Lancering van eerste 3d-geprinte raket is opgeschort na twee mislukte pogingen

De lancering van de eerste 3d-geprinte raket is zaterdag twee keer op het laatste moment afgeblazen. De motoren van de eerste trap waren tijdens de eerste poging al gestart, maar de raket van start-up Relativity Space kwam niet van de grond.

De raket zou in eerste instantie zaterdag om 13.45 uur lokale tijd gelanceerd worden, maar dat werd al een uur naar achteren geschoven vanwege harde wind op grote hoogte. Vlak voor de lancering werd deze afgeblazen, nadat de negen Aeon 1-motoren van de eerste trap vrijwel direct na de ontsteking werden uitgeschakeld. Volgens Relativity Space viel dat te wijten aan 'een corner case in de automatisering van het ontkoppelsysteem van de rakettrappen'.

Om 16.00 uur lokale tijd werd een nieuwe poging ondernomen, maar ditmaal werd de lancering al afgebroken voordat de motoren werden ontstoken. De start-up schreef dat toe aan een te lage brandstofdruk op de bovenste trap. Omdat dat richting het eind was van het lanceervenster, kon er zaterdag geen derde poging ondernomen worden. Relativity Space heeft nog geen nieuwe lanceringsdatum medegedeeld.

Op 8 maart vond de eerste lanceerpoging plaats van deze raket, die de Terran 1 genoemd wordt. Toen werd deze afgeblazen vanwege een afwijkende temperatuur van de vloeibare zuurstof in de tweede trap.

De Terran 1-raket van Relativity Space is uniek omdat deze voor een groot deel uit 3d-geprinte onderdelen bestaat. 85 procent van de massa komt uit de printer, waaronder zijn volledige structuur en tien van de motoren van de eerste en tweede trap. Volgens de start-up moet het hierdoor op termijn mogelijk zijn om raketten sneller en goedkoper te bouwen. Uiteindelijk wil het bedrijf minstens 90 procent van het ruimtevoertuig van 3d-geprinte onderdelen maken.

3d-geprinte Terran 1-raket
De 3d-geprinte Terran 1-raket tijdens de lanceerpoging

Door Kevin Krikhaar

Redacteur

12-03-2023 • 10:05

38

Reacties (38)

38
38
18
1
0
13
Wijzig sortering
Ooeehh ik heb hier een jaar terug een video over gezien van Veritasium. Hele vette techniek.

De grap van de printer is dat ie rekening houd met metaal eigenschappen op hoge temperatuur.

Aluminium zet behoorlijk uit dus de print wordt dusdanig vervormd uitgeprint dattie door afkoeling rechttrekt tot op een fractie van een millimeter. Tijdens het printen denk je echt dat het compleet fout gaat en alles aan het “saggen” is. Goed voorbeeld van “trust de proces” want je weet pas dat het goed gelukt is als je hem helemaal geprint hebt en af hebt laten koelen.

Een buis van deze afmetingen “ff” uitprinten is echt wel netjes.
Dat was een zeer vermakelijke video om te kijken!
Absoluut goeie productie ook. Kerel kan heel goed wetenschappelijke documentaires maken. Goede introducties, goede uitwerking van theoretische definities en heel vaak verassende resultaten die heel goed onderbouwd worden.

Check vooral ook z’n stukken over “wind powered vehicles”. Heeft ie serieus veel goede discussie over gehad en echt moeite in gestoken het goed uit te leggen.
Geweldige documentaire. Is off-topic, maar dan kom ik met nieuwe toepassingen, zoals elektrische vliegtuigen.
Dit soort compensatie word ook al toegepast voor andere (en gerelaterde) productietechnieken zoals (geprinte) objecten die gesintered worden want daar zijn ook grote veranderingen van de afmetingen doordat je daar materiaal verbrand.

Al ben ik wel benieuwd of we dit op kleinere schaal kunnen toepassen om thermische vervormingen van plastic ook tegen te gaan. Gezien dat er waarschijnlijk best complexe modellen worden gebruikt alsmede een gecontroleerde kamer (qua temperatuur en humidity).
Kleine correctie: de printer houdt helemaal nergens rekening mee. Het is geavanceerde software die het printproces tot in detail nabootst, zodat de vervorming tijdens en na printen inzichtelijk wordt, waarna het ontwerp precies tegengesteld aan de vervorming aangepast wordt. Het printen van dit nieuwe herziene ontwerp wordt opnieuw gesimuleerd en opnieuw worden dan correcties gedaan tegenovergesteld aan de berekende vervorming. Na dit een paar keer herhalen heb je dan een ontwerp waar de vervorming tegengesteld in zit opgenomen.

