Platenlabels dagvaarden The Internet Archive om archiveringsproject vinylplaten

Universal Music Group, Sony Music Entertainment en enkele andere platenlabels hebben The Internet Archive gedagvaard. De bedrijven claimen dat de non-profitorganisatie via The Great 78 Project auteursrechten op muzieknummers schendt en ze eisen daarom een schadevergoeding.

Universal Music Group, Capitol Records, Concord Bicycle Assets, CMGI Recorded Music Assets, Sony Music Entertainment en Arista Music menen dat The Great 78 Project van The Internet Archive dienstdoet als een 'illegale winkel' voor nummers van artiesten zoals onder anderen Frank Sinatra, Ella Fitzgerald, Miles Davis en Billie Holiday. The Great 78 Project is een archiveringsproject van The Internet Archive. Via het project wil de non-profitorganisatie 78-toerenplaten van de periode 1898 tot en met 1950 digitaliseren. Er zouden momenteel meer dan 400.000 van dergelijke platen gedigitaliseerd zijn. Volgens The Internet Archive zou het niet de bedoeling zijn om de originele opnames te remasteren of op te poetsen, maar wel om ze te kunnen bewaren en presenteren als 'historische voorwerpen'.

De platenlabels zien dat anders. In de dagvaarding schrijft men dat het project een illegale poging is om de auteursrechten 'moedwillig te omzeilen' en dat 'op enorme schaal'. De bedrijven menen dat de muziek nog steeds beschikbaar is via streamingdiensten en er dus geen gevaar is dat de opnames verloren zullen gaan, vergeten of vernietigd zullen worden. The Internet Archive zou volgens Reuters in 2749 gevallen de auteursrechten hebben geschonden en volgens de platenlabels zou de geleden schade kunnen oplopen tot ongeveer 412 miljoen dollar.

Illustratie The Great 78 Project
Illustratie The Great 78 Project

Door Jay Stout

Redacteur

13-08-2023 • 09:33

155

Reacties (155)

155
151
44
2
0
74
Wijzig sortering
Auteursrechten verlopen toch na 70 jaar ofzo?
Dus alles voor 1953 is dan toch al verlopen?
In Nederland 70 jaar na het overlijden van de maker.
Het auteursrecht op een werk eindigt 70 jaar na de dood van de maker, te rekenen vanaf de eerste januari, volgende op het jaar waarin de maker is overleden.
Zie https://www.auteursrecht....Duur-van-het-auteursrecht

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 29 juli 2024 05:43]

Niet na het overlijden van de artiest, na het overlijden van de maker(s). De artiest is niet altijd de maker (zeker tegenwoordig niet meer.) Maar dat gaan het over het auteursrecht van bijvoorbeeld een muziek nummer. Niet over het auteursrecht van de opname.
Auteursrecht in de VS is een idioot complex zooitje. Afhankelijk van jaar van publicatie en creatie zijn er verschillende regelingen wat de duur betreft. Blijkbaar is er in 2018 nog een verandering in geweest: https://en.wikipedia.org/wiki/Music_Modernization_Act
Maar een ding is wel zeker, het is niet de maker die er beter van wordt.

[Reactie gewijzigd door elmuerte op 29 juli 2024 05:43]

Met name de Disney lobby is achter de schermen hard bezig auteursrechten steeds langer geldig te laten zijn. Omdat Mickey in 2024 buiten de boot blijkt te gaan vallen.
Ze hadden dit 20 jaar geleden al opgerekt met 20 jaar.
Maar grote kans dat er weer een paar decenia bij komt als de nood hoog is.
Volgens mij was dat enkel de Steamboat Willie aflevering/design van Mickey Mouse. Iedereen kan dan het design, de aflevering of de karakters in die specifieke video gebruiken voor commerciële doeleinden.

De meer recente designs zijn en blijven nog steeds van Disney (tot dat die verjaren).

[Reactie gewijzigd door D3F op 29 juli 2024 05:43]

Alleen is Mickey voor Disney ook een trademark en daarvoor liggen de regels anders. De Steamboat Willie versie is ook het productielogo van Walt Disney Animation Studios. Dit zou kunnen voorkomen dat anderen er iets mee kunnen.
Disney heeft de afgelopen maanden voor meer aan een miljard dollar aan flops verloren. Dat willen ze natuurlijk wel goedmaken met de verkoop van Mickey Mouse knuffels en t-shirts.
Volgens mij gaat het juist wel over de auteursrechten van de opnamen. Want die zijn uniek en die worden digitaal gearchiveerd. Als het over de maker gaat, dan is de tekst en het notenschrift voldoende.
Maar een ding is wel zeker, het is niet de maker die er beter van wordt.
Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die je daar in tegenspreken. $$$$
Er is in Amerika ook een tegenbeweging op gang gekomen. De platenmaatschappijen hebben vaak contracten waarin staat dat bij overlijden de auteursrechten automatisch overgaat naar de platenmaatschappij. De nabestaanden zien dus geen cent. Er wordt steeds meer getwijfeld aan de rechtsgeldigheid van die regel in de contracten. Er zijn zelfs een aantal contracten waar de overerving van de auteursrechten niet door de auteur zelf is getekend, maar door de artiest die het nummer uitvoerde. Auteurs die vooral muzieknummers voor anderen schrijven hebben vaak helemaal geen band met een platenlabel.
Een groep nabestaanden (waaronder een aantal bekende namen) willen nu dat de auteursrechten niet meer overgedragen kunnen worden, hooguit de inkomsten tijdens leven.

De lobby vanuit de muziek en vooral filmindustrie is echter erg kapitaal krachtig. Of de tegenbeweging daar tegenop kan is maar de vraag.
Inkomsten halen over de rug van mensen die al lang overleden zijn, dat wordt ook wel "lijkenpikkerij" genoemd.
Die opnames dan ook maar uit de streamingdiensten halen dan?
Waarom, ze kunnen inmiddels gewoon naar het public domain waar ze imho ook horen na zoveel jaar. Dit is gewoon geschiedenis zoals Internet Archive beweerd. Er is niets tegen een streamingdienst die ook public domain nummers streamed. Kan dat geld gebruikt worden voor de streamingdienst, die moet nl ook betaald worden.

Rechten op oude muziek is gewoon handel geworden en wordt verkocht van bedrijf naar bedrijf, dat heeft niets meer te maken met muziek en de kunst ervan.

