Ja warmtenetten zijn duur omdat burgers zelf hun infrakosten betalen i.t.t. stroom, spoor, weg, en andere opengestelde voorzieningen, waar die kosten met belastinggeld betaald worden zodat het eerlijk verdeeld is en geen individuele wijk de pineut is. Maar ik voorspel dat daar de verandering ingezet gaat worden. Vorige week is er een brandbrief vanuit tientallen gemeentes (waaronder Amsterdam) gestuurd naar de overheid die pleit voor precies deze verandering (in ieder geval bij nieuw aan te leggen netten)
Dispatchable moet dus stroom kunnen leveren als er vraag is ipv als er aanbod is (zoals bij zon en wind). Meestal kom je dan uit op kolen, gas of kernenergie, waarvan gas de enige is die echt bedoeld is om snel aan en uit te schakelen. Kolen en kern kunnen dat tegenwoordig ook wel een beetje (load-following) maar de technologie is er niet voor gemaakt en het is niet heel snel of efficiënt. Maar met accu's is dat eigenlijk geen probleem meer.
Ik denk eigenlijk dat we er niet aan gaan ontkomen om meer kernenergie te ontwikkelen in Nederland al is het goede nieuws dat dat al gebeurd door commerciële partijen zonder sturing vanuit de overheid.
Maargoed afgezien van kernenergie is op dit moment de enige echt grote groene dispatchable energiebron "advanced geothermal", dit is ontwikkeld gebruikmakend van voor technieken en Fracking uit de fossiele industrie, wat een leuk detail is voor deze groene techniek. Ongeveer 60% van het land op aarde is geschikt voor advanced geothermal, inclusief grote delen van Nederland.
Maar advanced geothermal wordt al uitgevoerd op veel plekken in de wereld en is de grootste kans hebber op jouw vraag welke duurzame energiebron dispatchable is en geen toekomstmuziek.
Waterstof als vorm van langetermijn opslag van energie moet je ook niet onderschatten, maar die laat ik hier buiten de discussie omdat ik denk dat met groene energie opgewekte waterstof vooral voor industrieel en vliegen/vervoer ingezet gaat worden en niet zozeer voor elektriciteits opwekking. Bovendien is groene waterstof energie-
opslag en niet opwekking. Maar het is wel een mooie schakel in de ondergenoemde lappendeken van toepassingen.
Verder is het vraag lastig te beantwoorden omdat duurzame energie vooral een lappendeken van allerlei kleinere minder bekende oplossingen gaat zijn, wat een goed iets is. Want hoe meer variatie hoe minder momenten van zeer lage duurzame opwekking je hebt en hoe minder opslag nodig zal zijn om de rest te overbruggen.
In Nederland valt bijvoorbeeld ook wel te kijken naar energieopwekking mbv het concentratieverschil tussen zoet en zout water. Als deltagebied zijn we hiervoor zeer geschikt. Dit is iets meer toekomstmuziek maar wel degelijk in ontwikkeling door enkele Nederlandse startups en een mooi voorbeeld van een wat kleinere opkomende duurzame dispatchable energiebron die lokaal in Nederland relevant is.
[Reactie gewijzigd door stephenskocpol op 3 maart 2025 08:15]