De volgende stap: smartphones met oprolbare schermen

Op rolletjes

Op Tweakers proberen we weg te blijven van nutteloze beeldspraak, zoals het 'lanceren' van een dienst of het 'uitrollen' van een update. Lanceren doe je met raketten en uitrollen doe je natuurlijk met tapijt. Maar een smartphone uitrollen, dat kan in de nabije toekomst wel echt een mogelijkheid worden. Want er zijn nu drie fabrikanten die een concept hebben laten zien en wellicht zijn er nog meer bedrijven mee bezig.

Dat is, na de vouwbare smartphone, de tweede stap op weg naar nieuwe vormen voor smartphones. De smartphone met uitrolbaar of oprolbaar scherm heeft een verborgen stuk scherm in de behuizing zitten dat zichtbaar wordt door het scherm uit te rollen. Daardoor maak je van een scherm ineens dus een groter scherm als dat nodig is.

Concepten van uitschuifbare smartphones

Om te zien welk probleem dit oplost, kunnen we makkelijk terug naar de bekendste telefoonpresentatie tot nu toe: die van de eerste iPhone in 2007. Apple-voorman probeerde toen uit te leggen waarvoor de toen nieuwe iPhone een oplossing was. Het probleem, zo betoogde hij, zat in de onderste helft van de smartphone-ontwerpen in die tijd.

Jobs: het probleem zit in de onderste helft van deze ontwerpen

Want, zo betoogde hij, de knoppen die daar zitten, zijn vast en kunnen zich niet aanpassen aan apps. Maar elke app wil een net andere interface met andere knoppen. De oplossing daarvoor was een telefoon met een 'gigantisch' 3,5"-scherm.

Nu heeft elke smartphone een groot touchscreen, maar er blijft een ander probleem over: de schermverhouding. Wil je scrollen door je Twitter-feed of Facebook-berichten? Dan zijn de huidige smartphoneschermen van 19:9 tot 21:9 prima. Maar als je video gaat kijken, zie je vaak zwarte balken, want veel videomateriaal is 16:9 of 18:9. Zin om een lang bericht te typen of om een lange tekst te lezen? Dan heb je meer aan een breder scherm van bijvoorbeeld 4:3.

Kortom: elke app wil niet alleen een iets andere interface, maar elk type app heeft ook baat bij een iets andere schermverhouding.

De huidige vouwbare telefoons bieden maar deels een oplossing; het punt van een vouw is dat het twee schermformaten en schermverhoudingen mogelijk maakt. Neem nu de Galaxy Z Fold2 van Samsung; die heeft aan de buitenkant een extreem lang 25:9-scherm en aan de binnenkant een 5:4-scherm. Als je een 16:9-video wil kijken, kun je dus kiezen voor een versie met grote zwarte balken aan de zijkant of een versie met grote zwarte balken aan de boven- en onderkant.

Wat wel de oplossing is, is een scherm met een aanpasbare beeldverhouding. Dan kun je immers, binnen bepaalde grenzen, zelf de schermverhouding laten bepalen. Of, nog leuker, de software de beeldverhouding laten bepalen.

Hoe het werkt

Een aantal fabrikanten hebben concepten laten zien van deze techniek. Oppo heeft er eentje gedemonstreerd, TCL - die je misschien kent van het Alcatel-merk - heeft er meerdere laten zien en LG heeft een teaser getoond van een dergelijke telefoon.

De implementatie tussen die van Oppo en TCL verschilt. Laten we beginnen met Oppo; die presenteerde het concept op zijn Inno Day 2020 eerder deze week.

De video begint automatisch op het goede moment

De telefoon heeft een 6,7"-scherm dat aan de rechterkant uit kan rollen tot een 7,4"-scherm. Dat klinkt als een klein verschil, maar is het niet. Het scherm heeft bijna de helft meer aan oppervlakte na het uitrollen. Het scherm gaat van 15,5x7cm naar 15,5x10,6cm, oftewel van 108 vierkante centimeter naar 164 vierkante centimeter.

