EU wil 486 miljoen euro investeren in supercomputer-initiatief

De Europese Commissie heeft bekendgemaakt van plan te zijn 486 miljoen euro te investeren in het zogenaamde EuroHPC-project, dat de aanschaf van supercomputers behelst. De EU verwacht eenzelfde bedrag van de dertien lidstaten die aan het project deelnemen.

Op die manier moet het totale budget uitkomen op ongeveer één miljard euro, meldt de Commissie. Daarmee zal het EuroHPC-project, dat in 2019 van start gaat, het moeten volhouden tot 2026, zo blijkt uit een bijgevoegde uitleg. Daarnaast verwacht de Commissie dat private partijen uit de industrie en de wetenschap ook een bijdrage leveren. De Commissie schrijft dat de investeringen in supercomputers nodig zijn, omdat die gebruikt kunnen worden om grote hoeveelheden gegevens te verwerken en nuttig kunnen zijn op verschillende gebieden, zoals gezondheid, duurzaamheid en veiligheid.

Volgens de Commissie mist de EU 'concurrentievermogen als het gaat om de data-economie'. Zo moeten onderzoekers en bedrijven vaak hun gegevens buiten de EU verwerken omdat daarbinnen geen computers met hoge prestaties beschikbaar zijn. Daardoor zou de privacy in het geding komen, net als de bescherming van gevoelige bedrijfsgegevens.

De plannen van de EU zijn niet nieuw, zo maakte de Commissie in 2016 bekend een supercomputer in de top drie van de wereld te willen hebben. Daarover schrijft de Commissie nu dat het EuroHPC-project zich gaat toeleggen op de aanschaf en ingebruikname van twee 'pre-exascale' supercomputers en twee midrangecomputers die in staat zijn om 10¹⁶ berekeningen per seconde uit te voeren. Een exaflops komt neer op 10¹⁸ flops, oftewel een miljard miljard floating point operations per second.

Nederland en Luxemburg zijn onder de zeven landen die de EuroHPC-verklaring in maart 2017 hebben ondertekend. Later dat jaar kwamen daar zes landen bij, waaronder België. De één miljard euro aan beschikbaar geld moet in 2020 zijn geïnvesteerd.

Reacties (75)

[Basszje]

Het gaat helemaal niet om privacy of wat er verder met de haren worden bijgesleept. Universiteiten, onderzoeksbureau's en bepaalde bedrijven gebruiken vaak supercomputing-tijd om projecten te berekenen. Daar zijn er niet veel van in de wereld. Een andere partij kan besluiten om te gaan bekijken wat die dingen hele tijd berekenen en zo aan bedrijfsspionage doen.

[Verwijderd]

Ja, dat snap ik best. Ik vind het ook een prima initiatief om dat in de EU te doen in plaats van ergens anders, en om zelf dat spul te (kunnen) bouwen. Ik vroeg me alleen af over welke data ze het hebben als het privacy-risico's oplevert, zeker gezien het feit dat de EC meldt dat verwerking van die data op dit moment al elders gebeurt. Ik zou het zeg maar nogal bijzonder vinden als blijkt dat mijn belastingaangifte in China wordt doorgerekend

[Basszje]

Die supercomputers gaan ook niet om je aangifte maar bv vliegtuigbouw, space-spul, high-tech etc. De Chinezen zullen het best interessant vinden als Airbus hun aerodynamica gaat doorrekenen, of ASML nieuwe chipdesigns. Dat soort werk.

[Verwijderd]

als Airbus hun aerodynamica gaat doorrekenen, of ASML nieuwe chipdesigns. Dat soort werk.

Dat snap ik, maar dat is dan weer geen privacygevoelige data volgens mij (wel bedrijfsgeheim, natuurlijk, maar dat is wat anders).

[Basszje]

Mjah, volgens het stuk:

To fill the gap, European scientists and industry increasingly process their data outside the EU. This can create problems related to privacy, data protection, commercial trade secrets, and ownership of data in particular for sensitive applications.

Lijkt mij dat de term gewoon op een generiek hoopje is gegooid. Artikel geeft trouwens genoeg voorbeelden om eens doorheen te scrollen.

