Provincie trekt 38.000 euro uit om Friese stemmen te werven voor Mozilla-dataset

De provincie Fryslân trekt 38.000 euro uit om Friese gesproken woorden in de Mozilla-dataset Common Voice te krijgen. Software kan die dataset gebruiken voor diensten die werken met stemcommando's, die daardoor ook kunnen werken in het Fries.

De Fryske Akademy, een instituut voor onderzoek naar de Friese taal en bevolking, gaat de zinnen bedenken die vrijwilligers kunnen inspreken, meldt het Friesch Dagblad. In de dataset komen eenvoudige instructies en een basiswoordenschat. Daarbij zoekt de Akademy vrijwilligers uit meerdere delen van de provincie, zodat meerdere dialecten van het Fries in de dataset belanden.

De initiatiefnemer voor het project is Wim Benes, een systeembeheerder bij het ziekenhuis MCL in Leeuwarden en eerder initiatiefnemer voor de Friese vertaling van browser Firefox, eveneens van Mozilla. Het inspreken moet eind dit jaar beginnen en over een jaar ongeveer zijn afgerond.

Common Voice ondersteunt sinds september vorig jaar al Nederlands. Er zijn tot nu toe 506 Nederlandse sprekers die tot nu toe 22 uur aan Nederlandstalige spraakcommando's hebben ingesproken. Dat is een klein deel van het totaal dat Mozilla denkt nodig te hebben voor een complete dataset.

Reacties (92)

[stuiterveer]

De initiatiefnemer voor het project is Wim Benes, een systeembeheerder bij het ziekenhuis MCL in Leeuwarden en eerder initiatiefnemer voor de Friese vertaling van browser Firefox, eveneens van Mozilla.

Wim is kennelijk flink bezig voor Mozilla: https://reps.mozilla.org/u/fryskefirefox/

Ontzettend goed van hem, en ik hoop dat genoeg mensen zich hiervoor aanmelden!

[thijssie83]

Mooi initiatief maar absolute waanzin dat hier publiek provincie geld in gestoken wordt.
https://www.rijksoverheid...rovincies/taken-provincie

[TMDC]

De provincie krijgt jaarlijk 150.000 van Binnenlandse zaken voor de bevordering van de Frise taal. Dus waarom niet, als dat geld toch al geoormerkt is?

https://www.rijksoverheid...behoud-van-de-friese-taal

Tegenwoordig heeft iedereen de mond vol over 'diversiteit' en 'inclusie', maar als het over diversiteit binnen Nederland zelf gaat dan wordt er lacherig over gedaan.

[GameNympho]

Het gaat hier niet om diversiteit, maar om de friese taal in Mozilla.
Hun eerste taal is gewoon Nederlands, dus kan men gewoon overweg met Mozilla en dus weg gegooid belastinggeld.

edit; typo

[Reactie gewijzigd door GameNympho op 23 juli 2024 01:04]

[sebati]

"Hun eerste taal is gewoon Nederlands"
Nee, hun eerste taal is (vaak) Fries. Nederlands is vaak hun "tweede taal". Daarnaast het Fries een officieel erkende taal en niet een dialect.
Friese talen

Ik ben van geboorte ook een Fries, maar persoonlijk heb ik met zit soort dingen niet zoveel, maar ik weet dat dit voor veel andere mensen wel belangrijk is. Ik zie niet in waarom er wel belastinggeld naar een sport of een festival zou mogen gaan, maar niet naar taal. Tenslotte heeft eea maatschappelijke relevantie (maar misschien niet direct voor jouw), er zijn namelijk ook mensen niet vrijwel nooit Nederlands spreken en wellicht dat de toegang tot computers en internet hiermee voor hen gemakkelijker wordt.

[GameNympho]

Het gaat er niet om bij mij, dat ik de Friesen, niet een deel belastinggeld gun, maar zoals voor alles zijn er regels, en dit gaat om cultuurgoed, de Friese taal, dus uit die pot, niet uit iets anders. Is die pot leeg, helaas, geduld, volgend jaar komen er weer subsidies vrij

[GENETX]

Nee, het is een open database opgezet door Mozilla, maar met de gehele gemeenschap als gebruiker om de data te gebruiken. De open database is hierbij het belangrijke, niet het feit dat dit vanuit Mozilla komt. Dit is dus goedkoper, want de overheid hoeft geen belasting te verspillen aan een platform om deze dataset beschikbaar te maken, aangezien Mozilla daar al coor zorgt. Daarbij, dit gaat om Mozilla als organisatie en niet hun browser!

