Tesla stopt met ontwikkeling van eigen supercomputer voor trainen van Autopilot

Tesla werkt niet langer aan een eigen supercomputer, meldt Bloomberg op basis van ingewijden. De fabrikant wilde zijn Dojo-computer gebruiken voor de ontwikkeling van technologie voor autonome voertuigen, maar heeft het team naar verluidt ontbonden.

Tesla-ceo Elon Musk heeft de stekker uit het Dojo-project getrokken, schrijft Bloomberg. Het hoofd van het project verlaat de autofabrikant en de rest van het team gaat werken aan andere projecten binnen het bedrijf, zeggen bronnen tegen het persbureau.

Het was de bedoeling dat de Dojo-supercomputer werd gebruikt voor het trainen van de machinelearningmodellen voor functies als Autopilot en Full Self Driving. Ook de humanoïde Optimus-robot moest hiermee intern worden getraind. Naast Nvidia-gpu's werkte de supercomputer met Tesla's D1- en D2-chips, die eveneens in-house door het Dojo-team werden ontwikkeld.

Het bedrijf zou hiervoor in de toekomst externe partners voor willen inschakelen, zoals Nvidia, AMD en Samsung. Laatstgenoemde sloot afgelopen maand al een overeenkomst met Tesla voor de productie van AI6-chips, die worden gebruikt voor beeldverwerking en de autonome functies van de voertuigen.

Elon Musk lijkt het bericht van Bloomberg in een post op X te onderstrepen. "Het is niet logisch voor Tesla om zijn middelen te verdelen en twee totaal verschillende chipontwerpen op te schalen", schrijft hij als reactie op het bericht. De topman gaf tijdens een kwartaalbijeenkomst afgelopen maand al aan dat hij Tesla's AI-chips voor inference-rekentaken en de Dojo-chips voor AI-training het liefst wil samenvoegen. De door Samsung ontwikkelde chips moeten in het vervolg beide taken gaan vervullen.

Reacties (62)

[Coolstart]

Tesla-ceo Elon Musk heeft de stekker uit het Dojo-project getrokken, schrijft Bloomberg

Ik kan het originele artikel niet openen maar zover ik kan lezen is de stekker enkel uit het chip-team van dojo getrokken en niet van het Dojo project zelf.

Tesla gaat dus nog steeds Dojo gebruiken om zijn model te voor autonoom rijden te trainen.

Aan de hand van de reactie van Elon Musk wil hij aan Samsung vragen AI chips te bouwen voor Dojo. Outsourcen ipv zelf ontwerpen.

[mikee368]

Dat is correct.
Het verschil is dat ze nu hun chip die ze in de auto's en robots gaan gebruiken ook gaan gebruiken in grotere getalen voor hun Dojo super computer. Dit was al verteld in de earnings call van afgelopen kwartaal.

Het doel is om meerdere AI 5 en AI 6 chips samen te gaan clusteren per rack en daar de super computer mee vol te gooien.

AI5 en AI6 chips
Dojo 3
dojo 3 topic earnings call Q2

De laatste link gaat naar de earnings call en daar wordt al gesproken over dat Dojo 2 volgens jaar operationeel zal zijn op schaal en dat ze daarna door gaan dus met het samen voegen van AI5 en later AI6 chips. Met uitleg deels waarom.

[Ethirty]

Als dit de hardware/chips moeten worden die in toekomstige auto’s moeten gaan zitten dan kunnen we wel bedenken wat dat met de ontwikkeling van de kwaliteit van autonome functies in de huidige auto’s gaat doen.

De eerste generaties zouden vziw FSD krijgen, maar de hardware is zelfs te oud om de huidige features goed toe te kunnen passen. Maar misschien mis ik iets.

[Richh]

De huidige HW4 stack is dezelfde hardware waarmee nu autonoom Robotaxi's rondrijden in Texas en Californië, zonder bestuurder, zij het in geofenced gebieden. Ook is daarmee autonoom een voertuig afgeleverd van fabriek naar koper (rit van een half uur)..
De HW4 FSD stack wordt door veel Amerikanen op X (dus ja, hoe neutraal zijn die mensen) goed beoordeeld en in feite in staat om autonoom van A naar B te rijden over het hele continent - zij het dat in feite de bestuurder nog altijd verantwoordelijk is.

Grote delen van de stack zijn ook naar HW3 gebracht maar daarvan is wel duidelijk dat er te weinig compute is en de cameratechniek onvoldoende.

Dat de eerste generaties het ook zouden moeten kunnen, kan je inmiddels overduidelijk als leugen bestempelen. Dat Musk niet te vertrouwen is qua deadlines, dat weten we ook allemaal maar dat betekent natuurlijk niet dat ze er nooit gaan komen.

Ik ben in ieder geval erg benieuwd naar wat HW4 eigenlijk zou kunnen in Europa (als FSD zou worden toegestaan), en al helemaal wat HW5 zou kunnen klaarspelen.

[n4m3l355]

Robottaxi performed erbarmelijk in Texas en in typische Musk style wordt in CA niet eens zo genoemd omdat ze geen license hebben aangevraagd. Met andere woorden waar in Texas 20 auto'tjes met moeite rond rijden, zal dit in CA niet gebeuren en is het nog maar de vraag of deze daadwerkelijk autonoom zijn.

