NOS: Nederlandse kabinet wil 430 miljoen euro extra investeren in techindustrie

Het Nederlandse demissionaire kabinet wil 430 miljoen euro extra subsidie beschikbaar stellen voor de techindustrie. Dat meldt de NOS op basis van anonieme bronnen. Dat bedrag moet deels naar de chipsector en deels naar techstart-ups gaan.

Van de 430 miljoen euro moet 230 miljoen gaan naar de chipsector, schrijft de NOS. Het kabinet wil naar verluidt dat Nederland op dit gebied daardoor minder afhankelijk wordt van landen als China. Het bedrag zou in het potje van het Ipcei-traject van de Europese Unie worden gestoken, wat staat voor een Important Project of Common European Interest. Lidstaten kunnen daarmee subsidie toekennen aan belangrijke toekomstige technologische ontwikkelingen. Volgens de NOS is het de bedoeling dat het geld wordt gebruikt om Nederlandse projecten te ondersteunen. Vorig jaar presenteerde het Nederlandse kabinet al een zesjarensteunplan van 2,5 miljard euro voor de ontwikkeling van de binnenlandse chipsector.

De overige 200 miljoen euro is bedoeld voor het opschalen van techstart-ups, zeggen de bronnen tegen de omroep. Het bedrag zou worden gestoken in het European Tech Champions Initiative en moet eveneens naar Nederlandse projecten gaan.

Volgens de Haagse bronnen van de NOS maakt het demissionaire kabinet de plannen op Prinsjesdag bekend. Het bedrag zou voor een groot deel worden betaald uit het Nationaal Groeifonds.

Reacties (59)

[luuksky23]

De bewoording van het oorspronkelijke NOS-bericht waar IPCEIs worden aangeduid als 'fonds' is onjuist. Het is een projectgebaseerd innovatieinstrument waar lidstaten binnen een bepaald thema (bijvoorbeeld micro-electronica, waterstof, batterijen) steun kunnen toekennen voor innovatieve projecten. Om in 'Europees' belang te zijn moeten de projecten ofwel spillover potentieel hebben, ofwel samenwerken met andere Europese partners.

Het geld komt altijd van de lidstaten zelf, en moet door de Europese Commissie vooraf worden beoordeeld op noodzakelijkheid en proportionaliteit. Dat Nederland nu geld wil aanwenden om in reeds lopende IPCEIs te stoppen roept vraagtekens op: wordt de steun aan bestaande spelers verhoogd, of worden er nieuwe projecten toegevoegd? Voor Nederland doen momenteel ASML, Nearfield Instruments, en ThermoFischer mee (zie hier: https://competition-policy.ec.europa.eu/document/download/d59583d6-2698-4311-9ea0-bfc0258c3b57_en?filename=2023_IPCEI_ME_CT_ecosystem_en_0.pdf)

[rjmno1]

Dat niet alleen als je ziet wat er de laatste tijd al niet gehacked word door die russische hackers word je niet goed van.hopelijk gaat daar ook wat geld naartoe.alles licht op straat als ze daar niks aan doen.

Al is het maar om de boel beter te beveiligen.

Ik had het al op het nieuws gezien.

[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 12 september 2025 15:33]

[thabasement]

Wat mij toch vooral opvalt is waar het geld vandaan komt. Het nationaal groeifonds was bedoeld voor verduurzaming, niet voor dit soort dingen. En de overheid heeft er volgens mij al meer dingen mee gedaan het afgelopen jaar die niet oorspronkelijk de bedoeling waren m.i.z. Ik snap waarom ze dit willen doen, maar ze trekken echt werkelijk alle verduurzamingsplannen wn potjes omver.

[Muncher]

Ik denk dat je wellicht een verkeerde interpretatie hebt van het fonds. Het is niet zozeer gericht op verduurzaming, maar op het duurzame verdienvermogen van Nederland. Daarbinnen kunnen wel bedrijven of initiatieven vallen die zich bezighouden met verduurzaming.

