AP: wet die overheid proactief op toeslagen laat wijzen moet duidelijker

Het wetsvoorstel waarmee Nederlandse overheidsinstanties zelf mensen kunnen benaderen die recht hebben op een uitkering of toeslag, heeft nog wijzigingen nodig. Dat stelt de Autoriteit Persoonsgegevens na toetsing van het wetsvoorstel.

Met de zogenoemde Wet proactieve dienstverlening SZW kunnen het UWV, de SVB en gemeenten gegevens uitwisselen om te controleren of mensen mogelijk een uitkering of sociale voorziening mislopen. Als dit het geval is, kunnen de organisaties die mensen straks actief benaderen.

De AP heeft echter nog bezwaren tegen het huidige wetsvoorstel. Het noemt namelijk niet welke persoonsgegevens de organisaties zullen verwerken, waardoor mensen niet goed kunnen inschatten of zij dit willen. De AP vindt daarom dat er duidelijk moet worden aangegeven welke persoonsgegevens of categorieën van persoonsgegevens de instanties zullen gebruiken. Ook moet er een bewaartermijn voor de persoonsgegevens worden vastgelegd.

De AP uit verder kritiek op het opt-outsysteem van de wetgeving. Mensen die niet willen dat hun gegevens voor 'proactieve dienstverlening' worden gebruikt, kunnen dit aangeven via een opt-out. "Alleen staat in het wetsvoorstel niet dat het UWV, de SVB en gemeenten gezamenlijk opt-outs moeten bijhouden, zodat iemand niet bij alle drie de instanties apart een opt-out hoeft door te geven. Deze verplichting moet worden opgenomen in het wetsvoorstel", stelt de AP.

Reacties (36)

[Nozmordre]

Het probleem is dat de hele overheid zo versplinterd is tussen 500 uitvoeringsinstanties dat als je mensen een beetje wil helpen je gegevens moet delen. Maar als je dat doet schend je privacy, en als je het niet doet dan help je ze niet goed genoeg. Beetje onmogelijk om het goed te doen in zo'n situatie.

[Quintiemero]

Onzin. Genoeg mogelijkheden voor gegevensdeling. Problematischer is beperk het tot een minimum en de bijbehorende transparantieberplichtinf.

[ComputerGekkie]

Helemaal met je eens. Wat ik nog veel triester vind is dat hier op Tweakers sommige mensen de nuance bij privacy missen. Het is uiteraard niet zo dat iedereen bij de overheid zometeen een excel export krijgt met alle inkomens, kinderen, etc.
[\rant]

[Zynth]

Precies. Als ze er weer 1 uitvoeringsinstantie van maken, heb je dat probleem gek genoeg niet meer.

[ShadLink]

De overheid is toch nog steeds de grootste privacyschender in Nederland. Opt-out, moeilijk te vinden opties, soms geen opt-out mogelijk. Alles wordt verzameld, maar je hebt er totaal geen inzage of rechten over.

Als het een bedrijf was geweest hahdden ze zo miljarden boetes.

[barefoot]

Wat een onzin. De overheid heeft wettelijke grondslagen nodig om je informatie te verwerken, en voor die grondslagen is gewoon een goede reden. Het is niet dat elke willekeurige overheid alles maar van je mag weten en bijhouden.

Maar goed, ik zou ook wel een "opt-out" van mijn belasting willen op zich, zie daar de voordelen wel van in 😉.

[MennoE]

Eh de overheid heeft geen goede reden jouw persoonsgegevens te verwerken? Hoe moeten ze dan weten waar je woont? Of je stemrecht hebt? Of je een rijbewijs hebt? Of je wegenbelasting moet betalen? Of je kinderen hebt?

[EraYaN]

Nee hoor ze hadden gewoon goeie redenen gehad, ze schrijven ten slotte de wetten waaruit die grondslagen komen. Niks geen boetes.

[Jeffrey88]

Ik knijp hem nogsteeds of ik straks opeens weer zorgtoeslag moet gaan terugbetalen, ik heb onverwacht beter verdiend wat weer in mijn nadeel kan werken,

Met dit toeslagen systeem moet je altijd geld achter de hand houden voor het geval dat. Als je niet denkt op de lange termijn dan geef je eerst je geld uit en wordt je daarna in de problemen gebracht door dat je moet aftikken.

Vooral met een minimum inkomen is elke euro die je maandelijks op de rekening ziet ook zo weer weg.

[MazeWing]

Je moet in dat geval toch echt de schuld bij jezelf neerleggen. Je krijgt toeslag omdat je ergens hebt aangegeven een x-bedrag per jaar te verdienen. Als dan blijkt dat je opeens veel meer hebt verdiend weet je dat je toeslagen voor een deel/helemaal moet terugbetalen (volkomen logisch).