Ik vind het best wel verwerpelijk dat wij als samenleving dit soort copyrights zo lang laten bestaan, we hebben het over muziek van 73 jaar geleden. Er zijn inmiddels genoeg andere artiesten, laat platenlabels daar hun geld maar in steken.
Jij vindt het daar thuis hoort, maar de artiest die het contract tekende met de muziekmaatschappij indertijd duidelijk niet, want dan hadden ze maar niet voor dit soort contracten moeten tekenen.

Overdreven natuurlijk, want ik begrijp prima dat ze niet altijd veel keuze hebben, maar dan moeten ze daar werk van maken, zoals een handjevol artiesten de laatste jaren ook tracht te doen. Dat The Internet Archive nu in de problemen komt lijkt me logisch als er gewoon nog rechthebbende zijn, ook al is het wellicht "nobel" dat ze dit doen.
De meeste artiesten zijn niet eens de rechthebbenden, het zijn meetal de componisten/schrijvers die het recht hebben. Deze mensen of hun nabestaanden hebben uiteindelijk vaak dit recht weer verkocht aan een andere maatshapij en deze lopen nu te piepen omdat ze nog steeds geld willen verdienen aan een contract van tig jaar oud. Deze nummers zijn inmiddels zo vaak gedraaid dat ze onderdeel zijn van de geschiedenis en er is geen verlies want iedereen die er aan meegewerkt heeft is al lang betaald.

Deze contracten in de muziek industrie zijn zo krom als het maar kan, als dit ook was gebeurd in de software industrie dan zaten we nog steeds in de jaren 80 kwa software want dan had niemand meer code kunnen schrijven zonder duizenden rechten te betalen.
Ik zie niet in waarom iets "public domain" moet worden als het aan x-aantal jaren oud is, of wanneer er een arbitraire hoeveelheid geld mee verdiend is. Wie bepaald sowieso wat die hoeveelheid is? Als iemand graag de rechten koopt op werk is dat hun goed recht, dat wil ook zeggen dat de rechthebbende op dat moment akkoord gaat met verkoop en er dus voor betaald kan worden. Dat de muziekindustrie wat verrot is op dit vlak doet daar niks aan af.

Daarnaast is het pas interessant om rechten op muziek te hebben als je er geld mee kunt verdienen. En geld kun je er alleen maar verdienen als het nog gedraaid wordt en er dus interesse is van mensen. En gezien die mensen er dan weer bereid zijn voor de betalen (door reclame, abo's, etc) is het cirkeltje rond.
Ik vind de muziekindustrie gewoon nog verwerpelijker dan het hele NFT gebeuren waar het wel een beetje op lijkt, het is gewoon een wordt snel rijker buisnes geworden en heeft nog weinig met muziek te maken. Het is meer verkoop je ziel industrie. George Michael bracht bv jaren geen muziek meer uit omdat alles toch van Sony zou worden omdat hij op zijn 18e een contract had getekend.

Hedendaagse muziekanten verdienen meestal hun geld aan concerten en merchandise die ze zelf verkopen. Verder aan YouTube/Twitch streams etc. De muziekindustrie gaat gewoon door met mooie gezichtjes kopen en naar voren schuiven. In de jaren 90 kregen sommigen zelfs tijdelijk een mooie vila om mee te pochen todat ze uitgekauwd waren. Dan werd de vila weer voor het volgende slachtoffer.

Ik heb dus ook 0 medlijden 0 begrip dat ze lopen te zeuren over hun rechten op Elvis of Frank Sinatra die ze inmidels in iedereens hoofd ge-upload hebben. En dat is ook de reden dat het public domain hoort te zijn imho. Ik heb er niet om gevraagd om deze nummers in mijn hoofd te krijgen, maar ze zitten er want je hoorde ze overal. Moet ik nu ook rechten afdragen omdat ze in mijn hoofd zitten?

[Reactie gewijzigd door PuzzleSolver op 29 juli 2024 05:43]

Met die (kromme) beredenering is het allemaal al public domain voor je omdat "het in je hoofd zou zitten", wat is dan nog het probleem?
Het probleem is dat het copyright al lang verlopen zou moeten zijn maar Lobbyisten blijven de copyrights maar verlengen in wetgeving omdat ze voor altijd geld willen blijven verdienen aan iets wat al lang gemeengoed is.

En de redenering is niet krommer dan de redenering dat je nog geld moet krijgen voor een audio opname van 73 jaar oud.
Waarom vindt jij dat? Ik begrijp werkelijk niet waarom jij van mening bent dat iets wat al helemaal nooit van jouw was, zomaar ineens rechtenvrij moet worden. Als consumenten nog steeds wensen te betalen voor bepaald werk, dan is er dus een markt voor en dan mag iemand daar prima geld voor ontvangen in mijn ogen. Jij en ik hebben totaal niet het recht om te eisen dat iets wat helemaal niet van ons is maar rechtenvrij gemaakt moet worden.
Iets wat al jarenlang is opgedrongen aan het publiek is een basis voor verder werk. Daarom vind ik dat, het is ook mijn mening en die mag ik gelukkig nog hebben in dit land. En zo'n rare mening us het niet want internet archive vindt dit blijkbaar ook. En patenten verlopen ook, waarom muziek recht dan niet.

Het is onderdeel van de westerse cultuur en is dus van iedereen, maar ja dat is mijn mening. Anderen zijn blijkbaar van mening dat dat ene krabbeltje op papier meer waard is en eindeloos verlengt moet worden
Er is niks opgedrongen. Je hebt nog nooit verplicht naar muziek hoeven luisteren en dat zal ook nooit gebeuren. Als het in je omgeving aan staat kun je nog altijd oordopjes in doen of vertrekken.

Je mag inderdaad jouw mening hebben en die respecteer ik ook, maar ik probeer hem te begrijpen. Moet het van de "Westerse cultuur" zijn of moet bijvoorbeeld het vroege werk van Ladysmith Black Mambazo ook maar rechtenvrij worden gemaakt? Ik begrijp nog steeds niet waarom jij van mening bent dat we het recht hebben om iemand's licentie zomaar af te nemen. We pakken iemand's huis of bedrijf toch ook niet zomaar af na zoveel jaren?
Ik wil ook niemand zijn licentie direct afnemen, maar wel na overlijden van de originele maker.

Er is mij in mijn jeugd best veel muziek opgedrongen. In supermarkten, zwembaden, sportzalen, bars, dancings autoradio etc. In de jaren 70 80 was er weinig keus en ook geen oordopjes. Dit is dus allemaal onderdeel van mijn leven geworden of ik het nu wou of niet.

