Zestien camera's op een vierkante dm

Inleiding

Zijn meerdere camera's dé manier om van een smartphone de ultieme camera te maken? Het lijkt er op van wel. Sinds de introductie van dubbele camera's zijn smartphones in staat om diepte te meten en daardoor een graduele achtergrondonscherpte te produceren - zij het kunstmatig. Indien twee verschillende brandpuntsafstanden worden gebruikt is 'optisch' zoomen ook een optie. En als nog meer camera's worden gebruikt - de max zit momenteel op drie - kan de zoomfactor nog verder vergroot worden, evenals de resolutie en dus de algehele beeldkwaliteit. Het toverwoord daarvoor is computational photography, waarbij een foto dankzij rekenkracht en slimme algoritmen samengesteld wordt op basis van het beeld van meerdere camera's en verschillende lenzen. Er is op dit moment één camera die vooruitloopt en daardoor een mooi voorbeeld voor de toekomst is: de Light L16.

De L16 is min of meer een experimenteel product. Deze bijzondere camera is niet in de winkel te koop, maar wordt in batches op bestelling gemaakt. De voorverkoop ging in 2015 van start en de eerste producten werden vorig jaar uitgeleverd. De makers noemen het de eerste multi-aperture computational camera. Men gebruikt gevouwen optica, spiegels en algoritmes om de beelden van zestien verschillende cameramodules samen te smelten tot één opname met een resolutie van effectief 52 megapixels. Dankzij lenzen met verschillende brandpuntsafstanden zou het bereik overeenkomen met 28mm groothoek tot en met 150mm tele in 35mm equivalent. Men claimt dat de L16 resultaten aflevert die vergelijkbaar zijn met die van professionele fullframe camera's. Oftewel: de gebruikte techniek - die we op termijn ook in smartphones zouden kunnen gaan zien - zou grote, dure camera's overbodig maken. Of dat ook zo is, hebben we in de praktijk getest.

Met dank aan tweaker Wouter van Rij voor het uitlenen van zijn exemplaar

Computational photography met 16 camera's en lenzen

De L16 is zoals gezegd uitgerust met zestien camera's, met in totaal drie verschillende brandpuntsafstanden. Het gaat om vijf modules van 28mm, vijf van 70mm en zes van 150mm. De twee extra modules aan de voorkant zijn een dubbele flitser en een module voor laser-autofocus. De 28mm en 70mm hebben een lichtsterkte van f/2 en de telemodus van f/2.4. De minimale scherpstelafstanden zijn respectievelijk 10 en 40cm en één meter. Het apparaat is uitgerust met zestien camera's met ieder een eigen 13-megapixelsensor. Hiervan worden er tien tegelijkertijd gebruikt voor het maken van foto's.

Light L16 camera's

Blending van meerdere perspectieven

Voor één foto worden telkens twee verschillende brandpunten gebruikt en dus niet drie. In de groothoekstand betreft het een combinatie van de 28mm- en 70mm-lenzen, zoals hieronder weergegeven, en ingezoomd gaat het om de 70mm- en 150mm-lenzen. Een vernuftige spiegelconstructie zorgt ervoor dat per brandpunt vier hoeken worden vastgelegd plus het midden van het beeld. In het onderstaande voorbeeld zie je dat goed. De 70mm-lens wordt hier gebruikt om vier close-ups van het beeld vast te leggen. Vervolgens worden de tien verschillende foto's softwarematig samengevoegd, waarbij het resultaat een hogere resolutie heeft dan dat van een enkele camera.

Meerdere perspectieven

Zoom

Op dezelfde manier kan er in stappen ingezoomd worden. Bij een smartphone gaat dat meestal digitaal, waarbij tijdens het zoomen geen nieuwe details zichtbaar worden en de kwaliteit zichtbaar afneemt. Bij de L16 is niet of zeer beperkt sprake van kwaliteitsverlies, omdat er dus drie brandpuntsafstanden zijn. Op de maximale stand worden de zes 150mm-lenzen gebruikt, die dus een vergroting van ruim 5x opleveren.