In plaats van het geld meteen uitgeven zou het verstandiger zijn om gewoon het "extra" geld dat je verdiende niet uit te geven maar gewoon te sparen.

[CAPSLOCK2000]

Je vergeet dat het vooral gaat om mensen met een laag inkomen gaat en die hebben meestal maar weinig ruimte om te sparen. Als je een onregelmatig inkomen hebt al dan niet aangevuld met toeslagen dan kan het best wel lastig zijn om te zien hoeveel je nu precies per maand binnenkrijgt. Je werkt een paar uur over en opeens ga je een grens over waardoor de hele berekening verandert. Er is niet 1 getalletje dat je in de gaten kan houden.

Als het een keer fout gaat wordt er best wel streng en heftig opgetreden tegen hele begrijpelijke, haast onvermijdelijke, fouten. Er is bijzonder weinig ruimte om fouten goed te maken, er volgt al snel een straf. Daardoor komen mensen in de problemen door volkomen begrijpelijke foutjes van een paar euro.

Ik zeg uiteraard niet dat het niet terugbetaald hoeft te worden, maar de manier waarmee er mee wordt omgegaan is contraproductief. We hebben enorm veel geld gestoken in controles en keiharde maatregelen tegen mensen die er onbedoeld een paar euro naast zitten, terwjil er geen capaciteit is om te controleren bij de rijken, grote bedrijven of zware criminelen.

In een ideale wereld zouden we het allemaal doen maar zolang dat niet zo is moeten we een balans vinden. In mijn studententijd (lang geleden) heb ik een paar keer iets terug moeten betalen omdat ik teveel had verdiend met mijn bijbaantje (hard werken in de vakantie), maar daar kom je pas maanden later achter. Dat heeft wel eens voor flinke stress gezorgd, niet echt stimulerend om de volgende keer weer extra te werken.
En dan was ik nog student, kinderloos, geen hypotheek en in geval van nood kon ik bij mijn ouders gaan eten.

[MazeWing]

Ik heb jaren geleden zowel een keer teveel kinderopvangtoeslag en jaren daarvoor teveel zorgtoeslag.

In beide gevallen kreeg ik een brief met het feit dat het teveel was en de mogelijkheid deze bedrag (boven de €1000) in termijnen terug te betalen met de wettelijke rente (alleen als je niet in 1 keer betaalde). Ik heb volgens mij jaren lang iedere maand een paar tientjes betaald.

Ik vind dit behoorlijk soepel....

[CH4OS]

In plaats van het geld meteen uitgeven zou het verstandiger zijn om gewoon het "extra" geld dat je verdiende niet uit te geven maar gewoon te sparen.

Ik kan je zeggen dat dit niet altijd bij iedereen kan of een optie is. Ik kreeg geld terug van de Belastingdienst, maar dat geld is intussen (ondanks dat ik ermee wilde sparen) ook alweer verdampt. Ik zie dat alles om mij heen alleen maar duurder en duurder wordt, maar mijn salaris stijgt echt niet zo rap mee, helaas.

[MazeWing]

Ik kan het helemaal begrijpen maar het is uiteindelijk geld geweest dat nooit voor jou bestemd was. Dat we middels toeslagen al een soort van "voorschot" krijgen is natuurlijk mooi maar is nooit echt helemaal "jouw" geld.

Nu snap ik dat het onmogelijk is maar het beste zou zijn als iedereen achteraf pas zijn geld zou krijgen zodat er nooit twijfel over is of je het wel of niet moet terugbetalen. Natuurlijk kan dit niet omdat er genoeg mensen zijn die geen enkele buffer hebben.

[CH4OS]

Dat snap ik, maar dat is nu het punt niet. Het geld dat ik terugkreeg van de Belastingdienst was hypotheekrenteaftrek, dus dat was wel degelijk reeds teveel door mij betaald geld. Geld dat ik wilde sparen, maar dan gebeuren er altijd wel andere dingen, waardoor het geld alsnog verdampt is.

Dus ook al krijg je geld terug, kan het dus alsnog voorkomen dat het geld weer op gaat aan andere dingen. Ik kan me dan best voorstellen in de huidige tijden, dat mensen dan liever even de ademruimte pakken, terugbetalen ziet men dan later wel, in de hoop dat het beter past, of met de belastingaangifte van volgend jaar.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 23 juli 2024 03:39]

[Geekomatic]

We maken het ook wel erg ingewikkeld voor iedereen zo.
Ik ben voorstander van het verhogen van de bijstand en kinderbijslag
en tegelijk het afschaffen van (bijna) alle toeslagen.
.
Dat maakt het eerlijker, gelijker, met minder privacy gedoe,
minder kans op fouten van burgers en overheden, bezwaarprocedures en rechtzaken.
Als het geld dat daar nu mee gemoeid is kan naar de uitkeringen zelf.
.
(Individuele schuldhulpverlening zal altijd nodig blijven voor gevallen)

[Reactie gewijzigd door Geekomatic op 23 juli 2024 03:39]

[!mark]

Je realiseert je wel dat er veel mensen rechten op toeslagen hebben dan alleen bijstandsgerechtigden?