En dit is NIET hetzelfde als iemands huis of bedrijf afnemen, dat is pas een kromme redenering. Overigens nemen we ook mensen hun huis af als ze geen geld hebben, b.v. omdat ze door de RIAA aangeklaagd zijn omdat zoonlief een aantal nummers deelde via KaZaA.

Ladysmith Black Mambazo is pas actief sinds 1960, en ze maken ook nog steeds muziek. Ik snap niet dat iemand eeuwig geld moet verdienen aan iets wat ze tich jaar geleden gedaan hebben. Maak wat nieuws, of voer je oude werk uit op een podium.

Als we alle rechten van alles voor eeuwig gaan vastleggen heeft de volgende generatie geen kansen meer. En de RIAA gedraagd zich als de maffia als het om copyright gaat.
En omdat jij wat muziek hoorde in de supermarkt vindt jij dat je recht hebt op het gratis gebruik ervan? Echt bizar...

Waarom is dit wezenlijk anders dan het afnemen van bijvoorbeeld een familiebedrijf wat generatie op generatie doorgegeven wordt, waarvan de originele eigenaar al lang niet meer leeft?

Het is ook zo simpel, want als iemand tig jaar later nog geld verdient aan muziek, wil dat dus zeggen dat men er tig jaar later dus nog graag voor betaald. Niemand koopt rechten van muziek om er geld mee te verdienen als het nooit ergens meer verkocht of gedraaid wordt, zo eenvoudig ligt het.

Jij en ik heb totaal geen enkel recht om te bepalen wat iemand met zijn eigendom moet doen.
Het zal mij persoonlijk worst zijn, ik luister niet naar die prut supermarkt muziek in mijn eigen tijd. Ik vind dat iedereen recht heeft op die muziek.

Het is wezenlijk anders dan dat familiebedrijf, dat familiebedrijf moet nog wat doen om geld op te leveren. Na 70 jaar nog steeds profiteren van andermans werk vind ik bezwaarlijk.

Volgens jouw redenering zouden we de uitvinder (of rechthebbende) van de schroef nog steeds moeten betalen, die van de plank, van de hamer, de spijker etc etc. Je zou geen huis meer kunnen bouwen.

Hetzelfde gebeurd met muziek, als het ergens op lijkt en het wordt populair starten ze al een rechtzaak. Maar je negeert al mijn tegen reacties over de verziekte platenindustrie die dit oplevert.
Maargoed, wat jij vindt is dus niet echt van belang. Je betoog over bijvoorbeeld de schroef is ook krom, want er bestaat gewoon aan patent op en de hele wereld heeft, tot het verstrijken van dat patent in de jaren 60, prima gebruik kunnen maken van schroeven. Dat ergens een patent op rust wil niet zeggen dat anderen het niet kunnen gebruiken. Daar zijn juist die licenties (of rechten) voor uitgevonden. Zijn ze populair en/of veel waard, dan zul je er wat meer voor moeten betalen, maar het zal je waarschijnlijk ook meer opleveren.

Er is ook nauwelijks sprake van het probleem dat jij probeert te schetsen. Want enorm veel zaken waarmee we een huis bouwen zijn gepatenteerd en gelicenseerd. Toch stampen we links en rechts huizen uit de grond. Niet anders voor auto's.
En de muziekindustrie is wellicht nog wel het perfecte voorbeeld, want die draait al heel lang mee en toch is er een alsmaar groter worden stroom van nieuwe muziek. Wat wordt er dan precies volgens jou tegen gehouden? En als je dan toch oude meuk wilt hergebruiken kan dat ook, want volgens mij had Junkie XL 20 jaar geleden een "bescheiden hitje" met wat antiek werk van ene E. Presley.

Ik zal, voor de derde keer (want jij bent blijkbaar degene die het negeert), aangeven dat ik ook vind dat de muziekindustrie een probleem heeft. Maar de oorsprong van dat probleem zit het niet in die copyrights. Zonder platenlabel is het lastig je muziek aan de man te brengen omdat zij van origine de hele keten beheren. Daar lijkt langzaamaan verandering in te komen, maar daar is een flinke weg te gaan. Dat men daarom hun werk overdraagt aan platenlabels als tegenprestatie is uiteindelijk de fout.
Patenten verlopen copyright blijkbaar niet meer, dat vind ik krom, vergelijking gaat dus prima op.
Ik zie het anders; de overheid biedt wettelijke bescherming voor een werk, maar daar zijn voorwaarden aan verbonden. Waarom zou de overheid nog het auteursrecht moeten beschermen van een werk, waarvan alle makers al járen dood zijn?
Dan ook maar geen concert van Bach of Beethoven meer geven?
Dat is een mooie herinnering aan de overleden persoon. Heel wat anders dan geld vragen namens een overleden persoon.
Vreemd onderscheid. In beide gevallen wordt er geld verdiend aan artistiek werk van overleden artiesten.
Ben je bewust aan het trollen? Voor de kleine kans dat het niet zo is:

Bij een uitvoering van Mozart betaal je voor de prestatie die op dat moment door het concert geleverd wordt. Natuurlijk is het logisch dat je daar voor betaald.

Ik Vindt het minder logisch dat een platenlabel, die al meer dan 70 jaar betaald is voor een prestatie in het verleden, nog steeds controle uit wil oefenen op deze manier. Er is een reden dat auteursrecht eindig is.
copyright is in alle gevallen gewoon heel gek.

als een hartchirurg vandaag mijn leven redt betaal ik hem eenmalig 100.000 euro van die 100k moet hij natuurlijk nog de OK huren, een operatie-verpleger zij/haar loon betalen en allerhande medische aperatuur ed kopen en onderhouden... en andere vebruikskosten. wat er over blijft is beloning naar prestatie.

dat is leuk en ik betaal dat graag (anders ga ik dood),

waarom is het dan elke keer zo dat als het om muziek gaat, er niet betaald wordt per uitvoering, maar in plaats daarvan gewoon omdat we dat in de wet hebben opgeschreven dat je gratis geld krijgt ... zou toch lullig zijn als we dat voor hartchirurgen ook doen,

de verloskundige krijgt dan één cent per iedere dag dat je na je geboorte blijft leven.