Wellicht is het ook handig als je zelf Mozilla correct leert spellen voor je op alle Friezen loopt te ranten hier.

[Reactie gewijzigd door GENETX op 23 juli 2024 01:04]

[GameNympho]

Op alle Friezen, nee nee, alleen op de stugge, die niet kunnen of willen, Nederlands als commando te geven
Typfoutje was expres, maar voor jou goed gezet
Als ik nm Haags tegen welk apparaat ook spreek, doet die ook niet wat ik vraag, maar doe ik het in gewoon ABN dan werkt het, een unicum Hoera. Doe niet zo stug/trots of hoe je het ook wilt noemen, mij gaat het erom dat men een cultuur pot heeft voor cultuurzaken, want hier gaat het om. Dat de Fries ook belasting betaalt, natuurlijk dat vat ik ook, maar haal het dan wel uit de goede pot Is die leeg, tja dan zal men geduld moeten hebben of voor die 38 duizend, een schenker vinden (belastingaftrekbaar boven de €2500).
Het gaat hier om niks meer dan cultuur, hoe men de taal of dialect ook noemt, het gaat alleen om een paar duizend Friezen, de jongere generatie spreken allemaal ABN en hun streekdialect/taal, maar men doet toch ook niet moeilijk verder. Dat men de oude generatie ermee wil helpen, vat ik ook, maar dan wel op de normale manier via de cultuur pot.

[sammie12340]

"Het gaat hier om niks meer dan cultuur, hoe men de taal of dialect ook noemt, het gaat alleen om een paar duizend Friezen, de jongere generatie spreken allemaal ABN en hun streekdialect/taal, maar men doet toch ook niet moeilijk verder."

Behalve dan dat buiten de stad Fries wordt gesproken, door bijna iedereen (paar plekken, en het grensgebied met Drenthe buitengesloten).
En dat Friesen (ook jongeren, die inderdaad ook ABN spreken ja), alleen Nederlands praten met mensen die geen Fries spreken, zoals Nederlanders alleen Engels praten tegen mensen die geen Nederlanders spreken.

Dus als Fries geen taal is en daar geen geld voor hoeft worden uitgetrokken verder door de overheid, schei dan ook meteen maar uit met de hele Nederlandse "taal", wat dan eigenlijk ook maar gewoon een mengelmoes tussen Duits, Frans en Engels is.

[GameNympho]

Je draait het om, de Friesen spreken Nederlands en Fries, wij in Den Haag, Haags en normaal ABN
Hoor je 1 Hagenees zeggen dat er iets in zijn voertaal/dialect moet komen in Mozilla, omdat anders welk elektronisch apparaat met microfoon, hem/haar anders niet verstaat?
Of het nu om taal of dialect is in een land waar een normale voertaal voor een ieder is, hier dus Nederlands.
Dat de Friesen chauvinisten zijn net zoals de Fransen, over de grens alleen maar Frans spreken en jullie dus nu specifiek iets in het Fries, tja dan weer blijkt, Cultuur dus uit die pot. Klagen mag je bij de politiek, die verdelen de potjes en maken de regels.
De Friesen willen dit, voor diegenen die niet Nederlands kunnen of willen spreken, niet de rest van Nederland, want als nu elke provincie met hun vraag aan Mozilla komt om hun dialect in te voeren, kunnen jullie het denk ik ook schudden, want dan trekt Mozilla zich ook terug.
En eigenlijk moet men zich dan schamen dat men geen Nederlands kent of wil spreken, misschien een inburgeringscursus voor diegenen?

edit; typo

[Reactie gewijzigd door GameNympho op 23 juli 2024 01:04]

[Jeoh]

Dat zijn de wettelijke verantwoordelijkheden van de provincie, maar vanuit artikel 124 van de grondwet mogen ze verder doen wat ze willen.

[Finger]

Ja en nee, ik denk dat meer Friezen het hier mee eens zijn dan dat er ergens weer een kunstwerk word neergezet die niemand behalve de initiatiefnemers begrijpen.