Scherptediepte

Verder gebruikt de L16 depth-mapping om, volgens eigen zeggen, 'onbeperkte controle over de scherptediepte te krijgen'. Net als bij een smartphone met twee lenzen, kan de L16 diepte meten. En met behulp van die diepte-informatie kan achteraf gekozen worden voor een grote of kleine scherptediepte. Dat is zelf in te stellen in de meegeleverde software, genaamd Lumen. Standaard is een foto, net als bij een smartphone, maximaal scherp, wat in Lumen wordt uitgedrukt als f/15.2. Vervolgens kan de diafragmawaarde virtueel aangepast worden tot f/2. Dat is ook echt virtueel, want de lenzen zelf zijn niet echt in staat om beperkte scherptediepte vast te leggen, tenzij je heel dichtbij een onderwerp staat - wat ook voor een smartphone geldt. Vooruitlopend op de beeldkwaliteit kunnen we alvast verklappen dat Light nog echt wat werk te doen heeft, want de diepte-informatie is erg rudimentair en klopt meestal niet, waardoor je dit zelf handmatig in Lumen moet perfectioneren. Een smartphone met dubbele camera doet dit stukken beter dan de L16 op dit moment.

Twee voorbeelden van kunstmatige scherptediepte. De eerste toont de interface in Lumen, waarbij verkeerd gedetecteerde diepte handmatig kan worden hersteld. De tweede toont een voorbeeld waarbij de software zelf de onscherpte heeft toegevoegd, wat niet helemaal vlekkeloos is.

De mogelijkheden

Wat kun je nu met een camera met zoveel verschillende lenzen? En heeft dat in de praktijk ook nut? Wat dit laatste betreft: ja en nee. Dat meerdere lenzen in principe altijd nut hebben bewijzen smartphones met dubbele camera's en dan met name modellen met twee verschillende brandpuntsafstanden. Dan kun je immers echt zoomen, waarbij je meer details ziet als je inzoomt. Bij digitale zoom is dat niet het geval; pixels worden dan simpelweg vergroot waarbij ze blokkerig worden.

Zoom

Bij smartphones is het bereik doorgaans circa 26 tot 56mm, maar de L16 gaat nog een stapje verder. Hij biedt drie verschillende brandpuntsafstanden: 28, 70 en 150mm. Dat is effectief 5,4x 'optische' zoom. Eigenlijk gaat het bereik nog iets verder, want de beelden die de L16 produceert zijn dermate gedetailleerd dat je gerust een stukje kunt croppen - oftewel digitaal kunt inzoomen. Met een smartphone kan dat ook, maar daar ligt de resolutie gemiddeld zo rond de 12 megapixels. De beelden van de L16 zijn effectief 52 megapixel - oftewel ruim een factor vier groter. Effectief is dat het equivalent van 10x zoom ten opzichte van een smartphone, dus in feite zonder kwaliteitsverlies in relatieve zin.

Een voorbeeld van de krachtige zoom. Klik op de foto's voor de volledige resolutie.

Scherpte en detail

Zoals eerder besproken gebruikt de L16 dus tien camera's per opnamen waarvan telkens twee verschillende brandpuntsafstanden. Doordat er overlappende foto's worden gemaakt, ontstaat een enorm bronbestand waarvan alle details worden samengevoegd tot één grote foto. Iets vergelijkbaars kennen we ook van fotocamera's, zoals Sony's en Olympus' systeemcamera's en Pentax-dslr's; door de sensoren te bewegen en meerdere foto's met overlappend perspectief samen te voegen ontstaat een hogere resolutie. Het concept lijkt redelijk goed te werken en dat is wat ons betreft dat ook het meest effectieve en interessante deel van deze camera. De beelden zijn enorm detailrijk. Als je in de bijbehorende Lumen-software een stapje inzoomt wordt het beeld opnieuw gerenderd om het volgende detailniveau te tonen. Dit kost serieus wat tijd, maar het resultaat is het waard. Het detailniveau en de scherpte van de beelden is echt indrukwekkend, zeker als je bedenkt dat de foto's in feite met kleine smartphone-sensoren zijn geproduceerd.