1+2+3+4+5+6+7+8 etc in het begin zal dat misschien langzaam na een jaar heb je 0,5x365² ct in het 2ja jaar is dat 1,5x365² in jaar 10 is dat 9,5x365² (ca. 12,5k), tegen de tijd dat je met pensioen gaat
verdien je dat bijna 2x modaal, en dat is als je maar 1 baby per dag zou doen, doe je er 2 dan verdubbelt het, zou je er 3 kunen doen ben je steenrijk tegen de tijd je met pensioen kunt. en dan hebben we het over 1 cent (kortom : 3,65 per 'geboorte' per jaar... maken we er echt een feestje van dan rekenen we dat per maand en verdien je na 10 jaar dus al 12k per maand. en eerlijk, mijn leven is wel wat meer daar dan een half maandje netflix.
Dat doorleven doe je zelf, en voor je reparaties is er betaald.

Bij auteursrechten maak je gebruik van de creaties van een ander.

offtopic:
In jouw logica ben je je biologische ouders schatplichtig. Dat is ook de openbaar geldende moraal. Als je hebt gebroken met je ouders kun je daar daarom beter je mond over houden, want men vindt dat je dat niet doet, tenzij. Ik kan je uit eigen ervaring verzekeren dat het je zal verbazen hoeveel wangedrag men impliciet van ouders tov hun kinderen goedkeurt om jouw legitieme besluit af te kunnen keuren.
Als je er over nadenkt, zijn er zoveel regelingen rond geld die nogal willekeurig zijn.

Waarom zou je belasting betalen, alleen maar omdat je op een bepaalde plek woont?

Waarom is een stuk grond eigendom van iemand en kun je dat doorverkopen? Dat stuk grond was er altijd al en daar heeft de eigenaar niets aan bijgedragen. Een perceel bezitten en kunnen verkopen is een concept wat alleen bestaat alleen in de hoofden van mensen.

Maar net als copyright, naburige rechten, patenten en dergelijke zijn deze concepten in feite oplossingen voor problemen, namelijk om de maker zoals auteur van een boek ook een stukje van de koek als inkomen te geven, als beloning en waardering voor het werk. Want hoe waardeer je anders een nummer of een boek vooraf, zonder dat je weet of het gaat scoren?

Het zijn geen perfecte oplossingen, maar bedenk maar eens een betere oplossing. Bovendien weet je nu niet wat over 20 jaar het beste is.
Ik ben helemaal niet aan het trollen. ik reageer gewoon op "Inkomsten halen over de rug van mensen die al lang overleden zijn, dat wordt ook wel "lijkenpikkerij" genoemd. "
Ik zie gewoon het verschil niet met muzikanten die hun brood verdienen met muziek van bijv. Bach.
Dus ook met mijn voorbeeld niet? Bijzonder.
Waar het in deze discussie misgaat is het onderscheid tussen auteursrecht en naburige recht. Naburig recht is voor de uitvoerende muzikanten, dus ook voor mensen die Beethoven vertolken. Auteursrecht is voor de bedenker, de persoon of instantie die het nummer heeft bedacht/geschreven. Auteursrecht blijft inderdaad geldig tot 70 jaar na de dood van de schrijver/bedenker.
Vaak kopen labels auteursrechtportfolio's op van bekende namen, of vervalt het auteursrecht na de dood van de schrijver aan het label/de publisher. Ook kan het zo zijn dat auteursrecht al vanaf begin bij een organisatie ligt, bijvoorbeeld wanneer de schrijver in loondienst werkt voor de auteursrechthebbende organisatie.
Ik snap het verschil maar waarom wordt er dan bij die opnames verdiend over de rug van overleden mensen. Waarom “over de rug”?
Probleem is dat de auteursrechten vask in handen zijn van platenmaatschappijen die nog steeds bestaan.

Dus dan zouden die pas 70 jaar mogen worden vrijgegeven nadat de maatschappij niet meer bestaat? :?
Nee, de maker moet 70 jaar overleden zijn. Dan vervallen de auteursrechten. Maar dat geldt alleen in Nederland. Elk land heeft natuurlijk andere wetten.
Het is ook niet zo dat die platenmaatschappijen de platenmaatschappijen zijn ten tijde van de opnamen. Vaak zijn die overgenomen. Kijk naar Sony. Het zal mij erg verbazen als die in de VS actief was toen er 78-toerenplaten gemaakt werden.
Elk land heeft natuurlijk andere wetten.
Was het maar zo'n feest. Als je als land mee wil doen in internationale handel mag je hier een handtekening zetten https://en.wikipedia.org/wiki/TRIPS_Agreement

Er zijn nog wel verschillen, maar in de basis loopt het redelijk gelijk

[Reactie gewijzigd door Lucb1e op 29 juli 2024 05:43]

Ik ben geboren een jaar nadat Walt Disney overleed. En ik ben nog lang geen 70. Dus waarom zou Mickey Mouse al volgend jaar in het publieke domein vallen?
Omdat het volgens mij niet zo simpel is als 70 jaar na het overlijden van de maken. Niet in de US in ieder geval. Eind jaren 90 is er nog een wijziging geweest om Mickey Mouse te "beschermen". De huidige wet leest ongeveer als volgt:

De Copyright Term Extension Act zegt dat vervalt naar het publieke domein 70 jaar nadat de maker is overleden. Echter, als het gaat om bedrijfsmatige auteurschap (en dat is denk ik het geval met Mickey Mouse) dan is het 95 jaar na publicatie of 120 jaar na creatie. De publicatie van Steamboat Willie was in 1928 en dus vervalt het 95 jaar na deze publicatie naar het publieke domein: op 1 januari 2024 dus.

Ik heb geen idee hoe intens de huidige lobby van Disney is maar afhankelijk daarvan zal dat specifieke ontwerp dus niet meer van Disney zijn. De huidige versie van Mickey lijkt niet heel erg op die versie, zeker niet toen zijn gezicht beige werd. Dus misschien laat Disney het wel lopen? Lijkt me sterk overigens hahaha.
Ja dat was de Sonny Bono wet. De ex van Cher. Die zat toen in het Congres en maakte zich druk om het verlengen van de copyrightduur en het was inderdaad Disney die daarop aanstuurde. Een van de argumenten was toen "the Mouse must not fall into foreign hands". Ja inspelen op pattriotisme werkt altijd wel in de VS. }>
De rechten zijn misschien nu in handen van de platenmaatschappijen, de oorspronkelijke auteur blijft de oorspronkelijke auteur, ook al heeft hij zijn rechten verkocht.
Ook wanneer een muziekstuk in opdracht gemaakt is en is het onderdeel van de opdracht dat de opdrachtgevende platenmaatschappij alle rechten krijgt is er nog steeds een persoon van vlees en bloed die de muziek gemaakt heeft (of in het uiterste geval het commando heeft gegeven om de muziek te laten genereren door een computer/ AI).
Auteursrechten zijn van de componist/ tekstdichter (of deels ook arrangeur of vertaler), en die zijn beschermd tot 70 jaar na het overlijden van deze persooon/personen. De nabestaanden krijgen dus nogsteeds inkomsten als die werken opnieuw uitgevoerd of uitgezonden/ gestreamd worden.

