Schiphol start volgend jaar een test waarbij op basis van verschillende gegevens waaronder beelden van slimme camera's risicoprofielen opgesteld worden voor eventuele verdere controle. Bij de test worden vrijwilligers en acteurs onderworpen aan de analyse.
Op Schiphol wordt in november 2020 de eerste pilot voor het Europese project Tresspass gehouden en het gaat dus niet om een test met echte burgers. Het doel van het project is om op risico gebaseerde grenscontroles te houden. Op basis van meerdere gegevens maakt een algoritme een inschatting van het risico dat reizigers vormen. Vervolgens moet een menselijke douanier beslissen of een controle vereist is. Dimitris Kyriazanos van onderzoeksinstituut Demokritos, mede-coördinator van het project, zegt tegen NRC: "Het algoritme licht een grenswachter in via een mobiele app. Hij of zij kan dan kijken of er daadwerkelijk iets aan de hand is."
Als voorbeeld van gegevens die meegewogen worden geeft Kyriazanos het contant betalen van tickets op luchthavens, wat een aanwijzing zou kunnen zijn dat een persoon onder de radar wil blijven. Ook analyse van camerabeelden is onderdeel van het opstellen van een risicoprofiel. Het Amsterdamse bedrijf VicarVision ontwikkelt het systeem hiervoor dat met behulp van deep learning maakt dat camera's reizigers kunnen volgen op basis van onder andere kleding en huidskleur. Welke data allemaal precies wordt meegenomen bij het opstellen van profielen, is niet bekend.
Het doel van het project is om de stroom reizigers uiteindelijk sneller af te kunnen handelen, efficiënter te kunnen controleren en die controles minder willekeurig te maken. Na Schiphol volgen pilots bij een grensovergang van Polen en bij de zeehaven van Piraeus in Griekenland. Bij Tresspass zijn naast Demokritos en VicarVision onder andere ook het Nederlandse TNO en het Duitse Fraunhofer-instituut betrokken.
Gezichtsherkenning is geen deel van Tresspass. Schiphol test wel al jaren gezichtsherkenning om de doorstroom bij controles te bevorderen. Reizigers hoeven bij een gezichtsscan dan niet hun paspoort, identiteitskaart of instapkaart te laten zien. Ook hangen er op de luchthaven al camera's die automatisch 'afwijkend gedrag' kunnen detecteren.