TNO-bedrijf werkt aan 'digitale tweelingen' van steden voor planning

Het door de TNO opgerichte bedrijf Scenexus gaat 'digitale tweelingen' van steden gebruiken voor de analyse van plannen voor de ontwikkeling van steden. Het bedrijf kreeg onlangs een investering van 1,6 miljoen euro van het eveneens Eindhovense LUMO Labs.

Scenexus is een spin-offbedrijf van de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek, ofwel TNO, en wil de softwareservice Urban Strategy gaan bieden aan gemeenten en regio's. Het bedrijf zegt in een persbericht dat besluitvormers, planners en ingenieurs op basis van digitale modellen van steden 'binnen enkele minuten' de invloed van een scenario op een stad moeten kunnen beoordelen. Onder meer de steden Amsterdam, Breda, San Diego en Singapore zouden al met een vergelijkbaar systeem met digitale tweeling werken.

Voor het verwerken van de informatie gebruikt Scenexus naar eigen zeggen gpu's. Het bedrijf claimt tot duizend keer sneller resultaten te kunnen berekenen dan bestaande planningssoftware, al is niet duidelijk waarmee het bedrijf zijn software vergelijkt. Urban Strategy kan verschillende factoren tegelijkertijd analyseren, waaronder 'verkeer, leefbaarheid, bewonerssentiment, economische groei, veiligheid, broeikasgasemissies en welzijn'.

Reacties (35)

[lkruijsw]

Ik denk dat het heel erg kan helpen om de ontwikkeling van de stad aan het publiek uit te leggen. We hebben op YouTube verschillende Urban Design channels (zoals NotJustBikes), dat heeft al veel dingen duidelijk gemaakt.

Maar ik vraag me af, of het niet handiger is om zoiets als City Skylines als basis te nemen. Er zijn al mensen die heel Amsterdam in City Skylines hebben nagebouwd.

[watercoolertje]

Maar ik vraag me af, of het niet handiger is om zoiets als City Skylines als basis te nemen. Er zijn al mensen die heel Amsterdam in City Skylines hebben nagebouwd.

Lijkt me niet representatief, dan moet je heel Nederland nabouwen immers komen er veel mensen van buiten amsterdam om in amsterdam te werken, en andersom gebeurd ook.

Sowieso reageren die poppetjes in het spelletje überhaupt zoals een mens dat zou doen? Want het gaat ook om verkeersstromingen in de stad icm bepaalde aanpassingen.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 15 januari 2025 16:32]

[SillieWous]

Je wil, lijkt me, een zo realistisch mogelijk gedrag zien. Een spel is verre van realistisch. Of we moeten een manier vinden waardoor autos door elkaar heen kunnen. Het kost dan evenveel tijd om het spel aan te passen, als van 0 beginnen.

Waarschijnlijk zijn de doelen ook anders. In de echte situatie wil je vooral afwegingen kunnen maken. In het spel gaat het meet om het spelen zelf. Dat leidt tot een heel andere interface.

[ocf81]

Hoe representatief is de spellogica van City Skylines voor de beslissingen die je wil maken met je DT?

[theredspecial]

Het nabouwen is niet zo zeer het ding, maar meer de koppeling met allerlei databronnen over die stad om daar vervolgens beleid mee te ondersteunen. Denk aan wat zijn de gevolgen van wegafsluitingen, 30km zones, woningbouwprojecten e.d.

[Oaknut]

Je haalt NJB aan - dat gaat voornamelijk over (stedelijke) mobiliteit. Ik zou je aanrijden te kijken naar MATSim, het zou mij niet verbazen als moderne city-building spellen hierdoor geinspireerd zijn en vice-versa. Er komt uiteraard veel meer bij kijken dan mobiliteit alleen, en ik ben erg benieuwd naar de modellen van Scenexus.

[ocf81]

En moet dan, om ervoor te zorgen dat de digitale tweeling bij de tijd is, ook elke burger tot op de laatste meter gevolgd worden? Digitale tweelingen zijn prima voor fabrieken, maar ik huiver bij de privacygevolgen die een digitale tweeling heeft voor stedelijke planning.

[lasharor]

Ik denk dat deze data heel nuttig kan zijn. Zo kan je makkelijker inschatten wat voor invloed nieuwe objecten in je stad hebben. Ik zie niet direct in hoe het hebben van een digitale versie van je stad kan zorgen voor privacy problemen. De gebouwen en infrastructuur hebben überhaupt geen last van "privacy"

[ocf81]

Een digitale tweeling gaat veel verder dan alleen de BAG. Er worden ook verkeersstromen bijgehouden, en eventueel ok socio-economische gegevens. En dat allemaal real-time. Een Twin is niet enkel een modelleergereedschap, het is ook een actuele weergave van de staat van de niet-digitale tegenhanger. Vaak wordt er voor het monitoren van verkeersstromen in steden dan gebruik gemaakt van slimme camera's en het volgen van wifi- en bluetoothsignalen om dat mogelijk te maken. En hoewel je deze kan aggregeren kan je dan niet de echte stroom volgen. Vaak is het echte granulariteitsniveau dus angstaanjagend klein, waardoor privacyzorgen zeker wel aan de orde zijn.