Dit gaat vooral over de reproductierechten, en dan gaat het dus om de rechten over de specifieke opname van het werk, waar de platenmaatschappij dus geld in heeft gestoken om het op te nemen en te reproduceren (op plaat persen) - ook al was dat decennia geleden. In die zin is ook een publiek gemaakte opname van het concertgebouworkest dat in 2023 een uitvoering speelt van een Mozart-compositie opnieuw beschermd, hoewel de componist dus al eeuwen dood is.
alle opnames ouder dan 100 jaar in USA zijn in het vrije domein gekomen , zie o. a. vwestlife '100 year old recordings and shazam' .
Ben benieuwd wat hieruit gaat komen. Zo ver ik weet vervalt na 50 jaar het auteursrecht op dit soort media. Gezien ze tot maximaal 1950 hebben meegenomen lijkt me dat een duidelijke zaak. Anders zouden ze dit ook niet op zo'n grote schaal uitgevoerd hebben.

Verschillende platenmaatschappijen proberen dit echter te omzeilen met "remasters" wat gewoon dezelfde nummers zijn maar op papier een nieuwe uitgave. Om zo de 50 jaar te 'resetten'. Ben benieuwd of die tactiek stand houdt bij de rechter. Ik hoop van niet.

Edit: betreft minimaal 70 jaar na dood of 120 jaar na uitgave afhankelijk van hoe het copyright is aangevraagd en in welke periode.

[Reactie gewijzigd door naaitsab op 29 juli 2024 05:43]

Zo ver ik weet vervalt na 50 jaar het auteursrecht op dit soort media.
Dit is niet altijd juist, het varieert per land. Het auteursrecht vervalt in Nederland bijvoorbeeld 70 jaar na het overlijden van de auteur van het werk, zie https://www.auteursrecht....Duur-van-het-auteursrecht
Het auteursrecht op een werk eindigt 70 jaar na de dood van de maker, te rekenen vanaf de eerste januari, volgende op het jaar waarin de maker is overleden.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 29 juli 2024 05:43]

Nederlands auteursrecht is hier niet van toepassing. Het zit zo te zien nog een stuk complexer in elkaar bij het Amerikaanse systeem. Afhankelijk hoe het is aangevraagd is het wellicht al lang vervallen of zelfs pas na 120 jaar afhankelijk of dood+70 jaar eerder is.

Hier nog een enigszins behapbare samenvatting van de regels. https://www.gutenberg.org/help/copyright.html
Of als je alles wilt uitpluizen het tabje 'law & policy' op https://www.copyright.gov
Dit is ook een goede resource om het Amerikaanse copyright van een werk te bepalen. https://guides.library.cornell.edu/copyright/publicdomain

Let wel dat er bij dit soort werken meerdere copyrights van toepassing zijn. De muziek, de tekst en de uitvoering.
Auteursrechten klinken leuk en zijn ook zeker nodig als verdiensten voor de artiest maar de platenlabels vinden die inkomsten nog belangrijker. En nu vraag ik mij af of de verdiensten nog zo lucratief zijn dat ze de rechten niet vrij willen geven. Ik kan mij dat echt niet voorstellen.
Dit gaat natuurlijk om een precedent. Wellicht zijn de rechten van de NU heel oude stukken niet lucratief, maar dat kan STRAKS natuurlijk wel het geval zijn als in 2079 de rechten van Michael Jackson losvallen.
Dat gaat over de rechten van de auteurs: componist/tekstschrijver.

In deze zaak gaat het over de publicatie/uitgaverechten van de opnames.
Uitgevers bezitten lang niet altijd ook de auteursrechten.
Het is in Azië dat het 50 jaar is, hier is het 70 jaar na de dood van de auteur.

Het gaat dus ook niet over de performer, maar de maker. Remasters zijn nog steeds hetzelfde liedje en dezelfde 70 jaar gelden.
Als de een of andere DJ een mix maakt met fragmenten van dit liedje of gebruik maakt van het refrein, dan wordt het natuurlijk moeilijker.
Waarom zou dit het moeilijker maken als een DJ dit doet?
omdat er dan iets nieuws van gemaakt is, het is transformatief.
Op het liedje van de dj rust dan weer 70 jaar lijkt mij. Maar op het origineel niet.
ja, dat is wat gezegt werdt inderdaad :)
Dus jij denkt dat als een DJ een liedje van Beethoven gebruikt, daarna iedereen die dit ook nog eens doet die DJ plots moet betalen? :-) Dacht het niet hé
Nee, maar wel als je weer samples van die DJ gebruikt; dan schend je zijn auteursrecht.

We moeten hier twee zaken niet door elkaar halen;
- Met remasters het window van x jaar auteursrecht resetten (in NL niet relevant, geen idee in hoeverre dit in andere landen wel werkt). Zoals Prince al uitlegde in zijn post hierboven.
- Stukken als inspiratie gebruiken van bv Beethoven. Je nieuwe compositie bevat dan net zo goed auteursrecht. Alleen je neemt natuurlijk onder geen omstandigheid het recht van de originele compositie over. Dus mensen mogen natuurlijk wel Beethoven gebruiken, maar als ze die bewerking van de DJ willen aanpassen zullen ze ofwel expliciet toestemming aan hem moeten vragen ofwel moeten wachten tot ook dat weer verjaart.

[Reactie gewijzigd door A Lurker op 29 juli 2024 05:43]

Dat lijkt me logisch ja :-) maar als DJ moeilijk te bewijzen dat het uw bewerking is en niet het originele dat men zelf opnieuw bewerkte
Daarom zijn er ook met enige regelmaat rechtzaken, vooral in de VS. Disputen houd je toch, en daar is de rechtstaat dan weer voor om dat uit te kunnen vechten.
ik denk dat je niet goed snapt wat er gezegt wordt. het auteursrecht zit dan op de creatie van de DJ, er veranderd niks aan het bronmateriaal hen auteursrecht.