En je hebt geen ongelijk, Musk is niet te vertrouwen qua deadlines, sterker nog hij is helemaal niet te vertrouwen want als het op autopilot aankomt heeft hij nog niks gepresteerd en zijn we nog steeds in afwachting terwijl Waymo inmiddels druk bezig is en binnenkort Baidu zelfs in de US begint.

[Harry2994]

Slecht in Austin;

Geen sources, waar jij naar keek waren reguliere Tesla’s.

Zie dit, niet de eerste keer dat Tesla een ADAS test wint, dit keer een test met 36 EV’s;

https://electrek.co/2025/07/29/another-huge-chinese-self-driving-test-lawbreaking-indecision-in-urban-driving/

Mercedes reed z’n sensors kapot dus moest halverwege al stoppen, 9 proeven 4 x uitgevoerd.

36 tests per EV en Hybride EV’s, de Chinezen doen deze test met medewerking van de Chinese overheid één keer per jaar.

Electric is kritisch dus hieruit blijkt dat jij blijkbaar niets leest of bestudeert, ik doe dit dagelijks zeker de laatste 5 maanden dus ik twijfel er niet aan, jij schrijft dit vanuit een geheel andere hoek, misschien omdat Musk jou niet aanstaat want die was niet erg best bezig en heeft Tesla veel schade berokkend.

Verder reden afgelopen week twee Waymo op LiDAR software schade door samen te botsen, dat is nogal wat, blijkbaar konden ze elkaar niet ontwijken?

En ja Houston Robotaxi software is zo goed dat terwijl een Robotaxi de slagbomen van een spoorweg niet zag en er handmatig werd gestopt dat dit door de centrale software met AI, zonder mens werd opgelost want bij opeenvolgende testen stopten de Robotaxi feilloos.

Het gaat zo goed dat institutionele beleggers zijn ingestapt sinds Tesla bewijst dat Vision zeker zo goed is als LiDAR dat de koers met 10% omhoog is terwijl de verkopen van Tesla’s zijn ingezakt.

Dat ondersteunt de visie dat FSD veel beter is geworden.

Ik bestudeer ADAS dagelijks, eind dit jaar zouden Tesla’s FSD supervised mogen gaan rijden in Nederland, op niveau 2, en als dat goed gaat Niveau 3 waarbij je gewoon iets anders kunt gaan doen achter het stuur.

De vraag is echter of je dan ook mag gaan bellen achter het stuur, of je dan een wijntje meer mag drinken, misschien wel als je van de bestuurdersstoel weg blijft, maar dat is waarschijnlijk pas eind volgend jaar op ADAS 3 of 4.

[drfisheye]

Zeker zo goed als Lidar? Waar baseer je dat op? Heb je robotaxi's al in het donker zien rijden? In de regen? Bij laagstaande zon? Er zijn nog niet eens robotaxi's die zonder mensen rijden. Dat beleggers geïnteresseerd zijn zegt niks. Die zijn altijd als de dood dat ze iets nieuws missen, dus ze investeren vooral op hoop. Eerst op de hoop dat Tesla de grootste autofabrikant ter wereld zou worden, en nu dat niet lukt de hoop dat robotaxi's de wereld gaan overnemen.

[jip_86]

Gaat prima internet staat er vol mee. Ook met Waymos die de meest rare streken uithalen. Ze kunnen elkaar nog niet eens ontwijken: https://x.com/SawyerMerritt/status/1950747672740007976

[smartsys]

Dat die auto's elkaar niet kunnen ontwijken heeft niets met de detectie methode als Lidar te maken.

Als de sensoren een object detecteren en dat doet Lidar netjes, dan moet de software vervolgens een keuze maken. Stop ik, wijk ik uit naar links of naar rechts of wordt er vanuit gegaan dat de andere auto dat wel doet.

Als je allebij dezelfde keus maakt gaat het goed. Als de ene auto links gaat en de andere rechts of als beide denken dat de andere wel uitwijkt gaat het mis.

Ik denk dat het toevoegen van een data uitwisseling tussen voertuigen op dezelfe weg middels 5G echt veel kan toevoegen.

Als voertuigen binnen een straal van 500m van elkaar op de hoogte zijn en zaken als positie, richting, snelheid en vertraging/versnelling van elkaar weten is het vrij simpel om een koers te bepalen die de voertuigen mis van elkaar stuurt. Op 500m kan 0,5graden stuur uitwijking al zorgen dat je elkaar mist. Als je weet dat een voorganger 500m. voor je zeer sterk vertraagd kun je zelf ook direct vertragen.

Ik denk dat autofabrikanten wereldwijd de handen in een moeten slaan om samen aan zo'n systeem te werken om autonoom rijden echt mogelijk te maken. Uiteraard blijven de sensoren en/of camera's ook nodig om andere objecten te detecteren en daarop te reageren, maar als andere voertuigen daar direct op kunnen anticiperen zal dat een veel rustiger verkeersbeeld geven met veel minder situaties dat auto's elkaar raken.