Dat gebeurt met iets dat Oppo een 'roll motor' noemt. Activatie kan door te vegen over de rechterzijkant. Dan gaat hij van de minimale breedte naar de maximale breedte en terug. Verder maakt een motor het mogelijk dat de software zelf een verhouding kiest. Als voorbeeld noemt Oppo dat je een 16:9-video kijkt op 16:9, waarna het scherm een beetje uitschuift om snel een melding te laten zien.

Het gedeelte van het scherm dat wordt uitgeschoven, zit opgerold in de behuizing; die rol heeft een diameter van 6,8mm. Daardoor zit hij niet gevouwen en dat moet ertoe leiden dat er geen vouw zichtbaar is.

Het hele systeem is verstevigd met een coating achter het scherm en een metalen systeem dat in elkaar grijpt. Het systeem is uiteraard mogelijk door gebruik van een flexibel oledscherm met plastic substraat, zoals bij vouwbare smartphones gebruikelijk is.

Het prototype dat TCL in maart liet zien, werkt ongeveer hetzelfde. De TCL-versie heeft geen motor. Door aan de rechterzijkant te trekken, schuift het scherm over de zijkant heen, zoals in dit gifje te zien is. Daardoor is het mogelijk het schermoppervlak ongeveer twee keer zo groot te maken. Er zijn minder details bekend van het TCL-model.

Waar het minste van bekend is, is die van LG - maar de release daarvan is wellicht het dichtste bij. De telefoon heet vermoedelijk Rollable en LG liet een glimp zien aan het einde van de presentatie van de Wing-smartphone. LG heeft natuurlijk al een oprolbare tv laten zien. De oprolbare smartphone zou volgend jaar moeten verschijnen.

Daarnaast zijn er meer geruchten. Zo zou marktleider Samsung ook werken aan een dergelijk model. Dat ligt voor de hand: Samsung maakt flexibele oledpanelen die nodig zijn voor dergelijke telefoons en springt vroegtijdig op elke trend om het marktleiderschap te bestendigen.

Waarom je smartphones moet kunnen uitschuiven

In de praktijk gaat dat zo bij bijvoorbeeld de Oppo X 2021. Als je hem 'normaal' gebruikt, heeft hij een 6,7"-scherm met 20:9-verhouding. Een 16:9-video zie je dan op een diagonaal van 5,6". Maar met de X 2021 is het scherm een stukje uit te trekken voor een 16:9-verhouding, waardoor je video kijkt op 7".

Rekenvoorbeeld	Normale diagonaal	Bij 16:9-video
Oprolbare telefoon	6,7", 108cm², 20:9	7,0", 135cm²
Reguliere telefoon	6,7:, 108cm², 20:9	5,6", 86,4cm²

De oppervlakte om video te kijken neemt dan toe met bijna 56 procent. Dat is een gigantisch verschil bij het bekijken van video's - en je hebt geen gedoe met zwarte randen als bonus. Een gigantisch voordeel voor wie zijn telefoon veel gebruikt voor het bekijken van video's dus.

Daarnaast zijn er andere, voor de hand liggende redenen om een dergelijke telefoon te willen maken die niets met de techniek te maken hebben. Merken als Oppo en TCL willen graag gezien worden als innovatief en met nieuwe vormen voor smartphones krijgen deze Chinese bedrijven de daarvoor benodigde aandacht. Dat kan verkopen aanjagen van alle modellen van die fabrikanten, vanwege de merkherkenning en de marketingkracht die uitgaat van zulke modellen.

Bovendien zijn, behalve Samsung, de fabrikanten die ermee bezig zijn niet toevallig de fabrikanten die de boot hebben gemist met vouwbare smartphones. Samsung, Huawei, Royole en Motorola hebben tot nu toe meerdere vouwbare modellen uitgebracht. Dat kent enig succes, maar het is een klein deel van de smartphonemarkt. De vouwbare smartphones hebben bovendien laten zien waar je op moet letten bij het produceren van zo'n telefoon. Want de release van vouwbare smartphones ging allesbehalve vlekkeloos.

Samsung Galaxy Fold

Tot slot

Het is nu nog een beetje speculeren wanneer deze telefoons uit gaan komen. LG lijkt te mikken op komend voorjaar en ook Samsung zou volgend jaar al iets willen proberen. De oprolbare smartphone is wel echt een volgende logische stap na de vouwbare smartphone en kan echt iets toevoegen.