Het Nationaal Groeifonds is een investeringsfonds van de Nederlandse overheid met als doel het duurzame verdienvermogen van Nederland te versterken door samen met initiatiefnemers te investeren in projecten die zorgen voor economische groei op lange termijn.
Wikipedia: Nationaal Groeifonds

[Mars4i]

Dan kunnen ze de term "Extra" wel uit de titel wel weglaten. Het geld komt dus gewoon uit dat fonds en was daar al voor bedoeld.

[thabasement]

Het is niet geheel duidelijk. Een groot deel komt uit dat fonds, dus dat is inderdaad niet extra. Maar waar dat laatste deel vandaan komt...

[thabasement]

Thanks dat was mij idd niet duidelijk.

[Muncher]

Sportief van je!

[Deido]

Daarnaast vraag ik me af hoe ver deze investering ons zal brengen, het is een riant bedrag, maar tegelijkertijd boksen we op tegen techbedrijven met een factor 1000 aan rnd kosten.

[Elidibus]

Hou er rekening mee dat dit een investering vanuit Nederland zelf is en dat we op Europees niveau ook nog innovatie budgetten hebben die vele malen groter zijn. Eigenlijk moet je voor het investeringsbeeld kijken naar regionaal, nationaal en Europees niveau. Dan komen we al sneller an de monetaire volumes. Daarnaast hebben we vergaande samenwerking op Europees niveau onder verschillende programma's zoals Digital Europe, Horizon etc.

[litebyte]

Letterlijk honderden subsidieregelingen voor het bedrijfsleven in de EU. Er schijnen zelfs (commercieel) adviseurs te zijn die je helpen om door het woud aan EU subsidies de juiste keuzes te maken om er het meeste uit te kunnen halen

[Rogers]

Grote bedrijven hebben mensen die daar alleen maar meer bezig zijn. En ik kan uit persoonlijke ervaring zeggen dat de projecten die geld krijgen soms belachelijk zijn en borderline oplichting. Dan wordt er bijv. alleen op papier wat verzonnen dat niet eens nuttig is, of oude projecten hergebruikt om uren te schrijven op een EU project. De EU heeft toch niet te capaciteit/kennis om fatsoenlijk te controleren.

[demianmonteverd]

In de medische sector is dat voor bepaalde projecten zelfs zo gebruikelijk dat leveranciers zelfs meeschrijven aan het voorstel.

N.B. Werk niet in de medische sector maar ken project manager van een van de leveranciers.

[B64]

Zo gek is dat toch niet? Leveranciers hebben baat bij het toekennen van de subsidie, en meestal veel meer kennis van de materie om te weten bij welk loket je moet zijn en hoe je de subsidie-aanvraag het beste kunt vormgeven. Twee weten meer dan één, het kost je als bedrijf minder tijd en het vergroot de kans op een succesvolle aanvraag.

Ik heb ook wel eens een aannemer laten meekijken bij het aanvragen van een omgevingsvergunning voor een verbouwing.

[litebyte]

In de 'eerlijke' wereld is dat niet zo gek, helaas is de wereld niet eerlijk. zo ken ik een voorbeeld van een ict bedrijfje dat niet eens bezig was met EU subisides, maar wel werd belaagd door subsidie adviseurs die wel EU subsidie konden regelen en het subsidieproces konden begeleiden

[Elidibus]

Absoluut, ik heb bij een bedrijf gewerkt waar er een specifieke consultancy offering voor was. Als je je doel goed omschrijft en je krijgt funding, dan krijg je zelfs alle kosten tijdens het formeren van je bedrijf vergoed. Je kan echt enorm veel geld krijgen als je weet hoe je je binnen dat subsidielandschap moet navigeren.

[GameNympho]

Daar hou ik ook rekening mee, maar wat krijgen wij als belastingbetaler die de potjes vullen, ervoor terug?

[Elidibus]

Innovatie, vooruitgang, relevantie, nieuwe producten en dienstverlening en nog veel meer.