Jouw voorstel zal veel mensen wie tegen het minimumloon of net iets daarboven werken direct in de financiële problemen brengen door het wegvallen van 1000en euro's per jaar aan toeslag zonder dat daar iets tegenover staat. Wil je voor hen de toeslagen allemaal compenseren dan zal het minimumloon van de huidige 13.68 echt richting de 18-19 euro moeten, iets wat nooit gaat gebeuren met de huidige regering welke een verhoging van 1.2% al te veel vonden.

Dat het allemaal wat simpeler kan ben ik wel met je eens, bedoel bij je jaarlijkse belastingaangifte weet de overheid tot op de euro nauwkeurig wat jouw inkomen en rekeningsaldo is; waarom toeslagen niet deels op basis daarvan automatisch toegekend kunnen worden is mij nog altijd een raadsel.

[Geekomatic]

Ik bedoel het idd in de breedte.
Het heeft weinig zin om mensen onder het minimum te betalen,
als je weet dat ze daarna toeslagen nodig hebben om rond te komen.
En dat zou ook voor ZZPers gelde die te weinig verdienen;
aanvullen tot het minimum maar...

[GameNympho]

Vraag je eens af eerder, waarom de prijzen de pan uitreizen en wie eraan verdienen.
Zou men dit nm niet doen, hoeven er geen subsidies uitgekeerd te worden en verdienen we ons normale salaris met elke keer verhoging van max. 3% vaak.
Maar ook daar verdienen ze weer aan door de inflatie, ook weer elk jaar omhoog.
Vraag je af, worden de stenen van je huis, van goud? Maar waarde stijgt wel en zakt weer, heerlijk speculeren door al de makelaars.
Stom voorbeeld; Min. Omtzigt had het er verleden jaar over.
Man verdient €45.000 p/jr en krijgt salaris verhoging naar €55.000.
Hoeveel denk je dat hij van die €10.000 extra overhoudt na alle aftrek/belastingen etc?
€900

Politiek heeft alles zo duur gemaakt, dat er subsidies moeten komen om de laagste delen van de bevolking tegemoet te komen, wat eigenlijk een grote farce is om HUN prijzen hoog te houden.

[jongetje]

Maar het is toch ook een hele ellende rondom alle toeslagen? Dat moet toch veel eenvoudiger kunnen.

Nu heb ik door mijn prima inkomen nergens recht op (behalve op belasting betalen). Maar het kan toch niet heel ingewikkeld zijn om een toeslagen module te maken (als die er al niet is) waarin je inkomen staat, hoeveel kinderen je hebt en welke leeftijd, je woonsituatie, je huur, wat je er nog bij verdient. En dan komt daar toch uit waar je recht op hebt bij de rijksoverheid en je gemeente.

Daarbij kun je toch investeren in een loket waar iemand langs kan voor hulp. Zo ingewikkeld is langs een loket (1 dag per week bij de lokale bibliotheek en/of wijkcentrum) toch niet? Je mag er toch wel een klein beetje moeite voor doen om de deur uit te komen voor wat tegemoetkoming in de kosten? Ik had ook niet "opeens" een baan. Daar heb ik ook voor moeten zoeken, solliciteren en moet ik elke dag mijn bed voor uit.

Als laatste blijf ik mij verbazen dat kinderen op de middelbare school moeten leren in welk jaar Napoleon geboren is, de slag bij waterloo is geweest etc. etc. Allemaal "enorm" interessant maar geef dan een vak "Levensles". Laat kinderen nadenken over wat ze willen worden, wat daarvoor nodig is. Hoe een sollicitatiegesprek gaat en welke plichten je hebt als werknemer maar ook de werkgever richting jou. Hoe een bankrekening werkt, welke verzekeringen er zijn en welke belangrijk zijn. Hoe koop of huur je een huis? Welke consequenties zitten er aan een lening (blijkbaar weten studenten op de universiteit dat ook niet als ik ze op TV zie). Elke keuze heeft een consequentie, weer voorbereidt!

Ik heb het vak "Levenles" nooit gehad op school maar lijkt mij enorm belangrijk om ook de dagelijkse dingen te leren die je nooit op school leert. Gelukkig ken ik wel de stelling van Pythagoras uit mijn hoofd om de zijdes van een 3hoek te berekenen...