Ook zijn er nog veel vraagtekens. Hoe stevig is de constructie? Is de behuizing goed waterbestendig te maken? Kan een telefoon goed draadloos laden met een scherm dat mogelijk voor de spoel zit? Hoe zit het met de duurzaamheid van dergelijke telefoons?

Daarnaast zijn er vragen over de vorm en werking ervan, zoals of een motor nodig is, of de schermverhouding zichzelf automatisch moet aanpassen per app of toepassing, en of telefoons veel groter of dikker worden van dit mechanisme. Dat zijn allemaal vragen die ongetwijfeld een antwoord gaan krijgen, zodra fabrikanten beginnen met het ehhh... uitrollen van dit nieuwe type smartphones.

Reacties (49)

[chaoscontrol]

Was het nou Babylon5 waar ze dit ook al hadden? Kan sindsdien al niet wachten eigenlijk. Mag snel komen wat mij betreft!

[lowo]

ws bedoel je "Earth: Final Conflict" uit 1997
Daar hadden ze een soort rol die ze dan uittrokken tot een volwaardig "telefoonscherm" van behoorlijke afmetingen.

Uit de nog oudere serie Babylon 5 kan ik mij zo even geen oprolbare "telefoon" herinneren.

[chaoscontrol]

Je hebt gelijk! Dankjewel.

https://cdn.thingiverse.c...132a_preview_featured.jpg

[cybermaus]

Hadden ze in één van de late 90ies "Mars" movies niet ook een grote oprolbare, transparante, flinterdun scherm waar een kaart van de locale horizon van Mars op afgebeeld werd?

Edit: gevonden: Red Planet (2000) :
Image: http://www.technovelgy.co...ed-planet-map-display.jpg
Trailer: https://youtu.be/PFeVHOmEvi8?t=119

[Reactie gewijzigd door cybermaus op 23 juli 2024 06:26]

[caipirinha]

In geostorm zit ook zoiets, klapt in tot een staafje.
https://tenor.com/view/ge...access-denied-gif-9754241

[sjaool]

Leuk dat het kan zo'n oprolbaar scherm maar voor mij hoeft het niet als daily driver.

[Rembock]

Inderdaad, zie dit liever op m'n laptop verschijnen

[Asitis]

En dan van boven naar beneden, zodat je je aspectratio kan aanpassen zoals die uitrolbare TV
Dat zou heel gaaf zijn

[FreezeXJ]

Van beneden naar boven bedoel je dan toch? Dan heb je een toetsenbordje, en trek je het scherm zo hoog als nodig voor je applicatie

[Asitis]

Brainfart, natuurlijk bedoel ik dat. Verticaal tegenover horizontaal is het woord wat ik zocht...

[N8w8]

Ja, van mij mag t scherm dan ook extra laag, en t trackpad gedeelte weg.
Zoals Sony Vaio P maar dan met fatsoenlijk tobo.
Dan scherm omhoog trekken naar 4:3, externe muis erbij en gaan.
Waar onderweg externe muis onpraktisch is, red ik me dan wel met n trackpoint.
(Zal ws niet gebeuren, maar als we toch aan t dagdromen zijn...)

[Anoniem: 486069]

maar voor mij hoeft het niet als daily driver.

Is dat niet juist de use case van zo'n oprolbare telefoon? Dat je door de dag heen een "normaal" formaat telefoon bij je hebt en wanneer nodig je het scherm kan vergroten. Als je dit niet als daily driver neemt kun je toch net zo goed een tablet aanschaffen voor toepassingen waar je een groter scherm voor wil gebruiken

[sjaool]

Ik heb genoeg aan een scherm van ca. 6 inch. Het oprolbare trekt mij niet zo, zeker als ik kijk naar bijvoorbeeld de kwetsbaarheid van de Samsung Fold en nakomelingen. Dan liever een normaal en dun scherm met glas ervoor dat onder het normale scherm is geplaatst en dat je uit je telefoon kunt schuiven wanneer je die extra ruimte nodig hebt. Het systeem zoals je wel bij uitschuiftafels ziet zou zich daar best voor kunnen lenen.