[Reactie gewijzigd door t link op 29 juli 2024 05:43]

Muziek blijft raar.

naast autheursrecht op de muziek, is er ook copyright op de uitvoering.

dat Bach in het publieke domein is betekend dat jij je eigen uitvoering mag uitvoeren, opnemen en uitbrengen, en daar geld aan verdienen met de verkoop van je CD.

Wat niet mag is dat jij de uitvoering die ik heb gemaakt van Bach uitbrengt op je eigen CD en die verkopen - zonder mijn toestemming, dan schend je mijn copyright. (of de uitvoering van het Nederlands filharmonisch orkest of de lokale DJ)

[Reactie gewijzigd door Jos_V op 29 juli 2024 05:43]

> Via het project wil de non-profitorganisatie 78-toerenplaten van de periode 1898 tot en met 1950 digitaliseren.
> The Internet Archive zou volgens Reuters in 2749 gevallen de auteursrechten hebben geschonden en volgens de platenlabels zou de geleden schade kunnen oplopen tot ongeveer 412 miljoen dollar.

Is dit niet een van de hoofdredenen dat mensen platenmaatschappijen haten? De muziek en filmindustrie is zodanig goed (door hun zelf) op slot gezet, dat ze zelfs op platen die (letterlijk) grijs gedraaid zijn, nog altijd winst maken. Als ook maar iets dat bedreigt, word je dus aangeklaagd De schade die ze oplopen is dan altijd enorm, waar ze dan altijd die cijfers vandaan halen beats me. Het is gewoonweg belachelijk als je in de jaren <=1950 een hit heb gehad, dat je daar nog steeds op kan verdienen.

Voor mij mag deze periode nog korter, misschien zelfs wel naar <10 jaar. Het geld is dan al verdiend, en als je kijkt naar iets 'modern' als Taylor Swift, dan gaat het helemaal nergens meer over. Als je vervolgens ook maar 10sec. laat horen op je YouTube filmpje (bijvoorbeeld background), dan word je al gemute.

Nee, we moeten echt stoppen met deze (media) industrie zo te beschermen. Ik kan ook niet teren op werk van 10 jaar geleden, en fair-use kennen deze gasten al helemaal niet. Ik luister graag muziek, maar net als medicijnen, is het daarna wel genoeg geweest, en mogen ook andere aan de slag met je creatie (als dat al helemaal zelf door de artiest is gemaakt).

[Reactie gewijzigd door HollowGamer op 29 juli 2024 05:43]

Die 10 jaar is echt wel tekort, dat mag eerder het leven + 10 jaar zijn van de betrokken artiesten.

Wat de bedragen zijn die geclaimd worden heb je gelijk.
Ik weet van een paar vrienden die in het verleden eend een CD hebben uitgebracht dat de prijzen soms echt zwaar over de kop gaan.
Ze hadden de kosten per CD + doosje op 1,50 weten te houden terwijl die zelfde CD in de winkel voor 25,00 over de toonbank ging.
Zij zelf kregen maar 0,50 per verkochte CD, en omdat ze alles zelf gedaan hadden, dus geen afdracht aan de schrijver, manager of wat dan ook, was dat bedrag volledig van hun tot dat de belasting aan kwam zetten.

Ik weet dus dat mensen die muziek maken bijna niets verdienen met de verkochte nummers maar het meer moeten hebben van de optredens.
En ja, er zijn artiesten die tot op zeer hoge leeftijd blijven optreden dus die hebben in mijn ogen alle recht op de opbrengsten van hun muziek.
Het probleem is ook niet de artiest, maar de platenlabels. Die hadden 'vroeger' nog wel een functie, maar zijn tegenwoordig gewoon overbodig geworden. Het zijn tussenpersonen die nog steeds denken dat ze onmisbaar zijn en daar voor een hoge rekening presenteren en de opbrengsten voor de artiesten maximaal afromen.
Waarom moeten nabestaanden eigenlijk verdienen aan het werk van hun ouders? Mijn kinderen verdienen toch ook geen stuiver extra uit mijn werkzame verleden?
Waarom moeten platenmaatschappijen dat dan wel? En waarom is het wel logisch dat de platenzaak het leeuwendeel van de marge verdient, als die een cd verkoopt?

Zo zijn er wel meer constructies die nogal willekeurig zijn. Waarom moet een huurder elke maand blijven betalen, ook al heeft hij intussen al meer betaald dan de woning waard is? Waarom krijgt een boer 18 cent voor een kilo graan terwijl een pak havermelk met 100 gram graan er in voor € 2,50 in de supermarkt ligt? Omdat dat de prijs en constructie is die wordt aangeboden en niemand anders het aanbiedt.
Platenmaatschappijen hebben geinvesteerd in de artiest, kinderen van die artiest doorgaans niet.

Een huurder betaald meer dan het huis waard is, omdat er behalve de kosten van het bouwen van een huis, nog veel meer kosten bijkomen zoals onderhoud, door de woningbouw vergoed bijv.
Die boer hoeft de havermelk niet te produceren, distribueren en te verkopen. Dit alles staat niet in verhouding tot kinderen van een artiest, die absoluut niets hoeven te doen behalve de hand ophouden.
De boer verdient het minste aan de haver, loopt het meeste risico, want als de oogst mislukt of de vraag naar havermelk zakt weg, blijft hij er mee zitten, maar de kosten zijn dan al gemaakt. De grond huren, zaaien, machines, dieselolie, trekker, verzekering, etc. een jaar lang.

De supermarkt loopt nauwelijks risico, want als havermelk slecht loopt, stoppen ze gewoon met inkopen. Als de prijs van haver omlaag gaat, houden ze de prijs in de winkel gewoon hetzelfde. Als de inkoopprijs van havermelk omhoog gaat, verhogen ze de verkoopprijs gewoon.

Bij de kinderen van de artiest ligt het er maar net aan wat de situatie is. Als een boek van Stephen King nog maar een jaar uit is, waarom zouden de erfgenamen dan geen recht hebben op de inkomsten? Maar blijkbaar zijn er ook regelingen die uit gaan van de leeftijd of sterfdatum.
Overbodig is een heel groot woord, enig idee hoeveel geld er gemoeid is met 2 weken studio, promotie, rondsturen muziek voor reviews, inkopen zendtijd op radio, financiering tour, financiering eerste lading cd's etc. veel bands hebben daar gewoon geen geld voor of men wil het niet investeren omdat het afwachten blijft of er echt mee verdiend wordt.