Privacy voorbeeld (?) -

HPC is a driving force in developing new forms of medicine. Personalised and precision medicine strongly relies on HPC to process information about a person's genes, proteins, and environment to prevent, diagnose, and treat diseases.

[Reactie gewijzigd door Basszje op 23 juli 2024 21:42]

[Vayra]

Privacy wordt (ook) genoemd in het kader van bijvoorbeeld mensen die aan projecten werken; ik kan me zo voorstellen dat het niet prettig is als anderen weten waar iemand aan werkt als het om gevoelige informatie gaat. Je kan een doelwit op je rug geschilderd krijgen, men weet wie er bestolen moet worden, enz. Alleen al het feit dat je een ander continent moet bezoeken kan al een privacy risico zijn.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 21:42]

[Basszje]

Ik zou zeggen, komt eens met wat bewijs dat de EU onze hersenen aanpast en bewust slecht voedsel serveert, dan kunnen we verder praten. Tot die tijd zet dit niet zoveel zoden aan de dijk.

[dindr]

Het was meer een sarcastische skit gericht naar Iknik.

[sugarlee89]

Bewust niet, ze willen ons niet meteen dood hebben .We moeten wel minimaal 69 jaar oud worden. Maar als je die supermarkt bagger bekijkt dan wordt het wel semibewust gedaan iig.

[Verwijderd]

Zo moeten onderzoekers en bedrijven vaak hun gegevens buiten de EU verwerken omdat daarbinnen geen computers met hoge prestaties beschikbaar zijn. Daardoor zou de privacy in het geding komen

Wacht even, de overheid gaat een computer van een miljard neezetten om privacygevoelige data te crunchen? Ik heb er niet exact een beeld bij, maar ik krijg er toch een beetje een ongemakkelijk gevoel bij.

[MacFreek]

Nee, zie de link in het artikel:

Why is there a need for the EU to take initiative on HPC?

Despite efforts and investments made so far, the EU does not have the most performant supercomputers, and those existing depend on non-European technology. The available supply of computation time cannot satisfy an ever growing demand. To fill the gap, European scientists and industry increasingly process their data outside the EU. This can create problems related to privacy, data protection, commercial trade secrets, and ownership of data in particular for sensitive applications.

The European HPC technology supply chain is weak and the integration of European technologies into operational HPC machines remains insignificant. Without clear prospects of a lead market and of selling an exascale machine to the public sector, the European suppliers will not take the risk to develop the machines on their own.

Als ik het goed begrijp valt het de EU vooral op dat er geen goede Europese sofware-
en hardwareleveranciers voor (super)computerapparatuur zijn (zeker nu ARM verkocht is aan een Japans bedrijf). Het is toch vooral America en Asië die deze industrie trekken. Het doel lijkt tweeledig: enerzijds kijken of het mogelijk met een flinke investering deze industrie een boost te geven (zoals destijds met Airbus goed gelukt is bij de Europese luchtvaardindustrie). Waarschijnlijk is het lange termijndoel dat het geld dat we in Europa besteden aan computers niet naar een Amerikaans of Aziatisch bedrijf gaat, maar binnen Europa blijft. De EU wil dit doen door wetenschappers te laten vragen om twee tot vier (Europese) supercomputers. Mijn persoonlijke indruk is dat het idee hierachter is dat, mocht het ene doel falen, in elk geval een tweede doel bereikt is, namelijk wetenschap vooruit helpen.

Full disclosure: ik heb vanuit mijn werk een keer bij een brainstormsessie over deze plannen gezeten. De uiteindelijke insteek van de EU nu kan anders zijn dan mijn indruk ervan destijds.

[Reactie gewijzigd door MacFreek op 23 juli 2024 21:42]

[Verwijderd]

This can create problems related to privacy

Ja, okee, maar waar komen die privacyrisico's vandaan dan? Als je geen privacygevoelige data hebt, heb je ook geen privacyrisico Mijn vraag was dus eigenlijk: welke privacygevoelige data gaat nu overzees om daar door supercomputers gecruncht te worden, dan? Als het klopt wat jij zegt is het dus niet zozeer dat het nou om vreselijk veel privacygevoelige data gaat, maar meer een kwestie van een buzzword erbij gooien om de noodzaak nog wat 'harder' te maken.

