Stratolaunch kent succesvolle eerste vlucht met 'lanceervliegtuig'

Stratolaunch heeft voor het eerst gevlogen met de Roc, het grootste vliegtuig ooit gebouwd. De vlucht duurde 2,5 uur en was bedoeld voor testdoeleinden. Stratolaunch wil met het vliegtuig vanuit de lucht raketlanceringen uitvoeren.

De Roc steeg zaterdagochtend op vanaf de Mojave Space and Air Port in de Amerikaanse staat Californië, zo meldt Space.com. De vlucht verliep succesvol en is daarmee de volgende mijlpaal voor het bedrijf, dat het vliegtuig wil inzetten om vanuit de lucht als raketlanceerbasis te dienen. Door de ijlere lucht op grote hoogte zouden minder krachtige raketten nodig zijn, wat de kosten omlaag kan brengen. Met het testen van de Roc zet Stratolaunch meteen ook een nieuw record voor het grootste vliegtuig dat ooit gevlogen heeft.

Het vliegtuig heeft een spanwijdte van 117 meter en wordt voortgestuwd door zes motoren. De bedoeling is dat het daarmee raketten tot een hoogte van ongeveer 10 kilometer kan brengen, waarna deze dus in de lucht worden gelanceerd. Voor de raketlanceringen wordt samengewerkt met Northrop Grumman, dat een compatibele raket aan het ontwikkelen is.

Stratolaunch werd in 2011 opgericht door Paul Allen, de inmiddels overleden mede-oprichter van Microsoft. Vorig jaar werd al een test gedaan waarbij de Roc tijdens het taxiën een snelheid haalde van 74 kilometer per uur.

Bron van de foto: Twitter.

Reacties (86)

[teacup]

Dit in navolging van een aantal Amerikaanse X planes waarmee vanaf 1947 tot heden nieuwe aerodynamische en aandrijvingsconcepten zijn getest, en vanaf een vliegend platform werden gereleased. Hieronder een greep uit een lange lijst:

• 1947 - Bell X-1 - Raketaandrijving - breekt geluidsbarriere - Mach1 - Carrier plane: B-29
• 1951 - Lockheed_X-7 - Ramjet aandrijving - Mach 4.3 - Carrier plane: B-29 of B-50
• 1959 - North_American_X-15 - Raketaandrijving - Mach 6 - Carrier plane: B-52
• 2001 - NASA X-43 - Scramjet - Mach 9.6 - Carrier plane: B-52
• 2010 - Boeing X-51 Waverider - Scramjet - Mach 9.68 - Carrier plane: B-52
• 2018 - USAF - Generation Orbit Launch Services X-60A - Carrier plane: Learjet 35

Nu waren X planes niet alleen maar bedoeld voor aandrijvngstests. X planes werden vooral ingezet om nieuwe concepten in de breedste zin van het woord te testen. Naast aandrijvingen kan je hierbij ook denken aan vleugelconfiguraties (Douglas X-3 Stiletto: Trapeziumvormige vleugel (Lockheed F-104 Starfighter), Bell_X-5: Variabele vleugelhoek (General Dynamics F-111, Grumman F-14 Tomcat, Panavia Tornado)) of VTOL experimenten.

Bij al die X-planes heeft de ontwikkeling voor wat ik zo zie zich nooit op het Carrier Plane gefocused. Het waren altijd de bommenwerpers van dat moment die een modificatie onder de vleugel of de romp ondergingen om een X-plane te kunnen dragen en te releasen. In die zin is deze ontwikkeling best bijzonder. De X-planes waren ook vooral bedoeld als eenvoudig en goedkoop research platform om direct te kunnen testen in de gewenste omstandigheden (grote hoogte, aanvangssnelheid).

Het lanceren vanaf een vliegend platform bespaart brandstof in het eigenlijke ruimtevaartuig. Dit kan dus wat kleiner worden gebouwd. De suggestie van Unicron is daarom nog niet zo gek, ook de ontwikkeling van de bovengenoemde X-60 heeft volgens mij die toepassing in gedachten, Mogelijk zou Roc zelfs meerdere raketten met microsatellieten (waarvan er vaak ook al meerdere als een payload per raket worden gecombineerd) kunnen meenemen. Dit zou de efficiëntie van de vlucht ten goede komen.

Een open mind houden en kijken wat het ons kan bieden zou ik zeggen. Op voorhand diskwalificeren lijkt mij in ieder geval onverstandig, zelfs al zou de huidige form-factor niet de meest gelukkige zijn voor het concept kan het inzicht opleveren hoe meer succes is te bereiken. Als de geschedenis van die X planes ons iets leert is dat soms gewoon iets moet worden uitgewerkt om verder te kunnen komen.

Edit: taal

[Reactie gewijzigd door teacup op 23 juli 2024 04:23]

[Yezpahr]

De russen hadden vroegah ook iets leuks: (met nadruk op leuk)
https://www.thevintagenew...essfully-engaged-targets/
(dit is niet een troll/satire site ofzo, ik moest zelf ff drie keer checken haha)

Carrier planes zijn gewoon een logica die voor de leek niet direct duidelijk is. Het ziet er ook gewoon ongelooflijk en grappig uit dat 1 vliegtuig andere vliegtuigjes of spaceshuttle met zich mee tilt en de lucht in gaat.

[Reactie gewijzigd door Yezpahr op 23 juli 2024 04:23]

[teacup]

Nou dit verzin je echt niet. Credits voor de Russen en hun originaliteit. Mijn eerste gedachte was dat dit werd gedaan om brandstof bij de jagers uit te sparen, zodat die een groter gevechtswindow hadden. Maar nee, alle motoren moeten meedraaien. Anders kwam het geheel niet de lucht in. De bommenwerper zou jagers in de lucht moeten kunnen laten docken om brandstof in te nemen.

Een tot de verbeelding sprekende combinatie vind ik nog steeds de Boeing 747 als Space Shuttle Carrier. Dit geheel was zuiver voor transport bedoeld, maar wat een gevaarte.

De Duitsers hadden aan het eind van WOII ook best creatieve uitspattingen, denk bijvoorbeeld aan deze Mistel combinatie, waarbij een Junkers Ju-88 werd omgebouwd tot bom, en die door een jager (Me-109, Fw-190) die op de rug van de bommenwerper was gemonteerd, naar het doel werd begeleid. Niet heel succesvol gelukkig. Heerschappij in de lucht waren de Duitsers toen al kwijt. Deze combinaties waren daarom sitting duck voor geallieerde jagers.

[ATS]

We zijn te nog wel een paar. Wat dacht je van een Zappelin die jachtvliegtuigen lanceert bijvoorbeeld? Of een 747 met kleine straaljagers er in? https://youtu.be/drnxZlS9gyw

Dit blijft wel de coolste (niet succesvolste) voor mij: https://youtu.be/qQSRMKzGbJo

[teacup]

Oh gaaf, Die 747, in 1973 was de Amerikaanse hegemonie nog krachtig, die eerste film schetst ook onbegrensd optimisme.

Die tweede film leek mij best link, een D-21 drone op de rug van een SR071 Blackbird, Die D-21 Had een Ramjet, dus had een hoge aanvangssnelheid nodig maar die release (7 min 14 sec) doet mij wel begrijpen dat later toch de oude trouwe B-52 werd afgestoft.

Nog een civiel onderwerp, een heel mooie combinatie uit de jaren dertig, om ook de Britten wat Credits te geven: The Short Mayo Composite (youtube), en nog een geschreven bron uit die tijd. Van deze combinatie is trouwens een mooi handgebouwd en groot schaalmodel te bewonderen in het museum op vliegveld Texel, voor wie dat nog eens wil bezoeken.

Tenslotte nog even ontopic: Zou Stratolaunch wat inspiratie schuldig zijn aan de Duitse vliegtuigbouwer Heinkel? Die plakte twee Heinkel He.111's aan elkaar tot een vijfmotorige Heinkel He-111z (Zwiling) (Ja oke, bij de Roc zijn er geen motoren in het midden). Mooie, maar wat trage foto-bron laat de toenmalige bedoeling van de Zwiling zien, namelijk de rol van Glider-tug voor een (1) Messerschmitt 323 of twee (2) Gotha Go-242 zweefvliegtuigen. Voor de youtube minnaars dit filmpje, heb niet te hoge verwachtingen er is door de resolutie wat fantasie nodig, en ook de motoren hebben wat last van onvolledige verbranding, maar die dingen hebben echt gevlogen en zijn in functie geweest. De Junkers Ju.290 en de Heinkel He.111z waren de enige toestellen die een Me.323 de lucht in konden krijgen.

[Reactie gewijzigd door teacup op 23 juli 2024 04:23]

[preske]

Ik heb dit vliegtuig vroeger met IL Sturmovik 1946 enorm veel gevlogen. Overal geschuttorens, geen beschutte cockpit. Waanzinnig grappig vliegtuig.

[robvanwijk]

De russen hadden vroegah ook iets leuks

Niet alleen de Russen; de Amerikaanse tegenhangers staan beschreven op https://en.wikipedia.org/wiki/Airborne_aircraft_carrier

[CAPSLOCK2000]

Een belangrijk voordeel van de Stratolaunch wordt hier, en op veel andere sites, uit het oog verloren. Het gaat niet (alleen) om brandstofbesparing. Een minstens zo groot voordeel is dat je geen lanceerplatform nodig hebt maar gebruik kan maken van bestaande vliegvelden en infrastructuur. Ok, niet ieder vliegveld kan zo'n enorm vliegtuig aan, maar er zijn veel meer vliegvelden dan lanceerplatformen in deze wereld. Zo'n vliegtuig is ook veel minder gevoelig voor weersomstandigheden dan een traditionele lancering. Als er een wolkje boven het lanceerplatform hangt dan wordt de lancering al snel afgeblazen. Een vliegtuig als dit vliegt gewoon een paar kilometer verder en lanceert vanaf daar.

[OxWax]

Ik vond hier lijst met wingspan categories voor vliegvelden. 80 meter blijkt de grootste categorie te zijn.

FAA Advisory Circular 150/5300-13, Airport Design
(Airplane Wingspan)

Group I - < 49' (15m)
Group II - 49' (15m) - <79' (24m)
Group III - 79' (24m) - <118' (36m)
Group IV - 118' (36m) - <171' (52m)
Group V - 171' (52m) - <214' (65m)
Group VI - 214' (65m) - <262' (80m)

ICAO Annex 14 - Aerodrome Reference Code
(Aeroplane Wingspan; Outer Main Gear Wheel Span)

Code A - < 15m (49.2'); <4.5m (14.8')
Code B - 15m (49.2') - <24m (78.7'); 4.5m (14.8') - <6m (19.7')
Code C - 24m (78.7') - <36m (118.1'); 6m (19.7') - <9m (29.5')
Code D - 36m (118.1') - <52m (170.6'); 9m (29.5') - <14m (45.9')
Code E - 52m (170.6') - <65m (213.3'); 9m (29.5') - <14m (45.9')
Code F - 65m (213.3') - <80m (262.5'); 14m (45.9') - <16m (52.5')

[wildhagen]

Klopt, en daar heb je dus een runway-breedte van 65 meter voor nodig, er mag dus maximaal 15 meter overlap zijn.

Dan zou je voor dit toestel dus minimaal 102 meter brede landingsbanen (117 - 15) nodig hebben. Ik betwijfel ernstig of er een civiel vliegveld is dat zulke brede banen heeft.

[CAPSLOCK2000]

Klopt, en daar heb je dus een runway-breedte van 65 meter voor nodig, er mag dus maximaal 15 meter overlap zijn.

Dan zou je voor dit toestel dus minimaal 102 meter brede landingsbanen (117 - 15) nodig hebben. Ik betwijfel ernstig of er een civiel vliegveld is dat zulke brede banen heeft.

Waar is die 15m voor?
Ik zou denken dat de baan alleen breed genoeg hoeft te zijn voor de wielen, al moeten er dan natuurlijk geen lantaarnpalen dicht langs de baan staan.
Ik kan zo snel niet vinden hoe breed de wielbasis van dit vliegtuig is, maar op grond van foto's schat ik dat het zo'n 30 meter is.

[wildhagen]

Geen idee waarvoor die extra overlap is. Maar dat is ook niet belangrijk, want door deze regelgeving is er dus geen vliegveld waar dit toestel kan en mag landen, behalve dan dus speciaal voor dit toestel ontworpen banen.

En er staan altijd objecten naast de baan, zoals diverse bakens voor VOR, ILS etc, of andere apparatuur, en gebouwen.

En dan hebben we het alleen nog over de banen zelf. Het toestel zal ook moeten taxiën, en taxiways zijn nóg smaller, en bevatten nóg meer obstakels dan een landingsbaan.

Ook zullen er op het vliegveld faciliteiten moeten zijn om dit vliegtuig te kunnen servicen. Er zullen bijvoorbeeld ook speciale hangars voor gemaakt moeten worden. En zo nog een aantal andere zaken meer.

Dit ding kan effectief en praktisch gezien dus alleen landen op dedicated, speciaal voor dit toestel ontworpen vliegvelden die niet onder ICAO-/FAA-regelgeving vallen.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 04:23]

[robvanwijk]

Dit ding kan effectief en praktisch gezien dus alleen landen op dedicated, speciaal voor dit toestel ontworpen vliegvelden die niet onder ICAO-/FAA-regelgeving vallen.

Wat bedoel je met "die niet onder ICAO-/FAA-regelgeving vallen"? Dat elk vliegveld dat door FAA-regels "erkend" wordt dit toestel moet weigeren? Zoals ik de regels lees staat er "als je toestel in Group X valt, dan kun je landen op elke baan die geschikt is voor Group X (of hoger)". Ik zie zo snel geen regel in de trant van "als je toestel niet in de hoogste Group valt, dan ben je per definitie niet welkom". De classificatie lijkt vooral bedoeld te zijn om dingen overzichtelijk te houden, niet om buitenbeentjes te verbieden. Ja okee, het betekent dat je voor elke luchthaven (en elke landingsbaan) afzonderlijk moet controleren of een veilige landing mogelijk is, maar voor een toestel als dit zul je nou eenmaal een boel maatwerk moeten doen, daar ontkom je sowieso niet aan.

[the_stickie]

Zover ik weet heeft dat te maken met de grondlaag die opgeworpen wordt door een voorbijrazend vliegtuig.
De runway moet schoon blijven en daarenboven houden jetmotoren niet van zand en steentjes

[Waking_The_Dead]

No way dat de runway in het filmpje van deze testvlucht 100m breed is. Mogelijks mag er van de regels afgeweken worden onder bepaalde voorwaarden?
Ik denk ook niet dat een satelliet vanaf een civiele luchthaven zal vertrekken.

[wildhagen]

Mojave Air and Space Port, waar deze vlucht plaats vond, is door de FAA dan ook niet als vliegveld, maar als space-port geclassificeerd. Daar gelden weer andere regels voor.

Het ging erom dat er gezegd werd dat dit toestle flexibel was omdat het vanaf (bijna) elk vliegveld kan opereren. En dát klopt dus niet, omdat er geen civiele vliegvelden zijn die aan de eisen voldoen om dit toestel te kunnen (en mogen) handlen.

Zelfs al kan het technisch wel, is er nog de kwestie van niet mogen.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 04:23]

[CivLord]

Wanneer een luchthaven fysiek de mogelijkheden heeft (dus een start-/ landingsbaan breed genoeg voor het onderstel en geen objecten langs de baan die de vleugels in de weg zitten) kunnen de plaatselijke luchtvaartautoriteiten altijd ontheffing geven voor speciale gelegenheden.

[Verwijderd]

Er waren (zijn?) een aantal vliegvelden verspreid over de wereld die geschikt waren om de Space Shuttle te laten landen. Deze hadden in iedere geval één baan met een enorme lengte, en de 2x dat ik op een dergelijk veld ben geweest voelde deze ook als héél breed, maar ik heb er helaas geen details over.
Iemand die hier meer over kan zeggen of wellicht deze locaties wel geschikt zijn?

[wildhagen]

Een van die banen was die van Banjul International Airport, in Gambia.

Maar daar ging het puur om de lengte van de baan, de breedte was daar geen factor.

Bij dit toestel heb je een baan nodig die ook 100+ meter breed zijn in verband met de regelgeving. En dat is dus het probleem hier.

[wildhagen]

Er zijn zeer, zeer weinig vliegvelden met een runway van 117 meter breed. Ter vergelijk, de breedste baan van Schiphol (de Polderbaan) is net 60 meter breed. En veel zijn er nog minder breed (de ICAO hanteert normen van 45 meter of 60 meter breed, afhankelijk van welk type vliegtuigen er landen).

Dat is dus niet echt een voordeel, omdat in de praktijk er zo goed als geen vliegvelden zijn die dit toestel aan kunnen.

Hoeveel het er precies zijn weet ik niet, maar het zal me verbazen als het er wereldwijd meer dan 5-6 ofzo zijn die zo'n brede runway hebben.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 04:23]

[CAPSLOCK2000]

Er zijn zeer, zeer weinig vliegvelden met een runway van 117 meter breed. Ter vergelijk, de breedste baan van Schiphol (de Polderbaan) is net 60 meter breed. En veel zijn er nog minder breed (de ICAO hanteert normen van 45 meter of 60 meter breed, afhankelijk van welk type vliegtuigen er landen).

Er zijn nu ook al megavliegtuigen als Antonov, die moeten toch ook ergens landen en opstijgen. Die zijn wel wat kleiner, maar ook weer niet zo heel erg veel. Daarbij lijkt het me makkelijker om een bestaande baan te verbreden dan om een heel nieuw lanceerplatform te bouwen, maar dat onderschat ik vast

[wildhagen]

Het grootste toestel ter wereld, de Antonov An-225 heeft een wingspan van 88 meter. En die kan al op heel veel plekken niet eens landen, er zijn maar relatief weinig vliegvelden die dat toestel kunnen hebben.

En dan is dit toestel dus nog een 30 meter breder dan die Antonov...

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 04:23]

[robvanwijk]

Er zijn (minstens) drie belangrijke eisen aan landingsbanen: breedte, lengte en het gewicht dat ze kunnen hebben. Ja okee, de Roc is nog breder dan de An-225, maar er zullen vast landingsbanen zijn die weliswaar breed genoeg zijn, maar waar de An-225 alsnog niet terecht kan omdat de baan niet lang genoeg is, of omdat ie het enorme gewicht niet kan hebben. Op die banen zou Stratolaunch potentieel wel terecht kunnen met de Roc want die weegt in verhouding bijna niets (bron: geen, maar kijk hoeveel wielen de An-225 nodig heeft, dat is vast een indicatie) en heeft ongetwijfeld genoeg aan een veel kortere baan (bron: ook geen, maar als ik gelijk heb over het gewicht, dan moet het bijna wel).

Ik ben het nog steeds met je eens dat de Roc op het overgrote deel van de vliegvelden niet terecht zal kunnen, maar "alles waar de An-225 niet kan landen, daar kan de Roc ook niet terecht", dat lijkt me niet correct.

[OxWax]

The An-225 has one of the longest runway requirements for any aircraft. At required take-off field length of 9,842 ft it requires extreme power to get this bird airborne, limiting its use to only the largest airports.
9,842 ft = 3000m take-off .

SL heeft minimum 3700m nodig

[multikoe]

Dat dacht ik dus ook, maar dat blijkt niet (helemaal) waar.
Het voordeel is wel dat je niet meer afhankelijk bent van een lanceerplatform en dus niet meer afhankelijk bent van de planning daarvan.
Ook ben je minder afhankelijk van het weer omdat je met deze Stratolauncher erg hoog lanceert. Ik kan me voorstellen dat deze joekel ook last heeft van het weer, maar kennelijk minder dan een raket.

[OxWax]

Door de ijlere lucht op grote hoogte zouden minder krachtige raketten nodig zijn, wat de kosten omlaag kan brengen.
Die moeten dan wel flink minder zijn om met dit vliegtuig je raket naar 20? km te brengen

[SCiENTiST]

Als je kijkt naar de SpaceX lancering van een paar dagen geleden, bereikt de raket na 1 minuut de hoogte van 10km. De boosters koppelden los na 2,5 minuut, dus dat is 40% brandstof van de boosters. Totale brandstof per booster is 410.000 kg, dus dat scheelt al 164.000 kg per booster.

[Reactie gewijzigd door SCiENTiST op 23 juli 2024 04:23]

[rlKoekie]

De 10 km hoogte is leuk meegenomen, maar de brandstof in die boosters wordt voornamelijk omgezet in snelheid. Dus de winst is helaas een stuk minder dan in jou schatting.

[Stannieman]

Is ook niet zo makkelijk uit de losse pols te berekenen. De klassieke klokvormige raketmotoren (die na al die jaren nog altijd gebruikt worden) hebben een bepaalde luchtdruk waarop ze het efficiëntst werken, dit afhankelijk van de vorm van de klok. Als je ze maakt om vanop de grond te lanceren moet je een deel efficiëntie op grotere hoogten inboeten om ze op lage hoogten ook goed te laten werken. Als je de raket van op grotere hoogte lanceert kan je de motoren zo maken dat ze daar veel efficiënter zijn.

[Fordox]

Wat je zegt klopt, maar niet op de manier hoe rlKoekie het bedoeld. Je moet namelijk een bepaalde snelheid halen om in een baan om de aarde te komen. Je motoren kunnen wel efficienter zijn op die hoogte, maar ze hebben ook afstand nodig om te kunnen accelereren naar de juiste snelheid. Dit is ook het hele punt waarom ze geen lanceer platforms hebben die heel hoog liggen (zoals ergens in de bergen, al is dat logistiek ook een drama).
Een vliegtuig daarintegen, kan een bepaalde snelheid meegeven aan het startpunt van een raket, al betwijfel ik of het echt goedkoper is in brandstof/onderhoud ten opzichte van de eerste trap van een raket.

[Reactie gewijzigd door Fordox op 23 juli 2024 04:23]

[Kurgan]

Maar als je van boven de dichtste luchtlagen kunt lanceren dan kan de raket ook harder accelereren. Als je daarmee brandstof en dus gewicht kunt besparen dan accelereert hij nóg harder.

Daarnaast is de kerosine voor een vliegtuig veel goedkoper dan raketbrandstof dus als je het eerste stuk daarmee kunt doen dan heb je al een hoop gewonnen.

[CivLord]

De hoogte van de lanceerplaats maakt weinig uit voor de raket.
Die paar kilometer maakt weinig verschil en de uiteindelijke baal is horizontaal t.o.v. de Aarde. Wanneer die paar kilometer al een probleem zouden zijn, dan kun je de laatste paar kilometers nog horizontaal versnellen (is nog efficiënter ook).

De belangrijkste reden doe jij als een terzijde af, de logistiek. Raketten zijn lange, brede, zware voorwerpen. Die rijdt je niet zo even op een vrachtwagen over een weg met haarspeldbochten naar een bergplateau. De makkelijkste methode voor het vervoer is per schip (Cape Kennedy en Kuorou) en per trein (Cape Kennedy en Baikonur). Met een trein kun je nog wel hoog komen, wanneer je aanloop lang genoeg is, maar met een boot is dat lastig.
En met raketten ben je met gevaarlijke zaken bezig, waardoor je de verschillende onderdelen van je raketbasis op grote afstand van elkaar wilt hebben. De ruimte die je daarvoor nodig hebt, met de makkelijke toegang tot de onderlinge onderdelen (zonder hoogteverschil) is ook lastig te vinden in de bergen.

[MrFax]

Maar als dat zo is, waarom doen ze dit dan? Ze zullen heus wel berekeningen gemaakt hebben om te kijken of het wel rendabel is.

[vandeGerrit]

De Falcon Heavy weegt totaal zo’n 1.5 miljoen kilo. Met dit totale gewicht redt hij het om totaal 63.800 kilo in een lage baan om de aarde te brengen. Als je verder dan dat wilt gaan zakt de totale nuttige lading nog verder in.

Dit komt omdat voor elke kilo die omhoog moet, je extra brandstof mee moet nemen. Echter die extra brandstof brengt ook weer extra gewicht met zich mee, zodat je weer meer brandstof mee moet nemen. Dit probleem heb je vooral bij de start. Dan moeten de motoren in staat zijn om alles omhoog te krijgen. Daarna wordt de raket steeds lichter zodat dit steeds makkelijker gaat, en je steeds sneller meer snelheid krijgt. Met dit ontwerp mis je wel de snelheid welke een ‘normale’ raket al heeft op die hoogte, dus daar zit wel weer wat verlies.

[MrFax]

Dus die vliegtuig is er om voor te zorgen dat de raket minder brandstof nodig heeft, waardoor hij lichter is?

[Kurgan]

Inderdaad. De eerste paar km zijn voor een raket het ergste dus als je die kunt "omzeilen" dan win je daar enorm veel mee. Het is een kettingreactie: minder brandstof = minder gewicht = hogere acceleratie = eerder uit de atmosfeer = minder weerstand = minder brandstof nodig...

Of omgekeerd, bij een gelijke hoeveelheid brandstof een grotere payload en dus lagere kosten per kg.

[MacPoedel]

Brandstofverbruik is volgens mij een bijkomstigheid, uiteindelijk moet je dat vliegtuig toch ook op die hoogte krijgen en weer landen, dat kost ook brandstof, ook al heeft een vliegtuig dan weer wel lift om het omhoog te helpen, het zal toch ook wel in de kost van de lancering moeten verwerkt worden.

De voornaamste reden is volgens mij dat de lancering minder afhankelijk is van het weer op één punt (Cape Kennedy/Bajkonoer/etc), en dat je de launch windows groter kunt maken. Slecht weer boven Florida? Dan kan dat vliegtuig binnen een bepaald gebied nog naar het betere weer vliegen. Aan de andere kant wil je ook dat de satelliet in een heel precieze baan terecht komt, dan kun je dus ook niet van zomaar overal lanceren, want dan moet het traject van de raket opnieuw berekend worden, je moet de vlucht ook vanop de grond kunnen volgen en de raket moet nog steeds genoeg brandstof hebben als die enkele honderden km's meer moet afleggen..

Uiteindelijk lijkt dit concept mij ook moeilijker met herbruikbaarheid te combineren dan hoe SpaceX dit doet, de eerste trap van een Falcon 9 brengt de vracht een stuk hoger dan dit vliegtuig en kan ook herbruikt worden, terwijl een "lichtere" raket die met een vliegtuig omhoog gaat, dan weer toch zwaarder moet zijn als die ook herbruikt moet kunnen worden.

[Reactie gewijzigd door MacPoedel op 23 juli 2024 04:23]

[Timoo.vanEsch]

Als je naar de website van StratoLaunch gaat, kun je lezen dat hun voornaamste doel is, om lanceringen te vereenvoudigen. In plaats van lanceertorens, met wachttijden en alle complexiteit van dien, "gewoon" raketjes hangen onder de vleugels van de Roc. Daarmee wordt het mogelijk om massalanceringen van sattelieten te bewerkstelligen.

Dus: het vereenvoudigen van het in een baan om de aarde brengen van sattelieten is hun missie.

[OxWax]

Zie Unicron reactie hieronder met commentaar van Musk

"The answer is no, it does not, unfortunately. It's quite a small improvement. It's maybe a 5% improvement in payload to orbit...and then you've got this humungous plane to deal with. Which is just like having a stage. From SpaceX's standpoint, would it make more sense to have a gigantic plane or to increase the size of the first stage by five percent? Uhh, I'll take option two.

Zo simpel is het volgens mij dus niet.

[CivLord]

Musk zit op een andere strategie, dus is het niet zo vreemd dat hij de strategie van een ander afkraakt.

Maar het is inderdaad niet zo simpel.
Op 10 km hoogte is inderdaad ongeveer 40% van de brandstof van de boosters verbruikt, zoals @SCiENTiST zegt. Maar daarbij is al een veel hogere snelheid bereikt dan Stralolaunch op die hoogte heeft.

Het zijn beide verschillende strategieën met elk hun eigen voor- en nadelen. Stratolaunch kan flexibeler ingezet worden, maar ik zie er geen communicatiesatelliet van een paar ton onder hangen die naar een geostationaire baan moet.

[Blokker_1999]

Een payload in de ruimte brengen, 100km omhoog, is niet moeilijk en kan met relatief weinig brandstof. Het moeilijke bestaat erin om een payload in een baan om de aarde te brengen. Daar heb je namelijk horizontale snelheid voor nodig. En dat is dan ook hetgene waar de meeste brandstof hoofdzakelijk aan verloren gaat.

Verder zit je met een beperkte massa die je onder de vleugel van dit vliegtuig kunt monteren. De gebruikte booster zal dus altijd zijn beperkingen hebben in de nuttige lading die vervoerd kan worden. Het concept is dan ook niet nieuw. Wil je op dit moment een lancering met een vliegtuig, dan kan je al gebruik maken van de Pegasus.

Daarnaast, als ik me niet vergis is de ontwikkeling aan de booster die men wilde gebruiken met dit vliegtuig stopgezet. Leuk dus dat ze wel doorgaan met het ontwikkellen van dit toestel, maar er is geen enkele nuttige lading in het vooruitzicht die ze eronder kunnen monteren.

[robvanwijk]

Daarnaast, als ik me niet vergis is de ontwikkeling aan de booster die men wilde gebruiken met dit vliegtuig stopgezet. Leuk dus dat ze wel doorgaan met het ontwikkellen van dit toestel, maar er is geen enkele nuttige lading in het vooruitzicht die ze eronder kunnen monteren.

Uit het artikel:

Voor de raketlanceringen wordt samengewerkt met Northrop Grumman, die een compatibele raket aan het ontwikkelen is.

[florizla]

Het artikel klopt niet op dit punt; de Pegasus XL raket is niet speciaal voor Stratolaunch in ontwikkeling.

De Pegasus is oud, vrij onbetrouwbaar, beperkt in performance en zeer duur. Bovendien is hij te klein voor Stratolaunch, die er drie tegelijk zou kunnen meenemen.

Dat is de reden dat Stratolaunch zelf eigen raketten wilde ontwikkelen. Het overlijden van geldschieter Paul Allen heeft daar een stokje voor gestoken. Momenteel hebben ze dus een knap vliegtuig, zonder een raket die er echt bij past.

Laatste feitje: er bestaat zelfs al een *ander* lanceervliegtuig voor de Pegasus XL -- een veel kleinere Lockheed L-1011.

[Reactie gewijzigd door florizla op 23 juli 2024 04:23]

[Kurgan]

Een payload in de ruimte brengen, 100km omhoog, is niet moeilijk en kan met relatief weinig brandstof. Het moeilijke bestaat erin om een payload in een baan om de aarde te brengen. Daar heb je namelijk horizontale snelheid voor nodig. En dat is dan ook hetgene waar de meeste brandstof hoofdzakelijk aan verloren gaat.

Nee, het grootste gedeelte van de brandstof gaat juist op aan boven de atmosfeer uitkomen. Kijk maar naar de Falcon Heavy, de boosters en central core worden helemaal opgebruikt en pas daarna gaat de nosecone eraf omdat ze buiten de atmosfeer zijn. De second stage is kleiner en bevat minder brandstof maar hij heeft ook geen weerstand en hoeft minder massa
te versnellen.

[Reactie gewijzigd door Kurgan op 23 juli 2024 04:23]

[multikoe]

Een ander voordeel is dat je van (bijna...) elk vliegveld kunt opstijgen en weer landen. Ik weet niet of dat in de kosten scheelt, maar het is wel praktisch.

[wildhagen]

Er zijn zeer weinig vliegvelden met een runway die meer dan 100 meter breed is hoor. Dat zullen er niet meer dan een handvol zijn.

Ter vergelijk, de breedste baan van Schiphol (de Polderbaan) is net 60 meter breed. Je moet dus een baan hebben die 2x zo breed is. Die zijn er zeer weinig.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 04:23]

[Waking_The_Dead]

Zolang de wielbasis op de runway past is het toch goed? Afgaande op de foto hierboven zal die 60m op Schiphol wel genoeg zijn. (Als er geen andere meuk in de weg staat uiteraard)

[Reactie gewijzigd door Waking_The_Dead op 23 juli 2024 04:23]

[wildhagen]

Nee, want je vleugels mogen maar een klein aantal meters uitsteken buiten de baan, daar zijn regels voor opgesteld door zwel FAA als ICAO.

En er staan juist andere zaken in de weg blij vliegvelden. Allerlei bakens, apparatuur, gebouwen etc etc.

Daarnaast zal hij ook nog eens moeten taxi-en, en taxi-wegen zijn over het algemeen nog smaller, en hebben nog meer obstakels langs de route...

[Verwijderd]

Nee, zoals @wildhagen al zegt zijn er obstakels naast de baan. Bv bij Schiphol kom je met de meeste banen langs zowel het brandstofdepot als de brandweerkazerne. Die staan op... volgens mij iets van 20m afstand van de buitenkant van de baan, maar vliegtuigen gaan daar dichter langs dan je denkt met de vleugels (de Boeing 777-300 en de Airbus A380-800 hebben volgens mij maar een paar meter speling als hun centrumpunt in het midden van de baan is). Een gevaarte zoals de Stratolaunch komt er dan recht tegenaan, met desastreuze gevolgen voor zowel de gebouwen als het vliegtuig.

[OxWax]

Een ander voordeel is dat je van (bijna...) elk vliegveld kunt opstijgen en weer landen. Ik weet niet of dat in de kosten scheelt, maar het is wel praktisch.

met een wingspan van 117 meter, betwijfel ik dat ten zeerste.

[multikoe]

Misschien draafde ik wat door.
Dit is wat er op de website van Stratolaunch als voordelen worden genoemd:
- Flexibel: kennelijk is het nu lastig om een lancering te plannen. Ik ga er even van uit dat het probleem zit in de complexiteit van de lancering van een vast lanceerplatform. Plus het feit dat je met dit vliegtuig ook je positie kunt kiezen en niet afhankelijk bent van een letterlijk vaste locatie. Maar die laatste verzin ik ter plekke...
- Betrouwbaarheid: ook hier weer: je kunt kiezen waar en wanneer je een satelliet wil lanceren, geen vertragingen door planningsproblemen
- Gemak: lanceren wanneer je wil.

Het idee dat ze vanaf andere vliegvelden kunnen lanceren dacht ik ergens gelezen te hebben, maar misschien heb ik het zelf bedacht. Het klonk wel logisch.

[Blokker_1999]

Niet echt. Dit toestel is zo groot dat de meeste luchthavens er niet mee overweg zullen kunnen. Wel is het zo dat je minder gevoelig bent voor het weer tijdens de lancering van de raket omdat die ver boven eventueel slecht weer gebeurd.

[the_stickie]

Dat scheelt wel degelijk een heel pak - al gaan ze zelfs 'maar' tot 10km hoogte. De luchtdruk is daar nog slechts ongeveer 1/5 van die op zeeniveau!

[Reactie gewijzigd door the_stickie op 23 juli 2024 04:23]

[blorf]

Behalve wat meer frictie heb je van hogere luchtdruk niet zoveel last, dacht ik. En aangezien raketten meestal aerodynamisch zijn ontworpen. Volgens mij kost de dichte aardatmosfeer beneden minder van 1 promiel van het totale vermogen in brandstof aan boord. Het is puur dat enorme gevaarte op snelheid brengen, waarbij de 1e 10 km overslaan als je het mij vraagt niet zoveel effect heeft op het rendement van een vlucht in totaal.

Ik zie het voordeel ook niet helemaal. Was dit niet juist het probleem bij de Space Shuttle die een aantal keer vanaf een vliegtuig is gelanceerd, maar waar NASA vanaf heeft gezien? Die werd dan als een vliegtuig gelanceerd en had enig eigen draagvermogen door de vleugels, maar dan nog was er blijkbaar geen praktisch voordeel...

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 04:23]

[the_stickie]

De frictie is natuurlijk wel een functie van de aanwezige hoeveelheid moleculen, net als de druk. Die wrijving is in de atmosfeer een enorme beperking op de acceleratie.
Ik vind niet zo snel-snel een goede bron, maar volgens mijn (beperkte?) fysica kennis betekent 1/5 van de botsingen met moleculen ook 1/5 van de frictie! Daarbij neemt ook de valversnelling af met hoogte, dus opgeteld gaat het om serieuze winst, temeer omdat een vliegtuig veel zuiniger is met brandstof.
Ik heb wat ervaring met Kerbal, en ik had gráág af en toe de mogelijkheid gehad om de eerste 10km over te slaan

edit: opzoekwerk leert dat de afname in valversnelling waarschijnlijk niet significant is. De luchtweerstand des te meer.De besparinf van 5% die Musk aanhaalt is daarom ook niet helemaal fair. 5% brandstof besparen kan je véél meer opleveren dan 5% verder vliegen.

[Reactie gewijzigd door the_stickie op 23 juli 2024 04:23]

[blorf]

De vergissing is volgens mij dat de zwaartekracht op 10 km. hoogte maar weinig minder is dan op zeeniveau. Je moet dezelfde snelheid onder praktisch dezelfde omstandigheden alsnog halen vanuit stilstand.
Zelf verwacht ik dat raketbrandstof en motoren op termijn goed genoeg worden om tijdens het passeren van de bovenste lagen van de dampkring over te schakelen van vliegtuig naar raket modus en het hele raket-principe met trappen of hulp-boosters verdwijnt.

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 04:23]

[robvanwijk]

De vergissing is volgens mij dat de zwaartekracht op 10 km. hoogte maar weinig minder is dan op zeeniveau.

De sterkte van de zwaartekracht is afhankelijk van hoe ver de twee objecten van elkaar verwijderd zijn. Op het eerste gezicht is "tegen elkaar aan" (op zeeniveau) en "10 km van elkaar vandaan" een gigantisch verschil. Het punt is alleen dat je moet kijken naar de afstand tussen de twee zwaartepunten. Op zeeniveau zit je dus al ongeveer 6370 km (de straal van de Aarde) ver weg en op 10 km hoogte wordt dat 6380 km; nauwelijks verschil. (Om precies te zijn, de Aarde is geen perfecte bol; het verschil tussen de straal (en dus de zwaartekracht) op de evenaar (6378 km) en op de pool (6357 km) is bijna dubbel zo groot.)

[the_stickie]

zie mijn edit hierboven

[PaSie]

@blorf De spaceshuttle vanaf een vliegtuig gelanceerd? Dat lijkt mij heel onwaarschijnlijk. Ze hebben volgens mij de spaceshuttle op een vliegtuig verplaatst (zal kijken of ik daar een link van kan vinden)

Gevonden: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Shuttle_Carrier_Aircraft

[Reactie gewijzigd door PaSie op 23 juli 2024 04:23]

[blorf]

Het klopt. Ze hebben hem enkel vanaf een vliegtuig losgelaten om de laatste fase van de landing na te bootsen, dus zonder motoren. Ik altijd maar denken dat die beschermkappen iets te maken hadden met de ontsteking.

[Waking_The_Dead]

Hoe gaan ze in godsnaam een raket lanceren zonder dat de daaropvolgende steekvlam het vliegtuig raakt?

[wildhagen]

Door hem eerst even te laten zakken alvorens de raketmotor te ontsteken? Zo doen militaire vliegtuigen dat immers ook, dus waarom zouden ze hier die techniek ook niet kunnen gebruiken?

[Waking_The_Dead]

Dat is een optie maar deze raketten zijn van een andere orde dan pakweg een Tomahawk. Ik kan me voorstellen dat het vliegtuig toch een eindje uit de buurt moet zijn alvorens de raketmotoren te ontsteken.
Nu ja, ze zullen er wel over nagedacht hebben zeker?

[multikoe]

Ongeveer zoals Virgin Galactic het nu ook al doet met hun Spaceship Two. Ze vallen van de vleugel, ontsteken de raketmotor, accelereren voorbij het vliegtuig en dan omhoog. Gaat prima en ja, ze hebben er over nagedacht

[FrankoNL]

Dit zijn dan ook geen Falcon Heavy's die gelanceerd worden. Zijn kleine, compacte, raketten met een lichte payload.

[Blokker_1999]

raket laat je vallen en pas na een seconde of 3/4 steek je de raketmotor aan zodat er voldoende afstand tussen de twee is. In de jaren 50 en 60 werden enorm veel lanceringen van raketvliegtuigjes zo gedaan. Denk bijv. aan de X-15.

[misterbennie]

Dit concept is al lang geleden gebruikt om de X15 te lanceren. Ontsteken gebeurd pas nadat de raket op veilige afstand van het vliegtuig is.

[Unicron]

Elon Musk is in ieder geval geen fan van dit concept:

…it seems like...you're high up there and so surely that's good and you're going at...0.7 or 0.8 Mach and you've got some speed and altitude, you can use a higher expansion ratio on the nozzle, doesn't all that add up to a meaningful improvement in payload to orbit?

"The answer is no, it does not, unfortunately. It's quite a small improvement. It's maybe a 5% improvement in payload to orbit...and then you've got this humungous plane to deal with. Which is just like having a stage. From SpaceX's standpoint, would it make more sense to have a gigantic plane or to increase the size of the first stage by five percent? Uhh, I'll take option two.

Miscchien is dit concept eerder nuttig voor micro satellites

[Reactie gewijzigd door Unicron op 23 juli 2024 04:23]

[Deadsy]

Dus musk, de baas van de concurrent is negatief?

[Fenzo]

Beetje het 50 jaar oude idee van Zero-X, al waren de vleugels daar geïntegreerd in de raket, werden na de take-off op grote hoogte afgeworpen en keerden zelfstandig terug naar de landingsbaan als vliegende vleugels.

[Reactie gewijzigd door Fenzo op 23 juli 2024 04:23]

[JRvP]

een erg indrukwekkend vliegtuig, maar of het niet "to little to late" is, we zullen het zien.

[Verwijderd]

'To little' zou ik niet zeggen, zelfs 'too little' niet want dit is een werkelijk zeer goot vliegtuig in veel opzichten.

[matthew2300]

Even een vraag als leek op dit gebied. Ik heb altijd begrepen dat een zo groot mogelijke vleugel zoveel mogelijk draagkracht geeft. Wat ik op de foto's zie is een relatief klein vleugeltje met 6 motoren. Is het dan niet handiger om een hele grote vleugel te maken met minder motoren?

[multikoe]

Je hebt de motoren in ieder geval nodig om zodanig te kunnen versnellen dat je geen extreem lange landingsbaan nodig hebt.
Grotere vleugels betekent ook meer (wrijvings-) weerstand.
De vleugels van deze Stratolaunch zijn overigens niet heel klein Ze zijn wel relatief smal, maar kennelijk is dat wenselijk als je op grote hoogte vliegt (zie ook de U2)

[Kenny013]

Waarom niet lanceren d.m.v. een magnetische katapult?
Een liggende L vorm (zoals begin achtbaan) van 10 km lang en een versnelling van 5G, resulteert in een snelheid van Mach 2,5 (1000 m/s) .

En zou dit, niet zo snel natuurlijk en kortere katapult, ook niet voor vliegtuigen kunnen?

[Verwijderd]

Natuurlijk kan dat, en dat is ook wat ze op de meest recente vliegkampschepen doen. (In plaats van met stoom)

En zou dit, niet zo snel natuurlijk en kortere katapult, ook niet voor vliegtuigen kunnen?

Of het ook op te schalen valt is nog even de vraag, je moet nl. ook de hoogte in; wordt nogal een stellage.

[Kenny013]

".... nogal een stellage."
Tegen een 2 km hoge berg aanbouwen.
Lijkt me 'eenvoudiger' en steviger dan een stellage van 2 km hoog.

[ajolla]

Vind ik een heel goed idee. Je moet de versnelling wel tot de menselijk tolereerbare beperken.
Om de eerder genoemdd 10 km lengte te bereiken moet je dan wel een constant glooiende berg hebben. Lijkt me lastig te vinden.

[Reactie gewijzigd door ajolla op 23 juli 2024 04:23]

[EliteGhost]

Maar als Nederlanders zit grondverzet wel weer in ons bloed Stomme Noordzee!
https://m.imgur.com/d8oEZNT

[EliteGhost]

Mach 2.5 op 5km hoogte? Dan komt er enorm veel stress op het ding door luchtweerstand en moeten ze veel sterker en zwaarder worden gebouwd.

Het zelfde geldt voor vliegtuigen die je met een katapult wilt lanceren. Die moeten dan veel sterker zijn en worden daarvoor veel zwaarder. Leuk voor de lancering, niet handig voor de rest van de vlucht Ik vraag me ook af wat een magnetische katapult doet met alle elektronica in zo'n gevaarte.

[Kenny013]

Een straaljager doet Mach 1 op een 100 m hoogte, lijkt me Mach 2,5 op 5 km niet het probleem.
Weet overigens absoluut niet hoe hard een conventionele raket op die hoogte gaat.

Steunpunt van de katapult zo kiezen dat hij het motorsteunpunt belast.
Dat moet tenslotte bestand zijn tegen de stuwkracht van de motor.
En die kan veel meer zijn dan 5G, onbemande zijn tot 9G gegaan.

[EliteGhost]

Een straaljager is daar dan ook op gebouwd. Een raket die de ruimte in moet niet. Het is ook inefficient. Je raakte de snelheid alleen maar kwijt door luchtweerstand, de temperatuur schiet omhoog en de constructie moet veel zwaarder worden uitgevoerd i.v.m. stabiliteit en druk. De Falcon 9 en Heavy gaan tussen de 8 en 12km hoogte pas door de geluidsbariere.
De netto acceleratie ligt tussen de 0.3 en 1.2g (dus 1.3 en 2.2G). Dat is wel een stuk minder dan 5G. Overigens kan een bemande sonde ook best tot de 9g gaan, maar niet zo lang. Heb zelf eens in een stuntvliegtuigje gezeten. Vrij moeiteloos 6.5G gehaald. Met een speciaal pak valt 9G voor een korte period te doen. De -2G was een ander verhaal...

[Reactie gewijzigd door EliteGhost op 23 juli 2024 04:23]

[robvanwijk]

En zou dit, niet zo snel natuurlijk en kortere katapult, ook niet voor vliegtuigen kunnen?

Ik heb niet de details uitgezocht, maar wat het eerste in me opkomt is "wat is het voordeel?".

Ik ga er even vanuit dat je niet voorstelt om ook op die manier te landen (ik zie niet helemaal voor me hoe dat ook maar enigszins veilig zou kunnen). Dus dan zit je met een toestel dat je met een lancering op kunt laten stijgen... maar dat aan het eind van de vlucht nog steeds een landingsgestel en landingsbaan nodig heeft om weer veilig aan de grond te komen. En ja, als je die toch nodig hebt voor de landing, is het dan niet net zo handig om ze ook voor het opstijgen te gebruiken? Een katapult die een toestel formaat 747 of 380 de lucht in kan slingeren zal niet goedkoop zijn en bijna net zoveel ruimte kosten als een startbaan. Als ik een luchthaven zou moeten ontwerpen, dan denk ik dat ik liever twee start-en-landingsbanen heb, dan één katapult en één landingsbaan. En dan hebben we het nog niet eens gehad over vliegvelden die slechts ruimte hebben voor één baan, of die simpelweg genoeg hebben aan één baan (dat zijn ze bijna allemaal; uit mijn hoofd is Schiphol de enige plek in Nederland met meer dan één baan en er zijn een boel landen in Europa waar zelfs het vliegveld van de hoofdstad maar één baan heeft).

Het idee van een electromagnetische katapult is veel logischer voor objecten die nooit meer hoeven te landen (niet alleen satellieten, maar ook kanonnen (dan noemen we het een railgun of een coilgun)).

[Kenny013]

Als voordeel lijkt me de verminderde geluidsoverlast en besparing op brandstof.
Ja, landen gaat niet lukken, maar misschien kun je wel een gedeelte gebruiken om te landen.
Het zal zeker geen goedkoop systeem zijn, maar wanneer misschien ooit in de toekomst de luchtvaart echt belasting moet betalen (de vervuiler betaald) dan komt het misschien dichterbij.
Het werkt tenslotte, op kleinere schaal, voor jachtvliegtuigen.
Maak de versnelling niet zô sterk, maar de lengte langer.

Maar waarom is het nooit voor de ruimtevaart gedaan/geprobeerd ?

[Reactie gewijzigd door Kenny013 op 23 juli 2024 04:23]

[robvanwijk]

Het werkt tenslotte, op kleinere schaal, voor jachtvliegtuigen.

Maar ook alleen op vliegdekschepen, waar nou eenmaal heel weinig ruimte is. Op alle "gewone" luchtmachtbases stijgen toestellen wel op van een startbaan. Dat geeft mij het idee dat startbanen toch echt wel flinke voordelen moeten hebben.

Maar waarom is het nooit voor de ruimtevaart gedaan/geprobeerd ?

Het grootste probleem dat ik zie is een gebrek aan flexibiliteit. Een katapult die een satelliet tot 24.000 km/u (de snelheid die je nodig hebt voor LEO ("Low Earth Orbit"), dat is overigens fors meer dan de mach 2,5 die je in je eerste post noemde) kan versnellen zal niet bepaald achter op een vrachtwagen passen. Dus als je zo'n ding bouwt, dan kun je satellieten lanceren, maar alleen in één baan. Dat is nogal een beperking. Van de ene kant is dat ook wel weer op te lossen (in plaats van alleen een satelliet lanceer je de satelliet samen met iets wat normaal de derde trap van een raket zou zijn), maar dan neemt de massa weer enorm toe en moet je katapult dus een veel zwaarder projectiel af kunnen vuren.

Tot op heden hebben "we" (de mensheid; in dit geval vertegenwoordigd door de Amerikaanse marine) meer dan genoeg moeite om überhaupt een railgun te bouwen. Dat ding haalt bij lange na geen lanceersnelheid van 24.000 km/u en komt totaal niet in de buurt van de vele honderden of paar duizend kilo die een satelliet weegt (en dan reken ik de "derde trap" om de satelliet in de goede baan te krijgen nog niet eens mee).

Is dit hoe we over honderd jaar satellieten lanceren? Als het dan (nog steeds) niet lukt om een space elevator te bouwen... misschien. Maar op korte termijn (binnen enkele decennia) verwacht ik het niet. (Of, beter gezegd, niet op Aarde. Als we werk gaan maken van een maanbasis voor het delven van grondstoffen (zodat we ruimteschepen kunnen gaan ontwerpen met veel massa; de meest recht-toe-recht-aan manier om passagiers op weg naar Mars tegen straling te beschermen, om maar iets te noemen), dan zou een katapult op de Maan wel een goede keuze zijn. Brandstof is daar nog veel schaarser, de zwaartekracht is veel lager en er is geen wrijving van een atmosfeer (zodat de katapult veel kleiner kan zijn) en dat je maar in één baan kunt lanceren is geen al te groot probleem; door je scheepswerf boven de evenaar te hangen hoeft je katapult ook maar één baan te kunnen bereiken.)

@Kenny013 De electromagnetische katapulten (in plaats van de oude stoomkatapulten) op de nieuwste vliegdekschepen wist ik al, maar dat Airbus er ook mee bezig is voor passagiersvliegtuigen had ik nog niet gehoord. Bedankt voor de link!
Bij vliegtuigen die op een extern landingsgestel landen moet ik meteen denken aan de allereerste aflevering van Thunderbirds. Ik weet dat dat fictie is, maar het punt "niet zo makkelijk als het lijkt" en "er kan een hoop fout gaan" blijft... Mooi dat het kan, maar ik ben er nog niet van overtuigd dat het net zo veilig is als een landingsgestel aan boord hebben.

[Reactie gewijzigd door robvanwijk op 23 juli 2024 04:23]

[Kenny013]

Nog eens ingedoken en wordt blijkbaar aan gewerkt.
"The concept of a ground carriage is intended for civilian use and takes the idea of an electromagnetic aircraft launch system one step further, with the entire landing gear remaining on the runway for both takeoff and landing.[41]" *

* https://en.wikipedia.org/...aunch_System#cite_note-41
https://en.wikipedia.org/wiki/Ground_carriage

Had verder het idee dat ze al verder waren met de elektromagnetische aandrijving.