package manager zit alleen open source software en bijna geen commerciële software die men verkoopt of abonnement van af kan nemen. Dat is dus het grootste probleem. Veel software uitgevers willen het zelf publiceren en dan moeten ze opeens veel dingen op Linux ondersteunen voor zo weinig gebruikers. Dat is wat ze niet gaan doen.
Vind ik in de praktijk nog best tegenvallen. Dan zit een app weer niet in de specifieke repository die je gebruikt, of dan is het weer alleen als Flatpack beschikbaar, etc.

En omgekeerd zijn er voor Windows en macOS ook packagemanagers beschikbaar.
Precies dit! Het is 2025 en onder Windows is het nog steeds gebruikelijk dat je zelf op internet gaat zoeken naar applicaties, dan een uitvoerbaar bestand moet vertrouwen die allerlei bestanden naar verschillende mappen kopieert en wijzigingen in je register maakt. Vervolgens moet je of handmatig checken voor updates, of de applicatie draait altijd in de achtergrond om dat te doen, of hij checkt, houd je vast, precies als je 'm wilt gebruiken (namelijk bij opstarten) en dus niet wilt updaten!

Applicaties installeren is een drama onder Windows, maar we zijn niet anders gewend. Stockholm-sybdroom heet dat.

@Mortov Molotov voor developers zijn er allerlei tools, build websites etc. Kijk bijvoorbeeld eens naar OBS.
used for development of the openSUSE distribution and to offer packages from same source for Fedora, Debian, Ubuntu, SUSE Linux Enterprise and other distributions.
Als je CMake gebruikt kun je het packagen uitbesteden aan CPack
Currently CPack supports the creation of Windows installers using NullSoft installer NSIS or WiX, Mac OS X PackageMaker tool, OS X Drag and Drop, OS X X11 Drag and Drop, Cygwin Setup packages, Debian packages, RPMs, .tar.gz, .sh (self extracting .tar.gz files), and .zip compressed files
Er zit nog steeds wat extra werk aan, dat is waar, maar niet meer dan een binary weekend krijgen op verschillende besturingssystemen.

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 26 september 2025 16:48]

Interessant! Dank voor de info 👌
Jouw opmerking (linux heeft een packagemanager en dus veel makkelijker) gaat volledig voorbij aan de realiteit.

Alle drie de systemen hebben dezelfde mogelijkheid: voorgeprogrammeerde keuze via een beestje of handmatige installatie.

Het maakt namelijk niets uit hoe je het beestje noemt: package manager of appstore.

Een package manager heeft, net zoals een appstore, een lijst met applicaties. Als de applicatie er niet in staat heb je bij Linux grotere "problemen" om het juiste bestandstype te installeren dan bij de andere twee OS-en.

Het systeem waar je (bij installatie van een applicatie) het minst bij na hoef te denken is:
  1. Mac (Appstore of .dmg)
  2. Windows (Appstore of .exe of .msi)
  3. Linux (Package manager of .deb, rpm, flatpack, snap, etc., afhankelijk van wat jouw installatie ondersteunt)
Ja, als je alleen maar OpenOffice wilt installeren (vanuit de store / package manager) dan is Linux net zo gebruikersvriendelijk als de Mac of Windows, maar wil je de juiste versie installeren van "Mijn Chinese IP-Camera Viewer" dan is het voor Linux lastiger dan voor de Mac en/of Windows.

Waarbij voor (Mac en) Windows maar één download versie beschikbaar is, zijn er voor Linux meerdere installatieversies te downloaden.
Keuze is reuze ja, maar dat vind ik nou juist het leuke aan Linux. Het is niet voor iedereen nee, maar je moet het toch minstens een keer geprobeerd hebben. Is het niks voor je, dan terug naar Windows of Mac.
Dat heet (keuze) vrijheid en dat is iets wat ontzettend fijn is en zwaar onderschat wordt. En menig distro heeft een appstore. Dus als jij als software bedrijf een flatpak of appimage levert dan kan elke distro je software direct downloaden.

En met al die electron apps (teams, outlook, discord, spotify, etc) is het echt een hele kleine moeite om je app naar linux te poorten.
Pop_OS lijkt echt heel veel gamers kwijt geraakt te zijn door zolang op ubuntu 22.04 te blijven hangen en alle focus naar Cosmic te verplaatsen. Ik ben benieuwd of die nog terug gaan komen..

Verloren momentum heb je niet zomaar terug. Het lijkt erop dat CachyOS onder deze doelgroep ineens heel populair is.

Bron
Ik ben ook zo'n Pop!_OS verlater, ik had het zelfs op zowel mijn gamepc als mijn werklaptop. Maar mijn laptop draait sinds 2 maanden nu Fedora. en op mijn gamepc heb ik sinds dit voorjaar Bazzite draaien, waar ik ook erg blij mee ben.

Maar ik wil deze betaversie wel proberen, de alfa's vond ik nog een beetje te
Ben van Pop naar Bazzite gegaan en alles voelt inderdaad echt veel beter aan dan bij Pop. Ik zou Pop wel zeker durven blijven aanraden voor mensen die voor het eerst kennis willen maken met Linux want ik heb er eigenlijk nooit echt problemen mee gehad.
Ik had nog nooit van Bazzite gehoord, dus gelijk ff gekeken en inderdaad, dit ziet er goed uit, ze pakken het grondig aan, daar hou ik van. Ik ga met deze aan de slag. Dank voor de tip! :)
Daarom dus beter wachten tot de uiteindelijke versie van Cosmic er is voordat je Pop gaat gebruiken.
Ziet er niet echt mooi uit
Wat maakt een OS mooi?
De achtergrond?
Color scheme?
De standaard icoontjes na install?

