Maar dat is natuurlijk precies het probleem met cijfers geven. (of überhaupt meetbare scores). 10 is 'perfect/foutloos/enz'). 1 is 'het slechts mogelijke/absoute bagger'. In de praktijk zie je vrijwel nooit een 1 of een 10, maar het feit dat het een score is, betekend dat die score meetbaar moet zijn. Er moet dus een gradentabel beschikbaar zijn. Anders zegt een cijfer helemaal niks en dan is het volledig arbitrair aan de bui van de schrijver.
Je stelt eerst de eisen, geeft punten aan elke eis, en als aan ieder van die eisen volledig wordt voldaan heb je een perfecte score (ofwel een 10, vijf sterren, hoe je het ook neer zet), maar die tabel moet wel van te voren worden bepaald en bij voorkeur ook gepubliceerd. Dan kan iedereen zien hoe men aan een bepaalde graad is gekomen.
In het onderwijs zie je dit probleem ook vaak. Als je tien meerkeuzevragen hebt, is het makkelijk. 1 punt voor elk goed antwoord. Heb je tachtig vragen, en de eis is dat je er minimaal zestig goed moet hebben voor een 6, moet je daar dus je tabel op aanpassen. Dit is op zich ook goed te doen.
Het wordt moeilijker om een cijfer te geven aan bijvoorbeeld een opstel/verslag/enz. En dit waar ik altijd menig discussie heb gehad met docenten. Ze zeiden van te voren al dat een 10 niet mogelijk is 'want het is nooit perfect', maar als ik dan vroeg waar het aan moest voldoen voor een 8 of een 9 hadden ze daar geen echt antwoord op. Het leek veelal op willekeur of de bui van de vakkracht. Ik kreeg ook regelmatig het gevoel dat cijfers werden aangepast aan het gemiddelde niveau van de groep. Dat is natuurlijk wel 'netjes', maar niet eerlijk.
Mijns inziens zou er voor bijvoorbeeld een spel een aantal zaken bekeken moeten worden en daar ijkpunten van gemaakt worden. Voldoet het spel hier aan, en hoe goed doet het dat (dit kan ook deels arbitrair zijn) en dat doe je dan op meerdere vlakken. Maar het is, naar mijn mening in elk geval beter dan alleen plat een cijfer oplepelen aan het eind van een goed geschreven verhaal.
Als dit soort dingen niet gedaan kunnen worden ben ik persoonlijk dan ook meer een voorstander van een "slecht/zwak/middelmatig/goed/uitmuntend" score. Die kan je in je achterhoofd natuurlijk vertalen naar een vijfsterrensysteem of misschien zelfs cijfers, maar dat doet de lezer dan zelf en wordt het niet opgelegd door schrijver van een artikel.
Als ik is bij de autodealer geweest ben voor onderhoud ofzo, krijg ik ook regelmatig een enquête, waarin naar cijfers wordt gevraagd. Meestal geef ik een tien, want naar mijn mening is alles goed gegaan. (vriendelijk geholpen, auto heeft z'n ding gehad, de sfeer in de zaak was goed genoeg en de koffie was ok). Als ik een ander cijfer dan een tien geef, dan moet ik iets hebben wat voor mij niet goed was en dat reken ik ze dan in een bepaalde mate aan.
Wat ik veel om me heen zie, is dat mensen geen tien durven te geven 'want er is altijd wel wat', maar als je dan vraagt 'wat er dan niet perfect was', dan weten ze dat niet. 'ja, gewoon...'. Dat is iets dat ons is opgedrongen door het onderwijs die dit belachelijke gedrag al jaren en jaren heeft.
Simpel voorbeeld. Ik heb helemaal niks met 3d-shooters (nul-komma-nada). Als ik een cijfer zou moeten geven aan zo'n spel, puur op gevoel zou ik denk ik nooit meer dan een 5 of een 6 kunnen geven, omdat ik geen bugs ben tegen gekomen en het grafisch mooi vind, maar qua gameplay en originaliteit bijvoorbeeld helemaal niks (pfff weer een 3d-shooter denk ik dan). Als ik echter een tabel zou hebben, waar ik het op moet toetsen, zou ik allicht op een compleet andere score uitkomen. Sterker nog, dan zou iedereen op ongeveer dezelfde score uit moeten komen, want een 1-10 graad is een meetbare graad, en zou dus niet ter interpretatie moeten zijn.
Het enige dat dan nog ter discussie kan komen, is de inhoud van de toetsingstabel en die zou je weer (mede) door de tweakers-gemeenschap samen kunnen laten stellen. Dan hoeft nog steeds niet iedereen het er mee eens te zijn, maar dan wordt het in elk geval transparant hoe een cijfer tot stand komt. (simpel voorbeeld. De camera op een telefoon interesseert mij heel weinig. Gechargeerd: Als er maar één op zit. Ander mensen vinden dit juist weer superbelangrijk. Door te weten hoe zwaar de de kwaliteit van de camera weegt op de totaalscore van de telefoon, kan iemand dus een betere interpretatie maken van die score. Nu zegt het eigenlijk heel weinig)