De Epson EH-LS500 is een oudgediende in deze test; het apparaat is inmiddels zo'n anderhalf jaar in Nederland verkrijgbaar. Wij hebben de zwarte EH-LS500B getest, maar de projector is ook in wit verkrijgbaar als LS-500W en sinds enige tijd is er ook de EH-LS500W Android TV Edition, die wordt geleverd met een Android-mediaspeler die in een opening van de behuizing weggewerkt kan worden. De Android TV-editie vervangt de standaardversie die momenteel overigens nog wel te koop is. De EH-LS500 en de EH- LS500 Android Edition zijn in de Pricewatch te vinden vanaf ongeveer 2600 euro, waarmee dit een van de goedkopere modellen in de test is.
Uiterlijk wijkt de Epson EH-LS500 af. Waar het lenssysteem bij alle andere projectoren onzichtbaar ín het apparaat is verwerkt, steekt de lens van de Epson-projector als een torentje boven het apparaat uit. Dat maakt hem wat minder incognito. Het door ons geteste, zwarte model is verder weinig in het oog springend. Het apparaat meet 46x37x23cm en is daarmee een van de kleinere modellen in de test. De voorzijde is voorzien van een afneembare grille die is afgewerkt met akoestisch transparant doek. Achter de grille gaan bedieningsknoppen schuil die je (alleen) bij installatie nodig hebt, waaronder een handmatige focushendel. Ook vinden we hier twee kleine stereoluidsprekers aan beide zijkanten van het apparaat.
Aansluitingen
Aan de voorzijde is, achter een extra klepje achter de luidsprekergrille, ruimte voor de Android TV-dongle, die met de daar ondergebrachte USB- en HDMI-poort verbonden kan worden. De overige aansluitingen van de projector bevinden zich aan de achterzijde. Daar vinden we nog twee HDMI-ingangen, een USB- en seriële aansluiting en een RJ45-netwerkpoort.
Installatie
De EH-LS500 biedt van alle geteste apparaten het grootste bereik wat beeldmaten betreft. Je kunt van 65" tot 130" projecteren zonder focus te verliezen. Nadeel is dat de projector relatief veel afstand tot het scherm nodig heeft. Voor complete vulling van ons 100" grote scherm komt de achterzijde van de projector ongeveer 40cm van de muur. De voorkant komt zelfs ruim 75cm de kamer in. Geen enkel audiomeubel dat wij kennen, is zo diep, dus je moet kleiner projecteren of het meubel op enige afstand van de muur plaatsen.
Voordeel is dat de projector, wellicht met dank aan het gekozen lenssysteem, er goed in slaagt om zowel in het midden als in de hoeken een scherp beeld te laten zien, waar de meeste andere modellen richting de hoeken toch duidelijk wat soft worden. Lukt het niet om de projector helemaal haaks voor het scherm te krijgen, dan kun je de vier hoeken van het scherm softwarematig, onafhankelijk van elkaar van positie veranderen om zo toch een perfect rechthoekig beeld te projecteren.
Beeldeigenschappen
Wij hebben de standaardversie van de EH-LS500B getest, de versie zonder Android-mediaspeler, en over de functionaliteit van die mediaspeler kunnen we dus weinig zeggen. Het gaat echter om 'stock'-Android tv, waarop alle gangbare streamingapps als Netflix, Disney+ en Prime video beschikbaar en via Chromecast te benaderen zijn. Het basismodel dat wij hebben getest, is een 'domme' projector, zonder ingebouwde mediaspeler. De beeldverwerking van de projector is echter goed. Deinterlacing gebeurt netjes en Epson heeft een redelijk goede upscaler die ook beeldmateriaal met full hd of lagere resoluties aardig weet op te poetsen. De LS500 is daarnaast in staat om 24p-beeldmateriaal zonder judder weer te geven, doordat de projector bij 24p-weergave native op 96Hz lijkt te werken, in plaats van op 60Hz. Indien gewenst kan ook beeldinterpolatie toegepast worden als de projector in 1080p-modus werkt, maar dat levert helaas veel interpolatieartefacten op.
Wie graag wil gamen op een short throw-projector heeft aan de Epson LS500 een goede keus. De inputlag van de projector bedraagt slechts 27ms, waarmee de vertraging beperkt blijft tot minder dan twee frames, met afstand de beste score van alle geteste modellen.
Beeldkwaliteit
De EH-LS500 gebruikt een full-hd-lcd-paneel waarbij elk beeld tweemaal licht verschoven wordt weergeven, zodat de theoretische resolutie op ongeveer vier megapixel uitkomt, de helft van 4k. We zien dat ook daadwerkelijk terug; de LS500 laat duidelijk een wat softer plaatje zien dan de andere projectoren in de test, met minder fijn detail. We zien dit in de praktijk vooral bij statische beelden. Zodra er beweging in beeld is, is het verschil met de andere modellen heel lastig of zelf geheel niet meer te zien.
In de standaard Cinema Dynamisch-modus produceert de projector een enorme bak licht en is het met afstand de helderste projector in de test. Bij een reflectiemeting vanaf ons matwitte 100"-scherm kwamen we uit op maar liefst 376cd/m², een waarde waarop veel midrange-lcd-televisies jaloers zouden zijn. Nadeel is dat de projector dan ook erg luidruchtig is. In de Cinema-modus gaan zowel de helderheid als het geluidsniveau omlaag en laat de projector een fijn plaatje zien.
De LS500 regelt de laserlichtbron standaard dynamisch op basis van de beeldinhoud, waardoor het contrast theoretisch op bijna 4000:1 uitkomt. In de praktijk is dat niet heel realistisch en is ongeveer 1000:1 wat we meten zonder dimming van de lichtbron. Sdr-weergave is het best in de Cinema-modus, waarbij de projector een mooi neutraal grijsverloop laat zien. Ook de kleurweergave is goed, waarbij de helderheid van kleuren goed in balans is met die van wit, iets waar het bij dlp-projectoren nog weleens aan schort.
In hdr-modus biedt Epson je de keuze hoe je het beeld wilt zien: met alle details in de highlights en daardoor een over het geheel genomen wat donkerder beeld, of juist een wat helderder beeld waarbij details in de highlights verloren gaan. Standaard wordt voor een tussenweg gekozen, wat nauwkeurige weergave oplevert voor met HDR1000 gemasterde content. Je kunt echter de mapping in zestien stappen naar eigen inzicht veranderen. Het enige wat tegenvalt, is het kleurbereik. Met een gemeten dekking van 73 procent van de DCI-P3-kleurruimte is Epson op dit punt hekkensluiter binnen de test.
Geluidsproductie en geluidskwaliteit
De LS500 kan een enorme bak licht produceren, maar dat gaat zoals gezegd hand in hand met een flinke geluidsproductie. Bij maximale lichtsterkte meten we 46,5dB op een halve meter afstand en dat is bepaald niet stil. Schroeven we de lichtopbrengst met de helft terug - en dat kan zeker in licht verduisterde ruimtes geen kwaad, omdat ook de zwartweergave dan beter wordt - dan meten we nog 39dB, wat gewoon prima is.
Over de kwaliteit van de ingebouwde luidsprekers zijn we niet enthousiast. De LS500 beschikt weliswaar over stereoluidsprekers die naar de kijker toe gericht zijn, maar het zijn kleine drivertjes die niet weten te imponeren. Bas ontbreekt, het hoog mist sprankeling en het stereobeeld is beperkt. Schroeven we het volume op, dan is bovendien al snel vervorming hoorbaar.