[Harry2994]

Je vraag omheen reactie,

‘S nachts is helemaal geen probleem, verder werken de camera systemen beter tegen de zon inkijkend dan de mens!

Verder slecht weer is alleen maar slecht rijden indien het weer zo extreem is dat langzaam rijden geboden is, net als de mens bij een stortvloed aan regen vertraagd de Tesla.

Een tegenstander van Tesla ging dus op hoogte in zware bewolking rijden waar het zicht nul was…

Verder werkt Waymo die 1500 driverless taxi’s heeft sinds vorig jaar aan een Vision systeem met als Tesla, Toyota heeft ook Vision opgepakt;

https://www.forbes.com/sites/bradtempleton/2024/10/30/waymo-builds-a-vision-based-end-to-end-driving-model-like-teslawayve/

Toyota; notabene hier op Tweakers.

nieuws: Toyota wil zelfrijdende auto's ontwikkelen met camera's in plaats van lidar.

Twee fabrikanten in China stappen van LiDAR af;

Xiaomi is vorig jaar van LiDAR afgestapt Iemand die claimde dat dit terug kwam ten koste van LiDAR is terecht gewezen en de co-founder wees er op dat wie dat beweert voor het gerecht zal worden gedaagd;

https://www.icartea.com/en/news/xpeng-denies-rumors-of-resuming-lidar-use-and-affirms-its-future-autonomous-driving-technology-strategy

LiDAR zal de nodige problemen krijgen, geteisterd nog steeds duur, heeft gemapte wegen nodig die er gewoon nog niet zijn en binnen een jaar heeft Tesla net zoveel Robotaxi’s rondrijden als Waymo.

Waymo had zijn zinnen gezet op een Chinese auto waar in China LiDAR zou worden ingebouwd wat de prijs liet zakken tot €120.000 maar nu komen er de invoerrechten bij vanuit China bij.

Die wagens kosten dan $ 200.000 per stuk tegen $ 30.000 voor de echte Robotaxi’s

Lidar zal wel blijven bestaan maar ik verwacht dat de toepassingen in auto’s zullen uitsterven.

Vision van MobilEye die probeert dat met LiDAR te combineren moet hetzelfde pad door als Tesla zou Vision leidend worden, m.i. is het over.

En ja, zodra Vision werkt zal Vision in het begin niet beter zijn dan de mens indien het verschrikkelijk hard regent en als de zon echt loodrecht in de camera’s schijnt.

Ik “denk” wel dat daarom de eerder verwijderde Bosch radar een rol zou kunnen gaan spelen maar het Vision systeem zal dan middels AI toch even kijken in dat systeem, maar dat zal pas worden gedaan als Tesla de camera’s echt niet verbeteren meer te gaan zien.

Ik rij een Tesla met HW3, die zal volgend jaar veel meer kunnen maar zal zeker beter zijn dan wat HW3 nu kan.

Tesla heeft beloofd dat zij die het gekocht hebben ongebouwd worden naar betere camera’s, de nieuwe software update komt er aan en die zijn tov HW4 een factor 10 beter zijn en rolt in de VS in September en Oktober uit, Tesla rijders hier moeten wachten tot de RDW Level 2/3 goedkeurt voor Nederland.

HW5 is onderweg, dus ik denk dat HW3 rijders dan HW5 krijgen.

De huidige HW3 en HW4 kunnen meteen alle wegen rijden in tegenstelling andere merken op LiDAR, die kunnen bijna nergens rijden, in Duitsland vooral Hamburg en een paar andere plaatsen dus die worden nooit beschikbaar om leeg rond te rijden dus als taxi’s totaal ongeschikt.

Waymo wil naar Duitsland maar…. die zal dan zelf de wegen gaan scannen.

Dus m.i. is LiDAR niet goed gepositioneerd, Tesla Vision wel.

Verder nog wat statistiek;

Ondanks de 9 jaren dat Waymo werkt met LiDAR zijn dit de incidenten;

https://www.damfirm.com/waymo-accident-statistics.html

Wat nog niet is opgenomen is de recente botsing met een brandweerwagen drie dagen geleden.

Daar wordt niet over geschreven, dat leest men niet in NL maar zodra er iets met een Tesla gebeurt wordt daar vooral over geschreven, ik denk dat dit is omdat Tesla niet adverteert.

Andere bedrijven die advertenties en betaalde reviews laten schrijven worden natuurlijk niet negatief benaderd, ze zouden de inkomsten toch eens gaan missen…..

En nu jouw opmerking over driverless; Texas heeft Tesla toestemming gegeven zonder safety driver te gaan rijden…

https://www.businessinsider.com/tesla-robotaxi-texas-permit-ridehailing-sb2807-2025-8?international=true&r=US&IR=T

Zouden de state officials over één nacht ijs gaan?

Iedereen heeft recht op zijn mening, je bent vrij die jou te verdedigen.

Voel je vrij mijn mening te weerleggen, ik volgt AI ADAS berichtgeving al jaren maar al enige tijd dagelijks.

Groet!

[madcow22]

Daarom is na actief bijhouden niet door tesla gefungeerde cijfers dat tesla een ingreep per 250 mile nodig heeft. Sorry maar tesla cijfers zijn totaal niet te vertrouwen ook maar iets wat met musk te maken heeft.

