Hittesonde van Marslander InSight heeft moeite zich in rode planeet te boren

NASA's Marslander InSight is nu een jaar op de rode planeet en heeft met zijn sensoren onder meer bevingen gedetecteerd en naar de wind geluisterd, maar een sonde die de temperatuur van de grond in de bodem moet meten, heeft nog altijd moeite zich in die grond te boren.

De NASA meldt dat de sonde bijgenaamd 'de mol', die onderdeel is van de Heat Flow and Physical Properties Package, afgelopen weekend weer begon met graven, maar dat hij daarbij voor de helft boven de grond kwam en dus niet in staat was zich in de bodem van Mars te boren. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie stelt dat dit wellicht te maken heeft met onverwachte bodemeigenschappen. Een oorzaak die wordt genoemd op basis van tests die op aarde zijn uitgevoerd, is dat er grond voor de punt van de mol kwam op het moment dat hij zich terugtrok. Dit 'terugtrekken' is in feite de terugslag die aan de orde is tijdens het 'hameren' om de mol dieper in de grond van Mars te krijgen.

Het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt, het Duitse nationale onderzoekscentrum voor lucht- en ruimtevaart, is de maker van de sonde en betitelt deze gebeurtenis als onverwacht. Er werd juist verwacht dat de sonde dieper de grond in zou gaan, mede omdat de mol geen systeem heeft om 'achteruit' te gaan en dus weer boven de grond te komen. Het onderzoekscentrum licht toe dat de combinatie van de relatief lage atmosferische druk op Mars, de lage zwaartekracht en onbekende mechanische eigenschappen van het regoliet een uitdaging vormen. Daarbij moet er ook genoeg wrijving tussen de bodem en de sonde zijn om diepte te winnen. Het centrum meldt dat het nu zaak is om te voorkomen dat de sonde omvalt en dat het gegraven gat geïnspecteerd moet worden.

Links is te zien hoe een deel van de sonde zich met behulp van de schep van de robotarm in de grond van Mars heeft 'gehamerd', terwijl daarnaast de recente ontwikkeling zichtbaar is, waarbij de staaf voor de helft uit de grond is gekomen.

In februari kwam de sonde al vast te zitten terwijl deze tot een diepte van vijf meter moest gaan, zodat per 50 centimeter de warmtegeleidingscoëfficiënt kan worden gemeten. In augustus werd geprobeerd de grond om de boorplek aan te drukken door InSight, om de grond wat te laten inzakken en de sonde zodoende meer grip te geven. In de afgelopen weken is ook een schep aan het uiteinde van de robotische arm van InSight gebruikt om druk te geven. Dit had enig resultaat en leidde tot een diepte van 3cm, maar dat is weer teniet gedaan door de recente gebeurtenis. Thomas Zurbuchen van de NASA zegt dat er meer informatie wordt gedeeld nadat alle data is geanalyseerd.

InSight landde vorig jaar op 26 november succesvol op Mars. De lander is hoofdzakelijk gelanceerd om antwoord te geven op vragen over de structuur en de energetica van het binnenste van de planeet Mars. Om daar meer over te weten, gaat de Marslander onder meer de dikte van de korst, de omvang en de dichtheid van de kern meten. Verder gaat InSight in kaart brengen hoeveel hitte er uit de planeet komt en hoe hoog de snelheid is van seismische golven in de mantel.