De printer print alleen maar dit speciale voor-vervormde ontwerp zodat het eindresultaat (nagenoeg) vrij is van vervorming.
Met “de printer” bedoel ik uiteraard met name de software die het aanstuurt. Dat ding is zelf net slim genoeg om te poepen (metaal
In dit geval ;) ), maar meer ook niet. Dus inderdaad veel simulaties en complexe Gcode die de computer maakt en de printer doet niet zoveel anders dan printen.


Maar het ging me juist om het feit dat ze daar dus rekening mee houden en die parameters allemaal in software uitwerken.
Maar zelfs de software die de printer aanstuurt is net slim genoeg om te vertellen dat de hardware moet poepen 😝

Wat je dus wilt zeggen is dat de software (slicer) verantwoordelijk voor het print bestand (gcode) slim genoeg is om met dergelijke zaken rekening te houden 😎

(Sorry als we het dan toch over de precieze van ruimtevaart hebben moeten we maar all the way gaan)
Nee, er is een reden dat ik vooral in de blackbox “3D printer” praat. Want welk deel er verantwoordelijk voor is weet ik niet.
Wat je dus wilt zeggen is dat de software (slicer) verantwoordelijk voor het print bestand (gcode) slim genoeg is om met dergelijke zaken rekening te houden
Nee. Want het kan best zijn dat ze een tussenstap hebben waar het daadwerkelijk model uitgesimuleerd wordt en dat dus al vervormd de slicer in gaat.

I don’t know, I don’t care, ik vind mooi.
Zover had ik hem nog niet eens bedacht! Dat de ‘stl’ (grote kans dat het een geavanceerder bestand is) al vervormd is 😝
Ja precies. Hoe ze dat exact doen wordt misschien in de video wel uitgelegd, maar ik weet het niet. Vandaar dat ik het op een wat abstracter niveau “3D printer” noem.
Wat zou de dikte van de printerkop is (of de aan geleverde AU)
Ik hoop niet 0.4 of zelfs 0.8 😝
Een leuk feitje hierbij is dat hij volgens mij van start printen tot lancering 60 dagen nodig heeft (de printer).
Kleine correctie: 85 procent van het drooggewicht is geprint. In bedrijfstoestand is de brandstof uiteraard de grootste massa.
En het is natuurlijk ook niet de eerste 3d-geprinte raket. Misschien wel de eerste ruimteraket. Er zijn al zat hobbyisten die raketjes op basis van vaste brandstof hebben gemaakt.
Zou mooi zijn voor de oorlogsindustrie als men rakketten 3d kan printen, dan gaat de productie volgens mij heel wat sneller
Nou...ik begreep juist dat 3D printen van dit soort componenten leuk is voor prototyping, maar dat serieproductie toch echt sneller gaat op de traditionele manier. Ook wat goedkoper...
Punt is alleen dat je met 3D technologie dingen uit één stuk kan maken die je niet op een normale manier kunt produceren. Dus als je van plan bent om na de prototype fase op traditionele manier te produceren, je daar rekening mee moet houden.
Anoniem: 532949 @mphilipp12 maart 2023 18:26
Tot zekere hoogte waar, echter kan je door middel van 3d printen wel eenvoudiger en vaak sneller modellen maken, doordat je niet 3000 verschillende onderdelen in elkaar hoeft te zetten.
snap niet waarom u een min 1 krijgt.
Er is een grote kans als dit bedrijf succesvolle vluchten weet te maken naar de ruimte dat ze ook militaire contracten aangeboden kijken.
Dat het kan, betekent niet dat we het moeten toejuichen...
Anoniem: 532949 @Myri12 maart 2023 21:31
Betekend echt ook niet dat we mensen die simpelweg suggereren dat dit ook als wapen gebruikt kan worden moeten downmodden.

btw zag vandaag een video over hoe Microsoft 1 van de grootse contractors is van zowel de army als de navy in de usa en uk. Gelukkig steunt niemand microsoft.
Ik reageerde ook niet op de mod-score. Die stond trouwens toch al terug op "neutraal" toen ik dat bericht typte.