[Reactie gewijzigd door ocf81 op 15 januari 2025 16:38]

[Shivs]

Op persoonlijk niveau is dat niet nodig. Wel worden er natuurlijk verkeersstromen, inclusief voetgangers, gebruikt bij dit soort simulaties.

[ocf81]

Ik denk dat je niet helemaal door hebt wat een digitale tweeling die compleet tot wasdom komt echt voorstelt. Dat gaat in fabrieken zo ver dat het gewoon een complete weerspiegeling van de staat van de fabriek is, waarbij de staat van elke machine en elk proces compleet real-time wordt bijgehouden. De vraag is dan of dat voor deze stedelijke versie ook zo is en welk granularitietsniveau er dan aangehouden wordt. Zeker wel iets waar je als burger vragen bij moet stellen als het gaat om de databronnen.

[Reactie gewijzigd door ocf81 op 15 januari 2025 16:37]

[Woesjah]

YouTube: Digital Twin - Promo

Ik weet dat de Gemeente Deventer een Digital Twin heeft, hier een filmpje van waarvoor ze het o.a. gebruiken. Ik zie het nut er wel van in.

[ocf81]

Ik weet wat een digitale tweeling is als het om industrie 4.0 gaat, aangezien ik er voor mijn master veel en vaak over heb gelezen en er ook wat onderzoek naar heb gedaan Maar wat stelt een DT dan voor in casu een stad? Welke data wordt er nu écht gebruikt en hoe?
Overigens wordt er ook in het filmpje wat je aanhaalt gewag gemaakt van het weergeven van drukte etc, waarmee de pertinentie van de vraag waar je op reageert dus wordt onderstreept.

[Reactie gewijzigd door ocf81 op 15 januari 2025 16:40]

[DigitalExorcist]

Maak zoiets opensource en implementeer het als mod voor bijv. City Skylines of een nieuwe sim. Dat iedereen zélf met die data kan 'spelen' (letterlijk en figuurlijk)!

[Het.Draakje]

Alles opensource. Want de gamer moet (liefst gratis) kunnen spelen.

Vraag me alleen af in hoeverre het voor een Amsterdammer 'leuk' is om door te kunnen rekenen wat het effect is van verkeersdrempels op de Coolsingel (in Rotterdam) .

Daarbuiten gaat in het digitaliseren van Tietjerksteradeel best wel een behoorlijk tijd (en geld) zitten, dat lijkt me niet bepaald economisch verantwoord voor de gamer, waarvan 99.9999% ook nog eens totaal geen belangstelling heeft.

Als je het opensource maakt zal je iedere stad en dorp moeten digitaliseren. Succes met je funding.

Terwijl je, als het een "gewone" applicatie is die je aan London, New York of Tokyo kan verkopen het opeens wel (voor die steden) een haalbare kaart is om die onkosten te maken.

[DigitalExorcist]

Nee maar als je die digitale twin tóch al hebt, kun je het net zo goed ook als 'game' gebruiken. De data is er dan al.

En koppel het bij wijze van spreken aan een burgerinitiatief of bounty-programma: "als het jou lukt om probleem <x> op te lossen tegen kosten <y> krijg je van ons als dorp/stad/gemeente een jaar lang <z> kado". Of zoiets.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 15 januari 2025 19:51]

[graey]

Je zal helemaal niks moeten. Sterker nog, als je de toolchain toegankelijk maakt, kan je 'economisch verantwoorde' gebieden aanbieden, en is de kans groot dat een nerd/hobbyist in Friesland Tytsjerksteradiel op een gegeven moment instuurt.
Daarnaast: Nederland is te klein om alles als eilandjes te zien. Tytsjerksteradiel heeft invloed op Leeuwarden, Leeuwarden heeft invloed op Groningen en Noord-Holland, etc.
Als je die allemaal ook modelleert, is je Amsterdam-twin accurater dan als je alles buiten een bepaalde stadsgrens veel grofmaziger modelleert.

[KWOAD]

Voor meer informatie kan je hierover onderzoek doen naar “verkeersmodellen”. Maar korte antwoord: Er wordt wel data gebruikt die aan de voorkant inderdaad privacy-gevoelig is. Bijv. Data van ov-chipkaart of apps als flitsmeister. Maar vervolgens vinden er allerlei berekeningen plaats waardoor het kunnen volgen van een individu niet meer mogelijk is. De input van een verkeersmodel is daardoor nooit privacy-gevoelig. Wel soms concurrentiegevoelig trouwens.

Deze modellen worden ontwikkeld door en voor overheden, dus met WOO-verzoeken zou dat soort informatie ook opvraagbaar moeten zijn. Landelijke modellen zijn bijv. LMS en NRM.