[thijssie83]

En daar leg je eigenlijk precies de vinger op de zere plek. Beide zouden niet door de provincie gedaan moeten worden. Daar zijn de belastingcentjes simpelweg niet voor.

[teun95]

Daar zijn de belastingcentjes simpelweg niet voor.

Helaas is hier niets simpel aan. Als gekozen (en herkozen) bestuurders belastinggeld structureel besteden aan bepaalde soorten initiatieven, dan is dit misschien wel waar belastinggeld voor bedoeld is. Het hangt helemaal af van je overtuiging over wat voor model overheidsbestuur in Nederland moet nastreven.

Probeer eens te beargumenteren waar belastinggeld simpelweg wel voor is?

[sampoo]

Waarom zou de provincie Fryslân de eigen taal en cultuur niet moeten ondersteunen met belastinggeld?

[GENETX]

Nederlands is je eerste taal

Nee, niet dus. Dat is het Fries voor ca 350.000 inwoners van Nederland (2% van de bevolking).

[sampoo]

Of Friezen "gewoon" Nederlanders zijn laat ik aan de Friezen zelf, maar ik weet zeker dat de Friezen ook gewoon belasting betalen dus het is net zo veel hun belastinggeld als het onze. Ik zie verder niet in wat er zo onredelijk is aan Friezen in Friesland die willen vasthouden aan hun eigen taal/dialect. Ik zie verder niet in wat het uitmaakt of Nederlands of Fries je eerste taal is.

[sampoo]

Waar baseer je je op dat belastinggeld hier niet voor is? Korea of Nieuw Zeeland liggen niet in Friesland dus een aanvraag zal geen kans van slagen hebben.

[t link]

absoluut geen waanzin. dit is investeren in dat de taal mee digitaliseerd.

[sypie]

Als ze maar geen Liwwaders en Snekers vragen om mee te doen. Dat wat de echte Leeuwarders en Snekers praten heeft namelijk weinig meer met Fries te maken. Weest wel juh?

[smedest]

Tsja, wat ga je dan allemaal uitsluiten; het Bildts is bijvoorbeeld ook geen echt fries.

[ExtendedCaesar]

Het wouds heeft er ook weinig mee te maken, naar mijn oor. Toch zijn het allemaal afgeleiden van West Lauwers Frysk. Hoewel niet alles versta wat er in het bilds/wouds wordt gezecht (heb familie aan beide kanten) versta ik 99% wel gewoon, omdat e.e.a. Contextueel gewoon Frysk is. Ik ben overigens een "klei" Frysk...

Die rare contrapties die ze er soms in Sneek en Leeuwarden op nahouden, hebben voor mij alweer een stuk minder met Fryske taal of cultuur, maar met een stedelijke cultuur te maken.. Maar goed, daar zullen de mensen uit Leeuwarden en Sneek weer anders over denken...

[PDZ]

Het Wâldfrysk en het Klaaifrysk zijn de twee grootste taalvarianten van het Frysk, de verschillen zijn eigenlijk te klein om van een dialect te spreken. Het verschil is bij wijze van spreken even groot als het Nederlands van een Amsterdammer en het Nederlands van een Eindhovenaar. Beide kunnen dus prima mee worden genomen.

[TheVivaldi]

"als het Nederlands van een Amsterdammer en het Nederlands van een Eindhovenaar."

Tegenwoordig wel ja, maar vroeger waren het Amsterdams en Eindhovens véél uitgebreider. Maar het Eindhovens dialect is uitgestorven en het Amsterdams dialect is nu meer een accent met héél af en toe eens een apart woordje.

[PDZ]

Het gaat hier als ik het goed begrijp enkel om de Fryske taal. Mensen die een Nederlands (Liwwadders, Bilts, Kollumers etc.) of Nedersaksisch (Stellingwarfs) dialect spreken vallen niet binnen de doelgroep en worden logischerwijze uitgesloten.

[MarnickS]

Klopt, maar de meeste Snekers spreken gewoon Nederlands. Er zijn uitzonderingen (oudere mensen bijvoorbeeld).

Ik kom bijna nooit in Leeuwarden, dus daar kan ik niks over zeggen.