Voor wat betreft Microsoft; das appelen en peren vergelijken. Dat ze een groot contract hebben betekent niet dat ze militaire hardware maken. Hun expertise ligt in Cloud, Security en software voorzien voor zoveel x-medewerkers. Dus, ja dat is militair, nee dat is niet software / hardware die te vergelijken is met een raket.

Misschien kunnen ze de vijand overdonderen met Silverlight boeken naar hun kop te smijten.
Anoniem: 532949 @Myri13 maart 2023 12:55
Misschien kunnen ze de vijand overdonderen met Silverlight boeken naar hun kop te smijten.
Silverlight op zichzelf gun je je ergste vijand niet :+

Microsoft maakt wel degelijk software voor het aansturen van wapens, zoek maar eens naar "Windows for Warships".
Oorlogsindustrie vind ik per definitie niet zo mooi.
Liever een ruimte raket printen als een vernietigingswapen printen.
Voor wie niet weet wat een corner case is: een situatie waarin meerdere factoren een extreme waarde hebben.
Cool dat hun produkten en machines StarCraft referenties hebben.
Door SpaceX enzo en nu dit krijg ik het gevoel dat Jan en allemaal maar dingen de ruimte in gaat schieten, maar ik neem aan dat hier strenge regels aan zitten?
Net zo streng als dat niet zomaar iedereen het luchtruim mag betreden met een vliegtuig. En dan eigenlijk nog strenger omdat je tijdens een lancering een heel gebied moet ontruimen. Iets wat tijdens deze lancering ook niet goed verliep omdat er een boot binnen de gevarenzone kwam. Daardoor werd de lancering op T-1:09 ook gepauzeerd.
- wrong placement -

[Reactie gewijzigd door Vampyre op 23 juli 2024 01:15]

misschien toch maar van plaatstaal en alu maken volgende keer iplv geprint plastic.
Heeft daar niets mee te maken, naast dat het natuurlijk helemaal niet met plastic is geprint maar gewoon metaal.
Waarom zou je staal printen als je dat mooi kan uitsnijden, nog veel preciezer ook.
zou niet zeggen preciezer, maar zie video in top comment van viritasium. sneller gemaakt, minder verlies, minder ruimte in beslag genomen etc etc
Met een 3d printer kan je onderdelen printen in enorme complexe vormen. Onderdelen die nu bestaan uit meerdere losse onderdelen kunnen plots in 1 keer uit de printer ‘rollen’!

Daarnaast kan je zelfs vormen printen die zelfs met een 3d/4d router tricky zijn.

Ook sla je een groot aantal stappen over in het gewone fabricage proces en kan je tweaks/aanpassingen bijna direct toepassen.
Hoezo zou uitsnijden nog veel preciezer zijn? We hebben het hier niet over hobby printers, waarvan overigens detail ook steeds fijner wordt bij elke nieuwe release.
We hebben het hier ook over complexe onderdelen die je niet uitsnijdt, en natuurlijk ook niet over alle onderdelen. Sommige onderdelen is makkelijker/sneller/goedkoper om uit staal te snijden ja, maar een hoop zijn dat niet.
Jammer, ben benieuwd wanneer SpaceX nu eindelijk eens de volgende testvlucht gaat doen van Starship, dat zou ook nog deze maand zijn als ik me niet vergis. Misschien moet SpaceX maar proberen dit bedrijf op te kopen of zelf ook grote delen gaan 3D printen.
Er is natuurlijk geen causaal verband, maar het is toch een mooie illustratie van het bankroet van de maker movement als neoliberaal ideologisch symptoom. De wereld wordt in toenemende mate opnieuw bestuurd vanuit paleizen, hoofdkwartieren, bunkers, militaire commandocentra, etc. door harde, oude, conservatieve manen. Hoewel spijtig ligt dat i.i.g. dichter tegen de natuurlijke orde der dingen. Voor de Californische P2P-ideologie, waarin iedereen met dromen zichzelf van digitale technologie verbindt met andere dromers om via kleinschalig initiatief nieuwe dingen te creëren (zelfs al zijn het nooit meer dan tropes van tech nerd-nostalgie voor het techno-optimisme van het tijdperk van de space race) is geen plaats in die nieuwe aanpak.

[Reactie gewijzigd door EmbarrassedBit op 23 juli 2024 01:15]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.