Je mist het punt. Het gaat om macht. Op een kopersmarkt met voldoende aanbieders en is de klant koning. In een markt die beheerst wordt door een paar contentproviders die hun prijs op elkaar afstemmen heb je als klant niets meer te zeggen en dat vertaald zich in steeds hogere prijzen. Volgens het Financieel Dagblad zijn abonnementen nu al gemiddeld 2,5 keer zo duur als kopen. Je aankopen zijn ook gemakkelijker af te stemmen op je finaciele situatie, dat geeft veel meer flexibiliteit.
Abonnementen houdt men in het begin voordelig en men biedt een all-you-can-eat gebruik aan dat mensen verslaafd maakt. Zo gaan mensen op Netflix binge kijken. Alle afleveringen van series achter elkaar door. Daarmee ontwikkel je een hang, een verslaving. Door de populariteit van aanvankelijk voordelige abonnementen gaan de koopalternatieven ten gronde. Zo verdwijnt de keus en die komt nooit meer terug.
We zien nu al dat Netflix steeds meer series en films in eigen beheer laat maken. Straks heb je 2-3 bedrijven die de betrijfstak beheersen (van productie tot afzet) en hun prijzen op elkaar afstememn net als KPN en Ziggo doen. Je hebt maar te betalen wat zij vragen, of je moet van verslaafde in een geheelonthouder veranderen. Een enkeling zal dit nog wel lukken, maar nieuwe generaties die er mee opgroeien zijn hooked for life (dan maar de criminatliteit in als het tegen zit, je moet je verslavingen onderhouden). Met de game-markt dreigt hetzelfde. Zodra ze genoeg aandeel hebben laten ze exclusieve games voor zichzelf maken en de rest is dan geschiedenis.
Mensen kijken naar kortzichtig consumentenbelang, maar ze zouden moeten kijken naar hun lange termijn belang als vrije burger. Een democratische overheid hoort de burgers beschermen, zij heeft als taak om machtconcentraties te voorkomen. Maar in de neoliberale filosofie die EU en anti-nationale partijen nu breed hangen draait alles om de grote corporaties, die zijn de werkelijke burgers geworden op de globale markt, zijn worden bediend. Daarom mogen burgers niets weten over wetsvoorstellen waar her europarlement over buigt. Het gaat hen als melkkoeien niets aan tenslotte. Maar de informatie wordt wel gedeeld met de lobbiesten van corporaties, want het gaat om hun belang.
Men noemt dit systeem ten onrechte kapitalisme. maar neoliberalisme is corporatisme, een moderne variant van het feudalisme. Alleen is de controlerende kapitaalfactor nu niet de grond maar het geld, doordat neoliberale regeringen er voor zorgen dat je overal alles op kan kopen, en landen grootkapitalisten niet mogen weren. De slaaf kent zijn meesters niet langer, dat zijn naamloze vennoten in het buitenland. Zijn levensonderhoud wordt verkocht als handelswaar.
Adam Smith de grondlegger van het kapitalisme wordt tegenwoordig ten onrecht aangemerkt als grondlegger van neoliberalisme omdat hij ook voor internationale handel was. Maar niets is minder waar, waar Adam Smith zich juist tegen afzette is het corporatisme van zijn eigen tijd waarin de economie volledig gedicteerd werd door de rijken. De rijken controlleerden ook de overheden vergaand. (wat we nu weer zien).
In het boek, voluit An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations geheten, betoogde Smith dat de [aristocratische] overheid zich zo weinig mogelijk dient te bemoeien met handel en nijverheid, omdat anders het mechanisme van vraag en aanbod verstoord wordt. Iedereen moet de vrijheid hebben om rationeel voor het eigen belang te gaan op economisch gebied. De overheid moet de markt zelf dus het werk laten doen, wat Smith laissez faire noemde.
De ‘onzichtbare hand’ van het marktmechanisme zorgde voor zelfregulering van de economie. Deze gedachte, dat rationeel denken en vrijheid centraal staan en tot een betere wereld leiden, vormt een centraal idee uit de periode van de Verlichting. Smiths visie in dezen was baanbrekend, omdat hij feitelijk brak met het christelijke idee van deugdzaamheid. Toch betekende dit niet dat Smith een voorstander was van puur economisch egoïsme. Smith stond kritisch tegenover zakenmensen (die hij wantrouwde) en waarschuwde tegen monopolies, die hij ‘samenzweringen’ noemde ‘tegen het publiek om prijzen hoog te houden’.
Ja, Adam Smith was een conspiracydenker
[Reactie gewijzigd door Elefant op 23 juli 2024 09:42]