[Joppiesaus2]

Haha. Ze hebben de beste tech in het veld. Stap vooral lekker bij de concurrent in. Niet komen zeuren als het niet werkt of wanneer je in het ziekenhuis beland hè 😂

[Ikbenjelly]

Tesla fsd is zeker indrukwekkend....maar maakt helaas nog steeds foute beslissingen die een oplettende bestuurder niet zou maken, zoals door rood rijden, spookrijden. Ben wel benieuwd of ik mn tesla nog heb als fsd uitkomt aangezien ik al sinds 2019 "binnenkort beschikbaar"zie.

[_Pussycat_]

De robotaxis hebben in Austin behoorlijk wat mislukkingen gehad, bv. achter een inparkerende bestelbus gaan staan, aan de foute kant van de weg rijden omdat hij niet links af wilde slaan, of op een parkeerplaats over de stoeprand rijden (YouTuber in de auto zei niets erover, nogal duidelijk dat hij niets slechts wilde zeggen), of een gesloten spoorwegovergang ignoreren.

Het werkt allemaal wel meestal, maar met veel te veel missers. Al die verhaaltjes van "zelfstandig afgeleverd" en "nul problemen op mijn rit" zijn mooi, maar om de paar uur verknalt hij het totaal. En de verhalen zonder problemen zijn dan vaak "nul problemen" (maar ik zeg niets erover dat de taxi over een stoeprand reed), "helemaal perfect, behalve bij de spoorwegovergang, dus alleen nog wat kleine bugs" (maar zonder ingrijpen was hij nu dus waarschijnlijk dood!).

De Chinese test is grandioos goed gedaan. Inderdaad lijkt Tesla het daar duidelijk beter dan de concurrentie te doen. Maar dat is omdat de concurrentie echt HEEL domme dingen doet! Die zouden zo helemaal niet gebruikt mogen worden. Desalniettemin is de Tesla ook niet goed genoeg naar mijn mening in zelf te mogen rijden.

(Kleine voetnoot wel: ik vraag af of de testauto's uit schuim met radar normaal herkend kunnen worden. Dat zou eventueel voor de radar-auto's een probleem kunnen zijn en voor Tesla met alleen camera's een voordeel).

[smartsys]

Als het schuim geen of veel minder signaal terugkaatst is de kans groot dat een object veel te laat wordt opgemerkt.

Die het een beetje als een stealth vliegtuig. Door speciale vorm en materiaal keuzes wordt veel minder signaal teruggekaatst waardoor zo'n vliegtuig (veel) minder goed te "zien" is.

Misschien moeten ze de test herhalen met een plaat blik van 1m² op de objecten al is de schade aan de auto's dan wel groter.

[_Pussycat_]

Of gewoon aluminiumfolie, dan gaat het ook wel.

[lighting_]

"Het werkt allemaal wel meestal, maar met veel te veel missers"

Allemaal bijgehouden? Waar zijn je statistieken?

[_Pussycat_]

Zie hier, de statistiek.

https://www.reddit.com/r/SelfDrivingCars/s/qTQ7u9eCnw

[lighting_]

Zozo

Kan je nagaan als er ook zo gedocumenteerd zou worden met waymo.

[_Pussycat_]

Ik heb niets gezegd over Waymo. Ik heb gezegd dat robotaxi te veel missers heeft en weet dat meerdere keren de taxichauffeur in moest grijpen om een serieus ongeluk te voorkomen.

Verder nogal zwak eerst naar feiten over Tesla te vragen, en, als ik die geef, vervolgens met whataboutisme-speculaties over Waymo te komen. Ik dacht dat feiten en statistiek belangrijk waren?

[bilgy_no1]

"Het gaat zo goed dat institutionele beleggers zijn ingestapt terwijl de verkopen van Tesla zijn ingezakt"

Tja, dat kun je toerekenen aan de Robotaxi lancering of simpelweg irrationele beurshandelaren.

Feit is eigenlijk dat Tesla met de Robotaxi lancering weinig meer heeft laten zien dan wat FSD Supervised al kon. Er zit immers in al die Robotaxis een supervisor met de hand op de noodstop knop en bovendien is er remote supervision. Geofenced ook, wat Musk zelf een paar jaar terug nog afsabelde toen het over Waymo ging... De ironie is heftig.

Verder is het een beperkte proef, met beperkte toegang voor vooral Tesla positieve influencers. Je kunt het interpreteren als een behoedzame en op veiligheid gerichte proef. Maar iemand die iets kritischer kijkt zou het een ordinaire stock pump kunnen noemen.

De prijs van het Tesla aandeel is inmiddels al lang niet meer rationeel. De winstgevendheid obv auto's is al bijna over en met de beslissingen van Trump zeer waarschijnlijk totaal verdwenen.

De groei is er sowieso uit. 20 miljoen auto's per jaar met 20+% brutomarge is totaal van de baan (mede omdat het daarvoor benodigde goedkopere model is geannuleerd).