[bamboe]

Vergeet ook niet hoe killing het is voor je batterij zo'n groot scherm, het afspelen van een film of game zal erg veel energie nodig hebben voor de processor en het scherm.
Maar goed ik geloof dat iedereen nu al gewend is om elke avond op te laden want ik word door vrienden uitgelachen als ik klaag dat ik nu om de 3-4 dagen moet opladen in plaats van een week toen de telefoon nieuw was.

[CAD_Allard]

Er is in ieder geval één groot nadeel t.o.v. bijvoorbeeld de Fold, de ruimte die beschikbaar is.

Je hebt met een oprolbaar scherm namelijk meer ruimte nodig voor hardware in een kleinere telefoon. En een oprolbaar scherm komt in een telefoon van een "normaal" formaat. Alleen moet daarin nog wel de hardware geplaatst worden voor een schuif- en rolmechanisme. Dit gaat ten koste van de ruimte voor bijvoorbeeld de accu.

Een Fold heeft juist extra ruimte om alle componenten in kwijt te kunnen, en kan dus eventueel een grotere accu kwijt.

[beantherio]

Klopt. En dit soort mechanische techniek maakt een toestel ook kwetsbaarder. Het mooie aan het gangbare smartphone-concept is natuurlijk dat er geen bewegende delen in zitten. Die bewegende delen (zoals zo'n rolmechanisme) zijn altijd gevoelig voor een bepaalde mate van slijtage of schade. En met het waterdicht maken van een toestel ontstaan er natuurlijk ook weer problemen dan wel elementen die een toestel kwetsbaarder maken.

[wjn]

Volgens mij is de fold per zijde dunner, om het opgevouwen geheel niet te dik te maken.
Per saldo (beschikbare ruimte) zal het niet zoveel uitmaken, alleen de vorm (factor) is anders. Je hebt immers dezelfde componenten te verbouwen (met als uitzondering scharnier vs rolmechanisme, kost beide echter ook een bepaalde ruimte).

[WillySis]

Het is maar de vraag of die extra ruimte echt nodig is. De Folds van Samsung verliezen ruimte aan het scharnier en een extra scherm. De accu's worden tegenwoordig steeds beter. De hoeveelheid energie die men erin kan stoppen neemt veel sterker toe dan het volume van de accu.

Het voordeel van de fold is dat je hem gewoon zonder hoesje in je zak kan stoppen. Het kwetsbare scherm wordt dan immers door de telefoon zelf beschermd. Met een oprolbaar scherm zit voor een deel netjes in de behuizing, maar het andere deel is onbeschermd. Ik weet dat men bij Samsung bezig is om een scherm uit verschillende soorten en diktes glas te maken, Ik kan me niet voorstellen dat andere fabrikanten daar inmiddels in zijn geslaagd.

[dawn_patrol_rip]

Het is jammer dat deze innovatie waarschijnlijk erg duur gaat worden. Dit in combinatie met de kwetsbaarheid zorgt ervoor dat ik de kat nog even uit de boom zal kijken. Op het moment nog erg tevreden met mijn Oppo RX17 Pro.

[rickboy333]

Elke mieuwe technologie is duur, het duurt simpelweg een tijdje voordat je een nieuwe technologie goedkoper geproduceerd word, dat is met alles.

Hoelang duurde het voordat platte schermen betaalbaar werden? Hoelang duurde het voordat iedereen een smartphone had? Er zijn enoeg voorbeelden.

[GenomDalar1983]

Over een jaar of 5 mogelijk betaalbaar...hoop ik...

[rammes]

Vouwen, oprollen, uitschuiven, fabrikanten zijn duidelijk nog aan het zoeken naar de toepasbaarheid,. voor nu allemaal nog een hoog gimmick gehalte.

[city17]

Ik vind het juist geen gimmick, als ze het goed weten te implementeren heb je praktisch een tablet en smartphone in 1, zonder de nadelen van bijv. een fold. De vraag is of ze het goed genoeg weten te maken dat het uittrekken soepel gaat, de software er goed mee werkt, en het niet snel stuk gaat. Een flinke uitdaging, maar als het goed werkt zit het straks op bijna elke telefoon.