[martijnmaas]

Vroeger kregen we toch ook maatschappijleer ??
Dus hoe we leren te leven....en normen en waarden.

[jongetje]

Zeker kreeg ik ook maatschappijleer, alleen daar heb ik nooit geleerd hoe je een huishouden financieel moet draaien.
Dat is iets waar iedereen mee te maken krijgt (uitzonderingen daar gelaten, maar die worden op een andere manier opgevangen).

[Reactie gewijzigd door jongetje op 23 juli 2024 03:39]

[Krommetenen]

Vergissingswet moet er komen…

En een correctiewet; heb je jarenlang toeslagen gemist? Hier een correctie. Dan is een pro actief systeem interessant.

Het is nu:
‘Ja ik weet dat er recht op heb, maar ik heb net een nieuwe baan en moet het volgend jaar weer ophoesten..’

Voor wie het is bedoeld is het niet genoeg. En wie het kan missen vandaag zit morgen in de schulden.

[ComputerGekkie]

Fijn dat de overheid actief zich bezig wil houden met mensen informeren over toeslagen. Doelgroep is mensen die niet weten wat voor opties voor toeslagen er zijn, vaak dus ook mensen die digitaal niet goed onderlegd zijn. Dan is het toch super dat dit opt-out is? Als het opt-in is dan kan dit nooit gaan werken. Dat word een drempel waar juist de meesten die er superveel baat bij zouden hebben, niet overheen stappen.
Ik snap dat de AP er twijfels bij heeft, maar soms vind ik het allemaal wel ver gaan terwijl er soms (zoals nu) ook leed meer voorkomen kan worden door de overheid door te laten pakken.

[DdeM]

Als ik het zo lees hebben ze geen moeite met opt-out ansich, maar willen ze dat in de wet staat dan een opt-out bij een partij automatisch voor alle partijen geldt en dat dit in de wet moet staan.

[i-chat]

toeslagen hier toeslagen daar

war zou het toch fijn zijn als we helemaal geen toeslagen hadden

maar gewoon inkomens afhankelijke bijdrage in de kosten

zelfde geldt voor verzekeraars aan het begin van het jaar een loonstrook en daarvan afgeleide wordt je premie bepaald krijg je een nieuwe ban dan lever je een nieuwe loonstrook in en per de eerste van de volgende maand nieuwe premie

al deze toeslagen zorgen alleen maar voor ongelooflijk veel meer geldstromen die onderaan de streep alleen maar kosten

voor elke x betalingen moeten er weer mensen worden betaald om te verwerken te controleren etc

[kodak]

Wat lijkt je dan te ver gaan in de eisen?

Om te kunnen beoordelen of iemand recht op toeslagen heeft moet namelijk nogal persoonlijke gegevens verwerkt worden die je normaal niet zomaar verstrekt. En dat is niet zomaar. Wat de wetgever hier stelt is dat je maar minder rechten op privacy hebt als je zwakker bent in de samenleving. Terwijl het mislopen van toeslagen niet zomaar komt door die zwakkere omstandigheden.

[trabant]

Eerst maken ze de dingen voor bijna iedereen te duur, en vervolgens worden er voor iedereen toeslagen berekend. Een kind ziet dat dat eenvoudiger kan, maar dat is waarschijnlijk weer te simpel gedacht...

[CH4OS]

Ik zou zeggen, stap de Tweede Kamer in en doe het regelen, de beste stuurman staat immers altijd aan wal.

[trabant]

Wil ik best doen, maar die 150 kaartjes zijn elke keer weer uitverkocht.

[CH4OS]

Dan moet je je aansluiten bij een van de partijen die de kaartjes krijgt, zelfstandig alleen hiervoor een partij beginnen gaat hem niet worden.

[CAPSLOCK2000]

Uitstekend dat er dienst komt om mensen te helpen te krijgen waar ze recht op hebben.
Als we een Belastingdienst hebben dan moeten we ook een OntlaDienst Toeslagen hebben.

De Belastingdienst heeft een redelijk bijzondere positie waarin ze veel meer mogen dan andere overheidsdiensten. Dat is begrijpelijk, anders zouden alle belastingplichtigeneen opt-out doen.

Ik vind het iets lastiger als het gaat om het ontvangen van toeslagen. Het is een beetje gek om mensen te dwingen om hun gegevens te delen zodat je ze geld kan geven als ze dat niet willen. Van de andere kant kun je ook redeneren dat de Belastingdienst er niet is om mensen te pesten maar om ons allemaal te helpen.

De conclusie klinkt overigens best goed. Het probleem lijkt vooral te zijn dat onduidelijk is hoe lang de gegevens bewaard worden en waarvoor precies. Dat is oplosbaar.