Wat is er dan nog over om die gigantische P/E te rechtvaardigen?
Robots: door Musk zelf toegegeven dat er pas over 5 jaar een materiële impact op de cijfers zou zijn bij een productie van 100.000 robots per jaar. Dat is overigens bij $25.000 per robot ook maar een extra omzet van $25 miljard, met misschien $5 miljard brutomarge. Zo materieel op de huidige omzet is dat nou ook weer niet (zat rond $100 miljard run rate, nu nog maar $90 miljard).

Overigens zijn er meerdere bedrijven die aan humanoids werken, dus die markt zullen ze niet voor zichzelf hebben.

Energie: doet het redelijk goed qua grid storage, maar zat concurrentie op het gebied van grote batterijen.

AI: zie dit bericht. Kennelijk gaat het ook niet volgens plan met Dojo. Leuk dat Musk nu zegt dat outsource beter is, misschien geldt dat volgend jaar dan voor heel compute en niet alleen de chips?

Robotaxis is dus zo'n beetje de laatste strohalm voor een enorme waardering. De vorig jaar gepresenteerde mock-ups waren weinig overtuigend. Deze 'lancering' voegt er weinig aan toe. Als investeerder wil ik een geloofwaardig plan zien inclusief wat uiteindelijk de winstgevendheid is. Musk claimt dat een autonoom taxiritje veel goedkoper wordt dan een eigen auto, maar hoeveel winst zit er dan in? Hoeveel auto's zijn daarvoor nodig? Hoeveel kapitaal vereist dat om al die auto's voor te financieren? Dat soort zaken.

Ik wacht overigens zelf nog met het verkopen van mijn Model Y totdat deze meer oplevert dan bij aankoop ("when you buy a Tesla, you are buying an appreciating asset, not a deprecating asset")...

Ik heb lang Tesla aandelen gehad, maar heb inmiddels mijn winst genomen en alles verkocht.

[Manderlay1]

Zal nooit gebeuren in Europa alles zonder bestuurder. Dan zijn ze de melkkoe kwijt van het te snel rijden. (Hier in Vlaanderen met de meest onwaarschijnlijke snelheidsbeperkingen).

Ik hoop het wel want ik haat auto rijden en hoop ook op automatische shuttle services diensten om geen auto meer te moeten hebben in eigen beheer. Maar dat zal teveel gevraagd zijn.

[assk]

Het zal ooit komen, maar daarvoor zullen ook aanpassingen doorgevoerd moeten worden aan de weg, zoals sensoren. Iedereen is gefocust op de auto, maar juist op het asfalt valt nog veel te winnen.

[sympa]

Misschien met een soort ijzeren staven die stevig zijn vastgemaakt aan de ondergrond. Dat scheelt meteen in de slijtage van de banden, als je daat met ijzeren wielen overheen rijdt.

[Manderlay1]

Dus zal er niet snel van komen omdat de regeringen deze werkzaamheden moeten uitvoeren.

[Miglow]

Ik ben vrachtwagenchauffeur en ervaar de vele "rijhulpsystemen" inmiddels als hinderlijk. Vooral in combinatie met in neutraal uitrollen, verkeersbordenherkenning die regelmatig de mist in gaat en pingelt als je ook maar iets te hard gaat, al dan niet zelf geïnitieerd (80 op de snelweg als limiet, 80 op ACC en dan in neutraal van een viaduct laten rollen met 86) en de hele dag door (ik rijd uiteraard niet een half uurtje naar het werk en eind van de dag weer terug) notificaties die je aandacht weg halen bij het rijden en ik denk dat dit in de toekomst alleen nog maar erger wordt, bedacht door mensen achter een bureau die niet de hele dag met een vrachtwagen rijden.

[Manderlay1]

Ik heb nu nieuwe wagen en op reis in de Vogezen. De lange assistant is levensgevaarlijk op de bergwegen. Omdat de wegen eigenlijk te smal zijn voor 2 auto's die elkaar passeren. De lange assistant doet gevaarlijke dingen.

[smartsys]

Dan gaan gewoon de belastingen verder omhoog. Rupsje nooit-genoeg moet toch gevoed worden.

[n4m3l355]

Dit bericht is wel heel lobsided, Tesla performed boven gemiddeld op de snelweg, ruim onder gemiddeld in de stad. Let wel dit is een test van de Chinese overheid in een gecontroleerde omgeving en gezien de video, verre van hoe men normaliter in China rijdt.

Het verandert ook niks aan dat de Tesla erbarmelijk presteert in Texas vergeleken met de Waymo.

[Richh]

Robottaxi performed erbarmelijk in Texas

Wat is je bron? Staan voldoende video's online die prima gaan. In tegenstelling tot Waymo dat regelmatig het verkeer ontregeld en ook schade maakt - verder dan een paar krasjes.

en in typische Musk style wordt in CA niet eens zo genoemd omdat ze geen license hebben aangevraagd. Met andere woorden waar in Texas 20 auto'tjes met moeite rond rijden, zal dit in CA niet gebeuren en is het nog maar de vraag of deze daadwerkelijk autonoom zijn.