Spelen met scherptediepte

Met een multi-camera-opstelling beschikt de camera over diepte-informatie (depth-mapping). Daardoor heeft hij een indicatie welk onderwerp dichtbij de camera staat en wat de achtergrond is. In theorie biedt de L16 je de mogelijkheid om achteraf scherp te stellen door de voor- of achtergrond te kiezen als uitgangspunt, al werkt dat - net als bij een smartphone - geheel kunstmatig. Je kunt onscherpte achteraf toevoegen met behulp van de meegeleverde Lumen-software - op de camera zelf is het dus niet mogelijk. Links bovenin staat een schuifje waarmee je de diafragmawaarde kunt wijzigen van f/15.2 naar f/2. Die waarden zeggen in dit geval niet concreet iets, maar het betekent simpelweg dat je daarmee kun kiezen voor veel of weinig onscherpte. Ons viel wel op dat dit onderdeel nog niet echt goed werkt. Weliswaar kun je een scherpstelpunt kiezen en doet de software vervolgens een poging om graduele onscherpte toe te voegen, maar het oogt niet erg realistisch. Hoewel de software zeer uitgebreide mogelijkheden biedt om dit te finetunen en perfectioneren, werkt het out-of-the-box juist niet zo goed. Een moderne smartphone doet dit een stuk beter. Je kunt heel nauwkeurig aangeven waar de randen lopen en wat wel en niet onscherp moet worden gemaakt, maar al met al kost dat veel tijd, werkt het niet erg intuïtief en oogt het resultaat vaak wat onrealistisch.

Kunstmatige scherptediepte

Een voorbeeld van kunstmatige scherptediepte via de L16

Video

Veel onderdelen zijn nog niet af. Een belangrijke belofte die Light gedaan heeft, is kunnen filmen. Dat zou de camera extra veelzijdig maken als alles-in-één-product. Tot op heden is een filmfunctie echter niet aanwezig. De belofte is dat filmen uiteindelijk in 4k zou moeten kunnen, waarbij nog niet duidelijk is in welke framerate dit dan gebeurt. Eveneens onduidelijk is of je dan nog iets hebt aan de verschillende lenzen. We verwachten dan wel dat je zou kunnen inzoomen, wat op zich erg nuttig is, maar vermoedelijk is er te weinig rekenkracht voor het realtime samenvoegen van verschillende perspectieven.

Ontbrekende features

Iets anders dat nog ontbreekt is een hdr-functie. Dit is bij camera's en smartphones al een tijdje standaard en het helpt om in contrastrijke situaties meer details te tonen en over- en onderbelichting te beperken. Juist omdat de camera nogal gevoelig is voor overbelichting, zou dit een interessante feature zijn. Nu moesten we steeds handmatig onderbelichten om de schade enigszins te beperken

Ook is het jammer dat de camera twee fysieke knoppen aan de achterkant heeft zitten die momenteel nog geen functie hebben. Tijdens de koude wintermaanden hadden we deze graag willen gebruiken om mee in- en uit te zoomen, bijvoorbeeld met handschoenen aan. Hoe goed dit in de praktijk zou werken, kunnen we nu niet testen.

Vooral voor early adopters is het jammer dat bepaalde functies nog niet werken. Aan de andere kant komt Light wel met enige regelmaat met verbeteringen en nieuwe features. Tijdens onze testperiode verscheen er firmware met onder andere een nieuwe dynamische scherpstelfunctie met gezichtsherkenning. Ook de autofocussnelheid is verbeterd. Dat mocht ook wel, wat scherpstelling ging vrij traag en is eigenlijk nog steeds niet echt om over naar huis te schrijven.

Toekomstige updates

Light.co is er in ieder geval wel transparant over. Op de site staat een overzicht met toekomstige features en op welke termijn deze verwacht worden. Ook van de Lumen-software is een roadmap beschikbaar.

Export naar jpeg en dng

Light gebruikt een eigen bestandsformaat; .lri(s). Dat is ook wel logisch, want in dat ene bestand zit de ruwe data van tien verschillende foto's. Dat bestand is niet leesbaar zonder de bijbehorende Lumen-software, al kun je wel handmatig foto's doorsturen als de L16 met een wifi-netwerk is verbonden. Via Lumen is het mogelijk om een foto te exporteren naar een jpeg- of dng-bestand. De jpeg-versie kan door ieder softwarepakket en app gelezen worden en de dng kun je gebruiken voor uitgebreide beeldbewerking met je eigen softwarepakket. Het exporteren moet nog wel per individuele foto, wat het tijdrovend maakt - in de toekomst zou Lumen ook batchbewerking ondersteunen. Je kunt kiezen uit drie verschillende resoluties; 8 of 13 megapixel of de volledige, ruwe resolutie. Dat laatste komt neer op 80 megapixels, met volgens eigen zeggen 52 megapixels aan details. Wie de beelden wil bewerken zouden we adviseren om te kiezen voor de laatste optie; de hoogst mogelijke resolutie. Deze beelden bevatten namelijk zichtbaar meer details. De omvang van de fotobestanden die de L16 produceert, is circa 200MB per stuk en dat geldt ook voor de raw-bestanden. Zowel in Lumen als in een programma als Lightroom betekent dit dat zowel het tonen van een foto als het uitvoeren van bewerkingen behoorlijk veel tijd kost. Een recente en vlotte computer is dus wel aan te raden. De L16 heeft geen sd-kaartslot, maar heeft wel 256GB intern geheugen. Via een moderne usb-c-aansluiting en de meegeleverde kabel met usb 3.0-connector aan het uiteinde, kun je hem op een computer aansluiten.

