Far Cry 3 heeft in veel opzichten als een soort blauwdruk voor Far Cry 4 gediend. De speler belandde in een exotische omgeving en kreeg te maken met een geschifte maniak die daar de touwtjes in handen had. Vervolgens begon een tocht waarbij de spelwereld stukje bij beetje onder controle werd gebracht, tot de grote vijand definitief kon worden verslagen. Op de E3 konden we eventjes aan de slag met het kort voor de E3 aangekondigde Far Cry 5. Vooraf wisten we dat voor deze game in elk geval met één onderdeel van die eerdere blauwdruk wordt gebroken: het spel speelt zich niet in de tropen of in de Himalaya af, maar 'gewoon' in de VS, en wel in de staat Montana.
Al voor de E3 liet Ubisoft zien dat een exotische locatie niet nodig is om een sfeervolle game neer te zetten. Dat bleek wel uit de beelden van de eerste trailer, waarin Joseph Seed zijn volgelingen toespreekt. Seed is de leider van Eden's Gate, een groepering die hij heeft opgericht om zijn volgelingen naar de verlossing te kunnen leiden en ze te redden van de aanstaande ondergang. Eden's Gate is een sekte waarvan de leden zich nog het best laten omschrijven als 'doomsday-preppers', en Joseph, die zichzelf de titel The Father heeft aangemeten, leidt een militante groepering. Met zijn groepering houdt The Father Hope County in zijn greep. Hij dwingt inwoners mee te doen met zijn sekte, en wie tegenstribbelt betaalt daarvoor veelal de hoogst mogelijke prijs.
Ondertussen staat de lokale overheid machteloos. Een poging om Seed in te rekenen is onlangs mislukt en heeft aan een flink aantal politiemensen het leven gekost. Om die reden wordt de speler als een soort special hulpje van de sheriff het gebied ingestuurd. Zijn taak: de mensen vinden die bereid zijn om een verzetsgroep te formeren om samen de strijd met Seed en zijn volgelingen aan te gaan. Daarbij gaat het niet alleen om Seed, maar ook om zijn belangrijkste handlangers, de Heralds. Zij zijn verantwoordelijk voor Seeds militaire club, zijn juridische zaken en zijn imago.
Hope County bevindt zich, zoals gezegd, in Montana. De heuvelachtige Amerikaanse staat vormt een prachtig doek waarop Ubisoft een beeld heeft geschetst dat zo'n beetje het doembeeld is van hoe Europeanen over het algemeen over Amerikanen denken. Simpele rednecks die allerlei ongein uithalen uit naam van een bepaald geloof, en ja, ze bezitten natuurlijk allemaal wapens. Wat de setting best confronterend maakt, is dat dit soort groeperingen in de VS echt bestaat. Ubisoft wilde enkele jaren geleden zelfs al een Rainbow Six-game maken met 'domestic terrorism' als thema, maar dat spel werd geannuleerd. Het zou te gewaagd zijn.
Onzin? Wellicht. De eerste reacties op de aankondiging van Far Cry 5 laten misschien zien dat Ubisoft gelijk had. Toen de eerste details over Far Cry 5 bekend werden, verscheen al snel een petitie online waarin een groep Amerikanen zijn onvrede over de setting uitte. Geopperd werd Joseph Seed te vervangen door een moslimleider, of om de setting in zijn geheel te verplaatsen naar een gebied in Canada. Uiteraard gaat Ubisoft daar niet op in, maar het geeft aan hoe gevoelig een dergelijke setting kan liggen. Heel verwonderlijk is de ophef dan ook niet. Far Cry 5 raakt een aantal pijnpunten die in het echt ook spelen in Montana. Zaken als gun control, vrijheid van godsdienst en vertrouwen in de overheid zijn daar continu onderwerp van discussie. Far Cry 5 zou in die zin voor sommige regio's in de Verenigde Staten een pijnlijke spiegel kunnen zijn, en daar houden mensen in de regel niet zo van.
Hoe de speler precies betrokken raakt bij de situatie in Hope County en hoe het verhaal begint, weten we uiteraard nog niet. Op de E3 werden we in een willekeurige situatie gedropt die je op elk moment in de game kunt tegenkomen. We stonden boven op een heuvel, met aan de voet daarvan een klein dorpje waar Eden's Gate het duidelijk voor het zeggen heeft. Militante bewoners patrouilleren in de straten en her en der worden normale bewoners in elkaar geslagen en onder schot gehouden. Grijp je snel genoeg in, dan kun je ze redden. Maar voordat we echt met de game konden beginnen, moest er nog een keuze worden gemaakt.