Dat veel mensen deze strategie niet fijn vinden, tja, zal wel. Gaat erom wat het resultaat is. Daarvoor zou ik zeker niet naar Musk luisteren, maar naar de praktijk kijken.

als het op autopilot aankomt heeft hij nog niks gepresteerd

Er is geen enkele auto die je als particulier voor normale prijs kan kopen die in staat is wat FSD supervised kan. Zou het niet niks noemen. Maar dat het populair is om Tesla ongefundeerd te haten, is natuurlijk onbetwist.

[Naafkap]

Maar dat het populair is om Tesla ongefundeerd te haten, is natuurlijk onbetwist.

Haten? Het heeft niets met haten te maken. Het hele autopilot-verhaal van Tesla belooft al vele jaren gouden bergen, maar tot nog toe wordt er weinig geleverd. En nee, dat is niet de schuld van de strenge regelgeving in Europa. Als tesla kan aantonen dat het systeem veilig is, komt er gewoon toestemming. Klaarblijkelijk is tesla niet in staat gebleken dit te organiseren.

[Reactie gewijzigd door Naafkap op 8 augustus 2025 20:38]

[Richh]

Haten? Het heeft niets met haten te maken. Het hele autopilot-verhaal van Tesla belooft al vele jaren gouden bergen, maar tot nog toe wordt er weinig geleverd

Ik denk dat er dit jaar gigantisch veel geleverd wordt in de VS en China.

En nee, dat is niet de schuld van de strenge regelgeving in Europa. Als tesla kan aantonen dat het systeem veilig is, komt er gewoon toestemming. Klaarblijkelijk is tesla niet in staat gebleken dit te organiseren.

Helaas is dat niet het verhaal. Tesla FSD doet beslissingen maken die niet zijn toegestaan binnen het framework van UNECE binnen systemen die als level 2 bestempeld zijn. Is enorm veel over te vinden online, ook al vrij vaak uitgelegd.

Of FSD daadwerkelijk goed en veilig genoeg zou zijn, dat weet ik niet want ik heb het zelf nooit getest.
Maar ik denk dat het minder levensgevaarlijk zal zijn dan letterlijk alle LKAS systemen die fietsstroken en spitsstroken niet begrijpen. Die systemen zijn zogenaamd zo veilig, dat ze verplicht zijn

[wiseger]

De A van LKA staat voor assist. De automobilist rijd dus zelf. Daarom zijn ze als veili bestempeld.

[Richh]

Tesla wil FSD Supervised naar de EU brengen, en dat is dan ook letterlijk een rijhulpassistent. De bestuurder hoeft niet zoveel meer te doen, maar wettelijk 'rijdt' ie nog wel.

Dus een assistent mag onveilige situaties creëren? Gezien LKAS dat doet?

Ik kan me niet voorstellen dat een getraind AI model onveiliger is dan LKAS die je letterlijk op het midden van de weg duwt in het geval van fietsstroken, terwijl er een tegenligger is.

Het issue is dat de regelgeving rondom 'rijhulpassistenten' in de EU ( /UNECE) erg gefocust zijn op losse systemen. Daarmee zijn ze erg gedetailleerd betreft maximale snelheden, g-krachten, stuurhoeken, evenals hoe bestuurders geïnformeerd moeten worden. Het is verboden om een echte manoeuvre, zoals een rijstrookwissel of het nemen van een rotonde, uit te voeren, zonder tijdige input van de bestuurder.

Veel van deze EU/UNECE regels 'vervallen' als FSD gepresenteerd zou worden als level 3/4 systeem, wat Tesla 'unsupervised' noemt. Echter, dat vertrouwen heeft Tesla overduidelijk nog niet - en om daar te komen is een eerste stap in de vorm van supervised FSD wellicht wel eerst nodig, om de modellen verder te ontwikkelen.
Ik vind het zelf vrij bizar dat het qua regulering 'makkelijker' is om een level 3/4/5 systeem te releasen, dan een geavanceerde rijhulpassistent die meer kan dan het standaard boekje.

Hoe dan ook, daar zit een beetje de crux van de tweestrijd tussen de UNECE en Tesla's FSD. Tot zoverre heeft dat dus nog niks met echte werking of daadwerkelijke veiligheid te maken. Waardoor we helaas nog helemaal niet weten hoe goed of slecht FSD nou ècht is in de EU.

[wiseger]

LKA's is normaliter instelbaar. De mijne staat ingesteld op lichte tegendruk en feedback naar het stuur. Hij is verre van krachig genoeg om mij als bestuurder te overrulen en mijn auto terug te duwen als ik dat niet wil.

Het is een assistent, hij maakt me alert dat ik over een lijn dreig te gaan. Maar de beslissing neem ik als bestuurder.

[Richh]

Dat verschilt per model, er zijn wel degelijk auto's waarop LKAS altijd resulteert in een tegendruk.

Overigens kan je bij Tesla's FSD ook altijd 'uitsturen'; het is juist precies zeer vergelijkbaar qua assistentieniveau, je kan heel natuurlijk de auto weer overnemen als dat vereist is. Exact vergelijkbaar met wat je beschrijft eigenlijk.

[wiseger]

LKA geeft wel tegendruk maar over het algemeen niet veel, het is eenvoudig te overrulen omdat de rijder toch al zelf aan het sturen is.

