Imec opent cleanroom van 4000 vierkante meter voor chiponderzoek

Imec heeft op vrijdag 11 maart een nieuwe cleanroom in Leuven geopend die gebruikt gaat worden voor onderzoek naar toekomstige chipgeneraties. Met de nieuwbouw wordt het totale oppervlak aan cleanrooms bij imec vergroot tot 7200m².

De nieuwe toevoeging draagt de naam FAB3 en is trillingsvrij gemaakt door de plaatsing op 831 betonnen palen die achttien meter diep in de grond zitten. Daarbovenop zit een grote betonnen massa met een oppervlak van vierduizend vierkante meter en dikte van negentig centimeter, het zogeheten wafelplateau. Een cleanroom moet stof- en trillingsvrij zijn omdat er anders fouten in chips kunnen sluipen. Een stofje heeft, zoals imec zelf zegt, 'een impact als een meteorietinslag op de stad Leuven'.

Het kostte twintig maanden om de cleanroom te bouwen, waarna de plaatsing van de apparatuur begon in januari 2016. De totale investering in het gebouw en de apparatuur ligt rond de één miljard euro, waarvan honderd miljoen euro subsidie van de Vlaamse regering komt. De overige negenhonderd miljoen euro komt van imecs industriepartners.

De opening vond plaats in aanwezigheid van de minister-president van Vlaanderen, Geert Bourgeois. Architect Stéphane Beel ontwierp het gebouw. De reflecterende gevel moet het geheel goed in de omgeving laten integreren. Imec verricht onderzoek binnen het domein van de nano-elektronica. Het hoofdkantoor bevindt zich in het Belgische Leuven. Daarnaast staan er ook een kantoren elders in de wereld, zoals in Eindhoven, de VS, Taiwan, Japan, China, en India. Imec werd in 1984 opgezet door de Vlaamse regering om de micro-elektronica-industrie in Vlaanderen te versterken. Nu behoort het tot de grootste onderzoekscentra in Europa binnen zijn gebied.

imec fab3

Door Krijn Soeteman

Freelanceredacteur

11-03-2016 • 13:18

46

Reacties (46)

46
45
31
2
0
6
Wijzig sortering
Ik mis in dit artikel de locatie van dit bijzondere gebouw. Het is in Vlaanderen, aanname want de MP van Vlaanderen was erbij. Het is wellicht in Leuven, want er wordt een meteoriet vergelijking met Leuven gebruikt en het Imec hoofdkantoor staat in Leuven. Maar dat zegt niks aangezien ze bijvoorbeeld ook een kantoor in Eindhoven hebben.. raadsel?
Voor zover ik kan zien betreft het een gebouw aan de Celestijnenlaan te Heverlee (België).

Hier staan ook wat extra foto's van het gebouw tijdens de werken:
http://www.janssen.be/nl/projecten/industriebouw/imec-fab3/
zat de foto's even te bekijken en lijkt net of het dak vol ligt met zonnepanelen
zou wel een mooie combi zijn met de glanzende buitenkant
Geen zonnepanelen op het gebouw. Wel mogelijk in de toekomst.
Denk niet dat het zonnepanelen zijn,daar ga je geen volle pallets met bouwmateriaal op zetten,lijkt meer op dakisolatie waar nog EPDM op gebrand moet worden.

Lijkt op PIR (polyisocyanuraat)

PIR isolatie is een hardschuim, een verbeterde versie van het vroegere PUR schuim. PIR isolatie heeft een hogere drukvastheid dan bv EPS en steenwol en is daardoor geschikt voor beloopbare daken. Deze isolatie kent een lagere lambda waarde (warmtegeleidingcoëfficiënt) waardoor voor dezelfde isolatiewaarde minder dikte nodig is dan EPS, XPS en steenwol dakisolatie. Producenten als Kingspan, Ecotherm, Recticel, Unilin, Xtratherm en Enertherm maken deze dakisolatie met verschillende cacheerlagen voor elk hun specifieke toepassing.

http://www.dakpunt.nl/dakisolatie-soorten/ 4de foto.