Kijk bijvoorbeeld naar een bedrijf als ASML, die maken gebruik van onderzoek dat gedaan wordt via hun eigen R&D afdeling, de universiteiten in Europa en andere onderzoeksbedrijven en partners. Die krijgen vaak funding uit verschillende lagen (regionaal, nationaal, Europees) om dat onderzoek te kunnen doen. Uiteindelijk blijft ASML hiermee de competitie voor en hebben wij meer high end werkgelegenheid en de bijbehorende voordelen.

(Dat is maar 1 voorbeeld, er zijn er ook waarbij start ups voortkomen uit dergelijke onderzoeksprojecten met dat geld).

[GameNympho]

Daarom kost een potje Calvé pindakaas, hier meer dan in het buitenland en zo ook met andere zaken.

Ik zie dus wel de vooruitgang, maar ten koste voor een graaicultuur, die liever €1 of meer op een product verdienen dan €0,10. Winst is winst toch, maar op zo`n manier, no thnx. Daarom met de inflatie is er tegelijk deflatie van ons geld en dan maar steeds meer betalen ivm "inflatiecorrecties"

En ook dit is maar 1 klein voorbeeld, er zijn meerdere bedrijven die het volle pond hier in NL vragen, ondanks alle subsidies.

Daarom dus mijn vraag, wat zien wij er van terug? ( Maar 1 ding, smoezen en uitvluchten over hoe goed iets wel is en het waard is).

[Elidibus]

Dit gaat toch niet over Calve en graaiflatie? Dat is een compleet ander onderwerp.

Wat krijgen wij ervan terug in tech? We kunnen onszelf onafhankelijker maken van Amerikaanse tech, en dus worden we minder bespied en beïnvloed, dat is an sich al best veel waard, toch? Verder haal je inflatie aan, dus haak ik er toch op in. De makkelijkste manier om inflatie in toom te houden is met een gezonde en sterke economie, daarvoor heb je bedrijven nodig die het voortouw nemen. In de VS zijn dit ook maar een paar grote bedrijven, die hebben we in Europa minder. Dergelijke subsidies helpen ons om de diamandjes te polijsten die onze economie versterken, waar ASML er dus een van is. Dit zorgt voor meer goed betaalde banen, meer concurrentie op de arbeidsmarkt en dus ook hoger lonen. Die hogere lonen heb je nodig om de hogere prijzen te betalen. In IT zie je dit heel duidelijk, de randstad gaat redelijk de VS achterna als je kijkt naar IT lonen. Een bedrijf als Booking betaald tegenwoordig ook gewoon 300k voor een senior rol. Ikzelf ga die vergoeding niet krijgen, maar het tilt wel de lonen van andere mensen in het vakgebied omhoog.

[The Zep Man]

Een euro vertaalt zich niet één-op-één naar een eenheid onderzoeksresultaat. De grote techbedrijven zijn met name bezig om veel (investeerders)geld te verbranden. Met een fractie van dat bedrag kan je al veel voor elkaar krijgen.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 12 september 2025 08:11]

[familyman]

Zeker als dat gepaard gaat met een beetje goede wil / drang / dwang aan de consumptiekant.

[Kerfuffle]

Ik denk dat er een belangrijk cultuurverschil is. In Europa jassen we er over het algemeen niet kapitalen doorheen om roekeloos te experimenteren, mislukkingen af te schrijven en achteraf wetgeving aan te passen of overtredingen te vergoeden of aan te vechten. Die move fast and break things mentaliteit hebben we hier niet. Ze bereiken er veel mee in Amerika, maar het heeft een keerzijde. Hier gaan we meer bezonnen, zuinig en binnen wettelijke kaders te werk. Uitzonderingen daargelaten etc. Je kan zeggen dat we daardoor minder geld en meer vertraging hebben, maar we hebben ook de voordelen van minder verspilling (dus efficiënter) en betere inkadering in de samenleving (dus effectiever).

[Some12]

Het eerste wat ik dacht was: welke doelstellingen zijn er gemaakt, waarvoor we snappen waar het geld naartoe moet?