Overigens is Urban Strategy van TNO meer een verkeersmodel light. Zij gaan doorgaans uit van bestaande HB-matrices (Herkomst- en bestemming) uit andere modellen en gaan bijv. Aanpassingen doen in route- of vervoerswijze keuze. Of ze passen deze kleinschalig aan door het toevoegen van voorzieningen (woon-, werk- of onderwijslocaties bijv.)

[ocf81]

Als ik je goed begrijp is de term digitale tweeling dan in beperkte mate van toepassing en gaat het meer om een modelleringsgereedschap dan om een aansturingsgereedschap dat vooruit kan kijken, wat een meer tot wasdom gekomen digitale tweeling wel zou zijn?

[KWOAD]

Klopt, wat Urban Strategy uniek maakt is dat het over veel zaken uitspraak doet en dat het bijna realtime is. Een volledige run met een klassiek verkeersmodel kan nog altijd met gemak 2 dagen duren.

[rubenkemp]

Ik voorzie in de komende jaren nog niet genoeg capaciteit en sensoren om een tiende van de bevolking, laat staan iedereen, constant te volgen. Het gaat vermoedelijk om dagelijkse of wekelijkse data die geaggregeerd wordt. Wat zou bovendien het nut zijn van het volgen van individuen? Een voorspelbaarheidsmodel met heel veel en grote foutmarges? Het gaat om de grote lijnen (groepen mensen), daar is op te ontwerpen en sturen.

[MrMonkE]

Wat als de aarde een digitale tweeling is en wij niet echt zijn.

[boratnl]

Ik had het wel handig gevonden als in het artikel kort was uitgelegd wat een 'digitale tweeling' is.

[DigitalExorcist]

Zie de reactie en link naar de video van @Woesjah hierboven. Vet eigenlijk.

[cadsite]

Anders kan het hier niet Engelstalig genoeg zijn en plots slaat de slinger helemaal naar de andere kant...
Als je zoekt op "digital twin" zal je massa's info vinden.

[CPV]

Als je zoekt, kun je alles vinden.
Hier wordt, volgens mij, bedoeld, dat je nieuwe of zelden gebruikte termen in het artikel best even kunt uitleggen.

[k995]

Een digitale copie van een stad waarin je veranderingen kan doorvoeren en dan zien wat voor effect dat heeft.
Stel nieuwe tunnel of groot winkelcomplex

[robertwebbe]

Een soort van real life Sim City?

[koelpasta]

Gezien er nog met hoge regelmaat hacks langskomen lijkt het me niet echt een goed plan om de informatie over een hele stad, inclusief gigantische hoeveelheden sensoren, actuatoren en persoonsgegevens, aan het internet te hangen.
Dit zijn plannen die wj als maatschapij op dit moment niet veilig kunnen implementeren..

[Orangelights23]

Data integriteit is zeer belangrijk hierbij. Alle data wordt centraal beheerd om de simulaties uit te kunnen voeren. Indien een malafide actor bewust bepaalde data kan veranderen, hebben de simulaties hun waarde verloren.

[Ximaar]

Ik heb de indruk dat gemeente Alkmaar er ook mee prutst. Als ik meer tijd heb ga ik eens verder kijken.
https://dtp-alkmaar.azurewebsites.net/twin

[Recursio]

Het bedrijf claimt tot duizend keer sneller resultaten te kunnen berekenen dan bestaande planningssoftware

>>> Maar kan het dat ook tot duizend keer sneller doen dan de snelste bestaande planningssoftware die voldoende kwaliteit en diepgang levert?

Mijn stedenplanner is een monnik. Levert goed werk, maar alles wordt op perkament geschreven en dat schiet niet op.

Nu weer serieus: het herhalen van dit soort vage claims is geen journalistiek, het is hooguit reclame.

[Edmin]

Fijn voorbeeld van oneigenlijke concurrentie. De markt biedt namelijk al jaren Digital Twin oplossingen die gelijke funtionaliteit biedt. TNO ontwikkelt door zijn bijzondere positie op kosten van de overheid technologie en gaat daar vervolgens weer de markt mee op. Bijzonder.

[DraadbreuQ]

Grappig om mijn werkgebied hier op tweakers langs te zien komen
Nu sta ik met verschillende petten in het spel. Enerzijds zie ik dat de modellen vaak verouderde methodes benutten en dus niet in redelijke voorspellingen voorzien (ja ook bij grote organisaties). Daarnaast belooft dit soort trucs altijd een 'integraal perspectief', maar met zaken zoals hittestress in de stad, een algehele achteruitgang van luchtkwaliteit, geluidsbeleving (SoundScape), etc. waar geen expertise voor wordt aangewonnen, heb ik daar bedenkingen bij. (benchmark voor de grap eens tegen https://nlgreenlabel.nl/nl-omgevingsscan/ wat serieus goed in elkaar zit maar door gemeenten als te duur wordt beschouwd)
Tegelijk ben ik ook blij dat dit er komt, want mijn veldcollega's in het ambtelijk bestel hebben de grootst mogelijke moeite om iets te snappen van bodemgezondheid, waterberging, gezonde leefomgeving, etc. Dus misschien dat ze met extra toys wél de juiste ontwikkelmodus vinden