[Reactie gewijzigd door DoubleDutch op 23 juli 2024 08:48]

Dit is inderdaad in Leuven zoals de anderen al hebben beschreven, De toren op de foto is het hoofdkantoor, de cleanroom is veronderstel ik het witte stuk van het gebouw aangezien het recent is gebouwd. Onlangs de CEO nog gesproken, zeer interessant bedrijf!
Inderdaad juist voor het kruispunt naar Terbank. Die lelijke blauwe toren op de foto is trouwens ook heel recent en van Imec.
Yep, Leuven. Zeer herkenbaar gebouw als je Leuven binnenrijdt.
voor velen 1 van de lelijkste torens van de stad :P
Inderdaad apart. In andere nieuwsartikelen is het ook niet te vinden. Het staat zelfs niet in het persartikel. Maar indirect kun je uit de artikelen geloof ik wel afleiden dat het in Leuven staat.

[Reactie gewijzigd door matroosoft op 23 juli 2024 08:48]

Ik woon zelf in Leuven en passeer regelmatig langs dit gebouw. Het ligt langs de invalsweg van de E314 autosnelweg (als je van het zuiden/westen komt) Hoewel het adres Celestijnenlaan vermeldt ligt het gebouw eerder langs de Koning Boudewijnlaan (die invalsweg). De Celestijnenlaan zelf ligt wat verder.
Imec is voorts één van de grotere spelers in de Leuvense economie en verantwoordelijk voor heel wat geld in onze mooie stad :)
Vziw: Eindhoven is maar een zeer klein gedeelte van IMEC, het Roland Holst Polymer Institute doet uitsluitend onderzoek naar flexibele electronica (op plastic folie) aan de High Tech Campus.

Leuven doet al het sillucium-onderzoek; voor oa Intel TSMC en Samsung (dus alleen GloFo zit daar qua grote CPU bakkers niet bij, die zitten met R en D in Albany NY in de VS).
1 miljard. Ik weet dat sommige zaken duur zijn maar ik hoop dat er in dat bedrag ook de gehele interieur zit.. Verder vind ik het jammer dat ze geen foto's van de binnenkant hebben. Op hun website kan je wel een paar foto's van de bouw vinden maar daadwerkelijk hoe alles er van binnen uitziet, is niet te vinden.
1 miljard voor een lege fabriekshal is nogal een duur bouwproject ja.

Er staat in de tekst dan ook:
Het kostte twintig maanden om de cleanroom te bouwen, waarna de plaatsing van de apparatuur begon in januari 2016. De totale investering in het gebouw en de apparatuur ligt rond de één miljard euro
Klopt, zelfs met de eisen die worden gesteld zal het kale gebouw geen 1 miljard kosten. Een paar miljoen zou kunnen.
Enig idee hoeveel een cleanroom kost en de apparatuur die er in staat? Cleanroom zelf kost al 1000en euro's per m2. Meerdere verdiepingen met luchtbehandeling, trillingsvrije vloer (meer dan 800 heipalen bij Imec!) Totaal niet te vergelijken met een 'fabriekshal' zoals iemand anders aanhaalde. Er staat toch ook incl. apparatuur? Zet er 1 machine in van ASML en je bent al meteen E80.000.000,- armer. En er zal echt niet maar 1 stuks apparatuur in staan.

Cleanroom ASML, opgeleverd in 2012, E500.000.000,- voor 7000m2, hoppa.

Nog een voorbeeld van wat er bij komt kijken:
https://e52.nl/asml-stopt...nder-de-nieuwe-cleanroom/
En daarom staat er: 'het kale gebouw". Ofwel: exclusief alle apparatuur, in mijn commentaar. Aangezien ik zelf werkzaam ben in de bouw kan ik best een eindje meekomen.
800 funderingspalen is inderdaad flink over-gedimensioneerd om het trillingsvrij te houden. Maar dan kost de kale bouw zelf nog lang niet de helft van het bedrag dat hieraan uit is gegeven.

Aanpassing: spelling.