Weet iemand dit? Of is dit weer zo’n “We hebben geld, investeerders! Wie komt?” En dan dat er een handje hotshots komen die daar op in kunnen spelen, opdat we er dan weer niets van merken?

Als je het bijvoorbeeld hebt over onafhankelijkheid, waarom gaan we dan niet eerst over op open source en stoppen we structureel geld in de pijnpunten die we onderweg tegenkomen aan de hand van praktische noodzakelijkheid?

Chips is natuurlijk ook wenselijk, en misschien wat duidelijk omkadert, maar ook producten ermee maken die een doel dienen en ook winst kunnen maken door een “eat your own dogfood” mentaliteit en consumenten-benodigheden?

Misschien wel een alternatief voor sociale netwerken van een dienst die mensen lokaal daadwerkelijk verbind en fysiek bij elkaar brengt en niet vaart op dopamine-hits?

[blorf]

NOS = Den Haag = Silicon Valley onderdanen.Die "onafhakelijkheid" is nogal verbogen. Ze gaan er wel vauit dat de ondergrond MS, Google of Apple is, anders krijg je als startup sowieso niks.

[berkie89]

Toch denk ik dat wat meer Europees durfkapitaal voor 'move fast and brake things' best zou kunnen resulteren in interessante nieuwe bedrijven of nieuwe bedrijfstakken van bestaande bedrijven. Of het vanuit de overheid moet komen is een tweede.

In de high-tech sector wordt verreweg de meeste marge gemaakt door bedrijven die voorlopen. Bedrijven die later de markt betreden kunnen ofwel geen marktaandeel meer krijgen (zonder hoge kosten te maken, e.g. staatssteun), ofwel alleen het laag-marge deel van de markt bedienen. Bekend voorbeeld is TSMC. Deze kon het afgelopen kwartaal een bruto marge afdwingen van 58.6%. GlobalFoundries--een andere semiconductor boer--haalde darintegen maar een bruto marge van ruwweg 25%. Een van de twee verschillen tussen TSMC en GlobalFoundaties is dat de eerste veel eerder heeft ingezet op high-end nodes en de stap naar EUV. Dat is bijna niet meer in te halen voor bedrijven die conservatief zijn geweest met hun investeringen.

In plaats van geld vanuit de overheid beschikbaar stellen voor een fonds, zie ik meer in een serieus Europees alternatief voor Vanguard welke een hoog rendement europese tech-ETF aanbied. Op deze manier kan de markt zelf bepalen wat interessante en goed renderende investeringen zijn. De rol van de overheid zou dan de belasting op Europese ETF's kunnen verlagen, tot deze op rendement concurrerent zijn met de S&P500 indexen in de VS.

[HollowGamer]

Door druk van een kleine groep (die steeds groter wordt helaas) en bedrijven die perse goed willen doen, raken we ook bondgenoten kwijt. Deze bondgenoten komen ons wel redden/helpen bij een WO3 (waar we nu voor investeren) en we kunnen terugvallen voor bijvoorbeeld toch een telefoon van een crimineel/terrorist te ontgrendelen. Twijfel of die andere landen voor ons zo door het vuur gaan, als sommige hier aan het doen zijn. Er is een reden waarom politiek hun steun niet opzeggen, behalve Ierland dan.

Dus bedank ook deze groep dat daardoor die factor 1000 nodig is, en wij kennis gaan weggooien op dit gebied.

[Reactie gewijzigd door HollowGamer op 12 september 2025 09:41]

[CivLord]

En welke bondgenoten raken we kwijt door de druk van een kleine groep?

Een 'bondgenoot' als de VS, die ons uit puur uit eigenbelang met constant wijzigende dreigementen en dictaten als een vazalstaat naar de Amerikaanse pijpen wil laten dansen?

[AnonymousGerbil]

Daarnaast vraag ik me af hoe ver deze investering ons zal brengen, het is een riant bedrag, maar tegelijkertijd boksen we op tegen techbedrijven met een factor 1000 aan rnd kosten.