FSD is lastiger. Het werkt gewoon goed en daarmee rijdt de auto eigenlijk grotendeels autonoom. Dus krijg je vanzelf dat de rijder minder aandacht heeft voor het verkeer. Als de rijder dan ineens moet ingrijpen, dan is het maar de vraag of die wel genoeg begrip van de verkeerssituatie heeft omdat dat goed te kunnen doen. Natuurlijk heeft Tesla systemen om te controleren of de rijder wel aandacht heeft en minimaal het stuur in handen heeft maar toch, de rijder gaat vanzelf op FSD vertrouwen als het eigenlijk altijd wel goed werkt.

Dat men nu aan het testen is in de VS is toch gewoon prima? Laat ze daar alle problemen oplossen, aantonen dat het daar goed werkt en rol het dan pas uit naar Nederland om het hier op onze verkeerssituaties te gaan testen. Er is toch geen haast bij?

[Richh]

Het punt is dat men in de VS wel klaar is met testen

Of het goed werkt of niet, het systeem past niet binnen het framework van de UNECE. Het gaat nog helemaal niet om 'aantonen dat het werkt', die fase komt er überhaupt niet omdat het niet binnen de regelgeving past.

Bij de UNECE hebben ze ~5 meetings per jaar, waar ieder land een paar afgevaardigden stuurt (en dan bemoeit een partij zoals de FIA van de F1 zich er ook mee). Ze hebben daar precies de discussie die jij ook noemt: "als het te goed werkt letten mensen niet meer op" zonder er ooit concrete besluiten over te nemen. Er wordt geen praktijktest gedaan, men probeert volledig vanuit de theorie, soms per rijhulptype, allerlei eisen op te stellen.
Het kan makkelijk nog 3 jaar duren voordat de UNECE beweegt.

Ik vind dat er wel iets meer haast bij mag zijn. Ook in Nederland vallen nog altijd veel verkeersdoden. Deels omdat de beperkte rijhulpassistenten niet goed genoeg werken, mensen ze uitschakelen voor ze wegrijden, waardoor ze geen ongeluk konden voorkomen. Volgens Tesla maakt FSD aanzienlijk minder ongelukken dan een gewone bestuurder (en nou is dat een slechte bron, maarja, als je het nooit op schaal uitrolt kan je nooit echt testen).

Ook vind ik het als Tweaker gewoon zonde van alle effort en hardware

[rare-Quark]

Hoeveel mensen komen er om in het verkeer op jaarbasis?

Hoeveel nuttige uren om leukere dingen te kunnen doen door iedereen zijn er verloren door het domme transport van A naar B?

Hoe beperkt zijn mensen met mindere mobiliteit of jongeren in hun transportmogelijkheden? Is transport alleen iets voor de rijken? Welke mogelijkheden gaan er open als je hun taxi transport kan bieden zonder de idiote kosten die daarbij horen? Waar kun je de arbeidskracht (taxi, vrachtwagens) voor transport allemaal wel niet voor inzetten als die vrij komt?

Er is wat mij betreft wel degelijk haast bij het ontwikkelen van een systeem dat zelf veilig rijd als dat redelijkerwijs kan.

de EU is inderdaad altijd goed met regels bedenken zonder dat ze de mogelijkheden of beperkingen van techniek echt goed begrijpen. Als het aan hun lag moest je nog steeds uit je auto stappen bij elke kruising om een rode vlag uit te steken.

Ik zou het fijn vinden als mijn volksvertegenwoordiging eens meedenkt met de nieuwe techniek en eens durft te praten over hoeveel slachtoffers het dan moet kosten en hoe we daar mee omgaan. Want uiteraard zal de ontwikkeling niet zonder slag of stoot gaan.

Mijn LKAS op mij Fiat schakel ik ook standaard uit; het werkt niet op de Nederlands smalle wegen waarbij hij je vrolijk richting het midden van de weg nudged. Zeer irritante afleiding.

[jip_86]

In Californië mag je niet zomaar taxi of cab gebruiken. Ride hailing heet het daar, ook bij Waymo.

[Reactie gewijzigd door jip_86 op 9 augustus 2025 12:15]

[Jetser]

Ik ben nu in de usa (east coast, ook in middle of nowhere) met een gehuurde tesla y met fsd op HW4. Echt onvergelijkbaar met autopilot in NL. Een behoorlijke gamechanger, zou nooit meer een auto zonder willen. Nog niet 100% feilloos, maar behoorlijk dichtbij. Soms kiest ie bijv een rare laan uit, echte grove fouten heeft ie niet gemaakt. En het stuurt super comfortabel, ook voor de bijrijders.

De negatievelingen in NL die het niet zelf hebben meegemaakt kan je maar beter negeren.

[dangerousp]

Volgens dit artikel scoort Tesla het slechts bij achteruitrijden en emergency breaking. Andere merken zijn blijkbaar Tesla op dat vlak al voorbij. https://www.automotive-online.nl/werkplaats/techniek/2025/08/07/adac-test-10-noodremsystemen-slechts-4-autos-voorkomen-alle-aanrijdingen/

[Reactie gewijzigd door dangerousp op 9 augustus 2025 21:27]

[Richh]

Oke.