Ik snap dus ook niet dat je een +2 krijgt, aangezien je dubbele informatie plaatst, gebaseerd op het feit dat je mijn commentaar niet goed hebt gelezen.

[Reactie gewijzigd door EliteGhost op 23 juli 2024 08:48]

Het gebouw kostte 100 miljoen. De overige 900 miljoen is gestoken in de apparatuur. Het duurste toestel zelf zou even duur zijn als het gebouw.

Bron: http://veto.be/artikel/im...iljard-euro-in-recordtijd
Precies. Ofwel: het kale gebouw kostte geen 1 miljard.

Oh? Off-topic? Kunnen we weer niet beoordelen?

[Reactie gewijzigd door EliteGhost op 23 juli 2024 08:48]

Eigenlijk redeneer ik ook wat do0r tov enkele posts boven je. MIsschien niet helemaal correct.

Nu kan je blijven debatteren over wat een kaal gebouw is, maar als IK kale cleanroom zeg, zeg ik ALLES BEHALVE de litho apparatuur om daadwerkelijk wafers te produceren.

Ik ga nu even een gevaarlijke aanname doen tav het artikel: met apparatuur wordt oa bedoeld de wafertracks, ASML scanner, etc. NIET de luchtbehandeling, schoonwatervoorziening, gastoevoer en fundering. Dat hoort wat mij betreft bij het 'kale gebouw' voordat de eigenaar hem krijgt. Zo is dat ook bij het ASML gebouw gegaan. Dit gebouw kost echt vele malen meer dan 'een paar miljoen'.
EDIT: ik zie nu je reactie dat het dus idd geen miljard, is. Idd, 100 miljoen! dat is niet een paar he... ;-)

Wat ik iig probeerde duidelijk te maken (vandaar de +2 misschien) is dat je (niet jij, maar iemand) zich snel kan vergissen in wat iets kost. Zeker in dit wereldje. Kijk naar mijn voorbeeld van ASML, in die 500.000.000,- zitten NIET de ASML scanners meegenomen die daar geproduceerd worden. (a 80.000.000,- ps, waarvan er echt niet maar 1 tegelijk in staat)

[Reactie gewijzigd door JanusJaap op 23 juli 2024 08:48]

"Nu kan je blijven debatteren over wat een kaal gebouw is, maar als IK kale cleanroom zeg, zeg ik ALLES BEHALVE de litho apparatuur om daadwerkelijk wafers te produceren."

Nee, daar kan je niet over debateren :+
Kale bouw (ruwbouw) is het gebouw, zonder alle apparatuur en installaties (dus ook luchtbehandeling etc).

Relatief gezien (en afhankelijk van wat je gewend bent met projecten): een paar miljoen. Dat is dan weer even persoonsafhankelijk hoe je het opvat. :P

Daar ging het even over, niet over al het andere waar jij nog eens mee kwam. Ik neem het je verder niet kwalijk, het hoort er nou eenmaal wel bij. Maar het was voor die discussie even "offtopic".
Dan zullen we het daar maar bij laten.
Hm, als ik de specs van dat gebouw bekijk, dan lijkt het qua constructie op onze labs (waarbij de reden van die constructie heel verschillend zijn, bij ons treden grote krachten op). Voor dat oppervlak hebben we een paar millioen betaald. Dit gebouw hierboven is zo te zien veel mooier, toch neem ik aan dat 90% van de kosten voor afwerking maar vooral voor peperdure apparatuur bedoeld zijn...
Een cleanroom is onvergelijkbaar met een 'normaal' lab, het moet volkomen trillingsvrij zijn, de vloeren moeten tot de micrometer nauwkeurig vlak zijn, het moet volledig stofvrij gehouden kunnen worden, etc, enz. Per vierkante meter zijn cleanrooms denk ik de duurst mogelijke gebouwen die je kunt neer kunt zetten.
ff een dubbele reactie:
Cleanroom ASML, opgeleverd in 2012, E500.000.000,- voor 7000m2, hoppa.
Nog een voorbeeld van wat er bij komt kijken:
https://e52.nl/asml-stopt...nder-de-nieuwe-cleanroom/.
Duur? Ik vind het goedkoop, als ik hetvergelijk met andere recente fabss van grote producenten.