Natuurlijk kun je als band de langzame/risicovolle weg bewandelen alles zelf financieren en zelf je muziek in de store leggen. Maar veel bands hebben daar helemaal geen behoefte aan/geld voor, die willen het grote publiek en iemand anders die het risico draagt, en ook dat doen de labels.
Die 10 jaar is echt wel tekort [...]

En ja, er zijn artiesten die tot op zeer hoge leeftijd blijven optreden dus die hebben in mijn ogen alle recht op de opbrengsten van hun muziek.
Maar in het geval van kortere copyrights staat die artiesten toch niets in de weg om te blijven optreden en daar geld mee te verdienen? Sterker nog, dat is hoe artiesten geld verdienden voordat copyright bestond.
Het is gewoonweg belachelijk als je in de jaren <=1950 een hit heb gehad, dat je daar nog steeds op kan verdienen.
Ik vind t nog wel een belangrijk verschil of het de artiest is die er aan verdient. Directe nabestaanden. Of een andere uitzuiger die alleen de rechten heeft. (Labels)
En die artiest, is tenzij deze later een ander goed contract heeft afgesloten, vrijwel nooit degene die profiteert, Steve Albini heeft daar een interessant stuk over geschreven 20 jaar terug:
https://thebaffler.com/salvos/the-problem-with-music
Band member net income each: $4,031.25

The band is now 1/4 of the way through its contract, has made the music industry more than 3 million dollars richer, but is in the hole $14,000 on royalties. The band members have each earned about 1/3 as much as they would working at a 7-11, but they got to ride in a tour bus for a month.

The next album will be about the same, except that the record company will insist they spend more time and money on it. Since the previous one never “recouped,” the band will have no leverage, and will oblige.

The next tour will be about the same, except the merchandising advance will have already been paid, and the band, strangely enough, won’t have earned any royalties from their t-shirts yet. Maybe the t-shirt guys have figured out how to count money like record company guys.
Ik heb een keer bij Joe Rogan een gast er over horen spreken.
Ik weet niet meer precies hoe het zat maar het klwam er op neer dat de kosten cvoornamelijk uit het artiesten deel wordt gezogen. Ice Cube recent ook nog bij JRE die had het er ook over. (Of ik verwissel het met de speelfilm over NWA) anyway.. waarom beschermen we jan en alleman maar niet artiesten.
Ik snap sowieso niet zo goed waarom je nog je hele pruttel zou wegtekenen bij een groepje investeerders in een wereld waar je gewoon je muziek kan verkopen via websites als Bandcamp en dan gewoon zelf 90 procent van de opbrengsten krijgt.
Omdat het meestal nog 'kinderen' zijn of jong volwassenen. Die worden langs alle kanten geflest omdat ze geen ervaring hebben, naief zijn zijn, zo graag willen!

Wat je zegt heb ik wel eens aan gedacht en toen dacht ik 'omdat je op Bandcamp geen reet vediend"
Maar met die platenmaatschappijen verdienen de meeste ook bijna niets. Ik snap sowieso niet waarom die nog bestaan als je het zo stelt zoals jij doet. Ze hebben eigenlijk geen enkel bestaansrecht meer.
Meh, ik teer nog vaak op werk dat ik > 10 jaar geleden heb gemaakt, dat hangt maar van je job af (en van de omgeving waarin je werk wordt gebruikt).

Persoonlijke mening (en waarschijnlijk niet de meest populaire): ik vind mezelf als “consument” niet bepaald goed geplaatst om te bepalen wat wanneer hoe mag of moet worden aangeboden. Uiteraard wil ik alles, liefst gratis en zo snel mogelijk. Of 10 jaar, 50 jaar, of 100 jaar na de dood van de artiest correct is, is echt niet aan mij om te bepalen. Ik vind het ook zeer moeilijk. Die platenbazen moeten hun levensstandaard ook kunnen behouden, en wie wil er nu die klaplopers van een nabestaanden in de armoe storten?

Maar nog los van wat dan wél fair zou zijn of wat mijn mening daarover zou zijn, ben ik eigenlijk wél vierkant tegen vrij materiaal gebruiken om geld mee te verdienen. Dus persoonlijk vind ik dat er een onderscheid zou mogen zijn tussen DJs die - laat ons eerlijk zijn, soms geniale - oorwormen hergebruiken voor eigen gewin, of platformen als YT, Spotify, etc. En dit archief. Want die muziek is niet plots bagger geworden omdat de maker plots een jaartje langer dood is.

Dus wat mij betreft: onzinnig dat ze dit soort projecten aanvallen, maar een DJ zou van mij betreft wél tot het einde der tijden mogen afdragen voor het hergebruik van.

[Reactie gewijzigd door nokie op 29 juli 2024 05:43]

Klein detail, maar 78 toeren platen zijn meestal gemaakt van schellak. Vinyl werd pas de norm met de opkomst van de 33⅓ toeren platen.
Maar dan snap ik nog niet waarom je dat Digitaal zou moeten bewaren, je kan beter de platen opslaan in een geaclimatiseerde ruimte zodat ze voor altijd goed blijven.
Muziek van bvb Sinatra kun je ergens anders ook wel vinden.
Het vooral om die andere 99 van 100 artiesten
Maar dat kost meer geld en moeitedan digitaliseren.
Inherent aan de materiaalkeuze voor de meeste platen is dat ongeacht hoe goed je ze bewaart ze niet het eeuwige leven hebben.
Belangrijk om weten is dat de auteursrechten op de muziek geldig blijven tot 70 jaar na de dood van de auteur.

Direct ook de reden waarom je vaak klassieke muziek kreeg als wachtmuziekje... deze mensen en hun nabestaanden hebben hun auteursrechten reeds verloren.
Als een orkest een klassiek nummer speelt, opneemt en uitbrengt op CD. Liggen hier dan weer voor geruime tijd auteursrechten op?
Neen, want zij zijn geen auteur.
Auteur = schrijver
Performer = uitvoerder
Ja, maar dan op die specifieke opname. De muziek zelf niet.