[Maurits van Baerle]

Simpel, stel je doet scheikundig onderzoek naar een bepaalde ziekte en een mogelijk nieuw geneesmiddel. Dan kan het zijn dat je datasets moet gebruiken van patienten en hun reacties op verschillende behandelingen, middelen of stoornissen. Doorgaans wordt dat soort data geanonimiseerd maar ik kan me prima voorstellen dat dat niet altijd mogelijk is (omdat je bijvoorbeeld moet terugkoppelen naar een patient). Dan heb je liever dat dat soort data gewoon binnen de EU blijft.

[t link]

Geanonimiseerd zegt vrij weinig over of je het kan terugdraaien met andere datasets. de data opzig is anoniem, voeg daar een tweede dataset bij en je hebt opeens geen anonieme data meer.

[Verwijderd]

Simpel, stel je doet scheikundig onderzoek naar een bepaalde ziekte en een mogelijk nieuw geneesmiddel. Dan kan het zijn dat je datasets moet gebruiken van patienten en hun reacties op verschillende behandelingen, middelen of stoornissen. Doorgaans wordt dat soort data geanonimiseerd maar ik kan me prima voorstellen dat dat niet altijd mogelijk is (omdat je bijvoorbeeld moet terugkoppelen naar een patient). Dan heb je liever dat dat soort data gewoon binnen de EU blijft.

Hmmm, de berekeningen waar je een supercomputer voor nodig hebt zijn doorgaans niet direct gerelateerd aan patiëntenonderzoek en vice versa, volgens mij Ik snap je denkrichting wel, en het zou best eens een keertje misschien wel eventueel het geval kunnen zijn dat je per se berekeningen op een supercomputer moet doen met data die absoluut niet geanonimiseerd kan worden, maar naar mijn idee zijn dat toch wel utizonderingen. Maargoed, ik kan er naast zitten natuurlijk

Edit: Ow, ik zit er naast, dus :

Personalised and precision medicine strongly relies on HPC to process information about a person's genes, proteins, and environment to prevent, diagnose, and treat diseases.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 21:42]

[Hoppa!]

Ik denk sowieso dat wanneer bedrijven dit soort computers nodig hebben, dat het dan vaak gaat om informatie die voor het bedrijf zeer belangrijk is en geheim moet blijven. Dan heb je het niet alleen over privacy van personen, maar van bedrijfsgeheimen. Zeker de uitkomsten, die wil je toch zelf als eerste hebben als er een businessplan vanaf hangt of nog patenten aangevraagd moeten worden....

Maar ook overheden zullen gebruik maken van dit soort computers. En mogelijk dat er dan wel data in zit die je liever niet deelt met China. Of medische dossiers als het om berekenen van effecten van medicatie gaat.

[Verwijderd]

Ik denk sowieso dat wanneer bedrijven dit soort computers nodig hebben, dat het dan vaak gaat om informatie die voor het bedrijf zeer belangrijk is en geheim moet blijven. Dan heb je het niet alleen over privacy van personen, maar van bedrijfsgeheimen. Zeker de uitkomsten, die wil je toch zelf als eerste hebben als er een businessplan vanaf hangt of nog patenten aangevraagd moeten worden....

Bedrijfsgeheimen worden apart genoemd:

This can create problems related to privacy, data protection, commercial trade secrets, and ownership of data in particular for sensitive applications.

Of medische dossiers als het om berekenen van effecten van medicatie gaat.

Dat kun je met 17 miljoen patiënten nog wel op papier doen, bij wijze van spreken.

edit:
Oeps, ik zeg niks zie aanvulling van mij hierboven

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 21:42]

[kidde]

De uiteindelijke insteek van de EU nu kan anders zijn dan mijn indruk ervan destijds.

Net wat over zitten lezen, de insteek zoals deze verkocht wordt, is dat 1 enkel EU-land geen exascale computer gaat kunnen bouwen, en dat de EU steets verder achterloopt op de VS / China en mogelijk ook Japan en Rusland / India.