Techbedrijven hebben een beetje last van tunnelvisie de laatste tijd, dus ik verwacht dat een paar goed gemikte investeringen wel eens bijzonder gunstig uit zouden kunnen pakken.

Zou niet de eerste, noch de laatste, keer zijn dat wereldveranderende ontwikkelingen uit een bescheiden potje werden opgestart.

[Travelan]

"Verduurzaming" is meer dan klimaat alleen hè... Een duurzame economie is natuurlijk ook belangrijk, en dat is uiteindelijk wat er hier bedoeld wordt.

https://www.vandale.nl/pages/gratis-woordenboek/duurzaam

[Reactie gewijzigd door Travelan op 12 september 2025 09:19]

[thabasement]

Uiteraard snap ik dat. Maar ik was in de veronderstelling dat dit potje voor investeringen bedoeld was om bedrijven te laten verduurzamen ten behoeve van verlagen van hun belasting op het milieu. Blijkbaar ligt het iets anders.

[brugj03]

Mooi gebaar.

Maar een beetje weinig in vergelijk met de giga bderagen van de tech industrie.

Daar gaat het al snel om het 10 voudige.

[elmuerte]

Wat is je punt? Omdat buitenlandse big tech veel meer geld heeft om te verbranden moeten we maar gewoon opgeven om zelf beter te worden? Of moet Nederland dan maar 4.3 miljard ergens vandaan zien te toveren?

[Baardmeester]

Als het kan wel, maar nu is het goed om dit heel gericht te investeren. Je kunt dit soort kleine bedragen niet nog eens gaan opsplitsen.

De EU zou ook eindelijk is iets kunnen betekenen als ze miljarden gericht zouden investeren in Europeese alternatieven om op te boksen tegen de Amerikanen en Chinesen. Een EU distro zoals Suse, een AI zoals Mistral, een CSP zoals StackIT etcetera.

[Vipertje]

Dat laatste inderdaad. Paar honderd miljoen tegen tech aangooien doet nou eenmaal niet veel. Je kan je afvragen of je dat geld dan niet beter anders kan besteden.

[REDSD]

Het is natuurlijk een investering in nieuwe techniek, Het gaat hier niet om het opzetten van giga fabrieken die moeten concurreren met TSMC.

[brugj03]

Investeren in innovatie en nieuwe techniek is altijd goed.

[beerse]

Hier is het wat de rijksoverheid er in investeert. Niet wat er allemaal in die organisaties wordt geïnvesteerd. Dat een rijksoverheid openlijk in zo'n organisatie investeert geeft die investering toch een bepaalde waarde wat vaak andere investeerders trekt.

Daarnaast moet je ook naar de scope kijken. De grote organisaties en de tech industrie waar jij naar verwijst opereert wereld wijd. De rijksoverheid is NL/BeNeLux/Europa breed.

[:murb:]

Nou rijkscloud op basis van open source. Here we go.

[Morrar]

Was het maar zo'n feest; ik vermoed dat dit geld grotendeels naar ASML zal gaan (= de binnenlandse chip sector) en kleine start-ups die "hippe" en "coole" dingen met AI doen. Bij de overheid is AI momenteel het hypewoord wat alles vloeibaar maakt. Ik werk in die sector en letterlijk iedere dag is het AI, AI en nog eens AI.

Persoonlijk zou ik ook veel liever investeringen zien in de (veel minder hippe) overheidscloud. De Algemene Rekenkamer heeft een vrij vernietigend rapport over overheid en de publieke cloud geschreven (https://www.rekenkamer.nl/publicaties/rapporten/2025/01/15/het-rijk-in-de-cloud), maar vooralsnog merk ik weinig intentie om de afhankelijkheid van Amerikaanse tech reuzen te verminderen helaas.

Het nieuws gaat vaak over de NAVO en defensie, maar als Trump de tech giganten morgen verbied om diensten te leveren in de EU ligt de hele overheid / samenleving hier direct plat.