Bij muziek heb je aparte auteursrechten op:

- Muziek
- Tekst
- Opname
Gedeeltelijk. Er zijn rechten over de uitvoering (naburige rechten). In a Nederland tot 50/51 jaar na eerste uitvoering
"Defendants’ blatant infringement includes hundreds of thousands of works by
some of the greatest artists of the Twentieth Century, including: Frank Sinatra, Thelonious
Monk, Ella Fitzgerald, Billie Holiday, Miles Davis, and Louis Armstrong, among many other
similarly iconic musicians. Examples of iconic recordings available on the Great 78 Project
include “White Christmas” by Bing Crosby, “Sing, Sing, Sing” by Benny Goodman, “Peggy
Sue” by Buddy Holly, “Roll Over Beethoven” by Chuck Berry, “I’ve Got the World on a String”
by Frank Sinatra, “The Christmas Song” by Nat King Cole, “It Don't Mean a Thing (If It Ain't
Got That Swing)” by Duke Ellington, and “Milestones” by Miles Davis"


"There is a difference between the music/lyrics and recordings of them.
In the US the first copyright registration appears to have been renewed, so that they are now protected for 95 years from first publication in 1940, i.e. to the end of 2035.

In countries with a 50 year posthumous term for the creator - Irving Berlin died in 1989 - they are protected to the end of 2039. For countries with a 70 year term, it’s obviously to the end of 2059.
Copyrights on recordings are treated differently.
In the US they last for 100 years after first publication so in the case of the first classic Bing Crosby version, which was first released in 1942, the copyright will expire at the end of 2042. That means that the music/lyrics will expire first, so there will be no restrictions on using the sound recording, once it lapses seven years later.

In contrast, the UK only protects sound recordings for 70 years after first publication, so the 1942 version expired at the end of 2012, a whole 27 years before the music/lyrics lapse. That means use of the recording is now unrestricted, but anyone using it would still have to pay a licence fee for the music/lyrics."
https://www.quora.com/Is-...tmas-in-the-public-domain
Veel auteursrechten zullen er niet meer opzitten. 70 jaar terug van nu is 1953, dus als een auteur voor 1953 is overleden, geen auteursrecht meer. Bij opnames van 1898 tot 1950 zal zeker nog een deel met auteursrechten belast zijn, maar dat zal dan veelal nog maar een paar jaar zijn. Klinkt een beetje alsnog men aan een dood paard wil trekken.
PlatenLabel industrie heeft al veel te veel macht - m.b.v. lobbyen - naar zich toegetrokken.
Advocaten worden weer eens ingehuurd om het gelijk te kopen.

[Reactie gewijzigd door g_v_rijn op 29 juli 2024 05:43]

Dat zeg je wel. Maar vergis je niet. The internet archive is een non profit en krijgt veel steun ook van o.a. Wikipedia en Google, providers enz.

Zowel grey, black en White hackers dragen deze organisatie een warm hart toe.

Ook veel artiesten zijn de macht van platenmaatschappijen zat. Zo zijn er een aantal die gewoon remasters in eigen beheer hebben uitgebracht.

Dit kan er op uit gaan lopen dat de bijvoorbeeld Google enz. De advertentie kosten voor platenmaatschappijen gaan verhogen of ze op een andere manier voor het blok gaan zetten.

Ook providers kunnen moeilijk gaan doen. Die willen geen historische content opslaan want is te duur. Die gaan straks extra geld vragen voor streaming enz. Als ze niet oppassen.

Daarnaast is het ook de overheid van de VS die andere afdelingen van the internet archive steunt.

Links om of om rechts om. Ik denk dat de platenmaatschappijen zich verkeken hebben op de inpakt hiervan. Ze worden sowiezo zelf de gebeten hond uiteindelijk!
"Ook veel artiesten zijn de macht van platenmaatschappijen zat. Zo zijn er een aantal die gewoon remasters in eigen beheer hebben uitgebracht."

Ja dat vond ik wel hilarisch. Je bedoeld toch:
Artiest "ik heb geen rechten op MIJN album dat jullie aanbieden."
Artiest doet hele LP opnieuw opnemen.
Artiest "Ik heb nu alle rechten voor deze opnames"
Wat is daar hilarisch aan? Het is een compositie van de artiest, maar het is een opname van het label.

Er zijn namelijk twee verschillende rechten waar het muziek betreft. De compositie en de specifieke opname. En dat is best wel logisch, zeker in de wereld van de klassieke muziek worden eeuwenoude composities nog steeds opnieuw opgenomen en dat kost klauwen met geld. Zonder een copyright op een specifieke opname zou de Aldi (om maar wat te noemen) al dat soort opnames simpel over kunnen nemen en voor 2,50 in de bakken leggen terwijl een label als Deutsche Grammophon op faillissement afstevent.

[Reactie gewijzigd door Groningerkoek op 29 juli 2024 05:43]

Dat de artiest zo onder een wurg contract uit komt.

"By re-recording her hits, Swift will have to begin again on songs her fans know all too well so she can reclaim control over her masters. That’s a tedious process, but also a savvy business move: It not only boosts Swift’s streams and sales, but it also gives her control over her work — or at least the new “Taylor’s Version” of them. "

[Reactie gewijzigd door MrMonkE op 29 juli 2024 05:43]

Dat hele argument hangt wel in elkaar. Wat is precies het probleem? Het opslaan in digitale vorm? Als ze daadwerkelijk content verhandelen of weggeven vereist dat uitleg van waar die verdenking op is gebaseerd, oftewel bewijs. Iets concreter zou wel handig zijn.

Sowieso redeneren als in de jaren 80. Iedereen kan die genoemde artiesten gewoon reclame-vrij kijken op Youtube en eventueel rippen. (Die paar die daar nog zin in hebben) Waar hebben we het nog over? Deze aanstellerij neemt niemand meer serieus.
Nou, mijn vader en zijn kornuiten zijn heel blij met de links die ik ze heb gestuurd. Voor de rest interesseert deze muziek bijna niemand (% gezien). Daarom is het ook noodzakelijk dat het gearchiveerd wordt want anders gaan veel zaken voor altijd verloren.
Ze houden nog steeds vast aan dezelfde manier van 'schade' berekenen als in de tijd dat wenig massaal downloadden?

2700 antieke werken, doet u maar een half miljard....

Bovendien, als de nummers idd op Spotify etc staan, wie gaat dan de moeite nemen het ergens anders vandaan te gaan halen en luisteren? En als ze daar niet staan, zijn ze blijkbaar ook niet echt populair?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.