Bediening

De L16 laat zich eenvoudig bedienen, maar blinkt niet echt uit met de interface. Los van de ontspanknop en de aan-uitknop zijn er nog twee fysieke knoppen, maar die werkten nog niet - dat volgt vermoedelijk na een firmware-update. Dat is wel jammer, want die knoppen zouden ideaal zijn om mee in- en uit te zoomen. Nu moet dat via het scherm. Dat is geen ramp, maar in de koude februari-maand, met gevoelstemperaturen van -16 graden Celsius, hadden we vaak handschoenen aan en dan werkt dat dus niet. Zoomen met je neus op het scherm is dan een optie, maar dat is ook niet heel fijn. Met blote handen werkt zoomen net zoals bij een smartphone: je kunt de pinch-and-zoom-veegbeweging maken, maar ook simpelweg omhoog en omlaag bewegen om in- en uit te zoomen. De software schakelt zelf vloeiend tussen de verschillende brandpuntsafstanden tijdens het zoomen. Je kunt echter niet, zoals bij bijvoorbeeld de Samsung Note 8 en de iPhones met dubbele camera, met een virtuele knop direct overschakelen naar een ander brandpunt; 28mm, 70mm of 150mm. Dat zou wat ons betreft nog wel een mooie toevoeging zijn.

Interface

De interface is wat minimalistisch, maar dat stoorde ons niet. Linksboven zie je het aantal resterende opnamen en de accustatus. Daaronder zie je informatie over de brandpuntsafstand, sluitertijd, de lichtgevoeligheid (iso-waarde) en de eventuele belichtingscompensatie. Helemaal links onderin zie je virtuele knoppen voor de lichtmeting, flitser en scherpstelling. De belangrijkste bedieningselementen bevinden zich aan de rechterkant van het scherm in de vorm van grote virtuele knoppen. In het midden zit een virtuele ontspanknop, die dus ook fysiek aan de bovenkant van het toestel zit. Daaronder zit de knop voor belichtingscompensatie. Daar is goed over nagedacht, want dankzij die prominente plek kun je er makkelijk bij; door vanaf die knop naar boven of beneden te swipen maak je de opname lichter of donkerder. Via de knop bovenin kun je je gemaakte foto's bekijken en via de knop aan de onderkant kom je bij de gevorderde opties. Hier kun je ook wisselen van de volledig automatische stand naar handmatig. Dat laatste heeft als voordeel dat je de volledige controle hebt over de sluitertijd en de iso-waarde. Verder kun je hier een burst instellen, met drie of zes foto's achter elkaar, evenals de timer en een grid.

Opties die we missen zijn een hdr-opname, het aanpassen van de witbalans, filters en een videostand. Daar schijnt nog aan gewerkt te worden, dus het kan zijn dat die in de toekomst wel aanwezig zijn. Op dit moment is het toch een beetje karig. Uiteraard kun je hdr, de witbalans en filters ook zelf achteraf toepassen in beeldbewerkingssoftware als Lightroom, maar in dit smartphonetijdperk verwacht je dat dit instant kan. Ook missen we een portretmodus waarbij de achtergrond onscherp gemaakt wordt, zoals we dat kennen van high-end smartphones met dubbele camera, maar wellicht is dat iets te complex om realtime weer te geven.