Nee, is een bekend verhaal, komt omdat FSD dus niet is toegestaan in de EU. Er is een Chinese test tussen nog veel meer merken met een heel ander resultaat - toevallig in een andere regio waar FSD wel is toegestaan.

https://electrek.co/2025/...ecision-in-urban-driving/

[Niema]

Misschien biedt Tesla wel een upgrade aan bij de Tesla dealer, maar eens. Ik denk niet dat dat hem wordt

[rdolman]

Dit gaat ongetwijfeld nog een zeer kostbaar probleem vormen voor Tesla. Vooral nu is gebleken dat zelfs HW3 niet volledig geschikt is, terwijl eerder werd gesteld dat dit wel het geval zou zijn. Het is aannemelijk dat Tesla wereldwijd claims kan verwachten van consumenten die op basis van de belofte van “FSD-ready hardware” een auto hebben aangeschaft, en nu niet de beloofde functionaliteit ontvangen zonder extra kosten of technische aanpassingen. De juridische basis hiervoor is sterk: het beloven dat een auto geschikt is voor een bepaalde toekomstige functie, en vervolgens een kostenpost of technisch obstakel opwerpen om die functie te verkrijgen, wordt internationaal beschouwd als een schending van de consumentenwetgeving. En nu recente rechtszaken en arbitrages deze interpretatie ondersteunen zal de druk op Tesla alleen maar groter worden om compensatie of gratis upgrades te bieden.

[Arrigi]

Het lijkt me nog minder logisch om enkel chips te maken die in auto's moeten belanden maar wel heel wat transistors hebben die dienen voor training... om dan nooit gebruikt te worden. Da's ook niet efficiënt.

[ChillerBG]

Er staat in de planning om alle chips in autos wel te gebruiken. Er werd zelfs vergelijking met Amazon en AWS gemaakt. Dat zij dus miljoenen chips die potentieel in toekomst gebruikt kunnen worden.

[jip_86]

Het is een schaalbaar concept. Eentje met minder geheugen kan zo in de auto, een heleboel bij elkaar op een bord met snel geheugen kan in de servers.

https://x.com/ashwinmatta...JCCbcEmsaboErrowm7xQ&s=19

[Vicje]

Maar toch wel voor zijn portomonnee?

[Richh]

Nutteloze dure hardware is voor niemands portemonnee goed.

[Robbierut4]

Behalve als jij de hardware maakt en verkoopt.

[Richh]

Gezien het hier draait om Tesla's eigen chips die Tesla zelf produceert, is er niet echt iemand bij gebaat

[Robbierut4]

Lijkt me dat ze die alsnog inkopen bij TSMC of iets dergelijks. Of hebben ze bij ASML chipmachines ingekocht?

In beide gevallen overigens meteen een naam van wie er beter van wordt.

[Richh]

Fair enough haha. Ik reageerde vooral op Vicje hierboven die ongetwijfeld op Musk doelde. Die wordt er iig niks beter van om auto's te vullen met dure hardware dat vervolgens niks doet.

[_Pussycat_]

Hij zet nutteloze robots in de fabrieken die niks doen, maar wel de aandelen pushen.

[Richh]

Ach ja, alles van Musk wordt als vaporware bestempeld, ondertussen zijn er ook dingen die daadwerkelijk wel lukken.

Google heeft ook een hoop projectjes die ook heus niet allemaal goed uitpakken. En soms ook wel

[lighting_]

Ondertussen maak jij wel gebruik van StarLink in vliegtuig

[_Pussycat_]

Ik zeg niets over Starlink, en heb het trouwens nog nooit gebruikt. Whataboutisms erbij halen is nogal zwak.

Ik geef alleen een voorbeeld van nutteloze dingen die Musk koopt om de aandelen te pushen. Blijkbaar kun je dat niet weerleggen.

[lighting_]

Nee. Want er is geen nuance in de reactie.

Het doel is wel duidelijk

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 11 augustus 2025 16:54]

[weballey]

Ik heb diverse berichten gezien over een leegloop van het team. Zo'n twintig mensen zouden zijn vertrokken. De meeste daarvan zijn in de startup DensityAI gaan werken. Het dojo team zou daardoor onvoldoende getalenteerde mensen overhouden om nog iets zinnigs te doen. En dat zou de reden zijn waarom Elon Musk de stekker eruit heeft getrokken.

[dnnns]

Dus al dat gedoe rond Dojo, de grote trots van Musk, eindigt nu in een verhuisdoos voor het chipteam. Zonde. Het klinkt natuurlijk stoer om je eigen supercomputer te bouwen, maar eerlijk, wie heeft de tijd en het geld om Nvidia en AMD bij te benen? Die lopen lichtjaren voor. ergens is dat jammer dat Telsa nu kiest voor inkopen in plaats van zelf sleutelen, want zoiets als Dojo is wel lef hebben.

[Beterweter]

maar eerlijk, wie heeft de tijd en het geld om Nvidia en AMD bij te benen?

Wikipedia: Lijst van rijkste mensen ter wereld

Musk heeft geld zat. Musk zal ook wel wat tijd overhebben.