Concreter: Er zijn een aantal projecten, zowel voor software als hardware. Het leukste zelf vond ik project Mont Blanc, en het doel is vrij simpel: Een pre-exascale HPC ARM supercomputer gebouwd door Bull / Atos (prototype bordjesop Cavium Thunder X2's) die 20-30x minder energie verbruikt dan de concurrenten.

In de huidige opzet ziet het er namelijk naar uit dat er 500MW opgesteld vermogen (Kerncentrale Borssele) voor nodig is voor het draaien van een Exascale computer, en nou is kennelijk niet de invoer (dus de centrale) van al die energie het probleem, maar de 'verwerking' van zoveel energie. 20x zo weinig zou een 'voetverwarmer' van 25MW zijn, kennelijk is dat wel behapbaar.

[Valanga]

486 (miljoen) voor een "computer", toevallig gekozen bedrag?

[Proxxima]

Die link met de 486 was ook wat mij direct opviel :-) Maar wellicht is de meest actieve
generatie tweakers al niet meer met die generatie computers opgegroeid...

Ik hoop wel dat de EU 'weet wat ze doet'. ICT en politiek gaan niet altijd even goed samen.
Ik ben erg benieuwd naar wie het systeem zou mogen gaan leveren.

[Verwijderd]

Daar lopen de meningen over uiteen: er komen hier immers regelmatig pleidooien voorbij waarin men stelt dat de overheid de IT infrastructuur zou moeten regelen....

[the_shadow]

er komen hier immers regelmatig pleidooien voorbij waarin men stelt dat de overheid de IT infrastructuur zou moeten regelen....

Het argument is meestal dat er een centrale infra beheerder moet zijn waar andere partijen diensten van kunnen afnemen, zoals TenneT dat is voor het hoogspanningsnetwerk, en Gasunie voor het gasnetwerk.

[aadje93]

tja, een gasleiding of hoogspannings leiding transporteert nou niet echt waardevolle info die interessant is voor een niet al te wit bedrijf/overheid

[Overv]

In principe bestaat die partij al: Logius.

[the_shadow]

Niet helemaal, Logius is (zoals ze zelf op de door jou gelinkte site zeggen) een ICT dienstverlener van de overheid, voor de overheid:

We bieden ICT-oplossingen en standaarden die alle overheidsorganisaties gebruiken in hun digitale dienstverlening

Ik bedoelde een algehele fysieke infrabeheerder, 1 waar ook Logius de diensten (capaciteit) van afneemt.

[kidde]

ICT en politiek gaan niet altijd even goed samen.

Logische reflex, maar toch een interessant antwoord op gevonden:
-Als je iets wil gaan maken, wie weet dan doorgaans het beste wat er nodig is? De klant!

Wie is de grootste klant (p25) van 'supercomputing' in Europa? Komt 'ie:
-'Government lab' -26,8%
-University / Academy: 18,9%
-Defense: 9,4%
-Weather: 2,8%

Vooral overheidstakken, de overheid is dus goed voor ca. 58% van de vraag!

[SilverRST]

Klinkt als i486

[Atmosphere]

Tja .. 486 bevat geen ISE, dus immuun voor meltdown en spectre ... Ze denken wel eens na

Ontopic: het bedrag wordt geacht verdubbeld te worden door de overige lidstaten

[Reactie gewijzigd door Atmosphere op 23 juli 2024 21:42]

[powerboat]

486 (miljoen) voor een "computer", toevallig gekozen bedrag?

DX of SX precies mijn gedachte

[kr4t0s]

Daar kun je aardig clustertje 80486-ers voor neerzetten.

[Player1S]

ik wou al en soortgelijke opmerking maken

[mbb]

Ik ben voor technologie voor wetenschap, maar daarbij is het in topdrie-lijstjes een gevolg, niet een doel.
En als privacy-gevoelige bedrijven zo graag data-mining willen doen zouden ze net strengere privacy-regels gemotiveerd kunnen worden zelf hierin investeren, ipv dat de EU/overheden dat voor ze moeten doen.