En nee, ik kom zelf niet uit Sneek, maar uit een gebied waar redelijk algemeen Fries gesproken word.
Alsnog kan ik zelf geen Fries spreken

[Reactie gewijzigd door MarnickS op 23 juli 2024 01:04]

[Sneek]

Na 10 jaar in Sneek spreek ik nog geen Fries (of Snekers). Ik kan het inmiddels wel een stuk beter verstaan, herinner me toen ik net in Sneek kwam vanuit Bussum dat ik daar nog wat moeite mee had.

[Finger]

Dat heeft meer te maken met dat je niet met dialect bent opgegroeid( heb ik ooit eens gelezen) ik ben met Gronings en Drents opgegroeid en versta fries en alle dialecten ina Nederland prima op het meest zuidelijkste Limburgs na.

[stuiterveer]

op het meest zuidelijkste Limburgs na

Als je Kerkrade bedoelt: geen zorgen, daar hebben zelfs directe buurgemeenten problemen mee om het te verstaan soms

[TheVivaldi]

"Dat heeft meer te maken met dat je niet met dialect bent opgegroeid"

Weet ik niet. Ik ben ook niet met dialect opgegroeid (ik kom niet eens uit een gebied waar een dialect wordt gesproken), maar ik kan de meeste Nederlandse dialecten prima verstaan. En de paar die ik niet kan verstaan kan ik vaak wel in grote lijnen volgen. Is denk ik meer hoeveel je je bezighoudt met taal en of je een talenknobbel hebt.

[Tout]

Zelfde in Leeuwarden, weinig Fries, veel Nederlands en Liwwadders

[Verwijderd]

Vergeet de Stellingwerfers niet

[jrswgtr]

Stellingwerfs lijkt niet eens op Fries. Het is Nedersaksisch en lijkt nog meer op Drents, Overijssels/Twents.

[Fjoerfoks]

Ja jonguh, nee juh.
Maar ook daar zal rekening mee worden gehouden, wellicht in een later stadium. Vanuit deze basisset zal straks gemakkelijker gewerkt kunnen worden aan de verschillende dialecten.

[Stinky9]

Sist dou even een bitsje rustige wese?! Wêrom mâgge wij út Liwwadden dat niet inspreke, juh!? Dat beslisse wij self wel even. Dêr hewwe wij dij niet voor nodig, juh!

[GameNympho]

En wij beslissen over onze belastingcenten Mozilla werkt gewoon met normaal Nederlands, dus?
Laat die rijke schenker uit Friesland of uit de cultuur pot, maar die €38.000 ophoesten

edit; typo+aanvulling cultuurpot

[Reactie gewijzigd door GameNympho op 23 juli 2024 01:04]

[Stinky9]

LOL! Wat jij vind is dus niet relevant. Het feestje gaat lekker door en die 35.000 pegels worden gewoon uitgegeven aan dit Friese common voice projectje. Toedeledokie!

[Punkrocker]

Zeeuws mag zich geen taal noemen omdat er verschillende dialecten zijn.
Het fries was toch een taal omdat het geen dialecten had? Of hebben die een betere lobby gevoerd?

[Brousant]

Je mag Zeeuws best een taal noemen, maar dat komt dan niet overeen met de consensus onder taalkundigen. En dat hangt niet af van het bestaan van dialecten.
Zie bijvoorbeeld http://www.taalcanon.nl/vragen/is-het-fries-een-taal/

[Punkrocker]

Aha. Duidelijk zo. Bedankt.

[--Andre--]

Ik dacht dat het Zeeuws geen taal was omdat het provinciebestuur zo had gestemd.

[downtime]

Zeeuws mag zich geen taal noemen omdat er verschillende dialecten zijn.
Het fries was toch een taal omdat het geen dialecten had? Of hebben die een betere lobby gevoerd?

Je bedoelt dat er van het Nederlands geen dialecten bestaan? Of dat Nederlands geen taal is?

[krakendmodem]

De Friese taal heeft zelf ook weer verschillende dialecten. https://nl.wikipedia.org/wiki/Westerlauwers_Fries#Dialecten

Ik kom zelf ook uit Friesland, maar ben niet Friestalig opgevoed. Toch kunnen sommigen in Friesland (en daarbuiten) gewoon zeggen uit welke regio ik ben opgegroeid.

[Finger]

De laatste uitspraak hierin was volgens mij voor het twents en kwam er op neer dat ze niet meer als een taal willen erkennen omdat het dan niet meer bijzonder zou zijn. Eigenlijk kwam het er op neer dat als ze de eerste waren geweest met de aanvraag was het fries nu niet erkend.

[PDZ]

Het Fries is een gestandaardiseerde taal met duidelijke eenduidige grammatica en spelling, Zeeuws voldoet voor zover ik weet niet aan die voorwaarden. Het Nederlands kent ook dialecten, volgens jouw beredenering zou dat dan ook geen taal mogen zijn. Het verschil tussen een taal en een dialect is soms maar klein, maar het Fries is overduidelijk een taal (ouder dan Nederlands, andere geschiedenis, andere oorsprong).

[Caayn]

Tja, stugge friezen he

Persoonlijk vind ik de provincie trots van de friezen maar vaag, dat zeg ik met een schoonfamilie die deels fries is.

[Reactie gewijzigd door Caayn op 23 juli 2024 01:04]

[GENETX]

Ik kan me voorstellen dat de trots op een provincie (of land) gek is voor Nederlanders, omdat Nederlanders over het algemeen niet patriottistisch zijn. En omdat je zelf de trots voor je eigen land niet zo uitdraagd, is het vreemd om, binnen je eigen land, een groep mensen te hebben die dat wel met hun provincie hebben. Ik weet niet hoe men hier kijkt naar bijvoorbeeld het vlagvertoon in de VS, of de eis dat een bepaald percentage van de gedraaide nummers op de radio in het Frans moet zijn in Frankrijk. Vanuit Nederland geredeneerd vind ik dat ook vreemd, maar als Fries weer niet. Wij Friezen plakken ook graag ons pompeblêd overal op, laten de vlag wapperen, en draaien Friestalige muziek op "de Omrop".

Opmerkelijk is ook de publicatie vandaag over de nederlandse identiteit. Op één of andere manier is er bij een deel nu wel een drang om Nederland door de "strot te drukken". Denk ook het idee van Buma om het Wilhelmus iedere ochtend te zingen op de basisschool. Ik denk deels geïnitieerd door de opmars van het rechts populisme. Zie ook https://nos.nl/nieuwsuur/...derlandse-identiteit.html . Opmerkelijk dat juist de Friese elfstedentocht wordt gezien als onderdeel van de Nederlandse identiteit .

Anderzijds, naast de verbondenheid, zie je ook wel lokale trots in andere regio's. Als Fries krijg ik ook een goed gevoel als ik een Twentse Ros gehezen zie op een boerderij in de omgeving waar ik nu woon. Of onlangs de introductie van een streekvlag voor de achterhoek. Ik denk dat de meeste mensen meer streek gebonden zijn dan land gebonden in die zin.

Als je mij vraagt wat ik ben, waar ik me verbonden voel, dan zal dat in de eerste plaats Fries zijn en op de tweede plaats voel ik me Europeaan. Niet dat Nederland geen plek heeft bij mij, uiteraard juig ik voor onze sporters. Maar het Wilhelmus laat me koud, terwijl een vol Abe Lenstrastadion mij kippevel kan bezorgen bij het zingen van het Frise volkslied.

[Reactie gewijzigd door GENETX op 23 juli 2024 01:04]

[TheVivaldi]

"of de eis dat een bepaald percentage van de gedraaide nummers op de radio in het Frans moet zijn in Frankrijk."

Ik denk dat dat sowieso niet zou opgaan in Nederland omdat we al een populaire radiozender hebben die volledig Nederlandstalig draait, namelijk 100%NL.

[GENETX]

Die equivalent zal je in Frankrijk vast ook hebben. In Frankrijk is zoiets wettelijk vastgelegd om de taal en cultuur te beschermen, voor zover het Frans dat nodig zou hebben . Wellicht eerder andersom, om de minderheden te onderdrukken, want het Frans heeft daar veel regionale talen weggedrukt. En voor Friesland geldt natuurlijk deels hetzelfde.

De dominante bevolkingsgroep zal altijd proberen haar eigen cultuur op te leggen aan de minderheden. Iets wat de strijdlust kan aanwakkeren om de eigen cultuur te beschermen, iets wat een voedingsbodem voor eigen trots is. Dat is niet anders voor immigranten in die zin (behalve dat die cultuur niet inheems is), waardoor ik me zorgen maak om de polarisatie die de verstandhouding niet beter gaat maken imho.

Leer elkaars cultuur en gebruiken te waarderen

[Reactie gewijzigd door GENETX op 23 juli 2024 01:04]

[TheVivaldi]

"Die equivalent zal je in Frankrijk vast ook hebben."

Tuurlijk, maar ik bedoelde te zeggen dat de Nederlandse instelling ("mindset") anders is en daarom 100%NL waarschijnlijk al voldoende bevonden wordt door de overheid, vooral ook gezien de populariteit van de zender, en ze dus niet zo gauw andere zenders gaan opleggen hetzelfde te doen.

"Leer elkaars cultuur en gebruiken te waarderen :)"

Daar ben ik het helemaal mee eens!

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 23 juli 2024 01:04]

[GameNympho]

En dus geld uit de cultuur pot en niet van de andere belastingcentjes

[Richard]

En dat is dus helemaal niet zo:

De playlist van 100% NL bestaat niet voor honderd procent uit Nederlandse muziek, omdat dat niet mag van de overheid. Dat heeft ochtend-dj Lex Gaarthuis gezegd in reactie op Gordon, die kritiek heeft geuit op de playlist van het station. Gordon vindt het vreemd dat 100% NL ook buitenlandse hits draait, terwijl in de zendernaam de belofte van een volledig Nederlands muziekaanbod zit. “Wij zijn verplicht om ook een bepaald percentage aan buitenlands product te draaien“, aldus Gaarthuis.

De radio-dj doelt op de programmatische beperking in de vergunningsvoorschriften van het kavel waarop 100% NL uitzendt. Tussen 07.00 uur en 19.00 uur dient het programma voor tenminste 70 procent uit Nederlandstalige muziek en tenminste 20 procent Europese producties te bestaan. Bij Europese producties gaat het om andere dan Nederlandstalige muziek.

[TheVivaldi]

Oké, maar dan nog is er dus al een zender die de nadruk op Nederlandstalig legt en populair is, dus ik zie niet zo gauw gebeuren dat andere zenders daarom verplicht zouden worden meer Nederlandstalig te draaien. Dat is wat ik bedoelde.

Edit: zouden ze er mee wegkomen als ze Limburgse, Friese en Nedersaksische muziek zouden toevoegen? Technisch gezien zijn dat andere talen dan het Nederlands en dus "Europese producties", maar dan wordt wel meer de naam "100%NL" eer aangedaan.

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 23 juli 2024 01:04]

[HuisRocker]

Bovenstaande lijkt wel verdacht veel op een claim dat Friezen "de wijsheid/waarheid in pacht hebben"...
Dat trekje noemt de rest van de wereld overigens gewoon eigenwijsheid.

[Bilbo.Balings]

Als geboren en getogen Fries kan ik melden dat jouw verhaal op zijn best “Wishfull thinking” is. Friezen zijn niet anders,en al helemaal niet beter, dan andere bewoners van Nederland...

[Tout]

Nee, dat is ook helemaal niet wat ik bedoel, ik zal mijn reacties weghalen, want dit is te verwarrend kennelijk. Ik probeerde een cultuurverschil te laten zien.

[Renegade666]

Mooi. Kunnen ze het gelijk met Google regelen voor google home? Dan heb ik daar misschien ook interesse in

[AtlAntA]

Ja alsjeblieft dit. Het is toch wat vreemd om Nederlands te spreken tegen je home Alexa etcetera als je in je thuis situatie Frysk gewend bent.

[Renegade666]

Precies. Daarom heb ik het spul ook niet. Vind dat niks

[Stinky9]

Precies! En dan ook gelijk Siri meenemen van Apple.

[Gosse_W]

Prima ontwikkeling dit. Als echte Fries (mét Wâldpyk-accent!) spreek ik graag mee in. Mooi om deze trend te zien, kennelijk pakken ze de zorgen op die OOK in Europa leven over het activeren van het Fries als tweede rijkstaal in Nederland.

[draadloos]

En dan straks ook een 2-talige hoofdstad? En 2 talen leren op school? Nog ff, en we zijn België geworden.

[PDZ]

Ondanks dat dit duidelijk geen serieuze opmerking is ga ik er toch maar even op in.

Hetgeen je noemt is in de provincie Fryslân logischerwijze reeds het geval. Men leert op school zowel Frysk als Nederlands, wanneer men naar Leeuwarden gaat staat ook Ljouwert op het plaatsnaambord. Sommige gemeenten kennen zelfs uitsluitend Friestalige plaatsnamen.

Wat de hoofdstad van Nederland aangaat, dat is in het Fries eveneens Amsterdam en zou dus geen verschil opleveren. Daar komt bij dat Amsterdam al zodanig verengelst is dat er in feite al een tweetalige situatie bestaat. Ik zie de meerwaarde er niet van in om Fries als standaardvak aan te bieden buiten de provincie Fryslân (en de overige Friestalige gebieden), maar een keuzevak zou een optie kunnen zijn.

[draadloos]

Hij was idd niet 100% serieus, maar wel met een serieuze ondertoon. Waarom moet Fries een losse taal zijn in Nederland? Ik zie de meerwaarde van heel het Fries niet?

[PDZ]

Dan heb je weinig meegekregen of begrepen van het Frysk. De Friezen (en daarmee hun taal) hebben een complete eigen geschiedenis en oorsprong. Om maar een klein voorbeeld te noemen: het Nederlands lijkt op het Duits waar het Frysk meer overeenkomsten met het Engels vertoont (samen-zusammen tegenover tegearre-together, of sleutel-Schlüssel tegenover kaai-key). Voor jou heeft de Fryske taal misschien geen meerwaarde, maar vanuit het oogpunt van een Fries heeft het Nederlands (los van de dominantie) geen enkele meerwaarde.

[Bilbo.Balings]

Dan heb je weinig meegekregen of begrepen van het Frysk. De Friezen (en daarmee hun taal) hebben een complete eigen geschiedenis en oorsprong.

Daar zit een kern van waarheid in maar in de praktijk blijkt veel Friese geschiedenis meer fantasie dan werkelijkheid te zijn. Een klein voorbeeldje uit het oeuvre van de friese fantasie geschiedenis is het Oera Linda boek: https://skepsis.nl/oeralinda/ En zo zijn er wel meer voorbeelden.

Dus, betreffende het onderwerp Friese geschiedenis, zou ik erg voorzichtig zijn qua beweringen, het enige feit is dat er in het huidige Friesland Mensen wonen die zich Fries noemen maar een link met de Frisi uit de oudheid is niet te leggen.

(Let wel ik ben niet perse anti-fries, ben er zelf één, maar ik vind een zuivere discussie op dit gebied erg prettig)

[PDZ]

Het punt wat je probeert te maken ontgaat me een beetje. Het klopt dat er op sommig vlak enige onduidelijkheid is over de geschiedenis van de Friezen, maar door te zeggen "het enige feit is dat er in het huidige Friesland Mensen wonen die zich Fries noemen" doe je geen recht aan de grote hoeveelheid kennis die er wél is.

[Stinky9]

Die is al tweetalig: Frysk/Nederlands. Maar ik neem aan dat je het niet over Leeuwarden hebt.

Ik had vroeger - toen ik nog op school zat - gewoon Friese les naast Nederlandse les. Daar kwamen op het voortgezet onderwijs nog Engels, Duits en Frans bij.

[KeesAlderlieste]

Bij eerste lezing van de titel dacht ik dat 't om verkiezingen ging...

[Stinky9]

Ja, ik ook! Ik dacht al in wat voor bananenrepubliek woon ik nu!?

[no_way_today]

Meerdere dialecten in het Fries, hoe zit het eigenlijk met de verschillende dialecten in het Nederlands? Zijn deze ook opgenomen?

[ACM]

Je zou verwachten dat als dat nu specifiek voor het Fries gevraagd wordt, dat ze daar dan bij elke taal rekening mee proberen te houden.

Desalniettemijn zijn er wel allerlei dialecten en accenten die het flink moeilijk kunnen maken en/of gemist zijn, gok ik. Je zal o.a. bij een dergelijke oproep al gauw de mensen met beperkte internetvaardigheid mislopen, die wellicht juist typisch een eigen accent kunnen hebben (zoals oude Friezen in deze situatie).

[Reactie gewijzigd door ACM op 23 juli 2024 01:04]

[keranoz]

Je zal o.a. bij een dergelijke oproep al gauw de mensen met beperkte internetvaardigheid mislopen, die wellicht juist typisch een eigen accent kunnen hebben (zoals oude Friezen in deze situatie).

Op zich is dat niet zo'n probleem toch, want die mensen zullen vanwege de mindere internet/technologie-vaardigheid ook minder gauw gebruikmaken van diensten met stemcommando's denk ik? Ik zag mijn oma nu niet zo snel "Hey Siri" roepen tegen een iPad of "Hey Google hoe is't wear vedoag?".

[GENETX]

Niet op korte termijn, maar op de lange termijn is de zorg ook voor een deel afhankelijk van technologie om, door de vergrijzing, alles toegankelijk te houden. Spraakassistenten in seniorenwoningen/aanleunwoningen lijken mij bij uitstek een goede kandidaat om in de toekomst de werkdruk onder zorgverleners te kunnen ontlasten. De technologie gaa took verder, waardoor ook digibeten er mee om kunnen gaan, juist omdat je er gewoon tegen kan praten ipv het juiste knopje moet indrukken.

[The Underminer]

Ik zou verwachten dat het om accenten gaat ipv dialecten, dialecten lijken me veel te veel werk

[GENETX]

Beiden. Er zijn wat klankverschillen tussen bijvoorbeeld het Klaaifrysk en Wâldfrysk (de twee grote stromingen van het Westerlauwers Fries). Maar voornamelijk ook een aantal synoniemen, waar ieder dialect zijn eigen voorkeur heeft.

[Andros]

Kan nog leuk worden. "Opende gij es een nieuwe tab, kul" tegen je browser roepen

[StefanJanssen]

Alleen is dat verre van Fries

[Andros]

Daarom reageer ik ook op no_way_today's vraag over andere dialecten in het Nederlands

[keranoz]

Lijkt me wel. Ik woon in Enschede en je hoort best snel dat ik een accent heb. Ik heb er nog over na zitten denken om ook een stukje op te sturen. Weet niet waarom ik dat toen die tijd niet gedaan heb, mischien dat ik dat alsnog wel doe.

En: https://nos.nl/artikel/22...-de-nederlandse-taal.html

[Reactie gewijzigd door keranoz op 23 juli 2024 01:04]

[PDZ]

Dit fyn ik no in bjusterbaarlik moaie ûntwikkeling. Ik steur my der persoanlik wol gauris oan dat de software dy't ik brûk net yn myn eigen taal beskikber is. Om dy reden ha ik mysels oanmeld om in bydrage oan de Fryske oersetting fan LineageOS te dwaan, mar ik kom der eins net oan ta. As der hjir Friezen binne dy't meihelpe wolle: graach! It giet om https://crowdin.com/project/lineageos en https://crowdin.com/project/lineageos-aosp, dy lêste omdat Android standert net yn it Frysk beskikber is.

[Gosse_W]

PDZ, ja, der binne grif mear projekten as dizze dy't myn stipe krije soene, mar ja, tiid bliuwt in faktor foar my. Earst ris mei pensioen (as dat oer in jier of fiifentritich noch bestiet). Mar miskien dat de AI fanút projekten sa as dat fan Mozilla hjir, sa groeit dat sa'n oersetting oait troch masjines dien wurde kin?

No soe ik sels ek net direkt sitte te wachtsjen op in tillefoan dêr't alles yn it Frysk is, sa sjovinistysk bin ik ek net. Mar ik bin it mei dy iens dat it Frysk yn algemiene sin wol wat opstekkers brûke kin. [/Frysk]

[unfor]

Mooi man, ik spreek al 37 jaar fries maar ik kan het nog steeds niet correct schrijven en lezen kost mij ook enige moeite.

[matthewk]

Nu nog eentje in het Maastrichts, het enige limburgse dialect dat écht telt

[--Andre--]

Mestreechs 't iggine Limburge dialek dat tilt? Sjeng, laup neet zo naeve dien sjeun!