[Pasteis]

Was het maar zo'n feest; ik vermoed dat dit geld grotendeels naar ASML zal gaan (= de binnenlandse chip sector) en kleine start-ups die "hippe" en "coole" dingen met AI doen. Bij de overheid is AI momenteel het hypewoord wat alles vloeibaar maakt. Ik werk in die sector en letterlijk iedere dag is het AI, AI en nog eens AI.

Persoonlijk zou ik ook veel liever investeringen zien in de (veel minder hippe) overheidscloud. De Algemene Rekenkamer heeft een vrij vernietigend rapport over overheid en de publieke cloud geschreven (https://www.rekenkamer.nl/publicaties/rapporten/2025/01/15/het-rijk-in-de-cloud), maar vooralsnog merk ik weinig intentie om de afhankelijkheid van Amerikaanse tech reuzen te verminderen helaas.

Het nieuws gaat vaak over de NAVO en defensie, maar als Trump de tech giganten morgen verbied om diensten te leveren in de EU ligt de hele overheid / samenleving hier direct plat.

Dat we verder meegaan met AI en die trend volgen vind ik niet slecht. Alleen je merkt terecht op dat alles over AI moet gaan, terwijl ik vooral nu het een hype vindt en het mogelijk zelfs een bubbel kan gaan vormen. Dus laat anderen het werk, onderzoek doen en volg waar je kan. Dan zouden er veel efficientere oplossingen met AI moeten kunnen komen binnen de overheid.

Netzoals jij vind ik dat de techafhankelijkheid van VS meer prioriteit hoort te krijgen. Ook die investering betaald in langetermijn ook uit en is gunstig voor onze economie. Niet alleen AI.

[Triblade_8472]

Hopelijk komt er een verplichting dat bedrijven die gegroeid zijn met Nederlands/Europees geld niet opgekocht kunnen worden door bedrijven buiten de EU. Of anders dat het geld 100%, incl inflatie, terugbetaald moet worden.

Het probleem hier is niet het groeien van bedrijven, maar het opkopen of weglekken van kennis naar de VS door de rijke bedrijven daar.

[Paddy99]

Geen gek idee. Al gok ik dat dit al wel ergens in de kleine letters staat vermeld van de Europese fondsen. "Gratis geld" is nooit gratis en ik verwacht dat dit 1 van de voorwaarden is (met een time-out gok ik)

[Pasteis]

Hopelijk komt er een verplichting dat bedrijven die gegroeid zijn met Nederlands/Europees geld niet opgekocht kunnen worden door bedrijven buiten de EU. Of anders dat het geld 100%, incl inflatie, terugbetaald moet worden.

Wellicht een Europees staatsfond oprichten die zich ook kan inkopen? Met voorwaarden dat ze bijv. alleen zeggenschap hebben over verkoop en afsplitsing, maar niet inhoudelijk bemoeien met hoe het bedrijf zijn koers moet varen (los van eerder genoemde).

En dan met name bij de kleine opkomende bedrijven met potentie.

[Finder]

Typisch dat we in Europa dit altijd “investeren” noemen. Belastinggeld van burgers gebruiken voor techprojecten, hoe goed bedoeld ook, is geen investering maar een herverdeling van welvaart – vaak ten koste van succesvollere sectoren.

Het gevolg: bedrijven en universiteiten die vooral de overheidstiet als verdienmodel zien, in plaats van investeerders die rendement verwachten en een realistisch plan om dat te bereiken.

Sterker nog: wie z’n eigen spaargeld in bedrijven steekt, krijgt het door belastingen alleen maar moeilijker gemaakt om winst te nemen als het wél lukt.

[CivLord]

Het gevolg: bedrijven en universiteiten die vooral de overheidstiet als verdienmodel zien, in plaats van investeerders die rendement verwachten en een realistisch plan om dat te bereiken.

Het zijn juist dat soort bedrijven en universiteiten waar de gamechangers vandaan komen.
Veel innovaties hebben geen gegarandeerd rendement waarmee ze investeerders aan kunnen trekken.

Wanneer we het puur aan investeerders over hadden gelaten was ASML al jaren geleden ter ziele gegaan.

[Tri Force]

Zou het niet beter zijn voor de toekomst om dat geld in NL universiteiten te investeren ? voor chip en AI ontwikkeling zou een 430€ miljoen waarschijnlijk niet genoeg zijn en studenten hebben ook niet de middelen daarvoor tenzij bedrijven er aan meewerken of als andere EU landen ook dat bedrag beschikbaar stellen voor gezamenlijke projecten dan zou het wel haalbaar zijn.

Het hoeft ook niet chip en AI ontwikkeling te zijn want zonne technologie is ook belangrijk voor de toekomst en wij zijn daar goed in met o.a de Solar race en het Stella Vita project en China doet veel met zonnepanelen en batterijen dus door zonne technologie te innoveren en te stimuleren zouden wij minder afhankelijk zijn van anderen zoals China.

Het kan ook in telecommunicatie worden geïnvesteerd van hardware en software voor telefoons en tablets en ontvangers en zenders of zelfs drones die in bijzondere gevallen een signaal kunnen maken of versterken of ontvangen en gezien de omstandigheden zijn drones goedkoper en veiliger dan ouderwetse manieren..

Innovatie in chips en AI zijn belangrijk maar wij moeten ons niet blindstaren op één onderdeel er zijn zoveel onderdelen van het geheel wat nodig is voor een onafhankelijke en veilige en economische samenleving en ik heb zo iets investeer meer in de jeugd want die dames en heren van die universiteiten zijn omstreeks de 20 en 30 jaar en halen bijzondere resultaten waar bedrijven onder de indruk van zijn.

[FrostyPeet]

Oh subsidie voor de technische industrie. Nederland wil meedoen met de top 10 in de tech terwijl de bruggen van ellende uit elkaar vallen en er geen geld is voor onderhoud.

Dat gaat dan op zijn Nederlands. Moeten er dan nog meer expats komen omdat er hier niet voldoende gekwalificeerd personeel is? Waar gaan die mensen dan wonen? Hoe kunnen die mensen een woning betalen? Waarom zijn onze technische opleidingen zo onpopulair? Waarom is een vakman zijn minder gewild dan een kantoorbaantje?

Dan heb je natuurlijk de subsidie adviseurs die in dit gat springen, die de aanvraag wel helpen regelen. Ambtenaren die de regels opstellen en controleren. Uiteindelijk komt er maar een deel terecht waar het echt hout zaagt.

Er zijn zoveel grote problemen in Nederland die urgent aangepakt moeten worden om uberhaupt nog een leefbare toekomst te hebben in Nederland. Kijk alleen maar naar de staat van bruggen. Het schreeuwende te kort aan betaalbare woningen. De inflatie. De zorg.

[ari3]

Bruggen zijn alleen een probleem als je denkt dat vervoer voor werk, opleiding en recreatie in de toekomst hetzelfde volume heeft als nu. Dat is mijn inziens niet het geval. Verduurzaming betekent dat we steeds meer zullen inzetten op het voorkomen van onnodige reisbewegingen. Er komt een technologisch omslagpunt waarbij fotorealistische VR in combinatie met lichtgewicht brillen ervoor gaat zorgen dat we massaal vanuit huis kunnen werken, studeren en recreëren. Hierdoor zullen veel minder wegen en spoor nodig zijn dan nu.

[nlinzweden]

Hoe gaat NL voorkomen dat al deze investeringen by success opgekocht worden door (grote) Amerikaanse bedrijven? En het dus eigenlijk ontwikkelings hulp is aan de VS.

[Wouterie]

Ach, en aan de andere kant bezuinigen ze op Onderwijs en wordt het aantrekken van buitenlandse arbeid ontmoedigd. Hoe denken ze die techindustrie draaiende te houden? Met A.I.? Ik mis een beetje de lange termijn visie.