Boomer
Far Cry 5 introduceert een companion-systeem. De speler heeft de keuze uit Grace, Nick, of Boomer. Grace is een sniper en met haar geweer dodelijk van op lange afstand. Nick heeft een bewapend vliegtuig, en Boomer is een hond. Een leuke hond. Een handige hond. Een extreem dodelijke hond. Kortom: we kunnen ons eigenlijk niet voorstellen dat iemand niet voor Boomer zou kiezen. Hij haalt guns voor je, spot ongezien vijanden, en kan ze op commando ook nog uitschakelen. Bovendien kun je hem aaien als hij zijn taak goed heeft uitgevoerd. Dat is bij een sniper rifle of vliegtuig toch een stuk minder leuk.
/i/2001536767.jpeg?f=imagenormal)
Voor we het vuur openen, sturen we Boomer dus maar vast naar beneden. De viervoeter weet al snel een stuk of tien vijanden te spotten. Die zouden we een voor een kunnen uitschakelen, maar de tijd dringt: we zouden toch best graag wat onschuldige burgers uit handen van de soldaten van Eden's Gate willen redden. We mikken met ons machinegeweer op een man die een executie wil gaan uitvoeren en halen de trekker over. Een moment later breekt de hel los. Eden's Gate zoekt dekking en opent het vuur. We sturen Boomer op wat scherpschutters af die verderop zitten, en gaan zelf het gevecht aan. Dat blijkt best pittig. De lui van Eden's Gate kunnen een aardig potje knallen, zo blijkt. We worden zelfs bestookt met granaten, en ineens staat er ook een man met een shotgun voor onze neus. Een hevig gevecht, maar we slagen erin om er doorheen te komen. Wanneer we de laatste vijand uitschakelen, verschijnt de tekst in beeld dat het dorpje is bevrijd. Dat heeft gevolgen. In het dorpje openen winkels, er verschijnen personages die informatie hebben voor missies en ook kunnen er ineens nieuwe extra activiteiten worden gevonden.
Vreemde bijsmaak
Dat klinkt prima, maar het levert ons een wat vreemde bijsmaak op. Dit doet ons namelijk wel heel erg aan de vorige games denken. Zelfs de stijl waarop de bevrijding in beeld wordt gebracht, schreeuwt Far Cry 4. Natuurlijk kan er nog genoeg variatie in de game zitten, maar wij zien onszelf alweer de hele map stukje bij beetje bevrijden: precies hetzelfde als wat we in de vorige delen steeds deden. Ubisoft heeft in het verleden veel kritiek gehad omdat dezelfde elementen in veel games op dezelfde manier werden gebruikt. Torens om de map te openen lijken vooralsnog gelukkig te ontbreken, maar een heel aantal andere elementen is dus gewoon weer hetzelfde.
/i/2001536765.jpeg?f=imagenormal)
Dat betekent natuurlijk niet dat Far Cry 5 geen goede game kan zijn. De verdere uitvoering speelt daarbij ook een grote rol, en daarin zijn genoeg pluspunten te vinden. Het companion-systeem is er daar alvast een van. Daarbij komt dat de game lekker speelt. De vuurgevechten voelen prima aan. Bovendien lijkt de game ook meer vrijheid te bieden dan zijn voorgangers en hebben we nu al behoorlijk wat variatie gezien. In het half uurtje dat we konden spelen, veegden we een compleet dorp leeg, praatten we met een aantal kleurrijke personages, gingen we even vissen, en speelden we een missie waarin we met een vliegtuig een konvooi van Eden's Gate moesten uitschakelen. Als dat tempo en die mate van afwisseling zo hoog blijft, voorspelt dat alsnog veel goeds.
Alleen zijn er ook nog wat andere kanttekeningen. De game ziet er goed uit, maar draaide bij ons niet vlekkeloos. De framerate kwam een aantal keer een beetje onder druk te staan. Het waren geen haperingen die de game direct onspeelbaar maken, maar dan nog wil je ze niet zien in een gloednieuwe Far Cry. Een ander opvallend punt aan de kant van de techniek is dat je door een wat beperkte 'draw distance' soms bepaalde doelen nog niet ziet. Zo vlogen we met het vliegtuig richting het konvooi waarvan we door een missie-marker konden zien waar het was. De auto's zelf zagen we echter pas betrekkelijk laat in beeld verschijnen. Te voet en in een auto is de draw distance absoluut goed genoeg, maar vanuit de lucht is hij net niet ideaal.
We hinken met Far Cry 5 voorlopig op twee gedachten. De setting spreekt ons enorm aan. Die is duidelijk anders dan in de vorige games en snijdt bovendien actuele, relevante onderwerpen aan. Daarbij komt dat de game een aantal leuke vernieuwingen heeft in de gameplay, en ook lekker speelt. Tegelijkertijd valt ook op dat er elementen zijn die rechtstreeks uit de vorige games lijken te zijn overgenomen. Dat levert bij vlagen een 'been there, done that'-gevoel op. Over de grafische kanttekeningen maken we ons minder zorgen, dat aspect valt best nog bij te schaven richting de release. Een nieuwe Far Cry-game die te veel voelt als de vorige twee delen, dat zou een groter probleem zijn.