Dus wie binnen de Europese commissie hebben dit bedacht? Ik kan me niet voorstellen dat het dezelfde zijn die net een nieuw data-export-verdrag met de VS hebben. Wel handig om te weten voor de volgende verkiezingen.

[CAPSLOCK2000]

Ik ben voor technologie voor wetenschap, maar daarbij is het in topdrie-lijstjes een gevolg, niet een doel.

Strict genomen is dat wel waar maar in praktijk niet. Als je wil winnen met Formule-1 heb je niet genoeg aan alleen een goede coureur, je moet ook een goed auto hebben. Zo zijn er ook in de wetenschap een aantal gebieden waar je niet mee kan doen als je niet bij de top hoort qua rekenkracht. Dan ben je gewoon steeds te laat met je resultaten. In andere takken van wetenschap worden de resultaten vooral beter als je er meer rekenkracht tegenaan kan gooien.
Daarnaast gaan de ontwikkelingen keihard. Als je nu een computer bedenkt die in de top drie past, dan ben je waarschijnlijk al weer ingehaald tegen de tijd dat je klaar bent met bouwen. Dan heb je nog maar een top-10 computer. Drie jaar later sta je met een beetje pech al niet meer in de top-10.
Als je dus niet voor een top-3 computer gaat, maar voor een top-1000 dan scheelt dat heel veel geld, maar op een aantal gebieden kun je dan nog steeds niet mee doen.

[Kram Nelook]

En willen ze dan een SX of DX?

[Verwijderd]

Voor een schamele 487 miljoen extra krijg daar zelfs een FPU bij

[Hoppa!]

Het lijkt me dat je als Europa gezamenlijk toch inderdaad een vuist zou moeten kunnen maken tegen de supercomputers uit Azië. Verschillende landen in Azië zijn al een paar decennia bezig met de omschakeling van maak-industrie naar research&development en zeker ook sterk aan het ontwikkelen qua wetenschappelijk onderzoek. En op verschillende deelgebieden zijn ze ons daar al links en rechts voorbij.

Samenwerken als Europa is niets waard als je je op de verkeerde dingen richt.

[Maurits van Baerle]

Ik denk niet dat de Europese Commissie zal willen bepalen waar de rekenkracht voor gebruikt zal worden. Dat zullen ze liever aan de gebruikers overlaten.

De gebruikers, universiteiten en onderzoeksinstituten, zullen veel beter kunnen bepalen waar ze hem voor gaan gebruiken. Die zullen uiteindelijk de ruimte op het apparaat gaan huren en dus keuzes gaan maken wat de moeite waard is om rekenkracht voor in te kopen.

[Reactie gewijzigd door Maurits van Baerle op 23 juli 2024 21:42]

[Hoppa!]

In dit soort constructies zijn er verschillende financiers en dus verschillende eigenaren. Die zullen ongetwijfeld allemaal inspraak hebben waarbij de grootste betaler het meest te vertellen heeft.

Volgens mij zijn er supercomputers waar je als universiteit of bedrijf helemaal niet in komt, omdat ze voornamelijk bezig zijn met inlichtingenwerk, overigens ook zo'n beetje de oorsprong van 'super'computers.

Nu zal Europa met dit project iets anders voor ogen hebben, maar ik zou als TU nog niet direct staan te springen van vreugde. De kans dat je hier tijd op kunt krijgen (en betalen) is bijzonder klein. Je kunt hooguit hopen dat het een spin-off heeft, waardoor minder sterke computers vaker beschikbaar komen.

Maar dat is mijn leken 5-cents.

[robvanwijk]

ik zou als TU nog niet direct staan te springen van vreugde. De kans dat je hier tijd op kunt krijgen (en betalen) is bijzonder klein.

Hoezo dat? Waarom zou de tijd op deze nieuwe machine(s) niet kunnen worden toegewezen op ongeveer dezelfde manier waarop nu de rekentijd van de Surf/SARA machines wordt verdeeld? Bij mijn beste weten gaat dat prima (in de zin dat het grootste deel bij universiteiten en onderzoeksinstituten terecht komt), dus dat moet hier ook kunnen.