[Idunno_WhyNoT]

LG heeft al een oprolbaar scherm gedemonstreerd voor TV (en verkopen het nu zelfs in Zuid Korea, geloof ik). Dus de basistechnologie begint er aan te komen. Spannende tijden wat dat betreft.

Mijn grootste zorg met een telefoon die bewegende delen heeft (of het nu opvouwbaar of oprolbaar is), is de betrouwbaarheid, zoals je zelf ook al noemt: Stel, we overleven COVID... heb je net je scherm uitgerold bij de bushalte om het laatste journaal te bekijken als er een onverlaat tegen je elleboog aanstoot en hop, je hebt een knik in je scherm. Of je had van schrik je telefoon laten vallen met alle gevolgen van dien... En dan hebben we ook nog de matige krasvastheid van flexibele schermen.

Voorlopig kijk ik de kat uit de boom en blijf lekker van mijn zwarte randen bij films genieten op mijn mobiele baksteen. Want de kans groot is dat mijn scherm het over een jaar nog wel zal doen bij middelmatig misbruik van m'n mobiel.

[beantherio]

Het klinkt allemaal erg "moeilijk". Ik vind de techniek heel erg interessant maar de beschreven toepassingen verre van. Het beschreven probleem vind ik ook niet belangrijk genoeg om het de moeite en nadelen van deze toepassing de moeite waard te maken. De traditionele vorm van de smartphone vind ik nog steeds prima. Van de technologie achter vouwbare schermen zou ik liever zien dat ze er andere dingen mee gingen doen: ik wil bijvoorbeeld nog wel eens de muren van mijn woonkamer kunnen behangen met zo'n soort scherm.

[Reactie gewijzigd door beantherio op 23 juli 2024 06:26]

[loekf2]

Succes met de IPxx rating zou ik zeggen. Weet niet hoe het met opvouwbare telefoons zit, maar kan me niet voorstellen dat in de regen dit ok gaat zijn. Ook stel dat je je telefoon in uitgevouwen toestand laat vallen...

Dan is er ook nog krasbestendigheid.

Zijn wel geruchten dat Apple en Foxcon er ook mee bezig zijn, want niet heel raar is, want je moet toch (intern) dingen proberen.

[Reactie gewijzigd door loekf2 op 23 juli 2024 06:26]

[Furious5]

Ik ben benieuwd hoe de beschermcases er uit gaan zien voor deze uitschuifbare en uitklapbare smartphones... Dat lijkt me een aardige uitdaging worden...

[mphilipp]

Oprolbare schermen? Ik heb wel eens een klaagzang van een app ontwikkelaar gehoord over als die verschillende smartphone formaten. Het was blijkbaar erg moeilijk om het zo te maken dat het er op elke telefoon een beetje netjes uitziet. En dan komen ze nu met oprolbare schermen...ben benieuwd hoe dat er dan uit gaat zien. En Apple is helemaal fucked, want die kunnen niet eens een app maken die op de foon en een tablet gewoon werkt. Met Android kun je ze in principe op beiden draaien en een enkeling ziet er niet goed uit omdat ze een bitmap (denk ik dan) gebruiken. Die scalen niet netjes. Maar het gros werkt gewoon goed.

[FreezeXJ]

Onder druk wordt alles vloeibaar he. Als je je app niet enigszins flexibel kunt maken ziet ie er gewoon heel beroerd uit, en dan pakt iemand anders het wel op om dat beter te doen. De frameworks om het goed aan te pakken zijn er inmiddels, en de kennis is er ook. Ik kan ook gaan klagen dat niet iedereen 640k geheugen heeft, zodat ik niet gewoon een plekje ergens kan reserveren rond 0xfffff00 ofzo. Moet ik verdorie met pointers gaan werken

[Anoniem: 479106]

Stop maar, dit word nooit wat. Typisch gevalletje Google Bril, VR of 3D op tv's. Zonde van de ontwikkelkosten.Een hele kleine minderheid zit hier op te wachten.

Maak liever een kleine smartphone met fatsoenlijke batterij en effectief schermgebruik, goed speakertje erop. Dat vouwen, helemaal geen zin in, gaat natuurlijk weer stuk, of het wordt al snel groot en lomp. Niet doen, maak gewoon goed formaat smartphones.