L16 bediening

Grip

Wat bediening betreft is er met de interface niet veel mis, op de nog niet werkende knoppen na. Maar over de grip zijn we minder te spreken. In principe hou je hem net zoals een smartphone vast, maar de L16 is aanzienlijk dikker en zwaarder. En dat merk je! Los van een minimale inkeping voor je duim aan de achterkant, is de camera totaal niet ergonomisch ontworpen. Hij ligt daardoor niet prettig in de hand en voelt zwaar aan. Om het gewicht te dragen én omwille van de stabiliteit kun je daardoor eigenlijk niet anders dan hem met twee handen vasthouden. Maar ook dan waren we nog steeds bang dat hij een keer uit onze handen zou vallen. We hebben het uiteraard niet uitgeprobeerd, maar we achten de kans groot dat hij dat niet zal overleven - als lenzen en spiegels ontzet worden valt het hele systeem in duigen. De blokkerige vorm is wat bouw betreft niet onlogisch, maar qua ergonomie is het een klein drama. Een compactcamera of groter model is daardoor veel prettiger in gebruik.

Grip

Beeldkwaliteit: detail en dynamisch bereik

Wat betreft beeldkwaliteit onderscheidt de L16 zich op één vlak echt van alle andere camera's met een kleine sensor: het detailniveau is echt indrukwekkend. Ongeacht of je nu in de groothoek- of telestand fotografeert, nadat je foto's gemaakt hebt kunt je enorm inzoomen op details. Op 100 procent weergave valt er best wel wat aan te merken op die details, maar het blijft knap omdat er een simpele smartphonesensor - in zestienvoud weliswaar - als basis gebruikt word. Ruwe foto’s hebben een resolutie van 80 megapixels, waarvan er effectief 52 megapixels overblijven. Dankzij die hoge resolutie is het detailniveau zeer hoog en kun je ook achteraf flink inzoomen op de gemaakte foto’s. Daar bovenop komt nog het voordeel van de 150mm-lenzen, waardoor je zowel optisch als digitaal flink kunt inzoomen. In die zin kun je met de L16 prima uit de voeten.

Overgevoelig

Los van de indrukwekkende detaillering, valt de beeldkwaliteit verder wat tegen. De kleine sensoren zijn nogal gevoelig voor felle lichtbronnen, waardoor je last krijgt van lokale overbelichting in de vorm van lichtvlekken. We merkten dat we bij fel licht al snel moesten onderbelichten, maar zelfs dat is niet voldoende om hotspots te voorkomen. Aan de onderstaande foto zie je dat goed. De foto is goed belicht, met een sluitertijd van 10 seconden, maar bevat veel delen die lokaal overbelicht zijn - in dit geval zijn die aangegeven met de kleur rood. Deze delen zijn 100 procent wit, wat betekent dat deze overbelichting ook niet meer via nabewerking te herstellen is.

Highlights

De rode markeringen betreffen delen van de foto die 100% wit zijn, dus extreem overbelicht

Hieronder zie je de originele foto, die overigens gemaakt is door de oorspronkelijke eigenaar, Wouter van Rij. De eerste foto is de onbewerkte dng-foto, de tweede versie is door ons in Lightroom geoptimaliseerd wat betreft belichting en kleur. De derde versie is door ons monochroom gemaakt, waarbij deze scene wat ons betreft het meest tot z'n recht komt.

Bij de onderstaande foto's is de volgorde identiek. Ook hier is de overbelichting te zien en komt de zwart-wit versie wat ons betreft het beste uit de verf. De overbelichte delen vallen door de monochrome toon wat minder op.

Als je foto's via de Lumen-software exporteert in jpeg en raw (dng) worden er twee verschillende resoluties gebruikt. De jpeg-versie bevat 52 megapixels, wat volgens Light de optimale resolutie is. In dng-formaat worden de ruwe 80 megapixels geëxporteerd en is het aan de gebruiker om deze al dan niet te downsamplen naar een lagere resolutie. Dat heeft een voordeel want de foto lijkt daardoor scherper en de ruis neemt wat af. In die zin kun je met de dng-beelden heel wat kanten op.

Hotspots

Wel blijft het zo dat de bewerkingsruimte beperkt is. Ook al is het beeld slim samengesteld, het bronmateriaal blijft afkomstig van kleine sensoren en dat merk je. Nabewerking heeft zin, maar de kleine sensoren zijn de zwakste schakel, vooral wat betreft het dynamisch bereik. Dat betekent dus dat over- of onderbelichte delen van foto’s slechts beperkt kunnen worden gecorrigeerd via software.