Dit ziet eruit als MacOS:
Een main app tray onder- in het midden, en boven een app tray.
De kleuren, de icoontjes enz zijn allemaal aan te passen.
Dus of je vind MacOS layout helemaal niks.
De afwerking ervan. Ziet er uit als de Aldi versie van Mac OS
MacOS temu.

https://cdn11.bigcommerce.com/s-pywjnxrcr2/images/stencil/original/image-manager/pop-beta-panels.png?t=1758745926

Valt mee toch? Je kan natuurlijk gewoon een icon pack installeren?
Numix icon pack bv of iets anders moois?

https://itsfoss.com/best-icon-themes-ubuntu-16-04/

Dat is mooie van Linux: Alles is te tweaken


By the way: Dit is versie 1, en nog beta ook. Windows en MacOS bestaan al zo lang.
Ik denk dat je een nieuwe Linux desktop omgeving in versie 1 moet beoordelen op werking, functies en opties, work flow. Nog niet zo hard beoordelen op grafische design/afwerking ?

[Reactie gewijzigd door 7th op 26 september 2025 13:54]

Die dock die recht naar beneden aflijnt vind ik afschuwelijk, die neon borders om vensters heen. En nog wel meer maar omdat ik niet veel verstand ervan heb weet ik niet goed de termen te benoemen waardoor ik rare woorden verzin als “aflijnt”
Je kan het helemaal aanpassen. Er zitten ook verschillende thema's tussen die je kan kiezen. Allemaal al voor je gedaan.
Ik heb liever dat iets er goed uit ziet out of the box.

maar ben een tevreden Mac OS gebruiker, wel altijd geïnteresseerd in de concurrentie maar dit vind ik er net als elke andere neckbeard distro uit zien.
Kde plasma is voor jou! Of als je er echt zin in heb en een beetje gek bent is hyprland een goede optie(dat is iets anders dan een desktop environment). Kde ziet er out of the box "ok" uit maar je kunt het simpel customizen. Of deepin is ook een goede. Als je geïnteresseerd er in ben kun je ze altijd uitproberen in een vm zoals virtualbox, quemu, vmware.
Linux heeft veel te veel verschillende distro's die allemaal anders werken en dan nog de lay-out, gnome - kde - xcfe enz.

Voor een leek is dit te veel van het goede.
Beetje als wanneer je voor het eerst een auto gaat kopen?

Linux Mint is een beetje de Golf onder de distro's. Saai, intuitief en stabiel, prima voor de meeste gebruikers. Lekker daar beginnen en dan eventueel verder kijken.
Kleine correctie: Linux Mint met de default desktop omgeving van Linux Mint: Cinnamon Desktop.

Waarom? Omdat die erg veel op windows lijkt.

[Reactie gewijzigd door 7th op 26 september 2025 13:47]

Inderdaad met Cinnamon, had ik erbij moet zeggen. Thanks!
Ze willen allemaal een userbase voor hun eigen wereldje hebben. Een distrubutie is niet eens nodig. Ik start een FreeBSD kernel + 400MB aan programmatuur van een USB-stick. Dat boot tot de complete omgeving waar ik alles wat ervoor beschikbaar is onder kan draaien. Moet het met een officieel installatie-medium, dan ben ik met een internetverbinding en een commando of 10 alsnog bij dezelfde omgeving.

Het hele idee van een installatie uitrollen is onzin als je computer normaal toegankelijk is.

[Reactie gewijzigd door blorf op 26 september 2025 14:02]

Waarom nou altijd die zeer kleine afbeeldingen in de artikelen? Er had net zo goed geen afbeelding kunnen staan.
Ik was best wel sceptisch toen ze dit het plan voor COSMIC aankondigden. Gaaf dat het ze gelukt is. Ik ben persoonlijk wel Gnome van (inmiddels zonder Cosmic extensies), maar ga hier zeker mee spelen, in Fedora COSMIC Atomic dan.

[Reactie gewijzigd door Bigs op 26 september 2025 13:44]

Zo is de verkenner, Gnomes Nautilus, aangepast naar Cosmic Files
Voor de duidelijkheid, cosmic Files is ook nieuw (https://github.com/pop-os/cosmic-files), dus een vervanger voor Nautilus, niet aangepast (alhoewel je deze zin op meerdere manieren kan interpreteren).

Mooi om te zien dat de beta er is. Hoop dat ze er veel feedback uit halen en Cosmic mooi kunnen polishen. Kan niet wachten op een goeie vervanger voor Gnome :)
maar System76 merkt op dat favorieten voor in het dock niet worden meegenomen
Kunnen we stoppen met dat woord 'favorieten' voor bladwijzers of pins? Ik had bij mijn vorige werkgever SAP als bladwijzer in Internet Explorer (want natuurlijk werkte dat in 2020 nog niet in moderne browsers): SAP was een favoriet. Ik vermoed dat SAP niemands favoriet is. Zelfs de ontwikkelaars en managers van dat bedrijf haten het waarschijnlijk.
offtopic:
Ik weet het, maar dit frustreert me al dertig jaar en toen het in Windows werd geïntroduceerd zat ik nog niet op Tweakers

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 26 september 2025 16:51]

Die Cosmic desktop is wel echt geweldig. Super goeie tiling functie en geen gedoe zoals met i3 of andere tiling window managers. Alleen al daarom ben ik wel fan van Pop_OS maar helaas lopen (liepen?) ze zodanig achter dat ik toch weer geswitched ben van daily driver distro.


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn