De minister heeft zich achter een plan geschaard om een toetsingskader op te stellen voor het gebruik van zerodaykwetsbaarheden door de AIVD en MIVD. Dit moet de werkwijze van de inlichtingendiensten controleerbaar maken.
De Tweede Kamer gaat het toetsingskader over hoe en wanneer de AIVD en MIVD zerodaykwetsbaarheden gebruikt controleren. De inlichtingendiensten mogen deze onbekende kwetsbaarheden inzetten bij hun bevoegdheid om te hacken, maar toezichthouder CTIVD constateerde vorig jaar in een rapport over de inzet van de hackbevoegdheid door de AIVD en de MIVD dat er het een en andere schortte bij deze inzet.
In de praktijk gebruikt de Joint Sigint Cyber Unit van de inlichtingendiensten de onbekende kwetsbaarheden, die ze zelf gevonden kunnen hebben, of gekocht kunnen hebben van bedrijven als Zerodium of Hacking Team. In principe moet de eenheid kwetsbaarheden op basis van responsible disclosure melden, maar om zijn kennisniveau, bronnen of werkwijze te beschermen, kan de JSCU besluiten de zero-day nog onder de pet te houden. Bij de afweging van al dan niet melden zou meegewogen moeten worden of het om producten gaat die particulieren, bedrijven en de Nederlandse overheid veel gebruiken.
Over de werkwijze van de JSCU bleek echter niets vastgelegd te zijn en beleid over de afwegingen was er eveneens niet. "In de praktijk is het melden van onbekende kwetsbaarheden daarmee sterk afhankelijk van de door de individuele medewerkers van de JSCU gemaakte afwegingen en is het niet goed mogelijk daar interne controle en extern toezicht op uit te oefenen", was de conclusie van toezichthouder CTIVD, die verder constateerde dat het kon gebeuren dat de inlichtingendiensten zero-days niet melden, ook al waren ze niet meer nodig bij operaties.
De CTIVD adviseerde beleid, werkwijze en afwegingen op te stellen en vast te leggen. Daarnaast zou er regelmatig getoetst moeten worden of zero-days gemeld dienen te worden of dat het operationeel belang nog vergt dat deze onbekend blijven. Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Plasterk nam de adviezen vorig jaar over. Bij een algemeen overleg over de AIVD en MIVD schaarde de huidige minister van Binnenlandse Zaken Ollongren zich ook achter de wens voor een toetsingskader, zodat er concrete stappen gezet moeten worden.