De gevoeligheid voor felle objecten is ook goed te zien aan de onderstaande foto's. Bij de eerste foto zijn felle objecten zoveel mogelijk uit beeld gehouden en ziet het resultaat er goed uit, maar bij de tweede foto zijn er witte hotspots te zien door de verlichting.

Beeldkwaliteit: indrukwekkende zoom, maar ook fouten

Net als de mate van detail van de door computational photography samengevoegde foto's zijn we onder de indruk van de mate van zoom van de camera. Zonder gebruik van een optische zoomconstructie is Light er in geslaagd om met behulp van lenzen met drie verschillende brandpuntsafstanden echte 'zoom' te realiseren. Zoals eerder benoemd is de stap van 28 naar 150mm een factor 5,4x oftewel diezelfde waarde aan 'optische zoom'. Tel je daarbij op dat de effectieve resolutie 52 megapixel is, dan is dat een factor 4,3x meer ten opzichte van de gemiddelde resolutie van een smartphone. Bij elkaar opgeteld is dat bijna 10x zoom, oftewel een bijzonder mooi bereik.

Dat merkten we ook in de praktijk. Met de L16 ben je goed in staat om een onderwerp dichtbij te halen. in tegenstelling tot een smartphone met enkel digitale zoom zie je ook daadwerkelijk meer details als je inzoomt. Dat kun je ook zien aan de onderstaande foto's. De eerste is in de groothoekstand gemaakt en de tweede in de uiterste telestand. Er is geen digitale zoom toegepast - die mogelijkheid biedt de L16 momenteel ook niet. De beelden zijn volledig onbewerkt. Kijk bij de eerste reeks bijvoorbeeld eens naar de poten van de kraai.

De onderstaande reeks toont eveneens het zoombereik, maar dan met een extra tussenstap, die handmatig gekozen is. De L16 biedt namelijk niet de mogelijkheid om direct van brandpuntsafstand, oftewel camera, te wisselen. Inzoomen werkt dus via het aanraakgevoelige scherm. Het gaat weer om de 28mm- en 150mm-stand en bij de middelste foto om respectievelijk 105mm en 70mm.

Lensfouten

Verder zien we dat de L16 af en toe wat lensfouten produceert. Vaak is dat niet storend of opvallend, maar soms wel. Dit ligt zowel aan de hardware als aan de software. In dit geval zijn de kleine sensoren en lensjes van de L16, de hardware dus, vrij gevoelig voor kleurschifting - oftewel chromatische aberratie. Dat doet zich vooral voor bij zonnig weer, bijvoorbeeld door de reflectie van de zon in het water of op een spiegelend object. Dat zie je bijvoorbeeld op de onderstaande beelden. Deze zijn een uitsnede van foto's die op deze en de volgende pagina in vol formaat zijn te bekijken.

Fouten bij het samenvoegen

Andere beeldproblemen liggen echter ook aan de software, namelijk aan de kant van het samenvoegen van de tien beelden. Dat gaat namelijk niet altijd vlekkeloos. In klein formaat is dat bijna niet te zien, maar als je wat inzoomt op details zie je soms dat er iets niet klopt. Zo lijken sommige objecten over de achtergrond heen te zijn geplakt of zijn er rondom gekke overgangen te zien. Ook zien we wel vaker dat het midden van het beeld heel scherp is, maar de uiterste hoeken onscherp. Technisch gezien hebben we daar begrip voor, want de toegepaste methodologie is best complex en gevoelig voor fouten, maar tegelijkertijd moeten we constateren dat de L16 door dit alles niet echt de belofte waarmaakt dat het beelden maakt die kwalitatief gelijk zijn aan een professionele camera met fullframe-sensor.

Op de eerste foto zie je slordigheden bij het samenvoegen en de tweede geeft een kijkje in de keuken

Van hoe dat samenvoegen in z'n werk gaat, toont de onderstaande foto een indicatie. Je ziet in het midden een vierkant frame en daarom heen twee ronde delen. Het betreft hier overigens een zwaar bewerkte foto waarbij het contrast maximaal is gemaakt zodat de overlappingen zichtbaar zijn - normaal zie je dergelijke oneffenheden niet.

L16 - inzicht in het samenvoegen van meerdere beelden

Een extreme bewerking van een foto, waardoor een tipje van het geheim van het samenvoegen van verschillende beelden visueel zichtbaar wordt. Normaal is dit in de meeste gevallen niet het geval.