En ja, volgens het IMEC persbericht is het inclusief apparatuur. Maar dan nog, het zal het beste van het beste zijn, aangezien ze onderzoek doen voor toekomstige generaties... dan val die 1 miljard nog best mee.

Toegegeven, als onderzoekslab zal het niet dezelfde hoeveelheid kunnen produceren als die waferfabs van dat Wikipedia-lijstje, maar dan nog: de prijs lijkt mij niet idioot hoog te zijn.

[Reactie gewijzigd door vanaalten op 23 juli 2024 08:48]

Indrukwekkend gebouw aan de binnenzijde, jammer dat ik de foto's niet kan delen.

[Reactie gewijzigd door Gaisor op 23 juli 2024 08:48]

Moest gelijk aan de Big Bang Theory denken :+
https://www.youtube.com/watch?v=wz5TCrhuro0

Ik vraag me wel serieus af hoe je zo'n gebouw 100% stof houdt. Een huidschilfer of zelfs een wimper kan al fouten veroorzaken.
100% redden ze niet.
De kritiche stukken zoals de foup en onder de lens zijn een stuk schoner als de rest.
Een huidschilfer of wimper is inmens groot daarom draagt met cleanroom kleding die geen stof doorlaat maar 100% is dit ook niet
voornamelijk zorgen dat er zo weinig mogelijk stof binnenkomt en binnen een bepaalde overdruk houden (door constant gefilterde lucht de ruimte in te blazen).
De apparaten zullen nog eens extra afgeschermd zijn en de mensen die er in werken hebben inderdaad speciale kleding aan. (heb er de afgelopen 7 jaar in gewerkt :P hoewel niet in een industriele)

[Reactie gewijzigd door superwashandje op 23 juli 2024 08:48]

Ik vraag met af welke cleanroomstandaard dit initiatief nastreeft.
Volgens de text een nieuwe klasse 0
Die reflecterende gevel is tegelijkertijd zowel mooi als lelijk..

Maar waar dat deze cleanroom nou staat vindt ik niet echt duidelijk.. Het hoofdkantoor staat in Leuven en er zijn vestigingen over heel de wereld.
Anoniem: 389375 11 maart 2016 13:27
Het staat in Leuven en staat op de hoek van de koning boudewijnlaan en de celestijnenlaan.

Street view

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 389375 op 23 juli 2024 08:48]

Hebben ze het (ook) reflecterend gemaakt zodat er minder invloed is van de zonnewarmte op het gebouw? Vraag me af of het prettig is om 2 plekken te hebben waar je beter niet in kan kijken als het zonnetje lekker schijnt. De zon zelf moet je natuurlijk niet in kijken, maar ook de reflectie van de zon niet.
Ga binnenkort vanuit mijn universiteit een summerschool over VHDL volgen bij Imec, hoop dat ik het vanbinnen te zien ga krijgen :)!

Echt een prachtig staaltje techniek, zo'n zaken geven me als toekomstig ingenieur tenminste redenen om in eigen land naar werk te zoeken ipv. uit te wijken naar het buitenland!

[Reactie gewijzigd door Tommienator op 23 juli 2024 08:48]

"trillingsvrij gemaakt door de plaatsing op 831 betonnen palen die achttien meter diep in de grond zitten." Heerlijk een tweakers benaming voor heipalen :X
Omdat niet alle funderingspalen heipalen zijn. Men kan ze ook boren of trillen, afhankelijk van de situatie. Dus het is eenvoudiger om gewoon betonnen palen in het bericht te plaatsen.
idd. Bij ASML is iig geboord omdat de andere cleanrooms te dicht bij staan. Echt heien had de hele productie stil gelegd.
Anoniem: 607986 11 maart 2016 15:16
Beste tweeakters,
het nieuwe cleanroomgebouw staat in Heverlee. (Leuven). Ik werk er. :)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.