[Maurits van Baerle]

Er worden expliciet zeven gebieden genoemd waar de supercomputer ingezet kan worden. Alle zeven zijn gebieden waarvan het onderzoek geheel of vrijwel geheel op universiteiten en onderzoeksinstituten plaatsvindt. Uiteraard zullen zij hier tijd op kunnen krijgen, dat is het hele doel van het project.

[Hoppa!]

Ik hecht vrij weinig waarde aan wat de Europese commissie op papier zet als het over een miljoenenproject gaat.

Dit is geen enkele garantie bovendien voor de verdeling. Punt 5 kan zomaar eens een prioriteit krijgen waardoor de rest direct in het gedrang komt.

[bamboe]

Mogen ze wel meerde computers gaan bouwen, gezien je anders 13 landen hebt die gaan vechten over het gebruiks recht van die computer...

[Hoppa!]

Vandaar ook mijn opmerking dat je als universiteit niet direct hoeft te gaan staan juichen.

[kozue]

Het zou me niks verbazen als zo'n supercomputer uiteindelijk hoofdzakelijk gebruikt zal worden door de Europese inlichtingendiensten om profielen op te stellen van de gehele bevolking, en dat onze industrie er helemaal niets beter van wordt. Overheden zijn al jaren bezig ons (de burgers) te laten betalen voor onze eigen surveillancestaat.

[TimMer]

Inderdaad. Ik lees iedere dag meerdere blogs uit meerdere politieke en economische hoeken en het enige wat ik eigenlijk lees van die EU is "wij willen meer controle en meer geld".

[Verwijderd]

Dat lees je van elke representatieve democratie waarin politiek vervallen is tot het winnen van de volgende verkiezing en er voor te zorgen dat er tegen dan meer postjes zijn om uit te delen dan de vorige verkiezing

[vennis]

Als de EU zich weer in een nieuwe tak an sport stort dan krijg ik weer het gevoel dat een stel lobbyisten hun zin krijgen. Er zullen weer een paar bedrijven dicht bij de EU poppetjes gaan profiteren. Ik vind het maar een vaag ondoorzichtig geheel qua belangen met veel teveel macht bij een stel stromannen.

[totaalgeenhard]

Laat de "compute" behoeften en de prijs die men daarvoor overheeft bepalen door degene die systemen gebruiken en dat binnen hun budget laten betalen.

Er komt een tijd dat inhuren van "computing" power voordeliger is.

Bovendien bewijst o.a. cryptomining (commerciele inslag) en distributed.net (vrijwillig) dat je ook gewoon beroep kunt doen op je volk......

Concentreren van computing power en daar de volle mep voor betalen is achterhaald en Europa zou er slim aan doen om juist voorop te lopen in distributed computing. Want qua geld en innovatie leggen ze het altijd af ten op zichte van China, Rusland, India en VS die allemaal eigen CPU kunnen bakken en veel meer geld hebben.

[Reactie gewijzigd door totaalgeenhard op 23 juli 2024 21:42]

[netmeester]

Nooit gedacht dat ik nog eens '486' en 'supercomputer' in één zin zou lezen.

Edit: dat hebben er meer gedacht blijkbaar

[Reactie gewijzigd door netmeester op 23 juli 2024 21:42]

[Leitz]

Vind het wel een griezelige gedachte dat de overheid van plan is een factor x verder te gaan met big data. Facebook Google e.d. is vrijwillig en te begrenzen. Dit geldt niet voor de overheid. Krijgen we straks een soort minority report of 1984 brrr

[Maurits van Baerle]

Dit is niet bedoelt voor het aanleggen van big data over burgers, het is geen opslag, het is rekencapaciteit.

In een heleboel takken van wetenschap heb je nou eenmaal ontzettend veel rekenkracht nodig en dat kost veel meer dan een enkele universiteit kan bekostigen. Dan is het dus nuttig dat een hele reeks landen de koppen bij elkaar steken om zo'n mogelijkheid gezamenlijk van de grond te krijgen om daarna ruimte op het apparaat te verhuren aan onderzoekers.