Overigens valt er in de toekomst nog veel te verbeteren, want met name het laatstgenoemde probleem is softwarematig. En dat geldt ook voor andere zaken zoals ontbrekende features die de L16 als camera completer zouden maken. Wat dat betreft is dit een steekproef en kan er over enkele maanden serieuze verbetering zijn. Maar een ander deel wordt simpelweg veroorzaakt door de hardware, waarbij de kleine sensoren en lenzen de zwakste schakel zijn. Daar is maar beperkt wat aan te doen, want iets als kleurschifting krijg je softwarematig maar deels gereduceerd.

Praktijkfoto's

De onderstaande beelden zijn onbewerkt en rechtstreeks afkomstig van de camera, geëxporteerd als jpeg via de Lumen-software. Links onderin zie je de exif-informatie en de instellingen. Door op een foto te klikken krijg je het volledige formaat te zien. Aangezien de foto's enorm groot zijn, duurt het laden even.

Conclusie

Toen Light.co in 2015 de L16 aankondigde waren we zowel enthousiast als sceptisch. Enthousiast omdat een start-up outside the box dacht en met iets compleet nieuws kwam, wat tot dan toe nog niemand geprobeerd had. Die gedachte sloot aan bij een eerder gepubliceerd achtergrondartikel over de toekomst van de fotografie, dat ook inging op computational photography. Deze technologie wordt steeds vaker toegepast en is een belofte voor de toekomst. Het toont aan dat je met slim rekenwerk veel kunt bereiken, zoals bijvoorbeeld Google toont met diens hdr-techniek in de Pixels en Apple met de introductie van de dubbele camera met groothoek- en telelens. Hetzelfde zie je met de kunstmatige scherptediepte die smartphones gebruiken om mooiere portretfoto's te maken. De L16 haakt daar direct op in en laat zien wat het effect is als je nóg meer camera's en verschillende lenzen gebruikt.

Tegelijkertijd waren we ook sceptisch omdat je geen natuurkunde gestudeerd hoeft te hebben om te weten dat zestien kleine camera's nooit de eigenschappen van een professionele camera van duizenden euro's kan benaderen, wat Light wel min of meer claimde. Toch waren we zeer benieuwd hoe dicht men in de buurt zou komen.

Want, toegegeven, wat betreft detaillering én zoom is Light er zeker in geslaagd om boven smartphones en premium compactcamera's uit te stijgen. Op 100 procent weergave valt er wel het een en ander af te dingen, maar het blijft een knappe prestatie! Aan de andere kant laten de makers wel wat steken vallen. Zo ontbreken er nog wat features en is de software duidelijk nog niet helemaal af. We vermoeden dat de L16 vooral een manier is om licenties op het vernuftige concept te verkopen en niet zozeer binnen te lopen met dit ene product.

Het is duidelijk dat de kleine sensoren en lenzen toch de zwakste schakel blijven. Ook al produceert de L16 fraaie 52-megapixelbeelden op basis van tien simultaan gemaakte foto's, lensfouten zoals kleurschifting verdwijnen niet. Het dynamisch bereik van de ruwe dng's is best aardig als je goed belicht hebt, maar de camera is erg gevoelig voor felle lichtbronnen wat bijna onvermijdelijk tot lokale overbelichting leidt die niet te corrigeren is.

Al met al bewijst de L16 vooral dat het multi-camera-concept toekomst heeft. Smartphones met twee camera's worden zo langzamerhand al gebruikelijk en modellen met drie en meer zullen er ook komen. Dat biedt mogelijkheden die je met een enkele lens simpelweg niet hebt, zoals 'echte' zoom, meer details en kunstmatige scherptediepte. Voor nu is er nog wel werk aan de winkel, maar de L16 bevat voldoende aanknopingspunten om op voort te borduren.

Een cijfer geven doen we in dit geval niet; het is geen reguliere camera die los te koop is en wat prijs-prestatie betreft is het geen aanrader. Toch wilden we hem wel eens aan de tand voelen. Als primaire camera vinden we de Light L16 duur en wat onpraktisch. Maar we hopen wel dat een concept als dit een vervolg krijgt. Dat kan in de vorm van een nieuw type camera met iets grotere sensoren en betere optiek of geïntegreerd in een smartphone, maar dan met een camera of vier.